Pijlerdam: garantie voor
veiligheid en milieu-behoud
Defensie moet 127
miljoen inleveren
Gezien bij
Oosterschelde-project kost vier miljard gulden
Studentenleider wint
geding tegen Elsevier
zelf zien bij
Zeeland
steekt
vlag uit
Bijna driekwart miljard
minder belastinggelden
VRIJDAG 18 JUNI 1976
MIWNÜHM.'
Gevangenis
autoriteiten
omgekocht
AMSTERDAM fSP) - Volgens
verklaringen van de Amster
dammer H. J. is de opzienba
rende ontsnapping van de vier
Nederlanders uit de Spaanse
gevangenis mogelijk gewor
den door het omkopen van een
secretaris van de gevangenis
directeur en een aantal bewa
kers. H. J., die zich voorname
lijk bezig heeft gehouden met
de organisatie van de ont
snapping buiten de gevange
nis verklaart dat zeker tien
duizend gulden aan Span
jaarden is uitbetaald. De be
wakers zouden hebben ge
zorgd voor boormateriaal.
Andere kleine materialen zijn
naar binnen gesmokkeld m
dicht gesoldeerde blikken. Het
kontakt met de gevangenen
werd onder meer onderhouden
door tekens met vlaggen bui
ten de gevangenis. De hele ac
tie die overigens op initiatief
van de gevangen-en is opgezet
heeft maanden aan voorbe
reiding gekost. De omkoperij
kon zover gaan dat zelfs pas
poorten aan de Nederlanders
werden teruggegeven. De
groep die zich met deze ont
snapping heeft beziggehouden
is vast van plan ook andere
Nederlanders te bevrijden.
Commissie Donner
eind juni toch
nog niet klaar
DEN HAAG (SP) - De commissie
Donner zal het rapport over moge
lijke rol van prins Bomhard in de
Lockheed-affaire niet deze maand
gereed krijgen, wat tot voor enkele
weken nog wel de bedoeling was.
Het onderzoek is de laatste weken
niet zo snel gevórderd als men had
gehoopt. Dat betekent dat de
Tweede Kamer het rapport ook niet
voor het zomerreces zal ontvangen.
Voordat de bevindingen van de
commissie Donner naar de leden
van het parlement gaan moet het
kabinet er nog beleidsconclusies
aan verbinden, wat vermoedelijk
ook enkele weken in beslag neemt.
Ook moeten er nog onderhandelin
gen worden gevoerd met de Ver
enigde Staten over het vrijgeven
van documenten die de conclusies
van de commissie moeten onder
steunen..
In de VS voelt men er overigens
weinig voor om documenten die
daar nog vertrouwelijk zijn. in Ne
derland in de openbaarheid te
brengen. Dat zou kunnen beteke
nen dat het rapport van de commis
sie Donner pas na 20 september
verschijnt. Op die dag komt in de
VS namelijk het rapport uit van de
onderzoekscommissie-Church.
DEN HAAG (SP) - Aan de ene kant de prijs van
ruim 4 miljard gulden, aan de andere kant een
injectie voor de werkgelegenheid van 34.600 man
jaren - ziedaar de feiten waarmee volgende week
de Tweede Kamer op de drempel van het zomer
reces moet rekenen, als haar gevraagd wordt ak
koord te gaan, wat ongetwijfeld gebeurt, met de
aanleg van een pijlerdam van Schouwen-
Duiveland naar Noord-Beveland. Waardoor rond
de Oosterschelde zowel de veiligheid als het be
houd van het milieu beide zoveel mogelijk verze
kerd zullen zijn.
Welhaast volgens gewoonte heeft
het kabinet-Den Uyl zijn beslissing
genomen in de vroege ochtendu
ren: woensdagnacht om half vier.
"Met groot enthousiasme", be
richtte minister Westerterp van
Verkeer en Waterstaat gistermid
dag, "ik heb in het kabinet geen en
kel afwijkend geluid gehoord".
De pijlerdam, die bij hoge storm
vloeden door middel van stalen
schuiven kan worden gesloten,
kost slechts 23 miljoen meer dan
wat de Tweede Kamer, eind 1974,
toen werd afgezien van een dichte
dam, wilde toestaan. Maar daarbo
venop is wel een extra bedrag van
130 miljoen gulden voor onvoor
zien opgevoerd omdat nog nergens
in de wereld met een dergelijk werk
ervaring is opgedaan.
