Kerk in actie
voor de natuur
mama
,Als wij
met de
Waddenzee
aan
de gang gaan
hebben vissers
van Bretange
er last van...'
Mgr. Simonis
ging te rade
bij de 'basis'
Kerkdiensten
„Fee/ mensen bijeen is leuk
Geref. Bond afkerig
van „Samen op weg
Tijd
Wij zijn zelf verantwoordelijk
LEIDEN - Dat kerk en samenleving met elkaar te maken hebben, is een
gedachte die nauwelijks meer tegenspraak oproept. Met de praktische
uitwerking ervan ligt het even anders; die is niet zelden omgeven door
vragen, twijfels en zelfs tegenstellingen. Het aantal mensen dat de kerk
maar het liefst ziet in de hoek van de makke schoenmaker die zich bij z'n
leest houdt, mag dan afgenomen zijn, het is nog wel zo groot, dat botsende
meningen over maatschappelijke activiteiten van de kerk nog aan de orde
van de dag zijn.
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1976*
Zo zal niet ieder dadelijk inzien,
waarom een kerk zich een week
lang druk gaat maken met het
thema "natuurbehoud". En toch
gebeurt dat. Van dinsdag 21 tot
en met zondag 26 september in
het centrum Vredeskerk aan de
Burggravenlaan in Leiden. Met
een tentoonstelling, lezingen,
films, dia-vertoningen, excursies
en een kerkdienst.
Motief
Ds. R. Steenstra vond wel dat deze
natuurweek-binnen-de-kerk een,
wat hij noemde, "theologisch
motief' moest hebben. Hij zag
dat in het "rentmeesterschap",
waarover de bijbel op verschil
lende plaatsen spreekt Wy zijn
verantwoordelijke mensen. Niet
alleen voor elkaar maar ook voor
alles wat ons omringt We kunnen
met de ons gegeven natuur maar
niet doen wat we willen. Het lijkt
erop, dat we dat nu juist wèl doen.
Ds. Steenstra: "Je bent als mens
gewoon een onderdeel van die
natuur. We staan er niet tegen
over. Natuur en mens zijn zeer
nauw op elkaar betrokken. Dat is
een christelijk motief'.
Gemeenschap
Maar er is meer.
Ds. Steenstra: "Vorig jaar hebben
we een Suriname-week gehou
den en toen is duidelijk gebleken,
hoe plezierig het is om als wijk-
gemeente, aangevuld met een he
leboel geïnteresseerden, ook
eens op deze manier een poos in
beweging te zijn. Anders dan in
het geijkte werk van de kerk.
Ik geloof zeker dat de kerk ook een
sociale functie heeft. Zo'n actie,
los van specifiek kerkelijke za
ken, is een geschikte methode om
mensen een gevoel van gemeen
schap te geven. Je ontmoet eens
anderen. Je praat met elkaar over
alles en nog wat, wisselt indruk
ken en gedachten uit over wat je
ziet en hoort.
Kernpunt van veel kritiek op de
kerk is dat het contact er zo pover
is. De mensen zijn moeilijk los te
maken uit hun strikte privé-
leefpatroon. Daarom zal de kerk
toch ook naar nieuwe vormen
moeten zoeken om die
beweging-naar-elkaar-toe eni
germate te herstellen. Je zou dat
een vorm van dienstverlening
kunnen noemen. En iedere vorm
daarvan is op zichzelf al evange
lisch. Bovendien doe je in zo'n
week een beroep op de behulp
zaamheid van velen".
Waarom dit onderwerp?
Het antwoord kwam heel spontaan:
"Dat is nu eenmaal m'n hobby.
Aanslagen
Redenen genoeg dus. Toch laat ds.
Steenstra ze liever niet zo zwaar
wegen. Anders wordt het alle
maal zo "vooropgezet". Hij vindt
het gewoon leuk en gezellig om
veel mensen bij elkaar te bren
gen.
Veldornithologie en natuurbe
scherming. Bovendien hebben
we van de Suriname-week pret
tige contacten met het natuur
historisch museum overgehou
den".
In de West, waar hij als vlootpredi-
kant zat, is ds. Steenstra enkele
jaren secretaris geweest van de
Stichting Nationale Parken. Zijn
interesse voor vogels is zuiver
privé. "Ik lees erover en in de va
kanties kyk ik er veel naar".
Is de aandacht voor het natuurbe
houd nog onvoldoende?
"De natuur wordt op alle mogelijke
manieren bedreigd. Velen zyn
zich dat niet bewust. Aanslagen
op de natuur kunnen vérstrek
kende gevolgen hebben. Als wij
in Nederland met de Waddenzee
aan de gang gaan, hebben de vis
sers in Bretagne er last van".
