Buckley trekt zich terug
Links Libanon in het nauw
I
Gee/zwarte meerderheid macht in Rhodesië
Partij conventie Republikeinen Amerika
Zuidafrikaanse kleurlingen solidair negers Kaapstad
DINSDAG 17 AUGUSTUS 1976
BUITENLAND
1
PAGINA 6
Secretaris Waldheim van de V.N.ziet maar één oplossing:
COLOMBO (DPA) - Slechts een „snelft?
machtsoverdracht aan de (zwarte) meer
derheid" kan in Rhodesiè een „duurzame
en rechtvaardige oplossing" bieden. Dit
heeft de secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, de Oostenrijker Kurt Wald
heim, gisteren verklaard op de topconfe
rentie van de niet-gebonden landen in Co
lombo, op Sri Lanka.
Volgens Waldheim moet het „illegale"
blanke bewind in Rhodesië verder worden
geïsoleerd om een dergelijke oplossing te
bereiken. Hij meende dat het toenemend
geweld in dit gebied internationale gevol
gen zou kunnen hebben en de vrede en de
veiligheid van heel zuidelijk Afrika in ge
vaar kon brengen.
Over Zuid-Afrika zei de secretaris
generaal van de VN dat de hele wereld de
gevolgen van de „verderflijke" apartheid
spolitiek had gezien. Met name toonden de
moeilijkheden van de afgelopen maanden,
waarbij „honderden onschuldigen zijn ge
dood of gewond", dat de apartheid „on
vermijdelijk tot geweld leidt".
De vertrekkend voorzitter van de 85 leden
tellende beweging van de niet-gebonden
landen, de Algerijnse president Honari
Boumedienne stelde in Colombo het pro
bleem van de westelijke Sahara aan de or
de. Dit ondanks de pogingen van de Arabi
sche ministers van Buitenlandse Zaken in
de afgelopen week publieke discussies te
voorkomen over kwesties die hen kunnen
verdelen.
De verdeling van de westelijke Sahara tus
sen Mauretanië en Marokko, tegen de zin
van Algerije dat een onafhankelijkheids
beweging in het woestijngebied steunt,
had geleid naar het gevaarlijke pad van
„militaire bezetting, een onderdrukkings
oorlog en een massale uittocht van de be
volking". aldus Boumedienne.
Anderzijds meende de Algerijnse leider
dat de burgeroorlog in Libanon onderdeel
Is van een poging van de „krachten van het
imperialisme" de niet-gebonden landen te
splijten en te overwinnen. „Er is een vast
besloten inspanning Arabieren op te zet
ten tegen andere Arabieren, Afrikanen
tegen andere Afrikanen, met het doel de
huidige bevrijdingsgolf te verzwakken".
L>e topconferentie van niet-gebonaen lan
den heeft gisteren de premier van het gast
land Sri Lanka, Sirimavo Bandaranaike,
eenstemmig gekozen als voorzitter. Ban
daranaike was voor deze functie voorge
dragen door de Egyptische president. An
war Sadat, en zijn Cyprische ambtgenoot,
aartsbissschop Makarios.
Eerder op de dag had Bandaranaike de
grootmachten gevraagd hun strijdkrach
ten terug te trekken uit de Indische
Oceaan, de Caribische Zee en het Middel
landse Zeegebied. Anderzijds deed ze het
voorstel een handelsbank voor de derde
wereld op te richten om het monopolie op
het gebied van de economische activiteit
te doorbreken van de multi-nationale
reuze-banken van de geïndustrialiseerde
landen.
Ethiopië beloofde gisteren in Colombo
nooit territoriale aanspraken te zullen
doen gelden op Djibouti, de Rode Zeestaat
die volgend jaar van Frankrijk onafhanke
lijk zal worden. Deze belofte kwam van
brigade-generaal Teferi Bante, voorzitter
van Efhiopies voorlopige militaire rege
ring.
Als verdere bijdrage tot de vrede en de
veiligheid in die streken had Ethiopië
voorgesteld dat de buurlanden van Dji-
boeti onder auspiciën van de OAE (organi
satie van Afrikaanse eenheid) een verkla
ring zouden tekenen, waarin ze afzien van
aanspraken op Djiboeti.
De Egyptische president Sadat veroor
deelde de „voortdurende Israëlische be
zetting van Arabisch gebied". Sadat her
innerde eraan dat de Arabische landen
hun laatste oorlog met Israel in oktober
1973 hadden gevochten, een maand na de
laatste top van de niet-gebonden.
landen.
