Kranten Peking bevestigen benoeming Hoea Conferentie Rhodesië moet twee weken later 'Carter schiet meer bokken dan ik' Amerikaanse stndentmaakt „atoombom" Vlaanderen en Wallonië blijven tegenstellingen ALS OPVOLGER MAO Ballonvaart valt in het water MAANDAG 11 OKTOBER 1976 BUITENLAND PAGINA 7 PRINCETON, NEW JERSEY - Een 21-jarige student van de universiteit van Princeton in de Amerikaanse staat New Jersey is er in vier maanden in geslaagd een "atoombom" te vervaardigen. De bom, die beschreven wordt in een memorandum van 34 pagina's en die is aangeboden aan de universiteit, heeft de omvang van een strandbalion, weegt bijna 72 kg en heeft een kracht die gelijk is aan een derde van de bom die op Hiros hima 70.000 mensen doodde. De jongeman, John Philips, verklaarde dat hij zijn resul taat verkregen had door alleen maar gebruik te maken van de informaties die in de hele we reld te krijgen zijn. Hij legde uit dat hij duidelijk wilde maken dat ieder die een atoombom wil maken, met name een terroristische groep, dat kon doen als men de no dige plutonium kon stelenHij voegde er aan toe dat hij door zijn werk de verspreiding van kernwapens wil tegengaan. Dr. Frank Chilton, natuur kundige bij de marine die thans in dienst is bij de maat schappij "Science Applicatio ns", die via een contract aan het Amerikaanse ministerie van Defensie is verbondengaf te kennen da t de bomofschoon deze volgens een oude techniek was vervaardigd, volmaakt kon werken. Phillips verklaarde aan jour nalisten die hem vragen kwa men stellen dat er 6J)6 kg plu tonium nodig is om de bom te maken hetgeen 100.000 dollar (ruim 250.000 gulden) zou ver gen. Hij voegde er aan toe dat hij niet zeker wist of de bom zou werken en dat een proef nodig zou zijn om daar achter te komen. Hij zei evenwel dat "zqlfs als men het mechgnisme buiten beschouwing laat en de bom geen kernexplosie veroor zaakt, het explosieve vermo gen dat zij bevat naar alle kanten plutonium 236 zou ver spreiden. En ik geloof dat dit genoeg is om terroristen er toe aan te moedigen de bom te vervaardigen" Toelichtend hoe hij gewerkt had, verklaarde moeilikheden dat hij reeds gepubliceerde documenten had gebruikt, zoals de "Manhattan District History, plan Y", een door de regering gepubliceerd rapport dat handelt over de moeilijk- he dn waarvoor de geleerden zich gesteld zagen die de eerste Amerikaanse bommen maak ten, alsmede de "Los Alamos Primer", een document dat eveneens door de regering was verkocht voor 15 dollar en waarin de natuurkennis be schreven werd waarover de geleerden in dat tijdperk be schikten. Over de ontsteking van de bom zei Phillips dat hij de naam had gekregen van een explo sief dat het Amerikaanse leger voor zijn atoomproeven ge bruikte door slechts op te bel len naar de maatschappij "Dupont". Ik legde degene die ilc aan de telefoon kreeg slechts uit dat ik aan een project in zake explosieven werkte en dat ik probeerde een schokgolf te veroorzaken d ie een explosie kan opwekken". De technicus van genoemde maatschappij had hem toen de naam van een produkt gegeven met de op merking dat het leger dativoor zijn kernbommen gebruikt. Studenten van het "Massachu setts Institute of Technology" hadden enkele jaren geleden al aan een dergelijk project gewerkt, maar hun pogingen waren niet geheel geslaagd omdat zij de ontsteking niet hadden, aldus Philips Hij weigerde de naam van het produkt in kwestie te noemen omdat hij van mening was dat dit te grote risico's met zich meebracht. Dr. Chilton en de hoogleraar die leiding gaf aan het werk van Phillips Freeman Dyson, hebben beiden verklaard dat zij zich ernstig zorgen maak ten over het gemak waarmee een dergelijk project gereali seerd kon worden. BRUSSEL (anp) - Als de uitslagen van de Belgische gemeenteraadsverkiezingen van gisteren vertaald worden in een alge mene conclusie, dan luidt die als volgt Vlaanderen en het Waalse landsgedeelte blijven, ook politiek, eikaars tegenstellin gen. De socialisten die sinds 1974 buiten de regering staan, hebben in het algemeen geen voordeel gehaald