Consulaat
Rusland
geweigerd
"Westen helpt Moskou
crisis te voorkomen"
AR-leider
Aantjes
twijfelt
aan CHU
OORLOGSPENSIOEN OMHOOG
BETERE
RECHTS
POSITIE
BUITEN
LANDER
Nog geen geld voor
'hartreizen Geneve9
In haven Rotterdam
inderdaad
prima
koelkasten
VRIJDAG 16 JULI 1976
DEN HAAG (SP) - De vreemdelin
gen in ons land krijgen een betere
rechtspositie. De rechtsbe
scherming en ook de hulp zullen
worden uitgebreid. Iedere bui
tenlander die in Nederland
woont of heeft gewoond, kan dan
voor kosteloze rechtsbijstand in
aanmerking komen, ook als er
geen verdrag is met het land van
die vreemdeling. Deze voorzie
ningen staan in een wetsontwerp,
dat minister Van Agt en staatsse
cretaris Zeevalking (justitie) bij
de Tweede Kamer heeft inge
diend.
Volgens de huidige wet komt een
vreemdeling, die procedeert in
een civiele of administratieve
zaak slechts dan voor gratis bij
stand in aanmerking, indien dat
bij verdrag is geregeld tussen
Nederland en het land van her
komst. Gezien de toevloed van
buitenlanders in ons land is die
bepaling uit de tijd, zo menen de
bewindslieden.
Ook buitenlanders die in ons land
hebben gewoond, kunnen straks
gratis rechtsbijstand genieten.
De regering denkt daarbij aan
onder meer gedingen over ont
slag en sociale verzekering, die
voortvloeien uit een arbeidsver
houding van een vreemdeling die
ons land inmiddels weer heeft
verlaten. Mensen die vanuit het
buitenland in een, rechtsstrijd
met de Nederlandse overheid zijn
gewikkeld over de toepassing
van onder meer de Vreemdelin
genwet, kunnen eveneens aan
spraak maken op kosteloze
rechtshulp. Van hen^vordt niet
meer geëist dat zij in Nederland
wonen of hebben gewoond.
Op het punt van het vreemdelin
genrecht zegt het wetsontwerp
dat een buitenlander die herzie
ning vraagt van een beschikking
op grond van de Vreemdelin
genwet, altijd zal worden ge
hoord. Ook kan hij in beroep gaan
bij de afdeling rechtspraak van
de Raad van State. Nu is dat
slechts mogelijk na verblijf van
één jaar in Nederland.
Beide bewindslieden vinden dat
niet alleen formele, maar tevens
praktische belemmeringen moe
ten worden weggenomen. Zij
denken onder meer aan inten
sieve voorlichting aan vreemde
lingen vanuit de bureaus voor
rechtshulp. Ook willen zij de
communicatiemogelijkheden
(tolken) bevorderen van buiten
landers die zijn aangehouden of
in bewaring zitten, omdat hun
uitzetting is gelast.
Mishandeling
DEN HAAG - De 25-jarige Turkse
caféhouder M.V. uit Den Haag
heeft zijn 19-jarige vrouw met een
fles en een schoen op het hoofd ge
slagen, omdat zij rookte, iets wat de
man zijn echtgenote verboden had
omdat rokende vrouwen in Turkije
"niet netjes zijn". Volgens de
Haagse politie liep de vrouw een
blauw oog, een hoofdwond en
blauwe plekken op. Na behande
ling in een ziekenhuis kon zij huis
waarts keren. De man heeft een
nacht in het politiebureau moeten
doorbrengen.
k Amalrik en zijn
meegenomen.