Doorstroomopening
In geopende stand zal de storm
vloedkering in de monding van de
Oosterschelde over een opper
vlakte van 11.500 vierkante meter
water doorlaten. Dat is de minimale
doorstroomopening om bij Ierseke
een getijverschil van 2.30 meter (d.i.
60 procent van het huidige getij) te
handhaven zodat de oester- en
mosselcultures gehandhaafd kun
nen blijven.
Gestudeerd wordt nog op een door
stroomprofiel van maximaal 20.000
vierkante meter, dat met een getij-
verschil van 3.10 meter bij Ierseke
zelfs 90 procent van het huidige ge
tij intact laaf. Omdat eerst uiterlijk
in het voorjaar van 1977 een beslis
sing hoeft te vallen over de grootte
van de schuiven, heeft Rijkswater
staat voor deze studie nog even tijd.
Een opening van 20.000 vierkante
meter kost wel ongeveer 250 mil
joen gulden meer.
Minister Westerterp ontkende gis
teren dat de studie naar een grotere
doorstroomopening wordt verricht
om de milieu-actiegroepen gunsti
ger te stemmen. "Dat is met het
huidige ontwerp al in voldoende
mate gedaan", meende hij.
De meerkosten (bijna 2.6 miljard)
Minister Westerterp
van de pijlerdam ten opzichte van
een dichte dam, in beide gevallen
inclusief compartimentering, zul
len naar evenredigheid over alle
ministeries worden verdeeld. Maar
toch zal volgens minister Wester
terp vooral naar de '^milieudepar-
tementen" CRM )natuurbehoud)
en Volksgezondheid en Milieuhy
giëne gekeken worden.
de pijler dan
Geen paniek
Rijkswaterstaat heeft het niet no
dig geoordeeld de pijlerdam uit te
rusten met een dubbel stel schui
ven zoals gebruikelijk is bij grote
waterkeringen. Maar terwijl de Ha-
ringvlietdam een dubbele kering
heeft omdat er vrijwel dagelijks
bedrijfszeker mee gewerkt moet
worden en de stormstuw in de Hol
landse IJssel (weliswaar over 20
jaar) ook een tweede kering krijgt
ter verhoging van de veiligheid van
het achterland, hoeft er geen pa
niek te ontstaan als in de Ooster-
scheldedam één of meer schuiven
niet willen sluiten. De waterstand
zal dan maar weinig hoger worden
en bovendien vormen de bestaande
dijken rond de Oosterschelde dan
altijd nog een tweede waterkering.
99
"KVP MOET
KLEUR
BEKENNEN
DEN HAAG (ANP) - Bij de parle
mentaire behandeling van de kabi
netsvoorstellen tot hervorming van
de ondernemingsraden, de ver
mindering van inkomensverschil
len, de vermogensaanwasdeling en
de uitvoering van de nota inko
mensbeleid zal de KVP duidelijk
moeten laten weten of ze wil
samen- of tegenwerken. "Dan we
ten wij voor jaren waar we aan toe
zijn", schrijft de fractievoorzitter
van de PvdA in de Tweede Kamer
Van Thijn deze week in "Roos in de
vuist", opinieblad van de Partij van
de Arbeid.
Indien door een parlementaire ver
tragingstactiek deze wetsontwer
pen in deze periode niet meer kun
nen worden afgehandeld heeft dit
een zelfde betekenis als wanneer de
voorstellen dooreen tegenstem ten
onder gaan. Het "hervormings
kwartet" zal dienen als toetssteen
voor de vraag of met ARP en KVP
een hervormingspolitiek is te voe
ren. De uitkomst daarvan zal be
slissend zijn als we aan het eind van
de rit de balans moeten opmaken
voor een volgende kabinetsperio
de.
Van Thijn geeft toe dat er geen
sprake is van een ideaal politiek
klimaat als regeringspartners el
kaar op deze wijze in de houdgreep
nemen. "Maar wel het enig denk
bare antwoord op de uitsmijter van
KVP-fractievoorzitter Andriessen
tijdens het Zuidafrika-debat, die
nog lang zal nadreunen in de Ne
derlandse politiek. Andriessen zag
geen beletsel om in het broze so
ciale klimaat de werkgevers onver
holen naar de mond te praten. Dat
hij hiermee het toenemend wan
trouwen in onze kring verder op
porde en de fundamenten onder
het kabinet deed wankelen deerde
hem niet," aldus Van Thijn.
