Voor het eerst
rellen in blank
deel Kaapstad
Geloogd Massief Eiken
>A Meubelfabriek Oisterwijk
Washington Post: „De tik van Lockheed"
Nieuwe eerste
vice-premier
in Sowjet-Unie
Gadaffi geeft Libië
nieuwe regeringsvorm
Straatsburgs rapport ontstemt de Britse regering
Opstandige
gevangenen
in Huil
staken
hun actie
de Meubelmakers uit het zuiden des lands
VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1976
BUITENLAND
PAGINA 9
WASHINGTON (UPI/AFP) - "Ne
derland is het laatste land dat leed
onder - wat men zou kunnen noe
men - tik van Lockheed, een bij
zonder pijnlijk politieke ziekte die
vrijwel iedereen in de afgelopen ja
ren kennelijk kon oplopen die al
leen maar een toekomstige koper
van Lockheed-vliegtuigen leek".
Dit schrijft de Washington post.
die maatschappij om klanten aan te
moedigen door hen, van het stand
punt van het slachtoffer uit bezien,
om te kopen. De steekpenningen
"Nederland moge zich, zij het wor
stelend, herstellen van zijn tik van
Lockheed, maar de ziekte is nog
acuut in Japan, waar een oud-
premier, die op borgtocht is vrijge
laten, terecht moet staan op be
schuldiging van het aannemen van
steekpenningen.
In Italië schijnt er een stagnatie te
zijn terwijl de politieke partijen be
studeren hoe zij de eerder geuite
beschuldigingen inzake omkoping
zullen aanpakken.
In Duitsland ziet het er naar uit dat
de verdenking (waarbij nog geen
bewijs is geleverd) dat Lockheed in
de jaren zestig snode banden had
met conservatieve politici, een
kwestie voor een campagne wordt.
Wat kan er worden gedaan? Het
eerste vereiste is natuurlijk de er
kenning dat corrupt gedrag van een
onderneming een ernstig openbaar
vraagstuk is. Verder toezicht van de
beurscommissie en onderzoeken
door het congres zijn eveneens een
soort antwoord. Maar er moeten
ook wetten zijn die onmiddellijke
openbare bekendmaking 1
van betalingen die ondernemingen
in het buitenland hebben verricht
om de verkoop te bevorderen".
Anderzijds heeft de woordvoerder
van Lockheed naar aanleiding van
de beschuldigingen van het Ita
liaanse weekblad 'TEspresso", dat
de Italiaanse premier, Giulio And-
reotti, 28.000 dollar (ruim 70.000
gulden) aan steekpenningen van
Lockheed zou hebben aanvaard,
verklaard dat dit bericht vermoede
lijk berustte op valse documenten.
Andreotti had de beschuldiging
reeds "zuivere verzinsels" ge
noemd.
Het openbaar ministerie in Tokio
heeft de rechtse lobbyist Y. Ko-
dama en zijn secretaris gisteren be
schuldigd van deviezenzwendel.
Zij hebben in Hongkong een n.v.
gekocht om door middel daarvan
illegale gelden van Lockheed naar
Japan te krijgen.
MOSKOU (Reuter, UPI) - Het be
richt dat de Russische premier
Alexei Kosigin onlangs door een
beroerte werd getroffen heeft gis
teren meer gewicht gekregen
toen hij ontbrak op een bijeen
komst van het Politburo. Het
Russische parlement stelde bo
vendien een nieuwe eerste vice-
premier aan om hem te assiste-
nmistokken charges u
KAAPSTAD (UPI, Reuter) - Met felle straatgevechten in het centrum van Kaapstad heeft
het anti-apartheidsgeweld van Zuidafrikaanse zwarten en kleurlingen zich gisteren voor
het eerst sinds de eerste uitbarsting in Soweto, nu 11 weken geleden, gemanifesteerd op
exclusief "blank" terrein. Volgens westerse diplomaten in
Later op de dag, toen het in Kaapstad-centrum al weer rustig was, ontstonden nieuwe ^fktehnee^mee?krachtMn°het
onlusten in de kleurlingenwijk Hanover Park. Volgens de Zuidafrikaanse radio werd een bericht van maandag in de Lon-
kleurling gedood en een andere gewond, toen de politie stenen van de betogers met dense "Evening News" dat de
schoten beantwoordde.