De week
En nu de week. Als professor H. Be
rkhof deze op dinsdag 21 sep
tember om kwart voor 8 in de
Vredeskerk geopend heeft,
spreekt de bioloog H. E. van der
Veen over natuurbeheer op de
Veluwe. Woensdag 22 wordt
vooral de jeugd verwacht
(informatie-morgen voor scholie
ren, speelmiddag voor 6- tot 12-
jarigen en poppentheater van 5
tot 6 uur), hoewel de maaltijd van
6 uur tot half 8 bestemd is "voor
ieder die wil".
Op een "koffie-ochtend" op don
derdag 23 (10 uur) vertoont Her
man Kleibrink de film "In Hol
lands duin". De biologe cn
Meyendelexpert mej. dr. N. Croin
Michielsen ontvangt die dag om
half 2 scholieren en 's avonds ver
zorgt drs. G. Boere een lezing met
film over de Waddenzee. Gehan
dicapten komen vrijdag 24 's
morgens naar de tentoonstelling
en bejaarden 's middags, 's
Avonds zal prof. K. H. Voous, die
indertijd voorzitter was van het
Natuurbeschermingsjaar, de film
"The Web of Life" inleiden. Za
terdag 25: een excursie naar
Meyendel (8.30 uur) en een "zeer
originele fietstocht" (1.30 uur).
De week wordt gesloten met een
gezinsdienst op zondag 26 om 10
uur in de kerk, waaraan de Revi
val Singers (60 man sterk) mee
werken.
Inzendingen
Behalve het museum voor natuur
lijke historie hebben ook het
hoogheemraadschap Rijnland
(met een model van een water-
zuiveringsinrichting), de ge
meentelijke plantsoenendienst
(wandstuk met herfstattributen)
en de Verkade-fabriek (100 aqua
rellen), belangwekkend mate
riaal ingezonden.
Toeloop
Aan voorlichting dus geen gebrek,
deze week van 21 tot 26 septem
ber. Gezien de actualiteit en de
recreatieve kant van het onder
werp en de sfeer waarin het wordt
gebracht, verwacht ds. Steenstra
een grote toeloop.
"We zullen laten zien, dat ook de
kerk het nuttige met het aange
name kan verenigen".
De Gr.
Sinds een paar jaar spreken de rk
gelovigen in het bisdom Rotter
dam een woordje mee in de be
steding van het geld dat voor het
bisdom binnenkomt. Namens
hen bekijken de Pastorale Raad
en het Diocesaan Financieel Be
raad deze begroting.
In 1973 kwamen bij de bespreking
wat vragen naar voren als:
waarom wordt dit geld juist op
deze manier besteed; bent u (bis
schop) daarbij uitgegaan van
een zekere planning wat er pas
toraal in het bisdom moet ge
beuren? En mogen wij daar dan
ook kennis van nemen?
Sluier
Tussen De Cocksdorp en de Eijerlandse vuurtoren op Texel ligt dit
prachtige landschap. Het is welig begroeid met een fraaie zoutwaterflora,
zoals zee-alsem en zeekraal.
Foto uit "Zwervend over de Wadden".
Losweking van confessie"
Naar aanleiding van de gemeenschappelijke vergadering
van de hervormde en gereformeerde synodes volgende
week vrijdag en zaterdag in Utrecht heeft het hoofdbestuur
van de Geref. Bond in de Hervormde Kerk een verklaring
uitgegeven, waarin het zegt de nagestreefde eenwording
van beide kerken niet te begeren. "Een eenwording zal
zeker niet betekenen een versterking van de prediking haar
Schrift en belijdenis, zoals die door ons van harte wordt
voorgestaan".
"Wii zijn ervan overtuigd", aldus
het hoofdbestuur in zijn verklaring,
"dat de eenheid der kerk een groot
goed is. Maar wij kunnen geen
vrede hebben met een andere een
heid dan die rust in de enigheid van
het ware geloof. Ondanks verschil
len waren het gereformeerde deel
van de Herv. Kerk en de Geref.
Kerken één in het erkennen van de
Schrift als de enige norm voor leer
en leven en in de erkenning van de
belijdenis als spreekregel van de
kerk. De verhoudingen zijn nu ge
heel gewijzigd.
Mgr. A. J. Simonis, bisschop van
Rotterdam, greep deze vragen
aan om de antwoorden te ver
werken in een toekomstvisie,
een lange-termijnplan. Deze vi
sie is neergelegd in de "Pasto
rale beleidsschets bisdom Rot
terdam", die de bisschop don
derdag 16 september tijdens een
plenaire vergadering van de ra
den in Den Haag zal presenteren.
