Zwarte oppositie
leiders gearresteerd
Derde Wereld: alleen slecht nieuws te horen
Brits
rond
kunstschandaal
vervalsingen
Strijd tussen
Crisispakket voor Deense economie
Bosbranden langs Franse kust
Westduitsers in oktober naar stembus
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1976
BUITENLAND
PAGINA 9
COLOMBO - Een van de beslui
ten die deze week in Colombo
zijn genomen was dat de
niet-gebonden landen gaan
samenwerken om de nieuws
voorziening te "dekolonise
ren". "De lezer van de Derde
Wereld is verworven tot de
afwachtende ontvanger van
wat journalisten in Londen,
New York Parijs of Bonn voor
hen willen schrijven. De be
volkingen van de ontwikke
lingslanden moeten elkaar en
zichzelf zien door de ogen van
de persbureaus", zeggen de
voorstanders van het plan.
Zij vinden het nieuws van 'wes
terse persbureaus als Reuter,
Associated Press, en Agency
France Press niet alleen op
pervlakkig, maar ook tenden
tieus. "Bovendien is het
nieuws dat wij over elkaar te
horen krijgen gebaseerd op
Door
Sunanda Datta-Ray
het principe: alleen slecht
nieuws is goed nieuws", zo
klaagt een Aziatische diplo
maat.
Het plan voor de samenwerking
bij de nieuwsvoorziening
werd in juli ontworpen op een
bijeenkomst van ministers
van voorlichting in de Indiase
hoofdstad New Delhi. Nu is
dan definitief besloten dat de
deelnemende landen zullen
samenwerken op het gebied
van massacommunicatie
technieken, onderzoek en op
leiding en bij de verbetering
van de faciliteiten voor tele
communicatie. Het belang
rijkste is echter dat de natio
nale persbureaus en omroe
pen hun nieuws gaan uitwis
selen. Daartoe is een coördi
natiecommissie in het leven
geroepen waarin vertegen
woordigers zitten van Egypte,
Cuba. Ghana. India, Irak
Mauritius. Mexico. Peru, Se
negal, Vietnam, Joegoslavië
en Zaire. Mohammed Yoe-
noes, India's reizende ambas
sadeur. is voorzitter van de
Confrontatie
De
ezigen in Colombo
legden er steeds de nadruk
op, dat het niet de bedoeling
is een politiek van confronta
tie of afzondering te volgen.
Ook komt er geen nieuw
supra-nationaal persbureau,
onderstrepen zij, dat gaat
concurreren tegen de wes
terse persbureaus. Elk land
dat aan de nieuwsuitwisse-
ling deelneemt, blijft vrij om
nieuws uit andere bronnen te
kopen. "Het is niet zo, dat we
de ophaalbrug ophalen",
werd op de top van niet-
gebonden landen opgemerkt.
Verwacht wordt, dat de sa
menwerking snel van de
grond kan komen. India en
Joegoslavië met name zijn al
vrij ver gevorderd op die weg.
En erg kostbaar wordt het
ook niet: voor al het ontvan
gen nieuws hoeft een deel
nemend nationaal persbu
reau niets te betalen; het be
taalt slechts de transmissie
kosten van het eigen nieuws
dat voor de uitwisseling in
aanmerking komt. En dan
schijnt het nog de bedoeling
te zijn dat de armste landen
een tegemoetkoming krijgen
in die kosten.
Objectief
Politici in Colombo zeiden dat
de steun van de regeringen
voor de nieuwsuitwisseling
niet de objectiviteit van het
nieuws aantast. Maar de sa
menwerking kan natuurlijk
wel leiden tot selectieve ver
spreiding van het nieuws.
Tegenstanders vrezen dat de
bestrijding van het monopo
lie van de internationale
persbureaus kan leiden tot
een nieuw monopolie. Het is
namelijk niet uitgesloten dat
de Derde Wereld over enige
tijd zijn nieuws alleen nog aan
het Westen kwijt wil via zijn
eigen persbureau en dat dit
ook zelfstandig nieuws gaat
garen in Europa en Amerika
voor verspreiding in de Derde
Wereld. Als deelnemende
landen dan hun kranten ver
bieden zich te abonneren op
grote westerse diensten, is er
een ijzersterk nieuw monopo
lie gevormd.
