Aferdeeldheid groeit in
het Arabische kamp
Alleen contact met het verleden
Leven elders
in het heelal
mm .lyiuj'iM'Miwi-
Israël zal V.N.
bewijzen: Amin
is medeplichtig
KREDIETEN Als u tekort komt. Vooreen
onverwachte kans. Als u direkt over geld wilt
t w i Koop-Krediet
Heinemann overleden
Oud-Bondspresident
Suarez vormt nieuw
kabinet in Spanje
PAGINA ,J2
DONDERDAG 8 JULI 1976
Door P. Bok
We zullen dus op indirecte wijze
contact moeten zoeken met bui
tenaardse beschavingen, indien
we dat al willen. De enige moge
lijkheid lijkt radiosignalen, die
met een snelheid van 300.000
km per seconde door de kosmos
voortrazen.
Daarbij doen zich in eerste in
stantie twee grote problemen
voor. De signalen die wij uit
zenden moeten krachtig genoeg
zijn om vele lichtjaren te over
bruggen terwijl zij tevens juist
gericht moeten zijn, terwijl wij
eigenlijk niet weten waar we
onze communicatievrienden
moeten zoeken. In de tweede
plaats moeten we een bood
schap zenden, die duidelijk van
kunstmatige oorsprong moet
zijn wil zij als signaal van le
vende wezens herkend worden,
'terwijl wij een "taal" moeten
gebruiken die begrijpelijk kan
zijn ook voor volkomen
"vreemdelingen".
Het eerste probleem lijkt op
losbaar door niet direct onze
boodschap te zenden, maar
eerst de kosmos "af te luiste
ren" of boodschappen van el
ders kunnen worden opgevan
gen, dus passief beginnen en
pas daarna actief meedoen. Dat
passief luisteren is zonder suc
ces al een paar maal gedaan,
maar niet met de meest ideale
instrumentaria. Pe bouw van
een enorm "luister-apparaaat"
wordt wel overwogen in Ame
rika, maar de kosten zijn enorm
en liggen in de grootte-orde van
die van het Apollo maanproject.
Hoewel dit project Cyclops
genaamd, ook voor andere en
speciaal astronomische doe
leinden zeer waardevol zou zijn,
is het begrijpelijk dat bij de
huidige stand van zaken in de
wereldeconomie geen over
haaste gunstige beslissing te
verwachten valt.
Wanneer we langs deze of an
dere weg een levensteken op
vangen, is het de vraag of dit een
doelbewuste "boodschap" is of
stomweg een toevallig afgeluis
terd en in de kosmos verdwaald
gesprek tussen beschavingen
elders. In beide gevallen maar
zeker in het laatste staan wij
voor de bijzonder moeilijke op
gave, de signalen te ontcijferen
zonder enig hulpmiddel als bv
bij de ontcijfering van het spij
kerschrift met behulp van de
Steen van Rosetta. Bovendien
hebben wij te maken niet met
menselijke wezens op de aarde
waarvan wij de omstandighe
den goeddeels kennen maar
met wezens, die in een volstrekt
andere omgeving, na een vol
komen verschillende evolutie,
in een geheel andere gedach-
tenwereld zullen leven, die zich
wellicht bezig houden met fun
damenteel andere zaken dan
wij in het dagelijks leven op
aarde. Tenslotte zal, gezien onze
eigen kosmisch gezien zeer
jonge leeftijd, hun ontwikke
lingspeil eindeloos hoger liggen
dan het onze.
Een doelbewuste boodschap
aan anderen in het heelal zou
natuurlijk veel eenvoudiger
(maar ook nog moeilijk) te in
terpreteren zijn dan een toeval
lig afgeluisterd "gesprek". Zo'n
boodschap zou rekening hou
den met de moeilijkheden van
de potentiële ontvanger en dus
een "taal" en symbolen gebrui
ken waarvan de betekenis uni
verseel bepaald zouden kunnen
worden.
Bij dat alles moet niet vergeten
worden, dat wij luisteren naar
stemmen uit het verleden. Ra
dioboodschappen hebben wel
de enorme snelheid van 300.000
km per seconde, maar vanaf de
dichtstbijzijnde ster doen ze er
nog altijd ruim vier jaar over.
