Geen oordeel van KNMG
Kans op behoud
Holland-United
EO SCHRIJFT KAMER
Buitenom
Binnendoor
VVDM ontevreden over defensieleiding
In het weekend koken
maakt nog geen moeder van u,
meneer.
Over abortuswetsontwerpen van PvdA/VVD en CDA
Stijging
buiten
echtelijke
geboorten
Stoptrein
ontspoord
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1976
UTRECHT (ANP) - De Vereniging
van Dienstplichtige Militairen
(WDM) is bepaald niet te spreken
over het huidige beleid van de poli
tieke defensieleiding. Aldus
WDM-voorzitter Theo de Roos
vandaag op het tienjarig jubileum
feest van de WDM in Utrecht.
„Dat beleid klopt gewoon niet met
de uitgangspunten van dit kabinet,
dat de zwakste schouders de licht
ste lasten moeten dragen. De solda-
i nog steeds een achter
gestelde groep. Als je ziet hoe ont
zettend moeizaam de kleinste ver
betering moet worden afgedwon
gen, dan kun je alleen maar conclu
deren dat er van die mooie princi
pes geeb moer terecht komt".
De WDM is voorstander van
handhaving van de dienstplicht al
leen al om redenen van sociale
rechtvaardigheid, aldus De Roos.
Weliswaar is het niet juist dat nu
maar een derde van de jongeren
werkelijk in dienst moet, maar bij
invoering van een vrijwilligersleger
zou de onrechtvaardigheid zijns in
ziens alleen nog maar groter wor
den. Dan zouden namelijk uitslui
tend de kansarmen, de jongens met
de lagere opleiding voor hun num
mer op moeten komen terwijl nu in
principe iedereen nog in dienst
moet, ongeacht de opleiding.
Uit de gesignaleerde onrechtvaar
digheid moet wel de conclusie
worden getrokken dat de rechtspo
sitie van de dienstplichtigen moet
worden verbeterd, zo zei de
WDM-voorzitter. Ook moet de se
lectie zo rechtvaardig mogelijk ge
beuren. De in juli ingevoerde vrijs
telling van kostwinners bijvoor
beeld is zijns inziens een school
voorbeeld van een willekeurig se
lectiebeleid. de VVDM zal zich in
u'e lüekomst met vele jongerenor
ganisaties verzetten tegen pogin
gen om te sleutelen aan uitstel van
dienst voor studie. Andere zaken
waarvoor de vereniging in het ge
weer zal komen zijn bijvoorbeeld
verbetering van het straf- en tucht
recht, volledige vrijheid van me
ningsuiting en een betere compen
satieregeling voor extra dienstien.
UTRECHT - De overgrote meerderheid van de algemene
ledenvergadering van de Koninklijke Nederlandse Maat
schappij tot bevordering der Geneeskunst is gisteravond in
Utrecht akkoord gegaan met het bestuursvoorstel, geen
oordeel uit te spreken over de wetsontwerpen. De KVP en
de ARP enerzijds en de PvdA en de WD anderzijds inzake
het afbreken van zwangerschap. Dit mede gelet op de richt
lijnen met betrekking tot abortus die de KNMG zelf in 1971
heeft vastgesteld en die in 1975 nog eens zijn bevestigd.
Eerder had KNMG-voorzitter dr. L. taak heeft, de minister van advies te
dienen met betrekking tot hulpver
lening bij ongewenste zwanger
schap". Dit voorstel werd aange
nomen met slechts een tegen en een
blancostem.
J. A. Boelen al gezegd, dat KNMG
nooit tot een eenstemmig oordeel
zal kunnen komen, omdat de me
ningen onder de leden daarvoor te
veel uiteenlopen. Dat bleek ook wel
tijdens de discussies. Terwijl voor
standers van de abortus een lans
braken voor het PvdA/VVD-
ontwerp, zei een vertegenwoordi
ger van het Nederlands Artsen
Verbond, dat "PvdA en WD zich
hebben gemanifesteerd als twee
misdadige handen op één zwangere
buik".
