Vijf doden
bij rellen
Z.-Afrika
Kissinger wil snel naar Afrika
TURKIJE WIL TEVEEL CONCESSIES VAN E.G.
Vierkante-, rechthoekige- en ronde huizen
MET^ÜN - ALPHEN
NAAST HET NIEUWS
Rechtse aanvallen op de
vredesmacht in Libanon
Telex 32276
Tel. 01720-74941
Geen televisie meer
bij „vrij'" Russisch
persbureau Novosti
Doodstraf
geëist
tegen
kapers
in Egypte
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1976
BUITENLAND
PAGINA 9
ADVERTENTIE
GELD MAAKT NIET GELUKKIG
De 40-jarige Alberto Alvarado uit Badajoz vertrok geen spier van
zijn gezicht, toen hij op de televisie zag, dat hij de hoofdprijs in de
Spaanse nationale loterij - 231 miljoen peseta (ongeveer 9 min) -
had gewonnen. Ter verklaring van zijn onbewogenheid merkte
Alvarado op, dat „geld niet gelukkig maakt".
De winnaar, getrouwd en vader van vijf kinderen, had voor 22.000
peseta (ongeveer 860) loten gekocht.
DE PARTIJ ZIJ DANK
Een Chinese vrouw die tijdens de aardbeving, die 28 juli de
noordoost-Chinese stad Tangsjan teisterde, het leven schonk aan
een dochtertje, heeft haar kind de naam „Hsieh Tang" (de partij zij
dank) gegeven, zo blijkt uit Chinese kranten die Hongkong bereik
ten.
De jonge moeder, Liang Feng-hoea, werkt in een spiegelfabriek. Zij
heeft gezegd: „Voorzitter Mao en wij volk in het rampgebied, waren
één. Hij wist wat er in ons omging en waaraan wij het meest be
hoefte hadden".
Hoe „De partij zij dank" in de wandeling genoemd wordt is niet
bekend.
OP Z'N SICILIAANS
Straatveger Salvatore Mirabile schoot in april van dit jaar de ge
trouwde verleider van zijn 25-jarige dochter Rita Nicola Quartararo
dood.
Rita en Nicola's broer Salvatore Quartararo werden gisteren in
besloten kring kerkelijk in de echt verbonden.
Salvatore Quartararo vertelde dat hij de door wijlen zijn broer
verleide Rita Mirabile enkele weken na het drama op een stadsbus
had ontmoet en dat er andere ontmoetingen uit waren voortge
vloeid.
„Nou ja goed, ik ben dan wel Nicola's broer, maar Salvatore Mira
bile is als een vader voor me. Tenslotte had hij verder niets tegen
mijn broer", verklaarde de bruidegom.
PYROMAANTJE
Een meisje van 13 wordt verdacht van het stichten van een reeks
warenhuisbranden in New York.
Nadat maandagavond in het grote warenhuis 'Macys' een bundel
brandende kleding was gevonden, vond de politie kort voor mid
dernacht het meisje, dat zich verstopt had.
Er hebben zich de afgelopen weken in New York zeventien bran
den in warenhuizen voorgedaan, die volgens de politie wel voor het
grootste deel op rekening van de 13-jarige komen.
MOSKOU (UPI) - De afdeling tele
visie van het Sowjetrussische per
sagentschap Novosti, dat in theorie
enige onafhankelijke armslag ge
noot, verdwijnt, zo is gisteren van
journalistieke zijde in Moskou ver
nomen. De televisie-sectie van No
vosti gaat op in de staatscommissie
voor radio en televisie, waardoor
alle televisieverslaggeving onder
één centraal orgaan komt. Mede
werkers worden bij andere Sowjet
russische media ondergebracht.
Westerse diplomaten in Moskou
menen dat sprake is van een "amb
telijke reorganisatie", maar in Sow-
jetkringen wordt gespeculeerd dat
de verdwijning van de afdeling
televisie van Novosti is bedoeld om
betere controle te krijgen en de
nieuwsgaring te centraliseren met
het oog op de Olympische Spelen
van 1980 in Moskou.