Volgens Sadat leek Israel „behoefte te
hebben aan een nieuwe les. die het zou
genezen van elk gevoel van superioriteit of
overheersing". Hij zei de vermeende ban
den tussen Israel en Zuid-Afrika af te keu
ren, die naar zijn zeggen ten doel hadden
„de Afrikaanse en Arabische volkeren te
terroriseren".
Oeganda's president. Idi Amin. heeft gis
teren laten weten dat hij hoopte de topcon
ferentie van de niet-gebonden landen op
Sri Lanka persoonlijk te kunnen bijwo
nen. Maar als hij niet naar Colombo kwam,
zou dat te wijten zijn aan „omstandighe
den buiten hem om," zo staat in een door
radio Oeganda uitgezonden boodschap
aan de gastvrouw van de top.
Amin vraagt de premier in het geval van
zijn afwezigheid „zeker te zijn van mijn
geestelijke aanwezigheid".
In persbureau voor het midden-oosten
heeft gisteren bekendgemaakt dat een
groep van 23 Libiërs is teruggestuurd toen
zij in Colombo met een partij vuurwapens
en explosieven arriveerde.
IN een bericht uit Colombo zegt Mena dat
de wapens werden ontdekt bij een elek
tronische controle van de bagage van de
Libiërs.
„Premier Bandaranaike gaf onmiddellijk
opdracht deze terroristen het land uit te
zetten", aldus het Egyptische persbureau.
De Libiërs zijn onder bewaking gebleven
tot zij uit Colombo vertrokken.
KANSAS CITY (SP) - James Lane Buckley wil toch maar
liever de populaire Conservatieve senator van de staat New
York blijven dan als spelbreker optreden in de tweekamp
tussen Ford en Reagan. Buckley zal zich niet beschikbaar
stellen als presidentskandidaat en keert daarmee voor
zichzelf de dreiging af, dat de Newyorkse afdeling van de
Republikeinse partij in november alles zal doen om zijn
kans tot herverkiezing als senator de grond in te boren.
Howard Baker: goede kans
Russische
kosmonauten
voelen zich
eenzaam
MOSKOU (SP) - De Russische
kosmonauten Wolynow en Zjolo-
bow zijn vandaag aan hun zevende
week in de ruimte begonnen. Zij
maken het lichamelijk uitstekend,
maar volgens het Sowjet-
regeringsblad Izwestia beginnen zij
psychische problemen te krijgen.
De kosmonauten hebben last van
"gebrek aan prikkels", zegt het
blad. Ondanks jarenlange training
op dit punt reageert het menselijke
organisme nog steeds merkwaar
dig op het eenzame verblijf in de
ruimte. Een kosmonaut neemt het
weinige dat er waar te nemen valt,
heel intens in zich op en daarbij on
dergaan de "drempelwaarden" van
de zintuigen veranderingen: hij
wordt erg gevoelig voor luchtjes,
geluiden, temperatuurswisselin
gen.
Een symptoom van de psychische
verandering is volgens de Izwestia
hun grotere behoefte aan contact
zij vragen het grondstation steeds
vaker om nieuwtjes van de aarde.
Er is nu begonnen met een dage
lijkse portie muzikale verstrooiing
voor het tweetal.
Een van de doelen van de Russi
sche ruimtereis is vermoedelijk
verbetering van het duurrecord in
de ruimte, 84 dagen door drie
astronauten van het Skylab-
programma. Het langste Russische
ruimteverblijf is 63 dagen.
Gandhi krijgt
fiat regering
NIEUW DELHI (AP) - Het Indiase
parlement heeft de regering van
premier Indira Gandhi gisteren
opnieuw voor een jaar het recht ge
geven politieke gevangenen vast te
houden zonder hen in staat van be
schuldiging te stellen.
De parlementaire goedkeuring van
het wetsvoorstel stond al bij voor
baat vast. De congrespartij van me
vrouw Gandhi heeft een tweederde
meerderheid, in de wetgevende
huizen, bovendien wordt de hui
dige wetgevende zitting geboycot
door vier niet-communistische op
positiepartijen uit protest tegen het
door mevrouw Gandhi gevoerde
beleid.
En wederom is president Gerald
Ford in deze bittere verkiezings
strijd een goudhaantje. Want de
plotselinge intrede van senator
Buckley in de strijd tussen Ford en
Reagan, zoals die vorige week werd
aangekondigd, had de president
grote schade kunnen doen en hem
misschien hebben kunnen breken.
