Arie keizer geeft
K en O- concert
mnutFiiL
Tita
Telajora
WOENSDAG 11 AUGUSTUS 1976
Een halfjaartje geleden schreej
een Duitse correspondent in Den
Haag een artikelenreeks voor
zijn Duitse krant, waarin hij
ook de beroemde uitspraak van
Heine citeerde, dat deze, in ge
val de aarde verging, naar Ne
derland zou afreizen omdat
daar alles 50 jaar later gebeur
de. Vermoedelijk was dit de eer
ste keer dat een Duitser dit ci
taat in een Duitse krant aan
Heine toeschreef. Tot dan toe zal
deze meest geciteerde uitspraak
van Heine wel tot het Neder
landse taalgebied beperkt zijn
gebleven. Gisteren meldde ik
dat Heine-kenners als de profes
soren Kisch, Presser en Van het
Reve altijd al gezegd hadden
dat dit citaat niet van Heine af
komstig was, en ik kan daar nu
aan toevoegen dat ik in decem
ber 1974, om dit te verifiëren,
aan prof. Manfred Windfuhr
van de Arbeitsstelle der Heine
Ausgabe in Dusseldorf (Heines
geboorteplaatsheb gevraagd
of na te gaan was of Heinrich
Heine een dergelijke uitspraak
inderdaad ooit (of nooit) ge
daan had. Heines verzamelde
werken bleken in de computer te
zitten, maar het gezochte citaat
zat er niet bij, kon prof. Wind
fuhr me enkele dagen later mel
den. Heine is dus geheel on
schuldig aan deze uitspraak.
Blijft natuurlijk de vraag,
waar die uitspraak dan wel
vandaan komt. Wim Bender uit
Amstelveen meldde me inder
tijd dat Alex de Haas hem eens
verteld had dat hij ,fieines"
uitspraak voor het eerst gelan
ceerd had in een cabaretpro
gramma van voor de oorlog.
Maar dat zou dan in tegen
spraak zijn met de mening van
de onlangs overleden politieke
commentator Frits Kief, dat hij
er de uitvindervan is ge
weest. Ik heb Frits Kief er in de
cember 1974 naar gevraagd, en
hij zei me, dat hij altijd in de
veronderstelling heeft geleefd
dat hij op een politieke meeting
in 1939 die uitspraak, dat in
Nederland alles vijftig jaar la
ter gebeurde, kracht had bijge
zet door er aan toe te voegen dat
Heinrich Heine dat ook al ge
zegd had. Sindsdien was deze
uitspraak van ,Jieine" een ei
gen leven gaan leiden.
Eerder
Kan dit kloppen? Natuurlijk
kan dit. Alleen achtten de
Heine-kenners prof. Kisch en
prof. Van het Reve het niet
waarschijnlijk, omdat voor hun
gevoel die pseudo-Heine-
uitspraak al lang voor 1939 de
ronde deed. Toch mogen we rus
tig aannemen dat ze in elk geval
van na 1930 dateert,, toen in
Krefeld de .Inaugural-
Dissertation zur Erlangung der
Doktorwurde" van Richard
Mooren onder de titelHeinrich
Heine's Wirkung in Holland"
werd gepubliceerd. Mooren
heeft in dit boekje zoveel speur
zin aan de dag gelegd naar ver
talingen, verwijzingen en op
merkingen van, naar en over
Heine in de Nederlandse litera
tuur, dat het hoogst
schijnlijk is dat hij dit inmid
dels beroemdste Heine-citaat,
dat zo rechtstreeks op Neder
land is gericht, over het hoofd
zou hebben gezien. Ergo moet
het citaat (door Frits Kief, Alex
de Haas of een nog onbekende
mr. X) tussen 1930 en hooguit
1939 in de wereld zijn gebracht.
