VOS-cursus geeft vrouwen
een dosis zelfvertrouwen
Rotterdam-Zuid net gered
Tien jaar voor
doden vriendin
Rol van z'n leven
VIKING
AFGEREMD
Westduitse grens
wachten ontvoerd
Kringstrijd beheprst
door drie zwemmers
WOENSDAG 16 JUNI 1976
VARIA
PAGINA 11
De voormalige SS-soldaat Cor
nells Mulder (65) uit Deventer
die in de film 'A bridge too far"
de rol van SS-officier vervulde
zal door regisseur Richard At-
tenbourough van verdere deel
neming worden uitgesloten.
Mulder was ingehuurd omdat
hij zo'n 'echte Duitse kop' had en
zijn rol zo levensecht vervulde.
In een interview met een plaat
selijk dagblad verklaarde de
man nog steeds overtuigd SS-er
te zijn. Hij noemde zijn figuran
tenrol 'de kans van z*jn leven'
omdat zijn wens ooit nog eens
als officier van zijn oude korps
op te treden nu in vervulling
was gegaan. Mulder liep ook
tegen de orders in buiten 'film
tijd' met het uniform rond.
Attenbourough verklaarde vre
selijk geschrokken te zijn van
het interview. Hij heeft de con
tacten met Mulder direct ver
broken. De gegevens van nieuw
aan te trekken figuranten zul
len zorgvuldiger worden nage
gaan om dit soort dingen verder
te voorkomen.
ROTTERDAM (ANP) - De recht
bank in Rotterdam heeft gisteren
de 47-jarige Alexander C. veroor
deeld tot tien jaar gevangenisstraf
met aftrek wegens het doden van
•ijn 34-jarige vriendin Heloise Sno.
De rechtbank achtte doodslag be
wezen. Veertien dagen geleden
eiste de officier van justitie acht
jaar cel.
Heloise Sno werd op de ochtend
van 15 januari j.l. vermoord.
/Alexander verstopte haar lichaam
onder het bed waar het negen da
gen later door de politie werd ge
vonden. Op de zitting verklaarde
Alexander dat hij de vrouw, die aan
vallende ziekte leed, had geslagen
toen zij hem aanviel terwijl hij lag te
slapen. Alexander was door het
dolle heen geraakt. Hij had de
vrouw de mouw van een trui als
PASADENA (UPI) - Ter voorbe
reiding van de aankomst en gepro
grammeerde landing op Mars is gis
teren de snelheid van de Viking-1
met 214 km per uur verminderd
door een vuurstoot van raketten die
143 seconden duurde.
Het ruimtevaartuig zal daardoor op
19 juni te 23.17 uur onze tijd in een
baan rond Mars komen. Een
woordvoerder zei dat de eerste
aanwijzingen erop duiden, dat alles
naar wens is verlopen.
De NASA hoopt dat het landings
gedeelte op 5 juli op de planeet zal
aankomen, maar het is mogelijk dat
de landing tot 7 juli moet worden
uitgesteld door een lekje in een he-
liumventiel.
Bombriefactie
in Yer. Staten
WASHINGTON (UPI) - Afpersers
hebben een bombrief-actie ontke
tend tegen Amerikaanse „captains
of industry", waarbij nog niet ge
heel duidelijk is of deze vorm van
chantage een politiek neven
oogmerk heeft.
Gisteren ontvingen de president-
directeuren van 11 grote Ameri
kaanse concerns, waaronder Exx
on, brieven waarvan de explosieve
lading in alle gevallen met batte
rijen uit een zaklamp op „scherp"
was gesteld.
Alle brieven waren, in dezelfde
grauwe enveloppen, als exprespost
besteld in de Texaanse stad Texar-
De federale recherche FBI heeft in
het bedrijfsleven groot alarm ge
slagen omdat voor nog meer bom-
brieyen wordt gevreesd
prop in de mond gestopt en haar
keel dicht geknepen.
Het psychiatrisch rapport noemde
Alexander een „primitief, uiterst
gevaarlijk agressief man". Alexan
der heeft eerder in zijn geboorte
plaats Paramaribo een gevangenis
straf van twintig jaar uitgezeten
wegens moord.