Nederlanders
mogelijk toch
uit Libanon
DEN HAAG (ANP) - Om zo snel
mogelijk uit het door een burge
roorlog geteisterd Libanon te ko
men, kunnen de veertig a vijftig
Nederlanders die daar op het ogen
blik verblijven, zich aansluiten bij
een groep Britten die van plan is
vandaag in konvooi over land naar
Damascus te trekken. In Damascus
zal de Nederlandse ambassade de
Nederlanders dan opvangen.
Dit heeft een woordvoerder van het
ministerie van Buitenlandse Zaken
opgemaakt uit een bericht van de
BBC. Het ministerie van Buiten
landse Zaken in Den Haag heeft
geen contact meer met onze am
bassade in Beiroet.
De ambassadeur voor Nederland in
Libanon, H. C. Jorissen, is op dien
streis naar Cyprus. Wanneer hij te
rugkeert naar Libanon is niet be
kend.
t Delftse jongeren demonstreerden
gisteren voor de ambassade van
Zuid-Afrika in Den Haag legen
de gebeurtenissen die zich de af
gelopen dagen in Zuid-Afrika
hebben afgespeeld. Het gebouw
vaii de ambassade werd gistera
vond beklad met pamfletten en
hakenkruisen. De politie heeft
vier mensen aangehouden die
mogelijk iets met de zaak uit
staande hebben.
ADVERTENTIE
^^idermode van 3 tot 10.
AMSTERDAM (ANP) - Het week
blad Elseviers Magazine moet in
het vervolg afzien van publikaties,
waarin wordt gesuggereerd, dat de
voormalige studentenleider drs.
Maarten Abeln een agent was of is
van de Russische geheime dienst
KGB. In zijn volgende nummer
moet het weekblad op een in het
oog lopende plaats meedelen drs.
Abeln te hebben beledigd door pu-
blikatie van het geruchtmakende
artikel (in het nummer van 24 april)
over de activiteiten van de KGB in
ons land.
Volgens de president van de recht
bank in Amsterdam, mr. W. J.
Borgerhoff-Mulder, is drs. Abeln in
dat artikel op onrechtmatige wijze
herkenbaar gemaakt, ook al werd
zijn naam niet genoemd. Elseviers
Magazine volstond met een om
schrijving van "twee voormalige
studentenleiders", die voor de
KGB zouden werken. Beide stu
dentenleiders komen ook voor op
de lijst, die het weekblad na de pu-
blikatie van het artikel overhan
digde aan minister De Gaav Fort
man van Binnenlandse Zaken.
Drs. Abeln spande ruim een week
geleden een kort geding aan tegen
de uitgever van Elseviers Magazi
ne, Bonaventura b.v., en tegen dr.
F. Hoogendijk (hoofdredacteur)
René de Bok (schrijv
wuste artikel). Mr.
Mulder deed gistermiddag uit
spraak en veroordeelde Elseviers
Magazine tot een dwangsom van
f25.000 indien zij bovengenoemde
mededeling niet plaatst.
Op de lijst van KGB-agenten van
Elseviers Magazine zou ook de
naam voorkomen van het PSP-
Kamerlid Van der Lek. Op zijn ver
zoek begon de Amsterdamse
rechtbank begin deze maand met
een voorlopig getuigenverhoor, dat
vrijdag 25 juni wordt voortgezet.
Het beroep op journalistiek ver
schoningsrecht (het niet noemen
van bronnen) van onder andere de
als getuige opgeroepen dr. Hoog
endijk, heeft de Amsterdamse
rechtbank afgewezen.
T-shirts
het be- (104-1461 C9
Borgerhoff- \J
Overalls
1104-1521
v a 35,75
DEN HAAG (SP) - Defensie moet
opnieuw een zware aderlating on
dergaan. Bovenop de al doorge
voerde bezuinigingen van 250 mil
joen gulden wordt er dit jaar nog
eens 127 miljoen gulden extra van
de defensie-uitgaven afgeknab
beld.
