Rococo-orgel
in ere hersteld
jllzyt
leidsel
agendaz
"Bicentennial-viering
tamelijk commercieel
Leiderdorps
orgel erg
karakteristiek
nonanui
Weer muziek in Leiderdorp
1 JAN, TON EN KEES WILLEN NOG WEL EEN KEER
SJZ NEEMT
"LICHT"
IN GEBRUIK
Avanti
organiseert
fietstocht
door regio
LEIDERDORP - De zes jaar geleden gerestaureerde Leiderdorpse Dorps
kerk zal weldra weer het oude, nu ook geheel herstelde orgel rijk zijn. Het
staat er weliswaar al, maar de Utrechtse firma Van Vulpen is nog bezig, er
de laatste hand aan te leggen.
De hervormde gemeente in de eer
ste plaats, maar verder alle orgel-
vrienden uit de wijde omgeving
kunnen met die restauratie ge
lukkig zijn. Zij weten, dat de
Dorpskerk niet zomaar een kerk
van dertien-in-een-dozijn is. Er
hebben bijvoorbeeld al verschei-
STAD EN RAND
DONDERDAG 23 SEPTEMBER
]|pON
dene culturele gebeurtenissen bij
kaarslicht plaatsgevonden. En
het, op 26 september in een kerk
dienst en op woensdag 29 offi
cieel in gebruik te nemen orgel is
evenmin doodgewoon.
Kerkvoogdij-voorzitter Th. van
bouwd werd voor de Engelse
Episcopaalse Kerk in Rotterdam
(St Mary's), één in Zaandam en
één in Leiderdorp. Verder nog
een orgel in Hoorn, maar dat is in
1838 verbrand. Erg zeldzame or
gels en daardoor kostbaar, te
meer, omdat deze laat 18de-
eeuwse instrumenten tevens de
destijds geliefde timbres bew
aard hebben. Ik heb de klank na
de restauratie nog niet gehoord
en kan dus alleen maar hopen,
dat Van Vulpen er in geslaagd is,
de oorspronkelijke kleuren vast
Stel^m°mineeJ',GeUrSen(ZeK NÏt^sdT'meeste mensen, moet
bekwaam amateur-organist) ock een orgel van tQt üjd naar
de dokter. Op een moment blijkt
dat het, met de al lang vermoede
kwalen, niet langer gaat. Zo on
derzocht de firma Lohmann de
patiënt in 1838 en restaureerde
het orgel grondig. Nog veel uit
voeriger en vooral ingrijpender
was de behandeling door Van
Leeuwen in 1942. Deze terapeut
verving nogal wat registers en
verhoogde de stemming met een
halve toon. Na die tijd liep het van
kwaad tot erger. Het orgel ging
bij de begeleiding van de ge
meentezang steeds duidelijker
gebreken vertonen. Iedereen
vond, dat daar iets aan gedaan
moest worden. Dat moment leek
in 1968 te zijn aangebroken toen
begonnen werd met de restaura
tie van de kerk. Lambert Erné,
van Monumentenzorg, advi
seerde zich tot de firma Van Vul
pen te wenden.
maakten mij wegwijs in de voor
geschiedenis en de constructie.
Zelf had ik al eens gelezen, dat
het orgel een geschenk is van een
zeer bemiddelde dame. Maar
hierover kon niemand mij verder
inlichten. Hoe dan ook: het werd
gemaakt door de Leidse (en
Goudse) bouwer J. Mittelreiter,
in de jaren 1779-'80. De Neder
landse rococo-stijl, speels met
een scheutje bedachtzaamheid,
stamt uit de Duitse barok in zijn
nadagen. Karakteristiek is bo
vendien de houten achterwand
met beschilderde teruggeslagen
gordijnen, die een Willem
V-salonsfeer suggereren.