Hoewel de schets tot dat tijdstip
vertrouwelijk is, gevoelde de
bisschop er toch behoefte aan nu
al een tipje van de sluier op te
lichten. Hij doet dat in een
vraaggesprek in het vandaag
verschenen bisdomblad "Tus
senbeide".
Dr. Simonis wijst hierin op de ge
weldige ontwikkelingen, die
zich de laatste vijftien jaar in
Zuid-Holland, waarmee het bis
dom samenvalt, hebben voorge
daan. Het is de meest verstede
lijkte provincie met de meeste
industrie en de dichtste bevol
king". Al die ontwikkelingen
vragen aangepaste pastorale
voorzieningen", aldus mgr. Si
monis.
Mgr. Simonis - soms hachelijk
laatste jaren nogal verwaar
loosd. "Op dit punt blijf ik be
zorgd, maar er zijn allerwege
goede aanzetten. Er is duidelijk
behoefte aan geloofsverdie
ping".
De zorg voor de eenheid in de li
turgie wordt terecht beklem
toond", vindt hij. "Het is triest
dat het sacrament van de een
heid in de voorbije jaren aanlei
ding is geweest voor zoveel
twee-spalt". De schets bevat te
vens suggesties voor de ontwik
keling van de gebedsdiensten,
niet alleen voor het geval dat
een parochie zonder priester
komt te zitten, maar ook wan
neer het aantal weekenddien
sten moet worden verminderd
ten gunste van een betere litur
gie en om priesters te verlichten,
die 4 a 5 keer per weekend moe
ten voorgaan.
Hachelijk
giebeoefening die al in de vorige
eeuw rampzalige gevolgen heeft
gehad voor ons kerkelijke leven en
waartegen in die tijd de voorman
nen van de Geref. Kerken zich te
recht met alle kracht hebben ge
keerd".
Het hoofdbestuur van de Geref.
Bond in de Herv. Kerk meent ver
der dat er voor verontrusten in de
Geref. Kerken geen oor en ruimte is
en dat hun getal ook te klein is ver
geleken met diegenen "die zich om
de belijdenis der kerk niet meer
bekommeren".
Voor het opstellen van de schets is
hij te rade gegaan bij de "basis",
zoals dat tegenwoordig heet.
"De beleidsschets is niet alleen
de visie van theologen of van de
bisschop, maar een werkstuk,
waarin de verschillende "lagen"
van het bisdom aan het woord
komen", zegt de bisschop, die
erkent dat het niet zonder
moeite is gebeurd. Soms leek het
een hachelijk avontuur. Maar
uiteindelijk is in eensgezind
heid iets goeds voor elkaar ge
komen waar ik volledig achter
sta".
De bisschop is erg ingenomen met
de katechese waarin ook aan
dacht wordt gegeven aan de in
houd van het geloof. Het kenni
selement is naar zijn mening de
Optimistisch
De bisschop wijst erop, dat er
antwoorden moeten komen op
de priesterroepingen. Naar zijn
mening komt de crisis die we
doormaken niet voort uit een
tekort aan roepingen, maar uit
een tekort aan antwoorden.
Mgr. Simonis besluit zijn vraag
gesprek optimistisch. "In de af
gelopen vijf jaar heb ik twee
priesters voor ons bisdom ge-
wijd. Nu zijn er ruim 20 priester
studenten, die ik naar ik hoop in
de komende vijf jaar zal kunnen
wijden".
Het is te hopen, dat de betere toe
komst die zich naar zijn mening
aftekent, ook op andere ter
reinen van het kerkelijk gebeu
ren zal blijken.
THEO KROON.
Veranderingen
De theologische ontwikkelingen in
de Geref. Kerken zijn binnen en
kele decennia hetzelfde beeld gaan
vertonen als die welke zich in een
veel langer durend proces binnen
de Herv. Kerk hebben voorgedaan,
namelijk losweking van de confes
sie. Het aanvechten van fundamen
tele stukken van de leer is binnen
de Geref. Kerken in zo sterke mate
aanwezig, dat een samengaan het
hele kerkelijke leven in een nieuwe
stroomversnelling zal trekken, die
bepaald wordt door de zich snel
voltrekkende veranderingen bin
nen de Geref. Kerken.
Wij zien de vrijzinnigheid in oude
en nieuwe vormen tevoorschijn
komen aan de Vrije Universiteit in
Amsterdam en in toenemende
mate ook aan de theologische ho
geschool te Kampen. Enkele theo
logen binnen de Geref. Kerken zijn
er de uitgesproken exponenten van
en zij worden weinig weersproken.
