Strijd in
Libanon
wakt af
Nieuwe generatie zwarte leiders in Zuid-Afrika
Mislukte aanslag op Ethiopische leider
Met Sabena naar Canada
Leraar zonder werk
na avondje bij
Duitse communisten
Nationale feestdag
in Peking afgelast
NAY O-oefening
vol ongelukken
Premier van
Thailand
keert terug
JATERDAG 25 SEPTEMBER 1976
4HM:UILiJMIWI>lHU-
ADDIS ABEBA (Reuter) - De
Ethiopische leider majoor Mengis-
loe Haile Mariam is in het centrum
Addis Abeba ontsnapt aan een
lanslag. Hij liep alleen een lichte
nwond op.
een persconferentie verklaarde
majoor gisteren, dat "anarchis-
:n en imperialisten" verantwoor-
r lelijk waren voor de aanslag. De
"daders waren ontsnapt, maar hij zei
ervan overtuigd te zijn dat zij zullen
Worden gepakt. Overigens gaf
lengistoe weinig bijzonderheden
aver het gebeurde. Hij deelde
slechts mee dat de aanslag plaats
srond toen hij van zijn bureau naar
luis terugkeerde. Terwijl hij zelf
een kogel in een been had gekre
gen, die artsen inmiddels hebben
verwyderd, was een van zyn colle
ga's met lichte verwondingen in
een ziekenhuis opgenomen.
Bewoners van het centrum van de
hoofdstad bij het „Grote plein van
de revolutie" hoorden donderda
gavond verscheidene salvo's ma
chinegeweervuur en tenminste één
zware ontploffing. Er waren geen
ooggetuigen. Mensen die zich in
een nabijgelegen Chinees restau
rant bevonden, wierpen zich direct
op de vloer toen zij hoorden schie
ten. Naar verluidt zat majoor Men-
gistoe in een auto die begeleid werd
door militaire voertuigen. Het was
niet duidelijk of het escorte op de
aanvallers heeft geschoten.
Tegenover plaatselijke persverte
genwoordigers zei de majoor van
mening te zijn, dat het een gecoör
dineerde actie van anarchisten en
imperialisten was. Ook al zou hij
daarbij zijn gedood, dan zou dat
volgens hem nog geen invloed
hebben gehad op de twee jaar gele
den begonnen „socialistische revo
lutie". Mengistoe is eerste vice-
voorzitter van de regerende mili
taire „Dergue", die op 3 september
1974 een eind maakte aan het be
wind van keizer Haile Selassie. In
feite is hij de leider van het huidige
regime.
Met de term „anarchisten" worden
vaak leden van de ondergrondse
„Ethiopische revolutionaire volk
spartij" (EPRP) aangeduid die ver
antwoordelijk worden gesteld voor
verscheidene acties tegen het mili
taire bewind, zoals de stakingen bij
vele organisaties onder staatstoe
zicht, waaronder banken, verzeke
ringsmaatschappijen en super
markten, van de laatste dagen.
Gezien het optreden van het Ethio
pische volk in het verleden zei
Mengistoe er van overtuigd te zijn,
dat „de onderdrukte massa de
schuldigen zal weten op te sporen".
In welingelichte kringen in de
Ethiopische hoofdstad werd giste
ren vernomen, dat donderdag bij
verscheidene botsingen tussen
stenen gooiende betogers en vei
ligheidstroepen zeker negen men
sen werden doodgeschoten. Na de
aanslag op majoor Mengistoe
kwamen talrijke gepantserde per-
soneelsvoertuigen naar de hoofd
stad. Militairen controleerden per
sonenauto's, terwijl jeeps met ma
chinegeweerbewapening door de
straten patrouilleerden tot het te
middernacht ingaande uitgaans
verbod. Gisteren scheen het rustig
in Addis Abeba. Het was de offi
ciële feestdag ter viering van het
einde van de vasten.
ÏEIROET (Reuter, UPI) - Hoewel gevechten
verden gemeld in de voorsteden van Beiroet en
In het berggebied ten noordoosten van de hoofd
stad, is de strijd in Libanon gisteren, in vergelij
king met donderdag, toen Elias Sarkis als presi
dent werd beëdigd, sterk afgezwakt.