Goezel tonen op Schiphol enkele schilderijen die zij uit Rusland hebben
SCHIPHOL (ANP) - "De Rus
sische leiders voeren de laatste
jaren een intern beleid dat ba
lanceert tussen twee overwe
gende tendensen. De ene ten
dens die zich op alle niveau's in
de Russische samenleving ma
nifesteert, gaat in de richting
van een liberalisering, zoals we
die kortstondig hebben kunnen
volgen in hetTsjecho Slowakijè
van 1968. De andere tendens
wijst duidelijk op de verharding
van het regime. De Russische
leiders zijn zich bewust dat ze
slechts tussen de twee tenden
sen kunnen balanceren om een
binnenlandse crisis te voorko
men. Ze worden daarbij gehol
pen door de politieke opstelling
van het westen die een te grote
toegevendheid uitstraalt. Je zou
zelfs kunnen s stellen dat het
westen met deze houding Mos
kou hindert meer democratisch
te worden".
Deze aanklacht vormde een on
derdeel van de verwijten die de
Russische dissidente historicus
Andrej Amalrik gisteren op
Schiphol tijdens zijn eerste
aankomst in het westen aan het
adres van Moskou richtte. Vol
gens hem noemen de Russische
leiders hun systeem communis
tisch, maar z.i. vertoont het
trekken van het nationaal socia
lisme in Duitsland.
Voorlopig zullen Amalrik en
zijn vrouw een huis in Utrecht
betrekken. Hij zei niet of hij zal
ingaan op uitnodigingen van de
universiteit van Utrecht en van
de universiteiten George Was
hington en Harvard in Amerika
zijn studie geschiedenis aldaar
te komen voortzetten.
De historicus meent dat hij over
een aantal jaren naar de
Sovjet-Unie zal kunnen terug
keren. "Maar dit is uitsluitend
een gevoelskwestie en geen ra
tionale overweging". Wel zullen
daartoe in zijn land een aantal
veranderingen moeten plaats
vinden. De twee mogelijkheden
die hii ziet zijn:
a) dat het regime in Moskou
toleranter wordt.
b) dat het land vervalt in wan
orde en anarchie. Persoonlijk
geeft hij de voorkeur aan de eer
ste mogelijkheid.
De tweede mogelijkheid die
Amalrik aanstipt vormt de kern
van zijn boek "Haalt de
Sovjet-Unie 1984". De publika-
tie van dit boek lokte onmiddel
lijk een reactie van de Russi
sche autoriteiten uit. Wegens
het "verzinnen en verspreiden
van lasterlijke anti-
Sovjetrussische aantijgingen"
verdween Amsalrik in mei 1970
voor driejaar in een werkkamp,
een straf die later nog werd aan
gevuld met driejaar interne bal
lingschap. Voordat hij zijn straf
volledig had uitgezeten kwam
de historicus in mei 1975 weer
op vrije voeten.
Overigens wilde Amalrik op
een desbetreffende vraag wel
toegeven dat de ineenstorting
van het huidige regime, zoals hij
dat bij het schrijven van zijn
boek voorzag, niet reeds in 1984
behoeft te worden verwacht. De
binnenlandse ontwikkelingen
in de Sovjet-Unie zijn, naar zijn
zeggen, langzamer gevorderd
dan hij aanvankelijk had ge
schat. Daarnaast is hem geble
ken dat de leiders in het Krem
lin ,een flexibeler houding
tegenover deze ontwikkelingen
hebben betoond dan op het
moment dat hij zijn boek
schreef het geval was.
Alvorens tijdens de persconfe
rentie vragen te beantwoorden
wilde Amalrik, mede namens
zijn vrouw, een verklaring af
leggen. Bijgestaan door profes
sor Karei van 't Reve, die als
tolk optrad, wilde hij dank uit
brengen voor de spontane ont
vangst in Nederland. Een
woord van dank ging ook uit
naar alle mensen, zonder ie
mand speciaal te noemen, die
hem in zijn strijd tegen het So-
vjetrussische regime hebben
gesteund. De regeringen van
Nederland en Israël zwaaide hij
lof toe omdat ze het hem moge
lijk maakten zijn land te verla
ten.
HULP VOOR
MOZAMBIQUE
F 35 MILJOEN
DEN HAAG (ANP) - Nederland
heeft Mozambique voor dit jaar 35
miljoen gulden aan ontwikkelings
hulp toegezegd. Dit bedrag komt
boven de lening van 10 miljoen, die
de Nederlandse regering al had
toegezegd in verband met de eco
nomische gevolgen van het sluiten
van de grenzen met Rhodesië.
