ftRYPTOGRAM
„Spaans" van
Kar po v - Nicevski
'Kom er ACHT-er
■2
1
7
9
9
>0
'2
6
'5
'6
'S
w
V
r
'n
ER ACHTER
Eï B
Simultaan-
spel geeft
propaganda
s s m
UIT HET GROOTMEESTERTOERNOOI IN SKOPJE
TER DAG 26 JUNI 1976
n? De juiste oplossing vindt u elders op de pagina.
Kunt u de acht afwijkingen in beide bovenstaande tekeningen
3
r
5
jij
V
F
F
F
F
F
F
F
F
V
F
V
F
F
F
F
F
F
F
-
V
F
F
F
F
F
F
F
V
F
F
F
F
F
F
F
F
F
F
F
F
F
F
F
<9
F
F
F
F
F
F
F
F
F
F
F
a
F
r
F
F
F
F
F
F
F
F
F
•e eerste prijs van f 10,— werd
ïegekend aan mej. J. C. Eggink,
'n ^orenthof I, kamer 234 te Leiden.
tweede prijs van f7,50 werd
aan de heer fi. P,
uncpö, öUu^iouucid^ttai raa ie
latwijk. De twee prijzen van f 5,
erden toegekend aan de meer
L Zandbergen, Noordwijkerweg
l te Rynsburg en aan mevr. C.
Ireffer-v.d. Hulst, Vijfmeiweg 4
Sassenheim.
te pryzen worden de
ecf)egezonden.
ueui q doousnotioucur 8
umn h uua -jod i
smq H UBA ^ap 9
paoq oqn-B ui ouiep q
uaoips h ubui o^sjooa t
o^nB pjoqjauiumu 'g
H ouxbp z
q nBiu sepdoJis T
Horizontaal: 1. In de verte is
'ie aan de hemel tegen de vlo
gen, 4. Alles schoonmaken min
de strepen, 7. Het begin van de
bastaardvloek zwart maken en
eens per jaar opmaken, 9. Als
'k een luchtje opmerk in een
vrouw, 10. U hebt het beslist
mis, 't is een gemenerik, 11. Het
zich voortbewegen van een kind
en niet op de vlakte. 12. Kieren
van een noot, O, en opschieten
met de maaltijd, 14. Was Ger het
S.G. van de mantels aan 't be
kijken?, 16. Zo te horen slaat
het restant neer op het weg
dek, 20. Als ik er melk in zie, ga
ik er op naar boven, 21. Als 't
twee uur is komen de dieren bij
elkaar, 22. Een paard in 't don
ker tegenkomen is vreselijk!,
23. Dit kan het wel lijden, 24.
Met de ka of met de thee, het
blijven dieren.
Vertikaal: 1. Een toegeworpen
liefkozing!, 2. Een dwaas een
malle muts opzetten, 3. Bron
nen anders tegenovergeteld uit
een grote machine!, 4. Koste
lijke leugen in de dierentuin, 5.
Is dat niet een vermakelijke, on
rijpe Franse Europeaan?, 6. Het
niet doen bij een erfenis, 7. Lek
ker uit zijn net als de insec
ten in de storm, 8. Welterusten,
bergplaats, zeggen we dan tegen
het meubel, 13. Zit Jet in de kerk?
O, wat eet ze daar?, 14. Ze
blinken en klinken met een i,
maar met u zijn t maar suf
ferds, hoor, 15. Naar een bepaald
doel wijzend zal er recht wor
den gesproken, 17. Als er in de
bomen niet meer zou zijn, dan
leggen we wat achteruit, 18. Is
dit een teken des tijds!?, 19. Sta
in 't Oosten wel eens voor ogen.