Het is daarbij heel goed moge
lijk dat de „uitvinder" daarbij
vaag gedacht heeft aan wat
Heine in ,Der Geschichte der
Religion und Philosophie" over
Spinoza's positie in Nederland
schreef. Heinrich Schneeweisz,
bekend vertaler van Neder
landse poëzie in het Duits, at
tendeerde me op de volgende
passage, ,X>er Pantheismus ist
die verborgene Religion
Deutschlands. Und das es dahin
kommen wurde habben dieje-
nige Deutsche Schriftsteller vo-
rausgesehen die schon vor 50
Jahre so sehr gegen Spinoza ei-
ferten".
De trefwoorden Nederland (het
gaat immers over Spinbza in
Nederland) en 50 jaar zijn hier
door Heine bijeengebracht.
Heeft deze passage door het
hoofd gespookt van Frits Kief of
Alex de Haas of mister X? Zo ja,
dan wil de ironie van het lot dat
Heine er mee wilde aangeven
dat Spinoza (in Nederland) de
Duitse schrijvers die tegen hem
te keer gingen 50 jaar voor was
geweest. Met andere woorden:
in Nederland gebeurt alles 50
jaar eerder, om Heinrich Heine
te citeren...
NICO SCHEEPMAKER
LEIDEN - De organist Arie Keijzer
geeft vrijdagavond voor K en O een
zomerorgelconcert in de Marekerk.
Op het programma staan wecken
van Bruhns, Bach, Buxtehude,
Cagnebin, Franck en Keijzer.
Arie Keijzer ontving zijn eerste or
gellessen van zijn vader. Later na
men Piet van den Kerkhoff en Ad-
riaan Engels zijn muzikale oplei
ding in handen. Aan het Rotter
dams Conservatorium voltooide
Arie Keijzer zijn orgelstudie met
het behalen van de Prijs van Uit
nemendheid. Daarna stelde hij zich
onder leiding van professor Sieg
fried Reda in Duitsland.
In 1963 werd hij winnaar van het
Nationaal Improvisatie Concours
in Bolsward, terwijl hij een jaar la
ter winnaar werd van het Interna
tionaal Improvisatie Concours in
Haarlem.
Sinds 1965 is Arie Keijzer hoofdle
raar orgel aan het Rotterdams Con
servatorium. In 1967 volgde zijn
benoeming tot organist van het
concertgebouw „De Doelen" in
Rotterdam. Hier gaf hij in 19 con
certen een integrale uitvoering van
Bach's orgelwerken. Dit jaar aan-
Gaudeamus-
muziekweek
UTRECHT - De jaarlyks te
rugkerende internationale
Gaudeamus-muziekweek be
gint dit jaar op vrijdag 3 sep
tember in het Utrechtse Tivoli
met een concert van onder
meer het Utrechts Symfonie
Orkest en het Nijmeegs stu
dentenkoor „Alphons Die-
penbrock".
In het kader van de muzie
kweek zullen op 3. 4 en 5 sep
tember, behalve in Utrecht,
concerten worden gegeven in
Rotterdam, Amsterdam,
Breukelen en Hilversum.
Aansluitend zijn er op 6 en 7
september in Bilthoven dis
cussies over de uitgevoerde
werken tussen de componis
ten en de juryleden van het in
ternationaal Gaudeamus-
compositieconcours.
vaardde hij tevens de benoeming
tot organist van de Grote Kerk in
Dordrecht. Daarnaast geeft Arie
Keijzer vele concerten in en buiten
Nederland en is hij als orgelbouw-
deskundige werkzaam bij restaura
ties van oude orgels.
Het Prins Bernhardfonds heeft
aan de stichting Nederland-Shri
Lanka (het vroegere Ceylon) in Den
Haag een subsidie van 45,000,-
gegeven voor de restauratie van het
uit 1780 daterende Nederlandse
weeshuis in Colombo (hoofdstad
van Shri Lanka), dat bestemd -zal
worden als museum voor zaken,
stammend uit de Nederlandse pe
riode.
In het gebouw zal meubilair, porse
lein, schilderijen, landkaarten en
dergelijke worden ondergebracht
uit de tijd, dat de Verenigde ost-
Indische Compagnie het bewind
voerde over de westkust van Cey
lon (1656-1796).
Neutron 10 te Rotterdam.
