Autorijders:
bij keuring
toch liever
naar garage
Milde benadering
keihard gegeven
Lot zuster zigeunervorst nog onduidelijk
PANIEK NA
ZWARE G AS-
EXPLOSIE
GIJSEN
TEGEN
KOMST
LEFEBVRE
"Droogte in westen niet rampzalig"
Doorgaan btw-verhoging
"verbijstert" de oppositie
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1976
AMSTERbAM (SP) - Er is nog
steeds geen duidelijkheid over
het lot van de zuster van zigeu
nerkoning Koko Petaio. De 23-
jarige Maria werd zondagavond
15 augustus in een dancing in
het centrum van Amsterdam
ontvoerd, naar alle waarschijn
lijkheid door Joegoslavische
woonwagenbewoners.
De volgende ochtend om acht
uur kreeg Koko een summier
telefoontje, volgens hemzelf
"van onbekenden", die een los
geld van 100.000 gulden eisten
plus de garantie van de zigeu
nerkoning persoonlijk, dat hij
de Joegoslavische woonwa
genbewoners officieel zou er
kennen als behorende tot de
zigeuner-
wereldomvattende
familie.
"En daar is absoluut geen
sprake van", zegt de zwerver-
svorst zeer beslist, "om je zi
geuner te kunnen noemen moet
je nou eenmaal aan een aantal
voorwaarden voldoen. Het is in
de eerste plaats een kwestie van
bloedverbondenheid, je familie
moet generaties lang zigeuner
geweest zijn. Verder moetje de
leefgewoonten van de echte zi
geuners kunnen overnemen,
en, heel belangrijk, de zigeuner
taal spreken. Omdat daar geen
geschreven grammatika over
bestaat, kun je die taal alleen le
ren als je in zigeunermilieu
wordt opgevoed. Nou, die Joe-
goslaven die mijn zuster ont
voerd hebben spreken geen
woord van onze taal, dus dat is
al een bewijs. Bovendien, ze
maken overal waar ze komen in
de wereld rotzooi, overal wor
den ze eruit geknikkerd.
Daarom ook willen ze door mij
als onderdanen erkend worden,
dan horen ze opeens bij onze
organisatie die feilloos loopt en
goede contacten met de over
heid, waar ook ter wereld, on
derhoudt. Begrijp je, dan zou
den ze van die positie van ons
kunnen meeprofiteren. Ik her
inner me, dat ze een paar jaar
geleden al met zo'n verzoek om
erkenning bij me zijn gekomen
en dat ik er toen al nee tegen heb
gezegd. Eenvoudig omdat ik
het tegenover myn eigen on
derdanen niet kan maken om
buitenstaanders in de hechte
zigeunergemeenschap op te
nemen. Als ze nu proberen op
deze manier, dus via regel
rechte chantage, hun doel te be
reiken kan ik wel zeggen, dat ze
dan bij mij aan het verkeerde
adres zijn. Woonwagenbewo
ners zijn geen zigeuners, en
daarmee uit. Geen denken aan,
dat ik dit standpunt onder be
dreiging zal herzien".
Waar de zuster van Koko zich
momenteel precies bevindt is
onduidelijk, de zigeunervorst
zelf mompelt iets over "ergens
tussen België en Frankrijk".
Over de kans dat zijn zuster on
gedeerd wordt teruggevonden
is Koko tamelijk optimistisch:
"In overleg met de politie heb
ben we het bericht var* de ver
dwijning van mijn zuster eerst
een tijdje geheim gehouden, om
mogelijke sporen niet te beder
ven. Inmiddels is Interpol inge
schakeld, in alle landen die in
aanmerking komen heeft de po
litie verscherpte controles inge
steld. Maar als het de autoritei
ten niet lukt om binnen korte
tijd Maria terug te halen, over
weeg ik wel om zelf mijn eigen
organisatie in te schakelen. En
reken maar, dat ik dan binnen
de kortste keren de zaak voor
elkaar heb. Want mijn macht is
groot, en in ieder land zijn er zo
tientallen zigeuners te vinden,
die mijn zuster willen en kun
nen bevrijden".