Buckley zei dan wel dat hij een
"compromis-kandidaat" wilde zijn,
maar hij was duidelijk naar voren
geschoven door kringen, die op zijn
zachtst gezegd meer naar Reagan
dan naar Ford oogden. De opzet
hiervan: Buckley moest zoveel
stemmen van beide kandidaten af
troggelen, dat bij een eerste stem
ming geen beslissing zou vallen.
Misschien had de Ford-aanhang
wel gelijk dat dit in eerste instantie
Reagan meer stemmen zou gaan
kosten dan de president. Maar de
laatste zou toch zoveel van zijn to
tale greep verliezen, dat ook hij niet
bij een eerste poging over de streep
zou komen. Bij een tweede stem
ming zou dan een groot aantal spij
tige Ford-stemmers, dat door het
resultaat van de voorverkiezing^n
aan de president was gebonden, de
vrijheid krijgen om alsnog naar
Reagan over te lopen. Buckley is
teruggetreden, de vlieger is dus niet
opgegaan, 's Middags was de be
slissing van Buckley bekend ge
worden. Gisteravond kwam hij
plotseling voor het front van de
conventie met de opening: "Mijn
naam is Jimmy Buckley en ik wil
meedoen aan de verkiezingen voor
de Senaat". Daarna mocht hij zijn
collega Howard Baker als feestre
denaar van de avond introduceren.
Ruckleshaus, toonbeeld van zui
verheid omdat hij als onderminis
ter van jutitie weigerde Waterga-
teaanklager Archibald Cox te onts
laan toen deze Nixon achter de
broek zat. Dan een vrouw - maar
zou Jerry Ford dat echt durven?
Nee toch? - en dat is Anne Arm
strong, Amerikaans ambassadrice
in Londen. En de vijfde? Ja, nog
steeds Ronald Reagan als die ge
woon Ford is verslagen. Een gebaar
"om de eenheid in de partij te de
monstreren".
Maar Reagans campagneleider
John P. Sears heeft zondag op
nieuw verklaard dat Reagan er ge-
wooon niet over piekert om deze
knieval te maken. Nog duidelijker
was Reagans vrouw Nancy, die gis
teravond op de televisie met com
mentator Walter Chronkite om
honderd dollar wilde wedden dat
haar man nooit bijrijder van Ford
zal worden.
Een voorspelling in deze haast car
navaleske ontwikkeling binnen de
Republikeinse muren blijft echter
een slag in de lucht, hoe sterk alles
ook in de richting van Howard Ba
ker gaat wijzen.
t Strijdlustig zwaait Betty Ford .echtgenote van de Amerikaanse president, naar bekenden tijdens de eerste dag
van de Republikeinse Conventie in Kansas City.
Bevoorradingsroute afgesneden
Kandidaat
Ook Reagans poging om Ford te
dwingen een kandidaat voor het
vice-presidentschap aan te wijzen
vóór nij zelf in veilige haven ligt is,
zoals bekend, in een voorberei
dingscommissie mislukt. En het
ziet er niet naar uit, dat de voltallige
conventie voor Reagans aandrang
vanavond zal bezwijken.
Maar zelfs al zou Ford wel worden
gedwongen man en paard te noe
men, dan lijkt het er nu niet meer
op, dat hij daarmee een "running
mate" moet presenteren, die een
dermate lastig blok aan zijn been
wordt als de overhaaste keuze van
de als een linkse losbol be
schouwde Richard Schweiker dat
voor Ronald Reagan is geworden.
De president heeft stilzwijgend de
naar Watergate riekende John
Connally laten vallen, hoewel deze
waarschijnlijk de meest bekwame
politicus was, die Ford als mede
bestuurder in zijn achterhoofd had.
Uit het rijtje van zestien mogelijke
kanshebbers lijken er nu nog vijf
serieuze kandidaten te zijn overge
bleven en geen van hen zou als pre
sident Ford inderdaad nog tot een
voorbarig kleurbekennen zou wor
den gedwongen in brede rijen de
negatieve reactie kunnen opwek
ken van "nee, dan maar in hemels
naam liever het wanhoopskoppel
Reagan-Schweiker".
Baker
De eerste in het kwintet, dat Ford
uit zijn selectie zou hebben overge
houden is senator Howard H. Baker
van Tennessee, die gisteravond de
"Keynotespeech" uitsprak, een
rede met een algemene beginsel
verklaring. Het is geen geheim dat
de "keynoter" dikwijls ook de kan
didaat voor het vice-
presidentschap wordt.
Howard Baker dus. Een sterke tip.
Verder William E. Simon, de
scherpzinnige en erg aardige minis
ter van financiën en William D.
