Hendrik de Vijfde:
Engels toneelfeest
(jvjva/wZaagr...
RADIO programnna
ÜJafiHecke
...en gisteren
toegelicht
Robert en Natalie:
gelukkig getrouwd
Van bikini's tot stralende
strandjurkjes.
OENSDAG 23 JUNI 1976
RADIO - TV - KUNST
floüaN'FWAl
76
goede christenkoning naai
van het begin vain de vijftiende eeuw.
Bereid tot een kruistocht waarheen
dan ook. Voor het geloof of uit ver.
overingsdrang, maar ook met God
goedkeurend op de achtergrond. De
andere manier is met enige afstande
lijke ironie tot verdiensten, die later
tussen aanhalingstekens werden ge
plaatst.
Bijna twee eeuwen nadat deze .goe
de" Engelse koning het met de Fran
sen aan de stok kreeg op grond van
vermeende rechten op Frans terri-
toire kwam Shakespeare met zijn
versie van dit blij eindigende ko
ningsdrama. De grootmeester het
overigens in het midden of hij de
glorifiering van het koningschap be
doelde of toch wel bedenkingen had.
In het Elizabethaanse Engeland was
het zeker zaak om dat niet al te on
verbloemd uit te spreken en de ge
leerden hebben het dus nog immer
aan de stok, welke de juiste interpre
tatie van het stuk dient te zijn. Voor
ondernemende regisseurs natuurlijk
een kolfje naar hui» hand, want dat
geeft altijd gelegenheid te komen met
wat in de schaakwereld een nieuwtje
heet. een opvatting, die gebaseeerd
op enkele tegen het licht gehouden
bijzinnen uit de tekst, eer» afwijkende
interpretatie toevoegt aan de rij.
In zijn film van een dertig jaar ge
leden huldigde Laurence Olivier, een
vrij strenge, eerbiedige opvatting van
eer» ernstige vorst.Zijn aardige vondst
was dat hij de eerste helft van het
stuk zeer theatraal in een gerecon
strueerd Globe-theater Met spelen en
dat daarna de deuren van de reali
teit wijd werden opgezet voor de slag
bij Agincourt.
Het Holland Festival hield een ster
ke troef in de achterhand met de
presentatie van vier voorstellingen
van .Henry V" in de Amsterdamse
Stadsschouwburg door de Royal Sha
kespeare Company, mogelijk gemaakt
door de Banque de Paris et des Pays
Bas en de British Council. Een voor
stelling in de regie van Terry Hands,
die vermag onze Shakespeare-prak-
tijk met een toverstafje aan te raker»,
want de Engelsen slagen er opnieuw
in met overtuiging de oude teksten
tintelend en vitaal nieuw leven te
schenken.
Naar de eisen van de tijd, die
overtuigde vechtersbazen niet meer
op een voetstuk plaatst, koos Hands
voor de ironie. Alan Howard was
niettemin een koning met bravour
en onversaagdheid en dat deed ie ze
ker, onverschrokken, een beetje
schamper en soms met lichte zelf
spot. De betrekkelijkheid van het
oorlogvoeren kreeg markanter con
touren door de manier waarop het
eenvoudige militaire volk er door de
humor heen toch wel triest bij stond.
het midden Alan Howard
Geer» naturalistisch dekoreen
groot houten plankier met daarboven
een doek, dat veelzijdig vormen aan
kon nemen. De voorstelling ontwik
kelde zich uit de repetitiesituatie, dat
wil zeggen dat pas na enige tijd de
grote cast herkenkaar werd ir, kos
tuums. schmink, attributen. Verwij
zing naar het belang van de tekst
met soms naar mijn smaak iets te
veel gekunstelde toneelkleur. Een
toneelfeest betekende deze 'Henry V',
waariin d ebeide Frans-Engelse taai-
gevechten tot de attractiefste pas
sages behoorden.
PIET RUIVENKAMP.
Ives Concord
Sonata grandioos
vertolkt
Op de valreep heeft het Holland
Festival nog een daverende verras
sing opgeleverd. Na twee maal drie
kwartier instrumentale goocheltoeren
door prijswinnaars van diverse Gau-
deamus-concoursen kwam aan het
eind van de avond een brok even
geavanceerde als imponerende mu
ziek, vertolkt door een' jonge Duitse
pianist, wiens naam we, zeker op dit
gebied, niet moeten vergeten: Her-
bert Henck.