Campagne tegen geslachtsziekte
ARNHEM (SP) - Een enorme gas-
brand, gepaard gaande met ont
ploffingen die tot op 25 kilometer
afstand hoorbaar waren, heeft
gisteren in Ede voor een onbe
schrijflijke paniek gezorgd.
Alle huizen rond het Edense station
moesten worden ontruimd, de
nabijgelegen Enkafabriek werd
geëvacueerd, het tehuis voor
geestelijk gestoorde kinderen
Ederhorst moest zo snel mogelijk
worden verlaten, het leger haalde
in razend tempo een munitiede
pot in de nabijgelegen Friso Mau-
ritskazerne leeg, alle treinverkeer
moest worden gestaakt, vele dui
zenden toeschouwers verstopten
het verkeer tot ver in Ede volko
men en tot overmaat van ramp
ontstond er door de enorme
brand ook een fikse bosbrand
waar niemand wat aan kon doen
omdat twee grote gastanks nog
altijd gevaar liepen in de lucht te
vliegen.
Brandweerlieden moesten zelfs
dwars door de bosbrand rijden
om met hun tankauto's bij de gas
tanks te komen. Het lukte hen
evenwel de tanks koel te houden.
De brand begon tegen acht uur toen
op het terrein van de gasmaat
schappij Negam op het Edense
NS-emplacementeen tankwagen
met 3000 liter propaan werd ge
vuld. Daarbij ontstond een begin
van brand. Een verkeerde mel
ding maakte dat de brandweer te
laat arriveerde.
Een persfotograaf die toevallig juist
bij het Edese station stond ver
telde later hoe hij samen met de
brandweer in de richting van het
gasdepot liep op het moment dat
de zaak volledig uit de hand liep:
„We waren er vlak bij toen er al
lerlei gasflessen begonnen te
ontploffen. De scherven vlogen
ons om de oren. Iedereen die daar
rondliep dook in paniek in dek
king. Er moeten zeker 20 gasfles
sen de lucht zijn ingegaan".
Hoewel de brandweer er zich direct
van bewust was dat er een grote
gasontploffing kon volgen viel
die niet meer te voorkomen. „Net
toen ze er op af wilden begon het
te fluiten, en even later volgde de
klap".
De gevolgen wareii tot in de verre
omtrek merkbaar. Van de Enka
fabriek zowel als van het stadion
en vele omliggende huizen sneu
velden alle ruiten. De treinen
moesten tot stilstand worden ge
bracht, en de stroom werd van de
bovenleiding genomen. Oogge
tuigen vertelden hoe op een ge
geven moment zelfs de bielzen
van de spoorrails brandden. Om
half negen waren de reddings
operaties in volle gang: niemand
mocht nog in gebouwen in de
omgeving blijven.
Groot was ook de angst dat het
vlakbijgelegen munitiedepot van
het leger de lucht in zou gaan:
Slechts verbeten doorwerken
kon die ramp voorkomen. Bij
zonder moedig was ook een
vrachtwagenchauffeur die om
tien voor negen nog een tankwa
gen vol propaan door de verzen
gende hitte naar veiliger oorden
wist te brengen, Om vier minuten
voor negen kon ten slotte het sein
brand meester worden gegeven.
Voor zover bekend werd alleen de
chauffeur van de tankwagen
waarbij de brand ontstond licht
gewond. Wel moest hij met een
shock in het Julianaziekenhuis
worden opgenomen.
Na negen uur concentreerden
brandweer en militairen zich vol
ledig op de toen al grote bosbrand
die als gevolg van de ontploffin
gen was ontstaan. Tegen tien uur
was ook die onder controle al
nam de nablussing nog geruime
tijd in beslag. Het treinverkeer
werd vanmorgen vroeg over
beide sporen weer hervat.
