WM
Graham
puur
fliWlWAL
•VS Y'.
moim
Generaal:
Telajora
BAANDAG 21 JUNI 1976
met (EN HAAG - Ze is dan toch nog gekomen. De hoogbe-
3 bi ei iarde vrouw, wier naam al meer dan een halve eeuw een
egrip is in de wereld van het ballet. De Amerikaanse dan-
Seres en choreografe, die haar opleiding heeft genoten aan
e befaamde Denishawnschool in Los Angeles en die de
iioed heeft gehad om in een tijd, waarin het klassieke ballet
Donaangevend was in haar land, een geheel nieuwe dan-
techniek te ontwikkelen. De grondlegster van de moderne
ansstijl, die uitgaat van het principe, dat ook dansers ver-
ionden moeten blijven met de aarde. Dit in tegenstelling
Dt het klassieke ballet, dat er op gericht is de zwaartekracht
e overwinnen en "moeiteloos" wil schijnen.
7t>
[artha Graham dus. De 83-jarige
lidster van de Martha Graham
jance Company uit New York, die
i het afgelopen weekeinde in het
I34^der van het Holland Festival
"Vorstellingen heeft gegeven zowel
1 Den Haag als Amsterdam. Deze
■■oorstellingen vormden eigenlijk
en soort curiositeit. Er werden
amelijk in de klassieke Graham-
^ostuums choreografieën uitge-
>erd, die al vele jaren geleden zijn
?maakt zoals "Night Journey" uit
947, ..Diversion of Angels" uit
[948, "Seraphic Dialogue" uit 1955
?t inmiddels "klassiek" ge-
vorden ballet voor één danseres
J'Lamentation" uit 1930 als school
voorbeeld van de Graham-
l;echniek. Gedateerd werk, in al zijn
libstractie, verhalend en voor een
Lelangrijk deel gebaseerd op de
pij bel en de Griekse mythologie,
gedateerd overigens als het
ïenmeer en al die andere
J meesterwerken van het academi
sche ballet. Pathetisch aandoend
werk, maar subliem in de techni
sche uitvoering, die zo typerend is
voor wat tegenwoordig wordt aan
geduid als "classic modern dance".
Een pure presentatie van de
Graham-techniek, waarvan het
kenmerkende is dat de gestileerde
dn met veel emotie geladen bewe
gingen hun aanzet hebben in een
centraal punt van het lichaam (tus
sen bekken en ribben in). En daaa-
rom waren de voorstellingen van
het Newyorkse gezelschap, waar
van die in het Circustheater door
koningin Juliana werd bijge
woond, een belevenis. Martha Gra
ham, die nog maar enkele jaren ge
leden is opgehouden met dansen,
nam zelf de ovaties van het opgeto
gen publiek in ontvangst. Als een
levende legende stond ze enkele
minuten, eenzaam en vermoeid, op
dat grote toneel. De koningin van
de moderne dans. die zelf liever de
term eigentijds ballet gebruikt,
maakte tijdens een persontmoeting
na de voorstelling in Scheveningen
haar opvattingen over de dans
kunst nog eens duidelijk. Opmer
kelijk daarbij was Grahams uit
spraak dat ze persoonlijk niet erg
kan geloven in een samensmelting
van klassiek en modern ballet. Het
gaat hier volgens haar om twee to
taal verschillende werelden, die
gevoelsmatig onverenigbaar zijn.
"Ik houd er van om het Zwanen-
meer of Giselle puur te zien net
zoals ik ervan houd om Mozart puur
te horen".
PIETER C. ROSIER
Koningin Juliana heeft zaterda-
gavond in hel Circustheater in
Scheveningen de koningin van de
moderne dans, de Amerikaanse
choreografe Martha Graham ont-
moet. De koningin ivoonde een
voorstelling bij van de Martha
Graham Dance Company uit New
York, die in het kader van het Hol
land Festival drie voorstellingen
geeft.
