Benoeming Barre als premier: verrassing Zwarte Afrikanen gaan elkaar te lijf Giscard wil meer macht AUTOMATISCH SPAMEN Vandaag denken Frankrijk: Bonn helpt boeren met zestig miljoen In roerig Soweto Zwitserse generaal geeft spionage voor de Russen toe DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1976 BUITENLAND PAGINA 9 aan morgen. Recht op het doel af: studeren, trouwen, 'n Goed spaarplan - een vast bedrag wensen snel bereik automatisch van pensioen bij de LEIDSE SPAARBANK bouwen, reizen... elke maand maakt baar. Dat uw salaris of Egyptenaren in Libië gearresteerd CAIRO (UPI) - Op het vliegveld van Sebha in Libiè zijn gisteren twee Egyptenaren uit een vlieg tuig gehaald, dat door Egyptair was gehuurd van Aero America. De verklaring van de Ameri kaanse gezagvoerder dat de twee veiligheids-beambten wa ren, had geen resultaat. In Libië is officieel bekendgemaakt dat de twee naar Libië waren ge komen „voor een staatsgreep tegen kolonel Gaddafi". In Cairo wordt de daad „provo cerend en een uitbreiding van Libiës luchtpiraterij" genoemd. De Egyptische overheid heeft deze week in alle toestellen vaq Egyptair veiligheidspersoneel gezet, na de kaping van een vliegtuig door drie Arabieren in Libische dienst. De leider van de drie Arabieren die maandag een Egyptisch vliegtuig hadden gekaapt heeft gisteren bekend lid te zijn van een Libische sabotagegroep die tegen de „reactionaire" rege ringen van Egypte, Soedan en Saoedi-Arabië wil vechten. Het persbureau voor het Midden-Oosten zei dat Ali Achmed Osman, een Palestijn met een Jordaans paspoort, verklaarde naar Libië te zijn geweest voordat hij de kaping uitvoerde. Daar hadden func tionarissen hem overgehaald zich bij de groep te voegen. Osman kaapte met een tweede Palestijn en een Egyptische student het vliegtuig dat een binnenlandse vlucht uitvoerde van Cairo naar Luxor, maar de drie werden door Egyptische militairen op het vliegveld van Luxor overmeesterd en gear resteerd. Dinsdag begint tegen hen een proces voor de militaire recht bank. Hervormingen moeten doorgaan PARIJS (AFP) - De Franse presi dent, Valéry Giscard d'Estaing heeft gisteren in een televisie- vraaggesprek de premierwisseling gemotiveerd met de noodzaak van een versterkte strijd tegen de infla tie en tot stabilisering van de franc. Hij gaf de nieuwe minister president, Jacques Barre, verder de taak de in het land bestaande presi dentiële meerderheid tegen de ach tergrond van de in 1978 te houden parlementsverkiezingen naar centrum-links te vergroten. De president noemde Barre, die zes jaar lang vice-voorzitter van de Eu ropese Commissie voor Economi sche en Financiële kwesties was, de "beste econoom" van Frankrijk. Hij noemde hem de man die het best in staat was het belangrijkste probleem, dat van de inflatie, op te lossen. De nieuwe premier "zal duidelijk en regelmatig het Franse beleid uiteenzetten, hetgeen voorheen niet altijd voldoende is gebeurd". De drie belangrijke oogmerken van de nieuwe regering, die morgen ge vormd zal worden, zijn: de strijd tegen de 'inflatie, tegemoetkomen aan de eisen van sociale zekerheid van de Fransen en de voortzetting van de hervormingspolitiek. Giscard herinnerde er voorts aan dat de verkiezingen "op het nor male tijdstip" in 1978 zullen wor den gehouden. Hij wees er daarbij op dat de afgetreden premier, Jac ques Chirac, dacht aan vervroegde verkiezingen in de herfst, een denkbeeld dat Giscard niet deelde. Het Franse staatshoofd ging niet tot in bijzonderheden in op de redenen voor het aftreden van Chirac, noch op diens klachten over zijn gebrek aan bevoegdheden. Wel maakte hij melding van enkele wrijvingspunten met zijn voorma lige minister-president. Hij wees er op dat hij aan het einde van de laat ste parlementaire zitting had op gemerkt dat "politieke partijen een buitensporige invloed begonnen uit te oefenen op het regeringsop treden". Verwijzend naar het voorbeeld van generaal De Gaulle, die "altijd ge weigerd had toe te geven aan de druk van politieke partijen inzake het regeringsoptreden", herin nerde hij aan de belangrijke rol die de grondwet van de vijfde