uit het voeren van oppositie. In Wallonië zijn ze wel wat vooruitgegaan, maar in Vlaanderen heb ben ze terrein prijs moeten geven. De christelijke Volkspartij (CVP) van de Belgische premier, Leo Tindemans, heeft het in Vlaanderen goed gedaan. In het Waalse landsgedeelte hebben de christen-democraten zich gehandhaafd. Een verheugde partijvoorzitter, Wilfried Martens, verklaarde gisteravond dan ook tevreden te zijn. We behaalden resultaten, op een moment dat in buurlanden rege ringspartijen verlies lijden omdat ze de sociaal-economische moeilijkheden tegen hebben". Martens concludeerde opgewekt dat de kiezer, via deze gemeenteraadsver kiezingen, heeft laten blijken dat de rege ring kan blijven. Mede-voorzitter van de Belgische Socialis tische PartijWilly Claes, schreef de voor uitgang van de christen-democraten in Vlaanderen toe aan de „voor hen op maat gesneden fusies" van de gemeenten. CVP-voorzitter Martens lachte dat argu ment weg. Tegenstanders van de fusie zul len „als folkloristen de historie ingaan", zo zei hij. Duidelijk is tijdens deze verkiezingen ook gebleken dat de taaipartijen (in Wallonië het ressemblment Wallon-RW, en in Vlaanderen ressemblement Volksunie) niet meer zo'n sterke greep op de kiezer hebben als voorheen het geval was. het RW (regeringspartij) en de Volksunie (geen re geringspartner) gingen licht achteruit. De liberalen hebben zich in Vlaanderen ongeveer gehandhaafd maar in het Waalse landsdeel hebben ze hun invloed (hier en daar met uitzonderingen) wat zien terug lopen De voorzitter van de liberale PVV, Grootjans, (wiens partij in de regering ver tegenwoordigd is) verklaarde gisteravond dat de publieke opinie begrepen heeft dat de socialisten geen alternatief te bieden hebben. De mensen hebben hun gezond verstand gebruikt, zo concludeerde Groot jans. Heel duidelijk is gisteren gebleken dat de Belgische taalstrijd zich zal blijventoespit- sen op Brussel. De Vlamingen zijn daar. voorlopig,heel duidelijk de verliezers. Het nu opnieuw sterker gepolariseerde Brus sel (19 gemeenten) zal er de verdere feder alisering van België niet gemakkelijker op maken. Voormannen van de Vlaamse socialisten zowel als van de Vlaamse christen democraten, gaven duidelijk blijk van hun ontgoocheling over wat er in Brussel ge beurd is. In drie gemeenten, het Schaar beek van de Vlamingen-discriminerende burgemeester Nols, in Etterbeek en in St. Pieters Woluwe heeft de FDF (het front van de Franssprekenden, dat maar één doel heeft: de uiteindelijke verfransing van Brussel) nu de absolute meerderheid. Maar ook in de andere Brusselse gemeen ten hheft het FDF een forse sprong voor waarts gemaakt. Dat gebeurde vaak ten koste van liberalen en socialisten, en kwam voor velen als een verrassing. Wat de Vlamingen ook zeer verontrust is dat in de randgemeenten van Brussel (Vlaamse gemeenten, maar met „taaifacili teiten" voor de Franssprekenden) het FDF ook winsten geboekt. De verfransing van ook die gemeenten wordt daarmee een reëel gevaar. Voor de Vlamingen zijn er slechts enkele lichtpuntjes. Eerst is er het „wonder van St. Genesius Rode", waar Nederlandstali- gen, tegen de verwachting in, op het kantje af een meerderhied wisten te behalen. Voorts is gebleken dat het spreekwoord „eendracht maakt macht", nog steeds op gaat. Want de Nederlandssprekende heb ben vrijwel overal waar ze in de Brusslese gemeenten eenheidslijsten gevormd had den, wel zetels veroverd, waar ze ze vroe ger niet hadden. TOKIO (UPI)- In het Volksdagblad van Peking, het orgaan van de Chinese communistische partij, alsmede in twee andere in de hoofdstad verschij- dorrKlodor, ic rr j i j zwarte Rhodesische leiders Joshua Nkomo (rechts) en Robert Moegabe (tweede van links) hebben in Dar Es nende dagbladen, IS gisteren indirect bevestigd wat al uit muurkranten Salaam hun eisen voor de conferentie over de kwestie-Rhodesië op tafel gelegd. duidelijk was geworden: dat premier Hoea Koeo-feng de nieuwe voorzitter is. Het Volksdagblad riep het Chinese volk op de keuze van het centrale comité van de partij te steunen