Slapende honden zijn door
Waal goed wakker geschud
Vissen: een sport of
diennmUhandeling?
sport
ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1976
LEIDEN - Wethouder Waal zal wel vreemd opge
keken hebben. Zich waarschijnlijk maar halfbe
wust welke slapende honden hij wakker maakte,
presenteerde hij op een warme middag in juni
van dit jaar een plan voor de Breestraat en de
marktenroute (dit is de route langs de Nieuwe
Rijn en de Rijn, dus langs C. en A., het stadhuis en
V. en D.).
Door
Joop Maat
Dat plan is de belangrijkste aanlei
ding voor de actie die midden
stand en grootwinkelbedrijf op
het ogenblik tegen de gemeente
voeren. Misschien is het daarom
wel wat naief, om te veronderstel
len dat Waal niet zo goed wist
welke gevolgen zijn plan zou
hebben. Juist uit vrees voor die
gevolgen kan hij besloten heb
ben, het plan midden in de va
kantieperiode te presenteren.
Maar laten we nu niet direct het
slechtste van onze wethouder
denken, en eerst eens kijken wat
Waal bij die gelegenheid zei.
Dat was zo ongeveer het volgende:
Het moet nu maar eens uit zijn met
verkeer door de Breestraat. Er
komen steeds meer auto's door
die straat, zodat er bijna geen
plaats meer over blijft voor voet
gangers, fietsers en voor het
openbaar vervoer. Waal zei er nog
bij dat de binnenstad als geheel
en vooral de Breestraat een stuk
minder plezierig was geworden
door al die auto's. Je kunt er na
melijk niet ongestoord rondlo
pen/ en/of winkelen. Dat kun je
pas wanneer de Breestraat bij het
voetgangersgebied in de binnen
stad is betrokken.
Niet plezierig
Volgens Waal zullen de mensen in
een straat met zoveel doorgaand
autoverkeer als de Breestraat niet
plezierig winkelen. Dat doen ze
pas als die auto's weg zijn. Hij
ging niet zo ver om te zeggen, dat
- wil een straat een plezierige
winkelstraat worden - dan ook al
het verkeer eruit moet, dus ook
(brom)fietsers, bussen en taxi's.
Waal vindt dat deze laatste soor
ten weggebruikers best over de
Breestraat mogen blijven rijden.
Niet iedereen is dat met hem
eens. Daarover later meer.
Eerst moet namelijk vastgesteld
worden, dat in feite iedereen het
met de wethouder eens is, dat de
Breestraat voor het doorgaande
autoverkeer moet worden afge
sloten. Ook de woordvoerders
van middenstand en grootwin
kelbedrijf zeggen dat zij daar een
voorstander van zijn. Er zijn ook
wel middenstanders die de
Breestraat graag willen houden
zoals die is, maar die vormen
maar een kleine minderheid.
De Breestraat moet dus dicht voor
het doorgaande autoverkeer. Dat
is zelfs vastgelegd in een
principe-besluit van de Leidse
gemeenteraad, die al op 27 sep
tember 1971 akkoord ging met
een "nota inzake de vorming van
een voetgangersgebied in de bin
nenstad". Overigens stonden er
in die nota wel meer dingen, die
nooit zijn doorgegaan, maar dit
terzijde.
De gemeenteraad nam dit besluit
vijf jaar geleden, en toen zat er
nog een heel andere club we
thouders in het stadhuis. Men
kan dus moeilijk volhouden dat
het Breestraat-plan het gevolg is
van het voeren van partijpolitiek.
De definitieve aanpak van de
Breestraat is tot nu toe alleen
maar uitgesteld. Als het niet lan
ger willen uitstellen van drin
gende zaken tot de politiek van
dit college hoort, kan daar toch
niet zoveel bezwaar tegen be
staan.
Grote troep
Overigens zijn er volgens het col
lege nog wel andere argumenten,
op grond waarvan de aanpak van
de Breestraat niet langer kan
wachten. Dat zijn voornamelijk
Volgens de plannen van de gemeente zal de bus over de Breestraat blijven rijden.
Leidse Binnenstad (samenwer
kingsorgaan van het binnenste
delijk bedrijfsleven) eind juni
had belegd. De Stichting, die op
dat moment nog maar één van de
drie aangekondigde rapporten
had uitgebracht, zag haar eigen
plannen namelijk behoorlijke
doorkruist worden.
De Stichting beschikte op dat mo
ment namelijk al over het ver-
keersrapport van het Deventer
verkeersbureau Goudappel en
Coffeng. Dat rapport had de
Stichting in haar laatste rapport
willen betrekken, zodat van de
zijde van het bedrijfsleven een
goed gefundeerd plan van actie
voor de hele binnenstad zou ver
schijnen.
