Hoofdluis:Grote
onzin om je er
voor te schamen'
LEZERS SCHRIJVEN
Leids onderzoek van start
Harde acties kosten
actievoerders geld
5 I DINSDAG 27 JUU 1976
LEIDEN - De hoofdluis is traditiegetrouw in opmars. Sinds de laatste
epedemieën ver achter ons liggen, wordt er de laatste vier a vijf jaar weer
veelvuldig over gesproken en tegen gewaarschuwd. Bezorgde bulletins
worden de wijk ingestuurd, de media putten zich uit in het horen van
deskundigen en hier en daar worden er zelfs officiële vragen over gesteld.
De pediculus humanis capitis, zoals het beestje heet, is evenwel nog steeds
in het land. Zo werd er in 1974 nog bij meer dan tienduizend kinderen
hoofdluis aangetroffen, en het is niet waarschijnlijk dat daar de laatste paar
jaar erg veel verandering in is gekomen.
Door Wim Wirtz
Aangenomen wordt dat daar glo
baal vier oorzaken voor zijn: om-
voldoende aandacht voor de hygië
ne, geregelde herinfectie doordat er
geen goede systematische behan
deling bestaat, onvoldoende wer
king van de middelen die tegen
hoofdluis worden gebruikt en ten
slotte: import van nieuwe gevallen
uit het buitenland.
Tot dusver heeft de wetenschap
zich eigenlijk niet erg intensief met
de hoofdluis beziggehouden. Het
wetenschappelijk onderzoek dat
ver vóór de laatste wereldoorlog op
£ang leek te korrfën, is althans flink
in de vergetelheid geraakt. Pas de
laatste paar jaar zijn er stemmen
opgegaan om de draad van het we
tenschappelijk onderzoek weer op
te pakken. En zo kan het inmiddels
gebeuren dat er in Engeland een
het goed in de gaten, maar het is
hier beslist niet minder dan ergens
anders".
Sinds november vorig jaar geeft de
GG en GD een rode folder uit
waarin voorlichting wordt gegeven
over de hoofdluis. Vooral op scho
len vindt deze folder gretig aftrek,
maar ook op andere plaatsen wordt
dit papiertje verspreid.
In de folder wordt o.m. beschreven
dat de hoofdluis een parasiet is die
leeft op de menselijke hoofdhuid
en die zich voedt met bloed en de
len van de hoofdhuid. Bij een ka
mertemperatuur van 23 24 graden
celsius kan de hoofdluis nog vijf
zes dagen buiten het menselijk li
chaam in leven blijven. De eieren
van de hoofdluis, ook wel neten ge
naamd, worden met een soort ce
ment door het wijfje vastgeplakt
professor rondloopt die een bo
demloos zilveren doosje op zijn
kuit heeft gebonden, waarin de
hoofluis huist. Onderzoek naar de
oorzaken en het gedrag van de
hoofdluis is namelijk alleen moge
lijk als de hoofdluis zich kan voe
den met mensenbloed. En blijk
baar is een bodemloos doosje op de
kuit dan een goede oplossing.
Scholen
Ook in Leiden is intussen een we
tenschappelijk onderzoek van start
gegaan. Het wordt gecoördineerd
door de afdeling parasitologie van
het Academisch Ziekenhuis Lei
den. En het ziet er naar uit dat ook
de Gemeentelijke Geneeskundige
en Gezondheidsdienst eraan gaat
meewerken. In elk geval is het de
bedoeling dat een belangrijk deel
van het onderzoek zich gaat afspe
len op de scholen, omdat de school
een van de weinige centrale punten
is waar de hoofdluis kan worden
gesignaleerd.
Leiden is overigens een van de
plaatsen waar volgens mevrouw
Zwart, directrice van de GG en GD,
de hoofdluis nooit is weggeweest.
„Het is hier ook niet toegenomen.
Je zou kunnen zeggen dat het in
Leiden kabbelend is. We houden
i soortgelijk middel als Noury
aan de haren, dicht bij de haarwor
tel. De larve komt bij 35 graden cel-
cius in vijf zeven dagen uit en
wordt in ongeveer twee weken een
volwassen luis. Een volwassen
wijfje leeft ongeveer een maand en
legt in de tijd voortdurend eieren,
in totaal ongeveer honderd. Tot zo
ver de folder.