en omschreef de premier als zijn lei der. „Het lot van de tegenstanders van kameraad Mao is rampzaligheid", schreef het Volksdagblad. „Scha ren wij ons eensgezind achter het centrale comité, met Hoea Koeo- feng als zijn leider". De Japanse zondagkranten schre ven in berichten uit Peking dat als Hoea partijvoorzitter wordt, hij het premierschap zal overdragen aan vice-premier Tsjang Tsjoen-tsjiao. De dagbladen Asahi en Yomioen in Tokio maakten gewag van bijeen komsten die zaterdag ter ere van Hoea in Peking gehouden werden. Zaterdag hadden Chinese rege ringsfunctionarissen informeel tegen journalisten in Peking ge zegd dat Hoea Mao's opvolger zou zijn. Het is niet officieel bekend gemaakt. Erfgenaam Acht jaar geleden was Hoea Koeo- feng een plaatsvervangend provin ciaal bestuurder in China. Vanaf za terdag is hij de opvolger van Mao Tse-toeng en als zodanig de mach tigste leider van de volksrepubliek. Hoea leek de meest waarschijnlijke erfgenaam van Mao toen hij in april van dit jaar premier werd. Zijn be noeming tot premier maakte, al thans tijdelijk een eind aan de bit tere machtsstrijd die tot een climax kwam toen opstandige Chinezen auto's omverwierpen en in brand staken op het Plein van de Hemelse Vrede. Zijn verrassende verkiezing tot de tweede premier van China dankte hij waarschijnlijk in hoge mate aan zijn politieke neutraliteit - als centralist was hij aanvaardbaar voor alle groeperingen van een ver deelde leiding, toen Tsjoe En-lai begin dit jaar overleed leek slechts één man aangewezen hem als pre mier op te volgen: Teng Hsiao- peng. Maar Teng werd op een zijs poor gezet na een felle campagne waarin hij van „kapitalistische dwalingen" werd beticht Raadsel Over de kortgeknipte Hoea Koeo- feng is erg weing bekend. Zelfs in een land dat overloopt van geheim- Hoea Koeo-Feng, de nieuwe i'oorzitter van de communisti sche partij in China. zinnigheid is hij zoiets als een raad sel. Funktionarissen hebben beves tigd dat Hoea werd geboren in de provincie Sjansi. Ze waren niet in staat te zeggen of hij getrouwd is en wat zijn juiste leeftijd is. Men neemt aan dat hij rond 1920 is geboren. Waarschijnlijk trok hij naar het zuiden en vestigde zich in de pro vincie Hoenan. De eerste keer dat hij in een document wordt vermeld is in 1955, als hij partijsecretaris wordt van het district Hsiangtan in Hoenan. Men nam aan dat hij uit Hoenan stamde totdat buiten landse corrspondenten tijdens een banket in Peking, kort nadat hij tot premier was benoemd, merkten dat hij met een onmiskenbaar Sjansi- accent sprak. Hoea zetten zijn eerste stap op het nationale toneel met zijn verkiezing in het centrale partijcomité van Pe king in april 1969. In december 1970, toen Hoenan de eerste pro vincie werd waar de partijstructuur na de culturele revolutie werd her zien, werd hoea verkozen tot eerste secretaris van de provincie. In dat jaar geraakte hij in de ongemakke lijke positie binnen het provinciaal partijcomité te wórden geflankeerd door twee aanhangers van Lin Piao. Deze werden op instignatie van Lin benoemd om diens invloed binnen de provincie uit te breiden. Lin, de minister van Defensie en destijds kroonprins van Mao, pleegde een mislukte greep naar de macht en kwam om tijdens zijn vlucht naar Rusland, althans volgens de offi ciële Chinese lezing. De 1 mei-viering van 1971 vormde een belangrijk keerpunt voor Hoea. Hij verscheen toen. enkele maan den slechts voor de val van Lin Piao, voor het eerst in Peking als "een partij- en regeringsleider". Hij bleef in Peking tot na de val van Lin en schijnt toen te zijn belast met de organisatie van een speciale groep die een onderzoek naar de samen zwering moest instellen en de sa menzweerders berechten. Hoea kreeg voor het eerst met veilig- heidswerk te maken en legde daarmee de basis voor zijn latere benoeming tot minister van open bare veiligheid. Na een korte pe riode te zijn teruggekeerd naar Hoenan hervatte hij in 1973 zijn na tionale plichten en was met name betrokken bij het ontvangen van buitenlandse landbouwdelegaties. In augustus 1973 