Stroomversnelling
Door het plan van Waal werd deze
opzet getorpedeerd. De besluit
vorming over de Breestraat
kwam daardoor in een voor het
bedrijfsleven ongewenste
stroomversnelling. Om een ge
fundeerde bijdrage aan de dis
cussie te kunnen leveren, zat er
toen niets anders op dan het rap
port van Goudappel en Coffeng
eerder te publiceren dan gepland
was. Dat gebeurde op 31 juli, en
het rapport werd gepresenteerd
als een verkeersplan, dat in op
dracht van de Kamer van Koop
handel was opgesteld.
technische argumenten. De riole
ring in de Breestraat is namelijk
een grote troep, waar hoog nodig
iets aan gedaan moet worden.
Daarmee hangt samen dat de
walmuur van de marktenroute
over de hele lengte mede wordt
verzwakt door de rioolbuizen, die
door de walmuur heen in dc
Nieuwe Rijn en de Rijn lozen.
Sr is een direct verband tussen de
aanpak van de Breestraat en die
van de marktenroute. Tijdens het
werk aan de Breestraat moet de
marktenroute namelijk dienen
als vervangende route. Maar de
walmuren zijn er zo slecht aan
toe, dat dip eerst moeten worden
opgeknapt, voordat de Breestraat
in z'n geheel kan worden aange
pakt. Anders zou je de situatie
kunnen krijgen, dat terwijl de
hele Breestraat openligt, de wal
muren van de marktenroute van
ellende in elkaar zouden zakken,
zodat daar ook geen verkeer meer
mogelijk zou zijn. In dat geval zou
het Leids City Centrum (het sa
menwerkingsverband van mid
denstand en grootwinkelbedrijf)
Proefstuk
Met het oog hierop zei Waal geko
zen te hebben voor deze volgor
de: Eerst een proefstuk maken op
de Breestraat tussen de Koorn-
brugsteeg (naast het stadhuis) en
het Gangetje. Dat proefstuk zou
volgens hem in het voorjaar van
1977 moeten worden aangelegd.
De bus zou gedurende de werk
zaamheden (ongeveer drie
maanden) komend uit de richting
van het station na het stadhuis
links af de Koornbrugsteeg op
moeten, om vervolgens rechtsaf
via de Botermarkt en het Gan
getje naar de Koorevaarstraat te
rijden. Particuliere auto's zouden
na het stadhuis via dfj Koorn
brugsteeg weer terug moeten
over de marktenroute in de rich
ting van het Kort Rapenburg.
Vervolgens zou de marktenroute
worden aangepakt. Gedurende
die tjjd zou de bus volgens de
gemeente in twee richtingen over
de Breestraat moeten rijden. Van
dat moment af is er geen plaats
meer voor de particuliere auto in
de Breestraat.
Overigens zegt Waal er in zijn zgn.
"voorlopig ontwerp-preadvies"
over de reconstructiewerkzaam
heden niet bij hoe die ongeveer 50
bussen per uur, die er over de
Breestraat rijden, in twee rich
tingen over het dan inmiddels
aangelegde proefstuk met een
rijbaan van 4.5 meter (inclusief de
strook voor (brom)fietsers moe
ten rijden. En dat is niet toevallig,
want het desbetreffende stuk in
het plan klopt gewoon niet.
Over het proefstuk zullen nooit
bussen in twee richtingen kun
nen rijden. Dus zal één bus-
richting (in ieder geval tijdens de
werkzaamheden aan de Boter
markt, zeg maar bij C. en A. voor
de deur) naar de singels of de
city-ring moeten uitwijken. Dat
zal trouwens ook moeten tijdens
de werkzaamheden aan de rest
van de Breestraat, want dan kan
de bus ook maar in eén richting
over de dan inmiddels gerecon
strueerde marktenroute rijden.
Bovendien is het te verwachten, dat
wethouder Waal na de ervaringen
in de Steenstraat toch wel iets
genuanceerder is gaan denken
over de mogelijkheden om bus
sen in twee richtingen door een
winkelstraat te laten rijden
Haken en ogen
Aan de uitvoering van het plan blij
ken dus nogal wat haken en ogen
te zitten, maar die moeten op te
lossen zijn. Belangrijker is de
vraag, of het plan als zodanig
goed is. Want dat is volgens de
winkeliers in de binnenstad be
slist niet het geval.
