Breestraat
zal worden
afgesloten
Van der Werf zou geen park meer krijgen
v.d. Water!
Iv.d. Water E
Geen bezwaarschrift
tegen bouw Winkelhof
Tentoonstelling over Haver- en Gortbuurt
OeftjLkOMT:
I 1'
VTERDAG 26 JUNI 1976
Het geweten van de eonunissie straatnamen
LEIDEN Fakkelgras, de Ha-
zezegge, de Dopheide, de Toren
bes, de Venkeltuin, het Zwenk-
gras. Allemaal straatnamen in
de Merenwijk. Hoe zit dat nou
eigenlijk precies in elkaar? Wie
zadelt de argeloze Merenwijker
in vredesnaam met deze bota
nische tuin op? Een club van
regelmatig samenscholende fa
naten, die zich naar buiten pre
senteert als de bond ter bevor
dering van de integratie van de
plantkunde in de samenleving?
Of misschien een wat minder
ter zake onderlegd gezelschap,
dat met het borrelglas in de
hand een avondje heeft gestoeid
met Thijse's flora?
Door
Ton van Brussel
Je kunt je er als geïnteresseerde
doornee burger suf over piekeren
tijdens warme nachten, wanneer de
slaap maar geen vat op je kan
krijgen, maar je komt er niet ach
ter. Je kunt het stadhuis bellen en
dan word je verteld dat er een
commissie bestaat, die dat allemaal
verzint, maar er schijnt verder geen
wethouder te zijn die straatnamen
in zijn portefeuille heeft, zoals dat
heet. Afwachten, totdat je tussen
de post een in onvervalst ambte-
narenjargon gesteld stencil vindt.
„Namens de voorzitter van de com
missie straatnamen nodig ik u uit
tot het bijwonen van een vergade
ring", staat daar op.
Thee
Vrijdagmiddag, half drie, kamer
204 ten stadhuize. Een dame waar
in het oud-gemeenteraadslid Cock
Kerllng voor de PvdA wordt her
kend, vraagt of we nog even bui
ten willen wachten, totdat de le
den zich op onze komst hebben
voorbereid. We wachten, begrij
pend. Het is de bedoeling, zo blijkt
als we tien minuten later binnen
zijn, dat de heren commissieleden
een verantwoording voor hun werk
willen geven en dat dat moeilijk is
staat vast.
Binnen, is een formeel en sma
keloos ingerichte vergaderruimte
met een grote tafel, waarop de thee
wordt geserveerd. Pick-wick en
geen kervel, brandnetel- of kamil
lethee, zoals je zou verwachten.
Een weinig inspiratieve omgeving
in elk geval.
De aanwezigen die middag vor
men een boeiender observatie-
object. Een even charmant als stof
fig viertal als prof. Zaalberg, eens
hoogleraar in de Nederlandse Taai
en Letterkunde aan 's rijks plaatse
lijke universiteit, binnenstadsbewa
ker Rudi Ekkart. conservator van
het museum van die universiteit,
boeken- en papierenwurm Downer,
gemeentearchivasis en rots in de
branding van de Nederlandse wet
geving, Chris je de Jong. chef alge
mene zaken ter gemeentesecretarie.
Even verder kijkend zien we de
vertrouwde verschijning van oud
wethouder Ham, de immer vrien
delijk glimlachende notulist Hugens
en de met een niet te stuiten
spraakwaterval begiftigde voorzit
ster mevrouw Kerling, maar nu
terzake. Een verantwoording, een
uitleg dus.