Mao ontvangt
geen bezoekers
uit buitenland
PEKING (AFP) - Mao Tse-toeng,
de 82-jarige voorzitter van de Chi
nese communistische partij, zal
geen bezoekers uit het buitenland
meer ontvangen. In een officiële
verklaring van het Chinese minis
terie van buitenlandse zaken, in
Peking gepubliceerd, wordt gezegd
dat Mao druk bezig is met zijn werk
en bovendien op een vergevor
derde leeftijd is.
In Peking heeft het feit dat Mao de
president van Madagascar, Didier
Ratsiraka, die een officieel bezoek
van vijf dagen aan China heeft ge
bracht, niet ontvangen heeft, tot
speculaties geleid over de gezond
heid van de Chinese partijleider.
LEIDEN - "Vroeger keek ik op tegen mensen die meer
geleerd hadden dan ik, want ik heb maar zeven jaar op
school gezeten. Nu durf ik tegenover iedereen mijn mond
open te doen. Zo zit ik bijvoorbeeld in een renovatiecom
missie en praat met de architect of ik met hem heb geknik
kerd".
Aan het woord een van de 18 deelneemsters aan de eerste
(door het NVV georganiseerde) VOS-cursus. VOS staat
voor Vrouwen Oriënteren zich in de Samenleving. Het is
een vormingscursus die de vrouw het nodige zelfvertrou
wen moet bijbrengen en haar een inzicht moet geven van de
situatie waarin de zij zich op het ogenblik bevindt.
De eerste VOS-cursus (die zich
voornamelijk richt op vrouwen die
niet meer dan lagere school hebben
gehad) werd gegeven in Noord-
Holland op initiatief van de Feder
atieve Vrouwenraad Noord-
Holland. Enkele leden van de
Leidse afdeling van de Vrouwen
bond NW (waarin o.a. Toos Harte-
veld werkzaam is) zagen wel iets in
een dergelijke cursus. Dankzij een
subsidie van het Comité Jaar van
de Vrouw kon een aantal vrouwen
opleiding tot begeleidsters
juist zo fijn dat je met iemand over
iets kunt praten, datje het idee hebt
dat er naar je wordt geluisterd".
Doorgaan
De vrouwen die nu 22 cursusoch
tenden hebben meegemaakt willen
volgend seizoen verder gaan. "We
hebben veel geleerd, zijn bewuster
geworden maar we kunnen nog
veel meer leren". "Ja", zegt Toos
Harteveld. Ik heb een man gespro
ken dei zei: Nou nog een VOS-
VOS-cursussen gaan volgen. Dit cursus en dan heb ik thuis niets
groepje is later met begeleiding a
Toos Harteveld en Ellen Kuit be
gonnen met de organisatie van
VOS-cursussen.
Het idee van Noord-Holland werd
niet helemaal nagebootst.
Zelf
Bij de Leidse cursus werden de
discussie-onderwerpen door de
deelneemsters zelf aangedragen, in
Noord-Holland lag de gespreksstof
min of meer vast. Hoog op de priori
teitenlijst stond een goede kennis
making met de Sociale Dienst. Di
recteur Boot heeft voor de vrouwen
uitvoerig over zijn dienst verteld.
De VOS-vrouwen weten er nu alles
van". Niemand stuurt ons nu meer
van het kastje naar de muur"; "wc
laten ons niet intimideren door een
geüniformeerde portier", zijn de
reacties die loskomen tijdens een
gesprek met "de pers"; - een ge
sprek waarom ze zelf hebben ge
vraagd omdat ze zo graag veel meer
vrouwen het nut zouden willen la
ten inzien van hun cursus Naast de
Sociale Dienst is er gepraat met de
Burgerraadsman, de Raad van Ar
beid, de Rutgersstichting, een mi
lieudeskundige, de brandweer en
EHD. Alle deskundigen hebben
gratis een dikke twee uur uitge
trokken om met de VOS-vrouwen
te praten, want subsidie krijgt de
VOS-cursus niet. Die is wel aange
vraagd maar de gemeente staat niet
te dringen om deze vorm van vor
mingswerk voor vrouwen te "spon
soren". Zolang er geen subsidie is
zijn ze afhankelijk van eigen bij
drage die, omdat de VOS-cursus tot
doel heeft de meest achtergestelde
vrouwen uit de sociale zwakke mi
lieus te helpen, zeer laag moet zijn
en de goedwillendheid van de des
kundigen. Mevrouw Dreef, een van
de bij de organisatie van de cursus
betrokken vrouwen: "De mede
werking van alle deskundigen is
geweldig geweest. We hebben nooit
één negatieve reactie gehad. We
hebben zelfs al toezeggingen van
mensen om nog eens over een be
paald onderwerp te komen praten".