Het kabinet-Den Uyl heeft dat gis
teren besloten en - in bedekte ter-
de Tweede Kamer mee
gedeeld.
Ten koste van welke uitgaven deze
nieuwe defensie-besnoeiingen zul
len gaan staat op dit ogenblik nog
niet vast. Dat moet nog worden uit
gevochten binnen het kabinet.
Pas op prinsjesdag - de derde dins
dag in september - zal de sluier
vond laat niet van uit dat de
defensie-bezuinigingen een aantas
ting van de Nederlandse bijdrage
aan de NAVO zouden betekenen.
Ook verwachtte men niet dat het
defensiepersoneel er de dupe van
zou worden.
Vanwege de prijsstijgingen zouden
de defensie-uitgaven dit jaar auto
matisch met 160 miljoen gulden
verhoogd moeten worden. On
danks stevig verzet van defensie
minister Vredcling gaat die "prij
scompensatie" maar gedeeltelijk
door. Minister Duisenberg (Finan
ciën) heeft defensie slechts een
compensatie van 60 miljoen toeges
taan. Dat betekent dat defensie in
feite 100 miljoen gulden moet inle-
Daamaast moet defensie ook nog
27 miljoen gulden bezuinigen als
aandeel in de ruim 200 miljoen die
alle ministeries gezamenlijk moe
ten besparen om de geweldige
tegenvaller van 1,5 miljard gulden
op te vangen. Dat brengt de defen-
siebezuiniging in 1976 op 127 mil
joen gulden.
Het inleveren van een deel van de
prijscompensatie werkt door tot in
de lengte van jaren. Tot 1985 wordt
dat voor defensie becijferd op een
bedrag van ongeveer 1 miljard.
Over tien jaar zal het steentje dat
defensie nu moet bijdragen aan het
Zuidamerikaanse
vluchtelingen
naar Nederland
wegwerken van de tegenvaller als
een sneeuwbal vergroot zijn van 27
miljoen tot ongeveer 270 miljoen
gulden.
VLISSINGEN (ANP) - Ik ben
bijzonder gelukkig dat de be
slissing over de Oosterschelde
nu is genomen. Dit garandeert
ops een aanvaardbare veilig
heid omstreeks 1985. Dit zei
dr. C. Boertien, commissaris
van de koningin in Zeeland, in
een reactie op de beslissing
van het kabinet om de Ooster
schelde af te sluiten met een
pijlerdam. Ik ben vooral blij
dat de beslissing nog voor het
zomerreces van de Tweede
Kamer is genomen, zegt de
heer Boertien. Wij in Zeeland
hebben namelijk grote haast.
Door het opnieuw oplaaien
van de discussies en het uitstel
van de beslissing is toch al ze
ven jaar verloren gegaan.
De hoofdingenieur-directeur
van de provinciale waterstaat,
ir. D. de Bijl zegt ook bijzonder
blij te zijn dat er nu tenminste
een beslissing is gevallen en
dat Zeeland de veiligheid
waar ze zolang om gevraagd
heeft nu eindelijk krijgt. De
veiligheid heeft bij ons altijd
voorop gestaan zegt de heer
De Bijl. Maar nu blijkt dat ook
het rijke milieu van de Ooster
schelde behouden kan blijven
is er voor ons dubbel reden om
feest te vieren.
De heer C. van Leeuwen voor
zitter van de actiegroep Oos
terschelde open, de groep die
zich van alle actie- en milieu
groepen het meest voor het
behoud van het natuurlijk mi
lieu in de Oosterschelde heeft
ingezet zegt: "We zijn wel te
vreden met de pijlerdam, ook
al vinden we dat een volledig
open Oosterschelde met ver
hoogde dyken toch de beste
oplossing zou zijn.
Het bestuur van de PPR-
Zeeland vindt het voorstel van
de regering, om de Ooster
schelde af te sluiten met een
pijlerdam met een relatief
kleine doorstroomopening,
onaanvaardbaar. De PPR-
Zeeland vindt dat gebrek aan
Financiën nooit een reden mag
zijn om een oplossing te kie
zen die niet de beste is voor het
milieu.
De Kamerfracties van PPR en
D'66 zijn verheugd over de be
slissing van de regering.