LIECHTENSTEIN Medio au
gustus zal heel Liechtenstein in het
teken staan van de 70ste verjaardag
van vorst Franz Josef II. Een vel
letje, waarin twee zegels, markeert
deze voor Liechtenstein belangrijke
gebeurtenis. De zegels, beide in een
waarde van 1 frank, tonen voor en
achterzijde van een gouden munt
stuk van 50 franken, dat in 1961
werd geslagen, maar op verzoek van
Zwitserland nooit in roulatie werd
gebracht. De linkerzegel in het vel
letje (blauw, ultramarijn, zwart
bruin en goud) toont het muntstuk
aan de voorzijde (met de beelde
naar van Franz Josef). de rechter-
zegel (rood, bruinrood, zwartbruin
en goud) laat de munt aan de ach
terzijde zien met het wapen van het
vorstendom. Het velletje is vanaf 10
juni aan de loketten verkrijgbaar.
De zegels zijn niet geperforeerd,
maar ze mogen wel losgeknipt voor
frankering worden gebruikt.
Mede gestimuleerd door de succes
sen die Liechtenstein op de Olympi
sche Winterspelen in Innsbruck
heeft behaald wijdt het vorstendom
vier zegels aan de Zomerspelen van
Montreal. Achtereenvolgens tonen
de zegels: 35 rappen, judo (blauw,
rood, geeloker. bruinzwart en violet-
rood); 50 rappen, volleybal (geel,
rood, groen, donkerviolet en bruin
zwart) 80 rappen, een geslaagde wis
sel bij een estafette (blauw, rood,
blauwzwart, bruinrood en groen) en
1,10 frank, verspringen dames (geel,
rood, donker blauw, blauwgroen en
bruinzwart). Ook deze zegels zijn op
10 juni uitgegeven.
ZWEDEN Het huwelijk van
Zwedens koning Karl XVI Gustaf
met Silvia Sommerlath uit Heidel-
berg vieren de Zweedse posterijen met
de uitgifte van twee bijzondere ze
gels, die de vorige week zaterdag 19
juni op de huwelijksdag zijn
uitgekomen. Beide zegels tonen het
bruidspaar, een kroon en de huwe
lijksdatum. Een zegel van 1 kroon
(rood) is zowel in rollen als in boek
jes (van tien stuks) aangemaakt,
een 1,30 kr.-zegel (groen) wordt al
leen van de rol verkocht.
Ter gelegenheid van liet huwelijk
is ook een vouwblad uitgegeven met
een tekst in het Zweeds, Engels en
Duits. Op het blad worden drie
verschillend getande zegels van 1
kroon geplakt, alsmede de 1.30 kr.-ze
gels. De verkoop van het blad (4,30
-«HBKJ'TOU UUUIS TH&
f -•••>
aëft --jïrii- i',n;
KIGf
kr.) eindigt op 31 augustus.
Behalve deze huwelijkszegels heeft
Zweden op 19 juni nog een postze
gelboekje uitgegeven en twee rolze-
gels gewijd aan 100 jaar Zweedse
zeemanskerk en aan Torgny Se ger-
stedt. Het postzegelboekje (met tien
zegels en vijf verschillende motieven)
staat in het teken van de Midden-
zweedse provincie Angermanland. Op
de zegels (van boven naar beneden)
alle in de waarde van 85 öre: Gezicht
op Ringkallen, een schilderij van
Helmer Osslund dat de indrukwek-
kende natuur langs de kuststreek
laat zien (groen); een sleepboot met
daarachter een sleepnet met duizen
den boomstammen (blauw)een reu
zen hooimijt, karakteristiek voor de
streek (bruin)bijzonder in het
landschap van Angermanland zijn
de steile rotsformaties (blauw); vis
sers die de netten binnenhalen (rood).
De Zweedse zeemanskerken, waar
van er momenteel 37 zijn, verspreid
over de hele wereld, herdenken dit
jaar het feit dat men 100 jaar gele
den met dit missiewerk begon. De
rolzegel in de waarde van 85 öre
(blauw), ter gelegenheid van dit feit
uitgegeven laat een stuurrad van
een schip zien dat voor een kruis is
geplaatst.