In ieder geval wordt er kerkelijk
niets tegen hen gedaan. Wij zien er
een versterking in van een theolo-
Wij besteden allemaal onze tijd
op een bepaalde manier, uit
eraard vraagt vóór alles ons
dagelijks werk onze aan
dacht. daarmee is heel wat
van onze tyd gemoeid. En te
recht. We kunnen ons werk al
leen naar behoren volbrengen
wanneer we er voldoende tijd
aan geven.
Maar dat dagelijks werk kan
ons zo in beslag nemen, dat er
voor andere dingen nauwe
lijks of helemaal geen tijd
overblijft. Zo kun je iemand
horen zeggen: ik heb het zo
verschrikkelijk druk dat ik
aan andere dingen helemaal
niet toekom.
Onze ontspanning kan er bij in
schieten. We draven maar
door. We hollen van het een
naar het andere. En intussen
merken we niet, hoe onze
geest armer wordt en ver
moeid raakte.
Maar onze aandacht voor ande
ren kan erbij inschieten. We
leven langs elkaar heen. Het
komt niet in ons op, dat zij
wellicht onze hulp nodig
hebben. En intussen wordt
ons gezichtsveld al kleiner en
kleiner.
En wat nog erger is. ook onze
aandacht voor de dingen van
God kan verdwijnen. Het zijn
dingen van de zoveelste orde.
Andere dingen vinden we be
langrijker en gaan voor.
De apostel Paulus moest zich
eens verantwoorden voor de
romeinse stadhouder Felix.
Het ging deze Felix voorna
melijk om een goed leven, om
geld en genot. Die dingen za
ten hem het hoogst. Toen
Paulus hem echter sprak over
een onergerlijk geweten voor
God en de mensen, viel hij de
apostel in de rede met de op
merking: ik heb nu geen tijd
meer voor je boodschap; er
zijn andere zaken die mijn
aandacht vragen.
Zo kan het meer gaan. Andere
zaken, onze eigen zaken win
nen het van de dingen van
God. Zaken, belangen, ver
langens, interessen kunnen
ons zo in beslag nemen, dat er
voor God en ook voor onze
medemensen geen tijd over
blijft. Hoogstens hebben we
even tijd als het ons goed uit
komt en het niet te veel van
ons vraagt.
Het lijkt mij goed, dat we ons
eens bezinnen op de vraag
hoe wij onze tijd besteden.
Hoe wij die tijd tussen God en
onze naasten en onszelf ver
delen.
Mogelijk krijgt God dan meer
de plaats die Hem toekomt.
En varen onze naasten er wel
bij.
Dat betekent tevens winst voor
onszelf.
W. H. WALVAART,
Leiderdorp.
LEIDEN-Herv Gem. Hoogl kerk 10 ds
Pannekoek, 11.45 oec. stud, dienst, Ma-
rekerk 10 ds De Jong, 5 ds Kievit Gouda,
Maranathakerk 10 ds Koolstra, Ko-
ningskerk 10 ds Steenstra, open-deur-
dienst, mmv jongerenkoor De Mens
wording, Bethl kerk 10 dr Lamping,
Bevr. kerk 9 ds Wagenvoorde. Vredes
kerk 10 ds Eekhof, Waalse kerk 10.30 ds
Ribs, Acad. Ziekenhuis 10 ds Bakker,
Diac.huis dr Wessels O.geest, jeugdka-
pel Vredeskerk 10 hr Balkenende,
jeugdkapel de Goede Herder 10.30 hr
Robbers, Merenwijk 10 pastor Van Well,
oec werkpl. Plantage 16 11.30. Geref.
Kerk: Zuiderkerk 10 ds Sijtsma, 5 ds Bo
venberg, Petrakerk 10 ds Hortensius, 5
ds Huisman Runsburg, Oude Vest 10 ds
Huisman, 5 ds Koolstra, Mar.kerk 10 ds
Koolstra, 5 ds Brederveld, Bevr. kerk
10.30 ds Bovenberg, 5 ds Sytsma,
Groenh. 10 ds Brederveld, De Mirt 10
mevr. Owèl, Mierennest 10 hr Kroon. Do
lerende Noodgemeente Groot Leiden
(Herengr. 70): 8 30 en 5 hr Maaskant Ens.
Geref. Kerk Vryg.: 10 en 3 ds. Heems
kerk. Chr. Geref. Kerk 10 en 5 ds Carlier.
Geref. Gem. 10 en 4.30 ds Boogaard. Ge
ref. Gemeente in Ned. 11.30 en 5.30.
Evang. Luth. Gem. 10 15 ds Happee.