De grote meerderheid van de ver
gadering schaarde zich ook achter
de opvatting, dat in de wet moet
worden vastgelegd, dat niemand
kan worden verplicht mee te wer
ken aan een besluit tot of uitvoering
van abortus.
Verder spraken de KNMG-
afgevaardigden uit, dat het toezicht
op de naleving van een abortuswet
tot de taak van het staatstoezicht op
de volksgezondheid behoort. Het
besluit ten aanzien van de door
WD en PvdA voorgestelde com
missie van toezicht en advies was
minder duidelijk Terwijl het be
stuur in een aanvulling op zijfT pre
advies had gesteld, dat de KNMG
geen leden kan voordragen voor
een advies- en toezichtcommissie
met een taak, bevoegdheid en sa
menstelling zoals omschreven in
het wetsvoorstel, legde het gistera
vond een minder
concept-besluit aan de leden
Namelijk: 'De KNMG kan door het
doen van een voordracht voor en
kele leden haar medewerking ge
ven aan de totstandkoming van een
welke uitsluitend tot
Inkomen in
derde wereld
jaat achteruit
MSTERDAM (ANP) - Met de op-
engst van de uitvoer van 25 ton
bber kon een ontwikkelingsland
1960 zes tractoren kopen,
genwoordig is de opbrengst van
zelfde hoeveelheid rubber nau-
clijks goed voor de aanschaf van
,'ee tractoren. De stijging van het
komen per gezinshoofd is in de
ïtwikkelingslanden ver achter-
ebleven ten opzichte van het
eïndustrialiseerde westen. Ver-
lubbelde het inkomen per gezins-
loofd in de ontwikkelde landen in
de periode 1963 tot 1972 zich tot
4000 dollar per jaar. in de derde we
reld werd per gezinshoofd in 1972
gemiddeld 300 dollar per jaar ver
diend.
Met dit voorbeeld illustreerde gis
teren de secretaris van de Raad
voor Handel en Ontwikkeling van
de Verenigde Naties, de Nigeriaan
Moses Adbanjo, de noodzaak om
tot een nieuwe internationale eco
nomische orde te komen. „Dit be
wijst duidelijk dat sommige men
sen harder zijn gaan werken maar
desondanks minder verdienen".
De secretaris prees de houding van
minister Pronk op de Unctad-con-
ferentie, die eerder dit jaar in Nai
robi werd gehouden.
DEN HAAG (ANP) - Het aantal ge
registreerde buitenechtelijke ge
boorten in Nederland neemt vrij
snel toe. In het eerste halljaar van
1976 zijn 2167 buitenechtelijke ge
boorten geregistreerd. Dat is 20.5
procent meer dan in het eerste half
jaar van 1975 De FIOM (Neder-
negatief landse vereniging van organisaties
voor hulpverlening bij zwanger
schap en alleenstaand ouderschap)
verwacht dat de stijging zich ook in
de tweede helft van dit jaar zal
voortzetten. Voor de FIOM komt de
stijging niet geheel onverwacht.
Het aantal huwelijkssluitingen
nam verder af van 42.348 in de eer
ste helft van 1975 tot 40.104 in de
eerste helft van dit jaar. Volgens de
FIOM wordt het eenoudergezin van
de ongehuwde moeder met
kind(eren) geleidelijk meer geac
cepteerd. De groter wordende druk
van belangenorganisaties en actie
groepen tot verruiming van voor
zieningen voor de eenoudergezin
nen in het algemeen (gescheiden
mensen, weduwen, weduwnaars en
ongehuwde moeders) en het door
brekend begrip hiervoor bij de
overheid is naar de mening van de
FIOM ook een belangrijke omstan
digheid.
UTRECHT (ANP) - De stop
trein van Roosendaal naar
Dordrecht is gistermiddag om
tien over vier op een met knip
perlichten beveiligde overweg
in de Gorssenstraat in Hoeven
op een landbouwtrekker ge
botst. De trein is ontspoordEr
is een gewonde.
Beide sporen werden versperd
en het treinverkeer moest wor
den omgeleid via Breda. Het
spoor werd beschadigd, de
trein en de bovenleiding niet.