Dreesstnaa't
Mevrouw Kerling geeft zich ten
volle over aan reeds eerder ge
noemde karaktertrek en we mogen
vragen stellen. Criteria? De naam
mag niet lijken op een reeds be
staande straatnaam, je moet hem
makkelijk kunnen onthouden, hij
moet goed te catalogiseren zijn en
spellingsfouten moeten zoveel mo
gelijk worden voorkomen. Zo zal
het waarschijnlijk niet zo snel ge
beuren dat Leiden, reeds in het
bezit van de Breestraat er ooit nog
eens een „Dreesstraat" bij zal krij
gen. Verwarring treedt dan op en,
en dat blijkt later dit keer een be
langrijk punt op de agenda, ndet zo
maar de eerste de beste straatnaam
r Spellingsfouten moeten voorkomen worden.
krijgt bij ons een eigen straat. Nou anders tegen die man aankijken,
is Drees, de ouwe dan, natuurlijk Prof. Zaalberg zich immer in het
in de ogen van velen niet de eerste gesprek mengend met eufemismen
de beste, maar lezend in Heertje, en understatements weet daar ook
Tamboer en Nypels ga je toch wat nog wel wat aardigs over te zeg
gen. Aan de orde was namelijk het
verzoek van het Leids Chili-front
om Allende te huldigen met een
straat. Zaalberg vindt dat een in
gewikkelde zaak, want zo zegt hij,
„we hebben er vier eeuwen voor
nodig gehad om er achter te komen
wie Van der Werf precies was en
ik vrees dat we de man tegenwoor
dig niet zo snel meer een park zou
den geven. De discussie over de fa
milie Kennedy, met alle gevolgen
van dien voor onze Kennedylaan,
nog maar even daargelaten".
Zaalberg blijkt er een tegenstan
der van te zijn om al snel na de
dood van een „belangrijk" persoon
een straat naar hem te
Eén van de criteria
dat niemand bij leven en welzijn
deze eer te beurt valt. Het konings
huis uitgesloten natuurlijk. Er was
trouwens al eerder een Leidenaar
geweest met sympathieën voor Al-
lende, want zijn naam stond al op
de reservelijst van de commissie en
zo wordt besloten, blijft daar voor
lopig nog even staan, niet zozeer
vanwege de door burgemeester Vis
gevreesde spraakverwarring (Ellen
destraat), maar om eventueel later
op een naambord op het Waard-
eiland te mogen prijken.
Os en Paarde water
Over spraakverwarring gespro
ken. De Leidse Apparaten fabriek
is de wanhoop nabij. Het bedrijf
blijkt helaas gevestigd aan de Os-
en Paardenlaan en die naam levert
onoverkomelijke problemen op voor
niet alleen Nederlandse, maar ook
de schijnbaar talrijke buitenlandse
relaties van het bedrijf. Een paar
voorbeelden: „Oostenlijke en Paar
denlaan", „Os van Paardenvink-
laan". Bos en Baandenlaan". Os en
Paardewater", „Os en Paardekop.
laan", „Os en Paradelaan". „Oude
Paardentram" en de „Os en Paar-
dekoppesteeg". De humor ligt op
straat.
Het is duidelijk, het kan niet
langer zo; de bewoners klagen ook
al en het is dan wel geen gewoonte,
om iedereen die bezwaar heeft te
gen de naam van zijn straat op zijn
wenken de bedienen, maar dit is
Vandaar een nieuwe naam. Emilie
Knappert, de stichtster van het
Leids Volkshuis, wordt uitgekozen.
En de Merenwijk. Wie die naam
heeft verzonnen, is nog steeds on
duidelijk, maar vast staat wel, dat
die keuze aanleiding is geweest om
bij het bepalen van de straatna
men, in de zo ongeveer bodemloze
put van alles wat groeit en bloeit
en verloren dreigt te gaan, te dui
ken. Een educatief tintje, dat de
commissie hieraan wilde geven, kan
niet worden uitgevoerd. De gedachte
om op de naamborden, ook de af
beelding van het bedoelde plantje
mee te nemen, bleek onoverkome
lijke financiële gevolgen met zich
mee te brengen.
Koffie
Overigen heeft de commissie zich
in het geval van de Merenwijk la
ten inspireren door de zg. Haagse
ethode, die afrekend met het ach
tervoegsel laan, straat of steeg.