Ook de cursisten kunnen als ze dat
willen, zelf een discussie
onderwerp voorbereiden. Zo heeft
een van de deelneemsters gespro
ken over het bejaardenprobleem,
een onderwerp dat hoog op het
waarderingslijstje van de vrouwen
stond. "Ja, we krijgen allemaal te
maken met ouders die niet zo jong
meer zijn en je wilt weieens met ie
mand over die problemen praten".
Dat "praten" is een van de belang
rijkste punten van de cursus. De
Belgische deelneemster, die nu een
discussie over de achtergrond van
de taalstrijd aan het voorbereiden
is, formuleert het zo: "Informatie
kun je overal krijgen; maar het is
r te vertellen".
En met die opmerking heeft ze de
knuppel in het hoenderhok ge
gooid, want dat lokt onmiddellijk
de vraag uit waar de man eigenlijk
wordt ingepast in deze cursus. Aan
een samengaan in de VOS-cursus
menen de vrouwen nog niet toe te
zijn. Ze willen eerst zelf een hele
boel te weten komen en dan pas
met de mannen erbij praten. Ze wil
len heel duidelijk uit dat "rolpa
troon" maar vinden het nodig eerst
hun eigen positie heel duidelijk te
bepalen. Misschien dat er in de ver
volgcursus, die in voorbereiding is,
een plaatsje wordt ingeruimd voor
de verhouding man-vrouw.
Aandachtig luistert een groepje vrouwen naar wat een medecursiste te vertellen heeft.
Werkgroep
In Leiden is begin van dit jaar een
Werkgroep VOS-cursussen opge
richt, waarin vertegenwoordigd
zijn: M.V.M. Rooie Vrouwen, Volk
suniversiteit, NW en ongeorgani
seerden. Deze werkgroep gaat in
samenwerking met de Zuidhol
landse werkgroep Education Per
manente in Leiden VOS-cursussen
organiseren. Deze cursussen die
voor iedereen open staan zullen in
de buurt- en clubhuizen worden
gegeven. In september hoopt de
werkgroep te kunnen beginnen in
De Mirt, Het Mierennest, de Volk
suniversiteit de huishoudschool
aan het Rapenburg. Ook het NW
gaat door met VOS-cursussen.
Het is de bedoeling dat bij deze cur
sussen het voorbeeld van het NW
wordt gebruikt nl. de cursisten zelf
laten bepalen waarover wordt ge
sproken. De gedachten gaan uit
naar 12 ochtenden. Ook de werk
groep zit weer met het probleem
subsidie. De kosten van de cursus
sen in Noord-Holland lagen ronde
de 50 en dat vindt de werkgroep
eigenlijk een beetje te veel. Daarom
hoopt men dat er zoals in Dord
recht, waar dankzij de gemeentelijk
subsidie de kosten voor de deel
neemsters zeer laag gehouden
konden worden, ergens nog een
gaatje voor een financiële bijdrage
wordt gevonden.
Op vrouwen die zich voor de VOS-
cursussen willen inzetten doet de
werkgroep een beroep zich op te
geven, als "organisatrice van voor
cursus. Daarvoor hoeft geen kader-
training te worden gevolgd (zoals
voor begeleidster) goede wil en ge
zond verstand kunnen "wonderen
verrichten". Informatie bij Marijke
Ludwig, Van Ostadestraat 64, Lis-
se, tel. 02521-13283.
Maijoke Schepel, Johan de Wit-
straat 47, Leiden, tel. 071-153047.
Toos Harteveld, Stieltjesstraat 48,
Leiden, tel. 131854.
Ook over.de aanmelding voor deel
nemen aan deze cursussen kan men
zich tot deze adressen wenden.
