Een organisatie
in beweging
Yard a pleit voor het gewenste kind op Antillen
Nederlands Bijbelgenootschap
Opnamen van abortus-film in Amsterdam Volgende film
Films
deze week
«■noHUMfnc
Op zaterdag 17 juli om 8 uur geeft
de lutherse Werkgroep voor
Kerkmuziek een concert in de lu
therse kerk aan de Hooglandse
Kerkgracht in Leiden. Lutheranen
uit het hele land hebben dan een
werkweek voor kerkmuziek mee
gemaakt en willen het daar ge
leerde graag in Leiden ten gehore
brengen. Het koor telt ongeveer 100
leden. De leiding berust bij dr. Wil
lem Mudde en Meti Smit Duyzent-
kunst.
Ook op zaterdag 17 juli, van half
11 tot 4 uur, wordt in de Grote Kerk
van Elburg een nationaal orgel-
concours voor amateurorganisten
gehouden, 's Avonds verzorgen de
drie juryleden, te weten Simon C.
Jansen, Jan van den Berg en Feike
Asma, het slotconcert.
De in 1973 opgerichte stichting
Oude Gelderse Kerken heeft het
eerste kerkgebouw van een kerk
voogdij overgenomen. Het is de
hervormde kerk te Leur in het
Land van Maas en Waal. Het mid
denstuk van deze kerk dateert van
1400 en de toren en het gotische
koor zijn van latere datum. De
Stichting Gelderse Kerken heeft
ten doel, belangstelling te wekken
voor het historische kerken bezit in
deze provincie en kerkelijke be
heersinstanties bij te staan in hun
pogingen dit in stand te houden. De
kerk van Leur blijft voor het hou
den van diensten beschikbaar.
Beroeplngswerk: Geref. Kerken
- Bedankt voor De Lier P. J. Wes-
terneng Barneveld. Chr. Geref.
Kerken: aangenomen naar Emme-
loord M. de Boer Willemstad (Cura
sao). Baptistengemeenten: beroe
pen te Pernis-Hoogvliet A. Vis-
scher Veendam. Oud-Katholieke
Kerk: eervol ontslag verleend aan
J. V. Kinneging Leiden.
De aartsbisschop van Bogota, de
hoofdstad van Colombia (Zuid-
Amerika), kardinaal Duque, heeft
20 priesters geschorst in de uitoe
fening van hun priesterlijke func
ties omdat zij zich in mei solidair
toonden met stakende bankbe
dienden. Met deze maatregel is ook
een conflict binnen de bisschop
penconferentie van Colombia aan
het licht gekomen. Tijdens de ak-
ties van de bankbedienden riep
namelijk bisschop Rueda van Bu-
caramango de rk van zijn bisdom
op de stakers te steunen. De meer
derheid van de bisschoppen echter
veroordeelde de bezetting van ker
ken. In open brieven beschuldigen
verschillende priestergroeperin
gen in Colombia kardinaal Duque
van samenwerking met een on
rechtvaardig regime.
De opmars van de elektronische media, zoals radio, televisie en recor
der, heeft ook het Nederlands Bijbelgenootschap voor de vraag gezet,
of het mogelijk is, de bijbel te vertalen in de taal en de vormen van deze
media. Is het bijvoorbeeld mogelijk, een "beeldbijbel" te maken? Film
en televisie hebben een geheel nieuwe situatie geschapen. Veel lezers
werden kijkers. Het ligt in de aard van een bijbelgenootschap, de vraag
te beantwoorden, wat er gedaan moet worden om die kijkers met de
bijbel te bereiken.
In internationaal verband orga
niseerde de Wereldbond van
Bijbelgenootschappen al en
kele conferenties met christen-
fotografen, televisiemensen,
tekenaars en schilders om te
proberen de vragen op dit ge
bied eens op een rij te zetten. En
het Nederlands Bijbelgenoot
schap stelde vorig jaar een
commissie in die zich op soort
gelijke vragen zou bezinnen. Ze
kreeg de naam "Woord, Beeld
en Geluid".
Die commissie is meteen aan
het werk gegaan en ze heeft nu
al een paar conclusies op papier
gezet.
Een daarvan is, dat wie de bijbel
wil vertolken en verbeelden ten
dienste van de elektronische
media eerst heel goed naar dit
boek zelf zal moeten luisteren.
Zoals ook de vertaler doet die
het in een andere taal moet
overzetten. Alleen, om de bijbel
voor de bedoelde media ge
schikt te maken, zal de inbreng
van specialisten op dit gebied
nodig zijn. Mensen met ver
schillende opleidingen moeten
hier samenwerken. En als er
dan iets uit komt, moeten ande
ren het weer toetsen, ojji dc
kans te vergroten dat de bij
belse boodschap werkelijk bij
de mensen overkomt.
