"Doop van
de Kamerling" in Lakenhal
|75 |95
vandaag
...en g/stërëfT]
toegelicht
Vanavond weer twee films op de televisie 1HAD10 \RLQ9ramma
Tijdens de winter-
expositie Leidse
meesters uit 1626
Vers van het mes bij
de Vleeschmeesters:
WOENSDAG 25 AUGUSTUS 1976
EEEHM3EH1
Door
J. v. Kranendonk
en P. C. Rosier
'lot de ongeveer zestig kunst
werken, die op de tentoonstel
ling "Geschildert tot Leyden
anno 1626" in de Leidse Laken
hal te zien zullen zijn, behoort
Rembrandt's "Doop van de
Kamerling". Het pas ontdekte
schilderij zal voor deze gelegen
heid in bruikleen worden afge
staan door het Museum voor Re
ligieuze Kunst in Utrecht. Een
aantal van de in de komende
winter in Leiden te exposeren
schilderijen, tekeningen en
prenten is in bezit van de La
kenhal, maar vele andere pre
cies 350 jaar geleden in Leiden
r>ervaardigde meesterwerken
komen van elders, o.a. uit We
nen en Minneapolis.
Van Rembrandt worden op deze
bijzondere tentoonstelling in to
taal drie schilderijen en één ets
aan de muur gehangen.
Lakenhal-directeur M. L. Wurf-
bain zelf is ook zeer ingenomen
met drie etsjes van Jan Broster-
huizen, die de expositieruimten
zullen sieren. "Geschildert tot
Leyden anno 1626" wordt vol
gens hem een vrij kleine ten
toonstelling, niet minder be-
langwekkend echter dan eerder
in de Lakenhal gehouden expo
sities als "Rondom Rem
brandt", "Vanitas", "Het Hol
landse zeventiende eeuwse
landschap"en "Leiden '74".Een
toelichting op de ten toon te stel
len werken zal door middel van
een diaklankbeeld worden ge
geven.
LEIDEN - De pas ontdekte "Doop
van de Kamerling" van Rembrandt
voor het eerst in Leiden. Dit schilde
rij, dat op het moment nog in restaura
tie is, zal deel uitmaken van een ten
toonstelling. die het Stedelijk Mu
seum "De Lakenhal" van 18 novem
ber '76 tot 10 januari '77 zal houden.
Onder de titel "Geschildert tot Ley
den anno 1626" zal zij schilderden, te
keningen en prenten tonen die in of
rond het jaar 1626 in Leiden zijn ont
staan.
De opzet van deze tentoonstelling is
uniek. Nog nooit eerder is er in Neder
land een tentoonstelling geweest die
werken van kunstenaars liet zien die
in één bepaald jaar en in een bepaalde
plaats zijn vervaardigd. Gewoonlijk
zijn de exposities gericht op éen beel
dend kunstenaar, ^groep van beel
dende kunstenaars of stromingen
binnen de beeldende kunst. Voor zo
ver bekend is er alleen in 1974 in
Dresden een soortgelijk opgezette
tentoonstelling gehouden waar teke
ningen te zien waren van Duitse kun
stenaars die in het jaar 1838 in Rome
waren gemaakt
Het jaar 1626 is niet zo maar gekozen
In die tijd werkte hier in Leiden de
nog jonge Rembrandt evenals zjjn
vriend Jan Lievens, die in die dagen
meer bekendheid genoot dan Rem
brandt. Jan Porcelhs, de eerste schil
der van zeegezichten en leermeester
van Jan van Goven, kocht in dat jaar
een huis in Leiden. Jan Davidsz. de
Heem, bekent door zijn stillevens,
kwam uit Utrecht naar Leiden waar
hij in datzelfde jaar trouwde. Ook de
eerder genoemde Jan van Goyen is
hier dan werkzaam. Naast deze schil
ders, die op de tentoonstelling door
een aantal van hun werken vertegen
woordigd zullen zijn, zijn er nog vele
andere schilders in en rond 1626
werkzaam, die zich hebben toegelegd
op portretten, historieschilderijen,
landschappen of stillevens. Onder
hen bevinden zich enkelen die tot een
Leidse landschapschilderschool be
hoorden vóór de tijd dat Jan van
Goyen zijn werkzaamheden op dit
■gebied begon. Coenraad van Schilpe-
roort, bij wie Jan van Goyen in de leer
is geweest, is hiervan een goed voor
beeld.