BERLIJN (AP) - De Oostduitse au
toriteiten .hebben gemeld dat zij
twee Westduitse grenswachten
hebben opgepakt, die de grens tus
sen Oost-en West-Duitsland waren
overgestoken en op Oostduits
grondgebied terecht waren geko-
Het officiële Oostduitse persbu
reau ADN noemde het incident een
„ernstige grensschending". Het in
cident zou gisterochtend hebben
plaatsgevonden in de buurt van het
stadje Kella tegenover de West
duitse deelstaat Hessen.
De regering in Bonn heeft inmid
dels bevestigd dat de twee West
duitsers worden vastgehouden.
Minister van binnenlandse zaken
Werner Maihofer heeft verklaard
dat wordt aangenomen dat de
Oostduitsers de twee grenswach
ten hebben ontvoerd en naar Oost
duits grondgebied hebben overge-
Boeling ontkende in een interview
dat er sprake van grensschending is
geweest. Tijdens het interview
werd de mogelijkheid naar voren
gébracht dat de Oostduitse actie
een vergeldingsmaatregel kan zijn
voor een grensincidént vorig jaar
december. Tijdens dit incident
vluchtte een Oostduitser naar het
Westen en doodde daarbij twee
Oostduitse grenswachten.
Een Westduitse rechtbank be
paalde dat de man, Werner Wein-
hold, uit zelfverdediging had ge
handeld en sprak hem vrij. Een
aanklager in Essen liet hem echter
weer arresteren op grond van het
feit dat Weinhold de twee grens
wachten had neergeschoten en
geen melding van zelfverdediging
had gemaakt. De zaak heeft heel
wat stof in West-Duitsland doen
opwaaien. Oost-Duitsland kent de
doodstraf en de Westduitse wet
verbiedt het om personen terug te
sturen naar een land waar zij waar
schijnlijk worden geëxecuteerd.
LEIDEN - Het derde programma
van de zwemkampioenschappen
van de kring Gouwe-Rijnstreek
werd gisteravond gezwommen in
"De Vliet" in Leiden. Nog sterker
dan op de eerste twee dagen wer
den de wedstrijden beheerst door
drie zwemmers: Edward Maasdijk
(Zijl/LGB), die dit jaar voor het
eerst in de onder 16 groep uitkomt,
maar daar al meteen veruit de snel
ste zwemmer van de kring is, en de
AZC-ers Helma van Brakel en Ge
rard Bosman, die uitkomen in de
leeftijdsgroep onder veertien. Deze
drie wonnen in De Vliet alle drie de
er in hun categorie te
ROTTERDAM - "Als je maar blijft hopen, zie je dat er altijd
nog wel iemand komt", aldus een gelukkig voorzitter van
de basketbalvereniging Rotterdam-Zuid. Op het allerlaat
ste ogenblik slaagde de club er in een bescheiden sponsor
aan te trekken, een sponsor die het in ieder geval mogelijk
maakt dat de Rotterdamse club volgend seizoen in de ere
divisie uitkomt.
Maandagavond kwam men "rond"
met de nieuwe sponsor, wiens
naam eind deze week openbaar zal
worden gemaakt en gistermorgen,
op de allerlaatste dag kon Wim
Hakman, RZ-praeses, de Rotter
damse club inschrijven voor de
eredivisie.
De nieuwe sponsor maakt het mo
gelijk dat er komend seizoen com
petitie kan worden gespeeld. De
kosten daarvan zijn namelijk niet
gering, bovendien zullen de spelers
hun medische verzorging behou
den en zullen de uitwedstrijden per
bus kunnen worden gemaakt. Het
budget is echter niet voldoende om
een trainer-coach te betalen en ze
ker geen een of twee Amerikaanse
spelers. Maar ook hier is het leed
een beetje gelenigd, want een sym
pathisant van het Rotterdamse
basketbal (en ditmaal niet de ge
meente) "schenkt" de club een
Amerikaanse speler-trainer. Hier
door zal de vereniging geen be
hoefte meer hebben aan Jan Bruin,
die de clyb vele jaren heeft gediend.
De coach die het nieuws gisteren
van voorzitter Hakman te horen
kreeg, is gisteravond ingelijfd bij
Pioneer Punch, waar men hem al
eerder had gepolst voor de functie
van trainer-coach.