Deze heer Mittelreiter heeft, naar
men mag aannemen, wel meer
orgels gebouwd. Maar er zijn er
van zijn hand niet meer dan drie
bekend: één in het beroemde
Eton-College, dat in 1773 ge-
De kerk kwam eind 1970 klaar,
maar het orgel was nog lang niet
zover. In 1971 werd de heer Van
Vliet, die het kerkvoogdij-
voorzitterschap van de heer
Hobo overnam, met het orgel-
probleem geconfronteerd. De
restauratie zou een dure zaak
worden. Kon de Leiderdorpse
gemeente deze kosten dragen? Of
waren er nog andere mogelijkhe
den? Vooral, toen Emé overleed,
zag het er zorgelijk uit. Na een
historisch onderzoek door
Pieterskerk-organist Blanken-
?tein trad men in overleg met de
landelijke orgelcommissie, waar
secretaris Hülsmann de nieuwe
Leiderdorpse adviseur werd. Het
ging er nu maar om, te weten te
komen of CRM wilde subsidië
ren. Dit kon wel, maar dan werd
Leiderdorp op een wachtlijst ge
zet en moest zolang vóór
financieren. "We hebben toen
niet aangedurfd, om geld te lenen
en rente te betalen. Voor hoe
lang? We hielden echter kontakt
met Monumentenzorg. Eind 1973
adviseerde de toenmalige dr.
Oussoren (van de commissie voor
orgelzaken van Monumenten
zorg) opnieuw een verzoek in te
dienen en de restauratie als een
voortzetting van die van de kerk
voor te stellen. Leiderdorp
hoefde-dan niet op een wachtlijst
en kwam meteen aan de beurt.
Dat is gelukt. Dr. Oussoren
praatte het rond en in september
'74 kwam het bericht, dat men in
Den Haag bereid was subsidie in
het kader van de kerkrestauratie
te verlenen.
Zoals gebruikelijk, zou het rijk de
helft, de provincie 30 en de ge
meente 10 procent betalen. Van
de twee en een halve ton restaura
tiekosten kwamen dus 25.000
voor rekening van het kerkbes
tuur. De firma Van Vulpen, die
nu de opdracht "kreeg, ging het
Zaandamse orgel nauwkeurig
onderzoeken en nam dat tot
voorbeeld.
Niet vlot
Zo erg vlot ging het herstel nu ook
weer niet. Toen dominee Honnef,
die zo gehoopt had, het orgel nog
te mogen horen in zijn afscheids-
dienst van oktober '75, met eme
ritaat ging, kon het nog steeds
niet worden bespeeld. Kerstmis
en Pasen bleken ook niet haal
baar. Enfin, op 26 september is
het dan toch zover. Opvolger do
minee Knorth, op 5 september jl.
bevestigd, toonde zich graag be
reid, aan de lang gekoesterde
De dispositie van het orgel in Lei
derdorp is als volgt
HOOFDWERK
Bourdon 16', Prestant 16'(discant),
Prestant 8', Holpijp 8', Quintadeen
8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3',
Octaaf 2', Mixtuur 3-4 sterk, Cornet
4-sterk, Trompet 8'.
BOVENWERK:
Holpijp 8', Flüte traversiere 8' (dis
cant, karakteristieke stem uit de
bouwtijd), Prestant 4', Gedekte
Fluit 4', Octaaf 2', Gemshoorn 2',
Dulciaan 8'.
PEDAAL:
Aan het hoofdwerk te koppelen.
TREMULANT: Op het bovenwerk.
TOONHOOGTE:
Als-1 is 440Herz. Het orgel staat dus
een halve toon lager dan normaal.
WINDDRUK:
85 mm
Het gerestau
reerde orgel in
de Leiderdorpse
kerk.
wens van dominee Honnef te
voldoen en hem de eerste dienst
met het hernieuwde orgel af te
staan: "Omdat we het allereerst
als begeleidingsinstrument van
de gemeentezang zien, nemen we
het dus op zondag 26 september
in een door dominee Honnef ge
leide dienst, in gebruik en stelden
we de officiële inauguratie op
woensdag 29". Dan geven de or
ganisten dr. Gert Oost, G. Zaal
berg en adviseur Willem Hüls
mann een concert.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL.