Wat deze tijdens het Gaudeamus
Prijswinnaars Concert gisteravond in
de kleine zaal van het Concertge
bouw presteerde, was zonder meer
ongelooflijk. Ni'et in de eerste plaats,
omdat hij dit werk van drie kwar
tier, één van de allerzwaarste sona
tes, uit het hoofd speelde, maar vooo-
al om de manier, waarop hij dat
deed, met een intense concentratie,
zeer contrastrijk, sterk gevarieerd
qua aanslag, effectvol en toch eerlijk.
Een klasse-vertolking, dit meester
werk waardig. Want deze „Concord
Sonata" is Ives' vierde symfonie voor
piano: niet alleen een geniaal por-
■kHerbert Henck: een naam om te
onthouden.
een werk, dat alle stijlele-
dichters-fiiosofen uit menten
het plaatsje Concord Emerson, wyze bundelt. Bravo ,,Charli'e" Ives,
Hawthorne. The Alcotts en Thoreau bravo Herbert Henck.
Er was bij deze vertolking maar één
ding dat stoorde, en dat stoorde trou
wens de hele avond: het gemanipu-
leer met de camera's van de NOS-
televisie. Overigens leverde dit een
humoristisch begin van de avond op:
de opnameleider meende zich te moe
ten excuseren tegenover het publiek,
dat prompt met hem in een nogal
stekelige discussie ging, waarbij de
zeer terechte opmerking werd ge
maakt, dat de NOS maar een aparte
opnamesessie voor zoiets moet orga
niseren. Mijn idee; dat gedoe is, ze
ker in zo'n programma, meer dan
afleidend.
Overigens had men het camera
stuntwerk van de NOS beslist niet
nodig: voor de nodige show zorgt ie
mand als het befaamde Italiaanse
contrabasfenomeen Fernando Grïllo
wil. Een vleugje pseude-mediitatie in
„December 1952'" was Earle Brown,
een wat onbetekenend werkje van
Xenakis, maar in een eigen compo
sitie „Itesi"' het complete Circus
Grïllo met alle bijbehorende trucs als
een strijkstok wiebelend tussen de
snaren, strijken aan de onderkant
van de bas, enfin alles wat mogelijk
en onmogelijk was, perfect getimed.
Ook Harry Sparnaay schuwt, zoals
we weten, enig showwerk op zijn bas
klarinet niet. zoals in de gekke taai-
klankcollage van Otté's „Text für
einen Bassklarinettisten" Maar hij
speelde ook werk met meer inhoud:
het opvallend suggestieve „Chimae
ra" met obsederend tape-geluid van
Enrico Raxach is beslist meer dan
een gelegenheidswerk. Een boeiend
spektakel op deze Amsterdamse
festival-slotavond.
PETER VISSER
Het is wel et
Residentie Orkest aan het werk te
zien en te horen in een programma
dat eigenlijk is voorbehouden aan
Amerikaanse showorkesten, maar het
moet gezegd: Willem Noske en de
zijnen sloegen zich met Vïrve door de
reeks selecties, songs en andere ever
greens uit de Amerikaanse musical-
en showwereld heen. In de aanvang
klonk het allemaal nog wat stijfjes,
maar gaandeweg bloeide er iets jeug
digs op en op tweederde van het pro
gramma kon het musiceren van het
orkest in Fiddler on the roof van
Bock Harnick zelfs ronduit rijk
aan „schmelz" genoemd worden. De
entourage was navenant: de (effi
ciënte) dirigent Charles B. Axton,
gekleed in een okergeel jasje, techni-
colour achtergrondjes voor een lek
ker sfeertje, dit glamourkostuum
voor de zwarte vocalist, een scheutje
show bij opkomen en afgaan van de
vier solisten. Toch misschieneen
idee voor de gewoonlijk zo serieuze
concerten van het R.O. Men ziet heit
al voor zich op een abonnementscon
cert: zaal en orkest in het duister
en alle zwoegingen en verzuchtingen
van Mahler in kleur met lichte of
donkere wolken uitgedrukt op de
achterwand.