Remonstr. Doopsgez. Gem. 10.15 ds
Kuipers. Grouw. Baptistengemeente 10
ds v. Mameren Evang Christenge
meente (Middelstegr. 3) 10 hr Dikkes.
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terwoudsesingel 21): 6 nam. Evangelie
centrum Zulsingel 2 10 hr Leefland, di 8
film in Burcht-zaal. Pinkstergemeente
(Oude Rijn 3Y 3 hr. Eikerbout. Nieuw-
Apost Kerk (H Ryndyk 24Y 9.30 en 4.
woensdag 8. Christian Science (Steen-
schuur 6) 10.30 uur. Kerk van J. Chr. v. d.
Heiligen d. Laatste Dagen (Steenschuur
6ï 10.15. Oud-Kath. Kerk 10 h. mis.
Vnj-Kath. kerk 10.30 h mis. Vreewyk-
straat 19. Rk kerken: Haagweg zat. 7,
zond. 9, 10.45, 12 en 6.30, Steenschuur
zat. 7, zond. 10, 11.30, 6 en 7, Lammen-
schansweg zat. 7, zond. 9. 10.30, 12 en 6.
Haarl.str. zat. 7, zond. 9.30, 10.45, 12 en
6.30. Rijndijk 281: zat. 7. zond. 9.30 en
11.30, Boshuizeriaan zat. 7. zond. 9.30, 11
en 12.15; Herensingel zat. 7, zond. 8.30,
9.30 en 11.
ABBENES - Herv. Gem. 9.30 ds Den
AARLANDERVEEN - Herv. Gem 10
ds Wolthaus. 7 hr. Christ Gouda. Geref.
Kerk: 10 ds v Harmeien. 6.30 ds Pouwels
H.gom. Chr. Geref. Kerk 9.30 dienst, 3 ds
Kok Eemdyk, Rk kerk: zat. 7, zond. 7.30
en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Gem
9.30 dr Huls Gouda, 4 45 zang, 5 dr Wind
Leiden, open-deur-dienst, mmv Alp-
hens mannenkoor. Kruiskerk 9.30 ds
Hanemaayer Opst. kerk 9.30 ds Oost
Ridderveld, 6.30 ds Hanemaayer, Naby
9.30 jeugdkapel hr. v. d. Zee, G. Herder
kerk 10.30 dr v Santen, De Bron 9 en 5 dr
v. Santen Oudshoornseweg 10 ds Oort,
Sionskerk 9.30 en 6.30 ds Verploeg HA.
Geref. Kerk Mar kerk 9.30 en 6.30 ds
Vree, Salv. Kerk 10 ds Madern (met ge
hoorgestoorden) 6.30.ds v Harmeien.
Adventskerk 5 zie herv. gem. G. Herder
kerk 9 ds Bogers, 6.30 ds De Ruiter, De
Bron 9.30 ds v. d. Ree. 10.30 ds Verheul
6 30 ds Verheul. Geref. Kerk Vnjg. 8.30
en 6.30 ds Blydorp. Geref. Kerk Vrijg.
Buiten Verband 9.30 hr Fröhling, 5 ds
Rietkerk Eek en Wiel. Chr. Geref. Kerk
9 30 dienst, 2.30 ds v. d. Ent Katwijk. Oud
Geref Gem. 9.30 cn 4. Leger des Heils 10
en 6.30. Baptistengem. 10 en 6.30 ds
Koekkoek, Noord (Sportlaan) 10 hr
Stringer. Leger des Heils: 10 en 7.30 sa
menkomst. Volle-Evangeliegem. (geb.
Kindervreugd) 10 hr Kranendonk,
Baarn. Moluks Evang. Kerk 11 ds Sitana-
la. Moluks Prot. Kerk 4 ds Tomasoa,
Woerden Rk kerken: Bonifacius zat. 7,
zond. 8.30, lOen 11.30, Piuszat.7,zond.9,
10.30 en 11.45, De Bron zat. 6.30, zond. 9
en 11.
BENTHUIZEN - Herv. Gem. 9 30ds Ha
ring Veenendaal, 6 ds Den Dikken. Ge
ref. Gem. 9.30 leesdienst, 7 ds Boogaard,
Leiden dinsd. 7.30 ds Hakkenberg, Lis-
BODEGRAVEN - Herv. Gem. Dorps
kerk 9.30 kand. De Rooy, Utrecht, 6.30 ds
Droogers, Salvatorkerk 9.30 ds Droog-
ers, 6.30 ds v Ieperen Bergschenhoek,
Bethl.kerk 9.30 ds Roelofsen Zeist, 6.30
kand. Geluk Ede. Geref. Kerk 9.30 ds
Bakker Amstelveen, 6.30 ds Mooy, Gou
da.