Binnen slechts 22 lichtjaar af
stand van onze zon zijn er veer
tien sterren die eventueel intel
lectueel leven dragende plane
ten hebben, maar dit stukje
ruimte is maar een fractie van
de Melkweg, die een diameter
heeft van hondermiljoen licht
jaar. Vangen wij signalen op
van een planeet bij een ster die
een miljoen lichtjaar van ons
verwijderd is, dan werd de
"boodschap" een miljoen jaar
geleden verzonden door een
toenmalige intellectuele ge
meenschap. Sturen we een
boodschap terug, dan doet die
er ook een miljoen jaar over. Het
is de vraag, of een technolo
gisch hoog ontwikkelde leven
svorm tweemiljoen jaar later
nog bestaat en zo ja of die dan
nog enige interesse heeft voor
het antwoord op een boodschap
die zolang gelden verzonden is.
Bovendien wordt het wel een
moeizaam contact tussen twee
levensvormen, wanneer uitwis
selen van boodschappen zo
lang duurt. Want eerst zal men
zich in duizenden "gesprek
ken" vertrouwd moeten maken
met gebruikte symbolen en
taal, alvorens men tot een wer
kelijk zinvol contact komt. Dat
betekent een tijdsduur van ze
ker een miljard jaaiHet kosmi
sche taalprobleem kunnen we
natuurlijk hopen op te lossen op
aarde wanneer wij actief com
municatie gaan zoeken. We
kunnen een "universele taal"
gaan ontwerpen met universeel
bruikbare symbolen. Maar dat
blijkt ook al bijzonder moeilijk.
De transmissie, de wijze van
uitzending van onze boodschap
"hier zijn wij, is er nog iemand
anders?" levert de eerste pro
blemen op. Op welke golflengte
moeten wij die boodschap uit
zenden? Er is een kosmisch be
langrijke golflengte, 21 cm, die
aantrekkelijk lijkt vanwege
haar algemeenheid, maar daar
door misschien minder aan
trekkelijk in verband met mo
gelijke storingen door kosmi
sche fenomenen. Die storingen
kunnen door intelligente ont
vangers echter vrij gemakkelijk
worden uitgezeefd, zodat de
boodschap ongestoord door
komt.
Uit dit alles blijkt al, dat zelfs
met doeltreffende technische
apparatuur het probleem van
de interstellaire communicatie
niet eenvoudig is. In een vol
gend artikel willen wij, weer in
het kort, ingaan op voorgaande
pogingen van de mens om con
tact te krijgen, zij het dan in de
verre toekomst, maar ook op
het probleem, wie eigenlijk het
recht heeft om namens de
mensheid boodschappen met
andere intelligenties uit te wis
selen, terwijl het bovendien de
vraag is, of zo'n uitwisseling wel
gewenst is. Ook dat laatste is
een vraagstuk, waarover eigen
lijk de gehele mensheid een
stem hoort te kunnen uitbren
gen. Het behoort niet uitslui
tend in handen van eenzijdige
wetemscja-snepefemarem em
tecjmp.pgem doe de mensheid
al eerder hebben opgescheept
met gevolgen van hun werk, die
wij kennelijk niet de baas kun
nen. Wij hoeven daarbij alleen
maar te denken aan kernener
gie en milieu.
De antenne van Greenbank-Observatory in West Verginia, die en grote
rol speelt in de regulatie van bemande en onbemande ruimtevluchten,
maar die ook heeft deelgenomen aan het OZMA-project, dat beoogde
gedurende enige jaren buitenaardse signalen van beschavingen elders
in het heelal op te vangen. Het project OZMA leverde zoals verwacht
niets positiefs op. Maar het zoeken naar een speld, laat staan naar "iets"
in een kosmische hooiberg levert eigenlijk per definitie aanvankelijk
niets op. Er staan grotere projecten voor dergelijke speurtochten op
stapel die meer resultaat beloven.
JERUZALEM (AFP/Reuter) - Is
raëlische regeringsfunctionaris
sen hebben gisteren meegedeeld
dat Israël van plan is de veilig
heidsraad van de Verenigde Na
ties, die morgen een debat hou
den over de Israëlische actie op
Entebbe, bewijs te leveren van de
"medeplichtigheid" van de Oe-
gandese president, Idi Amin, in
het kapingsdrama op het vlieg
veld van Entebbe.