STEIN - De traditionalistische
aartsbisscop mgr.marcel Marcel
Lefebvre, de paus uit zijn pries
terlijke en bisschoppelijke func
ties is geschorst, is van plan op
vrijdag 3 september een bezoek
aan ons land te brengen om in een
particuliere kapel in Stein een
mis op te dragen volgens een
oude liturgie en het vormsel toe
te dienen. De kapel is opgericht
voor Bertha Meuleberg die elf
jaar geleden genezen zou zijn op
voorspraak van Theresia Neu
mann. Volgens mevrouw Meule
berg worden bezoekers uit Duits
land, België en Nederland ver
wacht.
In een communiqué verklaart bis
schop J. Gijsen van Roermond,
dat hij Lefebvre geen toestem
ming heeft gegeven om binnen
de grenzen van het bisdom
Roermond liturgie te vieren, om
dat die de besluiten en bepalin
gen van het Tweede Vatikaans
Concilie en van de na-conciliaire
vernieuwingen in'de kerk, zoals
door paus Paulus vastgesteld,
afwijst. Mgr. Gijsen wijst erop,
dat de paus Lefebvre, tegenover
wie hij „de uiterste mildheid en
het grootste geduld" heeft be
toond, verbood te preken, de mis
te lezen, sacramenten toe te die
nen en wijdingen te verrichten.
Aan de eigenaars van de lokaliteit
waarin op 3 september de plech
tigheid zal worden gehouden
heeft mgr. Gijsen te kennen ge
geven, dat zij in geweten ver
plicht zijn hun medewerking aan
een dergelijk onheilig gebeuren
te onthouden. Ook voor de gelo
vigen die het vormsel zouden wil
len ontvangen of die hun kinde
ren daartoe zouden aanbieden,
geldt dat zij dit niet mogen doen.
DEN HAAG - De ministers Van der
Stee (Landbouw en Visserij) en
Westerterp (Verkeer en Waterstaat)
vinden niet dat in het Westen van
het land tijdens de droogteperiode
sprake is geweest van een rampza
lige situatie.
De twee bewindslieden hebben dat
gisteren meegedeeld aan de
Tweede Kamer. Wel zullen op korte
termijn maatregelen genomen
worden om de landbouw te steu
nen.
"Bij iedere droogteperiode in Ne
derland doen zich in het Westen
problemen voor aangaande het
zoutgehalte van het water. Met
name geldt dat voor het Zuid-
Hollandse glasdistrict", zo betoog
den de ministers.
"Er mag niet gesteld worden, dat de
situatie tot nu toe veel ernstiger is
dan in andere jaren. Van een ramp
zalige situatie is geen sprake ge
weest, doordat juist op tijd regen in
de Alpen viel", aldus Westerterp en
Van der Stee.
De ministers bestrijden de uitlating
van de Provinciale Waterstaat van
Zuid-Holland dat het inlaten van
zoet water een druppel op de
gloeiende plaat is geweest.
Zij wijzen er daarbij op dat alleen
bij Gouda gedurende één week min
of meer verzilt water werd ingela
ten en dat in die periode via nood-
watervoorzieningen langs het
Amsterdam-Rijnkanaal ongeveer
dertig procent van de normale
zoetwaterinlaat binnenkwam. Zij
vinden dat meer dan een druppel
op een gloeiende plaat.
Het IJsselmeer heeft de afgelopen
periode een belangrijke rol ge
speeld door zijn zoetwatervoor-
raad. Overigens zal pas het ko
mende voorjaar geheel duidelijk
zijn hoe het Westen de droogte
heeft verwerkt.
Minister Westerterp verwacht niet
dat gezien de ervaringen van de af
gelopen droogteperiode op korte
termijn een beslissing zal vallen
over de aanleg van het kanaal
Maarssen-Bodegraven. Dit kanaal
moet op den duur de zoetwater-
voorziening van Zuid-Holland vei
lig stellen.