verkreeg Hoea toegang tot het Politburo maar zijn funkties bleven onduidelijk. Moge lijk hielden ze verband met veilig heidszaken. De daaropvolgende zomer, tijdens de nieuwe cam pagne tot afzwering van Lin Piao en Confucius, verschenen in Peking grote muurkranten waarin Hoea's optreden in Hoenan onder felle kri tiek kwam. Hij werd ervan be schuldigd "zich te hebben verzet tegen de revolutionaire massa" en de "anti-Confucius- anti-Lin- campagne te hebben gesaboteerd". Begin 1975 echter werd Hoea door het nationale partijcongres beves tigd als een van de vice-premiers en als minister van openbare veilig heid. Niets wees er toen echter op dat hij anderhalfjaar later de "ge heiligde opdracht" zou krijgen Mao Tse-toeng als de onaantastbare lei der op te volgen. TERUGKEER NAARSEVESO SEVESO (UPI/AFP) - Meer dan vijfhonderd inwoners van Seveso hebben gisteren de afzettingen rond het in juli van dit jaar dooreen wolk giftig gas besmet gebied doorbroken en zijn naar hun ont ruimde woningen teruggekeerd. De Italiaanse autoriteiten slaagden er niet in de mensen te overtuigen dat de streek nog steeds gevaarlijk is. Zij antwoordden echter dat de ontsmetting veel te traag naar hun zin verloopt en dat het na de lang durige regens wel niet zo'n vaart zal lopen. De teruggekeerde inwoners barri cadeerden hun woningen en het kwam tot incidenten toen de politie probeerde hen eruit te halen. LISSABON AFPIUPI/Reu ter) - Een poging van de Ame rikaan Ed Yost (foto) om als eerste per ballon de Atlanti sche Oceaan over te steken, is gisteren mislukt. Toen Yost nog ongeveer 110 mijl van de Azoren was, had hij zoveel he lium uit zijn ballon verloren dat hij in zee terechtkwam en een noodsignaal moest uitzen den. Een vliegtuig van de Ameri kaanse luchtmacht vond al spoedig de plaats waar de 57- jarige ballonvaarder in zee was gekomen en een oorlogs bodem van de Portugese ma rine stoomde in die richting op. Voor het Portugese schip ter plaatse was, was Yost ech ter ai door de bemanning van het Duitse schip Elizabeth Bol ton uit zee gehaald. De onfortuinlijke ballonvaar der was 5 oktober uit Mill- bridge in de Amerikaanse staat Maine vertrokken In juli deed de 27-jarige Ame rikaan Karl Thomas ook een poging Europa per ballon te bereiken .Ook deze poging mis lukte en Thomas dobberde vier dagen in zijn rubber redding boot alvorens een Sowjet- vrachtboot he ntmf Zwarte leiders: President Ford over televisiedebat: DELLAS, TEXAS (Reuter) - President Ford, die zijn kansen op verkiezing in november de afgelopen week misschien wel de grond heeft ingeboord, heeft zijn Democratische tegenstander Jimmy Car ter verweten dat hij nog meer bokken schiet dan hij zelf. Tegen 1500 Republikeinse vrienden in Dallas, Texas, zei Ford dat Carter op hun tweede televisiedebat van woensdag „minstens 14 foutieve voorstellingen van zaken, onjuistheden en verdraaiingen of onwaar heden" heeft gedebiteerd. Zwaaiende met een door het Witte Huis samenges teld script met feiten van acht bladzijden, verklaarde de president: „Als ik goed kan rekenen, is dat onge veer een verkeerde voor stelling van zaken, onjuist heid, verdraaiing of on waarheid om de zes minu ten. Dat is voor een presi dent van de Verenigde Sta ten veel te veel". De aanval van de flaters is gezien als een poging om de aandacht af te leiden van de flaters die hij woensdag sloeg over Oost-Europa en de Arabi sche boycot van Israël, ophelderingen en vcronschuldigingen nodig zijn geweest. Maar waarschijnlijk zal men zich nu wel afvragen waarom hij Carter daar dan niet tijdens het debat op heeft betrapt. Oud-gouvemeur John Connally zei zaterdag voor de aankomst van Ford in Texas, dat de president tegen Carter meer in aanval moest gaan als hij hoopte de kloof in de opiniepeilin gen te overbruggen. Een van de onwaarheden waarop Ford zijn opponent zaterdagavond betrapte, waren Carters voorstellen ter besnoeiing van de de fensiebegroting. In het de bat sprak Carter tegen dat hij op zeker ogenblik een besnoeiing van 15 miljard dollar had voorgesteld. De president zei dat Carter