Tot slot wordt met een rolzegel van
190 öre Torgny Segerstedt (1876-
1945) herdacht die bijna 30 jaar
lang chefredacteur was van de Han
dels- och Sjöfartsridning (de han
dels- en scheepvaartkrant) van Göte-
borg, destijds de gezaghebbendste
krant die buiten Stockholm ver
scheen. Zowel Segerstedt als de
krant hebben fel geageerd tegen de
naai's. Op de zegel Segerstedt en de
voorpagina van de Handdels- och
Sjöfartstidning.
HERO WIT
■Bijna iedere damclub kent zyn
jaarlijkse simultaan-avond, waarin
een bekende coryfee uitgenodigd
wordt de strijd aan te binden met
de clubdammers en als het clubbe
stuur een beetje propaganda ge
maakt heeft, ook met de huis-, tuin
en keukendammer.
Vaak leveren deze simultaanavon-
den enige nieuwe leden op. Dit zijn
dan huisdammers die het spel graag
spelen en het onbegrijpelijk vinden
dat één dammer wint van bijna al
de andere spelers en dat vaak ge
paard gaand met leuke slagzetjes
Dit geeft voldoende nieuwsgierigheid
om dan zelf lid te worden van de
club. Zulke nieuwe spelers zijn in
mijn ogen altijd de meest onmisbare:
De club wordt vaak ontsierd door
dammers die het spél meer spelen
uit routine en bijna niet meer na
denken of door dammers die zo ver_
schikkelijk bang zijn om te verliezen
dat het spelen op de laatste plaats
komt. En dan opeens een frisse dam
mer die nog bewonderend kan kijken
by een Coup Royal, een Haarlem-
O
a o
a
""Wf"
U.JÊ
O 9 9
o
n
9 m
neling uit zijn hoofd moet kennen.
Maar ook deze eenvoudige zetten
hebben schoonheid in zich en wat
schoon is, moet bewonderd worden.
Iets wat sterke" dammers vaak ver
geten. In onderstaande standen heb
ik er twee gekozen uit simultaanwed-
strijden van Ton Sijbrands, die de
stellingen combinatoir prachtig op
gebouwd heeft.
Deze stelling kwam voor in een
simultaanséance van Ton Sijbrands
in het plaatsje Beneden-Leeuwen.
Zwart speelt hier verplicht 38.
met de bedoeling om de dreiging
4035—30 te ontlopen door de ruil
1722. Maar Sijbrands heeft alles
van te voren zien aankomen en wint
nu met een, volgens ons, nieuwe
vorm van de Koningsslag: 2822
(18:36) 32—28 (23:34) 37—31 (ad li-
betum) 4843 (ad libetum) 40:7
(11:2) 43:3. Een prachtige slagwen-
ding!
In Rijswijk speelde Ton in deze
stand niet het ogenschijnlijk gewon
nen 3933 vanwege een fenomenale
damzet naar veld 50. Het is mijn
vraag of een redelijk hoofdklasser
deze zet zou zien, laat staan een
speler die met de herrie, die altijd
en onmisbaar is op zulk soort „feest
avonden", moet dammen.
9 9# H
8 9 9
S* 0
O 9
.V. 8
9 9
O f
Na 3933 had Ton namelijk het
volgende gezien (16—21) 33:15 (19—
24) 27:16 (23—28) 32—23 (18:29)
34:23 (24—30) 25:34 (14—20) 15:24
(22—27) 31:32 (17:50) Schitte
rend. JOOP BURGERHOUT
Uit het toernooi te Skopje (Joegoslavië) hebt u al de partij Karpow-Timman gezien. Nu in
twee artikelen een aantal interessante partijen en waar, dit nodig blijkt, instructieve kantteke
ningen. Het grote toernooi had de aandacht van de gehele schaakwereld, omdat schaakevene
menten in Joegoslavië zeer geliefd zijn. Bobby Fischer vertoefde graag in het land van Tito.
Ieder Jaar wordt in Skopje een
groot internationaal grootmeester-
toernooi gehouden ter nagedachtenis
aan de vreselijke aardbeving op 26
Juli 1963. Op het hoofdstation van
deze stad wijst een oude klok nog
steeds meedogend het tijdstip aan
waarop het verzonk in vuur en as:
5.17 uur in de vroege morgen.
