nee
FNV zegt
tegen loonbod
van het kabinet
Lubbers voor tweede luchthaven
l
De basisbeurs
voor studenten
gaat omlaag
ZOMERKORTING
Protest tegen vrijstellingen dienstplicht
'Plannen over de
kinderbijslag
erg onduidelijk'
daar blijft'n mens gezond bij!
Vragen van CHU over
acties van gemeenten
Nu bi j 3 SUISSES
pi2,5%%|
Nu guldens voordeel
bij 3 SUISSES
DINSDAG 15 JUNI 1976
BINNENLAND
AMSTERDAM - Een aantal orga
nisaties, waaronder de Rooie
Vrouwen en Dolle Mina, heeft gis
teren bij minister Vredeling gepro
testeerd tegen diens voorstel om
per juli van dit jaar vrijstelling van
militaire dienst te geven aan ge
huwde mannen die kostwinner
-zijn. In een open brief aan de minis
ter wordt de voorgestelde maatre
gel "discriminerend" en "gevaar
lijk" genoemd.
De maatregel bestendigt volgens
de organisaties weer het huwelijk
als enige mogelijke samenlevings
vorm. "Hiermee doorkruist u het
ontwerp-verkiezingsprogramma
van uw eigen partij, waarin staat
dat de PvdA voor alle duurzame
samenlevingsvormen gelijke rech
ten en plichten wil laten gelden. De
maatregel werkt dus discrimine
rend ten aanzien van ongetrouwde
mannen, samenwonende mensen
e.d.", aldus de brief. Het voorstel is
gevaarlijk, omdat het volgens de
organisaties vervroegde huwelij
ken (kinderhuwelijken) stimuleert,
met alle gevolgen van dien. "De
kans op scheiding na de dienst is
groot en een scheiding heeft
enorme sociaal-economische ge
volgen", zo wordt opgemerkt.
Aangezien de gehuwde man ook
nog kostwinner moet zijn gaat deze
maatregel naar de mening van de
organisaties regelrecht in tegen de
door minister Boersma voorge
steldeen door staatssecretaris Mer-
tens "warm bepleite" ideeën van
deelarbeid voor man en vrouw.
Volgens het voorstel van Vredeling
ADVERTENTIE
zouden gehuwde mannen, die niet
full-time werken en dus grote kans
hebben dat hun in deeltijd wer
kende echtgenotes meer verdienen
dan de kostwinnersvergoeding,
toch in dienst moeten. "Dus weer
een doorkruising van de voorstel
len van andere ministeries van dit
kabinet", zo concluderen de orga
nisaties.
WOERDEN (SP, ANP) - De circa 19 gulden netto per
maand voor de doorsnee werknemer die het kabinet jl vrij
dag in het loonoverleg heeft aangeboden is voor de Feder
atie Nederlandse Vakbeweging te weinig. "Het is geen ba
sis voor overeenstemming. Regering en werkgevers zullen
meer op tafel moeten leggen", aldus FNV-voorzitter Wim
Kok.
De kans op een hernieuwd rege-
ringsingrijpen in de lonen wordt
met die opstelling levensgroot. De
FNV-top blijft zich daar overigens
tegen verzetten. Kok heeft niet de
indruk gekregen dat het nu op ta
fel liggende "pakketje van Boers
ma" het laatste woord van de re
gering is. Hij blijft dan ook vas
thouden aan de 102 gulden per
maand voor iedereen vanaf 1 juli.
Ook het plan om nu alvast afspra
ken te maken over de lonen in 1977
valt bij de FNV niet in goede aarde.
"Daar is het nu nog veel te vroeg
voor", zei Kok na afloop van de fe-
deratieraad in Woerden. De FNV
vindt ook dat de decorstukken in
het nu opgevoerde toneelstukje
over de lonen niet goed staan.
Droomwereld
Alleen al het uitblijven van het wet
sontwerp vermogensaanwasdeling
maakt het de vakbeweging onmo
gelijk een loonakkoord te sluiten.
Ook de tegenvallende prijsontwik
keling zit de FNV erg dwars. Minis
ter Lubbers gaat uit van een
droomwereld, vindt de federatie.
DEN HAAG (SP) - Een aantal Ka
merleden van de CHU wil van de
regering weten wat zij vindt van de
acties van drie gemeentebesturen
tegen de Stevin Groep.
