'Buitenlanders moeten meer
aandacht
krijgen'
Volksdanscursus bij LJA
Buitenlanders
ook elders in
'verdomhoekje'
Meer duidelijkheid in
onttrekking woonruimte
Leidse vormingsleidsters over vormingswerk
Marokkanen en Turken:
Commissie: meepraten
over garagevestiging
Actief in
vrije
WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1976
Door Wim Wirtz
LEIDEN - "De moeilijkheid is dat
je in het algemeen te maken hebt
met een generatie die rechtstreeks
uit het geboorteland Marokko of
Turkije komt. En die mensen ken
nen geen Nederlands. Je kunt dan
niet tegen een Marokkaanse auto-
montèur zeggen: kijk, dat is nou de
wet van Archimedes. Want dat
komt gewoon niet over".
Ankie Warmerdam houdt zich als
vormingsleider op het Vormings
centrum voor Werkende Jongeren
in Leiden speciaal bezig met vor
mingswerk voor Marokkaanse en
Turkse werkende jongeren. Samen
met vormingsleider Ida Rombach
en een aantal tolken werkt ze met
vijftien-, zestien en zeventienjari
gen die net als hun Nederlandse
leeftijdgenoten gedeeltelijk leer
plichtig zijn en dus ook gedurende
één of twee dagen per week een
vormingscentrum of een beroep
sopleiding moeten bezoeken.
Er is alleen één groot verschil: de
Mr. Vrolijk-
opent 40ste
Vebo in de
Groenoordhal
LEIDEN - Op zaterdag 4 septem
ber wordt in de 'Groenoordhal de
40-ste fokvee-, mestvee-, annex
zuiveltentoonstelling gehouden.
De officiële opening van deze
jubileum-Vebo zal worden verricht
door de commissaris van Koningin
in Zuid-Holland mr. M. Vrolijk.
taal. Een uiterst lastige hindernis
waarmee Ankie en Ida sinds de
start van het vormingswerk voor
buitenlandse werknemers her
haaldelijk zijn geconfronteerd. Ida:
"We hebben bijvoorbeeld een pro
ject gedaan over werk, wat je van
het werk moest weten. Maar het
Nederlands was veel te moeilijk en
het was allemaal veel te abstract.
We hebben het in dat project bij
voorbeeld gehad over wat je moet
doen als je ontslagen wordt. En
toevallig werd er toen een van hen
ontslagen, maar hij was vergeten
wat hij moest doen".
Het vormingswerk voor buiten
landse jongeren kwam moeizaam
van de grond en verloopt nog
steeds niet zoals het hoort. Ruim
twee jaar geleden na een proefpro
ject van twee maanden begonnen
Ankie en Ida met de werving van
buitenlanders aan de hand van ad
reslijsten die ze hadden gekregen
van de Schooladviesdienst (SAD)
en de gemeente Leiden. "We heb
ben toen ontzettend veel huisbe
zoeken afgelegd, zo'n vijfendertig.
Maar we kregen maar twaalf deel
nemers. Er bestond wel wat weer
stand bij de gezinnen als het om
meisjes ging. Gemengde groepen,
daar moesten ze so-wie-so mets van
hebben en meisjes alleen naar het
vormingswerk, nou, dat was ook
wel moeilijk. Want vrouwen heb
ben in Marokko en Turkije natuur
lijk een andere rol dan hier".
Er was geen voorbewerkt lesmate
riaal. Want het Nederlandse on
derwijs is zover nog niet dat er met
buitenlanders die hier al jaren het
vuile werk mogen doen, gerekend
wordt. Ankie en Ida moesten hun
materiaal dan ook betrekken van
de Leidse werkgroep voor buiten
landse arbeiders en het Nederlands
Centrum voor Buitenlanders. Ma
teriaal dat doorgaans gebruikt
wordt om volwassen buitenlanders
in een ijltempo met de gewoonten
van onze samenleving vertrouwd te
maken.
t Buitenlandse meisjes in het Leidse vormingscentrum: aparte groepen
Voor het komende "schooljaar"
bevat het lesprogramma Neder
lands, maatschappijleer, hand
vaardigheid (naaien, leerbewerken,
timmeren, fotografie etc.) en sport.