Men was vol bewondering over de
gespeelde partijen van wereldkam
pioen Karpov, maar ook onze land
genoot Jan Timman, die derde werd,
kreeg in buitenlandse schaakperio
dieken de grootste lof. Omdat beide
grootmeesters nog jong zijn verwacht
men van hen de eerstkomende jaren
nog vele grote successen. Tot nu toe
is het Karpov niet gelukt Timman te
verslaan!
Wit: Karpov
Zwart: Nicevski
Spaans
1. e2-e4 e7-e5. 2. Pgl-f3 Pb8-c6. 3.
Lfl-b5 a7-a6, 4. Lb5-a4 Pg8-f6, 5. 0-0
Pf6xe4.
(Ahade Open-verdediging
een eenzame lam in de wei! Zoals we
spoedig zien heeft zwart een specia
le variant op 't oog, die de toets der
kritiek wel kan doorstaan).
6. d2-d4 Lf8-e7. 7. Tfl-el f7-f5. 8.
ri4-d5 Pc6-a5, 9. Pf3xe5 0-0. 10. c2-c3
Le7-c5 11. Tel-e2 d7-d6 12. Pe5-f3
Pa5-c4 13. La4-c2 Tf8-e8, 14. b2-b3
Pc4-e5, 15. Pf3-d4
(En niet 15. Le4 fe4: 16. Te4: we
gens Pg4 met voordeel voor zwart).
15Dd8-h4, 16. Lcl-e3 Pe5-g4,
17. Pd4-f3 Pg4xe3 18. Pf3xh4 Pe3xdl
19. Lc2xdl Lc8-d7, 20. Ph4-f3 Ld7-b5
(Zwart heeft gelijk spel bereikt, maar
i.p.v. de tekstzet kwam Pf6 sterk
in aanmerking. Met het loper paar kon
zwart de partij dicteren) 21. c3_c4
Lb5-d7 22. Kgl-fl Pe4-f6, 23. Pbl-c3
Ff6-g4, 24. Te2-d2 Te8-e7. 25. h2-h3
Pg4-f6, 26. Ldl-c2 Lc5-b4, 27. Td2-
d3 Pf6-e4.
(Met 27Lc3: 28. Tc3: Pe4
heeft zwart stellig remise, maar blijk
baar wil hij meer! Tegen een wereld
kampioen zijn dat meestal ij dele ge
dachten
28. Pc3xe4! f5xe4?
(Daar komt de eerste fout. Na 28
Te4:! staat zwart met zijn loperpaar
zeer goed. Hij was dan in het bezit
gebleven van de enige open lijn)
29. Td3-e3 Ta8-e8 30. Pf3-d4 Lb4-d2
31 Te3-e2 e4-e3? (Na een minder
goede zet volgt meestal een tweede.
Voor de hand lag 31 Lc3 32. Tdl
Te5 33. Te3 Lb2 enz.) 32. Lc2-f5 Ld2-
c3, 33. Tal-dl Lc3xd4, 34. Lf5xd7
Te7xd7, 35. Tdlxd4 Td7-f7, 36. f2-f3
Tf7-e7, 37. Te2-c2
(Op den duur moet pion e3 er aan
geloven en dat is voor Karpov vol
doende)
37 e3-e2+, 38. Kfl-el, Kg8-
f7, 39. Td4-d2 Te7-e3, 40. Td2xe2 Te3-
d3, 41. Te2xc8 Kf7xe8, 42. Tc2-d2!
Td3-c3? (De laatste fout), 43. Td2-
e2-fen zwart gaf het op. Na 43
Kf7 gaat door 4. Kd2 de zwarte toren
verloren. Zoals bekend is na 42
Td2: ook het pionneneindspel verlo
ren, maardan beschikt zwart
nog wel over enige ressources
Wit: Timman
Zwart: Adorjan
Griinfeld-Indisch
1. d2-d4 Pg8-f6, 2. c2-c4 g7-g6, 3.