In de gemeentebesturen van Gro
ningen. Rotterdam en Haarlem zijn*
stemmen opgegaan om de Stevin
Groep, een Nederlands bouwbed
rijf dat in Chili wil gaan investeren,
geen gemeentelijke orders meer te
geven.
Het bedrijf isal sinds 1972, nog voor
de rechtse staatsgreep, bezig met
bodemonderzoek in Chili om te
ontdekken of men op grote schaal
mineralen kan winnen uit het zee
zand van de Chileense kust
Vorig jaar juli werd in Chili bekend
gemaakt dat de Stevin Groep voor
ongeveer 150. miljoen gulden in
Chili zou gaan investeren. Daar
door zou Nederland de grootste in
vesteerder in Chili worden.
In een aantal gemeenten in Neder
land werd daarop gereageerd met
dreigende woorden over een boy
cot. Omdat ongeveer 50 procent
van de Nederlandse opdrachten
voor het bedrijf gegeven wordt
door lagere overheden, zou een
boycot door een aantal daarvan,
hard aankomen voor de Stevin
Groep.
De CHU wil nu van de regering we
ten wat zij er van vindt als gemeen
ten zich met buitenlandse politiek
gaan bemoeien en welke effecten
een eventuele boycot voor de
werkgelegenheid zal hebben.
De raad van bestuur van de Stevin
•Groep heeft in afwachting van ge
sprekken met de betrokken ge
meentebesturen de hervatting van
de werkzaamheden in Chili uitge
steld.
De gemeenteraad van Groningen
heeft inmiddels haar afkeuring uit
gesproken over de wijze van be
sluitvorming van het college van
burgemeester en wethouders in de
"kwestie Stevin".
Een motie, ingediend door het
CDA. VDD en het GPV. waarin het
college een vorm van onzorgvuldig
bestuur werd verweten, haalde het
Burgemeester H. Buiter gaf toe dat
de wijze van besluitvorming niet
"de meest geëigende" was en dat in
volgende geyallen een andere pro
cedure gehanteerd zal worden.
Sterke nadruk legt de FNV ook op
de samenhang tussen de matiging
en de door de vakbeweging
geëeiste sociale hervormingen.
"Het woord is nu aan de politiek en
de werkgevers om die zaken hard te
maken". Als daar over een dag of
tien geen uitsluitsel over is zal de
FNV zijn wensen in de bedrijfstak
ken bij de werkgevers op tafel leg
gen.
Grote moeite
De verbondsraad van het CNV
heeft gisteren nog geen standpunt
kunnen bepalen over de voorstel
len van het kabinet voor het ar
beidsvoorwaardenbeleid voor de
tweede helft van 1976. De leden van
de verbondsraad - waarin de voor
zitters van de bij het CNV aangeslo
ten bonden zitten - hebben wel
"grote moeite" met de loonvoor-
stellen.
Volgens het kabinet zou de modale
werknemer er qua koopkracht niet
op achteruit gaan, maar binnen het
CNV heeft men daar ernstige twij
fels over. De leden van de ver-
bondsraad willen eerst nog beraad
voeren in eigen kring over de in
houd van de regeringsvoorstellen
en over de berekeningen die daar
bij van de kant van de regering zijn
verstrekt.
In hun bondsraden en bondsbestu-
ren wil men de uitkomsten bespre
ken en vergelijken met de effecten
van een volledige prijscompensa
tie. In een extra vergadering op
vrijdag 18 juni komt de verbonds
raad van het CNV dan opnieuw bij
een. aldus een mededeling van het
CNV.
ROTTERDAM - Burgemeester
Van der Louw van Rotterdam in
gesprek met professor Tinbergen
(midden) tijdens het gisteren in het
Rotterdamse Hilton hotel begonnen
internationale zuster-
havencongres Kobe-Seattle-
RotterdamRechts de heer Simon-
son, president van de haven van
Seattle. Het congres zal drie dagen
duren. Professor Tinbergen hield op
de eerste dag een inleiding over
"samenwerking tussen havens ais
onderdeel van ontwikkelingssa
menwerking"
Parlementaire
delegatie voor
bezoek Rusland
DEN HAAG (ANP) - De Neder-
landse parlementaire delegatie, die
van 12 tot 19 augustus aanstaande
een officieel bezoek aan Rusland
brengt, is thans samengesteld. De
delegatie wordt geleid door
Tweede-kamervoorzitter Vonde
ling (PvdA).
