Nederlaag voor
links in Zweden
EIDSCH DAGBLAD
°-s^"
"Stadsdecoratie"
Na 44 jaar ander bewind
LEIDSCH m DAGBLAD
IN LOCKHEED-ZAAK
Strauss werkte
al te kritische
ambtenaar weg
BONN (SP) - In 1962 heeft de
toenmalige minister van De
fensie, Franz Josef Strauss een
hoge ambtenaar die kritiek
had op de wijze van aankoop
van de Lockheed Starfighter
ongeschikt voor de dienst laten
verklaren. Dit onthult van
daag het weekblad Der Spie
gel. Deze ambtenaar, Kurt
Hamsohn.was verbonden aan
de Duitse afdeling vogr de con
trole van rekeningen en prij
zen bij het Lockheed-concern.
Op 27 februari 1962 had Ham-
sohn in een brief aan minister
Strauss bezwaren geuit tegen
de financiële gang van zaken
bij de aanschaffing van de
Starfighter.
In die brief aldus Der Spiegel,
haalde Hamsohn militaire
deskundigen aan, volgens wie
de Duitse schatkist bij deze
aanschaffing "als een melk
koe" werd uitgemolken. Hij
dreigde Strauss de sociaal
democratische partij (SPD),
die toen in de oppositie was, te
zullen informeren.
Hamsohn kreeg dadelijk na
deze brief opdracht uit de VS
naar Bonn te reizen. Na uit
voerige gesprekken op het mi
nisterie werd de ambtenaar op
ziekteverlof gestuurd.
Op 15 september verklaarde
Strauss in een brief Hamsohn
wegens ziekte ongeschikt voor
de dienst en liet hem voortijdig
pensioneren. Daarbij beriep
het ministerie zich op verkla
ringen van enkele artsen, dat
Hamsohn gezien zijn lichame
lijke en psychische toestand
arbeidsongeschikt was. Pi
kante noot: een week tevoren (7
september) had het ministerie
Hamsohn nog in een getuig
schrift bevestigd', dat hij "vlij
tig, gewetensvol en tot zelf
standig werken in staat" was.
®120
vandaag
20 PAGINA'S
De strijd in de vaderlandse
voetbal-eredivisie blijft vreemd
verlopen. In het afgelopen week
einde waren het ditmaal niet de
uitslagen die verbazing wekten
(Roda JC, Feyenoord, Ajax en PSV
wonnen), maar de acties van de
supporters van FC Utrecht. Die
gingen bij het duel van hun club
bij Haarlem zo tekeer, dat agenten
te paard de tribunes moesten
schoonvegen. Daarbij kregen vele
onschuldigen klappen.
Reputaties werden in het afge
lopen weekeinde niet aangetast;
ook niet in de wielerwereld. Het
I^idse Swift toonde in de club-
FC Amsterdam-doelman Jan Jongblatê kijkt de bal verbaasd na. Dat het derde doelpunt voor Roda JCv
teamgenoot Bianchi (rechts) afkomstig zou zijn, had hij niet verwacht.
titelstrijd waartoe het in staat
is als het over alle 'leden' kan
beschikken. Met Zoetemelk en
Karstens in de ploeg werd Swift
Op regionaal voetbalniveau
ging UVS voort op de goede weg.
De Leidse amateurhoofdklasser
bleef ongeslagen via het 1-1 ge
lijke spel tegen Aalsmeer.
Nieuwe eerste
klasser RCL
klopt
Quick Boys
Verrassend was wel het optre
den van RCL, dat zich tegen
Quick Boys manifesteerde als
een pure aanwinst voor de eer
ste klasse van de zaterdagama
teurs. De brutaal voetballende
Leiderdorpers wonnen met 2-1
en bezetten nu achter het on
verwacht sterk draaiende
Noordwijk de tweede plaats.
PAGINA 9-15
Tolman wil niets loslaten over
gift Zuid-Afrika.
PAGINA 5
Gunstige reactie van premier
Smith.
PAGINA 7
STOCKHOLM - Na 44 jaar sociaal-democratisch bewind krijgt Zweden een
"burgerlijke" regering. Nadat de afgelopen driejaar het socialistische blok
(sociaal-democraten met steun van de communisten) en het blok van de
"burgerlijke" partijen elkaar strikt in evenwicht hadden gehouden, hebben
de kiezers gisteren de schaal doen doorslaan naar het "burgerlijke" blok.
In de nieuwe rijksdag die op 4 ok
tober bijeenkomt, hebben de con
servatieven, liberalen en de cen
trumpartij tezamen 11 zetels meer
dan de sociaal-democraten en
commununisten.
Ondanks het feit dat de partij van
premier Palme al haar krachten
had ingespannen, ging haar stem
menpercentage met 0,7 achteruit
tot 42,9 pet, terwijl ook de commu
nisten verlies boekten. Voor de
derde maal sinds hij dc leiding van
de partij op zich had genomen, zag
Palme het stemmenpercentage van
de sociaal-democraten dalen.