Mode-ontwerper
De bijbelgenootschappen zijn
er altijd van uitgegaan dat de
bijbel niet "getranscultureerd"
mag worden. Anders gezegd:
een verhaal mag niet zo vertaald
transfigureren tot een gastar
beider.
Als je nu de bijbel gaat verbeel
den, blijft die regel dan gelden?
Moeten acteurs bijbelse kleren
aantrekken en moeten de beel-
Een twee jaar geleden gehou
den enquete van het Neder
lands Bijbelgenootschap, in
samenwerking met de NCRV,
onthulde, dat toen twee van de
vijf gezinnen geen bijbel en
zelfs geen bijbelgedeelte in
huis hadden. Door 1975 tot
"verspreidingsjaar" uit te roe
pen en daarmee de leden tc
vragen zich extra in te span
nen, slaagde het Bijbelgenoot
schap er vorig jaar in, twee
maal zoveel bijbels en bijbel
gedeelten (ruim 700.000 stuks)
in Nederland af tc zetten ais in
1974.
In twee artikeltjes willen wij
iets vertellen over dit 162 jaar
geleden opgerichte genoot
schap, dat zijn centrum in
Haarlem heeft. Vandaag gaat
het over de verspreiding van
wat "het meest gelezen boek
ter wereld" wordt genoemd en
het gebruikmaken van mo
derne technieken daarbij. Het
tweede stukje, dat wij vol
gende week publiceren, be
licht vooral de vertalende
functie van het NBG.
worden dat het speelt in ónze
tijd. Van de rijke jongeling mag
je niet zomaar een mode
ontwerper maken en de barm
hartige Samaritaan moetje niet
den ook in Israël worden opge
nomen? Of mogen het gerust
moderne beelden uit de eigen
omgeving zijn? Een interes
sante vraag is ook of de figuur
van Jezus wel mag worden uit
gebeeld, en zo ja hoe dat dan
moet gebeuren.
De Nederlandse commissie
meent, dat hier nog wel meer
vragen liggen, maar dat men er
pas echt mee geconfronteerd
wordt als het praatstadium
voorbij is en een groep mensen
met deze gevoelige materie
praktisch aan de slag gaat. Ze
heeft er bij het hoofdbestuur
dan ook op aangedrongen, een
experimenteel video
programma te ontwerpen voor
een gerichte groep, te weten
werkende jongeren. Het hoofd
bestuur nam die gedachte over,
maar ziet dit voorlopig meer als
een proef dan als een eerste stap
op deze weg.
Klopte niet
Een en ander bevestigt intus
sen wel, dat, zoals het dage
lijks bestuur in zijn voorwoord
bij het jaarverslag schrijft, het
Nederlands Bijbelgenoot
schap een organisatie-in-
beweging is.
Het beleeft een periode van
groei als waarschijnlijk nooit
tevoren. Vorig jaar werden in
ons land ruim 700.000 bijbels en
bijbelgedeelten verspreid, bijna
tweemaal zoveel als in 1974.
Maar het NBG had 1975 dan ook
tot "verspreidingsjaar" uitge»
roepen.
Wie de bijbel wil vertolken en verbeelden ten dienste van de elektronische media, moet eerst heel goed naar
dit boek zelf luisteren.
Daarvoor waren twee redenen.
De eerste was dat de vanzelf
sprekende gedachte van velen
dat vrijwel iedereen in ons land
toch wel een bijbel of bijbelge
deelte moet hebben, helemaal
niet met de werkelijkheid bleek
te kloppen. Een enquete van het
NBG in samenwerking met de
NCRV wees uit, dat twee van de
vijf gezinnen geen bijbel en
zelfs geen bijbelgedeelte in huis
hadden.
Een andere reden voor het "ver
spreidingsjaar" lag in de manier
waarop de bijbel in handen van
de mensen komt. De traditio
nele verkoopkanalen verliezen
namelijk sterk in waarde.
Het aantal bijbels en bijbelge
deelten dat via de plaatselijke
afdelingen van het NBG wordt
verspreid, is de laatste jaren
steeds meer afgenomen.
Hoewel de verkoop via de
boekhandel nog niet stagneert,
zijn de verwachtingen voor de
toekomst toch niet optimis
tisch. Steeds meer boekhandels
gaan zich specialiseren in boe
ken met een snelle omzet. Het
aantal winkels met een zeer uit
gebreide voorraad neemt af.