De twee ministers zeiden gisteren
wel dat als de droogte nog lang
aanhoudt de schade - met name aan
de n^jaarsgewassen - groter kan
worden dan normaal.
milde actie? De heer Jansen:
"Met het affiche hebben we
duidelijk willen maken, dat het
probleem niet aan leeftijd ge
bonden is. Dat het een zaak is
van twee mensen en dat voor
komen ervan in het sociale vlak
ligt. We hopen dat de mensen
bij het zien van het affiche over
geslachtsziekten durven te pra
ten.
Dat de scholen erop in gaan.
Daarom hebben we een rustig
affiche gemaakt. Beter met zo'n
aangekleed stel op de foto de
scholen binnenkomen, dan
naakt uitgebannen".
Het affiche, dat met financiële
steun van het ministerie van
Volksgezondheid is geprodu
ceerd, is het begin van een
milde weg, die de organisaties
met hun voorlichting bewust
zijn ingeslagen.
DEN HAAG (SP, ANP) - De reacties op de gisteren inge
diende initiatiefwet van de PvdA en de WD inzake een
verplichte jaarlijkse autokeuring zijn zeer verdeeld.
Uit de vervoerswereld kwamen gis
teren positieve geluiden. Zowel de
Algemene Verladers en Eigen Ver
voer Organisatie (EVO), de christe
lijke vervoersbonden PCW en KVO
als de Nationale Organisatie Be-
roepsgoederenvervoer (NOB) rea
geerden gunstig. Daarentegen le
verden de ANWB en de Consumen
tenbond scherpe kritiek terwijl ook
de Nederlandse Vereniging van
Ondernemers in het carrosserie-
bedrijf (FOCWA) en de Vereniging
van Bandenspecialisten (VACO)
ongunstig oordeelden.
Een onderzoek van het Centraal
Bureau voor de Statistiek, gehou
den op verzoek van de indieners
van de initiatiefwet, de Tweede
Kamerleden Van der Doef (PvdA)
en De Beer (WD), heeft in elk geval
duidelijk gemaakt, dat de autorij
ders er in het algemeen bij verplicht
worden van keuringen de voorkeur
aan geven hun auto naar de garage
te brengen in plaats van naar een
keuringsstation. Bij het CBS-
onderzoek gaf maar zeven procent
van de ondervraagden de voorkeur
aan een techno-station.
Verwachting
De twee Kamerleden zeiden giste
ren te verwachten dat de minister
van Verkeer en Waterstaat hun in
itiatiefwet zal ondertekenen. Dit in
tegenstelling met uitlatingen van
de minister zelf toen hij zijn eigen
keuringswet zag struikelen in de
Kamer. Minister Westerterp ver
klaarde zelf: "Ik hoop dat er na alle
vertragingen op niet al te lange
termijn een aanvaardbare regeling
voor de autokeuringen uit de bus
komt".
ANWB
De ANWB heeft grote bezwaren
tegen het wetsontwerp omdat deze
organisatie vindt dat de verplichte
periodieke keuringen niet in han
den hoort te zijn van garages, die
zelf betrokken zijn bij reparaties en
levering van onderdelen. Verder
heeft de ANWB kritiek op de con
trole van de keuringen. "Die is uit
erst gebrekkig. De autobezitter
loopt de kans dat hij zijn goedge
keurde auto weer opnieuw moet la
ten keuren door degene die contro
leert". De Consumentenbond zegt
eveneens dat een auto-keuring
weinig effectief zal zijn als er geen
degelijk controle-apparaat is om op
de keuringen toe te zien.
FOCWA
De FOCWA mist in het wetsvoor-
I stel voldoende inzicht in de techni
sche achtergronden om tot werke-
lijke veiligheidskeuringen te kun
nen komen. De FOCWA is van me
ning dat alleen keuringen in onaf
hankelijke keuringsstations opti
male resultaten opleveren. Het ar
gument dat het keurende bedrijf uit
economische overwegingen ook
moet kunnen repareren snijdt geen
hout omdat gevonden gebreken tot
i verschillende specialisaties kun
nen behoren en het voor de eige
naar van de wagen gunstiger kan
zijn zich bijvoorbeeld voor banden
en wielophanging tot het gespecia
liseerde bandenbedrijf en voor de
carrosserieschade tot het gespecia
liseerde carrosseriebedriji te wen
den.