Zo'n uitbreiding zou sommige
landen niet alleen welkom
zijn op ideologische gronden,
het zou ook een financieel
aantrekkelijke oplossing zijn.
JOHANNESBURG (AP) - O
De Zuidafrikaanse veilig
heidspolitie heeft tijdens
landelijke akties bijna alle
zwarte oppositieleiders
gearresteerd krachtens de
wet op de binnenlandse vei
ligheid. Deze wet maakt het
mogelijk mensen te arreste
ren en gevangen te zetten
zonder enige vorm van pro
ces.
In totaal zijn al 76 zwarte lei
ders gearresteerd. Onder
hen zijn er 12 die donderdag
in de kustplaats Durban op
gepakt werden.
In de afgelopen negen da
gen zijn krachtens de bin
nenlandse veiligheidswet al
165 mensen gearresteerd,
aldus het dagblad de "Jo
hannesburg Star".
De veiligheidspolitie heeft toege
geven een aantal mensen vast te
houden krachtens de veiligheids
wet. Woordvoerders weigerden
echter te zeggen om hoeveel men
sen het hier gaat.
Onder de zwarte organisaties die
getroffen zijn door de jacht op op
positieleiders zijn de Zuidafri
kaanse studentenorganisatie (SA-
SO), de zwarte volksconventie
(BPC), en de associatie van zwarte
ouders (BPA).
In dezelfde periode zijn er krach
tens de gewone wetten 2.000 men
sen opgepakt. De beschuldigingen
tegen hen lopen uiteen van het be
drijven van openbaar geweld tot
het plegen van sabotage.
De Zuidafrikaanse minister van
Justitie James Kruger heeft de uit
V.S. overgewaaide "black power
ideologie" de schuld gegeven van
de rassenonlusten in Zuid-Afrika.
In een toespraak donderdagavond
zei hij echter dat bijna alle organisa
toren van de onlusten gearresteerd
zijn en dat de coördinatie binnen
het leiderschap van de "zwarte be
wustheidsbeweging" verstoord is.
Concessie
Nog geen week geleden maakte de
Zuidafrikaanse regering bekend
dat zwarten de huizen die zij be
woonden in de zwarte woonoorden
bij de grote, "blanke" steden, voor
een periode van dertig jaar konden
huren. Daarvoor konden zij er van
de ene op de andere dag uitgezet
worden.
Gisteren heeft de Zuidafrikaanse
regering ook de termijn van dertig
jaar laten vallen, waardoor de zwar
ten voor altijd in hun huizen kun
nen blijven wonen.
De politiek tot nu toe was dat de
zwarten maar tijdelijk in woonoor
den aan de rand der grote steden
verbleven en dat zij te gelegener
tijd zouden worden overgebracht
naar hun "natuurlijke omgeving",
de Bantoestans, die de meesten niet
eens kennen.
PORT ELIZABETH (AP) - De ei
genaren van fabrieken in de buurt
van het stadsgebied New Brighton
bij Port Elizabeth hebben plannen
bekendgemaakt voor de vorming
van een soort gezamenlijk be
schermingsfront tegen aanvallen
van zwarte betogers.
Aanleiding hiertoe zijn de aanval
len van donderdag waarbij op
sommige plaatsen aanzienlijke
schade werd aangericht.
Robert Matzner, direkteur van de ATHENE (AP) - Een rechtbank te Athene heeft gisteren geweigerd te voldoen aan het Westduitse verzoek tot
uitlevering van de 34-jarige Westberlijner Rolf Pohle, die in zijn vaderland schuldig is bevonden aan politieke
i de Baader-Meinhofgroep
voor nieuwe aanvallen.
i dat zwarte sta-
gewaarschuwd terreurdaden als lid t
Poging zelf
verbranding
FRANKFORT (DPA) - Een
Oostduitse evangelische domi
nee van 47 jaar heeft gepoogd
zich in Zeitz bij Gera in de DDR
door zelfverbranding van het
leven te beroven. Naar de
Evangelische Persdienst in
Frankfort en het tweede Duitse
televisienet gisteren verder
meedeelden, heeft de dominee
de zelfmoordpoging overleefd,
al is hij zwaargewond in een
ziekenhuis ondergebracht.