D'66-fractievoorzitter Ter
louw spreekt van een groot
succes voor het milieubeleid
in Nederland dat de Ooster
schelde een getijdegebied zal
blijven.
Volgens de CDA-fracties
(KVP. ARP en CHU) in de
Tweede Kamer kan niet ge
zegd worden, dat de regering
met haar Oosterschelde-
beslissing wat betreft de kos
ten is gebleven binnen de ge
maakte afspraken. In een ge
zamenlijk commentaar zeg
gen de drie fracties dat het op
het punt van de maximaal te
accepteren kosten, de derde
"ontbindende voorwaarde",
nog een aantal vragen rijst.
Wel zijn de fracties van me
ning, dat voldaan wordtaan de
afspraken wat betreft de tech
nische uitvoc rbaarheid en wat
betreft het tijdstip van ge
reedkomen uiterlijk in 1985.
De regering goochelt in de
brief over de Oosterschelde
dusdanig met cijfers dat het
niet mogelijk is een helder in
zicht in het kostenaspect te
verkrijgen.
Dit zei het WD-kamerlid mr.
Koning.
Volgens Koning is een aantal
posten niet in de berekening
opgenomen: 180 miljoen voor
partiële dijkverhoging en 100
miljoen voor gemaakte kosten
voor de aanvankelijke afslui
ting. Bovendien gaat de rege
ring uit van het ko.stenpeil op 1
januari 1976, terwijl de Kamer
het moment van de beslissing,
eind november 1974, als uit
gangspunt hanteert.
DEN HAAG (SP) - De schatkist
ontvangt dit jaar 749 miljoen gul
den minder aan belastinggelden.
Uit een overzicht dat minister Dui
senberg (Finacièn) gisteravond aan
de Tweede Kamer gegeven heeft
blijkt dat er vooral minder aan
loonbelasting geïnd wordt 500 mil
joen gulden.
Een andere tegenvaller doet zich
voor bij de vennootschapsbelas- t
ting. Opbrengst 300 miljoen min
der. Ook heeft de schatkist 60 mil
joen gulden minder
BUENOS AIRES (AP) - Twaalf rechten geïncasseerd,
vluchtelingen uit Chili en Uruguay
zijn uit Buenos Aires naar Neder
land vertrokken, aldus heeft een
Hartluchtbrug - Bij de voorzitter functionaris van de Verenigde Na-
de Nederlandse hartpatiënten ties in de Argentijnse hoofdstad
verklaard.
De vluchtelingen zijn vijf kinderen
en zeven volwassenen, onder wie
vijf vrouwen.
De twaalf behoren niet tot de groep
van 25 Zuidamerikaanse vluchte
lingen die verleden week is ont
voerd.
vereninging H. Fievet in Breda is de
definitieve bevestiging binnenge
komen uit Houston dat volgende
week zeven Nederlandse hartpa
tiënten in het St. Luke Episcopal
Hospital in Houston bij hartchirurg
dr. Denton Cooley een hartoperatie
kunnen ondergaan.
De alcoholaccijns bracht 25 miljoen
minder in het laatje van minister
Duisenberg en de bieraccijns 10
miljoen minder. Ook de wegenbe
lasting viel tegen. Er zal dit jaar 150
miljoen gulden minder geïnd wor-
Een meevaller voor minister Dui
senberg is de tabaksaccijns. Extra
opbrengst van 50 miljoen gulden.
Ook de inkomstenbelasting le
verde meer op dan verwacht 200
miljoen.
Dit jaar ontvangt de schatkist in to
taal 59,9 miljard gulden aan belas
tingen.
Eén jaar en tbr
AMSTERD.AM (ANP) - De recht
bank in Amsterdam heeft gisteren
de 19-jarige Amsterdamse ontsmet
ter Bertram H. veroordeeld tot een
gevangenisstraf van één jaar met
aftrek en voorwaardelijk tbr met
een proeftijd van drie jaar wegens
het doodschoppen van de 27-jarige
M. de Kamper uit de hoofdstad.
Kamer de verhoging van de motor
rijtuigenbelasting afwees. In plaats
daarvan gingen de belasting op
nieuwe auto's en de benzine-
acctjns omhoog.
climax van een ruzie nadat het
slachtoffer Bertram H. die nacht
om onduidelijke redenen had be
dreigd.