Claproth
vecht voor
de jongens
van Korea
Pieterswijk: dorps
hart van Leiden
J&A
'Wij hebben gevochten
voor recht en vrijheid'
v.d. Water
v.d. Water
ZATERDAG 17 JULI 1976
LEIDEN
Leidenaar vraagt steun
voor reünies en reizen
t Claproth: gij hebt uw beste krachten gegeven.
LEIDEN - Leidenaar J. E. Calproth klopte tot driemaal toe bij minister Vredeling aan. En
kreeg driemaal nul op request. De laatste keer schreef de bewindsman een ietwat pinnig
briefje terug: Calproth moest er maar eens mee stoppen. Ook prins Bernhard bleek zich
niet voor de zaak van de Leidenaar te interesseren: Zijne Koninklijke Hoogheid, zo bleek
uit het monarchale briefpapier van 's prinsen secretaris, had het te druk. Iets wat Calproth
maar moeilijk kan verkroppen. Hij zegt: "Toen de jongens terugkwamen uit Korea kregen
ze allemaal een oorkonde van prins Bernhard en daar stond op: gij hebt uw beste krachten
gegeven, gij hebt de driekleur hoog gehouden en: bij eventuele moeilijkheiden kunt gij op
mij bouwen".
Kennelijk waren de moeilijkheden
van Calproth niet groot genoeg.
Maar de Leidenaar, in het dagelijks
leven als rijksambtenaar werkzaam
op het ministerie van Defensie, laat
het er niet bij zitten. Hij blijft bij het
gezag aankloppen om te proberen
steun te krijgen voor de tweejaar
lijkse reünie van oud-
Koreastrijders en voor de reizen
van de ex-vrijwilligers naar het
land waar ze van 1950 tot 1954 de
communisten bevochten.
Calproth zelf vertoefde in die tijd
slechts een jaar in Korea. Zijn acti
viteiten - de organisatie van de reü
nie en de reizen - gelden dan ook
niet zozeer zichzelf dan wel zijn
oude strijdmakkers, die zich toe-
nertijd vrijwillig meldden om on
der de vlag van de Verenigde Naties
en voor het vaderland het rode ge
vaar te lijf te gaan.
Zware verliezen
De Koreaanse oorlog, die als nooit
tevoren het land in twee parten
sneed (noord en zuid), moet een he
vige oorlog geweest zijn. Aan beide
zijden werden zware verliezen ge
leden en de wereld haalde dan ook
verlicht adem toen in 1954 het
"staakte-het-vuren" werd afge
kondigd. De balans: van het 3972
man sterke, Nederlandse Deta
chement Verenigde Naties hadden
er 120 het leven verloren en werden
er drie man vermist.
Kort daarna brak in de Verenigde
Staten en in België de herden
kingswoede los Er werden comi-
té's opgericht om reünies te organi
seren en de belangstelling was
groot. In Nederland kwam die ten
dens volgens Calproth pas veel la
ter. Twee jaar geleden ondervond
hij aan den lijve dat er niettemin in
Nederland wel flinke interesse voor
bestond. In de Willem-I kazerne te
Den Bosch werd er al om de twee
jaar een reünie gehouden, waar
toch zeker wel zo'n 400 oud-
Koreagangers te tellen waren.
Maar Calproth vond dat niet ge
noeg. Er waren tenslotte zo'n 4000
vrijwillige vaderlanders - zij het
veelal voor de centen - naar Korea
getrokken. Dus moesten ze er ook
allemaal bii ziin.
Via een collega van defensie kreeg
Calproth de lijsten te pakken
waarop alle namen prijkten van
hen die het Koreaanse slagveld
hadden gezien. Hij schreef ze alle
maal aan en het resultaat was rede
lijk. Eind vorig jaar was het Haagse
Congresgebouw gevuld met zo'n
1500 belangstellenden. "Het was
Pieterwijk oude historie, jong leve».
Rehabilitatie:
"Maar als
je geen
geld hebt,
wat moet
je dan?
rr l,--1
- -taHB
811
Door Wini Wirtz
feestelijk", vertelt Claproth glun
derend.