De overige leden van de delegatie
zijn de Eerste-kamerleden de Vries
(CHU) en Ymkers (CPN) en de
Tweede-kamerleden De Boer
(ARP), Andriessen (fractievoorzit
ter KVP), Van der Doef (PvdA) en
Ploeg (WD).
Het programma van het bezoek
staat nog niet vast. De Nederlan
ders hebben hun wensen al ken
baar gemaakt.
Jukkema nog in
solo-zeilrace
PLYMOUTH (SP) - Er is een
teken van leven opgevangen
van Henk Jukkema, een van
de weinige overgebleven Ne
derlanders die deelnemen aan
de transatlantische solo
zeilrace van Plymouth naar
New Hampton. Over Jukke-
ma's lot bestond grote onze
kerheid.
Via een passerend schip liet
hij weten dat zijn positie za
terdagavond 44 graden noord
erlengte en 15.45 graden wes
terbreedte was.
Inmiddels blijkt dat de race
voor sommige zeilers een
drama is geworden. Behalve
het uitvallen van de Neder
landers De Jong en Roemers
is afgelopen weekeinde onder
de kust van Bretagne de Fran-
caise Dominique Berthier uit
geput gevonden. Ze was een
van de vier vrouwen in de ra-
Haar jachtje is vermoedelijk
tijdens een storm gezonken.
Ze heeft dagenlang in een
reddingsvlot rondgedreven.
Een andere deelnemer, de Brit
Toni Bullimore, kreeg brand
aan boord van zijn schip Pri-
maran. Hij is door een Libe
riaanse tanker opgepikt. Zijn
landgenoot Jock Brazier heeft
de strijd gestaakt.
In totaal hebben nu tien deel
nemers de strijd opgegeven.
De Nederlandse kanshebber
Gerard Dijkstra heeft de helft
van de race er al opzitten. Over
de positie van de Nederlander
Eilco Kasemier is niets be
kend.
DEN BOSCH (SP) - KVP-
fractieleider Frans Andriessen
vindt de regeringsplannen over de
kinderbijslag nog veel te onduide
lijk om nu al akkoord te kunnen
gaan met het miljard dat die voor
stellen zouden moeten besparen.
De voorman van de KVP heeft dat
gisteravond gezegd in Den Bosch
aan het einde van een werkbezoek
van het CDA aan de Brabantse
hoofdstad.
De plannen van de regering moeten
volgens Aqdriessen worden open
gesteld voor inspraak van maat
schappelijke organisaties. Daarbij
moet ook ter sprake komen of het
verschil tussen gezinnen met kin
deren en gezinnen zonder kleiner
gemaakt moet worden. "In de kin
derbijslag moet de uitkering naar
draagkracht gehandhaafd blijven",
z ei hij.
Andriessen vond de loonvoorstel-
len van het kabinet moedig en rea
listisch. "Ik steun ze daarom ook.
Niet omdat ik het allemaal leuk
vind, maar omdat loonmatiging
nodig is voor behoud van dc( werk
gelegenheid", zei hij.
De PwlA kreeg van de KVP'er een
paar fikse vegen uit de pan. "De
PvdA heeft te lang de ogen gesloten
voor de bittere noodzaak om de
loonkosten te drukken. Te lang
heeft men willen volhouden dat re
geren vooral is: Leuke dingen voor
de mensen doen. Nu de PvdA - vijf
voor twaalf - tot de ontdekking
komt dat we er niet zo fraai voor
staan, is verwarring en paniek haar
deel", zei hij.
Volgens Andriessen proberen re
gering en PvdA de aandacht van de
noodzakelijke bezuinigingen af te
Andriessen
leiden door de schijnwerper te rich
ten op maatschappij
hervormingen. "Tegelijkertijd
verwijt men mij dat ik hai*de uit
spraken heb gedaan in het Kamer
debat over de misgelopen Zuidaf-
rikaanse order. Ik zou wel eens wil
len weten wat er hard is aan het stel
len van het feit dat de voornaamste
taken van de regering op dit mo
ment zijn het bestrijden van de
werkloosheid van 250.000 man en
het tegengaan van de inflatie. Ik
ben niet hard als ik dingen vraag
die in het belang van de gewone
mensen hard nodig zijn", zei de
fractieleider van de KVP.