GROTE VAART
Aalsum 9 te Koper,
Abel Tasman 9 200 wnw Freetown nr
Fremantle,
Aeila 9 80 nno St Maarten nr Rotterdam,
Acteon 10 te Rastanura verw.,
Amstellaan 9 27C zo Port Soedan nr
Bandar Abbas,
Amstelmeer9100 nw Brest nr Key West.
Amstelstad 10 vn Antwerpen nr Rotter-
Ares 9 800 nw Kp Verdo nr Paramaribo,
Anstoteles 8 250 w Bermuda nr Santo
Domingo,
Begonia 10 vn Toulon nr Djeddah,
Bilderdyk 9 300 zo Hallfax nr Rotter
dam,
Bovenkerk 9 40 zo St Vincent nr Port
Said,
Breda 9 600 ozo Halifax nr Boulogne,
Britsum 9 1200 w Freetown nr Brest,
Chevron Eindhoven 9 45 zw Golf vn Cali-
forniè nr Balboa,
Chevron Madrid 10 te Pascagoula,
Coral Rubrum 9 190 ono Montevideo nr
Novorrissisk,
Deltadrecht 9 220 w Azoren nr Lissabon,
Diogenes 9 vn Antwerpen nr Hamburg,
Dordrecht 9 620 zw Reykjavik nr Port
Churchill.
Eemhaven9 470zzw KpVerd. eil. nr Sal
vador,
Esso Europoort 9 250 ono Beira nr Rot
terdam.
Esso Saba 9 250 ozo Beira nr Bahrein,
Eumaeus 9 85 w Gibraltar Port Said,
Farmsum 9 7 00 z Aden nr Athene,
Ganymedes 10 te Buena Ventura,
Gardenia 10 te Carrara,
Holendrecht 9 vn Rio Haina nr New
York,
Hollandsburcht 9 80 zo Kaapstad nr
Leersum 9 t.a. Weser,
Leiderkerk 10 vn Rede Bahrein nr
Damman,
Maasbracht 9 420 zo Dar es Salaam nr
Maaslloyd 10 te Londen,
Machaon 11 vn Rejang nr Singapore,
Mercurius 9 vn Paramaribo nr Rotter-
Mersey Lloyd 9 120 z Cran Canaria nr
Antwerpen,
Mississippilloyd 9 250 wnw Manzanilla
nr Balbao,
Mitra 9 830 w Singapore nr Durban,
Mytilus 9 260 nw Freetown nr Forcados,
Neder Eems 9 20 dw Malta nr Santander,
Neder Linge 9 vn Kingston nr Port of
Nedllovd Kembal 9 vn Panama nr Kaap
stad.
Nedlloyd Nile 9 175 zw Lagos nr Abid-
Philippia 9 25 z New Orleans nr Curacao,
Rynborg 9 te Mantyluoto,
Salland 11 te Wilmington verw.,
Schelpwijk 9 220 zzw Bombay nr Haip-
Seinelioyd 9 vn Suez nr Bahrein,
Socreates 10 te Paramaribo.
Straat Chatham 10 te Djakarta.
Straat Clement 10 800 ono Mauritius nr
Port Louis,
Straat Fresco 9 60 w Luanda nr Kaap
stad,
Straat Kobe 9 240 nw Jeddah nr Dubai,
Straat Nagasaki 10 te Freetown,
Thameshaven 9 vn Rio de Janeiro nr
Santos,
Thuredrecht 10 vn Glasgow nr Bremen,
Toloa 9 210 no Flores nr Montegobay,
Ulysses 9 200 zw Azoren nr Southamp-
Waalekerk 10 te Hamburg,Waterland
Hamburg,
Waterland 9 210 no Fernando Noronha
nr Amsterdam,
Woensdrecht 9 50 zw Kp Verd. eil. nr
Kopenhagen,
Zuiderkerk 10 vn Lattakia nr Livorno.
Galerie Van der Vlist: Voorjaarsten
toonstelling Günther Borst (lino's), Fre-
derik van Batenburg (grafiek). Jetty
Wery (keramiek) en Judith Ve
houtwerk, te(
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28)' Werkd. 10 uur voórm.-5 uur
nam. zondag 1-5 uur nam.