Novosti heeft geen waarneembare
rechtstreekse banden met de rege
ring en wordt bestuurd door een
raad van beheer. De vroegere
hoofdredacteur van het regerings
blad Izwestia, Lew Tolkoenow,
werd in januari van dit jaar voorzit
ter van de raad, in de plaats van
Iwan Oedaltsow, die een functie el
ders kreeg. Novosti leende came
raploegen uit aan buitenlandse
televisieverslaggevers, produ
ceerde documentaires over en fo
to's van het leven in de Sowjet-Unie
en verschafte dagelijks uittreksels
uit de Sowjetpers in vreemde talen.
Hoewel de journalisten van No
vosti trouw bleven aan de officiële
politieke richtlijnen, mengden zij
zich vrijer onder hun westerse col
lega's dan andere Sowjet-
correspondenten. Televisiever
slaggevers verkozen dikwijls de
minder starre benadering van de
Novosti-teams.
Over de reorganisatie bij Novosti
zijn officieel geen mededelingen
gedaan. Een Sowjet-joumalist
noemde het het gevolg van "een
reorganisatie, een verlegging naar
de staatscommissie". Deze staats
commissie voor radio en televisie
wordt geleid door de 63-jarige Ser
gei G. Lap in, een voormalige
directeur-generaal van Tass en tus
sen 1965 en 1967 ambassadeur in
Peking. Tolkoenow was hoofdre
dacteurvan de Izwestia van 1965 tot
dit jaar en hij is sinds lange tijd ac
tief werkzaam in de hogere regio
nen van de communistische partij.
Communisten in
Frankrijk willen
niet met nieuwe
regering praten
PARIJS( AFP) - De Franse com
munistische partij is niet bereid tot
overleg, laat staan samenwerking
met de nieuwe regering van pre
mier Raymond Barre.
Partijleider Georges Marchais
noemde de regering Barre gisteren
een „bijgepleisterde Giscardisti-
sche ploeg", waarvan hij een poli
tiek verwacht die „tegengesteld is
aan de belangen van de Franse ar
beiders".
Marchais wil meteen een goed ge
coördineerd standpunt van links
tegenover de nieuwe regering, met
het oog op de verkiezingen. „De
enige ontmoeting van ons met deze
nieuwe regering, zal plaats vinden
in het verkiezingsstrijdperk", zei
Marchais.
HAMBURG JOHANNES
BURG KAAPSTAD
(UPI/AFP) - Henry Kissin
ger is bereid volgende week
al naar Afrika te gaan voor
onderhandelingen over een
vreedzame machtsover
dracht van blank aan zwart
in Rhodesië en Namibië. Hij
wacht echter nog op een of
ficiële uitnodiging van Afri
kaanse leiders.
Op de vraag of hij in elk geval
wel een diplomatieke pen
delmissie in Afrika gaat on
dernemen, ongeacht het
tijdstip, antwoordde Kissin
ger gisteren in Hamburg: "Ik
kan op dit punt niet defini
tief zijn". Een en ander hangt
"in grote mate" af van wat de
staatshoofden van Tanzania,
Zambia, Botswana, Angola
en Mozambique tijdens hun
jongste mini-top in Dar
vleugels Salaam hebben be
sproken.
Een vooraanstaand Ameri
kaans functionaris in het ge
volg van Kissinger had giste
ren eerder gezegd dat de be
windsman afzonderlijke
uitnodigingen had ontvan
gen van premier John Vor-
ster van Zuid-Afrika en pre
sident Julius Nyerere van
Tanzania om een Afrikaanse
pendelmissie te beginnen.
Een woordvoerder van pre
sident Nyerere in Dar es Sa
laam zei gisteravond echter
dat Tanzania Kissinger geen
uitnodiging heeft gestuurd
maar dat het de idee toe-
in Hamburg 'zei Kissingen
"Als de voorwaarden aan
wezig zijn ben ik bereid op
een bepaald tijdstip vol
gende week te vertrekken".
Hij wil echter eerst een ver
slag uit Dar es Salaam van
zijn onderminister voor Af
rikaanse Zaken William
Schaufele die gisteren naar
de Tanzaniaanse hoofdstad
vertrok. Enerzijds zal Schau
fele de Afrikaanse leiders op
de hoogte willen stellen van
de resultaten van het jongste
onderhoud tussen Kissinger
en Vorster en anderzijds zal
hij de mening van de leiders
willen vernemen over een
pendelmissie van Kissinger.
De mini-top van de Afri
kaanse leiders, die overigens
juicht. "Hij komt niet op
onze uitnodiging", aldus de
presidentieel woordvoerder.