De dominee beging zijn daad in
toga voor de kerk op het markt
plein van Zeitz. Hij vouwde
plakkaten open met de tekst:
"Kerken klagen communisme
aan" en "Bederf deze jeugd
niet". Volgens het ZDF (Zweite
Deutsche Fernsehen) was de
dominee in de DDR al een paar
keer aangehouden wegens zijn
kritiek op de jeugdarbeid in
Oost-Duitsland.
Volgens de Evangelische Pers
dienst stak de dominee zichzelf
in zijn auto in brand. De plaatse
lijke overheid heeft van de
evangelische kerk geëist dat zij
de dominee overplaatst.
Toen Pohle het besluit van de rechtbank
democratie"
De rechtbank heeft evenwel aanbevolen de Duitser het land uit te doen zetten.
De zitting over deze zaak had twee dagen geduurd en was woensdag geëindigd, maar pas gisteren werd het
resultaat bekendgemaakt.
Waar Pohle eventueel heen zal gaan is niet bekend. Eén va
Pohle was in Griekenland gearresteerd na zijn vlucht uit e
samen met vier andere landgenoten wegens de ontvoering i
Peter Lorenz.
Toen Pohle in Griekenland werd gegrepen was hij in het bezit t
ten.
hij bijzonder geroerd en riep uit: "Lang leve de Griekse
i de landen waar hij welkom zou zijn is Oeganda,
■n Westduitse gevangenis waar hij was opgesloten,
in de Westberlijnse christendemocratische politicus
i valse Peruviaanse en Ecuadoriaanse paspoor-
LONDEN (Reuter/DPA) - In Engeland is een controverse meen goed voor gezorgd dat mijn
rond vervalsingen van schilderijen van de Engelse schilder werk gemakkelijk was te herken-
Samuel Palmer ontstaan, die tot een schandaal uitgroeit dat Seating zegt dat hij nooit iemand
de Londense kunstwereld schokt. heeft bedrogen aan wie hij iets
rechtstreeks heeft verkocht. Daar
door blijft de vraag wie in feite de
copieën als echte Palmers heeft
aangeboden. De Britse vereniging
van antiekhandelaren is al met een
onderzoek begonnen en gaat na wie
de eigenaars van de schilderijen
geweest zijn nadat deze Keatings
atelier hadden verlaten.
Met gebalde vuist groette Pohle zijn aanhangers op de publieke tribune tijdens de rechtzitting.
ven in feite copieën zijn.
Samuel Palmer was een land
schapsschilder en volgeling van de
dichter-kunstenaar William Blake.
"Eerlijk gezegd, en naar ik hoop
Engelse schilder met gepaste nederigheid, kan ik me
Tom Keating. Een namaak-Palmer niet voorstellen hoe iemand ook
De Times had onlangs gemeld dat
schilderijen die aan Palmer waren
toegeschreven en voor hoge prijzen
waren verkocht, copieën zijn van
de stijl van Palmer, vervaardigd
door 4e 60-jarige Engel:
bracht bij een veiling van Sotheby
15.000 pond sterling op.
Gisteren publiceerde de Times
brief van Tom Keating,
even kon geloven dat het
ruwe kladderwerk dat als werk van
Samuel Palmer op de markt ge-
KUPENHAGEN - Het Deense par- keuring van dit pakket van econo-
lement heeft gisteren zijn goedkeu- mische maatregelen het vertrou-
ring gehecht aan voorstellen van de wen van het buitenland in de
regering om de stijging van de lo- Deense economie zal versterken,
nen beneden de zes procent te hou- De sociaal-democratische minder
den, de overheidsuitgaven te be- heidsregering zag kans haar wet-
perken en de accijnzen op bier, al- sontwerp door het 179 zetels tel-
cohol, benzine, wijn, tabak, thee, lende parlement (Folketing) te krij-
koffie en suiker te verhogen. De gen met steun van vier oppositie-
Deense premier. Anker Jorgensen, partijen - de radicalen, de
zei in het parlement dat de goed- centrum-democraten, christelijke
toegeeft de copieën vervaardigd te
hebben, "niet uit zucht naar gewin,
uit protest tegn de zakenlie-
deze bracht werd echt
liefhebber van deze vriende
lijke, edelmoedige en toegewijde
kunstenaar weet dat hij dergelijk
den die uit kunstenaars kapitaal werk onmogelijk gemaakt kon
willen slaan". Keating zegt soms hebben, zelfs als hij zijn dag niet
dere keren had hij de afgelopen 25 te hebben van Franse impressionis-
jaren andere duidelijke aanwijzin
gen verwerkt, zoals het gebruik v
verkeerd soort
Duitse expressionisten.