Een uitvoerige, geïllustreerde catalo
gus die tijdens de tentoonstelling te
verkrijgen is, zal verder ingaan op de
historische achtergronden van die
tijd Zij zal voor zover dit mogelijk is
(er zijn te weinig schriftelijke overle
veringen om een volledig beeld te
kunnen geven van die tijd) een over
zicht geven van de sociale omstan
digheden uit die tijd, wat de relatie
was tussen de opdrachtgever van een
kunstwerk en de kunstenaar, welk
soort schilderijen het meest in trek
waren en andere aspecten die voor dit
overzicht van belang zouden kunnen
zijn.
Verder zal de catalogus ingaan op de
overeenkomsten en verschillen tus
sen het werk van Rembrandt en het
werk van Lievens. Dat deze twee
schilders rond 1626 samen hebben
gewerkt wordt aangetoond aan de
hand van verschillende schilderijen
waaronder Rembrandt's "Doop van
de Kamerling" en een voorstelling
door Lievens getiteld "Christus aan
de geselpaal". Ook zal er in deze cata
logus op de techniek van de jonge
Rembrandt worden ingegaan. Mocht
u zich op de hoogte willen stellen van
de schilders uit die tijd rond 1626 dan
zijn deze boeken zeer goed bruikbaar,
te weten: "Rembrandt en Amster
dam" van R. H. Fuchs en "De Hol
landse schilderkunst in de 17e eeuw
(Frans Hals en zijn tijd)" van de hand
van prof. dr. W. Martin.
Marlène Dietrich met
Gary Cooper in ""Desire"
Ans Beentjes in een puur
melodrama "De Loteling*
NEDERLAND I
16.45 - Orgels op wielen (AVRO)
17.15 - Zie zo (NOS/NOT)
17.35 - Bedreigde dieren (NOS/NOT)
18.30 - De eerste levensjaren van het kind (TELEAC)
18 45 - Verkeers(p)licht (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Het parelsnoer, speelfilm uit 1936 (VARA)
20.35 - De pop (VARA)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - Den Haag vandaag (NOS)
22.05 - Panoramiek (NOS)
22.35 - Studio Sport (NOS)
23.15 - Journaal (NOS)
23.20 - Roken? Zo kom je d'r van af (NCRV)
NEDERLAND II
18.45 - Ti-ta-tovenaar (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Jouw wereld, mijn wereld (IKON)
19.30 - Kenmerk (IKON-KRO-RKK)
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - Socutera
20.30 - Overzicht Top 10 Aansl. Veronica aktueel (1) (VOO)
20.40 - Starsky en Hutch (VOO)
21.30 - Veronica aktueel (2) (VOO)
21.45 - De loting (VOO)
23.28 - Veronica's agenda (VOO)
23.30 - Journaal (NOS)
In twee NCRV-uitzendingen
kwam het onderwerp ter spra
ke. Eerst bij "Hier en Nu", dat
een spectaculaire afkickme-
thode voor verslaafden aan
harddrugs beloofde te introdu
ceren. Dat gaat via
"communicatie-oefeningen"
heel modern dus, waarbij de één
de ander steeds dezelfde vraag
stelt: "zwemmen vissen?" hoe
het verder ging werd ons jam
mer genoeg onthouden, omdat
de ondertitelmachine onklaar
raakte.
Roken is doorgaans ook een ver
slaving, daar wil de NCRV iets
aan doenGisteren was deel 1 te
mensen, die met roken willen
stoppenDat zijn er veel, alleen
al bij de NCRV meldden zich
35.000 verslaafdenWaarschijn
lijk zijn er bovendien nog heel
wat rokers, die zonder de hand
leiding van de NCRV en de
Stichting Leven en Gezondheid
op eigen kracht gaan proberen
te ontwennen.
De inleiding was onheilspellend
genoeg, via een mededeling als:
wist u dat een stevige roker
(pakje per dag) in 25 jaar niet
minder dan 235.000 sigaretten
rookt? Als je het goed begrepen
hebt, komt het vooral op de wils
kracht aan. "Ik kies niet te ro-
kem" moet men zichzelf voort
durend voor ogen houden.
De presentatie van dit met veel
tamtam en publiciteit omgeven
project was overigens van een
kwaliteit, die deed denken aan
de jaren vijftig. Flauwe teken
filmpjes van duiveltjes, met
spuiten vol nicotine oprukkend,
en dat soort dingen. En een zeer
slordige montage van een toe
spraak. die een arts hield voor
een zaaltje met verslaafdendie
eerst een rol leken te spelen,
maar er in het verloop van het
programma helemaal niet meer
aan te pas kwamen.
