Zeeschilders exposeren
mojm
ASTERIX
IN
HISPAM
Tita
Telajora
VV£1<jHOUX,ISCHE.
r
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1976
Gisteren en eergisteren heb ik
verteld dat de in 1943 overleden
Joegoslaaf Nikola Tesla een ze
venhonderdtal patenten op zijn
naam had, van de wissel
stroommotor tot de turbine,
maar dat hij, de „dichter in de
wetenschap", nooit die mon
diale erkenning en bekendheid
kreeg die zijns gelijken als
Edison en Marconi wel kregen.
Niet dat de vakgenoten hem ooit
over het hoofd hebben gezien (al
begreep Edison, wiens mede
werker Tesla was. niet waar hij
heen wilde toen hij de gelijk
stroom onvoldoende achtte voor
massaproduktiewaarna Tesla
zich van hem losmaakte en in de
grootste armoede, waarbij hij
zelfs als dagloner werkte bij het
graven van kanalen door New
York, aan de uitvinding van de
wisselstroom werkte, die het
mogelijk maakte de 2000 kleine
elektrische centrales in New
York te vervangen door een gro
te), want in 1956 werd besloten
de eenheid van magnetische in
ductie voortaan „Tesla" te noe
men, waardoor Tesla zich we
liswaar nog niet in het rijtje
Edison, Marconi en Röntgen
kon scharen, maar wel in het
rijtje Ampere, Volt en Tesla.
De reden van zijn onbekendheid
was zijn manier van leven .Toen
na de oorlog al zijn bezittingen
uit de Newyorkse hotelkamer
waar hij gestorven was naar
zijn vaderland Joegoslavië
werden gestuurd, bleken daar
onder ook twee grote dozen met
duivenvoer te zijn: de duiven
waren in zijn laatste jaren nog
de enige levende wezens met wie
hij contact had. Een zonderling
dus. Maar een geniale en sym
pathieke zonderlingW. H. Ec-
cles schreef in .fiature", na zijn
dood: Tesla's werkmethode be
stond hierin dat hij een pro
bleem stelde, oplossingen be
dacht, machines bouwde en een
aanvraag voor patent invulde.
of anders een lezing over het on
derwerp hield voor een tech
nisch genootschap. Daarna be
gon hij weer aan een nieuw pro
bleem. Gedurende zijn hele
lange leven van 85 jaar heeft
Tesla maar zelden de aandacht
op zijn eigen successen gericht,
hij blikte nooit in geschriften te
rug op zijn oude werk, en hij
claimde zelden het eerstgeboor
terecht van een van zijn vindin
gen, hoewel die hem voortdu
rend werden ontstolen, een der
gelijke gereserveerdheid treft
vooral in een geest die zo rijk
was aan creatieve gedachten,
en zo competent om die prak
tisch uitvoerbaar te maken."
Bol
Nikola Tesla's as bevindt zich in
het museum Nikola Tesla in
Belgrado. In een kleine donkere
ruimte ligt op een voetstuk een
messing bol, waarop enkele
schijnwerpers staan gericht.
Hierin, zo weten de bezoekers
elkaar fluisterend te melden,
bevindt zich de as van Nikola-
Tesla. In werkelijkheid bevindt
die as zich in een volkomen
identieke bol achter slot en
grendel ineen safe. Wat is name
lijk het geval? Terwijl aan de
wanden en in de vitrines veilig
heidshalve de fotokopieën van
de persoonlijke documenten
van Tesla werden tentoonges
teld, achtte de directie van het
museum het aanvankelijk niet
nodig om ook Tesla's (onver
vangbare) as met een zelfde om
zichtigheid te behandelen. Wie
immers zou de hol met as van
Tesla willen stelen?
Maar alweer een paar jaar ge
leden bleek de bol inclusief de
sokkel opeens verdwenen te zijn,
toen de werkster 's ochtends be
gon af te stoffen Gelukkig vond
men het gehele gevaarte even la
ter achter de gordijnen die de
heilige schrijn afschutten: de
dief of souvenirjager bleek er
niet in geslaagd te zijn de mes
sing bol die met een grote meta
len pin in het stenen voetstuk
vastzat, er uit te wrikken. Ge
schrokken besloot men toen toch
maar een kopie te laten maken
van de messing urn, en die, in
navolging van de fotokopieën in
het museum, als de echte tentoon
te stellen.