repu bliek aan het staatshoofd geeft. Hij zei voorts van mening te zijn dat de demissionaire regering te di kwijls blijk had gegeven van ver deeldheid in plaats van een grotere sereniteit te tonen. De Franse president Valéry Giscard d'Estaing drukt de hand van pre mier Jacques Chirac (links), die gisteren, na een reeks van politieke meningsverschillen, het ontslag van zijn regering aanbood. PARIJS (AFP) - Tot nieuwe premier van Frankrijk is gisteren benoemd Raymond Barre, die sinds januari mi nister van buitenlandse handel was in het kabinet van premier Chirac. Raymond Barre is 52 jaar en econoom. Hij is niet aan een bepaalde politieke partij gebonden. graanproduktie in de landen van de Europese gemeenschap is slechts vier a vijf procent beneden die van vorig jaar gelegen. Bovendien is de situatie op de wereldmarkt voor granen zo gunstig dat geen grote prijsstijgingen te verwachten zijn. Voor melkprodukten geldt volgens de regering hetzelfde. Aangezien dit jaar als gevolg van de droogte meer varkens en runderen zijn geslacht dan in 1975 is ook van deze vleessoorten een gunstige prijsontwikkeling te verwachten. Het aanbod van groente onder glas, aldus de woordvoerder, is rijkelijk. Dat geldt niet voor groente van de koude grond, maar dit tekort kan worden opgevangen door de grote reserve aan conserven. Voor aar dappelen ligt de situatie aanmerke lijk minder gunstig. De Westduitse regering zal zich volgens haar woordvoerder "hals starrig" tonen als in Brussel de EG- landen hun jaarlijkse onderhande lingen over de prijzen in de land bouw gaan voeren. Bonn is niet be reid gevolg te geven aan de druk van bepaalde landen om als gevolg van de langdurige droogte de prij zen te verhogen, omdat volgens haar de huidige situatie daartoe geenszins aanleiding biedt. EWOUT JANSE VOORSTEL WASHINGTON (Reuter) - Het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft gisteren ge zegd dat Amerikaanse functiona rissen een Noordkoreaans voorstel bestuderen over veranderingen in de gedemilitariseerde zone in Ko rea en daar nog geen reactie op hebben. Noord-Korea heeft een scheiding van de strijdkrachten aan beide kanten geëist om voortaan inciden ten als die van vorige week, waarbij twee Amerikaanse officieren het leven verloren, te voorkomen. Barres benoeming kwam in Parijs als een politieke sensatie, omdat al gemeen verwacht werd dat minis ter van financiën en economische zaken Jean Pierre Fourcade met de vorming van een nieuwe regering zou worden belast. Barre trad weinig in de openbaar heid. De Fransen kennen hem voornamelijk van de enkele malen dat hij op de televisie was. Briljant De op het Franse eiland Réunion in de Indische Oceaan geboren Barre geldt als een briljant econoom. Vanwege zijn vakmanschap op dit gebied is de keus van president Gi scard d'Estaing op hem gevallen, aangezien het land met grote eco nomische problemen worstelt. Hoe de Gaullisten echter op de benoe ming van Barre zullen reageren valt nog niet te voorspellen. De nieuwe premier geldt als een trouw aanhanger van Giscard en diens hervormingsplannen. Niet-politiek I Barre, een gedrongen en breedge- j schouderde man, verklaarde tegenover journalisten toen hij het Elysee-paleis verliet: „Mijn eerste doel zal zijn de inflatie te bestreden en de prijzen te stabiliseren".Critici hebben president Giscard er reeds van beschuldigd met de benoe- I ming van de niet-politieke premier een einde te willen maken aan de vijfde republiek, die nog geen twin- tig jaar geleden gevormd door pre- sident De Gaulle en waarin de macht van de president in even wicht wordt gebracht door die van de premier en het parlement. Zij zeggen dat Giscard nu bezig is een zesde republiek te vormen met een oppermachtige president en de j premier en het parlement meer als een soort aanhangsel. Men ziet de wijziging als een ver dere verwijdering in de toch al niet meer zo stevige coalitie. Als die uit een valt zouden er vervroegde ver kiezingen op kunnen volgen waar- bij de socialistisch- communistische oppositie een uit stekende kans op een overwinning heeft. I Een presidentiële woordvoerder