De hulp bestaat uit een lening op
zachte voorwaarden van 17 miljoen
gulden en een schenking van 18
miljoen gulden.
Het geld zal in Mozambique be
steed worden aan landbouwprojec
ten en voor de uitrusting van zie
kenhuizen en scholen. Vorig jaar
ontving Mozambique 25 miloer\
gulden aan ontwikkelingshulp van
Nederland.
UTRECHT (ANP) - Ziektekosten
verzekeraars en ziekenfondsen zijn
voorlopig nog niet bereid de kosten
te dragen voor open hartoperaties
bij Nederlandse hartpatiënten in
het 'centre medical de genalier' in
Genève.
De Nederlandse hartvereniging,
die nu eerst een luchtbrug naar
Houston in de Verenigde Staten tot
stand heeft gebracht, zag in Zwit
serland een tweede mogelijkheid
voor hartpatiënten, die in Neder
land niet op korte termijn konden
worden geopereerd.
De ziekenfondsraad heeft de 'har
treizen' naar Genève vergeleken
met de luchtbrug naar Houston en
daarbij zijn vragen gerezen over de
coördinatie, de organisatie van de
reizen, de professionele begelei
ding en de kosten. Pas als op al deze
vragen duidelijk antwoord is, zal
een beslissing worden genomen
over het wel of niet meewerken aan
de 'hartreizen'.
DEN HAAG (SP) - "De CHU lijkt
de steun, die zij met KVP en ARP
heeft gegeven aan de bezuinigings
plannen van de regering weer aan
zienlijk af te zwakken". Fractie
voorzitter Aantjes van de ARP
schrijft dat in het weekblad van zijn
partij, Nederlandse Gedachten.
In het betreffende artikel laat Aan
tjes blijken nog steeds te betwijfe
len of er tussen de drie christen
democratische partijen een dusda
nige eenheid van beleid bestaat dat
het CDA tot stand kan komen. De
ARP heeft die eenheid in het verle
den altijd als uitdrukkelijke voor
waarde gesteld.
Volgens Aantjes werd door ieder
een bij de bezuinigsdebatten de
bijdrage van de drie christen
democratische fracties als eensge
zinde steun aan het kabinetsbeleid
gezien.
In een artikel in het CHU-weekblad
De Nederlander wordt, aldus Aan
tjes, het debat echter gewaardeerd
als "het slijpen van sabels" voor de
DEN HAAG (SP) - Minister Van der Stoel (Bui
tenlandse Zaken) is tegen de vestiging van een
Russisch consulaat in Rotterdam.
"Daarvoor ontbreekt een dwin
gende reden", zo laat de minister
weten in antwoord op schriftelijke
vragen van de PvdA-kamerleden
mevrouw Epema-Brugman (uit
Puttershoek) en Kombrink (uit
Rotterdam).
Volgens minister Van der Stoel is
de diplmatieke vertegenwoordi
ging van de Sowjet-Nnie in ons
land groot genoeg. "Zonder pro
blemen kan men alle normale taken
het hoofd bieden", meent hij.
Daarom wijst de minister het Rus
sische verzoek voor de vestiging
van een afzonderlijk Sowjet-
consulaat in de Maasstad af. Vooral
ook omdat de afstand tussen Rot
terdam en Den Haag niet groot is.
De Russen wilden een consulaat in
Rotterdam openen voor de behar
tiging van zaken die verband hou
den met de aanwezigheid van
Sowjet-schepelingen in de havens.
"lange veldslag" die nog met het
kabinet moet worden geleverd.
In zijn artikel in Nederlandse Ge
dachten zegt Aantjes dat het on
duidelijk is wat de CHU daarmee
bedoeld en dat het ook niet duide
lijk zal zijn op 25 september, de dag
waarop de ARP ja of nee moet zeg
gen tegen een gemeenschappelijke
lijst bij de komende verkiezingen.