Maar het verhaal hoort eigenlijk
heel ergens anders over te gaan.
Want Calproth zit met een pro
bleem. Eind vorig jaar werden zijn
activiteiten min of meer doorkruist
door de Leidse hoogleraar in de Ja-
panologie prof. dr. F. Vos. Deze
oud-Koreaganger organiseerde een
reis naar Korea om daar op uitnodi
ging van de president een 16 meter
hoge windmolen te onthullen. Een
monument ter blijvende nagedach
tenis aan hen die vielen. Prof. Vos
schreef zo'n 400 man aan, van wie
er, volgens Calproth slechts een
handjevol meegingen. "Maar dat
kon ook niet anders", zo zegt de
ex-soldaat nu. "De reis was veel te
duur. Vier-en-een-half duizend
gulden. Dat kan toch niemand beta
len? Toen ik hoorde dat professor
Vos ermee bezig was, heb ik hem
opgebeld. En ik heb hem gevraagd,
professor, kunnen we niet probe
ren om alle Korea-strijders te
schrijven en die reis goedkoper te
maken. Maar hij zei dat dat niet
kon. Hij zei: daar zie ik geen heil in,
dat is niet haalbaar".
Claproth was niet blij met deze
reactie. "Het resultaat was dat er
bijna alleen maar stafofficieren
meegingen. En daar waren dan
zelfs nog mensen bij die gratis
meemochten". Toch blijft hij her
halen dat hij beslist niet met de
hoogleraar in onmin leeft, zoals de
geruchten willen. Maar het initia
tief van professor Vos vindt hij op
z'n zachtst gezegd wel elitair.
Cadeau's
Inmiddels heeft Calproth het voor
elkaar gekregen dat iedere oud-
Koreaganger tien dagen lang voor
2200 naar Korea kan, inclusief ho
tel en excursies. Via de reisbureau's
Reburo en Datema wist hij een aan
zienlijke financiële verlaging te
bewerkstelligen tot een bedrag dat
hij niettemin nog steeds te hoog
vindt.
Daarom keerde Claproth onlangs
terug tot de cadans van schriftelijke
verzoeken aan overheden en be-
stuurderen. Zo stuurde hij namens
"alle oud-Koreastrijders" een brief
aan de leden van de Eerste en
Tweede Kamer om een beroep te
doen op hun "welwillende aan
dacht" voor de feiten. Een brief
waarin hij erop wijst dat het Neder
landse Detachement Verenigde
Naties van 1950 tot 1954 "zij aan zij
met vrijwilligers uit andere landen
een verbitterde oorlog heeft ge
voerd voor het behoud van de
vrijheid en zelfstandigheid der
Zuid-Koreaanse Republiek".
Hij herinnert eraan dat aan de strijd
werd deelgenomen door 1500 be
manningsleden van zes Marine
schepen en 3972 man van de Ko
ninklijke Landmacht. En hij ver
wijst naar het door de Zuid-
Koreaanse regering tot stand ge
bracht monument, bij de onthul
ling waarvan de troepen uit het bui
tenland "allen door het Diploma
tieke Korps en/of Militaire Atta
che's werden vertegenwoordigd".
"Is de prijs van de vrijheid en de
solidariteit met andere naties de
Nederlandse regering dan zo
weinig waard dat niet alleen de ge
voelens van de Oud-Koreastrijders
maar ook van het gehele Neder
landse volk. niet op een betere
wijze kunnen worden gemanifes
teerd door tenminste bovenge
noemde oud-strijders, destijdens
als ambassadeurs van het Neder
landse Volk, in de gelegenheid te
stellen (financieel) aan genoemde
uitnodiging gehoor te geven"?, zo
vraagt Calproth zich verbitterd af.