Ook begint zich bij de boek
handel een specialisatie in gro
tere en duurdere werken af te
tekenen. Het Bijbelgenoot
schap daarentegen heeft de
laatste jaren steeds meer kleine
uitgaven geproduceerd, die
voor de boekhandel, louter
commercieël gesproken, nau
welijks interessant zijn.
Een derde verkoopkanaal vor
men de scholen. De nadruk ligt
daar op uitgaven die leerlingen
krijgen als ze de school verla
ten. Maar ook het aantal scholen
dat dit doet neemt jaarlijks af.
En dan zijn er nog de plaatse
lijke kerken die bijbels bestel
len. Dat zijn voornamelijk hu
welijksbijbels. De kerkelijke
huwelijken zijn, qua getal, ech
ter eveneens op hun retour.
Persoonlijke vorm
Tegenover dit verlies staat het
positieve feit dat steeds meer
mensen individueel uitgaven
bestellen bij het Bijbelgenoot
schap in Haarlem. Daarom is
besloten om naast de
colportage-acties met de Bijbe
lauto, die döor de plaatselijke
afdelingen worden georgani
seerd, van tijd tot tijd mensen
via de brievenbus te benaderen.
Dat kan rechtstreeks vanuit het
Bijbelhuis in Haarlem, maar
ook via de plaatselijke kerken.
Steeds meer blijkt dat de bijbel
- in tegenstelling tot de meeste
andere boeken - een geheel ei
gen en persoonlijke vorm van
verspreiding vraagt. Hij moet
als het ware van mond tot mond
en van hand tot hand gaan. Het
NBG wil daarom de zelfwerk
zaamheid van zijn talrijke leden
blijven stimuleren.
Zo werden verspreidingspak
ketten tegen sterk verlaagde
prijs aangeboden. Velen heb
ben daarvan gebruik gemaakt,
maar toch had de staf van het
genootschap meer medewer
kers verwacht. De "Bijbelpost"
deed zijn intrede, een doos op
kartonnen standaard die het
mogelijk maakt, op allerlei pun
ten waar veel mensen komen
een soort bijbelstand op te zet
ten. Er zijn nu al meer dan 150
van zulke posten in gebruik.
Ook vraagt het genootschap aan
evangelisatiecommissies,
evangeliserende bewegingen
en plaatselijke kerken, zélf ver
spreidingsacties te organiseren.
De grote vraag van dit ogenblik
is voor het Bijbelgenootschap,
hoe het erin kan slagen, kerkle
den in het algemeen en zijn ei
gen leden in het bijzonder te
motiveren en te activeren om
aan de bijbelverspreiding mee
te doen.
S. J. DE GROOT.
Do la
In de zes» zeven jaar dat Agnes Varda heeft gedacht aan het
maken van een film over abortus, moet zij vele malen aan
wanhoop ten prooi zijn geweest. De Grieks-Franse Pari-
sienne verwierf internationale faam met films als "Cléo de 5
a 7", "Le bonheur" en "Lion's love". Ze toonde zich iemand,
die bewust en intelligent dacht en niet op eenvoudige be
haagzucht in de bioscoop uit was.
Op een Utrechts festival, toen zij
haar "Lion's love" kwam laten zien
samen met de beide "Hair"-auteurs
praatte zij al over dat project, maar
daarna bestond het werken daar
aan uit een grote reeks teleurstel
lingen. In Frankrijk was het on
derwerp destijds volstrekt taboe.
Telkens als zij dacht de financie
ring rond te hebben werden kort
voor de opnamen de geldschieters
plotseling terughoudend. Een niet
'zo vriendelijke film over de Griekse
.kolonels verdween in die periode
zonder uitzending door opdracht
gever ORTF achter slot en grendel.
Ruim twee jaar geleden vond ik
Agnes Varda in haar woning in de
Rue Daguerre in Parijs dan ook
zonder veel illussies. Zij was bang
de smaak voor filinen te verliezen
en sprak over werken in Canada.
Maar het gewenst zijn van kinderen
bleef haar niettemin duidelijk bezig
houden. Het interview bracht via
regisseur Adriaan Ditvoorst een
contact tot stand tussen de seksuo-
loog Frans Wong in Amsterdam en
de Franse filmmaakster. Even le
ken de kansen groot dat er een
Frans-Nederlandse coproduktie uit
de bus zou komen, maar het is nu
een film geworden, waar Neder
land een aandeel in heeft.
Want Varda, was vorige week met
een goeddeels vrouwelijke film
crew in ons land voor de opnamen
van "L'une chante, l'autre pas" (de
één zingt, de ander niet). Een duide
lijk weer opgebloeide filmmaak
ster, die gelukkig kon zijn dat ze
weer met een speelfilm aan het
werk was. Een beloning voor zo
lang en niet aflatend volhouden.