"Ik kan echter niet verantwoorde
lijk gesteld worden voor alle pasti-
Onlangs bleek dat 13 schilderijen che (imitatie-kunstwerken) die
die aan Palmer werden toegeschre-
vindt. Ik heb er over het alge-
PARIJS (AFP REUTER)-Bij bos
branden langs de Atlantische kust
van Frankrijk zijn gisteren enkele
duizenden hectaren bos verloren
gegaan. Ten zuiden van La Ro-
chelle kwamen bij Rovan talrijke
vakantiegangers in moeilijkheden.
Zij moesten met veerboten en ple
zierjachten die de autoriteiten te
hulp hadden geroepen, in veilig
heid worden gebracht, toen hun
door het vuur de weg naar het bin
nenland was afgesneden.
Een camping, met inbegrip van 80
caravans, talrijke auto's en een
honderdtal tenten gingen in vlam
men op. Ook een villa en vier bun
galows werden verwoest. Persoon
lijke ongelukken deden zich niet
Behalve de ongeveer duizend' ha
pijnbos die daar verloren ging,
werden in Bretagne 900 ha bos en
struikgewas vernield. Ook een mili
tair terrein bij Vannes van 300 ha
werd verwoest. Hierbij ontplofte
een voorraad artilleriegranaten.
Hélmuth Schmidt
•k Helmuth Kohl
BONN (SP) - Een maand voor de Ameri
kanen trekken de Westduitsers ter stem
bus. Op zondag 3 oktober wordt de nieuwe
Bondsdag en daarmee de nieuwe regering
gekozen. Ziet het sociaal-liberale kabinet
Schmidt-Genscher kan zich staande te
houden tegen de toenemende drang van
de christen-democratie? Prognoses zijn
waaghalzerij: net als vier jaar geleden
voorspellen de opinie-onderzoeken een
nek-aan-net-race.
Door
Ewout Janse
Een ding is zeker hoe gelijksoortiger de
aangeboden produkten, des te luider de
reclame. De oude stelling lijkt ook te wor
den bewaardheid in de weldra aanbre
kende "hete fase" van de verkiezingsstrijd.
De matadoren zullen het ontbreken van
wezenlijke thema's en diepgaande ge
schilpunten versluieren achter een rook-
grodijn van retoriek.
De sociaal-democratische partij-filosoof
Erhard Eppler sprak al van een "namaak-
ideologische krachtmeting". Dat verwijt
treft evenzeer de huidige regeringspart
ners, de sociaal-democratische SPD en de
liberale FDP, als de christelijk democrati
sche CDU, die tezamen met de Beierse
zusterparij CSU na zeven jaar oppositie de
wacht in Bonn wil aflossen.
Vast staat wel dat het sociaal
democratisch droomresultaat van 1972
zich niet zal herhalen. Toen immers zond
de partij van Willy Brandt zich in de glorie
van de nieuwe, op ontspanning gerichte
Oost-politiek. Bovendien kon Brandt re
kenen op de persoonlijke sympathie van
veel zwevende kiezers, die het de CDU
kwalijk hadden genomen dat zij in april
had geprobeerd met behulp van een stel
overlopers in de Bondsdag de verzwakte
regering Brandt-Scheel uit het zadel te
werpen.