Ook op een avond als deze is er
Residentie
Orkest op z*n
Amerikaans
natuurlijk kaf en koren. Tot eerstge
noemde categorie kan gevoeglijk de.
melige orkestmuziek van het duo
Rodgers en Hammerstein gerekend
worden. De twee uitgevoerde Sym
phonic Scenario's, tweederangs film
muziek, hadden kraak noch smaak.
Een man als Morton Gould springt
er dan onmiddellijk uit: door zijn ge
raffineerde instrumentatie (in het
door hem gearrangeerde Yankee
Doodle) en door de kundigheid en
de bijna klassieke factuur van zijn
Tap Dance concerto. Soms Prokow-
jew-achtige pikanterieën en een
knappe dialöog met met ketsende ge
luid van de tapdanser, geestig, paro
diërend en bovenal perfect getimed.
Larry Fuller toonde zich in deze ty
pisch Amerikaanse dansvorm uiterst
bedreven, maar bleek ook een geta
lenteerd mimespeler.
Geroutineerde en effectvolle bij
dragen van de vocalisten Daris Bie-
rett, John Maddell en onze eigen bas
Henk Smit oogstten veel applaus,
vooral wanneer het kasstukken be
trof als Öld man river, Smoke get's
in your eyes en gedeelten uit My
Fan- lady. Het Deo Sacnum-koor en
Jos Vranken dat aan enkele onder
delen meewerkte, voelde zich in deze
profane materie ook al thuis als een
vis in het water.
Het samengaan van orkest, koor
en solisten bracht de handen van
het zeer talrijke publiek herhaal
delijk krachtig op elkaar. Deze
„American Salute" gaat vanavond
nog eens in de Doelen als afsluiting
van het Holland Festival 1976.
CHRIS VAN RAAY
Sinatra
trouwt
voor de
vierde
maal
HOLLYWOOD De Amerikaanse
zanger Frank Sinatra gaat op 10
oktober trouwen met Barbara
Marx, met wie hij al lang be
vriend is. Het ivordt Sinatra's
vierde en Barbara Marx' derde
huwelijk. Op de foto krijgt ,The
Voice' alvast een kus van zijn
Vruid.
r
Schadevergoeding voor
filmechtpaar
LONDEN AP) De Amerikaanse
acteur Robert Wagoier en zijn vrouw
de actrice Natalie Wood hebben een
„aanzienlijke" schadevergoeding toe
gewezen gekregen van een rechtbank
in Londen in verband met een kran
ten-artikel waarin werd gezegd dat
hun tweede huwelijk opnieuw was
stukgelopen.
„Wij zijn zeer gelukkig getrouwd
aldus het echtpaar na afloop van de
zitting. Het bedrag van de schade
vergoeding is niet bekend gemaakt.
De 46-jarige Wagner en zijn 38-Ja
rige vrouw trouwden voor de eersite
maal in 1957. Li 1962 scheidden ze
om in Juli 1972 opnieuw te trouwen.
Het gewraakte artikel verscheen vo
rig jaar augustus in het Britse week
blad Reveille met de kop ..Scheiding
twee voor Wagner".
De pauselijke bijbelcommissie in
Rome is in meerderheid van mening,
dat er niet voldoende bijbelse gron
den zijn om de mogelijkheid van de
vrouw in het ambt uit te sluiten.
Eenzelfde meerderheid van de com
missie meent, dat het niet tegen de
oorspronkelijke bedoeling van Chris
tus zou indruisen als de kerk het
priesterambt voor vrouwen zou open
stellen. De hele commissie is ervan
overtuigd, dat het Nieuwe Testament
op zich niet in s'aat is, de kwestie
duidelijk en voorgoed te regelen.
Heit tweede-kamerlid Coppes
(PPR) heeft minister Van Doorn van
CRM en staatssecretaris Van Huiten
van Verkeer en Waterstaat schrifte
lijk gevraagd, indien er wettelijke
mogelijkheden zijn, maatregelen te
nemen tegen de piratenzender Radio
Mi Amigo.
Volgens Coppes lijken de uitzendin
gen van Mi Amigo sterk op die van
destijds Radio Veronica. Hij wil dat
een „herhaling van de ellendige gang
van zaken met Veronica" wordt voor
komen.