Galerie „Ja", Sportfondsenbad, Wasse
naar. Tentoonstelling studenten Foto-
school Den Haag en studenten Rietvel
dacademie Amsterdam. Van 5 t.m. 22
Galerie Pulchri Studio Oegstgeest
(Passage 10): Tekeningen en Plastiek
van Frits van Eeden en aquarellen van
Galerie-Bibliotheek, Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Hannie Bal -
aquarellen en Cara Waller - schilderijen
en etsen. Van 17 juli t/m 25 aug. Ope
ningstijden van de bibliotheek.
PANDA EN DE MEESTER-FLINKERD
67-133. Toen het touw onder Panda uit werd gerukt, had hij een lelijke
tuimeling tegen het oude vrouwtje gemaakt. En nu zaten ze duizelig op
de grond, terwijl Pam door de schurken in de bagageruimte van hun
auto werd geladen en weg werd gereden.
"Ik m-moet m-m'n neef redden mompelde Panda,terwijl hij over
eind krabbelde. "N-neem me niet kwalijk dat ik tegen u aan viel. Hier
is het dasje voor uw neef. Alstublieft. Dag i
Hij wierp het kledingstuk naar de dame toe en draafde achter het
wegrijdende voertuig aan. Maar dat viel niet mee. Want de schurken
hadden haast, en van de auto was al spoedig niets anders meer te zien
dan de bandensporen. "H-het is h-hopeloos mompelde Panda, die
tenslotte buiten adem was en hijgend voortsjokte. Z-ze zijn natuurlijk
al heel ver weg Misschien hebben ze zelfs de microdot al gevonden
die Pam bij zich heeft Deze hele reis is voor niets geweest
RUSSISCHE SAUS
Zorg dat 1 eidooier en 1
dl zonnebloemolie op
kamertemperatuur zijn
Klop de eidooier los, en
voeg geleidelijk de olie
toe, aanvankelijk drup
pel voor druppel. Ge
bruik voor het kloppen
liefst een mixer. Mix tot
een stijve saus ontstaat
en voeg daaraan toe een
geraspte appel, een ge
raspt gekookt bietje, en
breng dan de saus op
smaak met ongeveer 2
theel. azijn, 1 theel. mos
terd, een afgestr. eetl.
versgeknipte bieslook, 1
theel. suiker. theel.
zout en royaal versge
malen peper. Roer goed
door en proef of een en
ander naar uw smaak is,
niet eerder dan na 10
min. als alle smaken
goed versmolten zijn.
WINA BORN.
AfcAJOC.D'S'
Ï€poeps-
Leuze-
API/iej;
'|t lou -HUIS
WOBOEAJ, frAAK ntAj
tlOECEB Wil DAT I
^CACfi?iej«e IYAAC
w*r Hoer
poga* 7
Af>t LAruif
De
avonturen
van
Jommeke
Verdraaid, we hebben pech j-
Fhp wordt berookt door j
politieagenten
Jornmeke'k heb nu wel
met vee! verstand va. n
-rt rouwen en xo
Maar w/j kunnen
hp toch van zijn
abnormale
bevlieging
afhdpcn
(9i,d
teuuxi
11 AUGUSTUS 1976
- De keizer van Oostenrijk, die te
Ischl vertoeft, wandelde dezer
dagen met zijn adjudant, toen het
geschrei van een kind zijn oor
trof. Een oogenblik later zagen
beiden het kind van een hoge rots
naar beneden vallenHet bleef ge
lukkig met de kleederen aan een
boomstruik hangen. De keizer
aarzelde geen ocgenblik om het
kind, een vierjarige knaap, uit
zijn benarde positie te bevrijden.
Daartoe moest hij een sprong van
vijf meter langs de zoogenaamde
Redtenbach-Wildniss maken. Zo
slaagde hij er in het knaapje, dat.
boven een afgrond hing, te grij
pen en in veiligheid te brengen.