"Hij heeft gevraagd om te
komen en wij hebben gezegd
"goed, kom maar".
Kissinger was gisteren naar
Hamburg gegaan om de
Westduitse bondskanselier
Helmut Schmidt en diens
minister van Buitenlandse
Zaken Hans-Dietrich Ge-
nscher verslag uit te brengen
van zijn besprekingen met
John Vorster het afgelopen
weekeinde in Zurich. Eerder
stelde hij zijn bondgenoten
in Frankrijk en Engeland op
de hoogte. Vorster zou met
een missie van Kissinger
hebben ingestemd.
.Tijdens een persconferentie
gistermiddag reeds werd af
gesloten, heeft zich volgens
de presidentieel woordvoer
der in Dar es Salaam hele
maal niet beziggehouden
met een eventueel bezoek
van Kissingér aan Afrika. De
staatshoofden van Tanzania,
Botswana, Zambia, Angola
en Mozambique voerden ge
sprekken met leiders van de
Afrikaanse bevrijdingsbe
wegingen in Rhodesië, Na
mibië en Zuid-Afrika.
Hun voornaamste doel was
een verzoening tot stand te
brengen tussen de rivalise
rende velugels van de Rho-
desische Afrikaanse natio
nale raad, hetgeen hun, blij
kens het slotcommuniqué
van de mini-top, niet is ge
lukt.
Op de vraag of de betekenis
van zijn Afrikaanse diploma
tie ook moet worden gezien
in het licht van de Ameri
kaanse verkiezingen (waarin
president Ford tegenover
Jimmy Carter staat) zei Ks-
singer in Hamburg: "De
missie heeft geen
binnenlands-politieke bete
kenis".
Het belang van Amerikaanse
actie in zuidelijk Afrika is te
pogen de garantie te verkrij
gen voor een "meerder
heidsbewind, minderheids
rechten en economische
vooruitgang" voor de volken
in het gebied. "Het doel van
de Verenigde Staten is ge
weld en buitenlandse inter
ventie te vermijden," aldus
Kissinger.
KAAPSTAD (UPI/Reuter)- De Zuidafrikaanse oproerpoli
tie heeft gisteren hetVuur geopend op oproerige zwarten en
kleurlingen. Vier doden vielen in Kaapstad. Voorts was er
één dode in Soweto, het grote zwarte woongebied bij Jo
hannesburg.
De politie maakte gebruik van re
volvers en jachtgeweren om menig
ten demonstrerende kleurlingen te
beletten door te dringen tot de
blanke wijken van Kaapstad. Zij
slaagde daar niet in. Het was de
tweede keer dat rassenonlusten
zich uitstrekten tot in het blanke
centrum van Kaapstad.
In het stadscentrum wierpen de
demonstranten stenen naar auto's
die door blanken werden bestuurd.
Naar verluidt raakten verscheidene
automobilisten door rondvlie
gende glasscherven gewond. Vol
gens politiekringen werden vele
tientallen personen - onder wie
minstens twee blanken - gearres
teerd.
Volgens een ooggetuige gooiden in
Kaapstad de betogers met stenen
naar de politie nadat ze hadden ge
zien dat agenten een kleurling-
arrestant stompten. Ook in het cen
trum van Kaapstad kwam het tot
gevechten tussen politie en zwarte
en kleurlingbetogers. In Stellen-
bosch, bij Kaapstad, deden zich gis
teren voor het eerst ook ongere
geldheden voor.
De onrust op de Kaap baart de au
toriteiten des te meer zorgen omdat
de kleurling-bevolking hier zowel
de blanken als de Afrikanen in aan
tal overtreft. Vorige week kwamen
volgens onofficiële bron vier beto
gers om het leven bij acties van Af
rikanen en kleurlingen in Kaapstad
en omgeving.
Scholen dicht
Alle scholen voor kleurlingen in en
rond Kaapstad zijn gisteren geslo
ten, na de betogingen van vorige
week, zo heeft de directeur voor
kleurlingonderwijs, Theron, mee
gedeeld. De sluiting geldt tot
maandag a.s. Een groot deel van de
2,5 mihoen kleurlingen van Zuid-
Afrika woont op de Kaap. Ook de
examens, die eind deze maand ge
houden zouden worden, zijn uitge
steld.