Statistieken
Van de tolerantie op sexueel gebied
keek Varda destijds wel op. Het
studiemateriaal, dat zij uit Amster
dam in de vorm van bijvoorbeeld
statistieken kreeg over abortus,
hielp haar in het schrijven van de
film enorm. Bij het herschrijven en
nog eens herschrijven, want in de
loop der jaren kreeg de film "De één
zingt, de ander niet" een zich sterk
wijzigende vorm. "Wong is een
man, ik ben een vrouw. Het moet
geen documentaire worden, maar
een speelfilm, waarin ik mijn ge
voelens kwijt kan".
"Er is wel veel veranderd" zegt ze.
Het aborteren is nu in Frankrijk op
een bepaalde manier toegestaan.
terwijl het in Nederland officieel
nog steeds niet mag. "Toen ik des
tijds met het filmplan kwam, von
den producenten het te riskant, nu
zeggen zij, om hun weigering
rechtvaardiging te geven, dat het
onderwerp niet meer actueel is.
Maar dat bestrijdt zij hevig. "Wan
neer je veel van kinderen houdt,
zoals ik doe, dan moetje er ook voor
vechten dat ze echt gewenst zijn".
Zij heeft thuis twee kinderen, één,
die juist een examen achter de rug
heeft en een kleuter van drie.
Producente
Varda heeft het de laatste jaren niet
gemakkelijk gehad. "Mannen hou
den niet van sterke vrouwen" ge
looft zij. Het gevolg van alle tegen-
Door
Piet Ruivenkamp
werking is dat zij nu ook zelf maar
als producente optreedt. Op haar
scenario kreeg zij een financie
ringsvoorschot. In Nederland
wordt zij door Matthijs van Hey-
ningen van Sigma Films terzijde
gestaan voor de opnamen in en
rond Amsterdam.
Het gaat om twee vriendinnen, Su
zanne en Pomme, die na een tijd
van verwijdering elkaar weer ont
moeten op een protestbijeenkomst.
Enkele jaren geleden werd een jong
meisje uit Bobigny tot gevangenis
straf veroordeeld wegens abortus
nadat zij eerder was verkracht.
Pomme beleeft een huwelijkstra
gedie met haar echtgenoot uit Iran
en keert met twee kinderen uit dat
land terug, Suzanne is een zange
res, die ook in moeilijkheden komt
en dan naar Amsterdam reist.
Destijds gold Engeland voor de rij
ken, de gevangenis voor de armen"
zegt de regisseuze van "Le bon
heur". De Parisienne hoopt met het
klassieke vertelde verhaal, waarin
de geschiedenissen van de twee
jonge vrouwen tegenover elkaar
worden gesteld, een groot publiek
te bereiken. Bij het soms wat trieste
karakter van het thema moet de
muziek wat opluchting brengen.
Sucanne in de figuur van Suzanne
actrice Thérèse Liotard brengt zo
samen met het trio Orchidée een
chanson over Amsterdam van
Francois Wertheimer. De klassieke
fietsen en grachten krijgen er een
plaats in naast progressieve ver
worvenheden.
Iran
AMSTERDAM (ANP)-Filmmaker
Pim de la Parra, wiens Surinaamse
speelfilm "Wan Pipel" volgende
week in Paramaribo haar wereld
première beleeft en vanaf medio
augustus in de Nederlandse bio
scopen is te zien, gaat zijn volgende
film geheel opnemen op de Neder
landse Antillen. Deze film zal zijn
gebaseerd op de roman "Dubbel
spel" van Frank Martinus Arion. De
in deze film voorkomende talen zijn
Antilliaans Nederlands, Papiamen
to, bovenwinds Engels en Spaans.
De opnamen vinden volgend jaar
maart, april en mei plaats.
Verkenningen
op sexgebied
Binnenkort gaat het filmploegje
nog naar Iran, voor het deel van het
verhaal dat daar speelt.
Daarna keert Agnes Varda terug
naar haar Rue Daguerre, waar het
een komen en gaan van Duitse toe
risten is geworden, die de winke
liers komen bekijken, die zij on
langs zeer schilderachtig op hun
tv-scherm zagen. Zij heeft namelijk
enige tijd geleden nog wel een
lange documentaire "Daguerréo-
tvpes" over haar buren gemaakt en
die koesteren zich nu in de Duitse
belangstelling. Als de Nederlandse
tv nog eens op een idee komt mis
schien ook in de onze.
Agnes Varda (staand) met enkele leden van haar filmploegje in Amster
dam.
