Belijdenis vereist naleving
cmmnamri
Giganten in
trage film
Gesprek weer op gang
Schieten
troef bij
"Sartana"
Films
deze week
Ds. Van Harten: Contact zoeken met anderen
Persoonlijke relatie met God geen heilsegoisme
Aan de doopsgezinde kerkdien
sten in Voorschoten, die gehouden
werden in het culturele centrum, is
een eind gekomen. De plaatselijke
kring is nu geheel opgenomen in de
Leidse gemeente. De kringavon
den, ten huize van de familie Van
Rigteren, Jul. van Stolberglaan 50,
gaan wel door. Het Philicorda-orgel
van de kring Voorschoten werd ge
schonken aan de Van der WiUigen-
hof in Leiden, ter ondersteuning
van de kerkdiensten daar. Het ba
tige saldo komt ten goede aan het
restauratiefonds voor de Lok-
horstkerk in Leiden.
Van dinsdag tot en met zaterdag
komt volgende week de gerefor
meerde landelijke synode in Lun-
teren bijeen. Er volgen nog twee se
ries vergaderingen in november.
Onderwerpen van bespreking zijn:
rapportage vanuit de interkerke
lijke stichting voor het kerklied en
afsluitende voorstellen over het
Liedboek, de binding aan de belij
denis ikwestie-Kuitert), de plaats
van de lerende ouderling, de kerke
lijke werker en de pastorale werker,
de vraag hoe te handelen met ker
kleden die op grond van bijzondere
gaven toegang tot de preekstoel
verlangen, het al of niet toelaten
van kinderen tot het avondmaal,
volwassendoop, de deelneming aan
het werk van het Interkerkelijk
Vredesberaad, verslagen van Nai
robi (Wereldraad van Kerken),
Kaapstad (geref. Oecumenische
Synode) en Utrecht (herv.-geref.
synodezitting), het inzetten van
werkers in het „zendingsgebied
Nederland", het spreken van de
kerk over politieke en economische
vraagstukken, "Evangelie en Is
raël", het pastoraat onder studer
enden en in het algemeen onder
jongeren en alsof dat allemaal nog
niet genoeg is, nog een reeks mate
riële zaken zoals begroting 1977,
traktementen en emeritaatsgelden.
Almere
Ds. G. Spilt, voorzitter van de
hervormde synode, en ds. J. Rid
derbos, voorzitter van de commis
sie voor de geestelijke arbeid in het
IJsselmeergebied van de Geref.
Kerken, zullen op 24 oktober ds. E.
F. Verbaas te Maassluis bevestigen
tot .gemeenschappelijk predikant
van de in aanbouw zijnde
IJsselmeer-stad Almere. De dienst
staat onder verantwoordelijkheid
van de herv. gemeente en de geref.
kerk van Lelystad.
Hervormde kerk: beroepen te
Nijkerk C. den Boer Wageningen,
te Katwijk aan Zee W. Arkeraats
Zegveld; bedankt voor Meeuwen
K. Exalto Hasselt; aangenomen
naar Warns (Fr.) kand. J. Seeleman
Weesp. Met emeritaat: Chr. J. Gall,
herv. Den Haag,*m.i.v. 1 december.
Jubileum: L. Lagerweij,
emeritus-predikant te Den Haag, 40
jaar. Nog een jubileum: zondag
morgen 10 uur gaat ds. E. H. Kalk
man (Amersfoort) voor in de herv.
kerk te Voorhout, omdat het dan 25
jaar geleden is dat hij zijn loopbaan
daar begon.
Diakenen
Eind oktober begint in het bis
dom Roermond het eerste oriënta
tiejaar voor een diakenopleiding.
Bisschop Gijsen heeft 7 van de 20
kandidaten toegelaten.
Het tweede Vatikaans concilie
heeft het diakonaat als zelfstandig
ambt naar het priesterschap en het
bisschopsambt in ere hersteld. Dit
jaar besloot de Nederlandse bis
schoppenconferentie dat elke bis
schop in zijn bisdom naar wegen
zou zoeken voor vorming en oplei
ding van diakenen. Mgr. Gijsen is
nu de eerste.
De lessen worden gegeven in het
seminarie Rolduc, de bezinnings
dagen in een klooster te Baarlo.