Waarnemers schreven de verbete- kis erin zal slagen een snel eind s
Beest aan het slot van de 30 dagen ken partijen de nieuwe president
Hurende vastenperiode van Rama- steun hebben toegezegd, zijn hun
BONN (SP)-De ambachtsschoolleraarChristofWellermann krijgt
voorlopig geen vaste (ambtelijke) aanstelling omdat hij eenmaal
een openbare informatiebijeenkomst van de Duitse Communisti
sche Partij (DKP) heeft bijgewoond. Hoewel Wellermann van geen
enkele politieke partij lid is bestaan volgens het ministerie van
onderwijs in de deelstaat Noordrijn-Westfalen in Dusseldorf, twij
fels dat hij onder alle omstandigheden trouw is aan de grondwet.
Op 30 augustus zou Wellerman bij een ambachtsschool in Essen
zijn loopbaan beginnen. Toen hij informeerde naar zijn benoe
mingsoorkonde vernam hij dat hij geen les mocht geven. Twee
weken later kreeg hij de reden te horen: op 22 januari van dit jaar
had hij een informatie-avond van de DKP bijgewoond.
Volgens Wellermanns advocaat heeft deze uitsluitend uit beroep
soverwegingen die avond bijgewoond hij wist dat hij'in Essen veel
met communistische leerlingen te maken zou krijgen en wilde zich
daarop voorbereiden. De leraar krijgt nog gelegenheid zijn "zaak
voor te dragen" om de bedenkingen te weerleggen, aldus het minis
terie. Intussen is Wellermann de zoveelste Duitser die op grond van
vage verdenkingen van de BVD door een feitelijk beroepsverbod is
getroffen.
i de verklaring van de Pales-
tijnse leider Yasser Arafat van don
derdagavond over
k staakt-het-vuren.
Arafat zei het bestand als „ge-
fechenk" aan te bieden aan sarkis,
opvattingen nauwelijks veranderd
sinds het begin van de strijd in april
eenzijdige 1975, toen rechtse Libanezen een
bus met Palestijnen buiten één van
Hun kampen aanvielen.
Palestijnse commando's hebben
nadat deze laatste in zijn inaugurele gisteravond laten weten dat zij het
had opgeroepen tot een beëin
liging van de meer dan 17 maanden staakt-het-'
>ude burgeroorlog en tot een begin radio "Stem
.positieve dialoog" met
•ede als doel.
Intussen probeerde president Sar-
gisteren de christelijke-rechtse
[partij in het conflict ertoe te bewe
gen het aangeboden bestand te
aanvaarden. De rechtse voorman
Pierre Gmayel maakte echter dui
delijk wat zijn kant van Arafats
voorstel dacht. „Dit is geen werke
lijk staakt-het-vuren, maar een
komedie-bestand". Arafat heeft bij
54 eerdere wapenstilstanden geen
woord gehouden. We zien geen re
den te geloven dat hij het nu wel zal
doen", aldus GEmayel.
Een van Sarkis' eerste officiële da
den was zijn verhuizing naar het
presidentiële paleis in Baabda, dat
verscheidene maanden geleden
door zij voorganger, Soeleiman
Franjiieh, was ontruimd na een be
schieting door linkse eenheden.
Hier sprak Sarkis gisteren met de
vertegenwoordiger van de Arabi
sche Liga, Sabry el Kholy, over een
serie mogelijke bestandsmaatrege
len. Kholy zei na de besprekingen
optimistisch te zijn en concrete ac
tie te verwachten om de gevechten
binnen enkele dagen te beëindigen.
Daarentegen noemden waarne
mers het onwaarschijnlijk dat Sar-
door Arafat beloofde eenzijdige
naleven, zo heeft
n Palestina" ge
meld.
„Vorster is
te week
PRETORIA (Reuter) - Dr. Al-
bert Hertzog, leider van de uit
erst rechtse "Herstigte Nasio-
nale Partij" in Zuid-Afrika heeft
gisteren aangedrongen op het
aftreden van premier John Vor
ster omdat diens regering niet
krachtig optreedt tegen de ne
gerbevolking. "De inheemsen
begrijpen geweld en gezag,
zwakheid verstaan ze niet. De
zweep erover, dat is de manier
om van die mensen weer fat
soenlijke inheemsen te maken.
De regering probeert de zwar
ten te paaien".
Vorster heeft de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Za
ken Kissinger ontmoet om het
doodvonnis van de blanke in
Zuid-Afrika te tekenen, aldus
Hertzog.
LONDEN (DPA) - De NAVO-
vlootoefening "Team work 76" die
twee weken heeft geduurd en giste
ren afliep, heeft in totaal aan 14
njensen het leven gekost, terwijl de
materiële schade op circa f 60 min
wordt geraamd.