En daar staat-ie nu, in het
schijnwerperlichten iedere be
zoeker denkt devoot: „daar zit
z'n as in", in plaats van: „in
precies zo'n bol in de safe zit z'n
as."(Het doet denken aan het
mooie, maar naar het schijnt
apocriefe verhaal dat de con-
versator van het Multatuli mu
seum voor alle zekerheid de urn
met Multatuh's as mee naar
huis nam bij een verbouwing of
verhuizing van het museum,
waarna zijn werkster in een on
bewaakt ogenblik ,Jie jasses, as
in een vaas") het ding in de
asemmer leggooide en grondig
reinigde: dit verhaal doet al ja
ren de ronde, met een veel gro
tere omloopsnelheid dan het
verhaal dat er niks van waar
is).
NICO SCHEEPMAKER.
WASSENAAR - In galerie JA, ge
legen bij het sportfondsenbad van
Wassenaar, wordt (ironisch genoeg)
een tentoonstelling gehouden van
zeeschilders. De exposanten zijn
leden van de Nederlandse Vereni
ging van Zeeschilders, die onder
meer tot doelstelling heeft "het be
vorderen der beeldende kunsten,
voor zover deze betrekking hebbeb
op de zee en de scheepvaart, door
het houden van tentoonstellingen
van werken van leden en niet-leden
van de vereniging in Nederland en
elders". De exposanten op deze
tentoonstelling zijn achtereenvol
gens R. H. Beider, H. Bosboom, A.
J. Eschauzier, J. C. A. Goedhart,
Flip Hamers, J. W. Heyting, Reint
de Jonge, Hugo Liebe, Louk van
Meurs-Mauser en Geertjan van
Meurs. Te gast op deze expositie is
de heer R. Labouchère, vervaardi
ger van scheepsmodellen in fles
sen. Deze scheepsmodellen zijn
staaltjes van een eindeloos geduld
en van een hoge graad van behen
digheid. Ze zijn zeer vrolijk om te
Het aardige van deze tentoonstel
ling is dat men gekozen heeft voor
een groep kunstenaars die zich in
een en hetzelfde onderwerp uitle
ven. Zij hebben allen hun eigen kijk
op dit onderwerp (de zee en de
scheepvaart) en verwerken dit op
een voor ieder persoonlijke manier.
Zo zijn er naast olieverfdoeken en
aquarellen ook tekeningen in oost-
indische inkt, gewassen tekenin
gen en plastieken te zien. Van de
geëxposeerde kunstenaars is
vooral het werk van Hugo Liebe en
R. H. Beider in het oog lopend. De
grote blauwgrijze aquarellen van
Liebe bezitten een geheel eigen
sfeer en zijn bijzonder harmonieus.
R. H. Beider heeft drie olieverfdoe
ken hangen op deze expositie. Met
felle kleuren (blauw, groen, paarse
en gele tinten) en zwarte contouren
weet hij een aantrekkelijk effekt te
bereiken. Van een andere expo
sant, Flip Hamers, zijn er drie
sfeervolle aquarellen te zien. Ze zijn
heel simpel van opzet en dat is ook
juist de kracht van deze autodidak-
tische schilder.