Men is op zoek naar een eigen on
derkomen.
Het diakonaat staat open voor on
gehuwde en gehuwde mannen van
ten minste 35 jaar. Voorwaarden:
lichamelijk en geestelijk gezond,
onbesproken gedrag, brede alge
mene interesse, sociaal besef, ruim
ontwikkeld, kerkelijk bewogen en
actief en positief aanvaard door zijn
omgeving.
De synode van de protestantse
kerken in Oost-Duitsland heefteen
gesprek met de staat aangevraagd
over vormingszaken, gezien de
spanning tussen beloofde geloofs-
en gewetensvrijheid en de opvoe
ding in een uniform socialistisch
vormingssysteem. Kerkelijke lei
ding, predikanten, medewerkers
en ouders worden opgeroepen zich
in gesprekken op alle niveaus in te
zetten voor een "atmosfeer van to
lerantie".
KATWIJK AAN ZEE - „Ik begrijp
de kritiek van de Gereformeerde
Bond wel op de toenadering tussen
de Hervormde Kerk en de Gere
formeerde Kerken, maar ik ben het
er niet helemaal mee eens. Wij zul
len contact moeten zoeken met an
deren, omdat het niet in overeen
stemming is met het gebod van de
eenheid in Christus om in de ver
deeldheid te berusten".
Dat zei ds. C. A. van Harten uit Er-
melo deze week in Katwijk aan Zee,
waar de plaatselijke Confessionele
Vereniging terugzag op 25 jaar. Hij
sprak in deze kring over de blij
vende actualiteit van de belijdenis
der kerk.
Doodgewoon
„Het zou een goede zaak zijn als
hervormden en gereformeerden
samen de belijdenis gingen lezen
en bestuderen, want zij heeft een
blijvende actualiteit. En wat de ont
rouw aan de belijdenis betreft,
hebben wij elkaar niets te verwij
ten. Ik hoop het nog mee te maken,
dat de beide kerken komen tot het
opstellen van een nieuwe belijde
nis, maar dan wel in dankbare ge
hoorzaamheid aan de Schrift en in
gemeenschap met het historisch
belijden van de kerk".
Op zijn eigen vraag, wat nu eigen
lijk „confessionelen" „zijn, gaf ds.
Van Harten zelf dit antwoord:
„Doodgewone hervormden, on
derhoudende artikel 10 van de ker
korde". In dat artikel krijgen deze
gehoorzaamheid en gemeenschap
een sterk accent.
Ds. Van Harten definieerde de be
lijdenis als een korte samenvatting
van de boodschap van de bijbel en
als een afwijzing van dwaallerin
gen. Zoals de theoloog Noordmans
haar eens typeerde: een staf om te
gaan, maar desnoods een stok om te
slaan.
Groen van Prinsterer bekeek de
functie van de belijdenis nogal ju
ridisch. De kerk moet zich aan dit
statuut houden en wie er niet mee
instemt, moet verwijderd worden
of zelf weggaan, meende hij.
Isaac da Costa zag het even anders.
Hij onderschreef de geldigheid van
de belijdenis voor nu, maar, zo
voegde hij eraan toe, ze moet ook
van deze tijd zijn. Elke tijd heeft
zijn eigen vragen en het is de kracht
van de belijdenis dat zij ook daarop
ingaat.
De catechismus (Heidelberger) als
voorbeeld nerpend, noemde ds.
Van Harten de „persoonlijke toon
zetting" van dit belijdenisgeschrift
„door en door bijbels". De nadruk
in de prediking op „de structuren"
en „de wereld" is geen confessio
nele verklanking van de bijbelse
boodschap. „We mogen de wereld
niet vergeten, maar de verhouding
tot God is een persoonlijke zaak".
De betiteling „heilsegoisme voor
deze persoonlijke relatie wees ds.
Van Harten, haast geëmotioneerd,
af. Evenals de vereenzelviging van
het bijbelse begrip „verlossing"
met bevrijding van de onderdruk
kende machten en systemen. Be
vrijding in bijbelse zin is: verge
ving.
Waarschuwing
Ds. Van Harten had ook een waar
schuwing voor de jubilerende con
fessionelen in Katwijk: om niet
confessionalistisch te worden en
van de belijdenis vooral geen schil
derij of banier te maken. Zij vraagt
bestudering en persoonlijke nale
ving.