Aan de manoeuvres waarvan de
voorbereiding twee jaar had ge
duurd, namen 80.000 mensen, 900
vliegtuigen, 250 oppervlaktesche
pen en 24 onderzeeboten deel. Het
hoogtepunt was een amfibielan
ding van 6.700 Amerikaans, Britse
en Nederlandse mariniers op de
Noorse kust.
Op 14 september begon de reeks
ongelukken, toen bij de Schotse
kust een jachtbommenwerper van
het type "Tomcat" van het Ameri
kaanse vliegdekschip "John F.
Kennedy" rolde en in zee ver
dween. Met dit toestel ging ook een
raket van het type "Phoenix" verlo
ren. De twee inzittenden wisten
zich te redden, terwijl drie matro
zen verwondingen opliepen.
Nog op diezelfde dag kwam de
"John F. Kennedy" in aanvaring
met de Amerikaanse onderzeeboot-
jager "Bordeion". Hierbij werden
zes opvarenden van de "Bordeion"
gewond.
Op 15 september verongelukte een
machine van de Britse luchtmacht
van het type "Jaguar" boven
noord-Duitsland. Twee dagen later
stortte een dergelijk toestel in de
Oostzee. In beide gevallen kwam de
piloot om het leven.
Tenslotte overvoer het Britse fregat
"Mermaid" op 20 september de
Britse mijnenveger "Fittleton".
Hierbij verdronken 12
BANGKOK (AP) - Premier Seni
Pramoj van Thailand die donder
dag was afgetreden wegens de
tegen hem gerichte kritiek over de
manier waarop hij de terugkeer van
de verbannen vroegere eerste mi
nister Kittikasjorn had behandeld,
heeft gisteren gezegd dat hij binnen
een week een nieuwe coalitierege
ring zal vormen.
Het beleid van die regering zal ge
lijk zijn aan dat van zijn oude
coalitie-kabinet dat dateerde van
april van dit jaar.
Naar verluidt zou de 72-jaar oude
premier niet van plan zijn verander
ingen aan te brengen in zijn "nieu
we" kabinet dat dezelfde samen
stelling zou hebben als het vorige.
MADRID - Prins Felipe, zoon
van de Spaanse koning Juan
Carlos was gisteren aanwezig bij
een gymnastisch festijn in de
Spaanse hoofdstad Madrid wat
was opgezet door de plaatselijke
politie. Naast Felipe staat op de
foto de burgemeester van Mad
rid, Juan Arespacocha. De poli
tie van Madrid kreeg gisteren
trouwens opdracht van de vader
van Felipe extra voorzorgs
maatregelen te treffen in ver
band met de verjaardag van de
executie van vijf vrijheidsstrij
ders as. maandag.
PEKING (Reuter) - China heeft de
gebruikelijke nationale feestdag
van 1 oktober afgelast in verband
met de dood van voorzitter Mao
Tse-toeng. Woordvoerders hebben
dit gisteren in Peking bekendge
maakt.
De 1 oktober-festiviteiten ter gele
genheid van de verjaardag van de
oprichting van Communistisch
China, zijn traditioneel een grote
feestdag op de kalender van Pe
king. De festiviteiten omvatten
normaal een grootscheepse ont
vangst, bijgewoond door alle lei
ders in de grote zaal van het volk.
Miljoenen mensen, versierd met
linten, nemen bezit van de parken,
waar revolutionaire opera's worden
uitgevoerd in de open lucht.
"Omdat het heengaan van Mao, de
grote leider en leermeester van het
Chinese volk, de 800 miljoen men
sen van het land in diepe droefheid
en rouw heeft gedompeld, vieren
wij geen nationale feestdag", zo
vertelde een woordvoerder van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken.
meer dan een miljoen gulden aan prijzen
Te winnen in de Nationale Puzzelaktie:
retourbiljetten voor 2 personen naar Canada.
De waarde van deze prijs bedraagt ca.
4.000,Mocht u andere reisplannen
hebben, dan mag u (voor het zelfde bedrag)
uw reisdoel zelf vaststellen. Aangeboden
door de Nationale Puzzelaktie t.b.v. de
Stichting ..Beter Leven", in samenwerking
met de Belgische Luchtlijnen.
belgiAn world airlines
Sabena, the hard-working airline.