Apotheken
De avond-, nacht- en zondagdieij
der apotheken in de regio Leidj °ntz
wordt van 17 tot 24 sept., waart ~ie
nomen door Centraal Apothe^
Breestraat74,tel. 120552.Tevens» s.
zaterdag tot 1 uur Apothe) Pin!
Noord-Hofland, Thorbeckeweg!
Voorschoten, te. 071-762877 jJat
Oegstgeestse Apotheek, Wilheli» bez'
napark 8, Oegstgeest, tel 153274. P™
Donderdag
V. d. Valk Boumanweg 236, L«
derdorp, Bijbelstudie en gesprek| "ar
kring Baptistengemeente, 8 uj
Steenstraat lb. Wereldwinkel, 9.1
Geversstraat 65, Oegstgeest, soci|
teit voor kamerbewoners en allee»
staanden, 9-1 uur nam.
Pieterskerkstraat 1, voorlichting)
avond werkgroep dienstweigere»
9-9.30 uur nam. he1
't Breehuys, Breestraat 19, Repe
steel, 7.30-il0 uur nam.; keramiek
kursus, gespreksgroep Praxi, thes
terwerkgroep, 8-10 uur nam.; kol
fiebar, 8-11 uur nam.
Troef, Noordeinde 2a, groepen
recht/onrecht, kamerbewoner!
handenarbeid, film, toneel 8-10 uij
Nieuwe Rijn 20a werkgroep homo
filie, open café-avond 9-12 uur narn
Vredeskerk, Natuurbehee»
Natuurbehoud: lezing drs.
Boere over de Waddenzee, mej
film, 8 uur nam.
Stadhuis, vergadering werkgroej
kabel-tv, 5 uur nam.
Gemeentehuis Leiderdorp, com
missie financiën, 8 uur nam.
Gemeentehuis Zoeterwoude, ge
meenteraad, 8 uur nam
Café De Roode Leeuw, Oegstgeest
openbare fractievergadering VVD,
CF FREEDOM
OI R FIRST FLAG
Jfrtft one ItVIUUSPOON
sugar
wt*» caapofuriüN N N V IOO?O
'Suikerzakjes getuigen van het tweehonderd-jarig béstaan van Amen-
Orgelconcert
LEIDEN - In de aankondiging van
het concert dat de organist Joop
Brons en de hoboist Han Kapaan
in de Pieterskerk zullen geven is
een storende fout geslopen. Het
concert wordt niet vrijdagmid
dag, maar vrijdagavond gegeven.
Aanvang kwart over acht precies.
Burgerlijke Stand
LEIDEN - Geboren Perta, dv P. Lepe
laar en E. C. J. Bavelaar; Petrus Johan
nes, zv P. v. d. Meer en M. E- C. Smits.
Overleden: E. M. Guldemond (70) m.
Gehuwd: H J Verlaan en J. Erades, J H.
v. Beek en J M. Moleman; G F. Bekke
ring en P. C. Breedeveld; A Rozier en A.
J. M. Beekman. E. G. S. Rotondo en M.
H G. Krol.
ZOETERWOUDE - Volgende
week dinsdag zal het Zoeter-
woudse S.J.Z. op feestelijke
wijze de lichtinstallatie van het
hoofdveld op Haasbroek in ge
bruik nemen. Hoogtepunt is de
eerste officiële lichtwedstrijd
tussen SJZ en de Leidse eerste
klasser Roodenburg. Burge
meester Detmers zal de aftrap
verrichten. Het geheel krijgt een
muzikale omlijsting waarvan de
drumband VIOS met de majoret
tes om 19.15 uur het spits afbijt
met een rondgang door het dorp.
Aansluitend volgt om 19.45 een
demonstratie. De voetbalwed
strijd begint om 20.00 uur waarbij
in de pauze de Sint Jans Fanfare
een optreden verzorgt.
De lichtinstallatie is de vrucht van
de goede samenwerking tussen
het bestuur en de supportersver
eniging en de medewerking van
de gemeente die eigenaar is van
het sportcomplex waarvan bij de
aanvang van het nieuwe seizoen
de velden 3 en 4 in gebruik zijn De fietsers
genomen.
