Een bar slechte oogst
dreigt bij
fruitteelt
Onbezorgd met vakantie.
Ik BH
Misbruik van de
bijstand één
tot twee procent
De kwal verdient meer respect
Verontrusting K.v.K.
Hulpverleners boos
over vacaturestop
Tweede groep
hartpatiënten
in Houston
SCHIPHOL (ANP) - Tien da
gen na de eerste groep is giste
ren van Schiphol een tweede
groep Nederlandse hartpa
tiënten naar de Verenigde Sta
ten vertrokken voor een ope
ratie door de Amerikaanse
hartchirurg Denton Cooley in
het St. Luke's ziekenhuis in
Houston (Texas).
De tweede groep hartpatiën
ten omvat negen personen
(twee meer dan de eerste
ploeg), onder wie de 6-jarige
Ronald Karsbergen uit Win
terswijk. Ronalds ouders zijn
Jehova's getuigen, voor wie
bloedtransfusies onaan
vaardbaar zijn. Omdat dr.
Cooley zonder bloedtransfu
sie werkt, gaat Ronald mee,
aldus dr. P. van der Schaar, de
begeleider van de Neder
landse hartpatiënten.
Dr. Van der Schaar keert za
terdagmorgen op Schiphol te
rug met de eerste groep hart
patiënten, met wie het boven
verwachting goed gaat, aldus
dr. Van der Schaar. Hij heeft
goede hoop in de komende
tijd zeker 30 Nederlandse
hartpatiënten per maand naar
Houston te kunnen brengen.
De hartpatiëntenvereniging in
Breda heeft al vier groepen
samengesteld.
De derde groep vertrekt 20 ju
li. De nu vertrokken groep
wordt morgen of vrijdag
geopereerd, zoveel mogelijk
op ëén dag. Deze tweede groep
(met dr. Van der Schaar, ver
pleegster Mieke Goote en tien
familieleden in totaal 21 per
sonen) wordt 24 juli op Schip
hol terugverwacht.
Begin uw vakantie bij de ABN, want dat
kan bijdragen tot uw reisplezier.
Met een uitgekiende reisverzekering voor
alle risico's onderweg. Met een annulerings
verzekering. Met vreemd geld. Met reischeques
of Eurocheques, een plezierig alternatief voor
het reizen met veel geld op zak. Laat uw kost
baarheden veilig in een ABN safeloket liggen
wachten tot u uitgerust terug komt Dus vele
redenen om even langs te komen.
Algemene Bank Nederland
DEN HAAG (ANP) - Het aantal ge
vallen van misbruik en fraude
van de bijstandswet beloopt
slechts een twee procent. Tot
deze conclusie is het college al
gemene bijstandswet gekomen
naar aanleiding van de gegevens
van een grote gemeente.
Hoewel het cijfer niet landelijk re
presentatief is, zegt het college
dat het overgrote deel van de bij
standontvangers niet tot nauwe
lijks in staat is fraude of misbruik
te plegen. Minder dan twaalf pro
cent van alle bijstandontvangers
kan door arbeid in eigen onder
houd voorzien, indien arbeids
mogelijkheden aanwezig zouden
zijn, aldus het college.
Een en ander staat in een advies van
het college aan staatssecretaris
Meijer van CRM. De staatssecre
taris heeft het college in 1974 ge
vraagd een oordeel te geven over
een mogelijke versterking van de
rechtspositie van de individuele
bijstandsaanvrager.
Als belangrijkste vormen van
fraude en misbruik noemt het
college het verzwijgen of het
doen van onjuiste of onvolledige
opgave van arbeidsinkomsten,
het zich zodanig gedragen dat
geen arbeid wordt verkregen en
het geen melding maken van een
vorm van samenleven die over
eenkomt met een gezinssituatie.