Het schijnt trouwens heel moei
lijk te zijn om van het roken af te
komen. De eerste voorschriften
gisteren waren acht glazen wa
ter per dag drinken, veel fruit
eten en absoluut geen koffie,
thee of alcohol gebruiken. Ik heb
het vermoeden, dat tijdens de
volgende uitzending ook sek
suele activiteiten verboden zal
worden. Dit in verband met die
allerlaatste prettige sigaret, die
"erna" altijd nog in bed wordt
genoten.
GERARD PAQUES.
De "Panoramiek"-aflevering van vanavond om 2130 uur via
Nederland I zal informeren over de resultaten van de topconfe
rentie van de niet-gebonden landen in Colombo. Ook wordt de
betekenis van het "niet-gebonden zijn" toegelicht.
4r De informatierubriek "Kenmerk" zendt om 1930 uuropll een
film uit over het Bevrijdingsfront van de voormalige Spaanse
Sahara "Polisario". In opdracht van "Kenmerk" en de Novib
heeft eenfilmteam onder Jan Kees de Rooy in de Sahara rondge
trokken. Dit met de bedoeling twee films te maken. De eerste die
vanavond wordt uitgezondengaat vooral over de geschiedenis,
het doel en de organisatie van het Polisario onder de titel "Onaf
hankelijk of Sterven". Op een nog nader te bepalen tijdstip zal
een tweede film worden uitgezonden over het leven in de vluchte
lingenkampen in Algerije en de sociale organisatie van Polisa-
•k In "Veronica Aktueelwordt om 21.45 1
onder meer een reportage uitgezonden ov>
Amigo in Playa die Aro.
ur via Nederland II
r de radiopiraat Mi
toentertijd hoofd van Paramount
West Coast Productions, kreeg op
dracht Mariene van haar vamp
aureool te bevrijden. Hij zette drie
scenarioschrijvers aan het werk om
een al enigszins bejaarde komedie
van Hans Szekely en R. A. Stemale
voor haar pasklaar te maken. Hier
van was in 1933 al eens een Duitse
en Franse filmversie onder de titels
"Die schonen Tage von Aranjuez"
en "Adieu les beaux jours", beide
met Brigitte Helm en onder regie
van Johannes Meyer, gemaakt.
Dit vehikel werd opgepoetst voor
Mariene, die nu waar moest maken,
dat zij in het blijspelgenre was op
gewassen tegen Brigitte Helm, eens
haar grote rivale in Duitsland, die
eerst voor de rol van Lola Lola in
"Der blaue Engel" in aanmerking
was gekomen. De film werd aan
vankelijk "The Pearl Necklace"
genoemd en later herdoopt in "De
sire", misschien toch weer een con
cessie aan het Dietrich-imago in die
jaren, want "Begeerte" had even
goed een femme-fatale-lading kun
nen dekken. En toen Mariene op de
set kwam, zowaar in gezelschap
van Von Stemberg als haar per
soonlijke camera-adviseur, zou er
wellicht nog van alles mogelijk zijn
geweest, wanneer Lubitsch, garant
voor humor en esprit, niet de su
pervisie had gehad. En van de
speelse lijn, die hij getrokken had,
mocht regisseur Frank Borzage
(met reeds Oscars voor "Seventh
Heaven" in 1927 en "Bad Girl" in
1932 op zijn naam) geen millimeter
afwijken. Zo ontstond een levendi
ge, sprankelende schelmenkome
die met Mariene Dietrich als een
verleidelijke juwelendievegge. die
in Spanje een van een Parijse juwe
lier afhandig gemaakt kostbaar pa
relcollier tracht te verkopen. Maar
bij de grens is het kleinood beland
in de jaszak van een Amerikaanse
toerist (Gary Cooper) en bij haar
pogingen het weer in handen te
krijgen, worden zij verliefd op el
kaar, wat allerlei onverwachte
complicaties en consequenties met
zich meebrengt.
Misstanden
De tweede film op de woensdaga
vond is "De loteling" (Ned. 2,
21.45-23.28 uur) van de Belg Roland
Verhavert naar de roman van diens
landgenoot Hendrik Conscience
uit 1850. Het is een melodrama in
optima forma, maar ook een felle
aanklacht tegen maatschappelijke
misstanden bij onze zuiderburen
bijna anderhalve eeuw geleden.