De bijbelcommissie heeft deze studie
resultaten neergelegd in een rapport
voor de Congregatie voor de Geloofs
leer, die een document over de zaak
van de vrouw in het ambt voorbe
reidt. Verandering in de r.-k. prak
tijk is niet zo waarschijnlijk, omdat
deze de goedkeuring moet hebben van
Miljoen voor
'Zonnebloem"'
Op 29 mei vroeg Willem Ruis, tijdens
zijn KRO-show in de Leidse Groen -
oordhal aandacht en steun voor het
werk van de Vereniging De Zonne
bloem, die onder andere vakantie
weken organiseert voor gehandicap
ten en langdurig zieken van alle ge
zindten. Op gironummer 1155 55 5
van De Zonnebloem in Breda werd
tot nu toe ruim één miljoen gulden
de paus. In april van dit jaar ver
klaarde de paus nog, dat Christus
geen vrouwen tot het ambt had ge
roepen. „Dan kan ik dat ook niet
veranderen", voegde hij eraan toe.
Het r.-k. Theologisch Genootschap
van Amerika heeft een vrouw tot zijn
vice-president gekozen. Dat betekent,
dat zij volgend Jaar automatisch pre
sident wordt. Gekozen is zuster Ag
nes Cunningham, hoofd van de af
deling historische theologie van het
Lake Seminary in Mundelein.
In de scherpe discussie over een
mogelijke legalisering van de echt
scheiding en de verkoop van voorbe
hoedsmiddelen in de Ierse republiek
hebben de Ierse bisschoppen ver
klaard, dat typisch r.-k. beginselen
niet aan niet-katholieken mogen
worden opgelegd. Bekeken moet wor
den of een veranderde wetgeving
schadelijke gevolgen met zich brengt.
Met hun verklaring proberen de bis
schoppen te voorkomen, dat de dis
cussie wordt beperkt tot de vraag of
de wetgeving in Ierland simpelweg de
r.-k. zedeleer moet volgen. Zij stellen,
dat iedere verandering van de wet
strikt bekeken moet worden op haar
verdiensten.
Op een congres in Bonn is er van
de karnt der evangelische studenten-
pastores op aangedrongen dat de
raad van de Evangelische Kerk niet
langer zwijgt over de verontrustende
toepassing van het radicalenbesluit.
Sollicitanten voor de openbare dienst
worden niet afgewezen op grond van
een strafblad maar van vermoedens.
Herv. Kerk beroepen te Nieuw-
Buinen kand. G. van Zeben Zwolle,
te Zevenbergen kand. C. Schipper
Zeist, te Winterswijk. M. Strikwerda
Oudehorne, te Emmen, J. G. Barn-
hoorn Haulerwijk.
ADVERTENTIE
Bij Warnecke vindt u alles op het gebied
van badmode. Letterlijk de allerlaatste snufjes
uit binnen- en buitenland.
Zorgvuldig geselecteerd door de echte badmode-,
foundation- en lingerie-specialist.
Breestraat 126
Leiden
Tel. 130960
NEDERLAND I
17.19—17.35 Suske en Wiske, poppenfilmserie (TROS)
18.40 Kortweg: informatie over komende Holland Festival
evenementen (NOS)
18.45 Staatsloterij (NOS)
19.05 Van gewest tot gewest (NOS)
19.50 Uitzending van de PPR (Pol. Partijen)
20.00 Het Elfde Uur (Godzine Szcyto), Poolse film (NOS)
2,1.20 De korte film: Zoo, film van Bert Haanstra uit 1962
(NOS)
21.35 Journaal (NOS)
21.50 Den Haag vandaag (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
22.05 Panoramiek (NOS)
22.45 Studio Sport (NOS)
23.10—23.15 Journaal (NOS).
NEDERLAND II
Ti-ta-tovenaar (NOS)'
Journaal (NOS)
Jouw wereld, mijn wereld (IKON)
Kenmerk (IKON/KRO/RKK)
Journaal (NOS)
De schoenmakers van Julcan, film van de Stichting
Nederlandse Vrijwilligers (Socutera)
Veronica totaal: informatie (Veronica)
Doc, tv-serie (Veronica)
Veronica-totaal: aktualiteiten muziek, informatie en
amusement (Veronica)
Starsky Hutch, politieserie (Veronica)
Veronica's agenda (Veronica).
!3.35 Journaal (NOS).