Vandaar zegges, dalen, horsten,
werven, duinen en molens. Zo'n
nieuwe wijk stelt de commissie, die
zodra een bouwplan gereed is, di
rect door burgemeester en wethou
ders wordt aangezocht om over de
benaming te adviseren, voor aan
zienlijke problemen. De moderne
stedebouw schijnt de keurig recht-
lopende straat voorgoed vaarwel te
heben gezwaaid, om er een grilliger
en voor buitenstaanders in veel ge
vallen minder logisch richting aan
te geven. De commissie heeft het
daar erg moeilijk mee gehad, om
dat een straatnaam in principe in
het leven zal zijn geroepen om be
woners makkelijk aan anderen te
laten uitleggen, waar de koffie op
het verjaardagsfeest om acht uur
bruin straat. Merenwijkers drinken
op
kof-
heb ik me laatst laten
vertellen, omdat alle genodigden
na een sight-seeing door de wijk,
toch pas tegen de borrel verschijnen.
Of dat nou komt door die moeilijke
straatnamen of door die moderne
stedebouw, is nog niet uitgezocht.
|Eerst gedeelte op proef
tul
Het gedeelte van de Bree
straat tussen Gangetje en Koorn-
brugsteeg zal het eerst aangepakt
zoor den: alleen toegankelijk voor
bussen en fietsers, met brede
stoepen van klinkers, zal het een
beeld geven van hoe daarna de
marktenroute en dan de hele
Breestraat eruit komen te zien.
pre
advies opgesteld dat naar de raads-
gaat, en daarna als ad-
de gemeenteraad.
252<
erk
LEIDEN Vóór de definitieve zegje doen; dan wordt
.constructie van de Breestraat en
afsluiting voor doorgaand ver
ier wil het college van B en W in
voorjaar van 1977 als proef het
e gdeelte tussen het Gangetje en de
Öoornbrugsteeg onder handen ne-
len: de stoepen zouden daar ver-
'eed moeten worden, de versmalde
jbaan zal alleen toegankelijk voor
(brom)fietsers en bedienend
UI>rkeer zijn,
let meer kunnen doorrijden, de
ad uit, maar wordt via de markten-
Ou,ute teruggeleid naar het Kort Ra-
I5»nburg. Na deze proef
Marktenroute
De reconstructie van de Breestraat
heeft een lange voorgeschiedenis,
steeds werd een beslissing over al
dan niet afsluiten voor doorgaand
Itet' autoverkeer zal vef,keer uitffs'e'a- Maar het huldi§e
college vindt dit verkeer niet langer
meer aanvaardbaar in het centrum
van de stad. Noodgedwongen zal
tegelijk met de Breestraat ook de
Marktenroute inz'rgeheëï*opgëknapt verzwakte marktenroute moeten wor-
- den vernieuwd .Zowel by de mark
tenroute als in de Breestraat moet
een riolering worden aangelegd.
gebleken dat
an het Kort
re verkeer niet
aankan: een beperking van de
asdruk zal worden ingesteld. (Er
wordt trouwens gewerkt aan een
rapport dat vaststelt dat 33 bruggen
in Leiden aan vernieuwing toe zijn).
Op de voor verkeer afgesloten
marktenroute en Breestraat willen
B en W dezelfde regeling laten gel
den als in de Haarlemmerstraat wat
betreft het bedienend verkeer. Ook
in het verkeerscirculatieplan voor
heel Leiden, waar momenteel aan
gewerkt wordt, gaat men ervan uit
dat alleen bussen en (brom) fietsen
op de markten en in de Breestraat
mogen komen. Het aantal parkeer
plaatsen dat verloren gaat wordt
niet noemenswaard geacht op het
totaal van 5000 in de binnenstad. Er
zal wel een nieuwe regeling gemaakt
moeten worden voor bewoners: de
pasjesregeling werkt niet
.oeten worden inclusief de riolering
de kaden. Daarna pas kan de
reestraat helemaal veranderd wor-
;n. Zowel Breestraat als markten- 15 OOK
elnüute zijn dan niet meer toegankelijk overwelving
doorgaand verkeer. Alleen op Rapenburg het
Boommarkt vanaf de Kippenbrug
steiogen nog auto's komen.