Een regeringsfunctionaris zei dat
het bewijsmateriaal onder meer
het getuigenis zou omvatten van
de bevrijde gijzelaars, die Amin
ervan beschuldigden, dat hij de
kapers versterkingen, wapens en
explosieven liet aanvoeren.
Hij zei dat Israël er niet aan hoefde
te twijfelen dat de Verenigde Sta
ten hun veto zouden uitspreken
over een resolutie van de raad die
de commando-actie zou veroor
delen. Hij merkte op dat presi
dent Ford de eerste Westelijke
leider was die de reddingsactie
prees.
Een Israëlische militaire woord
voerder lachte om een bericht
van radio-Oeganda dat 30 vijan
delijke vliegtuigen, vermoedelijk
Israëlische en Amerikaanse, Oe
ganda van Kenia uit naderden.
"Radio-Oeganda is niet bekend
om zijn nauwkeurigheid", zei hij.
Radio Oeganda waarschuwde gis
teren de bevolking voorde nader
ing van de dertig "vijandelijke
vliegtuigen". De bevolking werd
gevraagd "verdachte spionnen
uit het Westen" dadelijk bij de
overheid aan te geven. Medische
faciliteiten worden gereed ge
houden en de mensen wordt ver
zocht zonodig bloed af te staan.
Het geduld van Kenia met Amin
van Oegandalijktdoordit bericht
te zijn opgeraakt. In een verkla
ring van de regering in Nairobi
werd Amin uitgemaakt voor "sa
aist", die met zijn passie voor
bloedvergieten regering en volk
van Kenia tot het uiterste had ge
dreven. Ten aanzien van de dertig
vliegtuigen die Oeganda op zich
zou hebben zien afkomen ver
klaarde de ïegering van Kenia
sarcastisch dat de conclusie
moest zijn dat Oeganda's radar
even dolgedraaid was als zijn
dromen.
Oegenda heeft gisteren verklaard
dat het niet bekend is met de ver
blijfplaats van mevrouw Dora
Bloch, een gijzelaar die zich in
een Oegandees ziekenhuis zou
bevinden toen de Israëlische be
vrijdingsactie op het vliegveld
Entebbe plaatsvond.
Israëlische woordvoerders hebben
gezegd dat de 75-jarige mevrouw
Bloch niet op de luchthaven
aanwezig was tijdens de bevrij
dingsactie, het Oegandese minis
terie van volksgezondheid heeft
echter in een verklaring voor de
radio gezegd dat zij vóór de actie
uit het ziekenhuis was ontslagen
en weer bij de andere gijzelaars
was gebracht.
In deze verklaring voor radio Oe
ganda, die in Nairobi werd opge
vangen, werd gezegd dat Israëli
sche commando's de volledige
verantwoordelykheid voor alle
gijzelaars op zich hebben geno
men en dat vanaf dat ogenblik de
regering van Oeganda niet meer
verantwoordelijk voor hen is".
CAIRO (Reuter) - De breuk in de betrekkingen tussen Li
bië en Soedan blijkt niet alleen de gezamenlijke poging van
de Arabische landen om de vrede in Libanon te herstellen
min of meer verijdeld te hebben, maar ook de onenigheid
binnen het Arabische kamp te hebben vergroot.
Plan of
Krediet.
een Doorlopend
Snel beschikbaar en tegen
aantrekkelijke
voorwaarden.
LEIDSE SPAARBANK
den om weer diplomatieke banden
met elkaar aan te knopen. Egypte
heeft Soedan zijn volle steun gege
ven en is nu kennelijk van plan sa
men met Soedan een hecht front
tegen Libië te vormen. "Wat kan
men verwachten van gezamenlijke
vredesinspanningen in Libanon,
nu de landen van de Arabische Liga
zo diep verdeeld zijn?, zo zei een
diplomaat in Cairo.
Blijkbaar aangemoedigd door de
steun die president Sadat van
Egypte president Noemeiri van
Soedan heeft verleend - rond 1.500
man Soedanese troepen die in
Egypte gelegerd waren, zijn met
Egyptische vliegtuigen naar Soe
dan gebracht toen daar een staats
greep gaande was - heeft Jasser
Arafat, de leider van de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie (PLO),
dinsdagavond Sadat om hulp in
Libanon verzocht
Arafat liet Sadat weten dat de toe
stand in het door rechtse eenheden
omsingelde Palestijnse vluchtelin
genkamp Tel Al-Zaatar "buitenge
woon moeilijk" is. Egypte heeft op
dit verzoek nog niet officieel gerea
geerd. Maar volgens waarnemers
zal Egypte maar weinig kunnen
doen om de militaire druk op de
Palestijnen te verlichten.