Pbl-c3 d7-d5, 4. c4xd5 Pf6xd5, 5. e2-
e4 Pd5xc3, 6. b2xc3 Lf8-g7, 7. Lfl-c4
0-0.
De zwarte speelwijze wordt nog veel
vuldig in moderne toernooien toege
past. Het is een gezonde opening met
elastisch spel.
8. Pgl-e2 b7-b6, 9. h2-h4(!) Pb8-c6
10. h4-h5 Pc6-a5, 11. Lc4-d3 e7-e5, 12.
Lcl-e3 Dd8-e7, 13. Ddl-d2 e5xd4, 14.
c3xd4 Lc8"-b7, 15. e4-e5!
Een uitstekende zet, door Timman
goed berekend. Zwart gaat op het
pionoffer in en komt spoedig in een
verloren stelling terecht.
15 Lb7xg2
16. Thl—gl, Lg2—f3; 17. Pe2—g3,
(Diagram na 15.e5!)
I
i
1 1
Will
i
I a
a
i i
i.a
"a
'4 'a
Anatoli Karpow
Nu gaat 17. Kh8 niet wegens
18. h6! met stukverlies. Op 17
c5 komt het fraaie 18. Pf5! Dd7, 19.
Pg7Kg7:, 20. Lh6t en slaan op
g6 (2 x).
17f7—f5; 18. Pg3xf5Tf8xf5:
19 Ld3xf5 Lf3xh520. Lf5—e4 Ta8
—f8.
De rest is voor Timman kinder
spel: 21. Tel Df7; 22. Dc2 c6; 23.
Tg3 c5; 24. dc5: Le5: 25. Tg5! Df6
(indien Lf6 dan Ld5! met cLame-
winst); 26. c6 Tc8; 27. Dd2 en zwart
gaf op. (10).
Reshewsky die in Joegoslavië en
Israël steeds present is leed onver
wachte nederlagen. Dat zijn we van
de kleine Sammy niet gewend. Zie
wat er met hem in de volgende par
tij geschiedde.
ReshewskyIvanov.
1. d4 g6; 2. e4 c6; 3. Pf3 d5; 4. e5
Lg4; 5. Le2 e6: 6. Pbd2 Pd7; 7. 0—0
h5; 8. Pb3 Le7; 9. a4 Kf8 (Zwart
speelt een raad spelletje en dat
brengt grootmeester Reshewsky van
de wijs!) 10. Ld2 Ph6: 11. a5 Kg7;
12. Ta4? Pf5; 13. Pel b5; 14. Tal c5!
(Neemt het initiatief); 15. Pc5: Pc5:;
16. dcö: Lc5:17. Pf3 Lf3:; 18. Lf3:
a6 19. c3 Tc8; 20. b4 La7; 21. Del
Dc7; 22. Tel The8; 23. Ddl Dd8 24.
Tel Dh4 25. Te2 Tc4! 26. Del? g5;
(Hier kon zwart m.l. met Dh2:t!
direct winnen. Bijvoorbeeld 27. Kh2:
Th4t 28. Kgl Pg3! enz. Zwart ziet
de combinatie een zet later, omdat
Reshewsky geen Le3speelt) 27.
Kh? Dh2:t 28. Kh2: Th4t 29. Kgl
Pg3! en wit gaf het op (01).
Van één ding ben ik (en wellicht
u) wijzer geworden: wanneer beide
combattanten tijdens een schaak
partij willen vechten, ontstaan de
meest spectaculaire partijen, on
danks kleine onnauwkeurigheden.
Een oude grootmeester uit de vorige
eeuw zei een wijsgerig: „Een mens is
maar een mens, ook een schaaksp -
Ier!" BISHOP
De Olympiade heeft in Brazilië
een toch wel wat verrassende
winnaar gekregen. De sympa
thieke Zuid-Amerikanen reeds
vele jaren kampioen van hun
continent hadden reeds tij
dens het W.K. bewezen tot veel
in staat te zijn, maarwin
nen, nee dat zullen weinigen heb
ben gedacht. De grote kracht in
het team is Gabriel Chagas, die
met Tim Seres van Australië
wordt gerekend tot de twee sterk
ste spelers van het Zuidelijk half
rond. Het Braziliaanse team
blonk echter in nog iets uit: het
met grote cijfers winnen van de
zwakkere landen. Frappant is bij
voorbeeld dat Brazilië, indien al
leen de uitslagen worden gere
kend tussen de 13 hoogst geëin
digde landen in het klassement,
slechts 8ste zou zijn geworden met
33 punten achter in dat geval
winnaar Italië.