Maatregelen hiertegen, moeten
volgens het college in de eerste
plaats preventief zijn. Hieronder
valt onder andere voorlichting
aan cliënten, waarbij het accent
moet liggen op het verschil tus
sen bijstandsuitkeringen en so
ciale verzekeringsuitkeringen,
het regelmatig invullen van in
komstenformulieren en het na
trekken van gegevens met het
bevolkingsregister.
Ook geeft het college enige contro
lemogelijkheden aan voor het be
strijden van fraude en misbruik
in samenwerking met werkge
vers, inspecties der belastingen,
gewestelijke arbeidsbureaus,
dienstverleningsinstellingen en
uitvoeringsorganen van de so
ciale verzekeringen.
Het instellen van sociale recher
cheurs bij gemeentelijke sociale
diensten lijkt het college minder
wenselijk dan bijvoorbeeld een
integratie van de controledien
sten van de verschillende uit
voeringsorganen. Het pleit ver
der voor uitbreiding varj de ad
ministratieve sancties, zoals het
terugvorderen van teveel geno
ten bijstand en het verlagen of
beeindigen van bijstand indien
een ontvanger zijn verplichtin
gen niet nakomt.
Volgens het college zijn er verschil
lende oorzaken aan te wijzen
waaruit misbruik en fraude te
verklaren zijn. Het wijst daarbij
op het wegvallen van sociale con
trole door verstedelijking, het
gemis aan arbeidsvreugde dat tot
aanvaarding van werkloosheid
kan leiden en het "zwart" wer
ken.
Ook het uitblijven van passende
maatregelen voor gezinsproble
men en minderheidsgroepen, de
onbewuste neiging onvoldoende
plaats in de samenleving in te
ruimen voor gehandicapten en
bejaarden en de overwaardering
van de welvaart kunnen tot mis
bruik en fraude leiden, aldus het
college.
Bovendien kunnen fraude en mis
bruik hun oorzaak vinden, aldus
het college, in het feit dat perso
nen door negatieve levenserva
ring niet kunnen leven met pro
blemen en zich moeilijk kunnen
aanpassen aan bepaalde situaties
zoals een sterke inkomensdaling.
Onderzoek taken
Rijksinstituut
voor Oorlogs
documentatie
DEN HAAG (ANP) - Staatssecreta-
ris dr G. Klein (Onderwijs en We
tenschappen) heeft besloten een
werkgroep in te stellen, die als op
dracht heeft een onderzoek in te
stellen naar de taken van het Rijks
instituut voor Oorlogsdocumenta
tie (RIOD) in Amsterdam. Het mi
nisterie heeft dat gisteren bekend
gemaakt.
De werkgroep heeft verder de op
dracht: na te gaan welke taken on
losmakelijk met elkaar verbonden
zijn, na te gaan binnen welke ter
mijn de verschillende taken kun
nen worden voltooid, dan wel aan
andere instanties kunnen worden
toegewezen, na te gaan of en zo ja
welke archiefstukken gedurende
die tyd ter beschikking van de lei
ding van het RIOD moeten blijven.
Voorzitter van de werkgroep is dr
E. de Haasm
Man verdrinkt
in zijn auto
TIEL (ANP) - In het plaatsje
Beneden-Leeuwen (gem. Wamel,
bij Tiel) is gisteravond de 19-jarige
H. J. van der Velden uit Alphen aan
de Maas (gem. Appeltem, Gelder
land) om het leven gekomen. In zijn
auto raakte hij door onbekende
oorzaak van de weg, botste tegen
een boom en kwam daarna in een
sloot terecht. De auto lag op zijn
kop en het slachtoffer wist zich niet
op tijd te bevrijden. Hij verdronk in
zijn auto.
ARNHEM - De twee bosbranden die
gisteren hebben gewoed op de Ve-
luwe, hebben ongeveer 50 hectare
natuurschoon kaalgevreten.