"Verrassend", noemt Aantjes de
reactie van de WD op de loon
maatregel, die zei het eens te zijn
met de Federatie Nederlandse
Vakbeweging. "Het is verbluffend
te zien hoe de WD werkelijk alle
kanten blykt op te kunnen in haar
spelen op de portemonnaie van de
kiezer," zo schrijft Aantjes. "De
WD heeft ons daarmee opnieuw
geen enkele aanleiding gegeven
ernaar te verlangen dat teruggeval
len zóu moeten worden op het al
ternatief van de liberaal-
confessionele coalitie, laat staan
dat er voorkeur voor zou moeten
worden uitgesproken".
FNV reageert
gelaten op
loonmaatregel
DEN HAAG (SP) - De Federatie
Nederlandse Vakbeweging (NW
en NKV) heeft de definitieve af
kondiging van de loonmaatregel
gisteren gelaten over zich heen la
ten komen. FNV-vice-voorzitter
Wim Spit volstond met het com
mentaar "We zijn ons nog steeds
aan het beraden over onze opstel
ling ten aanzien van de loonmaat
regel en over onze strategie. Ik kan
daar nu geen uitspraken over
doen".
Spit wilde geen antwoord geven op
de vraag of de FNV-bonden nu on
danks het uitdrukkelijke verbod
van de loonmaatregel daartoe toch
zullen proberen om in de afzonder
lijke bedrijfstakken over de lonen
te gaan onderhandelen.
De FNV heeft zich altijd op het
standpunt gesteld dat bedrijfstaks-
gewijze loononderhandelingen het
gevolg zouden moeten zijn van een
eventueel mislukken van de loon-
gesprekken op centraal niveau.
De Vervoersfederatie NW/NKV in
de Rotterdamse haven is inmiddels
oriënterende besprekingen met de
werkgevers begonnen. Maar nog
niet duidelijk is of de Vervoersfe
deratie van de in de loonmaatregel
toegestane loonsverhoging van 30
gulden bruto per maand afwij
kende eisen zal gaan stellen. De
werkgeversorganisatie VNO heeft
de loonmaatregel inmiddels ex
treem nivellerend genoemd. Vol
gens het VNO zullen de lagere lo
nen daardoor de andere salarissen
omhoog stuwen. De arbeidskosten
nemen daardoor toe, hetgeen nade
lig voor de werkgelegenheid kan
zijn.
Volgens een FNV-adviseur is de
door de regering voorgestelde ver
laging van de ziekenfondspremie
van 0.7 procent voor werkgevers en
werknemers onverantwoord. Die
verlaging moet samen met de pre
mieverlagingen voor de AWBZ, de
KWL en de WAO zorgen voor meer
"schoon" loon voor de werkne
mers. Volgens FNV-adviseur
Nabbe worden de reserves van de
ziekenfondsen door de premiever
laging van de ziekenfondspremie te
sterk aangesproken. De premiever
laging van nu zullen we straks moe
ten bezuren, aldus Nabbe.
kort geleden is - juist met het oog
op de werkzaamheden in de Rot
terdamse haven - door de ambas
sade in Den Haag meer personeel
aangetrokken.
bij de handelsvertegenwoordi
ging van de USSR is ook een
functionaris van de officiële Rus
sische koopvaardij-instantie in
dienst. Die kan zich volgens de
minister best bezighouden met
de afhandeling van aangelegen
heden die verband houden met
de vaart van Sowjetschepen op
de Nederlandse havens.
Een andere reden waarom de rege
ring weigert gehoor te geven aan
het Sowjet-verzoek is dat vestiging
van een Russisch consulaat in Rot
terdam een verdere versterking van
de Russische scheepvaartpositie in
de hand werkt. Regering en
Tweede Kamer zien de uitbreiding
van de Oosteuropese handelsvlo
ten als een "regelrechte bedrei
ging". "De regering zou dan ook
geen blijk geven zich voldoende
bewust te zijn van haar verant
woordelijkheden, als zij het
Sowjet-verzoek voor een eigen
consulaat in Rotterdam zou inwil
ligen", meent Van der Stoel.