£0jGistermiddag is het voorlopig ont-
erp-preadvies over Breestraat en
ïarktenroute gepresenteerd. Hierover
tag tot in het najaar iedereen zyn
ADVERTENTIE
Quarts - Horloges
De Aller Beste
Haarlemmerstraat 181
EIGEN ATELIERS
Zowel voor de Breestraat als voor
de markten wordt gedacht aan een
bestrating die grotendeels uit klin
kers zal bestaan: alleen de baan voor
de bussen zou van asfalt kunnen zijn.
Bij de proef die genomen wordt in
de Breestraat tussen Gangetje en
Koornbrugsteeg zal een gedeelte van
de busbaan worden uitgevoerd in as
falt en een ander gedeelte in klin
kers, om te kunnen meten wat het
verschil in trilling zal zijn voor de
aanliggende huizen. Het verbrede
voetpad zal ook in klinkers worden
uitgevoerd. De totale beschikbare
breedte voor bus en (brom)fiets zal
4,5 meter zijn, de rest is voetgangers
gebied. Deze proef zou in het voor
jaar van 1977 gehouden kunnen wor
den.
De kosten zijn nog niet precies be
kend: een berekening uit 1973 be
liep bijna 1,7 miljoen gulden. Wet
houder Waal (stadsontwikkeling)
schat het gehele project (inclusief
riolering en walkanten) op ongeveer
miljoen.
Zolang er aan de marktenroute ge
werkt wordt zal het busverkeer in
twee richtingen door de Breestraat
moeten. Maar als de Breestraat
daarna aan de beurt is wil het col
lege van B en W in het voorlopig
ontwerp-preadvies dat één bus over
de markten rijdt, en de ander via
Witte Singel en/of cityring. In ieder
geval zal voor het hele project een
projectcoördinator worden aange
trokken bij wie iedereen terecht kan
met problemen of suggesties.
ANTIEKE
KLOKKEN
Uw vakadres
Haarlemmerstraat 181
ETALAGE IN DE STEEG.
Dieselolie verbleekt rode sier-
bestrating in Haarlemmerstraat:
het Leids college mag wel uitkij
ken. Eén bus van die olie in de
B en W-kamer en de PSP vindt
het college helemaal niet meer
om te pruimen.
Zou de reinigingsdienst naast
kalk nu ook dieselolie gaan ge
bruiken tegen rooie pamfletten?
Als Ken O-voorzitter Tjitte We
ber nu ook de andere helft van
de lampen op zijn kantoor uit
doet, heeft de gemeente zoeer 80
mille om te verteren.
Wat is inspraak toch mooi. Dat
vinden burgemeester en zoethou
ders van Leiden ook. Ze maakten
tzoee gele boekjes, die ze respec
tievelijk "nota in zake het volks-
huisvestizigsbeleid" en "aanvul
lende nota inzake het volkshuis
vestingsbeleid" noemden. Beide
boekjes werden naar allerlei in-
stccnties gestuurd die allemaal iets
met volkshuisvesting te maken
hebben. Uiteindelijk zijn er maar
negen reacties binnengekomen,
maar die getuigden dan ook vazi
een optimaal engagement. Neem
de Leidse Woningstichting, na
mens zoelke directeur Streefland
laat weten met belangstelling te
hebben kennis genomen van de
stukken. Hij vervolgt: „Wij heb
ben echter vastgesteld dat wij
geen opmerkingen hebben".