18.45
18.55
15.05
19.30
20.00
22.30
23.28 -
25.30—5
Vroegr lette hij daar nooit zo
op, maar sinds de heer Fieter van
Vollenhove riant op de Veluwe ge
huisvest is, laat hij zich van het
intieme leven van de wilde zwijnen
herten, koolmezen er» konijnen
niets meer ontgaan. In hit. verleng
de daarvan begon hij zich al snel
ernstig zorgen te maken. „Wat
weet de gemiddelde Nederlander
over het gedrag van de haas?
Niets" er» spoedig wist mr. Pie-
ter het zeker: er is dringend be
hoefte aan tv-programma's over
de natuur in het algemeen, en de
Veluwe in het bijzonder.
Bovenstaande gang van zaken
ontleen ik aan een artikel in het
Parool van gisteren. Hoe het ver
der ging? Voor echte en aange
trouwde leden van het Huis van
Oranje is de NCRV sinds jaar en
dag de omroep. Die had daar na
tuurlijk wel oren naar: eer. pro
gramma met en door iemand, die
„moeder" tegen onze vorstin mag
zeggen. En waar tref je in dit
door spijkerbroeken gedomineer
de tijdsgewricht nog interviewers
aar», die gestoken zijn in een klas
siek blauw kostuum, en bovendien
zijn uitgerust met een oranje
pochet?
En zo konden we gisteren dus
ruim een uur lang kijken naar eer»
programma, waarbij de gecompli-
ceeerde problematiek van de be-
schremde natuurgebieden centraal
stond. CRM heeft er een aantal
„groene nota's" over uitgebracht.
Die hebben onder de boeren nogal
wat onrust veroorzaakt, omdat ze
bang zijn gedegradeerd te zullen
worden tot door de regering en de
VVV via subsidies kunstmatig op
de been gehouden museumstukken.
Ter bezichtiging door miljoenen
langs trekkende dagjesmensen de
zogeheten recreanten.
Omdat die angst van de boeren
een reëel gegeven is, verwacht Je
toch, dat dar royaal aandacht aan
besteed wordt. Vergeet het maar.
Er kwam maar geen eind aan een
stroom van prachtige beelden, het
ene doorkijkje was nog schilder
achtiger dan het andere, de ca
meraman had zich onbeperkt mo
gen uitleven. Schitterend, maar
geen spoor van de mensen, die in
dit gebied wonen. Voor hen was,
helemaal aan het einde, vijf mi
nuten ingeruimd, nadat ook nog
een panel van autoriteiten breed-
sprakerig aan het woord was ge
weest. Het standpunt van de boe
ren was heel eenvoudig: handen
af var» onze grond.
Nou is dat laatste natuurlijk ook
een eenzijdige kijk op de zaken.
Want tenslotte is de natuur (en
de NCRV hamerde dat er onafge
broken in) „van ons allemaal". In
zoverre was het zeker eer» instruk-
tief programmawe hebben al een
hoop vernield in de natuur, laten
we zuinig zijn op wat we nu nog
over hebben. In welke vorm dat
zal moeten gaan gebeuren, daar
over is het laatste woord nog niet
gesproken. zei staatssecretaris
Meyer van CRM tegen interviewer
Van Vollenhove. Ik vroeg me trou
wens bij het vernemen van alle
fraaie plannen inzake beschermde
landschapsparken wel af: waar
denken ze eigenlijk in deze tijd
van bezuinigingen het geld van
daan te halen?
GERARD PAQUES.
Veronica krijgt het weer voor het zeggen op II- Om 20.30 uur
jcordt na de ..actuele informatieshow" begonnen met een
nieuwe aflevering van "Doe", een min of meer komische se
rie over een plattelandsdokter in New York. Daarna (21.00
uur) brengt de VOO haar totaalprogramma met actualiteiten,
informatie en amusement. Besloten wordt met een aflevering
uit de politieserie „Starsky en Hutch" (22.30 uur).
BOKSEN De Amerikaan Palimo
heeft gisteravond de wereldtitel in
het boksweltergewicht van de Brit
Stacey overgenomen, door interven
tie van de scheidsrechter ïn de 12de
ronde.
ADVERTENTIE
WOENSDAG 23 JUNI
(S) Muziektriptiek,
(19.00 (S) Jazz Sir; 20.00 Eight o'
clock special: 21.00 (S) Kruis en mol).