VOORSCHOTEN - De Voor-
schotense wielerclub Avanti
wil proberen het toerfietsen
meer in de belangstelling te
krijgen. Jan van Gent, broer
van Nico van Gent die vlak
voor het beëindigen van een
poging de Bike-centennial in
een recordtijd van 32 dagen te
fietsen in het ziekenhuis te
recht kwam, organiseert
daarom zondag aanstaande
een fietstocht voor iedereen
die belangstelling heeft. De
route loopt van Voorschoten
via Leiden naar Stompwijk,
waar gerust wordt. Vandaar
gaat men via Leidschendam
terug naar Leiden. Tijdens de
rustpauze hopen de organisa
toren dat er een gesprek ont
staat tussen de deelnemers
plus een aantal meefietsende
Bike-centennialfietsers. De
start is om twaalf uur bij spor
thal "De Vliethorst" in Voor
schoten.
Door
Hans Meijer
LEIDERDORP/OEGSTGEEST/LEIDEN - „Eigenlijk viel
het fietsen erg mee, omdat alles eromheen - routebeschrij
ving, eten en drinken - zo goed verzorgd was. Je hoefde
alleen maar te fietsen. Het enige waar we problemen mee
gehad hebben is de warmte af en toe en natuurlijk heb je
weieens een dag geen zin om aan die tachtig mijl te begin
nen, maar als je je daar overheen zet gaat het zo weer uitste
kend."
Europese cultuur is nu eenmaal
veel ouder. Bovendien hebben de
meeste mensen van onze groep
volgend jaar geen tijd en ook
geen geld om een dergelijke tocht
te gaan maken, maar toch blijf ik
met het idee spelen."
Graansilo's
Wat het drietal opviel was vooral
het gemis aan kerktorens: „Je
ziet, behalve verschrikkelijk
grote graansilo's, bijna niets bo
ven de Eorizon uitsteken. Pas
naar het oosten toe zag je hier en
daar een kerktoren. Je ziet over
igens toch weinig oude gebou
wen, omdat de cultuur inderdaad
nog maar tweehonderd jaar be
staat. De Amerikanen bouwen
wel aan hun eigen identiteit, al
thans waar het om voorlichting
bezoekers gaat. Overal vind
Ton Evers uit Oegstgeest, Jan Bos
uit Leiderdorp en Kees Snoeck
uit Leiden zijn weer terug in Ne
derland, Na dwars door Afrika te
zijn gefietst. Ze namen deel aan
de „Bike-centennial", een fiet
stocht van 7000 kilometer van
westkust naar oostkust, in het
kader van de viering van het 200-
jarig bestaan van de Verenigde
Staten. Terug in Nederland heb
ben ze alle drie wel plannen om
meer van dergelijke tochten te
maken. Alleen Kees Snoeck, die
op sommige momenten toch wat
moeite had met de tocht door
Amerika, voelt er niet zoveel
meer voor om nog eens drie
maanden achter elkaar te fietsen.
Cultuur
Tijdens de fietstocht rijpte het plan
voor een dergelijke tocht door
Europa, maar of dat plan ooit uit
gewerkt zal worden is voorlopig
nog de vraag. Jan Bos: „Het is erg
moeilijk. In de eerste plaats ver
eist een dergelijke tocht nogal
wat voorbereiding. Bovendien
lag het accent van de tocht door
Amerika op de historie. Als je dat
hier in Europa ook wil doen kom
je per dag nog geen twintig kilo
meter verder omdat er veel meer
historische gebouwen, musea en
dergelijke zijn dan Amerika. De
zelfde effect bereiken als wij met
onze fietsen in Amerika, maar het
is toch anders. De mensen in
Amerika waren erg gastvrij. Bo
vendien stapten veel mensen zo
maar naar je toe om eem praatje
met je te maken, iets wat hier in
Nederland voor zover ik weet
nooit gebeurt", aldus Ton Evers,
„Ik geloof dat de mensen daar he
lemaal geen enkele schroom
hebben om zo maar naar een
vreemde toe te stappen". De ge
sprekken gingen meestal over
koetjes en kalfjes, en het jongetje
dat met zijn duim een gat in de
dijk stopte. Bovendien blijkt de
vlakheid van Holland op de fan
tasie van de Amerikanen te wer
ken: „Holland is even flatter then
Kansas". „Toch hebben de Ame
rikanen zeker niet het idee dat we
hier allemaal op klompen lopen
en in molens wonen. Het lijkt
erop dat de Amerikanen meer
van Nederland weten dan som
mige Europeanen
Het weer beginnen, na drie maan
den gefietst te hebben, blijkt
moeilijker te zijn dan het begin
nen aan de fietstocht. Jan en
Kees, allebei student Neder
lands, hebben duidelijk moeite
met het wennen aan regelmaat.