Jan Decleir speelt een simpele boe
renjongen in de Kempen, die in
1833, toen België een ontredderd
land was door de oorlog met Neder-
land, vryloot voor de militaire
dienst. Hij komt toch in het leger
terecht door voor wat geld de plaats
van een rijke jongeman in te ne
men. Van dat moment af wordt hij
door het noodlot achtervolgd: hij
kan niet tegen het harde kazernele
ven, zijn geld wordt gestolen, hij
krijgt syfilis en wordt blind. Zijn
geliefde (Ans Beentjes) slaagt erin
hem uit dienst te halen en de lange
tocht naar huis wordt een moei
zame lijdensweg, die resulteert in
een rauwe verkrachtingsscène met
twee soldaten. Deze blijkt dan lou
terend op de verhouding tussen de
twee geliefden te werken en daar
mee is hun toekomst niet zonder
hoop Een zeer schilderachtige
film, waarin Verhavert zich een uit
stekend waarnemer van locaties, si
tuaties en personages toont, en
waarmee de Veronica Omroep Or
ganisatie een goede keuze heeft ge
daan.
ZESDE MAAL Of'
GESCHEIDEN «P
De 56-jarige Hongaars-
Amerikaanse ftlmactrice Zsa Zsa
Gabor is voor de zesde maal ge
scheiden, ditmaal van Jack Ryan,
de uitvinder van de Barbie-poppen
Er blijven nog enkele financiële
strubbelingen tussen het paar om
dat bijvoorbeeld de actrice stelt dat
Jack haar Rolls Royce heeft ge
sloopt. Zsa Zsa Gabor en Jack Ryan
hebben slechts één jaar huwelijkgs-
geluk gekend.
WOENSDAG 25 AUGUSTUS
Hilversum I
18.30 Nws. 18.41 De blauwe zaden. 19.00
(S) Muziektriptiek van zeven tot tien.
19.00 (S) Jazz Sir. 20.00 Eight o'clock
special. 21.00 (S) Kruis en mol. 22.00 (S)
Bluestime. 22.30 Nws. 22.40 Aktua III.
23.00 Coulissen. 23.55 Nws.
Hilversum II
18.00 Nws. 18.11 Dingen van de dag.
18.25 (S) Tussen start en finish. 19.30 (S)
Brassband Magazine. 20.00 Nws. 20.05
(S) VARA-klassiek. 21.40 Jan*H..de
Groot vertelt zijn herinneringen (II).
22.15 VARA-klassiek. NOS: 23.00 (S) Met
het oog op morgen. (23 05 Aktualiteite-
noverzicht Radio-TV. 23.20 Den Haag
vandaag. 23.52 Even ontspannen voor
het slapen gaan). 23.55 Nws.
Hilversum III
NOS: 18.03 De vacaturebank. 18.10 (S)
NOS-maal. 19.30 (S) Langs de lyn, sport
en muziek. (19.38 Paardekoersen). 22.55
Med 23 03 (S) NOS-Jazz. 0.03 (S) Take it
easy. 1.02 (S) Dat wordt weer nachtwerk.
4.02 (S) De achternacht.
DONDERDAG 26 AUGUSTUS
Hilversum I
NCRV: 7 00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.08 (S) Te Deum Laudamus. 7.30
Nws. 7.41 (S) Hier en Nu. 7.55 (S) Muziek
in uw straatje. 8.24 Op de man af. 8.30
Nws. 8.36 Gymnastiek voor de huis
vrouw. 8 45 (S) Tot uw dienst. 9.45 (S)
Onder de hoogtezon. 10.30 Nws. 10.33 (S)
Een uur natuur. 11.30 (S) Metropole
orkest. 12.00 (S) Uit het songbook van
Ria Joy. 12.15 Boer en tuinder. 12.26
Med. voor land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.41 (S) Hier en nu 12.55 (S) Middag-
pauzedienst. 13.15 (S) Goed gestemd.
14.00 (S) Klanksnoer. 15 00 (S)Globaal.
(15.30 Nws.). 17.30 Nws. 17.32 (S) Hier en
Nu.
Hilversum II
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 Dag met een gaatje. (8.00 Nws.
