Lutherse
kerkmuziek
in Leiden
"Ik hou mn hart vast.
Publiek
-CE&2EQQ9E5XE9)~
Hygiëne
scholen
loopt
terug
BOUW-VAKANTIE
IN FRANKRIJK
Ds. Verbaas predikant
voor gereformeerd en
hervormd in Almere
VRIJDAG 16 JULI 1976
ARNHEM (ANP) - De laatste jaren
is de hygiëne op de scholen, en
vooral het schoonmaken van de
gebouwen, er niet op vooruit ge
gaan. De districtschoolartsen-
dienst voor Arnhem, Renkum,
Rheden en Rozendaal constateert
dat de hygiënische voorzieningen
nog veel verbeterd kunnen worden.
Hoofdluis komt steeds meer voor.
Het houden van dieren in de klas
sen is lang niet altijd bevorderlijk
voor de hygiëne van kinderen.
In het verslag over de laatste vier
jaar schrijft de dienst dat het
schoonmaken van de schoolge
bouwen niet vaak genoeg en niet
altijd even goed gebeurt. Veel kleu
terscholen hebben geen speelloka
len, zodat de kleuters op de vloeren
gymnastiek krijgen. Die vloeren
zijn in doorsnee verre van schoon,
douches in gymnastieklokalen kan
of wil men niet gebruiken, omdat ze
in veel gevallen te vies zijn. Het
dragen van gymnastiekschoenen is
dringend nodig ter vermindering
van de verspreiding van de zo hin
derlijke en pijnlijke voetwratten. In
de toiletten van de scholen ontbre
ken vrij vaak zeep en toiletpapier.
Het zogenaamde hoofdonrein is de
laatste jaren sterk toegenomen. Zo
werden in 1975 ruim 8600 kinderen
gecontroleerd. Bij ruim 600 werden
levende luizen gevonden.
Het houden van dieren op de
school, dat zeker een pedagogische
waarde heeft, werkt ook gevaren in
zich zoals de kans op infectie met
sommige ziekten die de kinderen
via de uitwerpselen van enkele die
ren kunnen oplopen en mogelijke
lichamelijke klachten bij kinderen
die voor bepaalde dieren overge
voelig zijn. De schoolartsendienst
pleit ervoor dat de dieren voor toe
lating op de school door een diere
narts op mogelijke ziekten onder
zocht worden. Zo'n onderzoek zou
regelmatig moeten worden her
haald. Apen, vogels en schildpad
den moeten op de scholen zeker
geweerd worden. Amfibieën, kik
kers en vissen zijn eventueel wel te
houden.
VERBODEN MEER TREKT TALLOZE VAKANTIEGANGERS
Een deel van de familie Verschoor op vakantie in Frankrijk. Dat
was vorig jaar. Deze vakantie is er geen tijd om in de sneeuw te
ravotten.
Een groot deel van het dertien kinderen tellende gezin Verschoor
uit de Voorstraat in Voorschoten vertoeft momenteel op een cam
ping in de buurt van zonnig Genève, maar vakantie is er nauwelijks
bij. Ontspanning is er alleen in de avonduurtjes. Overdag zijn ze in
een Frans dorpje vlak bij de camping met man en macht bezig aan
de bouw van een huisje voor hun zus Elisabeth, die vijfjaar geleden
met een Fransman trouwde en sindsdien woont in een bescheiden
woning in de buurt van de Zwitserse grens.
"De droomwens van mijn dochter is altijd geweest een eigen huis te
hebben", vertelde mij haar moeder, "en dat gaat er nu van komen".
Een jaar geleden hebben haar broers en zwagers spontaan besloten
haar een handje te helpen. Vooral ook omdat ze stuk voor stuk wel
eens hun vakantie bij Elisabeth en haar man Daniël hebben door
gebracht. Ze vonden het leuk om nu eens iets terug te doen voor al
die fijne vakantiedagen. En ze doen het graag. Ze waren er het
afgelopen jaar vol van. Maanden zijn ze bezig geweest met het
maken van tekeningen en werkschema's. Alles hebben ze tot in de
puntjes verzorgd. Dat moet ook wel want ze willen in twee weken
tijd het huisje bewoonbaar hebben", aldus moeder Verschoor.
