Werkloosheid flink toegenomen ISRAËL HEROPENT ONDERZOEK MENTEN Scheepmakers onder luik verpletterd WXEnSBEBBË Ongebruikelijk in deze tijd van het jaar Ziekenhuisraad boos op staatssecretaris Lezers schrijven WOENSDAG 14 JULI 1976 PAGINA 7 JERUZALEM (SP)- De Israëlische politie heeft het onderzoek her opend tegen de Nederlandse kunstverzamelaar en zakenman Pieter N. Menten (77), die van zeer ernstige oorlogsmisdaden wordt beschuldigd. Volgens ge tuigenverklaringen heeft Menten niet alleen met de Duitsers gecol laboreerd, waarvoor hij in 1949 door het bijzondere gerechtshof in Amsterdam tot acht maanden gevangenisstraf werd veroor deeld, maar heeft hij bovendien tijdens de Tweede Wereldoorlog in Polen eigenhandig op zijn minst tientallen Joden vermoord. ONdanks de ernst van deze be schuldigingen heeft de Neder landse justitie geen aanleiding gezien een nieuw proces tegen Menten aan te spannen. De Ne derlandse autoriteiten zijn er in de jaren 1949-1970 in geslaagd de zaak-Menten in de doofpot te stoppen. De Israëlische journalist Kanaan heeft de zaak-Menten weer opge rakeld, toen de zeer vermogende Nederlander op het punt stond zijn, volgens sommige beschul digingen bezit geroofde, kunst schatten geroofde kunstschatten, op een inmiddels uitgestelde vei ling in Amsterdam te verkopen. Het hernieuwde Israëlische onder zoek in de zaak-Menten werd na perspublikaties begonnen. In specteur Kolar, plaatsvervan gend hoofd van de speciale afde ling voor onderzoek van nazi- misdadigers van de Israëlische politie, die met het onderzoek is belast, verklaarde tegenover ons dat zijn werk wordt belemmerd, daar de verklaringen van Israëli sche getuigen niet uit de eerste hand zijn. Tot nu toe heeft hy nog geen ooggetuigen, zodat het on derzoek in Israël alleen aanwij zingen omtrent de door Menten gepleegde misdaden heeft opge leverd. Het dossier-Menten bevatte welis waar reeds zeven getuigen verklaringen, die in het begin van de vijftiger jaren zijn afgenomen, maar pas opgerichte Israëlische politie-apparaat ging destijds weinig professioneel te werk en beschikte niet over beroeps krachten om verhoren over na zimisdaden af te nemen. Die ver klaringen, waaronder een van een zeven jaar overleden oogge tuige, zijn volgens inspecteur Ko lar „betrekkelijk zwakke getui genissen'. Sinds hij het onder zoek in de zaak-Menten, twee weken geleden, heeft heropend heeft hij twee getuigenverklarin gen opgetekend. De komende dagen zullen nog eens twee ge tuigen worden gehoord. Getuigen paar dagen geleden een foto van Pieter Menten in het uniform van de SS gepubliceerd, teneinde ge tuigen op de heropende zaak- Menten opmerkzaam te maken en op te roepen zich te melden en om meer materiaal tegen hem te verzamelen. Tot dusver is de Israëlische politie van officiële Nederlandse zijde nog niet,over de zaak-Menten be naderd In de loop van deze week denkt inspecteur Kolar vol doende inzicht in de zaak-Menten te hebben gekregen om het voor lopig onderzoek af te ronden en eventueel het beschikbare mate riaal naar Nederland te sturen. Het onderzoek wordt 35 jaar na de gepleegde misdrijven bemoei lijkt aangezien er weinig overle venden of nabestaanden zijn die tegen Menten kunnen getuigen. Eén van die getuigen is mevr. M. Cygielstreich-Pistyner uit Ramat Gan, die de strijd voor rechtvaar digheid in de zaak-Menten weer heeft opgevat. „De wond is op nieuw opengereten, het recht moet zijn loop krijgen, ook nu is het nog niet te laat. Menten mag zijn gerechte straf niet ontlopen". Mevr. Cygielstreich heeft recht van spreken. Volgens haar verklarin