Het laatste is, wat in vakkringen
genoemd wordt, een non-verbale
activiteit, wat in de praktijk bete
kent dat er nauwelijks Nederlands
gesproken hoeft te worden. Even
als vorig jaar wordt er met aparte
meisjes- en jongensgroepen ge
werkt, elk bestaande uit zeven a
acht Marokkanen en Turken.
De werving is inmiddels weer op
gang gekomen. Er is een speciaal
door tolken vervaardigde folder
uitgebracht om voor de Marok
kaanse en Turkse werkende jonge
ren uit te leggen wat het vormings
werk eigenlijk inhoudt. En ook zul
len er weer de nodige huisbezoeken
worden afgelegd.
Uit de folder blijkt overigens dat
vijftien- en 'zestienjarige buitenlan
ders in Leiden niet de mogelijkheid
hebben om, zoals de wet dat wil,
twee dagen per week het vor
mingscentrum te bezoeken. Neder
landse jongeren daarentegen kun
nen dat wél. "We hebben nog niet
voldoende geld en mankracht om
buitenlandse jongeren twee dagen
op het vormingscentrum te laten
komen", zegt de folder, daarmee
uitdrukking gevend aan een stukje
ongelijkheid, waarvan Ankie en Ida
vinden dat het zo spoedig mogelijk
moet verdwijnen. "Dat is trouwens
helemaal wel een groot probleem",
zegt Ankie. "Waar de overheid een
handje zoü kunnen helpen in de fi
nanciële en personele sfeer, daar
vertikken ze het ten enenmale. We
zifn een paar keer in Den Haag ge
weest om daarover te praten. Maar
elke keer dat je daar komt heb je
heel sterk het gevoel dat de boot
wordt afgehouden". Ida: "Je hebt
voor dat Nederlandse lesmateriaal
so-wie-so meer tolken nodig. Je
moet sterk individueel werken en
een lesprogramma kunnen maken
dat daarop is afgestemd. Boven
dien heb je non-verbaal materiaal
nodig. We hebben daarom meer'
geld nodig en meer personeel".
Ankie: "Het budget voor buiten
landers zou veel groter moeten zijn.
We hebben zelf gemerkt dat dat
dringend nodig is".
Wafelbakker
mag in
garageboxen
LEIDEN - In de garageboxen aan
de Brant Buyskade mag een wafel-
produktiebedrijf worden geves-
tigd.'De raadscommissie voor Eco
nomische Aangelegenheden ging
gisteravond akkoord met deze be
stemming, maar verbond er wel de
voorwaarde aan, dat het wafelbed-
rijf de omwonenden geen stanko
verlast mag bezorgen.
Volgens Van Baaren (PvdA) mag
de vergunning alleen verleend
worden onder de voorwaarde dat
het bedrijf voorzieningen zal moe
ten treffen, zodra zich gegronde
klachten van omwonenden voor
doen.
Zoals bekend is uit de schriftelijke
reacties van de bewoners van het
Jac. Urlusplantsoen gebleken, dat
men vooral stankoverlast vreest
van het bedrijf.
LEIDEN - Het vormingswerk voor
werkende jongeren is niet de enige
sector waar de Marokkaanse en
Turkse jeugd nog min of meer in
het „verdomhoekje" 'zit. De aan
dacht bijvoorbeeld voor de speci
fieke problematiek van de jonge
buitenlander in het voortgezet on
derwijs is nog vrijwel nihil.