Ondanks de voorlichting moeten er
toch nog allerlei hindernissen uit
de weg worden geruimd, wil men
iedereen kunnen bereiken. Een be
langrijke drempel is bijvoorbeeld
de schaamte Er zijn gezinnen die
zich er voor schamen dat ze hoofd
luis hebben en die daarom wegblij
ven bij de huisarts of specialist. Met
het gevaar dat de hoofdluis zich van
deze gezinnen naar elders ver
spreidt en dus in aantal groeit. „Het
is grote onzin om je ervoor te scha
men", meent mevrouw Zwart.
„Want het is gewoon een besmette
lijk iets dat ik en iedereen kan krij
gen. Het komt overal voor. En het is
beslist niet zo - zoals je wel eens
hoort - dat het altijd samenhangt
met het sociale milieu of zo, of dat
het bewijst dat het thuis niet
schoon is. Het is niet reëel om dat te
stellen. Wij hebben gezinnen gehad
die samen met ons van alles hebben
getracht om er vanaf te komen. En
die waren zeer schoon. Maar ze
Iedereen dreigt tegenwoordig
met harde acties alsof het niets
is. Werd een aantal jaren gele
den nog een rebels Amsterdams
meisje opgepakt omdat zij
krenten uitdeelde, tegenwoor
dig is het al zover dat midden
standers en andere bevolkings
groepen waar het voortbestaan
van Nederland afhankelyk van
is niet schromen voor de meest
ingrijpende acties. Wie een
beetje een winkelier is heeft al
eens gedreigd zijn straat af te
sluiten. En was heel Nederland
een aantal jaren geleden nog
zeer verontwaardigd over acties
("happenings") van provo's en
krentenuitdelende provomeis
jes, nu draait het gemiddelde
TROS-lid zijn hand niet meer
om voor een harde actie.
Elke stad en elk dorp heeft zijn
straat die ooit eens is afgesloten
tijdens een harde actie. In Lei
den bijvoorbeeld de Verver
straat die werd opengebroken
door de buurt, en op dit mo
ment wachten we popelend op
spannende gebeurtenissen in
de Steenstraat. Zo ook heeft
Roelofarendsveen de Van de
Veldestraat die ooit geblok
keerd is geweest door twee au
to's. En om gelijk maar iedereen
te waarschuwen welk lot te
wachten staat als een straat ge
blokkeerd wordt: 100 gulden
boete waarvan 75 voorwaarde
lijk (om herhaling te voorko
men).
De buurtbewoners wilden de
gemeente een trottoir afdwin
gen. Ze hadden al eens een
plannetje ingediend dat echter
verworpen was door de ge
meente; en sindsdien was er
niets meer aan gedaan. De ver
balisant die gisteren bij de kan
tonrechter kwam opdagen gaf
als zijn persoonlijke mening dat
het voor kinderen inderdaad
gevaarlijk is in de "vrij bedrijvi
ge" Van de Veldestraat: "Ik ben
het in feite met ze eens".
Als harde actie tegen de gevaar
lijke situatie (de voortuintjes
van de huizen liggen direct aan
de rijweg) werd de rijweg ge
blokkeerd. Dat leverde twee
bekeuringen op wegens fout
parkeren. De officier merkte op
dat de democratische kanalen
onvoldoende waren "uitge
boord of afgegraasd" en zei:
"De actie had op een andere
manier gevoerd moeten wor
den; dit soort acties kunnen niet
getolereerd worden". De rech
ter sloot zich helemaal bij hem
En ondertussen is nog niets
veranderd aan de Van de Velde
straat.