Als ik voorde keus word gesteld
naar een goede film te gaan of
naar een veiling, kies ik in ne
gen van de tien gevallen voor
een veiling. Het is me dan ook
een raadsel dat veilingen niet
veel meer bezocht worden door
huisvrouwen, gepensioneerden
en werklozen, want waar kan je
de dag prettiger stukslaan dan
daar0 Je zit droog in een be
schaafde omgeving, je ziet heel
wat voorwerpen aan je voorbij
trekken (meer dan de lopende
band van Mies kan bevatten),
soms is er sprake van een zekere
spanning als twee mensen tot
het uiterste doorbieden, en je
kan ook nog wel eens lachen of
grinniken. En dan zwijg ik nog
maar over de mate waarin je je
op veilingen kan verbazen bij
voorbeeld over de hoge prijzen,
of over de lage prijzen.
Ik word altijd het meest gefa
scineerd door de lage prijzen die
bekende^in handboeken en mu
sea figurerende namen dikwijls
opbrengenLaatst bij Mak van
Waay. een gouache van Charles
Roelofszvoor35 gulden,een por
tret van een meisje aan een tafel
van W.J. Rozendaal (potlood en
aquarel) voor 30 gulden, een
potloodtekening van een lig
gende koe van P. Stortenbeker
voor 45 gulden, een portret van
professor Schroers, getekend en-
met opdracht van Jan Toorop
voor 70 gulden, een portret van
een meisje in zwart krijt van
Nicolaasvan der Waay (33 jaar
hoogleraar aan de rijksacade
mie van Amsterdam, hij staat
echt in alle encyclopedieën) voor
12 gulden, en van Kees Verwey,
niet alleen beroemd als Haar
lems schilder, maar ook als tele
visiepersoonlijkheid. kon je
\>oor 200 gulden al een portret
ran een man met bolhoed kopen
(potlood), en voor 150 gulden
(o.i.-inkt, getekend in 1934).
Daar staan dan weer uitschie
ters naar boven tegenover. Wel
eens van M. Sijs gehoerd? Toch
brachten zijn drie aquarellen
van zeilende botters op de Zuid
erzee respectievelijk 2900 gul
den, 4600 gulden en 3400 gulden
op. Jan Sierhuis, die het risico
had genomen zelf aanwezig te
zijn, kwam ook nog niet zo gek
weg met 500 gulden voor een fa
brieksgebouw zwart en ge
kleurd krijt) uit 1954, en 260
gulden voor een gouache uit
1969 ,al zal geen ga lerie genegen
zijnzijn werk voor die prijzen te
verkopen. Ik had in een klap
rijk kunnen zijn als ik bijtijds
toegeslagen had bij een potlood
tekening van Antonio Segui
van 1970, die voor 170 gulden
werd afgehamerd. Even later
kwam de heer Funke van Gale
rie T. binnen, die Segui (mo
menteel een van de hoogst aan
geslagen hedendaagse kunste
naars) in Nederland geïntrodu
ceerd heeft. Hij bleek niet gewe
ten te hebben dat er iets van Se
gui geveild werd. "Had ik hem
voor die prijs moeten kopen?",
vroeg ik. het antwoord al we
iend. "Natuurlijk",zei hij, "dan
had je hem meteen met winst
aan me kunnen doorverkopen"
Maar ja, ik ben geen kunsthan
delaar, en dan is het geloof ik
een gezond principe dat je iets
niet voor 170 gulden op de vei
ling koopt,als je er in de galerie
ook niet 710 gulden voor over
gehad zou hebben.
Reproduktie
Als ik overigens de gave had om
schilderijen te vervalsenzou ik
geloof ik eerder gokken op
namaak-WH. P. J. de Zwarts
(die momenteel goede prijzen
maken, al schieten ze niet de
sterren uit de hemel) dan op
Vermeers of Breitners. Toen ik
een tijdje geleden rondkeek in
een van die antiekpakhuizen in
Londen en mijn blik getroffen
werd door een wel aardig
koetje-in-weiland-schilderij
met Hollandse inslag, besefte ik
opeens hoe groot de verleiding
zou zijn geweest het voor 70
pond te kopen als ik er de signa
tuur van J. J. Van de Sande
Bakhuyzen onder had gezien
"Deze uitstekende middenmoter
kennen ze hier natuurlijk niet,
de sufferds", zou ik gedacht
hebben, en ik zou meteen mijn
slag hebben geslagen, om pas
thuis tot de ontdekking te komen
dat het een handige vervalsing
was. Op genoemde veiling van
Mak van Waay nam veiling
meester Glerum alsnog een
Hob be Smith en een Toorop te
rug,omdat de originaliteit hem
ondanks de handtekeningen
hoogst twijfelachtig leek. In die
klasse glipt er nog wel eens iets
tussendoor, want ook veiling
meesters zijn niet onj'eilbaar.