De Afrikaanse middelbare scholen
worden niet gesloten, maar hier is
een groot aantal leerlingen afwezig.
Smeulend afval en stenen in de straten van een kleurlingenwoonwijk bij Kaapstad.
Op de achtergrond verzamelen zich weer demonstranten, nadat ze door de politie uit elkaar waren gejaagd
CAIRO (Reuter) - De open
baar aanklager bij het militair
tribunaal in Cairo heeft giste
ren de doodstraf geëist tegen
vijf mannen die worden be
schuldigd van een poging een
Egyptisch vliegtuig te kapen.
Volgens de aanklacht stonden
de mannen in contact met Li
bië. Drie beklaagden beken
den de vliegtuigkaping, maar
verklaarden zich niet schuldig
aan contacten met een buiten
landse mogendheid.
Twee mannen die beschul
digd zijn van medeplichtig
heid, maar zelf niet aan de fei
telijke kaping meededen, ver
klaarden zich niet schuldig
aan het ten laste gelegde.
Egypte heeft Jordanië ver
zocht om de uitlevering van
een zesde verdachte, Hoessein
Rahak, die ook bij de kaping
betrokken zou zijn.
De kapingspogingen van een
Boeing 737 op een binnen
landse vlucht mislukte toen
Egyptische commando's het
toestel bestormden op de
luchthaven Luxor en de drie
kapers arresteerden.
BEIROET (Reuter) - Dagenlange
aanvallen op vredestroepen van de
Arabische Liga, gestationeerd op
de 'groene lijn' die de twee helften
van Beiroet verdeelt, hebben de
spanning in de Libanese hoofdstad
doen toenemen na een periode van
betrekkelijke rust. Dit meldden
gisteren officieren van de Liga in
Beiroet.
Aanvallen op het Soedanese con
tingent van de Arabische troepen
werden zaterdag kennelijk syste
matisch. Functionarissen van de
Arabische Liga hebben rechtse
troepen van deze aanvallen be
schuldigd. De oversteekplaats bij
het museum van Beiroet, waar de
mensen dagelijks van het rechtse
oostelijke stadsdeel naar het linkse
westen gaan en omgekeerd, was
gisteren vrijwel verlaten. Linkse
militairen trokken zich terug uit het
zicht van rechtse scherpschutters.
Troepen van de Arabische Liga, die
een paar dagen tevoren nog open
lijk de brede dubbele rijbaan vanuit
west-Beiroet overstaken, ver
schuilden zich achter muren of
renden gebukt wanneer zij op open
plekken waren.
Eenheden van de Arabische vre
desmacht, afkomstig uit Soedan en
Saoedi-Arabië, zijn sinds 21 juli bij
het museum gestationeerd.
Kringen rond de Arabische troepen
klaagden dat bij de aanvallen van
de laatste dagen ook mortieren wa
ren gebruikt. De troepencomman
dant, generaal Mohammed Hassan
Ghoneim, zei in een interview dat
aan de militairen binnenkort orders
zouden worden gegeven om terug
te schieten.
De spanning bij de 'groene lijn'
loopt parallel aan een aanzienlijke
toename van de gevechten op alle
fronten in de burgeroorlog, die al 17
maanden duurt. Het radiostation
van de rechtse falangisten meldde
dat de verslechterde situatie bij het
museum had verhinderd dat gene
raal Ghoneim naar oost-Beiroet
kon gaan om het vierde vredesplan
van de Arabische Liga met falan-
gistische leiders te bespreken.
PASADENA - Camera's van de Viking 2 maakten deze merkwaardig gevormde opname van Mars. De steen
rechtsonder is ongeveer 25 centimeter groot.
DEN HAAG/ANKARA
(ANP/DPA) - Het bezoek dat mi
nister Van der Stoel, als voorzitter
van de ministerraad van de EG, aan
Ankara heeft gebracht, is voor zijn
Turkse ambtgenoot Ishan Cag-
layangil aanleiding gebleken om te
dreigen dat Turkije de Europese
Gemeenschap de rug zal toekeren.
Caglayangil verklaarde gisteren te
hopen, dat "een middenweg" kan
worden gevonden tussen hetgeen
Turkije van de EG verwacht, en wat
hij "het talmen" van de EG-landen
noemde. "Indien echter geen voor
Turkije bevredigende oplossing
wordt gevonden", zo voegde Cag
layangil hier aan toe, "is de Turkse
regering gedwongen het gehele
probleem van de toetreding op
nieuw in overweging te nemen".