Ervaringen in Leiden spreken wat
dat betreft boekdelen. Zo bestaat
hier al enige tijd het plan om een
schakelklas op te zetten. Een soort
brugklas van de lagere school naar
eén of andere vorm van voortgezet
onderwijs, waarin grote aandacht
wordt besteed aan de geëigende
problemen van Marokkanen en
Turken. Op dat plan is evenwel niet
veel respons gekomen. Begin juni
j.l. schreef de heer Smit van de afde
ling onderwijs in het stadhuis in to
taal zestig lagere scholen en scho
len voor lager beroepsonderwijs
aan. Hij verzocht de hoofden van
deze scholen om aan te geven of zij
buitenlandse kinderen hadden die
in aanmerking zouden kunnen
komen voor eem schakelklas en of
zij bereid waren aan dat initiatief
mee te werken. Smit: „We hebben
een aanbod gekregen van een twee
tal Chinezen die in die schakelklas
zouden kunnen worden onderge
bracht. Meer niet. Je kunt dus wel
zeggen dat we op het ogenblik een
beetje zijn vastgelopen".
De Bedrijfs Technische School,
waar al individueel onderwijs ge-
geveh wordt, is tot nog toe de enige
school voor voortgezet onderwijs in
Leiden waar de mogelijkheid be
staat om speciaal ten behoeve van
Marokkaanse en Turkse leerlingen
vier uur pér week Nderlands te ge-
Op andere scholen voor voortgezet
onderwijs is de aandacht voor de
buitenlanders evenwel nog be
droevend. Een direct betrokkene
zegt: „Overal waar je komt, bij
mavo-scholen, bij de havo's, vind je
maar weinig betrokkenheid. Voor
naamste argument is dan dat ze het
al druk genoeg hebben met hun
normale taak". Drs. Henk Evers
van de Schooladviesdienst, die zich
speciaal met buitenlanders in het
lager onderwijs bezighoudt en ei
genlijk gqen bemoeienis heeft met
het voortgezet onderwijs, geeft als
zijn persoonlijke mening: „Ik vind
het 'voortgezet onderwijs wel een
probleem.
En het ergert me toch ook wel een
beetje als je ziet dat leerkrachten
zelf op dit gebied niets doen en hun,
krachten niet bundelen in een soort
overleg of zo. En het is echt wel no
dig. Want er zijn diverse buiten
landse kinderen die op het ver
keerde niveau zitten en die intelli
gent genoeg zijn om een hogere op
leiding te volgen".
Wat het lager onderwijs betreft is
Evers evenwel redelijk tevreden.
Sinds 1973 heeft Leiden een „vlie
gende brigade", bestaande uit on
derwijskrachten. die scholen be
hulpzaam zijn bij het „aanspreek
baar maken van dé scholen voor
buitenlandse kinderen". In de
praktijk betekent dat een uurtje
Nederlands spreken en schrijven,
als onderdeel van het lesprogram-
Vorig jaar was er op de Drie Octo-
berschool nog de mogelijkheid
voor Marokkaanse en Turkse kin
deren van lagere scholen om een
halve dag per week les te krijgen in
en over hun eigen taal en moeder
cultuur. De klas werd echter te
groot en intussen is besloten om
deze opvang wijksgewijs aan te
gaan pakken.
Ook wordt er in Leiden nog steeds
gewerkt aan- een opvangklas, die
vergeleken kan worden met een
schakelklas. In deze opvangklas
zouden de buitenlandse kinderen
maximaal twee jaar moeten door
brengen. Na die twee jaar zouden
de kinderen klaargestoomd kun
nen zijn voor de school in hun wijk.
De filosofie, volgens Evers: „Er zit
in de benadering van het onderwijs
aan buitenlandse kinderen in het
algemeen nog steeds de filosofie
van: we moeten de kinderen zo snel
mogelijk Nederlands leren en ze
dan in het onderwijsproces inpas
sen. Maar op die manier mist zo'n
kind in de periode dat het Neder
lands leert, inhoudelijk een stukje
onderwijs. En in de tweede plaats
krijgt het een enorme knauw, om
dat er helemaal voorbij wordt ge
gaan aan z'n eigen cultuur en op
voeding. Daarom zou het neder-
lands in zo'n opvangklas als vak
gegeven moeten worden naast al
lerlei andere vakken."
ADVERTENTIE
LEIDEN - De Leidse Jeugd
Aktie, een (paraïgemeente-
lijke instelling, organiseert
al twintig jaar elk seizoen
een aantal cursussen. Het
meest bekend zijn zonder
twijfel de cursus volksdan
sen en creatieve handvaar
digheid.