Zoals wel bleek toen Glerum een
aquarel van 54,5 bij 39 cm, geti
teld "Koeien aan een rivier
(vanwege zijn kwaliteit in de
catalogus afgebeeld) van J. M.
Vrolijk uit de vaart nam. Twee
andere aquarellen van dezelfde
Vrolijk brachten 850 en 800 gul
den op, maar de mooiste, afge
beelde was (zoals Gleru m onder
grote hilüriteit mededeelde
"een reproduktie en werd ab
usievelijk in de catalogus afge
beeld door onze experts".
NICO SCHEEPMAKER
Galerie Van der Vlist: Voorjaarsten
toonstelling Günther Borst (lino's), Frc-
derik van Batenburg (grafiek), Jetty
Wery (keramiek) en Judith Vermeeren.
Atelier "De Scherf', Nassaulaan 41,
Oegstgeest, tel. 150220. Ans v. d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk glasbui-
gen, houtwerk, tegels en mozaécekén.
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28) Werkd 10 uur voorm.-5 uur
Pulchri Studio Oegstgeest (Passage 10):
tekeningen van Els Hogendoorn en
beeldhouwwerk van Frits Stapel (t/m 23
juni).
De Waag: Expositie "Beeld en Straat
beeld". dinsdag t/m zaterdag van 11-18
uur, donderdagavond van 19-21.30 uur
(t/m 10 juli).
naar). Paula Sluiter (grafiek), Toon Snij
der (olieverfschilderijen), Jac. Baart
(pentekeningen) en Werner Hacker
(aquarellen en olieverfschilderijen), t/m
Hoope (tot 26 juni).
JA (Sportfondsenbad Wass<
De Lakenhal: schilderijen van Ben Ak
kerman en fotowerken van Jan Dibbets
(t/m 20 juni).
Galerie-bibliotheek, Wassenaar. Ten
toonstelling Joop den Holder - verf-
drukken en monotypes. G. J. van Kop-
(Puc/ ^IteuivJ
- Blijkens eene officieële opgave
in den "Times of India" zijn in de
jongst verloopen zes maanden tn
de midden-provinciën van Hin-
dostan niet minder dan 617 men-
schen en 3536 stuks vee door tij
gers en andere wilde dieren weg
gevoerd, - en dit, ofschoon er in
hetzelfde tijdsverloop 198 tijgers,
635 luipaarden en panters, beren
158 wolven en 271 hye
na's werden gedood. De Britsch-
Indische Regcering betaalt voor
eiken tijgerkop 5 pond sterling,
voor kleinere roofdieren naar
evenredigheid
- In Australië heeft eene langdu
rige droogte - er is sedert vier
maanden bijna geen druppel re
gen gevallen - reeds duizenden
stuks schapen en rundvee door
gebrek aan drinken dien omko
men. Ook sommige takken van
industrie zijn door gebrek aan
water in verlegenheid geraakt,
terwijl het suikerriet - wellicht
door dezelfde oorzaak - eene soort
van bederf vertoont .waardoor de
opbrengst aanmerkelijk kan
verminderen
Vijftig jaar geleden:
- Te Ammendorf en Ossendorfbij
Halle hebben verscheidene bloe
dige botsingen plaats gehad tus-
schen Stahlhelm-leden en Com
munisten, waarbij aan beide zij
den van schietwapens gebruik
werd gemaakt. Er vielen vijj
zwaar-en twintig lichtgewonden
De Stahlhelm maakte met zeven
auto's een propagandatocht van
Halle naar de omliggende plaat
sen en werd op zeker oogenblik
door communisten met straat-
steenen bekogeld, waarop het
vuurgevecht ontstond. De Schupo
Schutz-polizei) kwam te laat op
het toneel van den strijd. Ook te
Maagdenburg hebben botsingen
plaatsgehad tussen rechtsradica-
len en communistenwaarbij drie
personen door revolverschoten
werden gedood.