JOHANNESBURG (Reuter) - De
negers van Zuid-Afrika zijn zich
door de recente reeks van betogin
gen en stakingen bewust geworden
van hun kracht en hun machtsposi
tie. En veel blanke Zuidafrikanen
realiseren zich nu dat veranderin
gen dringend geboden zijn. Vol
gens Khoto Sydney Seatlono, de
nieuwe leider van de vertegen
woordigende studentenraad van
Soweto zijn dat de belangrijkste re
sultaten van de opstand in de Afri
kaanse woonwijken van de laatste
maanden.
- Seatloho is de opvolger van Tsietsi
- Mashinini, de vorige voorzitter van
studentenraad, die is ondergedo
ken nadat de politie 500 rand (1500
gulden) had uitgeloofd voor zijn
opsporing. Vrienden zeggen dat
Mashinini is uitgeweken naar Tan
zania. maar de politie meent dat de
19-jarige student nog in het land is.
Verscheidene keren hebben
politie-agenten Mashinini op de
hielen gezeten, maar hij wist steeds
te ontkomen.
Mashinini, die in korte tijd de held
van de jeugd van Soweto is gewor
den, beschikte overeen lange reeks
onderduik-adressen, en dook soms
plotseling op in een menigte jeug
dige demonstranten. Hij gaf de
aanzet tot de golf van verzet met de
organisatie op 16 juni van de mas
sale scholierenbetoging tegen het
verplichte onderwijs van een aantal
schoolvakken in het gehate Afri
kaans, 'de taal van de onderdruk-
1 ker'.
Die ongrijpbaarheid van de actie
voerders is een aanwijzing te meer
j dat de Zuidafrikaanse autoriteiten
te maken hebben met een nieuw
I soort leiders van het militante ver
zet. De oude generatie is bij de poli
tie bekend. De meesten zitten, als
Nelson Mandela, in de gevangenis,
of staan, als Robert Sobukwe, on
der huisarrest. Maar de nieuwe lei
ders zijn nauwelijks bekend, en
veel meer ongrijpbaar.
De benoemde, zwarte burgemees
ter van Soweto heeft de blanke au
toriteiten onlangs gewaarschuwd
dat zijn generatie de laatste is met
wie de blanke overheid kan praten,
omdat de volgende generatie alleen
nog maar zal willen vechten. Maar
de studentenleiders zijn eerder be
wonderaars van de Amerikaanse
dominee Martin Luther King, dan
predikers van geweld.
Mashinini was geschokt door de
golf van geweld die losbrak in So
weto nadat de vreedzaam begon
nen scholierenbetoging stuitte op
de stenguns van de politie. Toen de
eerste slachtoffers waren gevallen
laaiden overal de protesten op in
een niet meer te kanaliseren stroom
van verzetsacties, brandstichtin
gen, aanslagen, en soms vreedza
me, soms gewelddadige betogin
gen.
Martin Luther King
Seatloho, die ondanks zijn 16 jaar
een verrassend volwassen, welo
verwogen indruk maakt, citeert
graag de vermoorde Amerikaanse
dominee Martin Luther King, lei
der van de geweldloze acties voor
burgerrechten van de Amerikaanse
negers en die van de negers in
Zuid-Afrika. Maar de negers in de
VS hadden een betere uitgangspo
sitie. "Zij hadden stemrecht en alle
andere grondwettige middelen om
tot veranderingen te komen, en dat
hebben wij niet".
Seatloho - zijn voornaam Khotso
betekent 'vrede' - is aanhanger van
de geweldloosheid. Hij gelooft niet
dat de betrekkingen tussen de ras
sen in Zuid-Afrika al het punt heb
ben bereikt vanwaar geen terug
keer meer mogelijk is. 'Wat mij be
treft is er nog tijd voor zinvolle ver
anderingen, waardoor confronta
ties vermeden worden'.
Maar die vreedzame benadering is
voor Seatloho geen teken van
zwakte. "De minister van justitie,
Kruger, zegt vaak dat hij geschie
denis gestudeerd heeft. Ik hoop dat
hij uit zijn historische kennis kan
leren dat de sterkste nooif sterk ge
noeg is om altijd aan de macht te
zijn, tenzij hij zijn macht omzet in
recht en gerechtigheid. Ik hoop dat
onze mensen begrijpen dat de on
derdrukker nooit uit zichzelf
vrijheid zal schenken, maar de on
derdrukte hem daar altijd toe moet
dwingen. De onderdrukkers bezi
gen altijd krachtige 'wet-en-orde'
taal, maar negeren de gerechtig
heid. Ons volk moet weten, dat 'wet
en orde' in het licht van de geschie
denis altijd de strijdkreet is ge
weest van geweld en onrecht".