"Vredesmacht"
De breuk tussen Soedan en Libië
kan ook de Egyptische bevelheb
ber van de in Libanon gelegerde
2.500 man sterke Arabische vre
desmacht moeilijkheden bezorgen.
Zowel Libië als Soedan hebben
troepen voor deze vredesmacht af
gestaan. Na de breuk tussen de
twee landen zouden er gevechten
zijn uitgebroken tussen Libische
en Soedanese troepen die stellin
gen hadden betrokken bij het
vliegveld van Beiroet.
Generaal Mohammed Hassan
Ghoneim, de bevelhebber van de
vredesmacht, heeft de berichten
over de gevechten "verzinsels" ge
noemd, maar in Cairo gelooft men
dat de Soedanese en Libische troe
pen niet zo nauw zullen samenwer
ken als de situatie eist. De vredes
macht in Libanon zal dan pas met
haar taak beginnen als er een be
stand is gesloten dat inderdaad
wordt nageleefd.
Verzoek
Een woordvoerder van de Arabi
sche Liga heeft gisteren in Cairo
bekendgemaakt dat de ambassa
deurs van de Arabische landen, in
New York bijeen, er bij Soedan op
aangedrongen hebben geen klacht
tegen Libië bij de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties in te die
nen. Het verzoek van de Arabische
landen was bedoeld om de Arabi
sche solidariteit te bewaren.
De Soedanese ambassadeur heeft
beloofd het verzoek aan zijn rege
ring te zullen overbrengen.
ESSEN IM-W Mi
(DPA.AP)-De gjgg gl
vroegere f|J|jp 'Wl
Westduitse vJ|j||
Bonds- ||®|gg* s|li||
president jU
Gustav g
Heinemann is hHR T
gisteren in een Jj JSffl
ziekenhuis in
Essen
overleden.
Hij werd zes
dagen geleden
moeilijkheden in de bloedsomloop
opgenomen. In maart werd hij ook
al voor deze kwaal behandeld, maar
hij herstelde tijdelijk.
Gustav Walter Heinemann werd op
23 juli 1899 geboren in Schwelm in
het Ruhrgebied. Hij studeerde
rechten en politieke wetenschap
pen en begon zijn loopbaan als ad
vocaat Onder het nationaal-
socialisme was Heinemann één van
de voormannen van "Bekennende
Kirche", die zich verzette tegen het
fascisme. Na de oorlog was hij ac
tiefin de CDU en in 1949 benoemde
Adenauer hem tot minister van
Binnenlandse Zaken. Omdat Hein-
i zich niet kon herenigen met
de voorgenomen herbewapening
van West-Duitsland nam hij een
jaar later ontslag. Twee jaar later
trad hij ook uit de CDU. Later
richtte Heinemann de "Gesamt-
deutsche Volkspartei", met een
sterk neutralistisch program, op.
De partij kreeg echter geen voet aan
de grond en werd in '57 ontbonden.
In dat jaar sloot Heinemann zich
aan bij de SPD en werd door deze
partij in de Bondsdag gekozen. Bij
het totstandkomen van een coalitie
van CDU en SPD werd Heinemann
minister van Justitie. In die functie
spande hij zich in voor modernise
ring van het strafrecht en verwierf
een reputatie van een liberaal en
humaan politicus. Als president
(van 1969 tot 1974- heeft 'Hein
emann veel gedaan om de afstand
tussen staatshoofd en burgers te
verkleinen. Omdat hij veelal ge
wone burgers uitnodigde voor ge
sprekken, nieuwjaarsrecepties en
tuinfeesten, kreeg hij de naam van
burger-president.
In 1974 maakte hij plaats voor de
liberaal Walter Scheel. Heinemann,
getrouwd met de vroegere onder
wijzeres Hilde Ordemann, had drie
dochters, een zoon en talrijke
kleinkinderen.