PANDA EN DE MEESTER-FL1NKERD
wier en Knars gebruikte een netwerk
i daar maakten ze nu haastig gebruik
"Ik bedien toestel 22-a wel", riep Zwarte Zwier. "En jij onderschept.
Maar wees vlug. Die jongen Pam weet van aanpakken!"
Ze hielden stil in een gedeelte van de gang dat onder het kruispunt
Plantagelaan /Parkstraat lag, en Zwier richtte snel een televisie-scherm.
"Daar komen ze!" siste hij. "Heb je een mini-micro bij de hand? Goed zo'.
Drie twee een aktie!"
Op dat laatste woord haalde hij een hendel over-en de gevolgen daar
van waren daarbovenop straat, meteen te zien. Want het putdekseltje
waar Pam net op stapte, zakte razendsnel weg: zodat Panda plotseling
een lege plek zag, waar zijn neef zo-even nog was geweest.
Zet een scholgraat en
kop op met 4 dl. water,
stukje ui en wortel,
plakje citroen en wat
zout en laat dit 20 min.
trekken. Snipper 1 ui en
1 appel ragfijn en fruit
de snippers in 50 g. bo
ter heel licht goudgeel,
boven laag vuur. Laat 2
theel. kerrie even meer-
fruiten. Zeef de vis
graatbouillon. Meng
door de appel-uimassa
35 g. bloem en voeg
daarna geleidelijk de
gezeefde visbouillon
toe. Blijf daarbij steeds
goed roeren, boven laag
r, tot een gebonden
is ontstaan. Snijd
grote banaan over
langs in tweeën en bak
de helften even in wat
boter tot ze zacht zijn.
Druk ze dan fijn en
meng er 4 eetl. room
door. Roer dit mengsel
door de saus en laat deze
zeer laag vuur nog
napruttelen. Bestuif
dunne visfilets (of
dunne moten kabel
jauw) met zout en bloem
WINA BORN
FEED BASSET
Dab 2al die bvee verwaande boll-
terriers eens leren... Ondertussen
WgF ik hier; om het gevecht te
leiden
IK WEET z-EKEe pw-rue OUPEJSS"
Z.UU.EAJ VSPWELfcCHEA) •Z.OAC.S
7 irttU.EKJ?UKtC,e JO/üOfGAJ J
y
De
avonturen
van
Jommeke
Verdraaiden ik die dacht dat
hij met een wgfjes,papegaai.
T san de zwier was 5
Tja, Blip is zo iets
bijzonders, echt
menseJigk Hjf is
eigen ijk meer mens
dan papegaai
Maar dat gaat wat te
verDaar steken we 'n
stokje voor.' tdomop
LEIDSE BIOSCOPEN
Luxor "Het monster leeft (It's alive)",
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zu. 2.15, 4.30,
7.00 en 9 15 uur, 18 jaar.
Camera: "De tien geboden", dag. 8.00
Nachtvoorstelling: "Macbeth",
4.45 u
J.15 u
Trianon- "Eiland aan het einde van 1
wereld", dag 2.30, 7.00 en 9.15 uur. 3
ook 4 45 uur, al.
Rex: "Slippertjessehool voor huisvro
wen", dag. 2 30. 7.00 en 9.15 uur, 18ja;
Kindermatinee: "Sneeuwvutje en de
ergei
2.30 u
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13 00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middag bezoekuur
13.45-14.30 uur. Avond bezoekuur.
18.30-19.30 uur. Kinderafdeling dage-
hng.
Sint Elizabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelyks van 14.00-14 45 uur en van
18 30tot 19.30uur, klasse-afdelingen ook
11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 1115 tot 12.00 uur (alleen voor echt-
gen.)v. 15.00 tot 16 00 uur en van 18.30 tot
19 30 uur Laatste kwartier middag- en
avondbezoek babvshow. Kinderafde
ling dag. 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking) dag. van 14.15 tot 14.45 uur
van 19.00 tot 19.30.
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek
uur ma. en do. 19.30-20.30 uur in het-St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest dinsdag en vrijdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag.
18.30 tot 20.00 i
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
uur en 18.30-19.30 uur
Kinderzaal van 13 00-14 00 uur Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur.
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Zaterdag en zondag:
14 45-15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de.
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14.15 en 18 30-19 30 uur; 3e klas 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 uur.
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