sociaal-cultureel werk, maar het
duurt natuurlijk nog een poosje
voor ik die voltooid heb. Intussen
probeer ik werk te vinden, maar
dat valt eerlijk gezegd niet mee".
Ton heeft twee voorkeuren. Zijn
werk moet aansluiten op de
nieuwe studie, of iets met fietsen
te maken hebben. „Met dat laat
ste bedoel ik niet dat ik fietsen
maker wil worden, want dat kan
ik niet. Maar ik zou bijvoorbeeld
Wijkverpleging
Leiden - Interkruis, Middelweg 38
tel. 121753. T
Leiderdorp - Gezondheidszorj E»
Leiderdorp, tel. 140131.
Oegstgeest - Interkruis, Lijtweg 7
tel. 154500. IT
Voorschoten - Gezondheidscenj
trum, v. d. Waalslaan, tel. 4641; Alg
Hulpverlening, tel. 2141,tst. 35(dag
en nacht). "va
Warmond - Zr. C. J Koster, Helrrv^
straat 43, Noordwijkerhout, tel.
0252^-3137.
Moederhulp
Bureau Moederhulp (niet gehuwde i
moederzorg), Terweepark 2, tel. 151068
Mej. J. Schrama, maatschappelijk werk
Advocaten spreekuur
Dienstencentrum
Weduwen en weduw
naars
telefoon 123235.
je „Visitor-centres", die een beeld Voor Ton liggende problemen an-
ders. Omdat hij voor de tocht
geen vrij kon krijgen gaf hij zijn
baan, als computerprogrammeur
bij het Academisch Ziekenhuis
op. Dat betekent nu echter zoe-
geven van dat deel van Amerike,
Waar je op dat moment bent. Bo
vendien zetten ze overal bordjes
bij, maken voor allerlei dingen
een museum en kunnen zich
maar nauwelijks vocrstellen dat
er dingen bestaan die ouder zijn
dan tweehonderd jaar." „Toen ik
vertelde dat het hier in Nederland
geen uitzondering is om met
boeken uit 1600 of zo te werken
keken ze me zeer vreemd aan. Dat
konden ze bijna niet geloven,"
aldus Jan Bos.
Wat me verder opviel was de gast
vrije houding van de bevolking. rj 1
„Wanneer je met een huifkar door ^OeterWOUCie 1
Nederland gaat trekken zul je
misschien wel een beetje het-
bij de ANWB willen werken".
Stickers
„We hebben al fietsend met echt
het idee gekregen dat wij het
tweehonderd jarig bestaan van
Amerika aan het vieren waren,
maar aan de Amerikanen merkte
je dat wel degelijk. Je werd over
spoeld met Bicentennial vlaggen,
suikerzakjes -stickers, -kleding
en zelfs -kapsels. Bovendien heb
je ook Bicentennial ijs, waaron
der Yankee Doodle Strudel", Jan
Bos heeft echter het idee dat de
Amerikanen er over het alge
meen vrij relativerend over den
ken: „De opzet lijkt erg commer
cieel, en dat is het natuurlijk ook
wel. Toch wordt er wel feest ge
vierd, maar zeker niet op een erg
overdreven manier".
Tenslotte viel de houding van de
automobilisten erg op: „Vooreen
autoland als Amerika, waar men
geen fietsers kent, zijn ze erg
voorzichtig. Op sommige plaat
sen kreeg je zelfs voorrang, of je
nu van links of rechts kwam".