Twee mensen probeerden gis
teren tevergeefs onder hun te
rechte straf uit te komen met als
argument dat de dagvaarding
niet klopte, een derde kwam er
inderdaad onderuit. Het begon
met mevrouw S. die betoogde
dat haar meisjesnaam en mans
naam omgedraaid waren, ver
der waren er nog enkele details
die niet klopten. "Ik ben niet die
daar staat", formuleerde ze
bondig. En ze had wel eens ge
hoord dat als de dagvaarding
niet klopte er geen straf uitge
deeld kon worden Maar daar
mee zat ze er mooi naast. De
rechter vermaande dan ook dat
haar aanwezigheid hier bewees
dat ze beslist wel wist dat de
dagvaarding voor haar bestemd
was. Toen de juffrouw bleef
aandringen zei hij: "Ik wil u dan
wel vertellen boe u het had
moeten doen. U hebt het ver
keerd gedaan, u had niet. moe
ten komen". Dan had de straf
niet ten uitvoer kunnen worden
gelegd, maar nu werd het 90
gulden boete voor het te hard
rijden op het Engelendaal
Directeur L. die daarna voor
kwam, dacht het slim begrepen
te hebben en zei dat hij alleen
maar zijn dagvaarding kwam
terugbrengen. Voor wie die
dagvaarding bedoeld was wist
hij niet, want die naam kende
hij niet en die geboortedatum
kwam hem vreemd voor en de
plaatsnaam die als geboorte
plaats werd genoemd kwam
hem ook onbegrijpelijk voor
(Maastricht, stond er). Maar ook
hier bleek de rechter niet te
vermurwen: "Uw verschijnen
dekt de eventuele nietigheid
van de dagvaarding". De boete
voor het fout parkeren bedroeg
25 gulden. Hoe de Aiphense di
recteur ook tegenspartelde, hij
kwam er niet onderuit.
Bij het derde geval ging het al
lemaal razendsnel: nog voor de
verdachte twee woorden had
kunnen spreken nam de rechter
het woord om op te merken dat
een proces verbaal was uitge
schreven voor fout parkeren op
de Stille Rijn in Leiden, terwijl
op de dagvaarding stond, op de
Langevelderslag in Leiden. Dat
laatste kon nooit het geval zijn,
dus vrijspraak volgde.
TOM MAAS
Hoofdwater
Er zijn verschillende middelen
tegen hoofdluis, waarvan de be
kendste wel het Noury hoofd water
is. Aanvankelijk werd dit hoofdwa
ter op advies van de fabrikant
éémmalig gebruikt, maar in 1974
konden de GG en GD in Leiden en
prof. dr. M. K. Polano, hoofd van de
afdeling huid- en geslachtsziekten
in het Academisch Ziekenhuis,
aantonen dat het twee keer moest
worden gebruikt met een tussen
tijd van acht dagen. Dit om ook de
neten die in de tussenliggende pe
riode werden gelegd, te verdelgen.
Toch bleek in sommige gevallen
het Noury hoofdwater niet goed te
werken en was ook de zg. Nisska-
kam, waarmee het tamelijk pijnlijk
kammen is, niet geschikt. In Enge
land en in Nederland is intussen
aangetoond dat er verschillende
stammen van hoofdluis bestaan die
verschillend op de tot nu toe ge
bruikte middelen reageren. Op het
Britse eiland is men daarom ook
overgegaan op het gebruik van ma-
lathion. Een nog tamelijk onbe
kend middel dat nu beperkt en on
der medische controle eveneens in
Nederland wordt gebruikt.
Voordat dit middel evenwel op
grote schaal wordt toegepast, wil
men eerst wat meer inzicht hebben
in het reilen en zeilen van de hoof
luis en de werking van de beschik
bare bestrijdingsmiddelen. Met
name het Leidse onderzoek zal daar
een belangrijke bijdrage aan moe
ten leveren. Voor dat onderzoek,
dat gefinancierd wordt uit het zg.
Preventiefonds, .is inmiddels een
bioloog aangetrokken, die samen
met een aantal medewerkers van de
afdeling parasitologie onlangs met
de voorbereiding is begonnen. Zo
zijn er intussen gegadigden opge
roepen voor de „proef-met-het-
doosje" en heeft de afdeling vorige
eek het eerste contact gelegd met
de Leidse GG en GD. De verwach
ting is dat het gehele onderzoek
drie jaar in beslag zal i
Leidenaar stal
betaalcheques:
f 300 boete
LEIDEN/DEN HAAG - Een 22-
jarige Leidenaar zonder beroep stal
honderd gulden en een aantal be
taalcheques uit een Leids pension
en werd daarvoor door de Haagse
politierechter veroordeeld tot 300
boete en twee weken gevangenis
straf, met een proeftijd van twee
jaar.