22.00 <S) Alles moet weg. 22.30 Nws.
22.40 Aktua m. 23.00 (S) Oswald
Molero, hoorspel. 23.45 (S) Lichte mu-
18.00 Nws. 18.11 Dingen van de dag.
PP: 18.20 Ultz. PSP. VARA: 18.30 (S)
Tussen start en finish. 19.30 (S) Or
kest MaJamdo. NOS: 20.00 Nws. 20.05
(S) Holland Festival 1976: Resdden-
23.00 Met het oog op
vice (16.00 Nws. 16.03-16.10 Radiojour
naal). 17.00 (S) Parlevinken, progr.
vooir en over watersporters. Overheids
voorlichting: 17.40 De politie nu. AVRO
17.55 Med.
Hilversum IIII
TROS: 7.02 (S) Drie op Je boterham.
9.03 (S) Pep-op-drie. 11.03 (S) Drie
draait op verzoek. 12.30 (S) Drie draait
tussen de middag. 14.03 (S) Pop-
kontakt. 16.03 (S) De hitmeeeters.
Hilversum IV
KRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Badinerie.
23.20 Den Haag
vandaag. 23 52 Even ontspannen voor
het slapen gaan). 23.55-24.00 Nieuws.
9.38 Paardekoersen). 22.55 Mededel.
23.02 (S) NOS-Jazz. 0.02 (S) Take it
easy. 1.02 (S) Dat wordt, weer nacht
werk. 4.02-7.00 (S) De Meurders Me-
DONDERDAG 24 JUNI
straatje. 8.25 Op de
8.30 Nws. 8.36 Gvmn.
vrouw. 8 45 fS) Tot uw dienst. 9.45 (S)
Onder de hoogtezon. 10.30 Nws. 10.33
(S) Een uur natuur 10.30 (S) Mu
ziek uit film en musical. 12.00 (S)
Uit het songbook van Ria Joy. 12.15
Boer en tuinder. 12.26 Med. vóór land
en tuinbouw. 12 30 Nws. 12 41 Hier en
nu. 12.55 (S) Middagoauzedienst. 13.15
(S) Goed gestemd. 14.00 (S) Klank-
snoer. 15.00 fS) Globaal. (15.30 Nws.).
17.30 Nws. 17.32 Hier en nu.
Aubade. 12.00 (S) Rondom
Haydn" (IV). 14,00 Nws. 14.02 School
radio. 15.00-17.00' (S) Kollage, van al
ledaags en zeldzaam.
DUITSE TV
WOENSDAG 23 JUNI
Duitsland I
17.55 18.00 Journaal. (Regionaal
programma: NDR: 9.30—10.00 Se-
samstrasse. WDR: 8.30 t.m. 11.40
Schooltelevisie (9.30-10.00 Sesam stras-
se). (Reg. progr.: NDR: 18.00 Report.
10.59 Progr.overz. WDR:
Nws. uit Noordrijnland-Westfalen.
18.05 Intermezzo. Aansl.: Kinderpro
gramma. 18.45 Motiv Llebe. 19.15 Akt.
19 45 Trick um 4tel vor 8). 20.00 Jour
naal en weeroverz. 20.15 Filmreporta
ge. 21.45 Filmreport. 22.30 Journaal,
kommentaar en weeroverz. 22.50-23.15
Sport.
Duitsland II
17.00 Journaal. 17.10 Kinderprogram
ma. 17.40. Akt. en muz. 18.20 Eln Fall
fur Stein. 18.55 Mainzelmannchen.
19.00 Journaal. 19.30 Sport spiegel.
Moderne kwaliteitshorloges.
ding. 9.00 Informatief progr. 9.35 Wa
terstanden. 9.40 Arbeidsvitaminen 10.00
10.10 KinderproeT.). 11.00 Nws. 11.03-
11.05 Radiojournaal. 11.30 Rondom
twaalf, m.o. 11.55 Beursber. 12.30
Snortrevue. 12.45 Per saldo. 13.00 Nws.
13.11 Radiojoum. 13.25 'n Middagje
AVRO: muziek, informatie en ser-
nur eln Widerschein vom
Blitz. 21.45 Lachfilm. 22.35 Journaal.
BELGISCHE TV
België Ned.
gramma. 23.2023.40 Journaal