DEN HAAG (ANP) - Ook de beurs
student zal een veer moeten laten
nu de rijksoverheid bezuinigingen
in de groei van de lasten voor col
lectieve voorzieningen wil aan
brengen. Staatssecretaris Klein van
onderwijs en wetenschappen heeft
de Tweede Kamer bericht, dat het
kabinet voorstelt voor het nieuwe
studiefinancieringsstelsel d^ ba
sisbeurs met ongeveer 140 per
jaar te verminderen, de aanvul
lende beurs op het voorgestelde ni
veau te handhaven en het plafond
van de rentedragende lening te
verhogen.
Er ligt bij de volksvertegenwoordi
ging een nota studiefinanciering
waarvan dr. Klein hoopt, dat ze op
zeer korte termijn behandeld
wordt. Hij wijst er in zijn brief op,
dat het nieuwe studiefinancie
ringsstelsel meer dan het huidige
het karakter heeft van een sociale
voorziening. Beperking van de
structurele verzwaring van de col
lectieve lastendruk noopt tot her
overweging van prioriteiten en
daarbij dient ook de studiefinan
ciering te worden betrokken.
Binnen het huidige studiefinancie
ringsstelsel hebben de voorge
stelde maatregelen geen invloed op
de hoogte van de uitkeringen. Ze
moeten wel invloed hebben voor de
hoogte van de basisbeurs in het
nieuwe stelsel. Het kabinet vindt,
dat de gevolgen gemiddeld niet
groter mogen zijn voor de indivi
duele studerenden dan de gevolgen
voor het beschikbaar inkomen van
de huishoudens.
Nederlanders
uit Spaanse
cel ontsnapt
CADIZ (AP) - Vier Nederlanders
zijn gisteren uit de plaatselijke ge
vangenis van Cadiz ontsnapt door
een tunnel die'ze vanuit de gevan
genis naar buiten toe hadden ge
graven, zo heeft de Spaanse politie
bekend gemaakt.
De ontsnapping werd bemerkt
door een militaire patrouille die
buiten de gevangenispoort de
ronde deed en op de tunnel stootte
De gevangenisdirecteur heeft be
kend gemaakt dat na het tellen van
de overblijvende gedetineerden is
komen vast te staan dat de ont
snapte vier allen Nederlanders zijn
te weten de 31-jarige Mauntz ten
Broeke, de 30-jarige Marinus Bee-
rendonk, de 25-jarige Martin Rede-
ker en de 29-jarige Eduard Rede-
ker. De woon- of geboorteplaats
van de vier ontsnapte Nederlanders
werd niet bekend gemaakt.
Volgens de politie zaten ze een straf
uit voor het handelen in verdo
vende middelen. Ze werden in de
Spaanse havenstad Algeciras gear
resteerd toen ze probeerden een
niet nader omschreven hoeveel
heid drugs, die ze in Marokko had
den gekocht Spanje binnen te
smokkelen.
De Spaanse politie en de Guardia
Cibil zijn in het gehele Andalusi-
sche gebied een intensieve klop
jacht naar de ontsnapte gevange
nen begonnen.
ADVERTEN"
DEN HAAG (SP) - Om de groei van
het internationale luchtvaartver-
keer op te vangen voelt de regering
meer voor het stichten van een
tweede nationale luchthaven dan
voor uitbreiding van Schiphol of
van de kleinere regionale vliegvel
den.
Dit blijkt duidelijk uit de nota van
minister Lubbers (Economische
Zaken) over de Nederlandse eco-
Een nieuwe nationale luchthaven
in de Markerwaard of Noord-
West-Brabant heeft de meeste
voordelen, zo laat de minister door
schemeren. Een nadeel zijn de hoge
kosten. Tussen 1.7 en 3,5 miljard in
1985, heeft het Centraal Plan Bu
reau eens uitgerekend. Maar daar
tegenover staat vermindering van
de geluidshinder en de verkeersd
rukte ir, de buurt van Schiphol.
Bovendien: de aanleg van een
tweede luchthaven geeft handen
vol werk. "Berekeningen hebben
uitgewezen dat een tweede luch
thaven een werkgelegenheidsim-
puls kan betekenen - op de luch
thaven zelfèn in nieuwe bedrijvig
heid - van een aantal arbeidsplaat
sen in de orde van grootte van enige
tienduizenden", zo schrijft minister
Lubbers.