VACO
De VACO vindt de initiatiefwet
discriminerend. De organisatie is
van oordeel dat keuring door neu
trale instanties als bijvoorbeeld de
ANWB zou moeten geschieden. In
het geval dat het bedrijfsleven zou
worden ingeschakeld pleit de
VACO voor een rechtvaardige be-
DEN HAAG (SP) - Bij de huis
arts, op school, achter het
raam bij de buren, in het wijk
centrum en misschien ook op
het station en bij de bakker
komt u dezer dagen een affiche
tegen, waarop een meisje en
een jongen heel zoet in het gras
liggen. De tekst erboven luidt:
"Geslachtsziekte? Kan gebeu
ren. Maar laat 'r wat aan
doen".
Het affiche is een vriendelijke
poging van enkele organisaties
om het taboe rond de geslachts
ziekten te doorbreken. Na vele
minder geslaagde acties rond
de bestrijding van geslachts
ziekten, zien zij deze milde
vorm van benadering momen
teel als de beste om (vooral bij
de jeugd) de vraag naar meer in
formatie uit te lokken. De be
trokken organisaties zijn: de
Stichting tot Bestrijding van
Geslachtsziekten, het Nationaal
Centrum voor Kruiswerk, De
protestantse Stichting voor
Verantwoorde Gezinsvorming,
de Rutgers Stichting en de
NVSH.
Vrijwel over de gehele wereld is
er een toeneming van ge
slachtsziekten. Vooral onder de
jeugd. Jongens en meisjes heb
ben nu gemakkelijker dan
vroeger gemeenschap met el
kaar. Geslachtsziekten hebben
dan ook te maken met maat
schappelijke veranderingen.
Voorlichting en sexuele opvoe
ding zouden daar gelijke tred
mee moeten houden. Helaas is
dat niet zo. Thuis en op school
kun je nauwelijks spreken van
sexuele opvoeding en de voor
lichting blijft vaak steken in
technische praatjes.
In het blad Gezond Gezin van
de Protestantse Stichting voor
Verantwoorde Gezinsvorming
schrijft prof. dr. C. H. Beek
(hoofd kliniek huid- en ge
slachtsziekten van de medische
faculteit in Rotterdam), dat na
een aanvankelijke daling na de
tweede wereldoorlog bijna over
de hele wereld een duidelijke
stijging te zien is van de belang
rijkste vormen van geslachts
ziekten: gonorrhoe en syphilis.
In de Verenigde Staten lijden
volgens prof. Beek miljoenen
mannen en vrouwen aan go
norrhoe. Elke vijftien seconden
komt er een nieuw geval bij.
Omdat in Nederland in tegen
stelling tot vele andere landen
geen aangifteplicht bestaat
voor geslachtsziekten, is het
moeilijk om de situatie in ons
land in cijfers uit te drukken.
Prof. Beek is van mening dat de
gegevens, die de adviesbureaus
voor geslachtsziekten kunnen
verstrekken, maar een klein
deel van de werkelijkheid
weergeven. Hij illustreert zijn
verhaal met cijfers uit 1972 van
de epidemiologische dienst van
de GGD in Rotterdam: leeftijd
29-29 jaar, 586 tot 702 nieuwe
gevallen per 100.000 inwoners,
leeftijd 15-19 jaar, 200 tot 774
per 100.000.