Het komend seizoen wordt een cur
sus volksdansen van twintig lessen
gegeven, waarin dansen uit onder
meer Joegoslavië, Griekenland,
Roemenië en Israël aan de orde
komen. Rob Elsenaar leidt de cur
sus op woensdagavond tussen half
acht en half tien.
De bedoeling van de cursus crea
tieve handvaardigheid is niet om
zomaar wat vrijblijvend met mate
riaalbewerking bezig te zijn, maar
het doel is om op te leiden voor het
landelijk diploma dat is ingesteld
door de Nederlandse Handenar
beid Federatie. Met dit certificaat
kan worden gewerkt in jeugd- en
jongerenwerk, als bezigheids- of
creatieve therapeut in een tehuis of
inrichting of in het bejaarden- en
volwassenwerk. De cursus omvat
tachtig lessen en wordt zodoende,
bij een frequentie van een avond
per week, uitgesmeerd over twee
seizoenen. De opleiding valt uit een
in een praktisch en een theoretisch
gedeelte.
Nieuw dit jaar is de cursus Organi
satie Opbouw, Financieel Beheer,
Vergader- en Discussietechnieken.
Speciaal ingesteld ter begeleiding
en ondersteuning van het vrijwilli
gerswerk, waarvan een groot aantal
instellingen in Leiden in toene
mende mate gebruik moet maken.
Een opleiding ook voor bestuurs
leden en stafmedewerkers op wel-
zijnsgebied, die een tekort aan
kennis willen wegwerken. Aan de
orde komen onderwerpen als
rechtspersonen, statuten, opzet van
een begroting, boekhouding, fi
nancieel verslag, gespreksvoering,
discussie en vergadering. De lessen
zijn verdeeld over drie blokken,
van elk vijf en worden op maanda
gavond gegeven. Nieuw ook is de
LEIDEN - De raadscommissie
voor Economische Aangelegenhe
den wil meepraten over de toeken
ning van vestigingsplaatsen voor
garagebedrijven in de Merenwijk.
De commissie sprak die wens giste-
garage Kempeneers in de Lange-
straat, die zich in de Merenwijk zou
Deze garage, die gevestigd is in het
gebied Herengracht/Zijlsingel, zou
al jaren in onderhandeling met de
gemeente zijn over een nieuwe ves
tigingsplaats. Kempeneers heeft,
volgens het CDA-raadslid Bleijie,
eerst verschillende plekken in het
gebied Herengracht/Zijlsingel
aangeboden gekregen. Tenslotte
zouden er voor de garage mogelijk
heden geschapen worden in de Me
renwijk. Er werden plannen ge
maakt. de tekeningen waren klaar
en Kempeneers stond op het punt
te verhuizen, toen het grondbedrijf
van de gemeente de zaak plotseling
afkapte en de hele zaak niet door
ging.
Op vragen van Bleijie over deze
zaak antwoordde Van Aken dat ga
rage Kempeneers niet de enige ge
gadigde is voor de vëstiging van
een garagebedrijf/benzinepomp in'
de Merenwijk.
De toewijzing van de plaats zou
volgens Van Aken bemoeilijkt
worden, doordat een van de gega
digden "het alleenvertoningsrecht
wil hebbenzoals de wethouder
Een en ander vormde voor de
commissie-leden aanleiding om
vast te leggen, dat men gehoord wil
worden, voordat een toewijzing
plaatsvindt.
Friese staart- en stoeltjes-
klokken, Zaanse- en
Schippertjesklokken.
Div. stijlklokken,
moderne schoorsteen- en
wandklokken.
Interessante collecties
antieke klokken.
Horloger
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181
Altijd voordelig
Speciaal atelier voor het
repareren van antieke klok
ken.
Meer Leids nieuws
op pagina 13
ieve handvaardigheid, niet vrijblijv<end
i landelijk diploma.