„We moeten er maar niet gauw mee
gaan slaan. De belijdenis verwijst
ons telkens terug naar de Schrift
zelf. Wij moeten ook willen luiste
ren naar wat andere gelovigen heb
ben in te brengen en de vragen van
vandaag niet verwaarlozen".
DE GR.
KATWIJK - In een „warmbloedige" voordracht voor de
jubilerende Katwijkse Confessionele Vereniging (25 jaar)
bepleitte ds. Van Harten het recht van de belijdenis der
kerk op blijvende bestudering en navolging in prediking
catechese en persoonlijk leven. Ds Van Harten (65) was
van 1941 tot 1947 hervormd predikant in Katwijk aan
Zee. Zijn eerste gemeente was Zevenhoven. Na Katwijk
ging hij naar Delft en in Bodegraven werkte hij van 1964
tot 1970. Zijn laatste standplaats was Rotterdam-Kra
lingen. Nu woont hij, als zoveel geëmeriteerde predikan
ten in Ermelo.
In Zwolle, Gouda en Drieber
gen zal nog dit jaar een begin
gemaakt worden met ge
sprekken tussen de modali
teiten in de Hervormde
Kerk, wat neerkomt op een
gedachtenwisseling tussen
mensen van de Geref. Bond
in deze kerk enerzijds en van
andere modaliteiten ander
zijds. Het doel is, het vastge
lopen gesprek weer op gang
te brengen.
De gesprekken zijn een vrucht
van een desbetreffend syno
debesluit in maart van dit
jaar. Een kleine commissie,
bestaande uit prof. dr. C.
Graafland (Bond), drs. L. de
Liefde, lid van het bestuur
van de synode, en dr. C. P.
van Andel A.zn., secretaris
Modaliteiten luisteren naar elkaar
an de raad voor de zaken
an kerk en theologie, heeft
voorbereid.
Pijnlijk
Bij haar keuze van de plaatsen
van samenkomst keek de
commissie naar die regio's
waar het verschil tussen de
modaliteiten het pijnlijkst
aan de dag is getreden. De
commissie achtte het nood
zakelijk dat de gesprekken
niet aan de top worden ge
voerd maar op het "grond
vlak" en dat niet alleen theo
logen maar ook niet-
theologen eraan meedoen.
De groepen bestaan uit on
geveer vijftien leden.
Het is de bedoeling, dat de
groepen tussen nu en pink
steren volgend jaar zes tot
acht keer bijeenkomen. Het
onderwerp van gesprek zal
steeds een al gehouden preek
zijn, waarbij liturgie, gebe
dsdienst en pastorale facet
ten vanzelf aan de orde ko-
Proefjaar
Belangstellenden
regio's kunnen zich bij deze
opzet aansluiten en zelf een
gespreksgroep vormen. Het
zou dan wel plezierig zijn als
men dit meldde aan het se
cretariaat van de raad voor
zaken van kerk en theologie,
Horst 5, Driebergen. Na een
jaar - een soort proefperiode
- zal worden nagegaan in
welke richting de gesprek
ken zich ontwikkelen en in
hoeverre ze al nuttig blijken
te zijn.
De groepen zijn niet volgens
één formule samengesteld.
In Zwolle komen alleen pre
dikanten bijeen, in Gouda
zijn er ook vrijzinnigen bij
en in Driebergen zitten ook
niet-ambtsdragers in de
groep.
THE MISSOURI BREAKS:
Een stelletje veedieven houdt huis in de streken
rond de Missouri. Een rechter wil daar paal en
perk aan stellen. Een beroepsmoordenaar (pre
miejager) wordt erop afgestuurd. Eén veedief
ontloopt de moordenaar en doodt hem tenslotte.
'Een verhaal zoals er honderden zijn mag worden geacht, en een Marlon
geschreven en waarschijnlijk nog
zullen worden gemaakt. En dit is
gebruikt om twee topacteurs, Mar
lon Brando en Jack Nicholson in
één film onder te brengen.
Dat "The Missouri breaks" een ta
melijk fascinerende film is gewor
den dankzij deze twee giganten,
valt moeilijk met zekerheid vast te
stellen. Er is geen zelfde film ge
maakt met twee totaal andere ac
teurs.