Moeders voor Moeders
Mevrouw zuster E. Janssen-Niemeyer,
Hofdyck 32, Oegstgeest, telefoon
071-153652.
Burgerraadsman
Korenbrugsteeg 7. Telefoon 143171.
(kantooruren). Spreekuren ma., di. en
wo 11.00-12.00 uur, do 18 30-20.00.
Maatschappelijk Werk
Bureau Maatschappelijk werk. Oude
Ryn 44c. spreekuur dagelijks 14 00-15.00
uur. Maandag en dinsdag 19.00-20.00
uur. telefoon 142144
Advocaten spreekuur
Pieterskerkgracht 11. iedere donderda
gavond van 7-8 uur
Dierenhulpdienst
Anna Paulownastraat 15, Leiden. Voor
hulpverlening aan verongelukte hon
den, katten, vogels e.d. in de gemeenten
Leiden en Leiderdorp. Dag en nacht be
reikbaar, tel. 134687.
SOS-dienst
Telefonische hulpdienst, telefoon
871-125202 Voor allen die in moeilijk
heden verkeren. Dag en nacht bereik
baar, vertrouwelijk.
i het Amerikaanse landschap, geen kerktorens, wel graansilo's.
Veel te doen in Zoeterwoude, de ko
mende dagen. We beginnen met
de jongveedag van de 2k>eter-
woudse Fok- en Controlevereni
ging. Na een onderbreking van
enkele jaren wordt de draad van
dit evenement weer opgepakt. De
keuring van blaarkoppen wordt
gehouden op het bedrijf van de
heer W.G.A.van Veen, Weipoort-
seweg 72. Er wordt om negen uur
beaonnen.
Zoeterwoude (2)
Burgemeester Detmers opent op
vrijdag 1 oktober het nieuwe be
drijfspand van het aannemers
bedrijf Pieterse BV aan de Pro-
duktieweg op het industrieterrein
De Grote Polder. Bij die gelegen
heid herdenkt men ook het feit dat
vijftig jaar geleden de oprichting
van het bedrijf vlaats had.
Zoeterwoude (3)
Nadat de NKV-Vrouwenbeweging
het seizoen afgelopen dinsdag
heeft geopend, gaan nu ook de ac
tiviteiten van het Zoeterwoudse
KVG van start. Dat gebeurt van
avond met een H. Mis en een bij
eenkomst in het Don Boscohuis.
Daar zal Deken Lamot het woord
voeren over het jaarthema „Ge
rechtigheid" Het gilde viert dit
jaar overigens het gouden jubi
leum.
Plons
Met een plons de plomp in, als het
tenminste uit de hand loopt. Het
jeuddorp Zuid West uit Leiden
organiseert voor kinderen van 4
tot 13 jaar een vliegfeest, dat om
half elf begint en om twee uur
eindigt. Er wordt ondermeer een
noodlandingsspel gespeeld en dat
betekent natuurlijk dat er kansen
zijn dat er iets of iemand in het
water valtwant het speelt zich
allemaal af in zwembad De Vliet.
Om mee te doen moet men één
gulden meebrengen. Vanaf het
clubhuis ,JDe Zevensprong" ver
trekt een bus, om tien uur s mor
gens.
LEIDSCH DAGBLAD
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN OMGEVING
Uitgave: Leidsch Dagblad B.V
Hoofdredacteur Han Mulder.
Hoofdkantoor:
Leiden - Witte Singel 1.
Postbus 54 - Giro 57,055.
Voor betaling van abonne
mentsgelden uitsluitend giro
28884.
Telefoon: 071-144941
Nabezorging van 18.00-20.00
uur. Zaterdag van 16.00-18.00
uur. Telefoon 071-130500. In
dien in gesprek 071-134539.
Kwartaalabonnement 37,85
Per post 48,25
Jaarabonnement 139,90
Jaarabonnement p
post 181,50
Losse nummers 0,55
Abonnementsgelden bij voor
uitbetaling te voldoen.
Bij automatische overschrij
ving geen administratie- en in
cassokosten.