- te Radstock, nabij Bath, zijn
twee treinen tegen elkaar geloop-
en, waardoor veertien personen
onmiddellijk gedood en een hon
derdtal min of meer gekwetst zijn
- In Turkse bladen wordt de vrees
geuit voor hongersnood, indien de
regeering niet tijdig gepaste
maatregelen neemt, daar een zog
belangrijk deel des rijks door den
oorlog op weinig of geen oogst kan
rekenen, hoewel die, waar de vel
den bebouwd konden worden,
bijzonder voordeelig zal zijn.
- Te San Diego in Califomië ont
fermde de politie zich dezer dagen
over een zeer verwaarloosden
man, die op een bank in een park
in slaap was geva llenVoorde po
litierechter stelde hij zich voor als
Edward Brown, bezitter van 60
fabrieken en dertig huizen met
een tegoed op de bank van dertig
milliocn dollars. Het straatleven
als "tramp" leidde hij zoo nu en
dan om te weten hoe het er met
hem uit zou zien als hij eens geem
millionair was. Zijn verklaring
werd niet geloofd en hij werd ver-'
oordeeld tot tien dagen hechtenis
wegens landlooperijmaar den
volgenden dag liet een gevol-
'machtigde van de heer Brown
zich bij den rechter aandienen om
de verklaringen van de amateur-
landlooper te bevestigen! Maar
de rechter wist van geen wijken.
"Ook millionairs zijn", zoo ver
klaarde hij, "gehouden identi
teitspapieren bij zich te hebben en
ze desgewenscht den bewakers
van de wet te toonen". Brown
heeft zijn tien dagen moeten uit
zitten.
Ageida
Leidse Bioscopen
LUXOR: "Black Emmanuelle", dag.
2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. 2.15, 4.30 uur
CAMERA: "The wild Bunch", dag. 8 00
uur, 18 jaar. Kindermatinee: "De wraak
van Ivanhoe", dag. beh. dinsdag 2.30, zo.
2.00 en 4.15 uur, a l.
Nachtvoorstelling: "Ontuchtige vertel
lingen", vr. en za. 12.00 uur, 18 jaar.
LIDO: "Diamonds are forever", dag
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4 45 uur. 14
jaar.
STUDIO: "One flew over the cuckoo's
nest", dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. ook
4 45 uur, 18 jaar.
TRIANON: "Vakantieperikelen", dag.
2.30,7.00en 9.15uur, zo. ook 4 45 uur, a l.
REX: "Blue movie", dag. 7.00 en 9.15
uur, 18 jaar. Kindermatinee: "101 Dal-
matiêrs", za. en woe 2 30 uur, a L
Nachtvoorstelling: "Domme dingen
achter het sleutelgat", vr. en za. 11.30
uur. 18 jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00
Uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13.45-14.30 uur. Avondbezoelcuur
18.30-19.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur alleen voor ou
ders zondag 14.00-15.00 uur voor overige
familieleden. Kinderen beneden 14'jaar
hebben geen toegang op de kinderafde
ling.
Sint Elizabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 14.00-14.45 uur en van
18.30 tot 19.30uur; klasse-afdelingen ook
11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 11.15 tot 12.00 uur (alleen voor echt-
gen.) v. 15.00 tot 16.00 uur en van 18.30 tot
19.30 uur. Laatste kwartier middag- en
avondbezoek babyshow. Kinderafde
ling dag. 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking) dag. van 14.15 tot 14.45 uur en
•van 19.00 tot 19.30.
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek
uur ma. en do. 19 30-20.30 uur in hel St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest dinsdag en vnjdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag.
Annakliniek:
Klasse afdeling van 13.00-14 30 uur van
18.30 tot 20.00 uur
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
uur en 18 30-19.30 uur.
Kinderzaal: van 13.00-14 00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag-
14.15-1500 uur.
18 30-19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
Maandag tlm vrijdag
Zaterdag en zóndag:
14.45-15:00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkhniek:
Dagelijks.
15 00-15 45 uur.
18 30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14 15-15.00 uur.
18 30-19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14 15 en 18 30-19 30 uur; 3e klaé 13 30-
14.15 en 18 30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 üur.
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