Moedgevend is eveneens het com-
mentaar van de Stichting Leidse
Binnenstad, die zelf al zoveel ont
hullende nota's heeft gepubliceerd
en vijftienduizend gulden heeft
mogen toucheren. Deze stichting
bekend van het credo "Leiden 'n
lust") heeft ook met belangstel
ling kennis genomen van de no
ta's. Dezerszijds ontmoet de in
houd van het vorenstaande geen
bezwaren", zo besluit voorzitter
mevrouw N. A. den Haazi-Groezi
de regctie van de Stichting Leidse
Binnenstad. Soortgelijk commen
taar had de wijkvereniging De
Juwelen, zij het dat haar corres
pondentie met de gemeente van
originaliteit getuigde: de wijkver-
eniging heeft eenvoudig het voor
gedrukte raadsbesluit ingevuld.
Een ambtenaar heeft daarover
snedig opgemerkt: "Dat is effi
ciënt werken". Natuurlijk zoeer
zo'n vierde machtshebber. Geluk
kig is daar nog de reactie van de
voorzitter van de Stuurgroep
huisvesting alleenstaazzden en
tzoeeperoons huishoudens. Hij
verzoekt B en W om bij de in
voorbereiding zijnde plannen ook
aan deze categorieën te denken.
Die voorzitter heet A. Verboom.
Hij is wethouder van volkshuis
vesting in de gemeente Leiden.
Leids slachthuis draait met ver
lies: misschien hebben ze daar
zoel per ongeluk de kip met de
gouden eieren geslacht.
l.
Bestemmingsplan bevat ingrijpende wijzigingen
lir- LEIDEN Volgende week rnaan-
ur,ag wordt in de school aan de Ha
merstraat 77 en tentoonstelling ge-
.ouden over het bestemmingsplan
gtj&t ontworpen is voor de Haver- en
^slortbmirt. In de gymnastiekzaal
ggan iedereen bekijken wat het plan
[öoan betekenen voor de buurt.
55
Nadat eind 1972 een projektgroep
lt_ras ingesteld om de rehabilitatie
an de Haver- en Gortbuurt voor te
ereiden, werd dit gebied in 1975 als
ngehabilitatiegebied aangewezen door
!0-e minister. Het bestemmingsplan
dat nu ontworpen is, moet de uit
voering van het rehabilitatieplan
mogelijk maken.
In het bestemmingsplan zitten in
grijpende wijzigingen voor de buurt.
Zo zullen de hekjeswoningen in de
Ha verstraat aan de kant van de
Gortestraat verheeld wordendat wil
zeggen, ze zullen getrokken worden
bij de woningen in de Gortestraat.
De huizen aan de andere kant van
de Haverstraat zullen verdwijnen om
ruimte te maken voor tuinen.
Doel van het bestemmingsplan is
om de kleine afmetingen van dit
stukje binnenstad te bewaren. Daar
om zijn er minimum- en maximum
breedten vastgesteld voor de gebou
wen. Ook is voorgeschreven dat de
huizen een kap moeten hebben. Het
plan omvat het gebied tussen de
Geregracht, het Levendaal, de Plan
tagelaan en het water van de Zoe-
terwoudsesdngel
Het ontwerpplan is voor een rijks
daalder te koop bij het Bureau Voor
lichting in de hal van het stadhuis.
De tentoonstelling zal maandag van
10 tot 4 uur en dinsdag van 2 tot 5
uur te bekijken zijn in de gymnas
tiekzaal tegenover de school, en
daarna in de hal va nhet stadhuis.
Verder wordt er op maandagavond
en dinsdagavond van 7 uur tot haif
tien een inspraakmarkt gehouden,
waarop ambtenaren vragen kunnen
beantwoorden.
De gemeenteraad zal met de sug
gesties of opmerkingen rekening
kunnen houden als over enige tijd
het plan ter sprake komt. Daarna
kan eventueel beroep aangetekend
worden bü Gedeputeerde Staten en
bij de Kroon.
LEIDEN Leiden zal geen be
zwaarschrift bij GS en de Kroon
indienen tegen de plannen voor het
Leidex-dorpse winkelcentrum „Win
kelhof" Dat besluit is gisteren door
het college van B en W genomen en
zal maandag worden meegedeeld aan
Leidse gemeenteraad.