Zeker is in ieder geval, dat de ma
nier, waarop met het scenario is
omgesprongen, vooreen belangrijk
deel heeft bijgedragen om dit van
oorsprong mager verhaal boeiend
genoeg te maken. Helaas echter
niet meer dan dat.
Want om nu laaiend enthousiast de
bioscoop uit te komen, is echt wat
te veel gevraagd.
Zeker, het is een mooi gefilmde, vrij
bizarre geschiedenis, die zich ont
rolt, maar jammer genoeg heeft re
gisseur Arthur Penn uit het ac
teursmateriaal niet meer gehaald,
dan strikt noodzakelijk was. Een
vrij tamme Jack Nicholson, die tot
een veel grotere prestatie in staat
Brando, die niet veel meer doet dan
zichzelf te spelen en alle acteurs te
overbluffen.
Verder moeten de liefhebbers van
veel actie en een overvloed aan
schietpartijen maar thuisblijven,
want er is maar weinig "actie" te
zien. Integendeel zelfs, Penn heeft
een groot aantal scènes wel zeer
wijd uitgesponnen, zonder dat de
dramatiek daar werkelijk om
vroeg. Het gebruik van een stil
staande camera kan een sterk dra
matisch effect hebben, soms, maar
in deze film is deze "truc" teveel
gebruikt zonder enige aanleiding.
Toch mag de "Missouri breaks" be
slist geen misser worden genoemd.
Daar is de uitwerking van een vrij
mager gegeven nog net te goed
voor. Bovendien is het interessant
om Brando en Nicholson nu eens
op een wat lager niveau dan we van
hen gewend zijn, bezig te zien.
Titel: "The Missouri breaks"; re
gie: Arthur Penn; hoofdrollen:
Marlon Brandoen Jack Nicholson;
theater: Lido; 14 jaar.
ANNEMIEK RUYGROK
Lee Clayton Marlon Brando) rechts, de premiejager die veedieven uit
schakelt samen met Tom Logan (Jack Nicolson) in zijn schuilplaats.
Titel: Sartana regelt je begrafenis.
Regie: Antony Ascot. Hoofdrollen:
George Hilton, Charles South-
wood en Erika Blanc. Theater:
Luxor. Vanaf 14 jaar.
Regisseur Antony Ascot kan voor
lopig vooruit. Voortbordurend op
het fantasieloze thema van de
semi-spaghettiwestern "Sartana",
een slechte kopie van de "Vier
vuisten"-serie, kan hij nog min
stens tien gelijksoortige films ma
ken, want van dit soort verhalen
gaan er zeker 13 in een dozijn.
Veel schieten (de kogels vliegen je
om de oren), gebruikmakend van
handige trucs (pistool in laars e.d.),
die zijn gebaseerd op de stelling "ga
nooit af op schijn" en een scherpe
tekening tussen de twee
gentleman-premiejagers Sartana
en Sabato en de ongemanierde
schurken vormen de hoofdbes
tanddelen van Ascot's weinig
boeiende rolprent. De koene held
Sartana heeft meer belangstelling
voor het verorberen van zijn dage
lijks eitje dan voor vuurgevechten
met tegenstanders, die hij dan ook
met enkele schoten afdoet. De ge
volgen blijven overigens niet uit,
zo'n dertig doden in anderhalf uur
tijd. Sartana is getuige van een
overval op een goudstoftransport
en ontdekt dat de overvallen wagen
zand in plaats van goudstof ver
voerde. Op zoek naar de achterlig
gende oorzaak raakt hij verwikkeld
in allerlei intriges, draaiend om
hem, zijn concurrent-collega Saba
to, de knappe Trixie en het goud.
De afloop ligt dan voor de hand: de
"goede" boeven winnen het van de
"kwade".HANS JACOBS
Blijvers
STUDIO - „Monthy Python en
de heilige graal", absurde hu
mor voor de liefhebber.
TRIANON - „Max Havelaar"
van Fons Rademakers, schitte
rend getuigenis van ae onded-
rukking in „Nederlandsch In-
dië".
Terug in Leiden.
CAMERA - "It's alive", een af
schuwelijk enge baby terrori
seert. een angstige gemeen
schap.
Kindermatinee
CAMERA: „Popeye's grote
lachparade".