Bussen nemen alleen het lo
kaal vervoer over. Door
gaande reizigers konden over
stappen in treinen die via
Breda rijden. Gisteravond
konden alleen internationale
treinen het betrokken baan
vak via een spoor passeren
HEERLEN (ANP) Er bestaat een
goede kans dat een gedeelte van de
hoofdvestiging van Holland-
United, het produktiebedrijf in
Heerlen, wordt overgenomen door
de landbouwmachinefabriek Vi-
con uit Nieuw-Vennep, of door de
silofabriek Trioliet in Losser. Mo
gelijk is ook dat beide gegadigden
samen gedeelten van Holland-
United overnemen De onderhan
delingen zijn in volle gang. Wan
neer zij gunstige resultaten opleve
ren dan betekent dit dat in Heerlen
voor minstens 70 van de 120 perso
neelsleden werk zal blijven.
De werkgelegenheid in de
Holland-United-vestiging in het
Friese Oosterzee, met circa 35 per
soneelsleden, blijft behouden. Dit
bedrijf zal worden overgenomen
door de fabriek Miedema uit het
Friese Winsum. Deze zaak is for
meel rond, aldus de directie van
Holland-United.
Moeder zijn betekent veel meer. Het is in feite een onbetaalbare
baan. Ook financieel gezien. Dat blijkt maar al te zeer, als zij er niet
meer zou zijn. dfiBK^T3ïl!Eöi
Zorg daarom voor een goede verzekering. Wd|| iflH
Praat met elkaar en met uw verzekeringsadviseur
over de Harletyrouwpolis van de Utrecht.de speciale f nropnuT j
verzekering voor de getrouwde vrouw.
Up aandrang van de vakbonden
heeft de directie toegezegd alles te
zullen doen om ook de bezette ves
tiging in Roermond, Veldkoning te
behouden.
Inmiddels heeft het Limburgs In
stituut voor Ontwikkeling en Fi
nanciering (LIOF) van het ministe
rie van Economische Zaken op
dracht gekregen een onderzoek in
te stellen naar de levensvatbaar
heid van Veldkoning. Mocht blij
ken dat Veldkoning zelfstandig
door kan gaan - het bedrijf is van
oudsher importeur van land
bouwmachines - dan is het rijk be
reid financiële steun te verlenen.
Gemeente: geen
beschikking
O
over bevolking
DEN HAAG (SP) - Gemeenten
kunnen niet langer bewoners tijde
lijk oproepen voor het verrichten
van persoonlijke diensten. Dat is
een gevolg van een Kabinetsbesluit
van gisteren, waarbij twee artikelen
in de gemeentewet worden opge
heven.
Ten tijde van rampspoed kon het
gemeentebestuur burgers oproe
pen om in dienst van het algemeen
belang werk te verrichten. Ook
werd in het verleden het artikel in
de gemeentewet gebruikt om men
sen tijdelijk in te zetten bij het be
strijden van branden.
Overigens boden de artikelen de
gemeentewet de opgeroepenen de
kans om vervangers aan te wijzen
of om het opgedragen werk af te
kopen.
Vertrouwen in
Van Agt minder
AMSTERDAM (ANP) - Iets meer
dan eenderde van de Nederlanders
is het eens met de beslissing van
minister Van Agt van Justitie om
aan te blijven als minister, terwijl
de abortuskliniek Bloemenhove in
Heemstede voorlopig doorgaat. 27
procent vindt dat hij had moeten
aftreden, 24 procent vindt dat de
bewindsman de kliniek had moe
ten sluiten.
Dit blijkt uit een in augustus ge
houden onderzoek van het NIPO.
Volgens het NIPO heeft het ver
trouwen in minister Van Agt een
deuk opgelopen, vooral bij de
protestant-christelijke kiezers.
Meer dan de helft van de onder
vraagden zei weinig of helemaal
geen vertrouwen meer te hebben in
cie bewindsman.