In de omgeving van Garderen
richtte een brand de grootste
schade aan: ruim 40 hectare. De
andere brand woedde op het Ro
sen daalse veld bij Arnhem. Beide
branden werden met alle be
schikbare materieel bestreden. De
brandweerkorpsen kregen on
middellijk assistentie van 600 mi
litairen, die met grote graafma
chines brandgangen aanlegden.
Aanvankelijk sprak de brandweer
van een "verschrikkelijk grote
brand maar tussen 8 en 9 uttr
gisteravond kon voor beide vuur
haarden het sein "brand meester"
gegeven worden.
Bij twee branden in Drente is gis
termiddag ruim 6 hectare bos-,
hei- en veengebied verloren ge
gaan. Onder Venray ging vier
hectare bos in vlammen op. Tien
hectare natuurgebied ging verlo
ren bij Groesbeek.
doordat instellingen hun toege
kende formatieplaatsen hebben
opgevuld. „CRM is kennelijk in ge
breke gebleven deze formatieplaat
sen budgettair vast te stellen. Ar
beidsplaatsen die na zorgvuldige
afweging door hetzelfde ministerie
zijn toegekend worden nu met
kennelijk veel gemak weer inge
pikt", aldus de brief.
Een en ander betekent een aantas
ting van het recht op hulpverlening
van de cliënten, menen de hulpver
leners. Juist nu de sociaal-
economische situatie verslechtert,
waarvan ook de jongeren het slach
toffer worden, is het „onvoorstel
baar" dat het voorzieningenniveau
wordt afgebroken, aldus de brief.
WOENSDAG 7 JULI 1976 ÉiMiriifTTiflTipnriiij ilili jpili w i.
DEN HAAG (SP) - Naast de bloembollen heeft ook het fruit
sterk te lijden onder de aanhoudende droogte. Het Land
bouwschap spreekt van een complete misoogst in sommige
fruitteeltgebieden.
UTRECHT (ANP) - De alternatieve
hulpverleners zijn bijzonder boos
over het voornemen van CRM om
voor de alternatieve hulpverlening
(JAC, Release enz) een vacatures
top in te stellen.
„Wij vinden het ongelooflijk dat
een begrotingsfout van CRM onder
andere wordt afgewenteld op in
stellingen voor alternatieve hulp
verlening en daarmee op cliënten-
groepen waar deze instellingen
mee werken", zo schrijft het lande
lijk overleg van werkers in de alter
natieve hulpverlening staatssecre
taris Meijer van CRM in een open
brief.
Volgens de hulpverleners is het be
grotingstekort eenvoudig ontstaan
DEN HAAG (SP) - Een kwal is een
hoogst onsympathiek persoon.
Zyn scheldnaam ontleent hij aan
een dier dat al evenmin warme
gevoelens bij de mensen weet te
wekken of het moeteen brander
ige jeuk zijn. Een gevoel dat ook
ontstaat als iemand zijn blote
huid onvoorzichtig met de
brandnetel in contact heeft ge
bracht.
De kwal is dan ook een neteldier,
dat op zijn beurt weer moet wor
den gerangschikt onder de holte-
dieren.
Kwallen (medusen, zeggen weten
schappers) teisteren momenteel
onze warme kusten en daarom is
het goed eens wat nader op deze
kleurrijke "badgasten" in te
gaan.
Fraai getint voor wie het zien wil,
raadselachtig in zijn (vele) ver
schijningsvormen en onvriende
lijk voor wie zijn zwevende weg
kruist. Een niet te sterke
ammoniak-oplossing of anti-
jeukzalf is meestal voldoende om
de gevolgen van een "steek",
"beet" of "straling" van een kwal
weer snel te boven te zijn.
In de Zuideuropese wateren ko
men wel kwaaiere rakkers voor.
die soms ernstige wonden kun
nen veroorzaken en zelfs gebeurt
het wel eens dat een zwemmer,
die het onfortuin treft in een con
centratie van zulke kwallen te be
landen, het leven laat.