Voetbal - Oeki Hoekema heeft
gisteren een driejarig contract ge
tekend bij de FC Den Haag. Hoe
kema speelde eerder bij het Belgi
sche Lierse SK, De Graafschap,
PSV, Go Ahead Eagles en SC Cam-
buur.
"Vrijheid voor
Cubaanse
vakbondsleiders'
UTRECHT (ANP) - De Federatie
Nederlandse Vakbeweging
(NW/NKV) heeft via de Cubaanse
ambassadeur in Nederland ge
vraagd om vrijlating van "27 vak
bondsleiders die al jaren in Cuba
gevangen zitten. Het zijn vak
bondsmensen die overwegend lid
waren van "de beweging van 26 ju
li", een verzetsbeweging die bijge
dragen heeft aan de bevrijding van
het Cubaanse volk van de dictatuur
van Batista, de voorganger van Fi
del Castro.
De FNV heeft de ambassadeur ge
vraagd om o.a. premier Castro op
de hoogte te stellen van de Neder
landse bezorgdheid over het lot van
de gevangenen en het verzoek om
invrijheidstelling.
Vrijlating van
parlementslid
Kenia gevraagd
DEN HAAG (ANP) - Ruim vijftig
leden uit de Eerste en Tweede Ka
mer hebben een petitie onderte
kend die Amnesty International
aan Kenia heeft gestuurd.
In de petitie wordt om de vrijlating
gevraagd van het Keniaanse par
lementslid Shikuku, die sinds ok
tober vorig jaar zonder vorm van
proces gevangen wordt gehouden.
Shikuku maakte deel uit van een
commissie die een onderzoek in
stelde naar de verdwijning van een
ander parlementslid, dat openlijk
kritiek uitte op de regering.
Tien dagen na zijn verdwijning
werd zijn lijk gevonden. In een rap
port van de commissie werd de re
gering betrokkenheid verweten bij
de dood van de politicus.
In de petitie staat dat Kenia wordt
beschouwd als een land dat de
rechten van de mens respecteert.
Shikuku zou volgens Amnesty In
ternational in slechte gezondheid
verkeren.
DEN HAAG' (SP) - De régering
heeft besloten 63,5 miljoen gulden
beschikbaar te stellen voor verbe
teringen in de financiële uitkerin
gen aan oorlogsslachtoffers.
Staatssecretaris Meijer (CRM) heeft
dat aan de Tweede Kamer meege
deeld.
Daarnaast heeft de ministerraad
besloten een informatiecentrum
voor oorlogsslachtoffers in te stel
len. Volgens de mededeling van
Meijer aan de Kamer komt de ver
betering van de uitkering er op
neer, dat de wetten Buitengewoon
Pensioen en Uitkering Vervol
gingsslachtoffers met elkaar in
overeenstemming worden ge
bracht. Met name de lagere pen
sioenen zullen er op vooruit gaan.
Meijer wil bovendien wijzigingen
aanbrengen in de Wet Uitkering
Vervolgingsslachtoffers en in de
Rijksgroepsregeling Uitkeringsge
rechtigden.
Een van de belangrijkste punten
daarbij is dat de kring van uitke
ringsgerechtigden wordt uitge
breid tot mensen die in de oorlog
zich aan tewerkstelling hebben
onttrokken en daarom in een ge
vangenis of concentratiekamp
werden opgesloten.
Voor de uitvoeringen van deze ver
beteringen zijn wetswijzigingen
noodzakelijk. Dat betekent dat zij
voor advies naar de Raad van State
moeten. De wijzigingen kunnen
daardoor pas op 1 januari 1978 in
gaan.
Blijvers
STUDIO - "One flew over the
cuckoo's nest". Vijf Oscars zeg
gen niet alles, maar wel genoeg.
Want als er al een film is die deze
onderscheidingen verdient,
dan is het deze wel.
REX - "King kong", ouderwets
griezelen meteen reuzengorilla.
Terug in Leiden
CAMERA - "De Eend en de Ca
dillac", een vakantiekraker met
Louis de Funes.