HULL (Reuter) - Gedetineerden in
de zwaar beveiligde gevangenis in
de Engelse stad Hull, die dinsdaga
vond een opstand begonnen om
een openbaar onderzoek af te
dwingen naar beweerde geweldda
den in de strafinrichting, hebben
zich bereid verklaard vanochtend
naar hun cellen terug te keren.
De opstandelingen die voor vele
honderdduizenden guldens schade
aan het gebouw hebben aangericht,
maakten zich gisteravond gereed
het dak 'te verlaten dat zij vrijwel
geheel hebben vernield. Onder hen
bevinden zich leden van het verbo
den Ierse republikeinse leger (IRA)
die zich schuldig hebben gemaakt
aan moorden en bomaanslagen.
Drie van de mannen werden door
hun kameraden naar de ziekenaf
deling gebracht, omdat zij gewond
waren. Een van hen had een gebro
ken been.
Volgens de opstandelingen zou
tegenover de gevangenen geweld
worden gepleegd door de bewa
kers. Kennelijk hebben zij van de
autoriteiten de verzekering gekre
gen, dat hun klachten zullen wor
den onderzocht.
Naar een woordvoerder van het
ministerie van binnenlandse zaken
meedeelde, hebben zes leden van
het gevangenispersoneel verwon
dingen opgelopen, voornamelijk
doordat zij werden getroffen door
stenen en pannen die van het dak
werden gegooid. Hun verwondin
gen zijn niet ernstig.
Op het hoogtepunt van de opstand
hadden de rebellen meer dan de
helft van de gevangenis onder hun
controle.
TRIPOLI (DPA/AFP) - Staats
hoofd Gaddafi heeft bij de ze
vende verjaardag van de Libi
sche revolutie op een bijeen
komst in Tripoli een nieuwe re
geringsvorm voor zijn land
aangekondigd. Het Libische
persbureau Arna meldde giste
ren dat het huidige systeem, be
staande uit ministers en pre
mier - vervangen zal worden
door „opzichters" die door een
„algemeen volkscongres" wor
den gekozen.
Tegen de jubelende Libiërs zei
Gaddafi dat de Libische revolu
tie een nieuwe fase had bereikt
waarin „de massa de instellin
gen in de hele republiek zal
overnemen". Hij zei: „We heb
ben het stadium van verkiezin
gen, leiders en chefs overwon
nen, want we geloven dat het
volk leider en god is".
Ten aanzien van de verhouding
met Egypte zei hij dat het Libi
sche volk besloten heeft de be
trekkingen niet te verbreken.
Zelf zou hij niet geaarzeld heb
ben de betrekkingen met Sadat
wegens diens „haat, ondank
baarheid, ernstige agressieve
daden tegen het Libische volk
en Zijn bondgenootschap met
de zionistische vijand" onmid
dellijk te verbreken.
Het besluit van het Libische
volk noemde hij een voorbeeld
van een „ongeëvenaarde demo
cratie" in zijn land. Hij kon
digde aan dat de in Libië gear
resteerde Egyptenaren. die vol
gens hem door Sadat voor spio
nage en sabotage naar Libië wa
ren gezonden, zullen worden
vrijgelaten.
Gaddafi zegde de PLO en an
dere vrijheidsbewegingen alle
hulp toe, maar zijn land geeft
geen geld uit voor terrorisme
volgens hem.
Wat Egypte betreft zei Gaddafi
nog dat alle vaartuigen waar
mee het Egyptische leger in ok
tober 1973 het Suezkanaal was
overgestoken Libische vaartui
gen waren. Zijn land had 1500
tanks met elektronische wa
pens, duizend kanonnen met
computers en 30 Mirage-
Gaddafi
vliegtuigen aan Egypte gegeven
om „het Egyptische grondge
bied in de oorlog van 1973" te
verdedigen. Aan het front bij
het Suezkanaal had zijn land
107 tanks verloren, aldus Gad
dafi.
Chargerend met de wapenstok en
tientallen traangasgranaten afvu
rend greep de Kaapse politie in
toen naar schatting 3000 jonge
kleurlingen, scholieren en studen
ten, gisteren voor de tweede dag in
successie door het centrum van de
stad wilden marcheren. De Kaapse
politie had woensdag een soortge
lijke protestmars ongemoeid gela
ten, maar greep ditmaal met harde
hand in.
In de drukke Adderley Straat, de
Kaapse "Kal verstraat", zochten
honderden winkelende mensen
dekking in portieken toen de beto
gers en de politie slaags raakten.