Over abortus-debat
Meer geld voor
Zuid-Holland
HILVERSUM (ANP) - De Evange
lische Omroep heeft de leden van
de Eerste en de Tweede Kamer een
brief geschreven naar aanleiding
van de komende debatten in het
parlement over de abortuswetge
ving. In dit schrijven merkt de EO
op dat niet alleen een kwestie van
wetgeving aan de orde is, maar ook
het tornen aan grondprincipes van
de Nederlandse samenleving. De
E.O. wijst er op, dat de overheid de
bescherming van het leven in het
geschreven en ongeschreven
rechtsbewustzijn als onwrikbaar
heeft vastgelegd. "Met u zijn wij
van mening", aldus de-brief, "dat er
in de samenleving problemen zijn
ten aanzien van ongewenste zwan
gerschappen en dat de overheid
ook daarvoor verantwoordelijk
heid draagt. De oplossing van deze
problemen wordt echter niet ge
vonden in het legaliseren van abor-
Den Uyl: VAD gaat door
DEN HAAG (SP) - De Vermogen
Aanwas Deling gaat door. Premier
Den Uyl heeft dat gisteravond tij
dens zijn wekelijkse persconferen
tie gezegd.
Den Uyl ging daarmee in op berich
ten dat minister Boersma vindt dat
de VAD de ijskast in moet als aan
getoond wordt dat de VAD een
slechte zaak is.
Den Uyl: "Minister Boersma heeft
dat in het kabinetsberaad toege
licht. Enkele uitspraken blijken
wat uit zijn samenhang te zijn ge
licht".
"Minister Boersma vindt de VAD
een principiële zaak. die ook van
belang is als de opbrengst nul is",
zo verklaarde de minister
president.
DEN HAAG (SP) - De provincies
Zuid-Holland, Noord-Holland en
Utrecht zullen meer geld krijgen uit
het Provinciefonds.
Dat is een gevolg van een wetsont
werp waarbij het Provinciefonds
wordt herverdeeld. De minister
raad heeft gisteren besloten aan de
Raad van State advies te vragen.
Daarna zal het bij de Tweede Ka
mer worden ingediend.
De wijziging van de verdeling
houdt in dat meer gewicht zal wor
den toegekend aan het aantal in
woners per provincie dan aan het
oppervlak. Ook zal de lengte van de
vaarwegen in een provincie gaan
meetellen.
Om schoksgewijze veranderingen
te voorkomen zal de nieuwe ver
deelsleutel verspreid over driejaar
worden ingevoerd.
Kos (1)
Terug van weggeweest, of hoe
heet zoiets? Het koninkrijk
bibberde op z'n fundamenten
en ik zat prinsheerlijk (ach hoe
aardig en actueel gezegd) op het
vriendelijke eilandje Kos in de
Egeische Zee. Er zijn weinig
Duitsers, weinig discotheken,
de eieren verwerken ze in de
moussaka in plaats van in de
mayonaise. Kortom, het is niks
voor u.
Prinsheerlijk dus.
Nederland lag ver weg en de
kranten kwamen laat. Vaak
naar de stad, zoontje aan de
hand. Bij voorkeur had hij
daarbij een tasje om de schou
der van Jamin met zo'n panda-
beer en wereldnatuurfonds
erop. De Volkskrant al weg, dan
de Telegraaf maar.
Het hotel was groot en efficiënt.
Elke dag stond er wel een pele-
ton koffers in de hall bij de re
ceptie. Dat waren dan de bezit
tingen van bleke mensen die zo
juist waren gearriveerd of van
roodgeschilferde mensen die
op punt stonden te vertrekken.
Soms waren die recent aange-
komenen landgenoten. Ze wer
den besprongen, alsof ze ge
wonden waren diie zo van het
front kwamen. Zoals vrouwen
en moeders dat plegen te doen
in wereldoorlogen. Ik had het
juist deze vakantie weer eens
briljant geschreven gezien in de
herinneringen van Paus-
kowsky ("Onrustige Jeugd",
Arbeiderspers).
Het front, dat was Nederland.
Den Uyl was de generaal en
prins Bernhard de inspecteur-
generaal. We schreven eind au
gustus.