Invloed
Prof. Beek noemt enkele facto
ren op, die mogelijk van invloed
zijn op de oorzaak van de stij
ging van geslachtsziekten. Mis
schien zijn bepaalde vormen
van deze ziekte minder gevoelig
geworden voor antibiotica,
zoals penicilline. Maar ook
kunnen veranderingen in de
omgeving en het milieu het
voorkomen beïnvloeden. Oor
zaken worden ook gezocht bij
factoren als oorlog, verstedelij
king, immigratie, vakantie en
de komst van buitenlandse
werknemers. Hiervoor bestaan
volgens prof. Beek echter
weinig concrete gegevens.
Zowel gonorrhoe (het minst erg
en komt het meeste voor) als
syphilis kan door middel van
Door
Madeleine Roumen
een grondige behandeling ge
nezen. Belangrijk is dat men in
een zo vroeg mogelijk stadium
naar de dokter gaat. Door nala
tigheid kunnen vervelende ge
volgen optreden. De organisa
ties die zijn betrokken bij de
hulpverlening en voorlichting
rond geslachtsziekten geven
foldertjes uit en zijn voor advies
meestal telefonisch te bereiken.
H. Jansen, medewerker bij de
Protestantse Stichting voor
Verantwoorde Gezinsvorming:
"Vooral jonge jongens en meis
jes durven niet zo gauw naar
een dokter te stappen, als ze
vermoeden dat ze geslachts
ziekte hebben opgelopen. De
huisarts moet doorverwijzen
naar een specialist en wie weet
komen vader en moeder het dan
toch nog te weten. Al die angst
en dat taboe maken de ge
slachtsziekten zo moeilijk be
spreekbaar. Daarom wordt het
hoog tijd dat er drempelvrije
klinieken komen, waar gratis
hulp wordt verstrekt. Maar dat
moet er weer niet toe leiden, dat
iedereen gaat roepen: ge
slachtsziekte? Ga daar maar
heen.
De organisaties willen af van de
puur medische benadering van
de voorlichting. Dat soort voor
lichting beweegt zich op het
vlak, dat mensen geacht wor
den al iets van geslachtsziekten
af te weten. Die voorlichting is
te technisch en het is voor de
mensen dan te moeilijk om een
link te leggen tussen de ziekten
zelf en sexueel gedrag".
Verwachtingen van de huidige,
handeling van alle daarvoor in
aanmerking komende bedrijven,
dus de algemene én de gespeciali
seerde bedrijven.
APELDOORN - Prins Philip van Engeland in actie tijdens het wereldkampioenschap vierspannen dat gisteren in
Apeldoorn van start is gegaan. De prins neemt onder meer deel aan de landendemonstratie
DEN HAAG (SP) - £)e oppositie wil
de regering aan de tand voelen over
de beslissing de al eerder aange
kondigde verhoging van het BTW-
tarief van 16 tot 18 procent per 1
oktober gewoon te laten doorgaan.
Fractieleider Hans Wiegel van de
WD heeft gisteren laten weten
"verbijsterd" te zijn. "Van alle kan
ten, door de vakbeweging, de mid
denstand, de werkgevers en de
consumentenbond was het niet
doorgaan van de BTW-verhoging
geëist. Nu zal de prijsstijging dit
jaar onnodig hoog uitvallen," zei
Wiegel.
Minister Lubbers van Economi
sche Zaken heeft in antwoord op
vragen van de Kamerleden Wiegel,
Rietkerk en Koning gezegd, dat de
tariefsverhogingen bij de overheid
die voor het tweede halfjaar waren
voorgenomen op een enkele uit
zondering na niet doorgaan. "De
regering meent hiermee een duide
lijke bijdrage te leveren aan het te
rugdringen van de inflatie," aldus
Lubbers.
Overigens voorspelt de minister
van Economische Zaken een fikse
verhoging van het gemiddelde
prijspeil deze en volgende maand.
Dat komt door het duurder worden
van aardappelen, groente en fruit.
Lubbers laat het PvdA-Kamerlid
Van der Hek weten niets te voelen
voor het invoeren van maximum
prijzen. Hiervan gaat een verstar
rende werking uit, oordeelt Lub
bers.
Van der Stee
- geen rampzalige situatie -