verklaarde dat Barre morgen offi cieel de taak van Chirac zal over nemen. Men verwacht dan ook de bekendmaking van de samenstel ling van de nieuwe regering, waarin vermoedelijk veel ministers uit het vorige kabinet zitting zullen heb ben. Met het vertrek van premier Chirac is een eind gekomen aan een lang durige periode waarin steeds een Gaullist regeringsleider was. Beginselvast. In Europese kringen in Brussel wordt Barre beschouwd als een be ginselvast man die niet gemakke lijk tot andere gedachten is te be wegen. Tydens de zes jaren waarin hij onder-voorzitter van de Europese Commissie was, belast met de eco nomische en financiële kwesties, getuigde hij reeds van een zeer sterke persoonlijkheid en van on verzoenlijkheid inzake economi sche en monetaire vraagstukken. Die beginselvastheid bracht er hem meer dan eens toe uitgesproken en moedige standpunten in te nemen, zo zeiden genoemde kringen. Het „plan-Barre" over het ten uitvoer leggen van de economische en mo netaire unie (1969) blijft een Euro pees streefdoel, ookal is het - inge volge de internationale monetaire moeilijkheden-tot dusver een plan gebleven. Kritiek Tijdens het hele mandaat in Brus sel heeft Frankrijks nieuwe eerste-minister kritiek geoefend op de laksheid van het monetaire be leid der Verenigde Staten. In 1971 was hij het enige lid van de Euro pese Commissie dat de moed had, na president Nixons besluit de omwisselbaarheid van de dollar op te heffen, te betreuren dat de lid staten van de EG niet van de gele genheid gebruik hadden gemaakt om een gemeenschappelijke poli tiek uit te werken. Een ander geruchtmakend stand punt van Barre was in 1972 zijn „neen" met betrekking tot de denkbeelden van Sicco Mansholt omtrent de nulgroei. Bij die gele genheid verklaarde Barre zonder omwegen voorstander te zijn van een voortgezette economische groei. In europese kringen in Brussel staat Barre nog steeds bekend als een discreet maar doeltreffend econoom en als een overtuigd „Eu ropeaan". Maar hij heeft nooit ver heeld een „realist" te zijn, volgens wie de inkrimping van de nationale soevereiniteit van de lid-staten tot het hoogst noodzakelijke beperkt moest blijven. wMop WgÊFf BONN (SP) - De Westduitse rege lt y IIP JfflMglliPF imÊmI Wi wÈ ring heeft gisteren een hulppro- <if^ IBIbL gram voor circa 55.000 door de F wn droogte getroffen landbouwbedrij- jgtiaK. SBTfefej Êk ven aangenomen. Het beloopt een k_ ^88^^«BBI mg ill iiP^ J bedrag van zestig miljoen Mark. I Daarvan zijn JSipiP® WMBBÊgm jKjgfe™ |F baar voor subsidies op de renten SjBSlSBIPgSfe iiimlP I 1mÉBP van op te nemen bedrijfsmiddelen- wÊJÊÊÊ^BÊÈ kredieten. Deze renteverlaging be- loopt vijf procent per jaar voor drie 4 T9H9 jaar lopende kredieten. De totale subsidie van vijf procent zal dade- °Pname van de worden verleend. bondsregering verwacht dat de U regeringen van de betrokken deel- JjsjjBt«Hk| programma be- 1MB re id zullen zijn. Daarmee to- tale kredietvolume waarvoor deze gunstige renteregeling geldt zes- JHHjk» miljoen Mark Bovendien de JgBfè mBKKÊKm NiiffMiïi MmLiP*Bonn een bedrag van vijftien mil- WBÈK j°en Mark van de WËÊm Deutsche Siedlungs- und Landes- t 7 "74 1 '7. 'I I Ics&cVv- JHH| precies omschreven noodgevallen dadelijk te kunnen bijspringen. 9Hrai» Een woordvoerder van de regering .^^MmÊÊSIÊÊKÊÊBÊBÊÊÊÊKÊÊÊl^^^^BÊÊÊÊKÊm heeft gisteren in Bonn meegedeeld Met stokken gewapende Zoeloe's vochten gisteren met stakende arbeiders in de woonwijk Soweto. De Zoeloe's zijn meest contractarbeidersdie niet aan de staking deelnemen uit angst brodeloos te raken. ISfkTpr^g^boid Sfkt De JOHANNESBURG AP/UPI/ANP) - Gisteravond heeft de Zuidafrikaanse politie opnieuw schoten afgevuurd op oproerige menigten in het stadsgebied So weto waar verschillende zwarte groepen elkaar tijdens de derde dag van de massale staking te lijf ge gaan zijn. Het dagblad Rand Daily Mail meldt dat gisteren tenminste zeven ne gers bij de onlusten in Soweto om .het leven gekomen zijn. De politie heeft tot nu toe bevestigd dat zes mensen zijn gedood. Naar alle waarschijnlijkheid ligt het doden cijfer echter rond de twintig. De