De kritiek op het plan was al direct
te beluisteren op de
voorlichtings- en discussie
bijeenkomsten, die de Stichting
De presentatie van het verkeer
splan was mede bedoeld, om de
discussie niet alleen op de Brees
traat te richten, maar de aandacht
te vestigen op de gevolgen die
een ingreep in de Breestraat voor
de hele binnenstad zou hebben.
Wanneer er tegelijkertijd met de
afsluiting van de Breestraat geen
andere maatregelen zouden wor
den genomen, zouden de funeste
gevolgen niet te overzien zijn, al
dus de Stichting Leidse Binnen
stad. Die andere maatregelen
zouden dan onder meer moeten
inhouden het beter bereikbaar
maken van de city-ring en uit
breiding van de parkeermoge-
lijkheden.
Bovendien stelde de Stichting zich
achter het advies van Goudappel
en Coffeng, dat de bus niet over
het afgesloten deel van de Brees
traat zouden moeten blijven rij
den, maar in twee richtingen over
de marktenroute.
krant verscheen, vooral van deze
laatste suggestie niet veel heel.
Volgens hem is tweezijdig bus-
verkeer over de marktenroute
beslist niet mogelijk, vooral om
dat deze te smal is en yerbreding
onhaalbaar is.
Deze reactie van Waal werd later
door de Kamer van Koophandel
ongenuanceerd genoemd, vooral
ook omdat Waal het verkeersplan
op dat moment nog niet goed be
studeerd kon hebben.
In de loop van de maand augustus
verscherpten de verhoudingen
tussen het college enerzijds en
het Leids City Centrum en de
Stichting Leidse Binnenstad an
derzijds. Een dag voordat de in
formatieve bijeenkomst over de
Breestraat-plannen zou worden
gehouden, noemde de Stichting
de inspraakprocedure een vorm
van schijn-democratie. Volgens
haar was de tijd, waarin het mo
gelijk was op de plannen te reage
ren veel te kort. Men zei er niet
veel heil in te zien, de volgende
dag inhoudelijk op de plannen te
reageren.
Op dat moment had inmiddels een
medewerker van het public-
relationsbureau Beauchez uit
Den Haag zijn intrede gedaan. De
landelijke Raad voor het Groot
winkelbedrijf had dit bureau in
geschakeld om actie te gaan voe
ren tegen de plannen, zoals die
onder meer in Leiden voor de
binnenstad werden ontwikkeld.
Gevolg van een en ander was, dat
de inhoudelijke discussie over
het Breestraat-plan van de zijde
van het bedrijfsleven werd stop
gezet, en er een actie op gang
kwam die gericht is op het totale
binnenstadsbeleid.
Terwijl het voorlopig ontwerp-
preadvies alleen over de Brees
traat en de marktenroute spreekt,
worden nu ook de Rijnsburger-
weg, het Stationsplein, de Steen-
straat en de Haarlemmerstraat er
bijgesleept. Dit ligt overigens wel
in de lijn, die de Stichting Leidse
Binnenstad en het Leids City
Centrum tot nu toe hebben ge
volgd om niet uitsluitend over de
Breestraat te willen praten, maar
de plannen voor de Breestraat in
te passen in een totaal-plan
waarin de toegangswegen tot het
centrum en de parkeermogelijk-
heden zijn vastgelegd.
Maar voordat een dergelijk plan op
tafel ligt, zijn we al gauw ander
half jaar verder. En om de zaak
nog zo lang uit te stellen, vindt
het college niet verantwoord.
Niet alleen omdat daardoor de
verblijfs- en winkelfunctie van
met name de Breestraat steeds
verder in het gedrang zou komen,
maar ook omdat de toestand van
de walmuren van de markten
route geen verder uitstel toelaat.
En vooral aan dat laatste veran
dert de toch wel wat ongenuan
ceerde actie van het Leids City
Centrum niets.
Is vissen nu werkelijk een sport of is het een ver
maledijde vorm van dierenmishandeling? Het is
een vraag die in de hengelhistorie steeds weer
opduikt. Bij het doorbladeren van oude visbla-
den kom je het strijk en zet steeds weer tegen. De
hengelaar contra de dierenbeschermer. Ook in de
kranten komen op gezette tijden de polemieken
op gang tussen verwoede sportvissers en zij die
een zeer grote lust tot bescherming hebben van
alles wat leeft en bloeit.
geten dat er toch nog wel wat koren
onder het kaf zit.
Kijken we even over de landsgren
zen dan is er nog wel een aantal
voorbeelden te geven van visserij,
die in de ogen van dierenbescher
mers - maar niet alleen van hen -
een afzichtelijk moordpartij is.