In dat jaar 1972 werd de SPD (met 45,9
procent van de stemmen) voor het eerst de
grootste partij van Duitsland en wist de
liberale partner FDP zich met een score
van 8,4 procent aanzienlijk te verheffen
boven de 5-procentsdrempel die in dit land
splinterpartijen de weg naar het parlement
verspert. De CDU/CSU zag zich met 44,8
procent opnieuw naar de oppositiebanken
verwezen, zonder hoop nu op een tussen
tijdse machtswisseling.
Vier jaar later is de roes over de nieuwe
Oost-politiek verkeerd in diepe teleurstel
ling om Russische en Oostduitse onverzet
telijkheid en chicanes. Het land wordt bo
vendien ook na de overwinning van de
economische recessie nog steeds geteis
terd door een werkloosheid die maar nau
welijks beneden het miljoen is gedaald.
Willy Brandt, regeringsmoe, aangeslagen
door het spionage-schandaal-Guillaume,
trad in 1974 als Bondskanselier af. Zijn op
volger, Helmut Schmidt, is het type van de
sterke man, die weliswaar tot de verbeel
ding van menig kiezer spreekt, maar eer
der ondanks dan dankzij het feit dat hij
sociaal-democraat is.
Zijn grote rivaal in deze verkiezingsuitslag
id die andere Helmut, Kohl, minister
president van de deelstaat Rijnland-Palts,
voorzitter van de CDU en tegen de aan
vankelijke weerstand van CSU-collega
Frans-Jozef Strauss (die zichzelf als de be
ste beschouwt) tot kanselierkandidaat van
de oppositie benoemd.
Hij is een man van het midden, met een
groot talent voor verzoening en vergelijk
binnen de eigen partij, ongetwijfeld een
toonbeeld van fatsoen en vele andere
goed-burgerlijke deugden. Maar zijn kwa
liteiten als politicus, laat staan als Bonds
kanselier, zijn ook in de eigen rijen niet
onomstreden.
Helmut Kohl voert een partij aan die er bij
alle verbale felheid niet in is geslaagd voor
de belangrijke maatschappelijke en poli
tieke problemen alternatieven aan te ge
ven. Dat verwondert niet in een land, waar
het gros van de kiezers, welke partij ze ook
stemmen, gekenmerkt wordt door een
hang naar het behoedzame midden en een
afkeer van experimenten. Daar komt bij, -
dat de vier grote partijen in een steeds
veelvormiger maatschappij voor iedere
groep wel iets in petto moeten hebben.
Vooral voor CDU en SPD, die „Volkspar
tijen pretenderen te zijn, hebben de pro
gramma's veel weg van een catalogus van
een groot verzendhuis.
Tot een duidelijke profilering draagt al
evenmin bij dat de grote Westduitse poli
tieke partijen (anders dan in ons land met
zijn sterke partij-verspintering) in zichzelf
al coalities zijn, met vleugels die door hun
sterk tegenstrijdige verlangens elkaar
goeddeels neutraliseren, zo niet ontkrach
ten.
En dan - welke partij in dit land van tot
angst neigende burgers zou het, vooral in
een verkiezingsjaar wagen stoutmoedige
visies aan te bieden die de kiezers kunnen
opschrikken of op kosten kunnen jagen?
Vandaar dan ook Epplers verzuchting
over die pseudo-ideologische verkiezings
strijd die op het punt staat uit te breken.
Het gebrek aan politieke substantie leidt
tot Amerikaanse toestanden. Zoals in de
Verenigde Staten de strijd tussen Ford en
Carter vooral op het persoonlijke vlak zal
worden gestreden, spitst in Bondsrepu
bliek de krachtmeting zich toe op de ge
stalten Helmut en Helmut. De opinie
instituten voorspellen een fifty-fifty-
resultaat met (gezien de 10 a 20 procent
zwevende kiezers) een föute marge van 2,5
procent. In die marge zal de beslissing val
len: een krappe meerderheid voorde ploeg
Schmidt-Genscher of een even krappe ab
solute meerderheid voor de CDU/CSU.