gen heeft Menten onder meer de dood van een vam haar broers en van haar zwager op zijn geweten. Een tweede broer overleefde de in 1941 op de begraafplaats van de Poolse stad Lvov gepleegde moordpartij, door zich schijn dood te houden, zodat hij het door Menten voltrokken dood vonnis over zijn naaste familiele den kon navertellen. Menten wordt er als commander end officier van een SS-eenheid van beschuldigd in Poolse dor pen Joodse mannen uit hun hui zen te hebbem gehaald en byeen Door Rob Simons gedreven, alvorens ze werden af gevoerd. Over de gehele wereld worden ge tuigen gezocht, die de beschuldi gingen tegen Menten kunnen staven. Tot dusver zijn behalve in Israël getuigen in Polen, Zweden, Canada, de Verenigde Staten en Australië Mevrouw Cygielstreich heeft al in 1949, toen zij over het lopende Nederlandse proces tegen Men ten hoorde, in Polen een getui genverklaring afgelegd, die zij in Frankrijk en na haar emigratie naar Israël in 1950 heeft herhaald. Op 23 april 1950 stelde mr. B. J. Be sier, procureur-fiscaal bij het bij zonder gerechtshof in Amster dam er schriftelijk van in kennis dat zij voor de districtsrechtbank van Tel Aviv een verklaring in de zaak-Menten heeft afgelegd. Aan haar brief voegde zij een lyst toe van getuigen, waaronder een ooggetuige die kan verklaren dat Menten deel nam aan de massa moord op Poolse Joden in de buurt van de stad Lvov". De justitiële autoriteiten in Neder land toonden geen belangstelling voor de getuigenverklaringen en waren blijkbaar niet van zins een nieuw onderzoek en proces tegen Menten openen. Merkwaardig De merkwaardige gedachtengang die de Nederlandse justitie meer dan 25 jaar geleden in de zaak- Menten heeft beheerst blykt uit een brief die de procureur-fiscaal van het bijzonder gerechtshof in Amsterdam, mr. B.J. Besier, op 25 april 1949 aan de Israëlische journalist Kanaan heeft ge stuurd, in antwoord op diens schriftelijk aanbod aan de Neder landse autoriteiten bewijsmate riaal te leveren over „Mentens aandeel in de moord op Joden in Polen". De brief van Kanaan werd op 2 april 1949 in Amsterdam ontvangen. In zijn antwoord (nummer B E-R S-6245) schrijft mr. Besier onder meer „Ik stel u ervan op de hoogte dat het byzonder ge rechtshof het onderzoek op 31 maart heeft afgesloten, zodat uw informatie te laat kwam. Een on derzoek naar uw klacht is vrijwel onmogelijk, aangezien ik ggen getuigen uit Polen naar Neder land kan U geeft komen. Ugeeft geen namen en adressen van ge tuigen op. Op 14 april heeft mijn gerechtshof Menten schuldig be vonden aan vrywillige samen werking met de vijand en tot één jaar gevangenisstraf veroordeeld. U kunt uw klacht misschien aan de openbare aanklager Krakau overleggen, die ook de openbare aanklager in Krakau overleggen, die ook een dossier met betrek king tot Menten heeft. Het is zeer waarschijnlijk onmogelijk Men ten als een Nederlands staats burger aan Polen uit te leveren". Aldus een brief van Procureur fiscaal Besier, waarbij alleen moet worden aangetekend dat de getuigen van Kannan in Israël woonden. Kanaan heeft in zijn brief niet over Poolse getuigen gesproken en niet om de uitlever ing van Menten gevraagd. Door naar Poolse getuigen te verwijzen heeft de Nederlandse justitie zich destijds met een kronkelredene ring wel erg gemakkelijk van de zaak-Menten afgemaakt. DEN KLAAG (ANP) - In de maand juni is het aantal werklozen in ons land weer flink toegenomen. Rekening houdend met bepaalde seizoensinvloe den ('s zomers is er altijd veel vraag naar landarbeiders en touringcar chauffeurs) bedroeg de zogenaamde