Neem bijvoorbeeld eens de jacht op
de haai. U kent de plaatjes wel: aan
dek van een schip enkele tientallen
ontzielde haaien met daarnaast een
trotse hengelaar.
Enkele maanden geleden laaide de
discussie plotseling weer op, nadat
het NOS-programma "Frontaal" de
voor- en tegenstanders van de hen
gelsport tegenover elkaar zette.
Aan de ene kant het hoofdbestuurs
lid van de Nederlandse Vereniging dat de visserij
tot Bescherming van Dieren F. J.
Tikkemeijer geholpen door de
sympathieke bioloog-dichter Dick
Hillenius en de bioloog-publicist
Midas Dekkers. Aan de andere kant
dr. R. ("Dolf') Boddeke, die steun
kreeg van oud-AHB-voorzitter
Kees Vrijling en prof. dr. F. J. Ver-
hijen, hoogleraar in de vergelij
kende biologie. De man die ver
woede pogingen in het werk stelde
om de "vechtenden" te scheiden
was Herman Wigbold. Ik wil alle
argumenten die toen op tafel kwa
men hier niet herhalen, maar wat
dieper ingaan op een aantal alge
mene verschijnselen, die deze dis-
serij in ons land op een objectieve
steeds opnieuw beïnvloe- wijze te bekijken, dan moet
Goede weg
den. En dat is de overdrijving v
Ik wil in dit artikel niet alleen de
tegenstander tot de conclusie negatieve kanten van de hengel-
beide partijen zich schuldig komen, dat er in de loop der jaren sport belichten, maar ook wijzen op
maken. Om bijvoorbeeld
camera's een enorme haaiehaak te
voorschijn te halen om aan te tonen
zijn algemeenheid
slachtwerk" is, is een stukje de
magogie, dat het bij de argeloze kij
ker misschien aardig doet, maar in
feite een exces is, waarvan ook de
meeste sportvissers gruwen.
Daarmee is de zaak natuurlijk niet
goed gepraat.
ADVERTENTIE
ELAN VISBOTEN
Zeew vis/lourt)olen met riemeh
en certificaat v a 1495.-
YAMAHA buitenboordmotoren
van 2 tot 55 pk v a 675.-
BOOT - CENTRUM B.V.
Goedpraten
Dat 'goedpraten" was volgens mij
ook de fout, die gemaakt werd van
de kant van de sportvissers. Het
heeft natuurlijk geen enkele zin om
een visser te laten opdraven, die
laat zien hoe hij - als hij een visje
vangt - keuring zijn handen nat
maakt - de hakensteker pakt om het
visje te verwijderen en het vervol
gens weer liefdevol terugzet. Want
iedereen, die wel eens langs de wa
terkant heeft gezeten, weet dat de
praktijk nog wel eens iets anders is.
Er zijn "weidelijke vissers" maar er
zijn er ook bij, die het niet zo nauw
nemen met de ongeschreven regels
van de hengelsport.
Resultaat van een dergelijke dis
cussie is dan ook, dat de partijen
zich steeds dieper ingraven in hun
stellingen en steeds minder te over
tuigen zijn van hun ongelijk, of ge
deeltelijke ongelijk. Proberen we
de ontwikkelingen van de sportvis-
L
en ander ten goede ver- tekenen, die aangeven dat we op de
anderd is. goede weg zijn. Een van de duide-
KoekeDan lijkste voorbeelden is wel dat we
langzamerhand bezig zijn om de
Die langzaam voortschrijdende fleur (dubbele haak) en de dreg
mentaliteitsverandering kan voor (drietandhaak) uit de hengelsport
een deel worden toegeschreven aan winkels te verdrijven. Door er
het feit, dat „riviervis" zoals de steeds opnieuw op te hameren dat
zoetwatervis vaak wordt genoemd, de enkele haak net zo goed vangt
niet meer in trek is als consumptie- zie je dat steeds meer fabrikanten er
vis. De hengelaar, die er werkelijk toe overgaan hun lepels, spinners,
op uit gaat om te vissen voor de wobblers, of hoe ze ook mogen he-
„koekepan", is tegenwoordig een ten. voorzien van een enkele haak.