Sinds de leden van de commissie,
die wordt voorgezeten door
secretaris-generaal Machmoed
Riad van de Arabische Liga, op en
neer tussen Damascus en Beiroet
gingen reizen, is de burgeroorlog in
Libanon in hevigheid toegenomen.
De Tunesische minister van Bui
tenlandse Zaken, Habib Chatti die
lid is van de commissie, heeft de
zaak, kennelijk uit wanhoop, in de
steek gelaten en de vertegenwoor
diger van Bahrein in de commissie
zou van plan zijn naar zijn land te
rug te keren.
Vijanden
Marokko verbrak op 7 maart de di
plomatieke betrekkingen met Al
gerije na gevechten om het toezicht
op de voormalige Spaanse Sahara.
Mauretanië dat samen met Ma
rokko recht op dit gebied had ge
kregen, verbrak zijn banden met
Algiers op dezelfde dag.
Zuid-Jemen en Oman zijn verbit
terde vijanden van elkaar en on
derhouden geen betrekkingen. De
betrekkingen tussen Egypte en Sy
rië zijn nog steeds niet goed on
danks het besluit van de twee lan-
De Libische premier Abdussalam Jalloed (links) en de Libanese linkse
leider Kamal Joemblatt spraken gisteren in Beiroet over de Libanese
crisis.
•k WASHINGTON - President Ford en zijn echtgenote gaven gistera-vond
een diner op het Witte Huis ter ere van het zesdaagse bezoek van de
Engelse koningin Elizabeth en prins Philip aan de Verenigde Staten in
verband met het 200-jarig bestaan van Amerika.
De commissie die de Arabische
Liga de vorige week heeft gevormd
om tot een bestand in Libanon te
komen, heeft om een nieuwe bij
eenkomst van de ministers van
Buitenlandse Zaken van de Arabi
sche landen verzocht waarop dan
het conflict in Libanon weer aan de
orde moet worden gesteld.
Volgens waarnemers in Cairo is de
kans dat er op deze bijeenkomst die
men maandag wil houden, tastbare
resultaten worden bereikt nog
kleiner dan op de twee voorgaande
conferenties die in de afgelopen
vier weken plaatsvonden.
MADRID (AP) - Premier Adolfo
Suarez heeft gisteravond een
nieuwe Spaanse regering gevormd.
De premier heeft dit in Madrid aan
verslaggevers medegedeeld toen
hij op weg ging om koning Juan
Carlos officieel van de formatie op
de hoogte te stellen.
In het nieuwe Spaanse kabinet gaat
de post van minister van Binnen
landse Zaken naar Martin Villa, die
daarmee tevens aan het hoofd komt
te staan van de Spaanse politie.
Het Spaanse persbureau Cifra
maakte de formatie van het nieuwe
kabinet kort voor middernacht be
kend. Voor de aankondiging brak
in de binnenstad van Madrid een rel
uit, toen een demonstratie van on
geveer 200 jongeren, die riepen om
vrijheid en amnestie voor politieke
gevangenen, door de politie werd
uiteen geslagen.
Voor de poorten van de
Carabanchel-gevangenis, waar po
litieke gevangenen zijn opgesloten,
heeft de politie van traangasgrana
ten gebruik gemaakt om een de
monstratie van ongeveer 4.000 per
sonen uiteen te jagen.
Marcelino Oreja, een onder
secretaris op het ministerie van
Buitenlandse Zakerr, is benoemd
tot minister van Buitenlandse Za
ken. Hij wordt beschouwd als een
van de meest liberale personen in
het nieuwe kabinet.
Suarez heeft negen leden van het
oude kabinet gehandhaafd. Onder
hen bevinden zich de hoofden van
land- zee- en luchtmacht en de
vice-premier van Defensie, luite
nant generaal Fernando Santiago y
Diaz y Mendivil.
De premier zou nog overwogen
hebben om eventueel de verboden
communistische partij te erkennen
in zijn poging een overeenkomst te
bereiken met de oppositie. Niet-
communistisch links zou in dat ge
val zijn pact met de communisten
hebben moeten verbreken en stil
zwijgend met de nieuwe regering
en de monarchie hebben moeten
samenwerken. Uit communisti
sche bron is echter vernomen dat
een dergelijke suggestie hen nooit
heeft bereikt.
Het nieuwe kabinet wordt vandaag
beëdigd.