BEIROET (Reuter) - Volgens
rechtse radio-uitzendingen is het
Syrische leger gisteren de Libanese
stad Hammana binnengetrokken,
waardoor de bevoorradingsroute
van de linkse Libanezen en de Pa-
lestijnen is afgesneden.
De falangistische radiozender be
richtte het overgaan van Hammana
van linkse in rechtse handen en ra
dio Amsjit, een ander „rechts" sta
tion, sprak van de „bevrijding" van
de stad.
Een pro-linkse zender in Beiroet
maakte evenwelgeen gewag van de
aanwezigheid van Syrische solda
ten in Hammana, dat gelegen is op
35 kilometer ten oosten van de
hoofdstad. Palestijnse kringen
spraken het binnentrekken van de
Syrische troepen tegen.
Als de rechtsen gelijk hebben, dan
krijgen de Palestijnse en links-
Libanese troepen in de strategische
bergsteden Aintoera en Mtein, 30
kilometer ten oosten van Beiroet,
geen voorraden meer.
Aintoera en Mtein werden eerder
dit jaar door linkse troepen ver
overd. Zij beheersen de grote weg
die de door rechts beheerste kust
gebieden verbinden met het door
Syrië beheerste Zahle in oost-
Libanon, en Damascus.
Volgens kranteberichten in Beiroet
heeft de commandant van de vre
desmacht van de Arabische Liga,
generaal-majoor Mohammed Has
san Ghoneim, afzonderlijke ge
sprekken gevoerd met PLO-leider
Jasser Arafat en falangistische lei
ders over het beeindigen van de
vijandelijkheden in de bergen.
Als Mtein en Aintoera inderdaad in
rechtse handen zijn, zou het vol
gende doelwit van de rechtsen de
luchthaven van Beiroet kunnen
zijn. Zij bevindt zich in linkse han
den. maar zij is gesloten vanwege
de rechtse beschietingen.
Een Palestijnse leider in Libanon
heeft gepleit voor „algemene mobi
lisatie" van de 400.000 Palestijnen
in Libanon, omdat rechtse troepen
een groot offensief tegen Pales
tijnse stellingen in de bergen ten
noordoosten van Beiroet zouden
hebben ontketend.
De Libanese progressieve radio
heeft gisteravond bekendgemaakt
dat een aantal officieren en man
schappen van het „leger van Ara
bisch Libanon, samengesteld uit
dissidente onderdelen van het Li
banese leger en bondgenoten van
de linkse en Palestijnse strijd
krachten, is aangehouden naar aan
leiding van een poging tot muiterij.
In het bericht worden twee officie
ren met name genoemd, majoor
Boetari en luitenant Sami Abdal-
lah.
De Libanese minister van binnen
landse zaken en leider van de
rechtse nationale liberale partij,
Camille Chamoen, heeft gisteren
verklaard dat Libanon geen enkele
topconferentie of Arabische confe
rentie zal accepteren, zolang de ge
vechten op zijn grondgebied voort
duren.
„De»°alestijnen moeten zich terug
trekken uit alle posities die zij in
nemen en moeten terugkeren naar
hun kampen. Pas dan zouden wij
bereid zijn mee te doen aan een
eventuele Arabische topconferen
tie", zei Chamoen na afloop van een
onderhoud met president Soelei-
man Franjieh.
President Franjieh heeft gisteren
gepleit voor een „algemene wapen
stilstand" en een „politiek be
stand" om zijn opvolger Sarkis in
staat te stellen „de fundamenten te
leggen voor een nieuw bestel."
„Ik doe een beroep op alle partijen
in Libanon een politiek bestand in
acht te nemen om de gekozen pre
sident in de gelegenheid te stellen
de grondslagen te leggen voor een
nieuw staatsbestel", zei de op zijn
stuk staande christelijke president
in een nationale radiotoespraak.
„Op basis van dat bestand zou een
algemene wapenstilstand geres
pecteerd moeten worden", zei hij.
Spionage in
Zwitserland
door hoge
officier
De voormalige brigadegene
raal van de Zwitserse luch
tafweer, Jean-Louis Jean-
maire, die wordt verdacht
van spionage voor de
Sow jet-Uhie.
BERN (DPA/AP) - De voor
malige brigade-generaal van
de Zwitserse luchtafweer,
Jean-Louis Jeanmaire, is on
der verdenking van spionage
voor de Sowjet Unie gearres
teerd, zo heeft het ministerie
van justitie in Bern gisteren
meegedeeld.
Hij wordt ervan beschuldigd
aan leden van de Sowjetrussi-
sche ambassade in Bern mili
taire inlichtingen en beschei
den geleverd te hebben.