Tiener-tekencursus, die de LJA in
samenwerking met de Leidse
schilder- en tekenacademie Ars
Aemula Naturae organiseert op
dertig achtereenvolgende vrijdag
middagen. De lessen zijn bedoeld
voor scholieren in de leeftijd van
dertien tot vijftien jaar en kunnen
gezien worden als een vooroplei
ding, waarna een keuze voor de
kunstacademie beter gemotiveerd
kan worden.
De Leidse Jeugd Aktie organiseert
volgende week woensdag over het
nieuwe programma een voorlich
tingsavond. Er zijn werkstukken en
dia's te zien, die een indruk geven
van de cursussen in het verleden en
de docenten zijn aanwezig voor een
toelichting.
De voorlichtingsavond begint om
acht uur. Leidse Jeugd Aktie,
Noordeinde 2a. voormalige Zee
vaartschool, telefoon 130615.
PvdA-raadslid Ranner wil:
Bij tal van instellingen
als vormingscentra,
buurt- en clubhuiswerk,
jongeren- en diensten
centra wordt binnenkort
begonnen met het pro
gramma van het nieuwe
en andere activiteiten
zijn daar in opgenomen.
De komende weken een
overzicht van de voor
naamste programma's.
LEIDEN - Over de vraag
of een bedrijf 'bepaalde
woonruimte aan de
woonbestemming mag
onttrekken dm er be
drijfsruimte van te ma
ken, moeten.meer men
sen beslissen. Bovendien
moet er meer duidelijk
heid komen over de crite
ria, die bij een dergelijke
beslissing gehanteerd
worden.
Het PvdA-raadslid Ran-
deze strekking doen tij
dens de behandeling in
de raad van de regeling
over woningonttrekking.
Dat kondigde hij gistera
vond aan tijdens een ver
gadering vari de raads-
mische Aangelegenhe
den. Op grond van de
nieuwe regeling kan een
bedrijf, dat woonruimte
in bedrijfsruimte veran
dert, verplicht worden
daarvoor een vergoeding
te betalen, tenzij het be
drijf zelf voor vervan
gende woonruimte zorgt.
Ranner had geen moeite
met deze vergoeding,
maar wilde meer duide
lijkheid over de wonin
gonttrekking zelf. In de
nieuwe regeling staat, dat
er slechts dan een ver
gunning tot woningont
trekking zal worden ge
geven, wanneer anders
het algemeen of
economisch-maatschap-
pelijk
belang ernstig zal worden
geschaad "Wat betekent
dat in de praktijk? wilde
Ranner weten. Hij werd
daarin bijgevallen door
Houtman (SGP GPV) en
Van Duvn (VVD) die niet
~|r duidelijkheid
de criter
r ook
vilde
bet
controle-mogelijkheid.
"De wethouder van
Volkshuisvesting krijgt
wel een erg belangrijke
stem bij de interpretatie
van de regels", aldus Van
Duvn
De betrokken wethouder,
Verboom, die bij de
commissie te gast was.
wees er echter op, dat de
regeling bedoeld is om de
digen (op het ogenblik
duurt het 21 weken voor
een vergunning al of niet
verleend wordt) en dat
een uitbreiding van het
aantal betrokken instan
ties niet bepaald gewenst
Verboom, en met hem he
PSP-raadslid Anne v.c
Zande, benadrukte bc
vendien dat de regeling ii
wal scherper zal worden
toegepast. Volgens de
wethouder gaan nog te
veel bedrijven lichtvaar
dig over tot het onttrek
ken van woningen aan
hun bestemming. "En de
regeling heeft tot doel er
voor te zorgen, dat men
dat wat minder lichtvaar-
dig zal gaan doen".
Daarbij kan de vergoe
ding die men moet beta
len, wanneer men goede
en goedkope woningen
aan de bestemming ont
trekt, van invloed zijn.
Verboom zei het in ieder
geval opvallend te vin
den. dat het aantal aan
vragen voor woningont
trekking de laatste tijd de
pan uitrijst, nu men weet
dat de nieuwe regeling op
stapel staat. Up het ogen
blik hoeft er namelijk nog
geen vergoeding te wor
den betaald.