De plastieken op deze tentoonstel
ling zijn vervaardigd door Louk
van Meurs-Mauser en Geertjan van
Meurs. Louk van Meurs-Mauser
heeft er twee plastieken van gelast
ijzer staan: "De Johan Willem Friso
verdrinkt bij Moerdijk" en het mo
del van een speelplastiek (een
schip) dat in Den Helder staat. Het
plastiek "De Johan Willem Friso
verdrinkt bij Moerdijk" zit vol
spanning en actie. Het is jammer
dat dit plastiek tegen de muur is
geplaatst daar het juist de toe
schouwer dwingt het van alle kan
ten te bekijken. Geertjan van Meurs
bezit het grootste aandeel op deze
tentoonstelling. Naast een aantal
gewassen tekeningen zijn er acht
plastieken van hem te zien. Op
merkelijk bij deze plastiek is dat
het gekozen materiaal een eenheid
vormt met de eigenschap van het
onderwerp. Zo is een school vissen
(bewegelijk van vorm en vol grillige
lichteffekten) uitgevoerd in maho
niehout dat die bewegelijke vor
men en lichteffekten in zijn struc
tuur heeft zitten. Uit albast, een
zachte, schilferige gipssoort die
min of meer doorschijnend is, heeft
hij een 'roller" vervaardigd (een rol
ler is een golf of breker die zo wit en
poreus als albast aandoet). Zeer
fraai is een in brons uitgevoerde
vloedlijnen een uit eiken gecreërde
"Vrolijke rivier".
KLEINE VAART
Corrie Broere 30 80 nw Izmir nr Piraeus
Dutch Engineer 31 te Rotterdam verw
Dutch Faith 30 v Rotterdam nr Grange
mouth
Happy Rider 30 400 z Tehuantepec nr
Los Angeles
Riet 29 te Karskaer
Satumus 30 v Amsterdam nr Tananger.
GROTE VAART
Abel Tasman 30 600 wzw Streakers Bay
nr Sydney
Aeteon 31 te Shuaiba
Alkes31 te Santos
Amersfoort 30 260 w Canansche Eilan
den nr Tenerife
Amstelstad 30 v Hamburg nr Antwerpen
Antilla Cape 30 500 no Puerto Rico nr
Houston
Anstoteles 30 v Port of Spain nr Orinoco
Banggai 30 480 ozo Ceylon nr Mahe
BiJderdijk 30 v Savannah nr Houston
Capisteria 30 320 no Socotra nr Mom
basa
Cartago 30 v Davas nr Kobe
Chevron Freeport 30360zo St. Helena nr
Free port
Chevron Nederland 31 te Syros
Chevron Rome 30 500 nno Belem i
Freeport
Cinuba 30 3 65 wzw Fastnet nr Willem
stad
Doc lift 11 30 210 w Kreta nr Port Said
Dordrecht 30 890 w Landsend nr Italië
Dosina 30 t.a. te Mina al Fahal
Esso Nederland 30 50 nw Kaapstad nr
Kaapstad
Esso Saba 30 550 ono Mogadiscio nr Le
Havre
Farmsum 30 1400 no Mauritius nr Ge-
raldton
Katelysia 1 te Djibouti verw
Kelletia 31 te Dampier
Lovellia 30 120 zo Monrovia nr Rotter
dam
Machaon 30 225 wnw Minicoy nr Suez
Macoma30360no Maputo nr Rotterdam
Mercurius 30 v Amsterdam nr West-
Meta 31 te Forcados
Mitra 30 250 ozo Dar es Salaam nr Perzi
sche Golf
Musi Lloyd 30 v Port Kelang nr Singa-
„Kier Weser 30 320 ono Bermuda nr
Port Said
NeJlloyd Delft 31 te Hoek van Holland
Nedlloyd Katwijk 30 te Dubai
Nedlloyd Kembla 31 te Port Elizabeth
Neptunus 31 te St. Vincent
Ondina 31 te Mena al Ahmadi
Pericles 30 780 no Azoren nr Matanzas
Prinses Margriet 30 v IJmuiden nr Go
thenburg
Schelpwijk 30 v Haiphong nr Singapore
Serooskerk 31 te Port Elizabeth verw
Simonskerk 30 75 nw Lissabon nr Rot
terdam
Skybird 31 v Hoek van Holland nr Wis-
Straat Frazer 30 220 n Darwin nr Suva
Straat Fresco 30 v Dar es Salaam nr Yo
kohama
Straat Luanda 30 70 z Madagascar nr
lombo
Straat Talbot 30 40 w Hoek van Holland
nr Helsingborg
Streefkerk 30 t.a. rede Bahrein
Vitrea 31 rede te Kharg
Waalekerk 31 te Port Said verw
Walcheren 30 500 w Azoren nr Charles-
Wieldrecht 30 v Suez nr Bangkok
Willemskerk 30 137 nnw Alexandria nr
Genua
Wissekerk 30 v Karlshamn nr Bremer-
GaTerie Van der Vlist:
Botermarkt 3. Expositie Marjon de Wit
en Andries Beeftink - aquarellen, Piet
Gertenaar - schilderijen en Hans Karre-
man - edelsmeedwerk. Tot 30 sept.