8.11 Radiojournaal). 8.50 Morgenwij
ding. 9.00 De nieuwe lerarenopleiding in
verband met de Middenschool 9.35 Wa
terstanden 9.40 De Nederlandse
Schoolradio. 10.00 Radio Lawaaipape-
gaai. 10.10 Arbeidsvitaminen. (11.00
Nws. 11.03 Radiojournaal). 11.30 Ron-
dagje AVRO. (16.OU Nws. 16.03 Radio
journaal). 17.00 (S) Parlevinken. 17.40
Nederlands Israëlitisch Kerkgenoot
schap).
Hilversum ni
Ieder heel uur nieuws.
TROS: 7.02 (S) Drie op je boterham. 9.03
(S) Pep op drie. 11.03 (S) Drie draait op
verzoek. 12.03 (S) Drie draait tussen de
middag. 14.03 (S) Pop-kontakt. 16.03(S)
De Hitmeesters.
Hilversum IV
KRO: 7.00 Nws. 7.2 (S) Badinerie. 9.00
Nws. 9.02 (S) Aan woorden voorbij - ge
dachten ter overweging. 9.10 Echo. 9.30
(S) Pianomuziek van Jean Wiener en Ca-
lude Ballif. 10.00 (S) Aubade. 12.00 (S)
Rondom Haydn. (13). 14.00 Nws. 14.02
Echo buitenland. 14.10 (S) Promenade
Orkest met werken van Delius, Debussy,
Granados en Glinka. 15.00 (S) Kollega -
i alledaags en zeldzaam.
DUITSE TV
WOENSDAG 25 AUGUSTUS
Duitsland I
17.55 journaal. (Regionaal programma:
NDR 18.00 Begegnungen mit Mane
Louise. 18 30 Akt. 18.45 Zandmannetje.
18.55 Nordschau Magazine. 19.26
Feuerwache 23. 19.59 Programmaover
zicht W'DR: 18.00 Nws uit
Noordrijnland-Westfalen. 18 05 Schau-
rige Geschichte. 18.30 Wort-Wortlich. In
de Voetbalkabine. Aansluitend Frem-
der, woher kommst du?. 19.15 Akt. 19.45
Trick um 4tel. 20.00 Journaal en weerbe
richt. 20.15 Reportage over jongeren
zonder beroepsopleiding. 21.05 Spel
zonder grenzen. 22.30 Journaal, kom-
mentaar en weerbericht.
Duitsland
17.00 Journaal. 17.10 Circusprogramma.
17.35 Akt en muz. 18 20 Zwickelbach
Co. 18.55 Mainzelmannchen. 19.00 Jour
naal. 19.30 Reportage uit Oost-Afrika.
20.15 Informatief programma 21.00
Journaal. 21.15 Au Rendez-vous de la
Mort Joyeuse. 22.35 Journaal.
BELGISCHE TV
WOENSDAG 25 AUGUSTUS
Belgiè-Nederlands
18.30 Barbapapa. 18.35 Atelier. 19.00 Va-
kantiekwis 19 25 Overzicht van de kul-
turele aktualiteiten. 19.38 Med en weer-
ber. 19.45 Journaal. 20.15 Rhoda. 20 50
Uit de dierenwereld. 21.05 Spelpro-
gramma. 22.20 Journaal.
,"-7* vï.
<-«.V .<-• I -
MALSE ORIGINELE
RUNDER- KOGEL
BIEFSTUK BIEFSTUK
100 GRAM 100 GRAM
Alleen geldig op donderdag 26 augustus
Nog twee weken en met de lange
reeks speelfilms, waarmee de kij
ker de afgelopen zomermaanden is
geconfronteerd, is het althans wat
de Nederlandse televisie betreft
vrijwel afgelopen. In de maand
september zal men op enige uit
zonderingen na bij buitenlandse
zenders op zoek moeten gaan of
zijn toevlucht moeten nemen tot
de bioscoop.
Vanavond weer zo'n dubbelop-
avond, maar de VARA is zo welwil
lend geweest haar film al na het
journaal van 7 uur te laten begin
nen. "Desire" ("Het parelsnoer";
Ned. 1, 19.05-20.35 uur) dateert uit
1936 en het jaar er vóór was het ge
denkwaardige moment aangebro
ken, dat Mariene Dietrich zich los
maakte van Josef von Sternberg,
onder wiens magische hoede zij in
zeven films de vedette was geweest.
Met haar laatste, "The Scarlett Ex
press" en "The Devil is a Woman",
had hij niet de successen geoogst,
die zijn bazen van Paramount, bij
wie Mariene onder contract stond,
hadden mogen verwachten. De be
faamde regisseur Ernst Lubitsch,