In de brief die het Leids college
aan de Leiderdorpse college heeft
verstuurd wordt meegedeeld, dat de
Leiderdorpse raad slechts ten dele
aan de Leidse bezwaren tegemoet ge
komen is. Dat men toch afziet van
het indienen van een bezwaarschrift
wordt beargumenteerd met het feit,
dat door- het teiuxgbrengen
van de omvang van de grootste win
keleenheid van het centrum (van
4800 naar 3500 m2) en het beper
ken van de uitbreidingsmogelijkhe
den een veel minder grote verstoring
van de distributiestructuur in de
aanvankelijk werd gevreesd.
Een andere factor, die volgens B
en W een rol heeft gespeeld is dat
de bouw van Winkelhof ongetwijfeld
vertraagd zou zijn, wanneer er een
Leids bezwaarschrift zou zijn inge
diend. Betreurd wordt in de brief dat
het aantal aan te leggen parkeer
plaatsen niet wordt teruggebracht.
De gemeente Leiden vindt dat aan
tal te hoog in verhouding tot de om
vang van het centrum.
In een toelichting op het besluit
memoreerde wethouder Van Aken
gistermiddag de goede verhouding
die er steeds tussen Leiden en Lei
derdorp heeft bestaan. In aanwezig
heid van de Leiderdoi-pse wethou
der Reugebrink sprak hij de hoop
dat overleg' tussen beide gemeenten
zal blijven plaatsvinden ook in de
verdere stadia van realisering van de
Winkelhof. Reagerend op de uitla
ting van wethouder Reugebrink. dat
er wel een winkelcentrum in Leider
dorp moet komen omdat er „geen
knoop te koop is" overhandigde wet
houder Van Aken hem een "Leid
se knoop", alsmede enig glaswerk
met het Leidse gemeentewapen.
Wethouder Reugebrink zei bij de
onderhandelingen met Matser steeds
de belangen van de Leidse binnen
stad in het oog te hebben gehouden.
Het juridische contract is juist rond
en daarin is vastgelegd dat de kan
didaten voor het centrum zullen wor
den gekozen in ovei-eenstemming met
B en W van Leiderdorp". Hij zegde
toe bij de keuze prioriteit te zullen
verlenen aan de Leiderdorpse en
Leidse bedrijven.
ADVERTENTIE
Kabel-televisie: met mastzoór-
pen probeert Vazi Aken de eind
jes aan elkaar te knopen.
De spanning is te snijden. Het
is maandag 28 juni. Izi een sfeer
loos ingerichte ruimte hokt een
aantal heren en dames rokerig
bijeen. De een langharig, de ander
met stropdas, maar allemaal pzif-
fend. Zal iemand die truc van
Koppelaars doorhebben, of in de
val lopen van Cath? Tzoee
namen, tzoee leden van liet col
lege van bestuur. Zij kijken de
leden van de universiteitsraad
strak aan. Met een vastberaden
blik zegt Koppelaars: "Nieuio-
bozizo, of niet nieuwbouzo. Dat is
de kzoestie". Het Witte-Sing elter-
rein ligt er ietzoat verlaten bij. De
jodelende ekster, de grijsharige
treurwilg, de zoitgesokte baviaan
en zelfs de racende ijscoman zijn
alle ter vergadering aanzoezig. Zij
zoapperen met niets ontziende
stukjes uit Kolom 7. Koppelaars
zoordt dan hysterisch. Met schuim
op de lippen brult hij: "Door-
sclirijdbaarTrekvliet! Water!
Kokschool! Meer! Meer! Boeken!
IJs!". De leden van de universi
teitsraad schrikken op uit hun
studieboeken. Wethouder Waal
ziet bleek. Cath en burgemees
ter zingen, hand in hand: "We
shall overcome". Buiten begint
het onweer al te rommelen.