Geopend di. t.m. za. van 10-17 uur, do. tot
21 i
Ryk:
burg 28)" Werkd. 10
nam zondag 1
Oudheden (Rapen-
Galerie't Straatje (Nieuwstraat): hand
werk Thea Gouverneur, dagelyks van
10-17 uur, behalve zondag en maandag
(tot 15 sept).
Atelier "De Scherf', Nassaulaan 41,
OegstgeeSt, tel 150220. Ans v d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk giasbüi-
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie JA, Sportfondsenbad, Wasse-
Tentoonstelling leden Nederlandse Ver
eniging van Zeeschilders. Geopend woe
20-22 uur, do. t/m zo. 10-17 uur. Van 26
aug. t/m 12 sept.
Galerie Pulchri Studio, Passage 10,
Oegstgeest.
Tentoonstelling grafiek van Willy Rie-
ser. Van 27 aug. t/m 16 sept. Dag.
geopend van 10-16 uur.
De Ruif, Janvossensteeg 59. Speelse
landschapsfotografie van Wouter
Daams. Tot 23 sept.
(Di/c/ 6)CieiiwA
1 SEPTEMBER 1976
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Te Bolsward is eene hardrij
derij op velocipedes gehouden
("velocipede" was de naam van
de eerste, primitieve fietsen,
Red.). De prijs, een gouden hor
loge, werd gewonnen door G.
Andela, van Bakhuizen in
Gaasterland; de premie, een si
garenkoker met goud gemon
teerd, door D. van den Berg, uit
Parrega. Prachtig weder be
gunstigde den wedstrijd en er
was een groote menigte volk
aanwezig.
- De postbode van Vledder op
Diever (beide gemeenten liggen
in Drente, Red.) doet tegen
woordig den dienst per veloci
pede, wat uitmuntend voldoet,
zoowel wat gemak voor den
bode als meerdere snelheid in
het vervoer betreft.
Vijftig jaar geleden:
- De "Roel" publiceert het pro
gram van actie van de z.g.
"rechtsche arbeidersoppositie"
die volgens dit Russische blad
vooral onder de arbeiders in de
groote steden een sterken aan
hang zou hebben. Het program
omvat veertien puntenmet o.m.
de volgende eischen: weigering
van gelden aan de "derde inter
nationale" voor de ondersteu
ning van communistische par
tijen in het buitenland: terzij
destelling van den invloed van
de communistische partij op re
geering en staathuishouding:
nieuwe verkiezingen, met vol
komen vrije,geheime stemming:
afschaffing van de doodstraf;
amnestie voor alle gevangenen
en herziening van alle in de
laatste jaren gewezen strafvon
nissen; afschaffing van den
partij-invloed op de coöpera
tieve beweging en de industrie
afschaffing van de hegemonie
der communistische partij; vol
ledige vrijheid van pers, verga
dering en godsdienst; het land
blijve het onvervreemdbaar ei
gendom der boeren; beëindi
ging van de syndicaliseering
der industrie, waaraan voor
een groot deel de chaotische toe
stand op economisch gebied is
toe te schrijven. Tot zoover het
program van actie. Intusschen
gaat de overheid voort aanhan
gers der oppositie op groote
schaal te ontslaan. De werktijd
op de staatsbureau is ver
lengd
PANDA EN DE GOUDDORST
10-134- Panda vond geen klopgeest een leuk gezelschap, midden in de
nacht. En daarom besloot hij om in zijn club te gaan slapen.
Het was geen prettige wandeling, in het vale licht van de volle maan -
en hij was dan ook blij toen hij in de stad aan kwam. Maar daar
wachtte hem een teleurstellingwant het clubgebouw was gesloten.
"Dan maar in een hotel", dacht hij. "Daar, naast de krant, is er een.