"De andere jongens"
De 46-jarige oud-infanterist vindt
dat de Nederlandse regering de
morele plicht heeft om de oud
strijders en ook de nabestaanden
financieel bij te staan. Tot dusver,
meent hij. is dat niet of gebrekkig
gebeurd. "Het is niet mijzelf', ver
goelijkt hij. "Want ik voel er niet
veel voor om naar Korea te gaan. Ik
heb drie oorlogen meegemaakt: de
overdracht in Indonesië, de oorlog
tegen de Jappen en die in Korea. Ik
heb het wel gezien. Maar het gaat
om de andere jongens. Die willen
Korea weer graag een keer zien".
Waarom "de andere jongens" dat
dan wel willen en waarom de her
oïek van de toenmalige militaire ac
ties op reünies steeds weer moet
worden doorgepraat, behoeft voor
Calproth nauwelijks een verkla
ring. "De betekenis daarvan is voor
ons dat wij elkaar weer ontmoeten.
We hebben allemaal onze herinne
ringen aan die strijd, we hebben
met elkaar in pub-tentjes gelegen,
we hebben samen gevochten en
kameraden verloren in de loopgra
ven. Wij hebben gevochten voor
recht en vrijheid. En daarom willen
de jongens ook zien wat er van dat
land is geworden sinds het hele
maal in puin werd geschoten. Dat is
voor hen van grote betekenis".
ADVERTENTIE
ANTIEKE
KLOKKEN
Uw vakadres
Haarlemmerstraat 181
ETALAGE IN DE STEEG.
Ov
de Pieterswijk is veel ge
schreven. Begrijpelijk, want het is
het centrum van de stad, en de wijk
heeft een bewogen geschiedenis.
De wijkbewoners hebben zich ook
duchtig geroerd.
En wie kent de wijk niet? Iedere
Leidenaar zal op z'n minst toch één
keer rond de Pieterswijk zijn gelo
pen? Of er z'n auto hebben gepar
keerd? Of er een bar of bistro heb
ben bezocht? Bijna iedere Leide
naar zal op zijn eigen manier bezit
genomen hebben van het centrum
van de stad. want zo'n historische
kern is bezit van de hele stad. En
dat vinden niet alle wijkbewoners
even prettig. De Horeca in de buurt
is veelbesproken geweest; nu lijkt
de vrede gelukkig getekend.
Kortgeleden was de wijk wederom
in het nieuws, toen het rehabilita
tieplan voor de Pieterswijk gepu
bliceerd werd. Dat plan moet de
wijk in staat stellen de oude glorie
te herwinnen.
„Het is hier geen Brussel of Am
sterdam. daar heb je een echt nacht
leven!'. Een bewoner van de Pie-
terskerkchoorsteeg zegt geruststel
lend: „Het gaat hier wel goed".
„Als er hier in de bar om twaalf uur
nog harde muziek aanstaat, dan ga
ik even naar ze toe om dat te zeggen
als ik er last van heb, en dan wordt
het zachter gezet". Een wijze bin
nenstadbewoner met een mild oor
deel. Behalve over studenten: „Die
studenten zijn luidruchtig, dan
komen ze van de soos en lopen te
schreeuen. Ze hadden de soos en al
die dingen buiten de stad moeten
zetten. Alles bij elkaar in de wei
landen, dan hadden de studenten
daar alles gehad". Somber over de
toekomst: „Vroeger was het een
rijke buurt, een mooie buurt; nu
verpaupert het helemaal. Leiden is
een arme stad en dat zal het wel
blijven ook". En het rehabilitatie
plan dan? Daarmee is het mogelijk
tientallen procenten subsidie te
krijgen als je je huis opknapt!
„Maar als je geen geld hebt, wat
moet je dan?"
Krotten
Een paar jaar geleden al is uitge
zocht hoe de woningen in de Pie
terswijk er aan toe waren. In het
rehabilitatieplan komen die getal
len weer naar voren: van de 368 wo
ningen zijn er 120 goed, 135 matig
en 113 slecht. Iedere wandelaar in
de Pieterswijk kan het makkelijk
zelf constateren, hoe de verkrotting
steeds meer om zich heen grijpt.
Als het onderhoud verwaarloosd
wordt, takelt een woning snel af.