Fundering
Normaal gesprokén zou zo'n korte bouwtijd niet voldoende zijn
maar Daniel heeft vorige maand alvast de fundering laten storten
en er is ook al wat grof metselwerk verricht. De rest is voor de
Voorschotenaren.
De bouwploeg bestaat uit Gerrit Verschoor (bouwkundig teke
naar), Pieter Verschoor (bouwkundig tekenaar). Jan Verschoor
(bouwkundig tekenaar), Henk Verschoor (autospuiter-verpleger),
Onno Verschoor (automonteur) en de zwagers Jan Osnabrugge
(aannemer), Ton Groot (leraar electrotechniek MTS), Kees Bezuye
(rijwielhersteller) en Hans Glasbergen (student). De echtgenotes
van de negen nemen het lichtere werk voor hun rekening zoals het
schuren, schilderen en schoonmaken.
Het hele stel, ook Elisabeth en Daniel leveren hun aandeel, zijn nu
een week bezig en ze hebben per brief het thuisfront laten weten
dat de bouw van het huisje voorspoedig verloopt en dat ze het wel
redden in die twee weken.
LEIDEN - Morgen komen de 85 deelnemers aan de 26ste
werkweek voor kerkmuziek, die gehouden wordt in het
Sint Willibrord-internaat in Deurne, naar Leiden om er 's
avonds om 8 uur in de lutherse kerk aan de Hooglandse
Kerkgracht een uitvoering te geven van de muziek die in
deze werkweek is ingestudeerd.
De werkweek gaat uit van de stich
ting Lutherse werkgroep voor de
Kerkmuziek, waarvan ds A. J. Al
lan te Heerlen secretaris is. De uit
voering van morgenavond is vrij
toegankelijk voor iedereen. Men zal
daar goede kerkmuziek kunnen be
luisteren die in de eredienst ge
bruikt wordt. Meerstemmige mu
ziek, soms met begeleiding van in
strumenten.
Jarenlang is deze lutherse kerkmu-
zikale werkweek gehouden op
Hoekelum, het lutherse buitencen
trum in Bennekom. Toen dit te
klein en te primitief bleek, is de
werkgroep uitgeweken naar kas
teel Well. Daarna kon zij terecht in
Huize Bloemendal in Vaals, en toen
dat gesloten werd vond men in
Deurne onderdak in het Sint Willi
brord-internaat.
Ds. Allan: Vorig jaar - het was een
jubileumjaar - was dit huis te klein
en hebben we onze week gehouden
in Rolduc in Kerkrade. Maar dit
jaar zijn*we teruggekeerd naar
Deurne".
Iedereen
Wat houdt zo'n week nu in?
Ds. Allan: "Er wordt een week lang
intens gezongen. Wie een instru
ment bespeelt dat meegenomen
kan worden, neemt dat mee. Het
gaat om goede kerkmuziek, zowel
oude als hedendaagse. Maar het is
natuurlijk wel muziek die bruik
baar is in de eredienst, dat wil zeg
gen: muziek gebonden aan het
Woord. De deelnemers komen uit
heel Nederland en ook van buiten
ons land, zoals België en Duitsland.
Men hoeft natuurlijk niet tot de lu
therse kerk te behoren om te kun
nen deelnemen. Integendeel, wij
stellen graag deze week open voor
iedereen die zingen wil, maar dan
wel die zingen wil tot eer van God,
de Heer der kerk".
Streng
Hoe is de week ingedeeld?
"De dagindeling van zo'n week is
vrij streng. Elke morgen om 7 uur is
het opstaan, want om kwart voor 8
worden in de kapel de metten ge
zongen. Na de metten en het ontbijt
volgen de ochtendgymnastiek en
de stemvorming. Dan twee repeti
ties, onderbroken door een koffie
pauze. Op het middageten volgt een
verplichte rust tot theetijd, rond 3
uur. Deze rust heeft men hard no
dig om niet halverwege de week
een inzinking te krijgen. Na de thee
zijn er twee repetities tot aan de
avondmaaltijd. Ten slotte nog de
vespers, weer in de kapel".