Kindermatine
REX - "101 Dalmatiërs"
Nachtfilms
REX - "De lachende wreker".
Goede films in an
dere steden
"Taxi driver" met Robert De-
niro en Cybill Shepherd, Ca
lypso I, Rotterdam, Calypso en
Saskia, Amsterdam.
"Nex stop Greenwich village",
City 4, Amsterdam.
"Rebel without a cause" met
James Dean, Leidsepleinthea-
ter, Amsterdam.
HAAGSE BIOSCO
PEN
APOLLO 1: "Skyriders", dag.
2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. 2.00,
4 15, 7.00 en 9.15 uur. 18 jaar.
APOLLO 2: "Azen zijn troef',
dag. 2.00, 7.30 en 9.45 uur, zo.
2.30, 4.45, 7.30 en 9.45 uur. 14
jaar.
ASTA: "Tarzoon, de schande
de jungle", dag. 2.30,7.15 en
9.30 uur, zo. 1.30, 4.00, 7.15 en
9.30 uur. 18 jaar.
BIJOU: "Fantasia", dag. 2.00,
7.30 en 9.45 uur, zo. ook 4.15 uur.
AL.
CALYPSO: "Het vergeten con
tinent", dag. 2.15, 7.15 en 9.30
uur, zo. 1.45, 4.15, 7.15 en 9.30
uur. 14 jaar.
CAMERA: "Ain't misbehavin'
dag. 2.00, 7.00 en 9.15 uur, zo.
ook 4.15 uur. 18 jaar.
CINEAC: "Wie niet weg is is ge-
dag. 5.30,7.30 en 9.30 uur.
AL.
CORSO: "One flew over the
cuckoo's nest", dag. 2.15,6.45 en
9.30 uur, zo. 1.15, 4.00, 6.45 en
9.30 uur. 18 jaar.
DU MIDI: "The producers",
dag. 8.15 uur, vr., za. en zo. 7.00
en 9.30 uur. AL.
EURO: "The sound of music",
dag. 1.30 en 7.45 uur, za., zo. en
METROPOLE43'Thè ^Hinden-
burg", dag. 2.00,7.00 en 9.30 uur.
14 jaar.
ODEON 1: "Inpikken en weg
wezen", dag. 1.45, 6.45 en 9.30
uur, zo. ook 4.15 uur. 14 jaar.
ODEON 2: "De bedrieger be
drogen", dag. 2.00, 6.45 en 9.15
uur, zo. ook 4.30 uur. AL.
ODEON 3: "Levend in het lij
kenhuis", dag. 7.15 en 9.45 uur.
18 jaar.
ODEON/THE MOVIES: "Pa
niek in het warenhuis", dag.
2.15, 7.15 en 9.45 uur, zo. ook
4.45 uur. AL.
OLYMPIA: "Butch Cassidy
and the Sundance Kid", dag.
2.00 en 8.00 uur. 14 jaar.
PASSAGE: "The Genius", dag.
2.00, 6.45 en 9.30 uur, za. en zo.
1.15, 4.00, 6.45 en 9.30 uur. 14
jaar.
REX: "Veel gedonder in Hong
Kong", dag. 11.30, 1.30, 3.30,
5.30, 7.30 en 9.30 uur. AL.
ROYAL'70: "Wat kan je doen
met 7 vrouwen", do., za. en zo.
2.00, 7.00 en 9.30 uur, vr. 2.00 en
6.45 uur, ma. 2.15 en 8.00 uur, di.
en woe. 2.15 uur. 18 jaar.
ROYAL: "De boxer van Shan
tung", ma., di. en woe. 2.15 en
8.00 uur, do., vr. en za. 2.00, 7.00
en 9.30 uur, zo. 1.45, 7.00 en 9.30
uur. 18 jaar.
STUDIO 2000: "Rebel without a
cause", dag. 7.00 en 9.30 uur,
do., vr., ma. en di. ook 2.00 uur.
DEJ UITKIJK: "Staviskv", dag.
2.00, 7.00 en 9.30 uur. 18 jaar.