Aan het begin van de Langebrug
valt een erbarmelijk rijtje huizen
op. Het rijtje valt buiten het rehabi-
litatieplan. Jaren geleden heeft C
en A deze huizen gekocht om ze te
slopen: de plaats voor een nieuw
warenhuis. Maar de procedure ver
liep minder vlot dan verwacht, en
nu staat al die tijd de huizen te ver
krotten. Kamerbewoners wachten
hun tijd af in het pand dat vroeger
van de firma Zeilstra was. Op de
begane grond ligt wat rommel op
geslagen en wordt eën auto gestald.
Schuin tegenover de oude gevel die
optimistisch vermeldt „Tandem
bona causa triumphat" (wat zo on
geveer betekent als: eindelijk wint
de goede zaak), staat een met
groene planken dichtgetimmerde
woning. Boven aan de dichtgetim
merde huideur is een mand beves
tigd: je kan er oefenen voor korfbal
of basketbal. De verkrotting lijkt
besmettelijk: naburige panden zien
er meestal ook verveloos en onver
zorgd uis.
De meerderheid van de wijkbewo
ners wordt gevormd door kamer
bewoners: Van de 1392 bewoners
zijn dat er zo'n 800. Je ziet er weinig
kinderen op straat spelen. Het lijkt
alsof de oorspronkelijke bewoners
van de wijk vergrijsd zijn, en nu
langzaam verdrongen worden door
jongeren van buitenaf. De peuter-
speelplaats Ot en Sien in de Pie-
terskerkchoorsteeg trekt peuters
vanuit de hele stad en richt zich niet
speciaal op de Pieterswijk. Ze zijn
toevalligerwijs in de wijk terecht
gekomen toen ze weg moesten van
de bovenverdieping van het toe
nmalige Release aan de Nieuwe
Rijn.
Het zijn vooral jonge mensen die
energiek hun huis opknappen. Ze
hebben het ervoor over om jaren
lang te timmeren ën te schaven aan
hun bezit, meestal met veel geld en
moeite verworven. Een vroegere
bewoonster van de wijk heeft de
stellige indruk dat de Pieterswijk er
vroeger slechter uitzag: kaler. Het
ziet er nu veel beter opgeknapt uit,
meer versierd met groen en bloe-
De financiële steun van gemeente
en rijk lokt nu ook de stuggere
huiseigenaren uit hun tent. Een
bewoonster van het Pieterskerkhof
heeft jarenlang haar huisbaas aan
het hoofd gezeurd om iets aan de
buitenkant te doen, en nu ineens
wil hij het hele huis, ook van binnen
opknappen. „We zullen er een paar
maanden uitmoeten. Ik hoop maar
dat ik een wisselwoning krijg. Ja.
dit is geen gemeentewoning, dat
ligt natuurlijk anders. Ik weet niet
hoe dat loopt".
Quarts - Horloges
De Aller Beste
Haarlemmerstraat 181
EIGEN ATELIERS
Dorps
In de Pieterswijk zijn tegenwoor
dig steeds meer nieuwe bistro's te
vinden. De wijk heeft het in zich om
een rustige, sfeervolle uitgaanswijk
te worden. De markt is nu nog niet
verzadigd: „Men heeft meer geld,
en dan gaat men echt uit eten. naar
een bistro. Met de Chinese restau
rants gaat het minder, daar begint
het wat te rommelen: men raakt
uitgekeken op de Chinees".
Over de klachten die vroeger vaak
vanuit het wijkcomité geuit wer
den: „Vaak zijn het dronken stu
denten die na een feestje hier herrie
trappen, en dan krijgen de bars de
schuld". En ook: „Die mensen hier
die zo klagen, die zijn nog nooit in
een cafe geweest. Die gaan alleen
een café binnen om naar de wc te
gaan".
Een Haagse bezoeker aan het
Leidse centrum vertelt: „Het is hier
rustig, dorps. Als je in Schevenin-
gen per ongeluk tegen iemand aan
stoot dat een glaasje over zijn pak
gaat, dan heb je gelijk een mes tus
sen je ribben of een kogel door je
voorhoofd. Hier liep ik laatst een
ober met een heel dienblad vol om
ver. Gelijk de stomerij betaald en
een drankje gegeven en 't was weer
goed. Als ik uitga, ga ik altijd naar
Leiden toe nu". En hij demon
streert zijn vroegere wederwaar
digheden: een groot lidteken op
zijn onderarm, en een paar losges
lagen hoektanden.