Tot goed begrip: metten en vespers
zijn korte getijdediensten, gebe
dsdiensten dus, waarin veel gezon
gen wordt; de dagen worden hier
mee begonnen en gesloten.
Ds. Allan: "De avonden worden op
verschillende manieren doorge
bracht. Soms wordt er een lezing
gehouden. Er is ook een bonte
avond. En dan moet er ook nog ge
repeteerd worden. Alles is gericht
op het uiteindelijke doel: een fees
telijke eredienst op zondagmorgen
in de lutherse kerk in Den Haag.
Maar voor het zover is komen we
graag naar Leiden".
Programma
Over het programma
"Na een vrolijke inleiding van Mei-
Weet u een
onderwerp dat in
deze rubriek
past? Bel me dan
maar op. Elke
morgen wacht
ik tot tien uur
op uw telefoontje
Bel 071-144941,
toestel 39.
Terwijl deze weken talloze va
kantiegangers zich zorgeloos
vermaken op de oevers en in
het water van het Oosterduin-
semeer in Noordwijkerhout
(ook wel bekend als het Co-
momeer) duimt de Noordwij-
kerhoutse wethouder
Heemskerk dagelijks dat er in
en rond deze plas, die op
sommige plaatsen wel dertig
meter diep is en als gevaarlijk
te boek staat, in hemelsnaam
geen ongelukken gebeuren.
Immers, het is nog steeds niet
duidelijk wie er nu eigenlijk
de verantwoordelijkheid
draagt voor wat zich in en
rond het meer afspeelt.
In feite is het zo dat het Ooster-
duinsemeer voor recreanten
verboden gebied is, zwem
mers, in-de-zon-luieraars ver
toeven er illegaal. Heems
kerk: "Die recreanten worden
er oogluikend toegestaan
omdat het nu eenmaal on-
doenlijk is er steeds de politie
op af te sturen. Zoiets hou je
nu eenmaal niet tegen. Maar
ik hou mijn hart vast als er een
keer ongelukken gebeuren.
Hel zal dan een hele haarklo
verij worden om uit te vinden
wie dan aansprakelijk kan
worden gesteld.
Rolverdeling
'Er zijn op dit moment niet
minder dan vijf instanties die
direct of indirect betrokken
zijn bij het beheer van dit toe
komstige recreatiebied. Maar
hoe precies de rolverdeling is,
is niemand duidelijk. Er is
wel een commissie, ik ben
daar voorzitter van, die tot
taak heeft plannen op te stel
len voor de gewenste aankle
ding en exploitatie van het
meer. Maar die commissie
ziet het op dit moment niet
meer zo zitten. De onderhan
delingen zijn een beetje vast
gelopen. De gemeente
Noordwijkerhout ziet in ieder
geval geen uitweg.
Men wil bijvoorbeeld dat de
gemeente Noordwijkerhout
plannen ontwerpt voor de da
grecreatie rond het meer. We
zouden daar dan ook flink aan
moeten meebetalen. Maar
men gelooft toch zeker niet
dat Noordwijkerhout geld
gaat uitgeven voor een pro
ject waar 90% niet-
Noordwijkerhouters van ge
nieten. Daar moet de provin
cie maar voor opdraaien. Zo
lang over de financiële aan
pak geen sluitende afspraken
zijn gemaakt blijft het meer
een soort niemandsland, met
alle nare gevaren van dien".
Het Oosterduinsemeer in Noordwijkerhout is officieel verboden gebied.
Het orgel van de Lutherse Kerk in Leiden, genomen van de hoes van de
grammofoonplaat die werd gemaakt ter gelegenheid van het afscheid
van de organiste Annie Blankenstein-Offenberg
chior Franck volgen twee van oor
sprong Engelse werkjes van Robert
Whyte en Henry Purcell. We zingen
een credo, een sanctus en een agnus
dei, delen uit de lutherse liturgie
die ook zondagmorgen om kwart
voor 11 in Den Haag worden gezon
gen maar dan op de plaats waar zij
liturgisch thuis horen. Ook
Schrift-lezingen kun je zingen,
daarom laten wij een evangeliemo
tet horen van Siegfried Strohbach
uit 1957. Hij heeft de tekst van Mar
kus 2 vers 1 tot 12 op muziek gezet.