gehele dag hebben zich bloe dige gevechten voorgedaan tussen mede- en tegenstanders van de sta king. Tenminste twee negers kwa men om het leven toen de politie het vuur opende op groepen zwar ten, die huizen aanvielen en de vrouwelijke inwoners naar buiten sleepten. Meer dan 15 vrouwen zouden tijdens een incident zijn aangerand. Honderden personen hebben verwondingen opgelopen tijdens de onlusten, die zich over geheel Soweto hebben verspreid. Naar schatting verschenen meer dan 150.000 negers gisteren niet op hun werk in Johannesburg. Vol gens de ondernemers bleef 85 pro cent weg. Gistermiddag braken weer ongere geldheden uit in de kleurlingen- wijk Bonteheuvel bij Kaapstad. De politie vergrendelde de wijk en verdreef de betogers met traangas en honden. Het hoofd van de recherche in So weto, kolonel J. P. Visser, zei dat in Soweto slechts 130 blanke politie mannen dienst doen op een bevol king van een miljoen. Zij worden geholpen door tientallen zwarte po litiemannen. In Soweto hebben duizenden ne gers de nacht in de open lucht doorgebracht bij bittere kou. De politie heeft minstens 150 bekende activisten gearresteerd die voor het aanzetten tot geweld verantwoor delijk worden geacht, zei hij. De blanke werkgevers hebben een politiek van "geen werk, geen geld" aangenomen, waardoor het verzet tegen onruststokers groeit, aldus minister Kruger. Het internationaal verbond van vrije vakverenigingen (IVW) en het Wereldverbond van de Arbeid (WVA) hebben zich geschaard ach ter de protesten van de stakende Ons land zit goed in z'n bevolking We zitten mannetje aan mannet/e met z'n vier honderden op één vierkante Da's wel knus Maar krap. 't Vergt veel van 'n mens. 't Is een bcet/e dringen in ons land te. En om dat gedrang soepel te laten verlopen zijn er bepaalde spelregels. Wetten. Daar hou /e /e dan aan. Om niet in de knel te komen. De politie. Afrikanen in Soweto. Bij IW en WVA zijn de drie Nederlandse vak centrales NW, NKV en CNV aan gesloten. Het IVW heeft een beroep gedaan op alle aangesloten organisaties om steun te verlenen aan de massale staking die gericht is tegen de ar restaties onder de zwarte bevolking ,en tegen de schending van mensen rechten en vakbondsrechten. Het IVW heeft verder alle aangesloten organisaties en de internationale beroepsorganisaties gevraagd hun anti-apartheidsmaatregelen nog verder uit te breiden. BERN (Reuter) - Generaal Jean- Louis Jeanmaire, de vorige week gearresteerde oud-stafchef van de Zwitserse luchtverdediging, heeft toegegeven dat hij enkele jaren lang militaire informatie heeft toe gespeeld aan Russische diploma ten. Het Zwitserse ministerie van Justi tie deelde gisteren mee dat Jean maire „zekere activiteiten" heeft bekend. In het belang van het on derzoek wilde het ministerie echter geen nadere bijzonderheden geven over de aard en omvang van Jean- maire's spionage-activiteiten. De 66-jarige brigade-generaal werd op 16 augustus gearresteerd. Hij is de hoogste Zwitserse militair die ooit van spionage is beschuldigd. Jeanmaire ging acht maanden ge leden met pensioen. Gedurende het halfjaar daarvoor was hij opperbe velhebber van de Zwitserse lucht verdediging. Uit hoofde van die functie had de Zwitserse defensie geen geheimen voor hem. Inmiddels is vastgesteld dat de ge neraal met diverse leden van de Sowjetrussische ambassade „niet-officiële" contacten onder hield. In een communiqué zegt het ministerie van Justitie: „Jeanmaire heeft Sowjetrussische diplomaten vertrouwelijke inlichtingen gege ven en militaire documenten van uiteenlopende vertrouwelijkheid toegespeeld of ter inzage gegeven". Daarbij laat het ministerie zijn in formatie in de zaak-Jeanmaire. Het is niet bekend of Zwitserland stap pen overweegt tegen de Sowjetam- bassade of de leden daarvan die contact hebben gehad met de gene raal. Ook over het motief van de gene raal bestaat nog geen klaarheid. Het is evenmin bekend wanneer een strafzaak tegen hem in behandeling zal worden genomen en men rekent erop dat het onderzoek naar de af faire nog minstens enkele weken zal vergen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 9