Kos (2)
Wat is het laatste nieuws, dat
vroegen we. En de nieuw aan-
gekomenen trokken een ge
wichtig gezicht, zoals je dat
burgemeesters wel eens in
"Van gewest tot gewest" ziet
ii net op de dag dat Joop het
volk, de wereld en het heelal be
slissend toesprak, toen landde
er geen vliegtuig uit Amster
dam op Kos
Wij Nederlanders werden op
onze beurt keer op keer aange
sproken. Vooral door Scandi-
naviërs De naam van de prins
der Nederlanden gleed als een
hardnekkige bries over het
strand. De Story uit Stockholm,
de Week-end uit Kopenhagen
en de Mix uit Helsinki bleken
niet te hebben stilgezeten. Er
was zelfs een dame uit Odense
die alle namen van de telgjes,
plus de geboortejaren wist.
Kos (3)
Aan de bar ging het wat bruus
ker toe. De prins is niet van
steen en we nemen er nog één.
Zo was dat ongeveer op de late
uurtjes. Steeds minder over wat
de prins vloog, maar door wat of
door wie hij met name bevlogen
scheen. Ook hiertoe had de in
ternationale pers een kruidige
cocktail als discussienota be
reid die de uit alle windstreken
toegestroomde hotelgasten
meer dan goed scheen te beko-
Gniffelend kregen we allerlei
krantenfoto's onder de neus
gedrukt. Een enkele keer zelfs
in kleur. En nimmer waren het
de heren Donner, Holtrop of
Peschar.
Rüdelsheim was bezweken.
"O, sorry hoor", zei de pompbe
diende, toch niet zonder wrevel,
"graag of niet. Het is bedoeld
tegen de hoge belastingen op de
benzine".
Zo zie je maar weer eenvoud is
het kernmerk van het ware.
De Oost
De Oost, dat is voor de generatie
rond de veertig en voor ieder
een die ouder is, nog altijd de
wandkaart van de Indische Ar
chipel in de klas, het school
reisje naar Land- en Volken
kunde, de juffrouw op de Tjo-
klatrepen en de grijze fotografie
van een blanke man in een wit
jasje met hooggesloten kraag
die het tafereel gadeslaat van
een snelle donkere man, een
dunne sjaal rond de leden, die
een rubberboom opklautert.
Soms kwam de missionaris ver
tellen over dat scherpzinnige
volk dat van die mooie tempels
bouwde en dat het zo jammer
was dat het dwaalde en dat het
de ware God niet kende. Een
zelfs op deze hoge breedtegraad
puffende man. Maar dat kan
van de lamp van de toverlan
taarn geweest zijn.
In mijn HBS-jaren in Den Haag
kwamen al die Nederlandse of
Nederlands-Indische mensen
naar hier. Het was het begin van
de jaren vijftig. We waren af
gunstig op die jongens en meis
jes van verre. Ze hadden geza
menlijk een verrukkelijk ge
heim, en wij waren zelfs geen
totoks.
Dat gevoel was er wat mij be
treft woensdagavond in Am
sterdam weer helemaal op de
wereldpremière in het City-
theater van de "Max Havelaar".
Het was meer een verrukkelijk
album vol bewegende Verka-
deplaatjes dan Multatuli. Ik
weet natuurlijk niet of dat de
bedoeling van regisseur Fons
Rademakers is geweest. Mis
schien wel niet. Voor het eerst
zag je nu ook eens dingen van
dichtbij. Die ouderwetse plaa
tjes gaven altijd wat ze op de
regiecursus by de NOS "tota
len" noemen. Altijd hele over
zichten van Sawahs of kam
pongs, maar nooit eens dichter
bij. Het leek net of die fotogra
fen en aquarellisten van toen
bang waren om naderbij te ko
men. Bang dat het er wat min
der uitbundig en schoon zou
uitzien.
De terrassenbouw van de sa-
wah's lijkt uit de verte als met
architectonische attributen uit
gedacht natuurmonument. Van
dichtbij is het leemkleurige
modderigheid, die trapsgewijs
tegen de heuvels opklimt. De
rijst is veeleisend.