gecorrigeerde arbeidsreserve eind juni 228.800, hetgeen een stijging betekent van 6.000 vergeleken met eind mei. In werkelijkheid is het aantal werklozen vorige maand met 5.050 toegenomen tot 194.100. Dit heeft het ministerie van Sociale Zaken gisteren bekend gemaakt. Deze toename is volgens het minis terie in deze tijd van het jaar niet gebruikelijk. Gewoonlijk vindt in de maand juni een daling plaats. Het ministerie van Sociale Zaken zegt, dat de stijging mede het ge volg is van hpt feit dat schoolverla ters zich dit jaar vroeger bij de ge westelijke arbeidsbureau's hebben laten inschrijven dan de vooraf gaande jaren. De werkloosheid nam in de maand juni toe in alle provincies, met uit zondering van Zeeland. Bij de mannen daalde de werkloosheid in de meeste beroepsgroepen en was SCHIEDAM (SP) - Drie scheep makers zyn gistermiddag verplet terd door een vijf ton zwaar luik ty- dens werkzaamheden in het ruim van het schip, dat vlakby de Schie- damse werf Wilton Feyenoord in dok lag De drie mannen, W. Ver maas (57) en D. Wever (49) uit Schiedam en J. C. Beekman (61) uit Rotterdam, waren op slag dood Een man, de 36-jarige brander Kenneth Jones, werd zwaar ge wond. Zyn onderlichaam raakte bekneld, toen het luik naar bene den stortte. Na tien minuten kon hij met behulp van een krik worden bevrijd. De vier slachtoffers zijn overgebracht naar het gemeente ziekenhuis te Schiedam. Tweede groep hartpatiënten maakt het goed DEN HAAG (ANP) - De tweede groep Nederlandse hartpatiënten die in het Amerikaanse Houston een hartoperatie heeft ondergaan, maakt het goed. De zeven mannen en de ene vrouw, die vonge week dinsdag naar Houston zijn vertrok ken en die vorige week donderdag en vrijdag zijn geopereerd, verke ren allen in goede gezondheid. Dit heeft een woordvoerster van het St. Luke's Episcopal hospital in Hous ton, waar de patiënten verblijven desgevraagd meegedeeld. Bij de groep patiënten is ook een vijf en een halfjaar oude jongen die echter niet zal worden geopereerd. Vol gens de woordvoerster van het zie kenhuis vinden hartchirurg dr. Denton Cooley en de cardiologen van het ziekenhuis zijn kwaal niet zodanig ernstig dat het risico van operatie verantwoord is. Arbeidsinspectie en recherche hebben een onderzoek ingesteld naar de oorzaak van het ongeval, dat om kwart voor twee plaats vond op de Orania, een Noorse bulkcar rier van 35.000 ton, die bij Wilton wordt gerepareerd. Dit schip is be stemd voor vervoer van auto's. In het grote ruim staan langs de wan den luiken van elk vyf ton zwaar, waarvan de ringen aan de boven zijde waren vervangen. Vijf man nen waren aan de onderkant van het bewuste luik bezig om de pen nen van die ringen elektrisch aan te drijven. Toen het luik naar beneden viel, was juist een van hen aan het werk gegaan bij een ander luik. Het zware luik stond beklemd tus sen twee andere, maar stortte naar beneden toen het luik aan de lin kerkant tien centimeter naar bene den schoof. Volgens de heer Ploeg van de afdeling beveiliging, die bij het politieonderzoek aanwezig was geweest, is het een onverklaar bare zaak hoe het linker luik kon verschuiven. Botsing: dode en 4 gewonden LELYSTAD (ANP) - De 25-jarige mevrouw C. W. Visscher-Ter Horst uit Genemuiden is gistermiddag bij een ongeval in de buurt van de Fle- vohof in Dronten om het leven ge komen. Haar man bij wie ze in de auto zat gaf geen voorrang aan een vracht wagen. Hij werd met ern stige verwondingen opgenomen in een ziekenhuis in Zwolle, evenals zijn driejarig dochtertje. Ook de beide inzittenden van de vrachtwa gen werden zwaargewond