Dat is misschien wel onrustig, met al die draaiende en dreunende
persen - maar het is beter dan een kloppende geest".
De persen draaiden echter nog niet. Want de nachtredakteur had nog
geen pakkend artikel voor de voorpagina.
"Wat moet ik met zo'n klein stukje over een klopgeest in Hobbeldonk?!"
beet hij verslaggever Griffel toe. "Daar vul ik geen krant mee. Maak er
hoofdnieuws van! Verzin een pakkende kop. Vooruit - laat je fantasie
eens werken!"
De
avonturen
van
Jont meke.
LUXOR: "Taxidriver", dag. 2.30,
7.00 en 9.30 uur, zo. 2.00, 4.30 uur
enz., 18 jaar.
CAMERA: "Once upon a time in
the West", dag. 8.00 uur, 18 jaar.
Kindermatinee: "Kara Ben Nem-
Nachtvoorstelling: "The graduate",
vr. en za. 11.30 uur, 18 jaar.
LIDO: "Shout at the Devil", dag
2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45,
uur, 14 jaar.
STUDIO: "One flew over the cuc
koo's nest", dag. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 18 jaar.
TRIANON: "Andre van Duin's
pretfllm", dag. 2.30,7.00 en 9.15 uur,
zo. ook 4.30 uur, alle leeftijden.
REX: "Ik wil het elke dag met je
doen", dag. 7.00 en 9.15 uur, 18 jaar.
Kindermatinee: "101 Dalmatiërs",
Nachtvoorstelling: "Zomerzonden
zonder grenzen", vr. en za. 11.30
uur, 18 jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00
Uur tot woensdag 13.00 uur iDiacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13 45-1430 uur Avond bezoekuur
1830-1930 uur Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur alleen voor ou
ders zondag 14.00-15 00 uur voor overige
familieleden. Kinderen beneden 14 jaar
hebben geen toegang op de klnderafde-
Sint Elizabeth-ziekenhuis voh
dagelijks van 14.00-14.45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen ook
11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 11.15 tot 12.00 uur (alleen voor echt-
gen.)v. 15.00 tot 16.00 uur en van 18.30 tot
19.30 uur. Laatste kwartier middag- en
avondbezoek babyshow. Kinderafde
ling dag. 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking) dag. van 14.15 tot 14.45 uur en
van 19.00 tot 19.30.
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek
uur. ma. en do; 19 30-20 30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest: dinsdag en vnjdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag
18.30 tot 20.00 uur
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
uur en 18.30-19.30 uur.
Kinderzaal: van 13.00-14 00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders):
Maandag tlm vrijdag:
18.30-18.45 uur.
Zaterdag en zondag:
14.45-15r00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door-
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks:
15.00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; 3e kla4 13 30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 uur.
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
Of je mog'mwel rasfc-
fouderj en dan zal ik er
hord oen trekken..
Dat is leuk...
Jakkes! Ctoa9 dender'
Wiets mee te beginnen
de botste tyd!
FRED BASSET
kyk ik heb hier een ouwe
handschoen,de edeffiorr
me weggooit zofjdmJfY
weerMkten,~^5j
'OE heer BEejpjyp&o PAT DE nb*S, HBT"n
!*JT*.cu£<ewrcTE pis*. oeccte
peoBcsnBuv tvzezx
pos Atk ik 'r qoBt> ts
DE rt&NC HET HOOtjtJAAHP
WE2CAJ H£T HBC Af Ml DBS -
wAAt&pi^HetDCCDQHer
KARNEMELK
PUDDING
70 g custard poeder, 3/4
liter karnemelk, 60 g
suiker, 150 g aardbeien,
slagroom
Meng de custard met de
helft van de karnemelk
tot een glad papje aan en
breng dit onder voort
durend roeren aan de
kook. Laat de vla even
doorkoken en roer er
dan de resterende kar
nemelk scheutje voor
scheutje - van het vuur
af - door. Voeg tot slot
de suiker toe en de ge
sneden aardbeien. Doe
de pudding in een met
water omgespoelde
vorm. Laat deze koud
worden. Keer de pud
ding en garneer deze
met slagroom.
IK ONTVO&R U
A
Titsi met rust of