De scholierendemonstraties heb
ben naar zijn mening zwart Zuid-
Afrika verscheidene overwinnin
gen bezorgd. De regering heeft de
richtlijn voor verplicht onderwijs
in het Afrikaans ingetrokken. Veel
blanken realiseren zich nu dat ver
andering een noodzaak is. De zwar
ten realiseren zich dat zij gezamen
lijk een grote macht hebben. "Voor
De in april 1968 doodgeschoten
Amerikaanse negerleider domi
nee Martin Luther King is het
grote voorbeeld voor de nieuwe
generatie zwarte leiders in
Zuid-Afrika. Veelvuldig citeren
de jonge Zuidafrikaanse teen
agers de vermoorde Amerikaan.
Parallellen worden er dan ook
getrokken tussen de strijd van de
Amerikaanse negers en de negers
in Zuid-Afrika.
het eerst wilde de regering praten
met de leiders van 'Soweto, in
plaats van als vroeger de zaken te
regelen met de thuisland-leiders'.
Het belangrijkste resultaat is voor
Seatholo dat de scholieren hun ou
ders hebben getoond dat de weg
naar de vrijheid niet via gemakke
lijke compromissen loopt. "Onze
ouders moeten zich realiseren dat
zij niet het respect van hun vijand,
van hun vriend en van de wereld
zullen verkrijgen als ze bereid zijn
de toekomst van hun kinderen in te
ruilen voor hun zogenaamde vei
ligheid". Aan het adres van de
blanken zegt de jonge studenten
leider. "blank Zuid-Afrika moet
zeker weten dat zij zich niet kunnen
veroorloven 's avonds rustig te
gaan slapen zolang onze mensen 's
avonds hongerig naar bed moeten
gaan".
Televisie-interview
Zijn voorganger Mashinini zei in
een gesprek met de neger
journalist Percy Qobozo dat hij 'erg
geschokt' was door het geweld.
Toen hij al ondergedoken was gaf
hij in een interview met de Britse
televisie het volgende relaas van
het begin van de scholierenop
stand: "De middelbare scholieren
wilden een demonstratie houden.
Toen we op de verzamelplaats
kwamen stond de politie daar al
klaar in hun auto's en ze droegen
revolvers en stenguns. Er was geen
enkele communicatie tussen de
studenten en de politie. Ik herinner
me dat ik een jongen wilde tegen
houden die een steen in de hand
had. Plotseling kwamen blanke po
litiemannen op ons af en gooiden
traangas. We wisten niet eens wat
dat was. Toen de rook kwam gingen
we uit elkaar, en toen we terug
kwamen dachten we dat ze via een
luidspreker met ons zouden praten
of zoiets. Maar plotseling opende
dezelfde agent die met traangas
gooide het vuur op de studenten,
over hun hoofden, of met losse
flodders. Toen werden de studen
ten kwaad, en begonnen stenen te
gooien naar de politie. De zwarte
politieagenten gingen toen achte
rin de auto's zitten, en de blanke
agenten kwamen naar voren en
openden het vuur met stenguns. Ik
kon het niet geloven".
De studenten renden voor hun le
ven. De 13-jarige Hector Peterson
bleef dood achter, met kogelwon-
den. De menigte verspreidde zich
door Soweto en de rellen liepen al
gauw uit de hand. Volgens de poli
tie vielen in drie dagen tijd 176 do
den, op twee na allen negers. Mas
hinini zegt dat 300 doden dichter bij
de waarheid is. In een poging de
situatie te kanaliseren werd in So
weto een vertegenwoordigende
studentenraad gevormd, en Mashi
nini werd voorzitter. Zijn oproepen
om terug te gaan naar school wer
den echter nauwelijks gevolgd,
want de toestand was al te ver uit de
hand gelopen. Toen besloot Mashi
nini onder te duiken.
Mashinini's waarschuwing aan zijn
blanke landgenoten: "wat de men
sen zich nu moeten realiseren,
vooral blanken, is dat de scholieren
van vandaag niet zeggen dat het
volk vrij mpet zijn. Ze zeggen dat
het volk vrij zal zijn".
Zijn opvolger Seatloho viteert voor
de blanken een uitspraak van Mar
tin Luther King: "Tegenover jullie
vermogen om ons te doen lijden
stellen wij ons vermogen om lijden
te verdragen. We zullen de kracht
van de geest stellen tegenover fy
siek geweld. Maar eens zullen we
onze vrijheid verkrijgen".