Het verschil tussen de blokken is er meer
een van „klimaten" dan van concrete
programma-inhouden, onder Kohl (met
Strauss als vice-kanselier van de Europese
en Atlantische vice-kanselier) zeker ophet
gebied alsmede de defensie weinig of niets
veranderen. Ten opzichte van Oost-
Europa is een zekere verstarring te ver
wachten, maar onder de bestaande ver
dragen met die landen kan ook een CDU-
regering niet meer uit. De binnenlandse
politieke atmosfeer zal sterker worden ge
kenmerkt door een indruk op „rust en or
de", en een geringere tolerantie ten aan
zien van randgroeperingen en
verschijnselen. Maar het is en blijft een
kwestie van nuances, aanzienlijk meer dan
van principiële verschillen.
De SPD voert haar verkiezingscampagne
niet minder dan de CDU in de nationale
kleuren zwart-rood-geel. Zij zet haar leus
„Verder werken aan het model Duitsland"
tegenover de demagogische slagzin van de
christen-democraten: „Vrijheid in plaats
van socialisme". Daartussen, zich moei
zaam een gezicht gevend, bevindt zich de
kleine FDP van Genschen „Zonder ons
raakt de democratie tussen twee molen
stenen". Genscher moet zich afzetten, niet
alleen tegen de CDU, maar ook tegenover
de sociaal-democratische bondgenoot, die
er anders dan in 1972 in het uur van haar
benauwenis niet over peinst de FDP
stemmen cadeau te doen. Tegenover de
opkomende vloed van Kohl en de zijnen
blijven de SPD en de liberalen op leven en
dood met elkaar verbonden.
volkspartij en de conservatieven.
Ondertussen zetten niettemin tien
duizenden Deense arbeiders nu
voor de derde dag hun staking
voort om kracht bij te zetten aan
hun protesten tegen de
zesprocents-limiet voor de stijging
van de lonen, die door de vakbon
den worden beschouwd als een
reële inkomensdaling.
Een stakingswoordvoerder
noemde de maatregel een ongewet
tigde inmenging in het recht op
vrije loononderhandelingen.
In Kopenhagen staakten onder
meer de buschauffeurs en de amb
tenaren van de PTT. Ook andere
werknemers staakten spontaan.
De Deense pers was over het alge
meen nogal positief over de rege
ringsvoorstellen, als een welkom
alternatief voor algemene verkie
zingen, die onmiddellijk zouden
zijn gevolgd op een eventueel ver
werpen van het voorstel.
Het parlement willigde tevens een
verzoek in van de Deense minister
van financiën, Knud Heinesen, om
dit jaar in het buitenland via staat
sleningen drie miljard kroon bijeen
te brengen, als aanvulling op de
reeds toegewezen zes miljard
kroon. Tot dusver heeft Denemar
ken dit jaar 5,6 miljard kroon in het
buitenland geleend.
Eerder deze week zei Heinesen dat
de regering het, in verband met een
verwacht tekort op de betalingsba
lans volgend jaar, raadzaam acht
om in de komende maanden ge
bruik te maken van alle kredietmo
gelijkheden in het buitenland.
Peter Custers
beëindigt
hongerstaking
in Bangla Desj
DEN HAAG (ANP) - Peter Custers,
de Nederlander die sinds 8 decem
ber in Bangla Desj gevangen zit en
tegen wie maandag een proces zal
beginnen, heeft de hongerstaking
die hij vorige week woensdag was
begonnen beëindigd. Zijn ouders -
zijn vader is oud-burgemeester van
Roermond - zijn, vergezeld van
twee adviseurs, in Dacca aangeko
men om het proces bij te wonen.
Volgens de landelijke werkgroep
Bangla Desj proberen de Bengaalse
autoriteiten Custers te gebruiken
als aanklager van medegevange
nen, in het bijzonder mensen van
de socialistische J.S.D. en de Prole
tarische Eenheidsbeweging. Een
vooraanstaand lid van de J.S.D.,
kolonel Taher, die in dezelfde pe
riode als Custers gevangen werd
genomen, is onlangs opgehangen.
De regering doet al het mogelijke
om de invrijheidsstelling van Peter
Custers te bewerkstelligen, zo zei
premier Den Uyl gisteravond. Hij
sprak over "intensieve bemoeiin
gen" van minister Van der Stoel,
maar zei niet in details te kunnen
treden.