Lam
Nieuws
De radio-nieuwsdienst in Grie
kenland begint met een vast
motiefje (jingle heet dat tegen
woordig), waarbij je een pan
fluit hoort en koebelletjes. Dat
is een aardig idee. Het klinkt de
Grieken vertrouwd in de oren
en neutraliseert wat van de el
lende van het wereldgebeuren
dat de nieuwslezer op het punt
staat door te geven.
Misschien verdient zoiets wel
navolging. In Nederland zou
het natuurlijk moeilijk gaan,
want we hebben al zo'n soort
motiefje, de STER-reclame.
Maar stel even dat die er niet
was. Dan zou je best iets karak
teristiek Nederlands kunnen
bedenken. Bijvoorbeeld het ge
luid van kaken die een beschuit
verorberen, het aanlopen van
een trapper tegen een ketting-
kast Of het geluid, wanneer ie
mands klomp breekt. Andere
suggesties worden gaarne in
gewacht.
Blij
Toen ik dezer dagen op de
Leidse Hoge Rijndijk stond te
tanken en de pomp bij elke liter
vrolijk van tingeling deed.
doodde de bediende de tijd
door op de achterruit een grote
sticker te plakken met zoiets
erop als "Blij dat ik rij". Voor
zichtig, je moet de priesters van
de eredienst immers niet onno
dig grieven, zei ik dat ik liever
maagdelijk blank bleef van ach
teren en dat ik ook nimmer voor
een sticker van Echternach of
In zijn nieuwe, lezenswaardige
maar wat schoolmeester
achtige boek "Tweede Kamer,
lam of leeuw"? (Arbeiderspers)
schrijft kamervoorzitter Anne
Vondeling dat hij het zeer ge
woon zou vinden, wanneer de
gemeenschap aan een kandi
daatkamerlid een arbeidsge-
schiktheidsverklaring zou vra
gen. Dit, omdat het kamerlid
maatschap zeer zwaar is en dat
men derhalve in deze job om
met Vondeling te spreken
"door en door gezond" moet
zijn. De kandidaat zou, aldus
Vondeling, eigenlijk een dok
tersverklaring moeten overleg
gen, waaruit zou blijken dat hij
zijn taak medisch aan kan.
Dat vind ik nogal link. De poli
tieke geschiedenis van veel
landen bieden voorbeelden dat
lichamelijk zwakke mensen po
litiek heel nadrukkelijk gefunc
tioneerd hebben. Dus waarom
dan alleen dat medische eruit
lichten? Waarom ook geen psy
chologisch onderzoek? Vonde
ling zegt zelf terecht dat kamer
leden geen ambtenaar zijn (die
voor hun benoeming - hoog tot
laag - gekeurd worden), maar
een soort "kleine zelfstandi
gen" Helemaal zelfstandig na
tuurlijk niet, omdat kamerle
den ook lid zijn van een poli
tieke partij. Kleine zelfstandi
gen met een gezamenlijke ïn-
koopcooperatie of zoiets dus.
Als je een democratie als de
onze zo soepel mogelijk wil la
ten functioneren, moet je heel
voorzichtig zijn met belemme
ringen van kandidaten. De wet
telijk van kiesrecht uitgesloten
categorieën zijn klein (en zou
den nog kleiner moeten zijn).
Laten we alsjeblieft niet nog
meer restricties inbouwen, zelfs
niet bij wijze van gewoonte. In
de praktijk komt nu al geen 6-
5-plusser meer in de volksver
tegenwoordiging - ten
onrechte-, straks betekent het
dat mensen die slecht ter been
zijn of met nachtblindheid
(avondvergaderingen zijn!) be
hept moeten afhaken. Natuur
lijk bedoelt een onverdachte
democraat als Vondeling dat
niet zo, maar als hij zegt dat hij
veel kamerleden overspannen
heeft zien worden, dan kan ik
dat van journalisten zeggen. En
die waren allemaal medisch ge
keurd.
HAN MULDER.