Minister Van der Stoel, en de vice-
voorzitter van de Europese com
missie Sir Christopher Soames,
lichtten in Ankara de - volgens
Turkijë niet ver genoeg gaande -
voorstellen toe, die beogen de asso
ciatie nieuw leven in te blazen.
Turkjje wil vanaf 1 december - de
datum waarop de in het associatie
verdrag vastgelegde periode ingaat
die moet leiden tot volwaardig lid
maatschap - geleidelijk meer rech
ten voor de Turkse gastarbeiders in
West-Europa. Het wil tevens ver
dergaande voorkeur voor Turkse
landbouwprodukten dan waartoe
de EG-landen bereid zijn. Maatre
gelen die het enorme tekort op de
handelsbalans van Turkije met de
EG-landen doen verminderen, en
samenwerking op industrieel ge
bied "die niet wordt gekenmerkt
door uitbuiting".
Minister Van der Stoel heeft giste
ren ook besprekingen gevoerd met
de Turkse premier, Suleiman De-
mirel.
Op een gemeenschappelijke pers
conferentie noemde minister Cag
layangil de EG-voorstellen "vol
komen ontoereikend", maar hij
hoopte dat in toekomstige bespre
kingen voortgang zou kunnen
worden geboekt.
Minister Van der Stoel sprak van
"zwaarwegende problemen" die
"de betrekkingen tussen Turkije en
de EG bemoeilijken". Turkije heeft
nieuwe voorstellen gedaan over fi
nanciële problemen, bescherming
van de opkomende Turkse indus
trie, en vergemakkelijking van de
export van Turkse landbouwpro
dukten naar West-Europa.
In de ministerraad die 16 oktober
wordt gehouden, zal, onder andere
financiële hulp aan TYirkije worden
besproken, aldus minister Van der
Stoel. Maar omdat de toestand in de
EG zelf "niet bijzonder rooskleurig
is", kan van nieuwe EG-concessies
aan Turkijë "geen sprake zijn". Een
werklozental van vijf miljoen
maakt het onmogelijk, Turkse ar
beiders toe te staan zich vrijelijk
tussen de landen van de gemeen
schap te bewegen.
Minister Van der Stoel heeft met
premier Demirel onder andere over
de geschillen met Griekenland over
Cyprus en (de bodemrijkdommen
in) de Egeische zee gesproken.
Voor zijn vertrek verklaarde de
Nederlandse bewindsman niet te
verwachten dat "een toverformule"
voor de oplossing van deze geschil
len zou worden gevonden. Indien
Turkije dit wenste, was hij zeker
bereid als "postbode" op te treden,
dat wil zeggen de Griekse regering
in kennis te stellen van de Turkse
opvattingen.
Terug op Schiphol heeft minister
Van der Stoel gisteravond zijn ver
klaring nog aangevuld met de me
dedeling dat de Turken bij het op
tafel leggen van hun verlangens
met name de nadruk hebben ge
legd op het vrije verkeer van de
Turkse gastarbeiders naar de negen
landen van de gemeenschap.
Gevraagd hoeveel Turken zich dan
naar schatting naar de EG zouden
willen begeven, antwoordde hij dat
dit vorig jaar neerkwam op een to
taal van 5.000. Hij gaf toe, dat dit
contingent, verdeeld op negen lan
den, geen onoverkomelijke ver
zwaring van de arbeidsmarkt zou
betekenen, maar voegde er aan toe.
dat het aantal bij enige verbetering
van de conjunctuur waarschijnlijk
zou stijgen.
Overigens is het probleem van de
gastarbeiders in Duitsland veel
groter dan ih Nederland. Bij onze
oosterburen werken thans reeds
650.000 Turken, tegen slechts
25.000 in Nederland, 16.000 in Bel
gië en 56.000 in Frankrijk.
In het associatieakkoord, dat tien
jaar geleden werd gesloten, werd
aan Turkije toegezegd, dat het vol
ledige vrije verkeer voor de Turkse
werknemers gerealiseerd moet
worden voor 1987 en daaraan wil de
EG volgens minister Van der Stoel
zich zeker houden.