BOSKOOP - Herv. Gem 9.30 en 6.30
dienst. Geref. Kerk 9.30 ds Omta, 5 ds
Versluys, H.woude, De Stek 9.30 ds
Dykstra. Chr. Geref. Kerk 9.30en 4 30 ds
v. d. Berg, Apeldoorn. Geref. Gem. 9.30
en 6 dienst. Opwekkingsgemeente (geb.
Concordia) 9.30 dienst. Vergadering van
Gelovigen (Nieuwstr.)9.30en 5. Rk kerk:
zat. 7 zond. 8 45.10 en 11.30, Ontmoeting
zat. 5.30 zond. 10.30.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem. 9.30 en
6.30 ds Geertsema. Geref. Kerk 9.30 ds
Versluys, 5 ds Omta, Boskoop. Rk ker
ken Michael zat. 7, zond. 9, Bernardus
zat. 7, zond. 10.30 dorp zat. 7, zond. 8, 10
en 11.30, Ridderhof zond. 10.30.
HILLEGOM - Herv. Gem. 10 ds Pou
wels, 7 ds Boonstra, Geref. Kerk 10 ds
Boonstra, 5 ds De Boer, Chr. Geref. Kerk
9 ds Rebel, Sassenheim, 5 dienst. Rk
kerk Martinus zat. 7, zond. 8 30 10 11.30
en 12.45, Jozef zat. 7, zond. 8.30, 10 en
11.30.
HOOGMADE - Herv. Gem. 10 dr. v.
Vliet, Rk kerk zat. 7, zond. 8 en 10.30.
DE KAAG - Herv. Gemeente 9.30 ds
barstens. Rk kerk zat. 7, zond. 8 10 en 7.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
3em. Dorpskerk 9.30 en 6 ds Teygeler,
Ontmoetingskerk 10 ds v. d. Bank Ede.
3 30 hr. Kattenberg Voorschoten. Geref.
Kerk 9.30 ds Sweepe Scheveningen, 5 ds
Swierts Koudekerk. Rk kerk: zat. 7,
zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem. N.
Kerk 10 ds Hovius, 6 ds Boer O. Kerk 10
ds Baas, 6 ds Catsburg, Ichthuskerk 10
ds Vink, 5 ds Hovius, Pnièlkerk 9.30 ds
Catsburg, 6 ds Baas, Gr. v. Pr. School 10
dr Bezerfier Scheveningen, De Hoek
steen 10 dovendienst, Overduin 2 ds
Baas. Geref. Kerk Vredeskerk 9.30 ds v
Halsema, 5 ds Sweepe Scheveningen
Triumfatorkerk 9.30 ds Hoornstra
Nieuw Vennep, 5 ds v Halsema. Geref.
Kerk Vrijg. 10.15 leesdienst. 3.30 ds Hoff.
Geref. Kerk Vrijg. Buiten Verband 8.45
en 7 ds Roukema. Chr. Geref. Kerk 10 en
5 ds v. d. Ent. Geref. Gem. 10 en 5 lees
dienst, woensdag 7.30 ds Vergunst. Volle
Evangeliegemeente (V oorstraat 100) 9.45
uur. Soefie-beweging 4 nam. dienst.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem. 10 ds Overgaauw Valkenburg 7 ds
v. d. Velden Lisse. Geref. Kerk 10 ds
Swierts, 7 ds Dykstra, Boskoop.
LEIDERDORP - Herv. Gemeente en
Geref. Kerk Dorpskerk 10 ds Knorth, 3
dienst met geestelijk gehandicapten, ds
Bovenberg, Hoofdstraat 10 mr Reuge-
orink, 6.30 mevr. Sysling, Scheppmgs-
kerk 9 en 10.30 ds Geursen, 5 mr. Reuge-
bnnk. Baptistengemeente 10 br. Har-
land, 5 br. Lourens HA. Rk Kerk: zat. 7,
zond. 8.30. 10 en 11.30.
LEIMUIDEN - Herv. Gem. 9.30 ds De
Vree. Geref. Kerk 9.30 en 7 ds Gons
Haarlemmermeer. Rk kerk zat. 7, zond.
7.30 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gemeente grote kerk 10
ds Zijlstra Delfzijl, 7 ds Brucks jeugd
dienst. Pauluskerk 10 ds v. d. Velden.
Geref. Kerk 10 ds Oostinga. Geref. Kerk
Vryg. 10 en 5 ds Simpelaar HA. Geref.