In dat opzicht mogen we ons met de
Noordzeekwallen gelukkig prij
zen. Ze drijven met hun uit 99
procent water bestaande geleili
chaam, deels op eigen kracht en
deels op de stroom, in het rond.
Kwallen kunnen op zichzelf le
ven maar ook kolonies vormen.
Hun belangrijkste kenmerk zijn
ongetwijfeld de vang- en verde
digingsorganen, de zogenaamde
netelkapsels. De voornaamste
functie is het vangen van prooi
zoals plankton en andere kleine
organismen maar het zijn ook
fikse wapens om vijanden af te
Dat de kwal de zon-, zee- en zand-
zoekers aan onze kust niet als
vriend onderkent mogen we hem
toch echt niet aanrekenen.
Het netelkapsel is een ingenieus
gif-afouurmechanisme dat z'n
weerga in het dierenrijk niet kent
en alleen daarom zouden we best
wat meer respect voor het wazige
fenomeen kwal mogen hebben.
Wordt dat mechanisme geprikkeld,,
dan klinkt - geheel buiten het ze-'
nuwstelsel om - binnen 0,003 tot
0,005 seconde, het commando
"vuur". Een dekseltje vliegt als
het ware van de loop en de ne-
teldraad komt naar buiten. Een
scherpe punt dringt de huid bin
nen en veroorzaakt, mede door de
oplossende werking van uitstro
mende vloeistof, een flinke
wond. Nu is de weg vrij voor de
draad die eveneens binnend
ringt; uit die draad komt dan nog
eens vergif, dat een prooi snel
verlamt en bij de mens dat nare
branderige gevoel veroorzaakt.
De diertjes
Nederlandse strand te maken
hebben behoren tot de schijf
kwallen. Het lichaam, scherm
genoemd, bevat aan de rand
segmenten, die door inkepingen
duidelijk zijn te onderscheiden.
Hierin bevinden zich zintuigen
als een reukgroeve, evenwicht
sorgaan en zelfs een eenvoudig
ogenstelsel.
Voorts is het dier uitgerust met een
heuse mond en een maag om het
voedsel te bergen en te verteren.
De meeste schijfkwallen zyn van
gescheiden geslacht, dus manne
lijk of vrouwelijk. De geslachts
cellen worden door de mond uit
gestoten; de bevruchting vindt
buiten het lichaam van de kwal in
het water plaats.
Sommige soorten tonen zelfs nog
enige bekommernis om hun na
geslacht, de zogenaamde broed-
zorg.
De vele kwallen in onze kustwate
ren, met een doorsnee van tien tot
dertig centimeter, behoren veelal
tot twee soorten: de vrijwel kleur
loze en ongevaarlijke oorkwal en
de blauwe haarkwal, om zijn
fraaie heldere kleur ook wel ko
renbloemkwal genoemd.
Deze laatste kan flink steken en
veroorzaakt dan ook overwegend
het ongerief dat het strandplezier.
voor velen bederft.
Er zit ook een positieve kant aan
zo'n kwallenplaag. De dieren
kunnen slecht tegen vervuild wa
ter en gezien de huidige hoeveel
heid is het duidelijk dat de wa
terkwaliteit op dit moment dan
ook van een redelijk niveau is.
Beter kwallen dan olie op de
kust
Een van de zwaarst getroffen ge
bieden zijn de IJsselmeerpolders
waar slechts een derde van de nor
male oogst wordt verwacht. In de
Betuwe en het Utrechtse fruitteelt
gebied is dat ongeveer de helft.
Sommige bedrijven hebben zelfs al
een groot geldgebrek, waardoor ze
de komende oogst niet kunnen fi-
Volgens een voorlopige schatting
van het ministerie van Landbouw
en Visserij zal de appeloogst dit jaar
387.000 ton bedragen tegen 530.000
ton vorig jaar.