bezienswaardigheid geworden, dat Ook binnen de hengelsportorgani-
het vissen voor de consumptie de saties wordt alles in het werk ge-
wrede behandeling toch in zekere steld om de dreg uit te bannen. De
mate in de hand werkt kunnen we NWS bijvoorbeeld probeert bij
zien aan de grote verschillen, die er het ministerie van Landbouw en
bestaan tussen de zoetwater- en de Visserij voor elkaar te krijgen dat
zeevisserij. de dreg wordt verklaard tot verbo-
Bij de laatste vorm van hengelsport den hengelattribuut. De Henge-
wordt de vis door het merendeel laarsbond voor Leiden en Omstre-
van de vissers gezien als „buit" en ken is daarop al vooruit gelopen en
slechts door weinigen als „sportob- heeft de leden een verbod tot het
ject". Waar de zoetwatervis meren- gebruik van de dreg ingesteld,
deels weer in zijn element wordt te- En als er nog sportvissers mochten
ruggezet, zijn er aan boord van de zijn, die niet overtuigd zijn van de
zeevisserijschepen de plastic vuil- schade die een dreg in een vissen-
niszakken en de plastic emmers, bek kan aanrichten, dan moet hij
die volgestampt worden met plat- maar eens een dregje in de broek
en rondvis. Vooral de makrelenvis- zak stoppen, en daarna proberen
serij, waarvoor onze oosterburen om het ding er weer uit te halen,
zoveel belangstelling tonen, is vaak Een andere indicatie dat wij als
een afschuwelijke combinatie van sportvissers het langzamerhand
bezitsdrang en geldelijk gewin. Het beginnen te begrijpen, is dat er in
is helaas een feit, waar weals sport- ons land steeds minder competities
niet omheen kunnen.^ Een worden gehouden waarbij prijzen
i. „i - T- worden uitgeloofd voor diegene,
Een toevallig passerende hengelaar
wond zich nogal op - en terecht -
toen hy zag dat een Belgische
sportvisser een gevangen blei op
een onpasselijke wijze onthaakte.
Zo zijn er ook voorbeelden bekend
- met name uit het noorden van het
land - waarin de gevangen vis in
zakken en netten wordt meeges
leept naar het dichtstbijzijnde café
om daar te worden gemeten of ge
wogen.
Een hamerhaai van 350 kilo
dierenmishandeling?
lengte van 4.70 meter: sportvisseri} of
trieste zaak, al mogen we niet
die de grootste vis vangt. Enkele ja
ren geleden waren er nog verschil
lende dagbladen, die dergelijke
competities organiseerden. De vis
sen moesten dan op een bepaald
adres getoond worden. Omdat een
vis nu eenmaal slecht buiten water
kan, betekende dat de dood van
vele recordexemplaren.
Snoeken
Hoe de mentaliteit zich wijzigde
laat zich het best aflezen uit de ont
wikkeling van de KRO Kanjer Ko
ning Competitie, de meest bekende
in ons land. Aanvankelijk werd
voor elke vissoort een prijs uitge
loofd. Ook voor die roofvissen,
waarvan de bezetting in ons viswa
ter veel te wensen overliet. Enkele
jaren geleden viel' het besluit -
mede op aandrang van de
sportvisserij-organisaties - om in
ieder geval geen prijzen meer uit te
loven voor het melden van grote
snoeken. Vorig jaar besloot de KRO
om de competitie heleaal stop te
zetten.
Opvallende zaak is dat zich soms
frappante verschillen voordoen in
de wijze waarop een vis behandeld
wordt. Dat geldt met name voor de
wedstrijdsport. Ik heb bijvoor
beeld met afgrijzen gezien hoe Bel
gen en Nederlanders de vis ont-
haakten tijdens de interlandwed
strijd die in het Aarkanaal werd ge
houden. Als het minuscule haakje
wat te d iep zat werd het er vaak met
bruut geweld uitgerukt. Om zo min
mogelijk tijd te verliezen.
Zorgvuldig
Als je dan ziet dat er ook v
gingen zijn, waar de vis steeds
zorgvuldig wordt onthaakt, direct
wordt gemeten, en daarna weer
wordt teruggezet, dan is duidelijk
dat met iets minder fanatisme de
hengelsport naar buiten een veel
betere indruk zou kunnen maken.
Zoals gezegd: er is een tendens in
de goede richting, maar het gaat
langzaam. Voor mij staat echter eén
ding vast: dat is dat natuurliefheb
bers, dierenbeschermers en sport
vissers geen „natuurlijke" vijanden
behoeven te zijn. Wat meer begrip
voor de bezwaren van de dierenbe
scherming door de hengelaars, en
wat meer oog hebben van de die
renbescherming voor de sportvis
ser, die weidelyk vist, kan veel pro
blemen oplossen. En misschien
kunnen dierenbeschermers en
sportvissers dan nog eens geza
menlijk ten strijde trekken tegen de
a, die zich in de hengelsport
toe voordoen.
ADVERTENTIE
De enige speciaalzaak voor al uw
HENGEL
SPORTARTIKELEN
DE SPORT
Haarlemmerstraat 11. tel. 124020