in een ziekenhuis in Zwolle opgenomen. alleen een duidelijke toename on der de metaalbewerkers en handels- en kantoorpersoneel. Bij de vrouwen steeg het aantal werk lozen in vrijwel alle beroepsgroe pen, behalve onder het horeca- personeel. De werkloosheid onder vrouwen steeg met 4.790 tot 46.440. Bij de mannen was er een stijging van 260 tot 147.660. Bij de mannen is de werkloosheid het grootst in de pro vincie Drente (7,6 procent). Bij de vrouwen is de werkloosheid het grootst in Limburg (8.7 procent). In deze provincie is ook het percen tage van werkloze mannen en vrouwen tezamen het grootst 7,7 procent. Het aantal mannen en vrouwen te werkgesteld op aanvullende wer ken nam af met 150 tot 5.580. Het aantal werkenden op sociale werk- voorzieningsobjekten steeg met 210 tot 7.630. Per 15 mei hadden 531 bedrijven een vergunning voor werktijdverkorting van 35.326 werknemers. In alle provincies be tekende dit een daling, behalve in Friesland en Zeeland VERZOEK OM RONSELWET AMSTERDAM (ANP) - Het Ango- lacomité heeft een beroep gedaan op de regering om het ronselen van Nederlandse huurlingen voor de "te verwachten strijd in Zuidelijk Afrika" tegen te gaan. "Nederland heeft bij de recrutering van huurlingen voor Angola geen belangrijke rol gespeeld, maar dat kan in de toekomst wel anders ko men te liggen", schrijft het comité. Het Angolacomité is van plan om samen met verwante organisaties in het najaar een bijeenkomst in Londen te beleggen, waar men zich zal beraden over hoe de westerse landen tot een actiever optreden tegen het verschijnsel "huurmoor denaar" kunnen worden gebracht. UTRECHT (ANP) - "Het is onzin, dat een goede sanering van oude ziekenhuizen mogelijk is met tien procent van het bedrag dat nieuw bouw zou kosten". De directeur van de nationale zie kenhuisraad, mr. L. C. Wesseldijk, zei dit gisteren naar aanleiding van enkele uitspraken die staatssecre taris Hendriks blijkens een zojuist gepubliceerd verslag heeft gedaan tijdens een mondeling overleg met de vaste kamercommissie voor de volksgezondheid. Bij die gelegenheid toonde de staatssecretaris zich een voorstan der van renovatie inplaats van nieuwbouw en hij vroeg zich af, of sommige ziekenhuizen niet even goed geholpen zouden zijn met een tiende van het voor nieuwbouw nodige bedrag voor aanpassing van het bestaande gebouw. Mr. Wesseldijk zit al jaren in het col lege voor ziekenhuisvoorzienin gen, dat alle nieuwbouwplannen bekijkt, en dat daarbij volgens hem nauwkeurig de voordelen van nieuwbouw en sanering tegen el kaar afweegt. In nogal wat gevallen blijkt efficiënte nieuwbouw voor deliger dan nog langer blijven rommelen aan oude gebouwen, al dus de NZR-directeur. Een andere opmerking van de staatssecretaris is hem ook duide lijk in het verkeerde keelgat ge schoten, namelijk dat het indienen van bouwplannen door psychiatri sche ziekenhuizen wel wordt ge stimuleerd, maar dat dit no^ niet veel effect heeft gehad. De staats secretaris doet net, of de psychia trische sector zelf in gebreke blijft, aldus mr. Wesseldijk. Volgens hem is dat echter geenszins het geval.Er liggen op het ministerie verzoeken van negen psychiatrische institu ten om instemming met het schet- splan en aanvragen van veertien psychiatrische ziekenhuizen om medewerking in beginsel. ZUNDERT - Twee personen werden gistermorgen op slag ge dood toen een personenauto en een Franse vrachtwagen op de door de regen spiegelglad ge worden oude E 10 met elkaar bij Zundert in botsing kwamen. In de personenauto zat een 24- jarige man uit Prinsenbeek, de Franse vrachtwagen