De voornaamste partij in het "bur
gerlijke"' blok is de centrumpartij
van Thörbjörn Faelldin, ook al ging
zij ditmaal van 25,1 terug tot 24,1
pet van de stemmen. De liberalen
die in 1973 een gewelidge terugslag
hadden gekregen - van 16,2 naar 9,4
pet - kwamen weer enigszins terug
met een percentage van 11De con
servatieven gingen van 14,3 naar
15,5%.
Ondanks het zetelverlies (min vijf)
van zijn eigen Centrum-Partij, is
Thörbjörn Faelldin (50) zo goed als
zeker van het Zweedse premier
schap.
Verzet
saanwasdeling nadelig voor de
sociaal-democraten gewerkt.
Palme zelf heeft zijn nederlaag
vooral toegeschreven aan de felle
campagne van de centrumpartij
tegen het kernenergieprogram van
de regering.
Faelldin heeft de kiezers beloofd
dat hij de voorgenomen acht
nieuwe kerncentrales niet zal bou
wen en dat hij de bestaande vijf in
stallaties geleidelijk zal laten slui
ten. Wat dit betreft zal hij het moei
lijk krijgen met de liberalen en de
conservatieven, zij het dat de be
volking garanties moet hebben
tegen de gevaren van radio
activiteit.
Met een beetje goede wil en de tra
ditionele bereidheid tot compro
missen zullen de burgerlijke par
tijen het zeker met elkaar eens
kunnen worden ook al omdat zij
niet de kans voorbij zullen willen
laten gaan waarop zij al zolang heb
ben gewacht.
De burgerlijke partijen hebben tij
dens de verkiezingscampagne ver
zekerd, dat er niet getornd zal wor
den aan de sociale voorzieningen.
Wat ook blijft zijn de hoge belastin
gen.
Thörbjörn Faelldin (50),'de lei
der van de Centrum Partij, wordt
vrijwel zeker de nieuwe premier
van Zweden. Faelldin komt uit een
boerenfamilie. In 1958 veroverde
hij voor het eerst een zetel in het
Zweedse parlement. Sinds 1971 is
hij voorzitter van de Centrum Par
tij.
MANDAG 20 SEPTEMBER 1976 OPGERICHT 1 MAART 1860 35041
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
IWdKafeln)
De wacht in Zweden wordt
voor het eerst in 44 jaar af
gelost. Het kan in een de
mocratie nooit kwaad dat
zoiets gebeurt. Een pe
riode van ononderbroken
bewind werkt verstarrend.
De regeringskussens ra
ken versleten.
De bijna halve eeuw
sociaal-democratie zorgde
er mede voor dat Zweden
het veruit welvarendste
land van Europa werd.
Maar andere factoren
speelden minstens zo ste
vig mee. Zweden bleef
buiten de Tweede Werel
doorlog. Het land beschikt
over grote bodemschat
ten.
De Zweden raakten lang
zamerhand zo gewend aan
hun uitgebreide, geoliede
systeem van welzijn dat ze
de baten ervan niet meer
herkenden en er alleen
maar de lasten van voel
den. De bureaucratie nam
hier en daar groteske vor
men aan.
De coalitie van het centrum
die nu de inventaris over
neemt zal waarschijnlijk
eerder naar vorm en sfeer
een andere toon aanslaan
dan naar inhoud. Daar-
Tijdelijk mist
Droog en vrij zonnig, maar in de
nacht en ochtend plaatselijk mist.
In het algemeen weinig wind. Mi
nimumtemperaturen van 12 tot 6
graden, maxima rond 20 graden.
21 SEPTEMBER
Zon op 6.24, onder 18.41 uur,
Maan op 9.18 onder 17.14 uur.
Hoogwater in Katwijk om 0.59 en
13.28 uur.
laagwater om 9.08 en 21.30 uur.
De nederlaag van Palme is onget
wijfeld voor een groot deel een ge
volg van het groeiend verzet tegen
zijn partij die steeds meer een auto
ritaire en centraliserende koers
ging volgen, waarbij werd afgewe
ken van het op de Zweedse ver
houdingen afgestemde socialisme
van Erlander die voor Palme 23 jaar
de partij en de regering leidde. Van
deze toenemende tegenzin tegen de
sociaal-democraten hebben vooral
de conservatieven geprofiteerd, die
het felst hebben geageerd tegen de
gevaren van "socialisatie" van
Zweden. In dit verband heeft waar
schijnlijk ook het wedijveren van
het vakverbond (O.I.) voor spoe
dige invoering van vermogen-
Ter kennismaking 4 weken voor de halve prijs
I 1 Ik word abonnee per 4 oktober 1976 en entvana de
krant vanaf heden.
Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor
half geld en noteer mi) aansluitend als abonnee.
naam:
adres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwart maken, bon invullen, in open enveloppe
(zonder postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad,
antwoordnummer 214, Leiden.
J.
VALETTA - Bij de verkiezingen op
Malta heeft de regerende arbeid
sparty van premier Dom Mintoff de
overwinning behaald op de natio
nalistische partij. Dit betekent dat
de Mintoff-koers - een neutralisti-
sche politiek met nauwe banden
tussen Malta, Libië en China - voor
vijf jaar wordt doorgetrokken.
De nationalistische partij van
oud-premier Olivier staat een pro-
westers beleid voor.
Mintoff wint
Waarschijnlijk
Nederlanders
betrokken bij
vliegongeval
voor is de Zweedse wel
zijnsstaat reeds te ver geë
volueerd. Gelukkig maar.
Heel merkwaardig is dat
Olav Palme en zijn socia
listen struikelden over
kerncentrales. Zij achtten
de bouw van een groot
aantal van die centrales
binnen afzienbare tijd
zonder meer noodzakelijk.
Hun behoudender tegen
strevers kozen voor het
milieustandpunt en ba
seerden daarop met suc
ces hun verkiezingscam
pagne. Grofmazig gezegd:
de sociaal-democraten ko
zen voor welvaart, de con
servatieven voor welzijn.
Dat rollenspel ligt in an
dere Westeuropese demo
cratieën wel eens omge
keerd.
Alphenaren
winnen
bakfiets-
koppelkoers
LEIDEN - Afgelopen zaterdag
startte op het terrein voor Molen de
Valk de bakfietskoppelkoerseen
race waarin 23 teams tegen elkaar
uitkwamen met als doel Zandvoort.
's Avonds werd daar geëindigd en
7ia een succesvolle wedstrijd met
hindernissen op het circuit van de
badplaats, begon de race terug. Na
afloop werd druk gefeest op de
camping Buitenlust in Zoeterwou-
de. Organisator Hans van Seisveld
ivas zeer enthousiast over het ver
loop. "Er is enorm gelachen en veel
gedronken, maar zonder dat het
vervelend werd", vertelde hij. Over
de medewerking van de politie was
hij minder te spreken. Alleen in
Voorhout kregen we assistentie bij
kruispunten, in de andere plaatsen
hebben we het verkeer zelf moeten
regelen."
Winnaar werd uiteindelijk het
team EdelaarlBakker uit Alphen.
Op de foto: de start vanaf de mo-
lenwerf met op de voorgrond de
bakfiets van het duo Paardeko-
perlNijssen.
DE TOEKOMST VAN EUROPA
Wilt U hierover meer weten?
Kom dan: vrijdag 24 september 1976 - 8 uur n.m. naar de Lokhorstkerk
- Pieterskerkstraat 1Leiden. Dhr. D. Jan Bruijn uit Wassenaar hoopt te
spreken over:
"Wie de jeugd heelt, heeft
de toekomst".
De volgende lezingen zijn D.V. 8 en 22 okt., 5 en 19 november 1976.
Toegang vrij.
LEIDEN - "Verkocht" stond er vanochtend op tal van etalageruiten in de
Haarlemmerstraat te lezen. Het was het resultaat van een eenmansactie,
die in de afgelopen nacht door een 22-jarige Leidenaar in de binnenstad
werd gevoerd. Een tegen de middenstand gerichte actie, waaraan de poli
tie een einde heeft gemaakt.
De eenzame actievoerder werd er namelijk in het holst van de nacht op
betrapt dat hij bezig was met gele verf het woord verkocht op een aantal
met rode middenstandsaffiches beplakte winkelruiten te schilderen. De
actieve jongeman die zich stadsdecorateur noemde, verklaarde tegenover
de agenten tenminste veertig ruiten te hebben beschilderd. Hij is vrijwillig
mee naar het politiebureau gegaan, waar proces-verbaal tegen hem zou
worden opgemaakt.
\Y\^e
DINSDAG EN WOENSDAG
BIJ ALBERT HEIJN
ANKARA (AP. UPI1- Een Turkse
Boeing 727, is gisteravond kort
voor middernacht op een vlucht
van Istanboel naar Antalya aan de
Middellandse Zee tegen een berg
gevlogen en verongelukt. Volgens
de Turkse minister van transport
Mentese zouden zich onder de 147
passagiers ook zeven Nederlanders
bevinden. Het vliegtuig was af
komstig van Rome en Milaan en
had in Istanboel een tussenlanding
gemaakt op weg naar Antalya.
Een luchtvaartfunctionaris zei dat
het vliegtuig dat boven Isparta ver
óngelukte, moeilijkheden met dë
motoren kreeg. Behalve de zes Ne
derlanders zouden ook Turken en
Italiaanse en Duitse toeristen in het
toestel hebben gezeten. Er zouden
geen overlevenden zijn.