Voorzieningen
Op de toekomstige luchthaven zul
len ongeveer 30.000 mensen werk
vinden. Dat betekent dat in de
buurt er van 30.000 woningen ge
bouwd moeten worden. Die werk
nemers nemen hun gezinnen mee.
En dat betekent weer dat er in de
omgeving van het "nieuwe Schip-
h voor 120.000 mensen voorzie-
n (en moeten worden getroffen.
i winkels tot zwembaden.
I\_g deze zomer zal het kabinet-
Den Uyl uitmaken waar een even
tuele tweede nationale luchthaven
zal komen. Of een "nieuw Schip
hol" nodig is wordt door een vol
gend kabinet beslist. Dat betekent
dat vóór 1978 geen knopen worden
doorgehakt.
Momenteel houdt de Rijks Plano
logische Commissie zich bezig met
de meest geschikte plaats voor een
nieuwe luchthaven. Er zijn vijf
kandidaten: de Markerwaard, Din-
teloord, de Maasvlakte, Leerdam
en Goeree en Overflakkee. De
nieuwe IJsselmeerpolder en
Noord-West-Brabant zijn het meest
kansrijk.
Als de vestigingsplaats eenmaal
vaststaat, hoeft er in de andere
plaatsen geen rekening meer wor
den gehouden met de mogelijkheid
van de bouw van een tweede natio
nale luchthaven.
Vraag
De grote vraag is - en daar tobt ook
het kabinet mee - of een nieuwe
luchthaven wel nodig is. Kan niet
worden volstaan met de aanleg van
een vijfde baan op Schiphol? Tot
voor kort leek de groei bij het
luchtverkeer er uit. De oliecrisis en
de economische teruggang gingen
niet ongemerkt voorbij. De opti
mistische prognoses versomber
den snel. Werd aanvankelijk een
groei van het aantal passagiers
voorspeld tot 80 miljoen in 2000, vo
rig jaar verwachtte men nog maar
een staging tot 40 miljoen. Bij zo
weinig passagiers is een tweede na
tionale luchthaven overbodig.
De wind waait nu weer uit een an
dere hoek. In z'n nota over de eco
nomie maakt minister Lubbers
duidelijk dat de aanleg van een
"tweede Schiphol" nodig is. De
"magere jaren" voor het luchtver
keer lijken voorbij. Bij herstel van
de wereldeconomie, die zich thans
inzet, zal eeft'duidelijke hervatting
van de groei van de luchtvaart op
treden, verwacht de minister. Wel
voegt hij er aan toe dat de formida
bele jaarlijkse groeicijfers uit het
verleden zich de komende tijd
waarschijnlijk niet meer zullen
voordoen.
Schiphol kan dit allemaal niet meer
aan. "Beslissingen over het al dan
niet treffen van aanvullende voor
zieningen zullen op niet al te lange
termijn moeten worden genomen",
vindt Lubbers.
Mogelijkheden
Er zijn drie mogelijkheden om de
groei van het luchttransport op te
vangen:
uitbreiding van Schiphol. De re
gering voelt daar niets voor, omdat
het de geluidshinder in de Haar
lemmermeer zou vergroten en een
extra belasting betekent voor het
verkeers- en vervoersstelsel in de
omgeving.
versterkte inschakeling van de
regionale vliegvelden (zoals Zes
tienhoven, Welschap, Eelde,
Twente en Beek). Dit kost niet veel.
Maar in veel gevallen betekent het
een aantasting van het milieu. Ook
brengt zo'n "spreiding van het
vliegverkeer" grote nadelen mee.
"Door de daarmee gepaard gaande
kostenverhogingen voor de lucht
vaartmaatschappijen zullen de
mogelijkheden voor het exploite
ren van lijndiensten worden be
perkt", meent minister Lubbers.
Uit commerciële overwegingen
zijn de grote luchtvaartmaatschap
pijen voorstander van concentratie
van het luchtvervoer op een plaats.
het stichten van een tweede na
tionale luchthaven. Daarvan zijn de
voordelen veel groter dan de nade
len, zo maakt minister Lubbers
duidelijk.
5j op BREIGARENS
op SOKKEN op FITALON
gezondheidsondergoed
Botermarkt 13, Leiden