werd be stuurd door een 40-jarige man uit Peyruis FrankrijkDe Franse vrachtwagenchauffeur kon pas na enkele uren uit de wrakstukken worden gehaald nadat zijn wagen was opgeta keld. Sliblaag wegdek DEN HAAG (ANP) - De plaatse lijke regenbuitjes kunnen het weg dek spekglad maken. Tijdens de lange periode van droogte is er veel stof en olie op de wegen blijven lig gen, dat door geringe regenval niet direct zal worden weggespoeld, maar een sliblaag zal vormen, zo waarschuwt het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Vooral in bochten en stoplichten zal het wegdek gevaarlijk gladder zijn dan bij normaal nat weer. Overeenkomst bescherming Waddenzee DEN HAAG (SP) - Nederland. West-Duitsland en Denemar ken zullen begin november een verklaring ondertekenen, waarin de drie landen de be scherming van het Waddenzee gebied vastleggen. Dit is het resultaat van een be spreking die staatssecretaris Wim Meijer (CRM) in Bonn heeft gevoerd met zijn Duitse collega Rohr. Eerst zal nu op ambtelijk niveau een ontwerp- verklaring worden opgesteld die nog vóór november in de drie landen op nationaal niveau moet worden besproken. Het initiatief om te komen tot een internationale natuurbe schermingsregeling voor het Waddenzeegebied is destijds van Nederland uitgegaan. De synodale besturen van de Hervormde Kerk en ^le Gerefor meerde Kerken rekenen erop, dat de kerkeraden ook in de kerkdien sten bij voortduring aandacht zul len schenken aan de gevolgen van de droogte in de land- en tuinbouw. "De ondernemers in land- en tuin bouw hebben grote zorgen en velen lijden aanzienlijke schade waar door hun toch al niet geringe pro blemen aanmerkelijk worden ver groot", aldus de besturen der syno des. "Daarnaast dreigt de voedsel voorziening verstoord te worden, terwijl verschillende nevenver schijnselen, zoals verzilting van de bodem en schade aan natuurgebie den, bijdragen tot een toeneming van de problemen". De beide be sturen wijzen er in hun gezamen lijke beroep op, dat het geloof func tioneert in het concrete leven van de gelovigen en dat daarom ook deze zorgen in de eredienst tot uit drukking mogen komen. Beroepingswerk: Hervormde Kerk - Beroepen te Kamerik J. C. Schuurman Putten, te Nij beets A. T. Deinum Zaanslag; aangenomen naar Numansdorp kandidaat B. J. Kruit Zwijndrecht; bedankt voor Tiendeveen-Nieuw-Balinge K. Exalto Hasselt. Geref. Kerken: aangenomen naar Enumatil L. Vis ser (uit Zuid-Afrika, die met stu dieverlof in Nederland is). Chr. Ge ref. Kerken: aangenomen naar Drachten H. P. Brandsma te Amersfoort (die bedankte voor Lis- se); bedankt voor Groningen G. L. Born Dokkum. Baptistengemeen ten: bedankt voor Amsterdam- West A. A. Boeschoten Apeldoorn. Overleden: ds G. Visee te Haren, 68 jaar, emeritus-predikant van de Ge ref. Kerken Vrijgemaakt Buiten Verband. Op 6, 7 en 8 augustus zal de kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (Mormonen) in het RAI-gebouw in Amsterdam de eerste Nederlandstalige gebieds- conferentie houden, speciaal be doeld voor leden en belangstellen den in Nederland en België. Spen cer W. Kimball, president en leider van de 3,6 miljoen mormomen over de hele wereld, zal de conferentie voorzitten. Van 24 tot 28 juli houdt de We reldraad van Kerken in Montreux een besloten conferentie over de uitvoering van de besluiten van de veiligheidsconferentie in Helsinki. Uitgangspunt is een enquête onder de 144 lid-kerken in Europa en de Ver. Staten. Veel aandacht krijgt de in Helsinki omschreven vrijheid van godsdienst en geweten. "Er bestaat in Turkije geen vijandschap tussen Kruis en