Na een tweekorig werk van G. Ph.
Telemann, Danket dem Herrn,-
wordt de avond besloten met de
vespers. We zijn nu eenmaal ge
wend, elke dag te beginnen met de
metten en te eindigen met de ves
pers. De bezoekers kunnen dat dan
ook eens meebeleven".
De werkgroep is de kerkeraad van
de lutherse gemeente in Leiden er
kentelijk dat ze de kerk voor deze
uitvoering mag gebruiken. Ze
hoopt uiteraard op grote belang
stelling uit Leiden en omgeving.
dG
Na een initiatief in plaatselijke
kerkelijke kringen, waar men zich
afvroeg of er iets voor Werkloze
jongeren zou kunnen worden, is in
de Friese gemeente Lemsterland
de Actiegroep Werkloze Jongeren
(AWJ) opgericht. De groep houdt
zich al bezig met het geven van taal
lessen aan Turkse en Surinaamse
jongeren en technisch onderwijs
aan Surinamers, het opzetten van
een bibliotheek op een mavo-
school en de organisatie van een
sociëteit voor ontmoeting en ont
spanning.
Op Europees niveau verdient een
verklaring van de rk bisschoppen
in Spanje de aandacht. Zij menen
dat de huidige politieke situatie in
hun land redenen geeft tot hoop op
een rechtvaardiger en vrijere maat
schappij, maar dat er ook reden is
om te vrezen dat Spanje een histo
rische kans laat glippen. De bis
schoppen waarschuwen voor een
onbeperkte groei van de staats
macht, die, zo zeggen zij, opnieuw
tot de mogelijkheden behoort. „Po
litieke macht in handen van een
paar mensen opent de weg naar to
talitaire macht, waarin het vrije
spel van de maatschappelijke
krachten niet meer mogelijk is".
De bisschoppen zijn voorstander
van het vrije kiesrecht, waardoor
het land op democratische manier
kan beslissen over belangrijke vra
gen. Volgens hen kunnen christe
nen nooit hun steun geven aan par
tijen die menselijke vrijheid en
rechten willen onderdrukken
Klassenstrijd
„Het christendom is onverenig
baar met het atheistisch marxisme
en met de klassenstrijd". Dat zei
mgr. L. Elchinger, bisschop van
Straatsburg, in een toespraak ter
gelegenheid van de Franse natio
nale feestdag (14 juli). Hij reageerde
hiermee indirect op de communis
tische partijleider Marchais, die de
rk de hand had toegestoken en hun
had verzekerd dat de communisten
de godsdienst nooit de oorlog zou
den verklaren.
De bisschop constateerde, dat er
christenen zijn die weliswaar het
atheisme van het marxisme ver
werpen maar niet de klassenstrijd,
die het marxisme beschouwt als
een absolute voorwaarde voor
vooruitgang. Maar, zei de bisschop,
klassenstrijd is een verdeling van
de mensheid in twee partijen die
elkaar verslinden, met alle haat en
geweld van dien. Klassenstrijd
beoogt gelijkheid en recht maar
kan de sociale vrede niet bereiken
omdat het verpletteren van de ene
groep door de andere onvermijde-
Ds. E. F. Verbaas, hervormd wijk-
predikant te Maassluis, heeft de
benoeming door de hervormde
commissie Nieuwe IJsselmeerpol-
ders tot predikant voor de gerefor
meerde kerk en de hervormde ge
meente te Zuidelijk Flevoland
aanvaard. Begin oktober hoopt hij,
tegelijk met de eerste (grotere)
groep bewoners, naar Almere,
Zuidelijk Flevoland, te verhuizen.
Met deze benoeming - er is nog
geen kerkeraad zodat ook nog geen
beroep kon worden uitgebracht - is
een volgende interkerkelijke stap
gezet ter voorbereiding van het
kerkelijke leven in Nederlands
jongste landaanwinning.