Ook de bloembollen hebben het
moeilijk, maar in deze sector kan
men pas over enige weken iets zin
nigs zeggen over de oogst
Militaire hulp
Gisteren is de militaire hulp in de
door droogte getroffen gebieden op
gang gekomen. In Utrecht, Gelder
land en Drente zijn spuiteenheden
en mobiele colonnes van de land
macht begonnen met het be
sproeien van uitgedroogde land
bouwgronden. Twintig grote spui
ten van de marine zijn op weg naar
Noord-Brabant en Limburg.
In totaal waren er gisteren al 450
van de 700 mobiele motorspuiten
van BB ingezet. De BB-ers krijgen
hulp van 250 soldaten van de drie
krijgsmachtonderdelen. De spui
ten en brandbluspompen hebben
een capaciteit van 12.000 tot 100.000
liter water per uur.
Coloradokever
Door de grote hitte heeft de colora
dokever zich in het noorden, oosten
'en zuiden van ons land sneller ont
wikkeld dan normaal. Reden tot
ongerustheid is er nog niet, aldus
gisteren een woordvoerder van de
planteziektekundige dienst. De
larven van de kever zullen weinig te
eten hebben omdat de aardappel
planten er - ook al door de warmte -
slecht bijstaan.
Maar het is wel de hoogste tyd om
de coloradokever te bestrijden, al
dus de woordvoerder. Volkstuin
ders kunnen daarvoor het best het
bestrijdingsmiddel Undeen ge
bruiken. Dit middel is minder giftig
dan de middelen die de landbou
wers hanteren.
De coloradokever heeft de vorm
van een lieveheersbeestje, maar is
groter 9 tot 11 millimeter. Hij heeft
zwarte strepen over zijn gele dek
schild. Zijn kop en halsschild zijn
oranje met zwarte vlekken, de on
derkant is zwart.
k Leden van de vijfde mobiele co
lonne uit de legerplaats Carilo
helpen een boer in Harmeien
diens land van water te voorzien
in verband met de aanhoudende
droogte.
LEIDEN - In een brief aan de mi
nister van Binnenlandse Zaken
heeft de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Rijnland haar ver
ontrusting uitgesproken over het
voornemen van de minister, om bij
de reorganisatie van het binnen
landse bestuur de gemeenten Lei
den en Alphen aan den Rijn elk in
een andere provincie onder te
brengen.
In de oorspronkelijke opzet van de
provincies-nieuwe stijl zou er een
provincie ontstaan, waartoe naast
Leiden, ook de Bollenstreek en
Alphen zouden behoren. Later
werd het oorspronkelijke aantal
van 26 provincies teruggebracht tot
24. Eén van de geschrapte provin
cies was die waarin Leiden en Alp
hen geprojecteerd waren. De ge
meente Leiden werd onderge
bracht bij de provincie Haaglan
den, en Alphen aan den Rijn kwam
bij de nieuwe provincie Midden-
Holland.
In haar brief aan de minister
schrijft de Kamer van Koophandel,
dat de oorspronkelijke plannen de
economisch-geografische eenheid
van Rijnstreek en Bollenstreek
vrijwel onaangetast lieten De wijzi
ging van de provincie-indeling
heeft bij de Kamer dan ook grote
bezorgdheid doen ontstaan.
Het projecteren van de nieuwe
provincie-grens dwars door de
Rijnstreek ervaart de Kamer als een
verontachtzaming
economisch-geografische realiteit
in dit gebied. In economisch op
zicht zal dit voornemen voor de
Rijnstreek weinig minder dan
rampzalige gevolgen hebben, aldus
de Kamer.
De Kamer kondigt in haar brief aan,
dat zij op korte termijn een onder
zoek zal instellen naar de economi
sche functie en samenhang, met
name van de as Leiden-Alphen. In
een rapport, dat in de herfst van dit
jaar zal verschijnen, zal de Kamer
vervolgens haar bezwaren en ar
gumenten tegen opsplitsing van de
Rijnstreek onder de aandacht van
de minister brengen.