Halve Maan, tussen christenen en isla mieten", aldus president Fahri Ko- ruturk, die hiermee heeft ingegre pen in een discussie om van het land weer een Islam-staat te maken. Gedachten in die richting zijn, vol gens de president, verouderd en niet meer in overeenstemming met de Turkse politieke lijn. Ziekenhuis Het nieuwe Academisch Zieken huis moet er komen. Elke keer uit de kranten te vernemen dat hij er komt of dat hij wordt gerenoveerd is gewoon heel erg. De herrie in een gebouw dat geregeld wordt opge lapt moet je zelf meemaken om er over mee te kunnen praten. Augus tus 20 jaar geleden heb ik zelf een hart-operatie gehad, 3 jaar geleden kreeg ik er een gangmaker bij. Waarom zo'n drukte over dat bui tenland? Hier worden ook buiten landers geholpen. Maken wij daar over zo'n ophef? Je helpt elkaar toch. Ik hoop het mee te mogen maken dat spoedig het nieuwe ge bouw er komt want Nederland kenhuis te behandelen. Houdt onze naam over de hele wereld hoog. Mevr. G. DEN HOLLANDER Lombokstraat 63 Leiden Geneeskunde De klacht aangaande de algehele organisatie van de Nederlandse ge zondheidszorg, met name w.b. de Academische Ziekenhuizen, door Mevrouw Mr. E. Veder-Smit (WD) geuit inzake de hartluchtbrug naar Houston vindt zijn oorzaak in het feit dat sinds 1865 de gehele Neder landse volksgezondheid wordt ge dirigeerd door politiek en niet- wetenschappelijk beleid. Zulks is vanzelfsprekend onjuist. En zowel voor medici als patiënten fataal geworden! Van de desbetreffende zgn. "medische" (lees- politieke) wetgeving is sinds 1865 een ontel baar aantal patiënten het slachtof fer geworden. Wanneer mogen wij van deze "poli tieke geneeskunde" of "genees kundige politiek" weer worden ver lost, zodat wat betreft ons volk de specifiek medische zaken weer door in de eerste plaats terzake kundigen (d.w.z. artsen van diverse richtingen, medische specialisten enz.) dus niet door politici, sociolo gen, psychologen, e.d. zullen wor den behartigd? En waarom wordt de door de bestaande politieke ge zondheidswetgeving gepleegde ontrechting van de patiënt niet op geheven? In het licht van de be doelde aanvechtbare "medische" politiek is de uit de wet gestoten patient thans met de meest zware verplichtingen belast, maar - dit is het grote bezwaar - het herstel van de rechtspositie van de patiënt komt kennelyk helaas niet in het zicht! K. R OOSTERHUIS Direkteur van de Algemene Neder landse Patiënten-Vereniging Den Haag. Huurlingen Het ongelofelijke is gebeurd: 4 huurlingen van de verliezende par tij in Angola zijn terechtgesteld zonder dat dit de wereldopinie merkbaar geschokt heeft. Zeker niet in Nederland waar men een flink deel van het huurgeld voorde Cubanen heeft verschaft. Terecht maakt b.v. de integere Drees sr. zich ernstig zorgen over het gemak waarmee zich m pro gressieve kring verzoent met mis daden aan communistische kant. Met hetzelfde gemak wordt een aantal "huurlingen" (wie wordt in dit leven niet gehuurd?) geëxecu teerd zonder dat voornoemde op roerkraaiers zich er druk over ma ken! Heeft iemand Den Uyl al op het Utrechtse Domplein gezien met een spandoek: "Neto moorde naar"!? Stel, dat deze 4 "huurlingen" men sen met idealen .van een vrije de mocratische wereld, hoezeer zullen zij zich dan op het moment van hun executie verraden hebben gevoeld door Nederlanders, die door het kiezen van de huidige volksverte genwoordiging mede schuldig zijn aan de overwinning van de com munisten in Angola en daarmee aan deze executie. H. Adnani Spiegheldreef 4 Leiderdorp.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 7