ADVERTENTIE
Foto in de krant van afgelopen
dinsdag: de wethouder van Eco
nomische Zaken te Leiden, Van
Aken. in de rol van loco-
burgemeester. Een merkwaardige
snapshot. Want wat leert deze prent
ons? Dat Tinus wél geld heeft voor
een hele ambtsketen, doch slechts
voor een half brilletje. Het beste
dingspatroon van sommige eco-
is werkelijk onnavolgbaar.
Die chef van de woonwagenbewo
ners zei begin deze week: "De ge
meente Leiden is blind, lam en
stom". Ei, ei.joeché. Een man naar
het hart van Kolom Zeven. Onge-
koeld proza dat als een revolver
schot opje afkomt. Taal, zoalsje die
in ver vervlogen tijden hoorde, toen
de mannen nog kerels waren. Hoe
zou een moderne politicus nou zo'n
zin construeren? Dat gaat zo: "Me
neer, de veurzitter. het komt mij
veur dat de gemeente Leiden zich
van contactlenzen dient te veur-
zien, krachtens artikel 21 A, para
graaf 6 van de bijstandswet; het
komt mij veurts veur dat het fun
dament van deze gemeente defec
ten vertoont en dat de mondpartij
door gemeentewerken en de
schoonheidscommissie dient te
weurden gerestaureerdNou je
ziet het: appelemoes. Terwijl het zo
simpel kan: blind, lam, stom
Bloemen veur die man
In die Groenoordhal doen ze toch
ook maar. Zondag houden vele dui
zenden Jehovah's Getuigen een
ongetwijfeld gewijde bijeenkomst
en als de laatste der Getuigen ver
trokken is, daveren de koeien en de
stieren de zaal weer in. De nieuwe
directeur, Andre de Jong mag wel
uitkijken. Er zijn al twee directeu
ren vo-or hem wegens gebrek aan
tact ontslagen.
Bij de reconstructie van de Brees-
traat wordt meer gelet op de loop
van de poep dan op die van het ver
keer.
De gemeente wil een riool aanleg
gen in de Breestraat. Maar voordat
dat gebeurt, zullen de winkeliers
wethouder Waal nog wel een poe-
pie laten ruiken.
De Langebrug vormt in meer dan
een opzicht het riool van de Brees
traat.
••4
Uit de afscheidsrede van burge
meester Vis op 3 september 1985:
Dan had ik gaarne meege
maakt dat nog tijdens mijn be
windsperiode met de afsluiting van
de Breestraat was begonnen, maar
daar de discussie nog niet is afge
rond
Zodra in augustus de exploitatie
van de foyers van de Leidse
schouwburg rond is. wordt er na
tuurlijk meteen weer zo'n commis
sie ingesteld die de relatie tussen de
pachter en de directeur moet gaan
bekijken, om nou eindelijk es die
Hans van Dam de poten onder zijn
directeursstoel weg te zagen.
De Bolster koopt alles. Ook
blanke pit.
Er wordt wel beweerd dat het ge
meentehuis in Leiden smijt met
geld, dat de upper-ten onder de
overheidsdienaren met wufte boli
des naar het werk koerst, maar dat
is allemaal zwaar overdreven. Luis
tert, hoe zuinig en hyper-modern
het op de citadel van dr. Vis toegaat.
De afdeling Interne Zaken heeft on
langs een Nota uitgebracht "inzake
de huur van twee herendienstrij
wielen voor de secretarie t.b.v. al
gemeen gebruik". Die term "alge
meen gebruik" wijst erpnverbidde-
lijk op dat ook de secretaresses van
de secretarie-afdeling op deze ver-
voersi. iddelen zijn aangewezen,
helemaal overeenkomstig het
emancipatiemodel. Nou, wat willen
we nou nog meer?
Kolom 7: nooljournalistiek.