dit bedrag had genoemd in twee persinterviews in maart 1975. „Dit is een feit en zijn tegenspraak is een volle onwaarheid", zei Ford. Maar veel van de andere „minstens 14" onwaarhe den of verdraaiingen die Ford constateerde, betref fende zaken van onderge schikt belang of staan open ter discussie. DAR ES SALAAM (REUTER) - De leiders van twee belangrijke Rho desische nationalistische bewegin gen hebben zaterdag belangrijke voorwaarden gesteld voor bijwo ning van de onder Britse auspiciën te houden conferentie in Genéve over Rhodesië. Daartoe behoren. de beprekingen moeten min stens twee weken worden uitge steld. het overleg moet alleen gevoerd worden tussen Groot-Brittannië, als koloniale mogendheid, en de zwarte nationalisten. "als de racistische (Rhodesische premier) Ian Smith en iemand van zun collega's de conferentie bijwo nen, kunnen wij hem of hen slechts beschouwen als een uitbreiding van de delegatie van het Verenigd Koninkrijk", aldus Johua Nkomo en Robert Moegabe op een geza menlijke persconferentie in Dar es Salaam, Tanzania. Nkomo is leider van de binnen landse vleugel van de Afrikaanse nationale raad, Anc. Moegabe is secretaris-generaal van de Zim babwe Afrikaanse nationale unie, Zanu, tot nu toe een rivaal van de ANC. Beide mannen zeiden dat hun organisaties alleen een geza menlijke delegatie naar de confe rentie in Genëve zouden zenden als aan de voorwaarden werd voldaan. De nationalisten eisten dat Groot- Brittannië een minster zal sturen als voorzitter van de conferentie. Londen wees reeds VN- ambassadeur Ivot Richards aan als voorzitter van de besekingen die op 25 oltober officieel zullen beginnen In antwoord op vragen zei Moegabe dat Genéve aanvaardbaar was als plaats voor het overleg, maar dat de datum die Londen had vastgesteld, veel te vroeg was. De conferentie moet "minstens twee weken uitge steld worden". Moegabe zei dat hij vrijdagavond pas op de hoogte was gesteld van de datum, kort voor de Britse officiële bekendmaking, er was geen over leg met hem gepleegd. Een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse zaken wilde nog geen commentaar geven op de gestelde voorwaarden voor dat de volledige tekst was bestu deerd van de verklaring van Nkomo en Moegabe Britse functionarissen gaven te kennen dat het zeer onwaarschijn lijk was dat het ministerie een dui delijk commentaar zou geven voordat minister Anthony Cros- land, mogelijk morgen het woord voert in het Lagerhuis. Hu zou dan de namen bekend maken van de zwarte en blanke Rhodesische lei ders die voor de conferentie van Genéve zijn uitgenodigd. Een hoge functionaris van het Amerikaans ministerie van Buiten landse Zaken zei zaterdag dat de vijf zwarte Afrikaanse "frontlinies- taten" alleen door waarnemers ver tegenwoordigd zullen zijn op de conferentie. De Verenigde Staten zullen eveneens een waarnemer hebben. Een Rhodesische regeringswoord voerder heeft laten weten dat „de Russen kennelijk zijn bezig ge weest in Mapoeto (Mozambique)en Dares Salaam'. De nationalistische eisen „herinneren aan die, welke andere recente pogingen tot een op lossing hebben doen mislukken" aldus de woordvoerder. „Het staat nu te bezien, zo zei de woordvoerder, of de al tussen Rho desië, de westerse machten en zwart Afrika overeengekomen re gelingen „bevestigd zullen wor den" of de nationalisten de over hand krijgen". Aanval op twee leidsters van vredesbeweging Noord-Ierland BELFAST (Reuter) - De twee lei ders van de Noordierse vredesbe weging, Betty Williams en Mairead Corngan, lijn door een groep aan hangers van het Ierse Republi keinse L^eger, (IRA), voornamelijk vrouwen, aangevallen op een giste ren in Belfast gehouden bijeen komst. De twee vrouwen liepen lichte verwondingen op en konden zich in een taxi in veiligheid stellen. Het incident volgde nog geen 24 uur nadat de voorlopige Sinn Fein, het politieke orgaan van de voorlo pige IRA in Dublin een campagne had aangekondigd tegen de vre desbeweging, zeggende dat deze de bevolking van Ulster misleidt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 7