Volgens ooggetuigen zijn er bij de
gevechten gewonden gevallen,
hoeveel was niet bekend.
De 2.5 miljoen kleurlingen van
Zuid-Afrika is door de rassenwet
ten van Pretoria een, vergeleken
met de zwarten, enigszins gunsti
ger positie toegedacht. Maar de af
gelopen weken verklaarden de jon
gere kleurlingen zich in hoog
tempo met hun zwarte generatie
genoten solidair.
Minister van Justitie James Kru-
ger, wiens prognose dat het tij van
de rellen aan het verlopen zou zijn
inmiddels is doorgeprikt, kondigde
gisteren een nieuw verbod af op
bijeenkomsten in de open lucht.
Het verbod is van kracht tot okto
ber en is het vervolg op een iden
tieke maatregel die afgelopen dins
dag verliep.
In
Winkels in het centrum
stad sloten hun deuren i
keer kwam tot stilstand. Na de eer
ste politiecharges hergroepeerden
de demonstranten zich, in een mis
lukte poging om via een oplopende
straat naar de parlementsgebou
wen te komen.
Over het centrum van Kaapstad
dreven grote witte wolken traan
gas, waarvoor de mensen snikkend
en hoestend een goed heen komen
probeerden te zoeken.
"De politie smeet traangas naar al
les en iedereen", vertelde een
blanke ooggetuige, "ook naar
groepjes blanken die dekking pro
beerden te zoeken".
De politie deelde mee dat zij de si
tuatie in Kaapstad zelf weer geheel
meester was.
verband met de anti-
Kaap- apartheidsdemonstraties zijn in
et ver- heel het land krachtens de wet op
de binnenlandse veiligheid zeker
77 mensen gearresteerd. Die wet
kent een onbeperkt voorarrest
zonder dat het tot een proces hoeft
te komen.
Tegen deze arrestatiegolf is giste
ren protest aangetekend door de
Zuidafrikaanse Raad van Kerken
(SACC) en het Zuidafrikaanse ver
bond van journalisten.
"Deze arrestaties zonder aanklacht
zijn vreemd aan de gebruiken in de
meeste niet-communistische chris
telijke landen", zei SACC-
voorzitter dominee Thorne. "Wij
manen tot vrijlating van alle gevan
genen, of het indienen van een aan
klacht tegen hen".
72-jarige Kosigin vorige maand
een beroerte kre^g, toen hij aan
het zwemmen was in de rivier de
Moskwa. Russische funktiona-
rissen, die nooit commentaar ge
ven op berichten over het privé-
leven van hun leiders, weigerden
erop in te gaan.
De nieuwe eerste vice-premier is
Nikolai Tikhonow, een 71-jarige
specialist in industriële zaken.
Tikhohow is sinds 1965 één van
de elf Russische vice-premiers.
In de korte aankondiging van het
persbureau Tass wordt geen
melding gemaakt van de huidige
eerste vice-premier, de 62-jarige
Kirill Mazoerow, een lid van het
Politburo die wordt gezien als
één van de mogelijke opvolgers
van Kosigin.
Westerse diplomaten zeiden dat
Tikhonow mogelijk is benoemd
om naast Mazoerow te funktione-
ren en waarschijnlijk niet om
hem te vervangen. Tikhonow zou
de industriële zaken moeten be
handelen en daarmee Kosigin
van nog meer verplichtingen
moeten ontlasten. Tikhonow is
een Oekraïner die in zijn jeugd
werkzaam was als treinmachi
nist. Hij heeft in partij- of rege
ringszaken in de Sowjet-Unie
nooit een in het oog springende
rol vervuld.
In het St. Luke's ziekenhuis in New
York is gisteren op 93-jarige leef
tijd, de secretaris van het enige
vrijgekomen parlement dat Rus
land heeft gehad, Mark Vishniak
overleden. Hij werd in 1918 geko
zen tot secretaris van de consti
tuerende vergadering toen zijn
partij een meederheid aan zetels
had veroverd. Zeventien uur na
zijn installatie ontbond Lenin de
vergadering.
LONDEN/DUBLIN (Reuter/UPI)-
Een rapport van de Europese
commissie voor de rechten van de
mens, waarin Britse veiligheid
stroepen in Noord-Ierland schuldig
worden bevonden aan methoden
die aan marteling gelijk te stellen
zijn, heeft gisteren aan de Britse re
gering een wrevelige reactie ont
lokt.