Titel: "Sexplorer"; regie: Derek
Ford; hoofdrol: Monika Ringwald;
theater: Trianon; 18 jaar.
Sexplorer staat voor iemand die
verkenningen doet op het gebied
van sex. En Monika Ringwald
speelt een wezen, in zeer vrouwe
lijke gedaante weliswaar, dat van
een andere planeet komt. Zij - je
kunt toch moeilijk van "het" spre
ken, als je dergelijke vormen aan
schouwt - raakt van de ene orgie in
de andere verzeild. Aanvankelijk
verbaasd en geschokt, vindt juf
frouw Monika het tenslotte alle
maal best lekker
Blijvers
Luxor- "The genius", komedie,
die slechts nu en dan grappig is.
LIDO - "Luckey Lady", een
smokkeltrio (Liza Minelli, Burt
Reynolds en Gene Hackman)
haalt de gekste stunts uit
STUDIO - "One flew over the
cuckoo's nest", een beste film
met Jack Nicholson en Louise
Fletcher.
CAMERA - "De tien geboden",
een oudje met Charlton Heston.
Terug in Leiden
REX - "King Kong", terwijl in
Hollywood al druk wordt ge
sleuteld aan de herrijzenis van
de legendarische aap. draait de
oude King Kong nog best. Het
dier terroriseert een hele stad.
Kindermatinee
TRIANON - "Ber\ji".
CAMERA - "Laurel en Hardy:
grof geschut".
Nachtfilms
Haagse Bioscopen
ADOLLO 1: "Skvriders", dag.
2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. 2.00,
4.15, 7.00 en 9.15 uur. 18 jaar.
APOLLO 2: "Azen zijn troef',
dag. 2 00. 7.30 en 9 45 uur, zo.
2.30, 4.45, 7.30 en 9.45 uur. 14
jaar.
ASTA. "Het vergeten conti
nent", dag. 2.30,7.15 en 9.30 uur,
zo. 1.30,4.00, 7.15 en 9.30 uur 14
jaar.
BIJOU: "The fortune", dag
2 00. 7.30 en 9 45 uur, zo. ook
4.15
14 i
CALYPSO: "Fantasia", dag.
2.15, 7.15 en 9.30 uur, zo. 1.45,
4.15, 7.15 en 9.30 uur. AL.
CAMERA: "Ain't misbehavin",
dag. 2.00, 7.00 en 9.15 uur, zo.
ook 4.15 uur. 18 jaar.
CINEAC: "Diamonds are fore
ver"', dag. 7.00 en 9.30 uur. 14
CORSO: "One flew over the
cuckoo's nest", dag. 2.15,6.45 en
9 30 uur, zo 1.15, 4.00. 6.45 en
9.30 uur. 18 jaar.
DU MIDI: "The Poseidon ad-
venture", dag. 1.30 uur. vr., za
en zo. 7.00 en 9.30 uur, 14 jaar.
EURO: "The sound of music",
dag. 1.30 en 7.45 uur, za., zo. en
woe 3 45 en 7 45 uur. AL.
METROPOLE: "The Hinden
burg", dag. 2.00,7.00 en 9.30 uur.
14 jaar
ODEON 1: "De bedrieger be
drogen", dag. 1.45, 6.45 en 9.30
uur, zo. ook 4.15 uur. AL.
ODEON 2: "Benji", dag. 2.00,
6.45 en 9.15 uur, zo. ook 4.30 uur.
AL.
ODEON 3: "Hannah queen of
vampires", dag. 2.15, 7.15 .en
9.45 uur, zo. ook 4.45 uur. 14jaar.
ODEON/THE MOVIES: "La
femme de Jean", dag. 2.15, 7.15
en 9.45 uur, zo. ook 4 45 uur. 14
and the Sundance Kid", dag.
2.00 en 8.00 uur. 14 jaar.
PASSAGE: "The Genius", dag.
2.00, 6.45 en 9.30 uur za en zo
1.15, 4.00, 6.45 en 9.30 uur. 14
jaar.
ROYAL'70: "De geheime de-
camerone", do., za. en zo 2.00,
7.00 en 9.30 uur, vr. 2.00 en 6.45
uur, ma. 2.15 en 8.00 uur, di. en
woe. 2.15. uur. 18 jaar.
ROYAL: "Furv of the dragon",
ma., di. en woe. 2.15 en 8.00 uur.
do., vr. en za. 2.00. 7.00 en 9.30
uur. zo. 1.45, 7 00 en 9.30 uur 14
jaar.
DE UITKIJK: "Staviskv", dag.
2.00, 7.00 en 9.30 uur. 18 jaar.