Jeanmaire is in januari 1976
gepensioneerd. Nadere bij
zonderheden wil het minister
hangende het onderzoek niet
geven.
Of de Sowjet-diplomaten, die
ervan worden verdacht bij de
zaak betrokken te zijn, nog in
Zwitserland zijn, is niet be
kend.
Dè militaire attaché van de
Sowjet-ambassade, Wladimir
Pronine, zei tegen een ver
slaggever, dat hij van de zaak
niets afwist.
Zes jaar geleden was de am
bassade ook al betrokken bij
een spionage-zaak. Toen wer
den twee Sowjet-diplomaten
uitgewezen.
Tornado
De justitie in het Westduitse
Karlsruhe heeft gisteren be
vestigd dat de 32-jarige Belg
Valerian Kuzniak in West-
Duitsland is gearresteerd on
der verdenking de plannen
voor het jachtvliegtuig voor
meervoudige doeleinden
MRC A Tornado aan een ooste
lijke geheime dienst te hebben
willen verkopen.
Kuzniak werd gearresteerd
toen hij een koffer met docu
menten over het vliegtuig
wilde overhandigen aan een
derde persoon. Voor de do
cumenten en verdere leveran
ties zouden hem ongeveer 20
miljoen Mark zijn geboden.
De rechter heeft volgens de
Westduitse officier van justitie
in Karlsruhe al op 30 juli een
arrestatiebevel tegen Valerian
Kuzniak uitgevaardigd we
gens sterke verdenking van
landverraad en spionage.
Het onderzoek heeft tot dus
ver ook bewijzen aan het licht
gebracht dat de MRCA-
documenten ook aan een oos
telijke handelmaatschappij
zijn aangeboden voor een be
drag van 7,5 miljoen Mark.
Als verkoper voor Kuzniak
zou hierbij de 36-jarige West
duitse hoofdfrequent-
ingenieur Manfred Knüfel-
mann zijn opgetreden. Tegen
Knüfelmann was op 6 augus
tus een arrestatiebevel we
gens spionage uitgevaardigd.
Wat het bij Kuzniak in beslag
genomen materiaal waard is
kan nog niet worden gezegd.
De justitie zegt nog geen ope
ning van zaken te hebben ge
geven om het onderzoek niet
te bemoeilijken en betreurt
dat dit nu gevaar loopt door de
"onvoorzichtige publikatie in
het blad Die Welt" dit wee-
keidne. Dat blijkt uit het arti
kel zelf. aldus de justitie.
KAAPSTAD (AFP) - De Zuidafri-
kaanse politie heeft gisteren traan
gas gebruikt om ongeveer 700 de
monstrerende studenten van de
kleurlingen-universiteit van Kaap
stad en leerlingen van de middel
bare school van Belleville, een
kleurlingenkwartier van Kaapstad,
te verspreiden. De betogers hadden
zich verzameld bij een rechtbank in
Belleveille, waar tien kleurlingen
terechtstonden op beschuldiging
Ook in een ander kleurlingen-
kwartier in Kaapstad, Grassy-Park,
betoogden gisteren scholieren, uit
solidariteit met de jonge zwarte Af
rikanen van Langa, Nvanga en
Goegoeletoe, waar zich de afgelo
pen week bloedige rellen hebben
voorgedaan.
In de Kaapprovincie is de situatie
gisteren over het algemeen rustig
gebleven. Wel zijn in een paar
plaatsen pogingen gedaan scholen
in brand te steken. Er zijn enige ar
restaties verricht.
De voorzitter van de vereniging van
Afrikaanse onafhankelijke kerken,
Mzwandile Magina, is gearresteerd,
zo heeft de veiligheidspolitie in de
Zuidafrikaanse stad Port Elizabeth
meegedeeld. Redenen voor zijn ar
restatie zijn niet opgegeven.
Bij het immigratiekantoor van de
Zuidafrikaanse ambassade in
Rome is gisteravond een bom ont
ploft. Er deden zich geen persoon
lijke ongelukken voor en er was
ook slechts weinig schade.
Wie de aanslag heeft gepleegd is
niet bekend.
Namibië (Zuid-West Afrika) zal
mogelijk op 31 december 1978 on
afhankelijk worden, aldus is giste-
i bronnen bij de
constitutionele besprekingen die
momenteel in Windhoek worden
De besprekingen worden gehou
den naar aanleiding van een tijds
limietvan 31 augustus, gesteld door
de Verenigde Naties voor de terug
trekking van Zuidafrikaanse troe
pen uit Namibië en het houden van
vrije verkiezingen in dat gebied.