LEIDEN - ..Het was vroeger be
ter dan nu, wij leerden veel
meer"zei één van de acht da
mes die gisteren op de Gare-
markt even bleven staan bij het
grote gebouw op de hoek met de
Raamsteeg. Ze lieten hun blik
ken wat verwonderd over de
voorgevel gaan. En stapten ver
volgens op het stenen trapje bij
de deur om zich daar gretig te
laten fotograferen. Het grote
gebouw was hun vroegere
school. Vijftig jaar geleden
hadden zij als eerste leerlingen
van deze voormalige meisjes-
hbs eindexamen gedaan. Nu
liepen ze stuk voor stuk tegen de
zeventig De dokter, de meester
in de rechten, de sociologe, de
scheikundige en ook de huis
vrouw die in België was gaan
studeren. Een negende mede
leerling was inmiddels overle
den.
Twintig jaar geleden besloten
de dames een jaarlijkse reünie
te organiseren. Die tot dusver
trouw door iedere leerling werd
bezocht. Het werd elk jaar niet
meer dan een beetje praten en
herinneringen ophalen, maar
het was gezellig. Gisteren werd
de jaarlijkse kout gewoon
voortgezet. ,Het gekke is dat we
meestal dingen ophalen die we
vroeger niet mochten doen", zei
één van de dames. En een ander:
,Jk weet het nog goed Vroeger
stonden hier zo van die kachels
tegen de gevel aan. En daar
werd dan wat vuurwerk onder
gestopt door een jongen die ik
kende. Nou, dat was wat na
tuurlijk Een enorm lawaai. En
een pret dat we hadden". In het
schootsveld van de toenmalige
de'
directrice was elk contact met
de andere sexe trouwens uit den
boze. .Jk floot een keer naar een
neef van mij" .grinnikt de socio
loge. ,Hou, ik heb het geweten".
De dokter - mevrouw J. L. W.
van Dijk - die nog altijd in Lei
den woont: „Wij waren de eer
sten die een bal organiseerden
Eerst in het gebouw i
sociale dienst zit, toen heette dat
get Nut. En later in de Stadsge
hoorzaal".
Het gezelschapje wandelt ver
volgens rustig naar de pomp,
waar in de loop der jaren al heel
wat meisjes van de toenmalige
middelbare meisjesschool
tegenaan hebben geleund. Ze
zouden, nog een pannekoek
gaan eten en een rondvaart
gaan maken door de Leidse
grachten. Volgend jaar is de
reünie weer ergens anders.
Acht weken cel
voor Leidenaar
wegens diefstal
LEIDEN/DEN HAAG - Een 20-
iarige Leidse straatmaker is door de
Haagse politierechter veroordeeld
tot acht weken gevangenisstraf
waarvan zes voorwaardelijk met
een proeftijd van twee jaar. De man
had zich aan een serie diefstallen
schuldig gemaakt. In de Oranje
straat stal hij uit de fietstas van een
postbode een aantal poststukken,
waaronder giro-cheques, waarvan
hij een gedeelte wist te verzilveren.
Een uit het gebouw van de jeugd
gemeenschap "De 3oei" aan de
Musschenbroekstraat door zijn
zwager gestolen stereo-installatie
verkocht hij voor 150. De pick-up
vertegenwoordigde een waarde
van 2800. Een uit de scholenge
meenschap "Rembrandt" gestolen
bandrecorder verkocht hij voor
300. Het bedrag dat de man met de
giro-cheques inde is niet bekend.
Leidse vrouw
licht sociale
dienst op
LEIDEN/DEN HAAG - Een 32-
jarige Leidse huisvrouw is door de
Haagse politierechter veroordeeld
tot een boete van tweehonderd
gulden en een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van zes weken met
een proeftijd van twee jaar wegens
"oplichting van de sociale dienst"
De vrouw had het bij de dienst doen
voorkomen alsof ze als fabrieksar
beidster werkloos was en had ge
durende anderhalf jaar een uitke
ring geïncasseerd. De fraude werd
door de dienst zelf ontdekt.
ADVERTENTIE
6B8EMAZ0H
Uw gazon weer groen als gras
'binnen enkele dagen)
VAM- Siertuincompost strooien
en water geven - meer is niet
nodig -
VAM... daar zit alles in...
Verkrijgbaar bij uw tuinwinkel.
Opnemen van brieven in deze rubriek behoeft niet te betekenen dat
de redactie het met de inhoud eens is. De redactie behoudt zich
daarenboven het recht voor om bijdragen te weigeren dan wel in te
korten.