Ook tegen Nederland haalde
Brazilië vernietigend uit: 2 te
gen minus 4. Vergoed bijv. zal het
volgende spel nog heel lang heu
gen:
10 5 3
V B 8 6 5
O 10
•it H 10 8 7 6
Hij zat Noord en hoorde (Oost
gever, allen kwetsbaar) Chagas
als Oost openen met 2 KI (vijf-
kaart klaveren en andere vier-
kaart, matige kracht), Paul Fei
ten (Zuid) 2 Ru, Assumpcao
(West) 2 Sch, Noord pas, Oost
3 Sch, Zuid doublet (geeft naast
de reeds getoonde ruitenkleur
een vierkaart harten aan), West
pas, Noord 4 Ha, Oost en Zuid
pas. West 4 Sch, Noord doublet.
Oost pas, Zuid 5 Ru, West pas
en nu zat Noord met een afschu
welijk biedprobleem. Wat zou u
op de stoel van Vergoed hebben
geboden?
België mocht op zijn 12de plaats
in het klassement trots zijn. De
Belgen hebben dan ook goed ge
speeld Geen uitblinkers, wel een
team van routiniers. Fauconnier
schitterde bijv. in dit spel tegen
Brazilië:
d A H B 10 8 6 3
7
O 7 4
•f» B 9 6
2 4 V 9 5
995 9 A V B 10 6 2
O A V 10 8 6 3 2 O B 9
A H 8 5 f V 10
7 4
9H843
O H 5
A A 7 4 3 2
De Braziliaanse O-W waren
beland in 4 Ha, te spelen door
Oost.Zuid kwam uit met Sch 7
voor de heer, waarna Noord over
schakelde op troef. Oost legde de
tien en Zuid deed zijn eerste
goede actie door niet te nemen.
De leider troefde een schoppen
en vervolgde met een kleine kla
veren voor vrouw en aas. Fau
connier had niet veel andere keus
dan het terugspelen van klave
ren, genomen met de heer. Nu
volgde een ingetroefde klaveren
en Ha A en Ha V, hetgeen Zuid
met Ha H wederom aan slag
bracht in deze positie:
6 A B 10
geen
O 7 4
geen
geen A V
<9> geen O B 6
O A V 10 8 6 O B 9
geen geen
geen
8
O H 5
A 7 4
De leider moet de resterende
slagen maken, maar Zuid slaagde
er in dat te verhinderen. Ziet u
hoe?
Antwoorden: De winnende ac
tie is pas. Zuid's ruitenkleur is
dusdanig solide dat tien slagen
worden gemaakt. Vergoed evenwel
koos voor 5 Ha en dat deed de
kassa aan Braziliaanse kant vro
lijk rinkelen: vier down gedou
bleerd of wel 1100 punten. Mis
schien had Vergoed het probleem
nog even van zich kunnen af
schuiven door eerst een pasronde
te nemen, maar dat had hij dan
doen. want Chagas is psycholoog
genoeg om na lang denken 5 Ru
wel te doubleren, teneinde te
trachten de tegenpartij alsnog
naar 5 Ha te jagen, Ditwas het
speL
10 5 3
9 B 8 6 5
O 10
•f» H 10 8 7 6
4 AV 9 7 4 A H 8 6 2
9 H 9 4 2 3
B 3 O 9 6 2
*32 A V B 5 4
B
9 A V 10 7
OAHV8754
A 9
In het tweede spel speelde Fau
connier Pu H na, een blokke
rende speelwijze die de leider uit
eindelijk op negen slagen hield.
T. SCHIPPERHEYN