Rotterdam-Zuid is dus voor het
komend seizoen voor een gedeelte
geholpen. Voorzitter Hakman: "Ik
zoek nu nog een coach en dast
wordt wellicht iemand uit de ver
eniging en nog zo'n gulle gever,
waardoor we nog een tweede Ame
rikaan kunnen aantrekken". Bij
Rotterdam-Zuid zou men graag
Graig Cassault terugzien. Deze
Amerikaan is overigens in verge
vorderde onderhandeling met Arke
Stars uit Enschede.
Door het inschrijven van
Rotterdam-Zuid op het laatste
moment bestaat de eredivisie bas
ketbal het volgend seizoen weer uit
tien ploegen. Blue Stars dat spon
sor Gerard de Lange zag vertrek
ken, zal uitkomen in de eerste divi
sie, terwijl de kampioen van het af
gelopen seizoen in die klasse BC
Jan Dekker
Markt zich ook heeft opgegeven
voor het avontuur op het hoogste
niveau. De eredivisie heren zal het
volgend seizoen bestaan uit de vol
gende ploegen: Kinzo (Amstel
veen), Delta Lloyd (Amsterdam),
Nationale Nederlanden Donar
(Groningen), Arke Stars (Ensche
de), Remington (Den Bosch), BC
Markt (Utrecht), Mercasol (Leiden),
BC Markt is momenteel in de
slag om de Buitoni-spelers Emiell
Hagens en Cock van de Lagemaat
aan te trekken, terwijl de Utrech
tenaren ook belangstelling heb
ben voor Frans Valkenburg van
Arke Stars. Arke Stars wordt vol
gend seizoen gecoacht door de
Amerikaan Lace Strong. Delta
Lloyd trok de Blue Stars-spelers
Frans Stiphout en Nico Boots aan,
plus Karei Vrolijk van Kinzo.
Buitoni (Haarlem), Pioneer Punch
(Delft) en Rotterdam-Zuid.
In de overschrijvingsperiode die
nog tot het einde van deze maand
duurt, zijn tot op heden niet veel
spectaculaire transfers. Jan Dek
ker, de spelverdeler van
Rotterdam-Zuid gaat het volgend
seizoen voor Remington spelen en
dat is dan wel de meest opzienba
rende overschrijving tot nu toe.
Na vele jaren bestaat de kans dat de
competitie in de eredivisie dames
spannend gaat worden. Blue Stars,
het afgelopen seizoen voor de ne
gentiende maal landskampioen, is
uit elkaar gevallen. Vier oud-
internationals zijn gestopt, terwijl
twee internationals, Lia van
Reemst en Gerda Schouten over
schrijving hebben aangevraagd
naar het Amsterdamse Delta Lloyd
dat eveneens Karen Bos (White
Stars), ook al een international, ziet
komen.
De beste prestatie van de avond
kwam van Edward Maasdijk, die op
de 400m vrij dicht bij zijn kringre
cord (4.31.1) kwam.
UITSLAGEN
100m schoolslag meisjes 0/10: 1)
Annemarie de Bruin ZijlijLGB
1.39.6, idem jongens: 1) Freek Prins
AZC 1.41.7.
400m vrije slag
meijes 0/12: 1) Inge van Veen ASC
5.23.5, meisjes 0/14: 1) Helma van
Brakel AZC 4.55.5, meisjes 0/16: 1)
Ria Hassefras Zijl/LGB 5.09.0, da
mes- 1) Rosemary Vonk Zijl/LGB
5.05.5, jongens 0/12: 1) Egbert Jan
v.d. Berge AZC 5.18.1, jongens 0/14:
1) Gerard Bosman AZC 4.47.8, jon
gens 0/16: 1) Edward Maasdijk
Zijl/LGB 4.32.5, heren: 1) Alex
Szirmai LZ'86 4.43.6.
100m rugslag
meisjes 0/14: 1) Helma van Brakel
AZC 1.15.2 2) Marie Louise van
Schaik AZC 1.15.4, meisjes 0/16: 1)
Irma Markesteyn BZ&PC 1.16.7,
dames 1) Rosemary Vonk
Zijl/LGB 1.15.1, jongens 0/14: 1)
Gerard Bosman AZC 1.13.5, jon
gens 0/16: 1) Edward Maadijk
1.10.8, heren: 1) Alex Szirmai LZ'86
1.09.0.