Milieuheffing (6)
Het stukje van mr. 't Hart zit me nog
steeds niet lekker want, vraag ik
mij af, wat heeft het voor zin om
eerst niet te betalen uit protest
tegen de onrechtvaardigheid van
deze heffing en daarna op het
bangmakertje toch te betalen en
met de onrechtvaardigheid mee te
heulen. Is dat niet volkomen zin
loos?
Als het landsbelang zegt, dat de wa
teren gereinigd moeten worden
omdat het zo met langer kan, wie is
er dan die het daarmee niet eens zal
zijn? Dan zal het landsbestuur daar
de nodige financiën voor op tafel
moeten leggen. Dat is voor het Rijk
geen kunst want zij heeft er het ap
paraat voor n.l. de Belastingdienst,
alleen de grote jongens en meisjes
moeten dan meer betalen dan de
kleinen. Dat is dan wel veel recht
vaardiger en daarmee houdt dan
ook myn protest op. Toen ik nog
een arbeider was (van mijn 12de tot
mijn 65ste) heb ik gezien hoe de
grote jongens die het voor het zeg
gen hadden, de kleine jongens die
niets te vertellen hadden hebben
uitgekleed.
Ik begrijp daarom zo goed waarom
mr. 't Hart en andere meesters, bur
gemeesters, wethouders, ministers,
kamerleden, dijkmeesters enz,, zo
vlot betaald hebben, want wat
kunnen zij er op tegen hebben om
dit voor hun kleine bedrag neer te
tellen waar ze hun grote salaris ha
len uit de gemeenschapspot. Deze
heffing is niet socialistisch, niet
christelijk (want zij draagt elkan
ders lasten niet) maar gewoon ach
terlijk. Achterlijk omdat naar voren
komt de oude stelling "Wij hebben
het te zeggen". De dijkgraaf die zich
opblaast tot Burchtgraaf en zich
met verwaardigt om te spreken met
het M.A.N. Hoe kun je zo hazen
vangen?, of hoe kan je zo tot een
overeenkomst komen? Achterliij,
omdat zij niet berust op rechtvaar
digheid maar op macht met als stok
achter de deur de deurwaarder en
de politie.
Gelukkig voor ons weigeraars,
heeft de politie te weinig man
kracht om haar taak goed te vol
brengen, daarom kunnen zij de on
fatsoenlijke burgers niet achter de
broek zitten, laat staan dat zij de tijd
hebben om fatsoenlijke burgers af
te drogen. Politie is Uw vriend. Het
M.A.N. is, voor zover ik weet, het
enige lichaam dat protesteerde
tegen deze onrechtvaardige hef
fing. Zij heeft steun gevraagd en dat
heb ik gegeven. Ik heb geen be
hoefte aan de verdachtmaking van
de heer Bokma (zie 21/7) die zoveel
overeenkomst heeft met het gedrag
van Amerika in Vietnam en voor
het vuil van mijn keuken betaal ik
al jaren aan de gemeente via de
Lichtfabrieken. Herrieschopper
zijn tegen onrechtvaardigheid, heer
Bokma, is geen schande, mits je het
fatsoenlijk doet.
C. DE GEUS
Tulpenstraat 17
Leiden.
Milieuheffing (7)
In dit blad van woensdag j.l. wordt
door het Milieu Aktiecentrum Ne
derland (MAN) een houding aan
genomen van de beschuldigde die
helemaal geen kwaad heeft gedaan.
De zogenaamde beschuldigingen
die het MAN zich blijkbaar zo aan
trekt zijn slechts logische gevolg
trekkingen waartoe iedereen moet
komen die zich niets laat wijsma
ken. De pogingen van het MAN om
die beschuldigingen te weerleggen
zijn dan ook lachwekkend te noe-
Er is door ons nog nooit geweld uit
gelokt, aldus het MAN. Het is alleen
jammer voor het MAN dat de tele
visie (Wijk bij Duurstede) wel heel
wat anders heeft laten zien. Daar
waren immers in groten getale de
mensen te zien die door het MAN
waren aangespoord (die mensen
kwamen niet uit zich zelf) om de
politie tegen te houden, dus open
lijk verzet tegen de politie Dit
noemt het MAN geen uitlokking
van geweld. Niemand die zich dit
laat wijsmaken. Ook de wet is
trouwens duidelijk op dit punt.