REX: „Robin Hood".
Nachtfilms
CAMERA - „Repulsion".
REX - „Horror hospital".
REX
Pornomeisjes van de onderwe
reld" - Toe maar. Nu weer de
onderwereld, waarin wellustige
dames rondhuppelen. En ook
de ruwe bolsters van gangsters,
zijn niet vies van een gezonde
portie sex.
Goede FILMS
IN ANDERE STE
DEN
„Barry Lyndon" - van Stanley
Kubrick, Calypso, Amsterdam.
"L'innocente", de laatste film
van Luchino Visconti, Tu-
schinski 2, Amsterdam.
„Amarcord" - Federico Fellini,
Oscar, Rotterdam.
HAAGSE
BIOSCOPEN
APOLLO 1: „Vier vuisten op
een schietend scheurijzer", dag.
2.30-7-9.15 uur. Zond.
2-4.15-7-9.15 uur. 14 jaar.
APOLLO 2: „André van Duin's
pretfilm", dag. 2-7.30-9.45 uur.
Zon. 2.30-4.45-7.30-9.45 uur.
AL.
ASTA „Max Havelaar", dag. 2
en 8 uur. 14 jaar.
BIJOU: „Murder by death",
dag. 2-7.30-9.45 uur. Zon.
1.45-4.15-7.30-9.45 uur. 14 jaar.
CALYPSO: „Barry Lyndon",
dag. 2 en 8.15 uur. Zon. 2.15 en
8.15 uur. 14 jaar.
CAMERA: „One flew over the
Cuckoo's nest", dag. 2-7-9.45
uur. Zon. 1.30-4.15-7-9.45 uur.
18 jaar.
CINEAC: „Family plot", dag.
6.45 en 9.30 uur. 14 jaar.
CORSO: „The outlaw Josey Wa
les", dag. 2.15-6.45-9.30 uur.
Zon. 1.1 >4-6.45-9.30 uur. 14
DU MIDI: „The man with de
golden gun", vr. en za. 7-9.30
uur. Zon 4-7-9.30 uur. Overige
dagen 8.15 uur. 14 jaar.
EURO: „De tien geboden", dag.
1.30 en 7.30 uur. AL.
METROPOLE: „Lipstick", dag.
7 en 9.30 uur. Za. en zon.
1.30-4-7-9.30 uur. 18 jaar.
ODEON 1: „Explosion of the
dragon", dag. 1.45-6.45-9.30
uur, zon. 1.45-4.15-6.45-9.30
uur. 18 jaar.
ODEON 2: „De 7e compagnie is
weer boven water", za. en wo. 2
uur. Zo. 2-4.30 uur. Alle avon
den 6.45 en 9.15 uur. AL.
ODEON 2: „Vrouwtjes waaraan
je een puntje kunt zuigen", do.
vr., ma., di. 2 uur. 18 jaar.
ODEON 3: „Lifespan", dag
2.15-7.15-9.45 uur. Zo
2.15-4.45-7.15-9.45 uur. 18 jaar
ODEON/THE MOVIES: „Sta
visky", dag. 2.15-7.15-9.45
Zo. 2.15-4.45-7.15-9.45 uur. 18
iaar.
ÖLYMPIA: „East of Eden",
dag. 2 en 8 uur. 14 jaar.
PASSAGE: „The Missouri
Breaks", dag. 2-6.45-9.30 uur
Za. en zo. 1.15-4-6.45-9.30 uur.
14 jaar.
REX: „The great Escape", dag.
2 en 8 uur. 14 jaar.
ROYAL '70: „Harde porno - A
history of the blue Movie", do.,
za. en zo. 2-7-9.30 uur. Vr. 2 en
6.45 uur. Ma. 2.15 en 8 uur. Di. en
wo. 2.15 uur. 18 jaar.
ROYAK: „When teakwondo
strikes", ma., di. en wo. 2.15 en 8
uur, do. vr. en za. 2-7-9.30 uur.
Zo. 1.45-7-9.30 uur. 18 jaar.
STUDIO 2000: „Once upon a
time in the west", dag. 8 uur,
do., vr., zo., ma., di. 2 uur. 14jaar.
DE UITKIJK: „Taxi driver",
dag. 2-7-9.30 uur. 18 jaar.