Kerk Vryg. Buiten Verband, 9 en 5 ds
Schuurman. Chr. Geref. Kerk 10 en 4.30
ds Vogel, Rozenburg. Geref. Gemeente
10 en 4 leesdiensten. Oud-Geref. Ge
meente 9.30 en 3 leesdiensten. Aktie
Kruistochten maandag 8 ds Gravendeel.
Rk kerken: Agatha zat. 7, zond. 8.3020en
11.30, Poelhuys zat. 7, zond. 9 en 11.30
Maria zat. 7, zond. 8.30, 10, 11.30 en 5.30
Engelbew. Zat. 7, zond. 7.30, 9.30, 11 en
545.
VIEUWKOOP - Herv. Gem. 9.30 ds
3ronsgeest, 6.30 hr Hoffenaar, Voor-
lout Geref. Kerk 9 30 ds Korenhof,
heemstede, 5 ds Vegh Aalsmeer. Chr
Ueref. Kerk 9.30 en 2.15 ds Kok Nijkerk.
ük kerk: zat. 7, zond. 7.30, 9,10.45 en 7.
"4IEUWVEEN - Herv. Gem. 9 30 ds De
jeeuw, 6.30 ds Moonen Geref. Kerk 9.30
Is Boonstra, Amstelveen, 7 ds Tie-
nersma Vlaardingen. Rk kerk zat. 7,
:ond. 9 en 11.
WEUW-VENNEP - Herv. Gem. 9.30 ds
joverts, Geref. Kerk 8.30, 10 30 en 6.30
is Rang, HA. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 3
ds Toorman Den Haag. Rk kerk zat. 7,
zond. 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv Gemeente 9.30 en 7
ds Bos Ottedo. Geref. Kerk 10 en 7 ds
Nooteboom. Rk kerk zat. 7.30, zond. 7.30,
9 en 10.30.
NOORD WIJK - Herv. Gem. Zee Hoofd
straat 10 ds Keuning De Tank 10 kand. v.
d. Ploeg R.dam, 5.30 ds Oostinga Lisse, 7
ds v. d. Bergh R. dam Binnen 10 en 7 dr
Jansen. Geref. Kerk Zee 10 dr Wind Lei
den 7 ds Wamink. Sole Mio 9 ds Bosman,
Vinkenlaan Binnen 9.30 ds Warnink, 7 ds
Elgersma, stichtingskerk 11 ds Bosman.
Rk kerken: Zee zat. 7, zond. 11 en 7. Bin
nen zat. 7, zond. 8, 10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT-Herv Gem.10
ds Elgersma Noordwyk De Zilk 10.30 ds
Streefland. Rk kerken: Jozef zat. 7, zond.
8.10 11.30 en 6 Viktor zat. 7. zond. 8.9.30
11 en 6, De Zilk zat. 7, zond. 8.30, 10 en
11 30, Bavo zond. 9.30, S. Maria zat. 7.15,
zond. 10.
OEGSTGEEST - Herv. Gem. Willi-
brordkerk 10.30 ds Sasse. Pauluskerk 10
ds Callenbach, Gem. Centrum 10.30 ds
Zuurdeeg Maarssen, gem. centr. 10.30 ds
Bekker jeugdkerk Wyckerslooth 4.30 ds
Heemskerk. Geref. Kerk 10 en 7 ds Veg-
ter HA. Volle Evang. Gem. 4 hr v. d.
Brugge in gem centr Geref. Kerk Vryg
8 30 en 3 ds Simpelaar HA. Geref. Kerk
Vryg. Buiten Verband 8 45 en 4 ds v. d.
Berg HA, in gem centr. Rk kerk Willi-
brorduskerk zat. 7, zond. 10 en 12; Bona-.
venturakapel zat. 6.30, zond. 9 en 11.
OUD ADE - Rk kerk: zat. 7, zond. 8.30 en
10.30
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem. 9.30 en 7 ds La lie man. Geref.
Kerk 9.30 en 6 30 dr Vlym Leiden. Rk
kerk zat. 7, zond8,9.30 en 11. Remonstr.
Gemeente 10 ds v. d. Kloot Meyburg
Wassenaar.
ROELOF ARENDSVEEN - Rk kerken:
Petrus Banden zat. 7, zond. 8, 9.30,11 en
12.15, Maria Presentatie zat. 7, zond. 8,
9.30 en 11.
RIJNSATERWOUDE-Herv. Gemeente
9.30 ds Heymans, 7 hr Goedhart. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds Bouw.
RIJNSBURG - Herv Gem. Grote Kerk
10 ds Van Niel, 5 ds Van Roon, Bethel-
kerk 9.30 hr Kattenberg Voorschoten. 5
ds v. Niel Geref. Kerk Petrakerk 9.30 ds
Baayen, 5 ds Damsma, Immanuel 930 ds
Damsma, 5 dr v. Oeveren, 7 Sipke v. d.