Ds. Verbaas heeft gereageerd op
een advertentie in het ambtsdra
gersblad "Woord en Dienst" en - als
dominee onwennig - daarmee voor
het eerst van zijn leven gesollici
teerd. Mede via dit blad vroegen de
Gereformeerde Kerken en de Her
vormde Kerk samen om een predi
kant, die bereid zou zijn om in sa
menwerking met de r.k. pastor in
een nieuw te stichten stad (Almere)
in de Flevopolder gemeente
opbouwwerk te verrichten. Het
gaat om de opbouw van een ge
meente van het moment af dat er
mensen komen wonen. Maar aller
lei voorbereidend werk wordt en is
al verzet.
Niet vastleggen
In Zuidelijk Flevoland wordt lering
getrokken van ervaringen elders.
Voorop staat de wens de toekom
stige bewoners niet vast te leggen,
maar slechts eerste aanzetten te
bieden, waarmee ze zelf verschil
lende kanten uit kunnen. Er wordt
"van boven af' niets op- en vastge-
legd.
Zo staat er straks voor hen in
Almere-haven een eenvoudig
kerkcentrum gereed, dat ze zelf la
ter kunnen (her)inrichten, uitbrei
den, veranderen, al naar ze willen.
Naast de neven-werkruimten voor
ziet dit in twee kerkzalen, geschikt
voor gereformeerden en hervorm
den en voor rooms-katholieken.
Ds. Verbaas - de keuze had ook op
een gereformeerd predikant kun
nen vallen - zal een collegiale ver
standhouding krijgen met de rk
opbouwwerker voor Almere, Dirk
Visser (37), voorheen pastoraal me
dewerker voor volwassenen
catechese en kamertraining van het
dekenaat Hoofddorp, en Neder
lands eerste rk gehuwde diaken.
Bisschop Zwartkruis van Haarlem
is voorstander van de samenwer
king tussen de kerken, ook pasto
raal.
Indeling
In gereformeerde kring wordt ver
wacht dat volgend jaar in Almere
een gereformeerde kerk geïnsti
tueerd kan worden. Het bestuur
van de gereformeerde synode heeft
besloten deze kerk voorlopig bij de
regio Hilversum in te delen. De de
finitieve kerkelijke indeling hangt
nog af van het streven als hervorm
den en gereformeerden voor het
nieuwe land tot dezelfde opzet te
komen. Mede daarom zal de groep
"kerkordelijke aangelegenheden"
van de gemeenschappelijke her
vormde en gereformeerde taak
groep "Samen op weg" bij het over
leg worden betrokken. Ook zal re
kening worden gehouden met de
wensen van de leden van beide
kerken in de IJsselmeerpolders en
met de te verwachten wijziging van
de provinciewet voor dit gebied.
lijk aanzet tot vergelding.
De strijd van de arbeiders is, aldus
deze bisschop, wel verenigbaar met
het christendom, als deze leidt tot
verzoening. Samenwerking met de
communistische partij is alleen
mogelijk als deze naar geest en hart
een grondige verandering door
maakt.
Het communistische dagblad
"1'Humanité" typeert mgr. Elchin
ger als conservatief en vergelijkt
zijn uitspraken met de recente uit
latingen van Italiaanse prelaten
tegen het communisme
Euthanasie
De permanente raad van de
Franse bisschoppen heeft een nota
uitgegeven over het probleem van
de euthanasie. Daarin staat, dat ac
tieve euthanasie radikaal in strijd is
met de eerbied voor het leven. On
der euthanasie verstaan de bis
schoppen het rechtstreeks ingrij
pen in het stervensproces om het
lijden of de doodsstrijd te bekorten
en met de duidelijke bedoeling de
dood te veroorzaken. Deze daad.
kan, volgens de nota, niet gezien
worden als een helpen van de ster
vende. Er hoeven geen buitenge
wone middelen te worden gebruikt
om het leven te rekken als genezing
praktisch is uitgesloten. Bovendien
is het volgens de bisschoppen niet
verboden, pijnstillende middelen
en andere medicijnen te gebruiken,
ook als hierdoor het sterven indi
rect wordt verhaast.