100 m vlinderslag
meisjes 0/14: 1) Helma van Brakel
AZC 1.17.2, meisjes 0/16: 1) Ria
Hassefras Zijl/LGB 1.13.1, dames
1) Marli van Winsen AZC 1.17.2,
jongens 0/14: 1) Gerard Bosman
AZC 1.12.7,jongens0/16: l)Edward
Maasdijk Zijl/LGB 1.09.6, heren: 1)
Peter Wolters Zijl/LGB 1.08.6.
4xl00m wisselslag est. dames 1.
AZC 5.04.9,2. Zijl/LGB 5.08.8, idem
heren: l.Zijl/LGB4.34.5,2. BZ&PC
4.41.5.
Donderdag wort er weer gezwom
men, in het Batensteinbad in
Woerden. Aanvang 18.30 uur.
Studenten
pastores
tegen
politieke
discriminatie
Het Landelijk Beraad Studen
tenpastores in Nederland, waarvan
het secretariaat in Leiden gevestigd
is, besloot op een conferentie in
Driebergen, adhesie te betuigen
met het standpunt van de Amster
damse studentenpastores in de dis
cussie over de doelstelling van de
Vrije Universiteit. Zij keren zich
tegen politieke discriminatie met
behulp van deze doelstelling. Ook
stuurden de deelnemers een brief
aan de synode van de Geref. Ker
ken waarin wordt aangedrongen op
verbreding en verzakelijking van
de discussie met betrekking tot de
"zaak-dr. Wiersinga".
wordt, dat het hier niet gaat c
geïsoleerde figuur maar om een
klimaat van denken en geloven dat
zich ook buiten de Geref. Kerken
voordoet.
De kerkelijke hulporganisaties
in Nederland, Duitsland, Engeland,
Oostenrijk en de Ver. Staten heb
ben besloten, hun financiële steun
aan ontwikkelingsprojekten in Pa
raguay stop te zetten, omdat door
grootscheepse arrestatie van me
dewerkers het onmogelijk is, het
ontwikkelingswerk volgens de
oorspronkelijke opzet voort te zet
ten.
Premier Vorster van Zuid-
Afrika heeft negatief gereageerd op
het beroep dat de zwarte deken van
Johannesburg, Desmond Tutu, on
langs op hem deed om onmiddel
lijk maatregelen te nemen ter op
lossing van het rassenprobleem. De
premier weigerde ook, zijn ant
woord aan de deken voor publika-
tie vrij te geven.
"De Spaanse communistische
partij heeft de gedachte dat gods
dienst opium voor het volk zou zijn,
allang opgegeven. Zij heeft hier
voor wel een uitbrander gekregen
van de Sowjet-Unie, maar daar
hoeven de Spaanse communisten
zich niets van aan te trekken. Wij
streven naar een Spaanse socialis
me"
Dat zei Manuel Azcarate, theoreti
cus van de Spaanse communisti
sche partij, tijdens een forum aan
de universiteit van Madrid. Hij
deelde mee, dat veel gelovige ka
tholieken goede en zelfs vooraan
staande en offerbereide partijgeno
ten zijn.
Herv. Kerk: beroepen te Olde-
broek J. Vroegindewey Katwijk
aan Zee; aangenomen naar Elburg
J. Kruijt Wierden, naar Middelhar-
nis J. E. de Groot Neerlangbroek,
naar Utrecht (Diaconessenhuis) H.
A. Winkel Bloemendaal; bedankt
voor Hardinxveld M. Verduin Bra
kel. Geref. Kerken: beroepen te
Bunschoten J. B. Kuhlemeier Vor-
den, te De Lier P. J. Westerneng
Barneveld. Chr. Geref. Kerken: be
roepen te Lisse H. P. Brandsma te
Amersfoort; bedankt voor
Nieuw-Vennep J. Brons Veenen-
daal. Overleden: C. van Herwaar
den, 47 jaar, herv. Harderwijk en M.
J. C. Blok, 61, geref. vrijgemaakt
Voorburg.