Land, Mar. Kerk 9.30 dr v Oeveren, 5 ds
Baayen. Geref. Kerk Vryg. 10 en 5.15 ds
Heemskerk. Chr. Geref Kerk 9.30
dienst, 5.15 ds De Graaf Evang. Chris
tengemeente (aula mavo): 10 dienst. Rk
gemeenschap (aula tuinbouwschool):
zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING- Rk kerk: zat. 7, zond.
7.30 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv Gem 9 ds Streef
land Noordwykerhout, 10.30 hr Stroo
Koudekerk 6.30 ds Streefland. Geref.
Kerk 9.30 en 5 ds v. Santen. Chr. Geref.
Kerk 10.30 en 5 ds Rebel. Rk Kerk zat. 7,
zond. 8, 9.30 en 11.
TER AAR - Herv. Gemeente 9 30 en 6.30
ds Lindenburg. Geref. Kerk 9.30 ds Be-
zemer, 6.30 ds v. d. Heiden Rk kerk: dorp
9 en 12.
VALKENBURG-Herv GemeentelOds
Oost te Leiderdorp, 6.30 ds Rooze en ds
Overgaauw, Geref. Kerk 9.30 ds Rooze,
6.30 zie herv gem. Geref. Kerk Vryg. 9.30
en 5.15 ds Hoff.
VOORHOUT - Herv Gem. 10 ds Bro
kerhof, Rk kerk zat. 7, zond. 9,10.30 en
11.45.
VOORSCHOTEN - Herv. Gemeente
dorpskerk 10 ds Meyering, 7 ds v. d.
Schoot, aula NH 9.30 vic Byl, Hulp en
Heil lOds Verheule. Geref. Kerk 9.30en5
ds De Zeeuw Geref. K. Vrijgemaakt 10
en 5 ds Blokland Rk kerken M. Gods-
kerk zat. 7, zond. 8. 10 en 11.30, Lauren-
tius zat. 7, zond. 8 30,10.30 en 12 aula NH
11.
WADDINXVEEN - Herv Gem. Brug-
kerk 9 30 ds Noordegraaf Utrecht, 6.30
ds v. d. Heuvel Hoeksteen 9.30 kand. Juf
fer Stolwyk, 6.30 ds Verboom, Bethel-
kerk 9.30 ds Verboom, 5 ds Verwelius
Veenendaal, Immanuelkerk 9 30 en 7 ds
Flink. Geref. Kerk Kruiskerk 9.30 ds
Modderaar, 5 ds Koekkoek, Ontm.kerk
10 ds Koekkoek. 5 ds Modderaar. Oud-
Geref. Gemeente 10 en 6.30 leesdienst.
Chr. Afgescheiden Gemeente 9.30 en 5
ds Verloop. Volle Evangeliegemeente
(Lindengaarde 17a): hr. v. d. Heyden Rk
kerk: Ontmoetingskerk zat. 7 zond. 8.30,
11.45 en 6.30, Viktor zat. 7, zond. 10.
WARMOND - Herv. Gem. 10 ds Den
Tonkelaar. Rk kerk zat. 7, zond. 8.30, 10
en 11.30.
WASSENAAR - Herv Gemeente
Dorpskerk 10 dr Fredenkse, 4.30 ds
Blom St. Maartensdyk, Kievietkerk 10
ds Roest Voorburg, Messiaskerk 10 ds v.
Zanten, Dorpscentrum 9 30 ds Vroegin-
dewev Katwijk aan Zee. Geref. Kerk 10
en 7 ds v. d. Meulen Zuid 10 en 7 ds Bech
NPB: 10 30 ds Werner.
WOUBRUGGE - Herv. Gemeente 9.30
ds Cnossen Woerden, 6.30 ds Blenk. Ge
ref Kerk 9 30 ds Huizebosch. 6.30 ds
Langedyk. Rk kerk: zat. 7, zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gemeente 9 30
ds Nicolai. Geref. Kerk 9.30 en 7 hr. v. d.
Kraan R dam. Rk kerk zat. 7, zond. 9 en
10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gemeente 10
ds Schoch. Rk kerken: Janskerk zat. 7.30
zond. 9.30 Chr. Dienaarkerk zat. 6, zond.
8.30 en 10 Ryndyk Meerburg zat. 7, zond.
10 12 en 6.
ZWAMMERDAM - Herv. Gemeente:
9.30 ds Byl, 6.30 ds Mostert. Geref. Kerk
9.30 ds v. d. Heiden. 6.30 ds Bezemer.