Wij hebben altijd met weigeraars
voorop gestaan, aldus het MAN
Het is alleen jammer voor het MAN
dat niemand tijdens de relletjes en
vechtpartijen met de politie heeft
kunnen zien waar dan het MAN
stond. Evenmin in de door het
MAN genoemde kranten was daar
van iets te zien. Wat wel op de tele
visie (Wijk bij Duurstede) was te
zien, waren de mensen die het
slachtoffer werden van het geweld
dat door het MAN was uitgelokt.
Dat de weigeraar zelf alleen in de
kou blijft staan, is ook gebleken uit
de rechtszaak die door een Ensche-
dese weigeraar, natuurlyk met door
het MAN, werd begonnen en uit
eindelijk verloren, met het gevolg
dat de weigeraar voor de proces
kosten moest opdraaien en niet het
MAN dat zich achter deze rechts
zaak had gesteld.
De band met de weigeraars is dui
delijk te zien, aldus het MAN. Uit de
inzamelingsactie van de girokaar
ten is echter helemaal niet te zien
dat er een band zou bestaan. Die
kaarten werden immers alleen af
gegeven door de mensen die zich
hebben laten wijsmaken dat zij dan
niet behoeven te betalen, waarbij
dan door het MAN een aantal on
deugdelijk gebleken argumenten
werd gebruikt. Niemand betaalt
graag belasting (uitzonderingen
daargelaten), maar een band met
degenen die met een handig
smoesje de kaarten inzamelen is
ver te zoeken.
We zitten nu al met een vergiftigd
milieu, roept het MAN bezorgd uit.
Klinkt dit niet een beetje huiche
lachtig? Wanneer immers alle men
sen zouden weigeren de milieuhef
fing te betalen, zouden we nog lan
ger met het vergiftigde milieu blij
ven zitten. En zo n weigeringsactie
wordt nu juist door het MAN aan
gemoedigd.
Waarom wordt niet ingegaan op
onze argumenten, vraagt het MAN.
Het antwoord is: omdat de z.g. IJ
zersterke argumenten in werke
lijkheid slechts schijnargumenten
zijn gebleken, die door de rechter
stuk voor stuk als ondeugdelijk van
de hand werden gewezen De rech
ter moet zich houden aan de wet,
die langs democratische weg is
aangenomen. Langs dezelfde de
mocratische weg zou die wet weer
kunnen worden ingetrokken, maar
het MAN kan of wil die weg kenne
lijk niet vinden. Het MAN kent
slechts de weg van het geweld.
In Groningen is de deurwaarder
driemaal met geslaagd, zegt het
MAN. Er wordt echter niet bijge
zegd in hoevele gevallen de deur
waarder wel is geslaagd, bij de
mensen by wie de ogen werden
geopend en die zich niet langer
meer voor het karretje van het
MAN lieten spannen.
In Utrecht werd inderdaad de in
ning via de giro gestaakt toen dit
middel niet meer nodig was, omdat
er steeds meer mensen bij nader in
zien bereid bleken te zijn toch maar
te betalen. Het advies van het MAN
om al het geld van de giro te halen
bleek in de praktijk averechts te
werken, omdat de mensen die dat
deden toen pas goed in de knoei
kwamen met hun overige betalin
gen die, al dan niet automatisch,
over de giro liepen.
Gezien de paniekachtige slotop
merking van het MAN dat mijn ge
schrijf de mensen wel eens aan het
betalen zou krijgen, is het nu wel
duidelijk dat hei MAN een andere
bedoeling heeft dan de zorg voor
een zo spoed g ir.ogelyke aanpak
van het vergiitigde milieu, waar
voor nu eenmaal ook geld van de
mensen nodig is. De bedoeling van
het MAN ly kt om met alle middelen
te voorkomen dat de mensen gaan
betalen, wat zij volgens een demo
cratisch tot stand gekomen wet
verplicht zijn te betalen.
Dat de mensen die desondanks
blijven weigeren te betalen uitein
delijk met de brokken blyven zit
ten,zal hetMAN een grote zorg zijn
Mr. B E. F. 't Hart,
Griegstraat 13,
Leiden.