Dit misnoegen, geuit door de mi
nister voor Noord-Ierland Merlyn
Rees, was gericht tegen de regering
van de Ierse republiek die de zaak
aanhangig had gemaakt bij de
commissie in Straatsburg en ie nu
de bevindingen van de commissie
aan het Europese Hof voor de rech
ten van de r
5 heeft voorgelegd.
Volgens Rees geldt de uitspraak
van de commissie een afgedane
zaak. Zoals ook in het 686 bladzij
den tellende rapport wordt gezegd,
hebben de gewraakte gevallen zich
in 1971 voorgedaan. Zodra zij begin
1972 aan het licht kwamen, werden
de bedenkelijke ondervragingsme
thoden verboden, terwijl de slach
toffers een schadevergoeding werd
betaald. In zijn reactie verklaarde
minister Rees, dat de regering in
Dublin er beter aan deed, met alle
kracht en samen met de Britse au
toriteiten een einde te maken aan
de terreur van guerrillastrijders die
in beide landen het leven en het
vreedzame burgers be-
De Ierse regering had in haar klacht
in Straatsburg melding gemaakt
van 230 voormalige gevangenen in
Noord-Ierland, aie zich er over
hadden beklaagd dat zij na de mas
sale arrestaties van militante roos
katholieken in de zomer van 1971
slecht waren behandeld dan wel
gemarteld. In de gevallen van 14
voormalige gevangenen kwam de
commissie tot de conclusie, dat zij
waren ondervraagd op een wijze
die gelijk stond aan marteling.
Hierbij waren vijf „technieken"
toegepast, zoals het langdurig laten
staan tegen een |Yl uur, het plaatsen
van een kap over het hoofd van de
ondervraagden, blootstelling aan
lawaai en het onthouden van voed
sel, drinken en slaap. Daarnaast
constateerde de commissie 11 min
der ernstige gevallen, zoals het op
porren van gedetineerden met
veedrijversstokken en het duwen
van personen uit vlak boven de
grond hangende helikopters.
De Europese commissie voor de
rechten van de mens was het niet
eens met de Ierse regering, dat het
zonder vorm van proces vasthou
den op zichzelf al een inbreuk
vormt op de rechen van de men-
sen.Ook mensen. Ook d de niet de
stelling dat de Britten zich bij hun
detentiebeleid schuldig hadden
gemaakt aan discriminatie tegen
rooms-katholieken.
Van Ierse zijde werd het besluit om
de zaak aan het hof in Straatsburg
voor te leggen, verdedigd, rege
ringsfunctionarissen zeiden dat
Ierland een uitspraak van Enge
land of van het hof wil, dat derge
lijke voorvallen zich niet meer zul
len voordoen.Minister van Buiten
landse Zaken Garret Fitzgerald
legde voordoen. Minister nadruk
op het belang van een handhaving
van de goede betrekkingen tussen
Dublin en Londen. „De zaak schept
problemen, maar overwrgingen
overwegingen het gebied van de
mensenrechten te prevale-
Volgens hem zouden de Brits-Ierse
relaties niet van de kwestie te lijden
hebben.
De Ierse procureur-generaal De-
clan Costello, die als voornaamste
Woordvoerder woordvoerder de
Ierse regering in Straatsburg is op
getreden, gaf als zijn mening dat de
uitspraak voldoening moet geven
aan ieder die belang hecht aan de
handhaving van de rechten van de
mens, niet alleen in Noord-Ierland
maar ook in andere deen van Euro
pa. Hij betsreed bestreed opvatting
van monister minister dat alleen
terroristen plezier zullen beleven
aan de bevindingen van de com-
Logen geeft een diepe, warme kleur aan eikehout en accentueert de natuurlijke structuur van het hout
Alleen eerste klas Europees eiken is bestand tegen logen. Vandaar12 jaar garantie.
eerste kwaliteit eikehout goed uitgewerkt in eigen droogkamers geloogd volgens oud recept eigen originele modellen
12 jaar garantie ongekende service gratis thuisbezorgd door geheel Nederland
Expositie in toonzaal Berkel (Z.H.), Noordeindseweg 1 16 (langs het water) tel. 01891 -4670. Ma t/m za 9-18 uur. vrijdagavond tot 21 uur.
