KRYPTOGRAM
Anatoli Karpov
gedistingeerde en
rustige jongeman
EINDSPEL: KOELBLOEDIG REKENWERK
In uitgifteprogramma 1977een
merkwaardige verkiezingszege!
Kom er ACHT-er
He! goede
principe
bij een
volgbod
Oplossing
vorige puzzel
KOM ER ACHTER
ZATERDAG 12 JUNI 1976
De vitale prof. dr. Euwe kon na afloop van de vierkamp, ter
jcre van zijn 15ste geboortedag, met voldoening terugzien op de
gespeelde partijen.
Een dag vóór zijn verjaardag verscheen hij in gezelschap van
wereldkampioen Anatoli Karpov, bondscoach Hans Bouw
meester en gespreksleider Alexander Münninghoff voor de
NOS-televisie. Na een bespreking, via demonstratiebord, van
de 30ste partij uit de match Euwe-Aljechin (1935), gaf Karpov
een kleine analyse van zijn tweede partij met Jan Timman. Zo
[leerde heel schaakminnend Nederland de nieuwe wereldkam
pioen nader kennen als een rustige en gedistingeerde jonge
man.
Stelling na 19Tc8
Na afloop van het gespek overhan-
jiigde sportjournalist-auteur Bob
Bpaak aan prof. Euwe een fraaie
Video-recorder, waarmee de oud-
Wereldkampioen zeer was ingeno-
jmen.
Ik geef u de meest inhoudrijke
Wartijen uit de vierkamp, die gote
■belangstelling in Amsterdam trokken.
Wit: Jan Hendrik Timman
Zwart: Anatoli Karpov
NIMZO-INDISCH
h. d2—d4 Pg8—f6 2. c2c4 e7—e6
3. Pblc3 Lf8b4 4. Lel—g5
((Deze oude voortzetting speelt Tim_
(man gaarne en boekt er goede suc-
>en mee. De Samisch-variant 4. a3
jstaat in het moderne schaak even-
?ns hoog genoteerd) 4 c7c5
d4d5 d7—d6 6. e2—e3 e6xd5 7.
c4\d5 Pb8—d7 8. Lfl—d3 Dd8—a5 9.
tPgl—e2 Pf6xd5
(Het pionoffer van wit is bekend,
(evenals het daaropvolgende pionoffer
jop c3. Zwart moet echter accuraat
spelen, anders kïjgt hy een gevaar
lijke aanval te verduren) 10. 0—0
Lb4xc3 11. b2xc3 c5—c4!
(Een nieuwtje van de wereldkam
pioen. Uit het verdere verloop zien
we dat Timman de opening zeer
grondig heeft onderzocht. Op 3,2 Lc4?
volgt 12P5b6 en wit verliest
een stuk, omdat Pg5 ongedekt staat)
12. Ld3—f5! f7—f6 13. Pe2—d4!
(Opnieuw zeer sterk. Na 13
fg5: 14. Dh5+ zit zwart in moeilijk
heden daar 14 g6 faalt op 15.
1*6hg6: 16. Dh8:-r Pf8 17. f4!
enzovoort. Uit de laatste zetten kun
nen we vaststellen dat Timman is
„uitgegroeid" tot een echte groot
meester!).
13Pd5—e7 14. Lfxd7+ Lc8x
d7 15. Lg5—f4 0—0 (Natuurlijk voelt
zwart niets voor 15Dc7 16.
Pf3 Pc8 17. Dd5 en zwart staat
slecht. Hy geeft daarom de pion
terug, maar ook daarna staat wit
zeer goed»
16. Lf4xd6 Tf8—e8 17. Tal—bl b7—b6
18. Ld6xe7 Te8xe7 19. Pd4—b5!
(Timman werkt steeds met kleine,
doch gevaarlijke dreigingen. Wan
neer zwart het paard slaat, volgt na
tuurlijk 20 Dd5-f en Te8 sneuvelt)
19Ta8—c8 (Zie diagram)
Let op de pionnenstructuur!
(Het is duidelijk dat wit nog even de
leiding heefb, maar gezien de struc
tuur a7b6c4 tegenover a2—a3 is
winst voor Timman moeilijk te be
reiken. Toch weet hij Karpov nog
voor penibele problemen te plaat
sen!)
20. Pb5d6 Tc8c7
21. Tbl—b4! Ld7e6
22. Ddl—f3! Da5d5
Ei* dregde 23. Da8+ met onmiddel
lijke winst.
23. Df3xd5 Le6xd5
24. Tfl—dl Ld5e6
25. Tdld4 Te7d7
26. f2—d3 Kg8—f8
27. Pd6b5 Tc7c5
28. a2a4 a7—a6
29. Pb5a3 Td7xd4
30. e3xd4 Tc5—c6
31. Pa3c2 a6a5
32. Tb4—b2 Kf8-e7
De rest is niet belangrijk meer. al
weet Timman nog iets moois te vin
den. 33. d5! Ld5: 34. Pd4 Tc5 (niet
Tdö wegens Pf5-i- enz.) 35. Tb6: h5
36. Kf2 Kd7 37. h4 Kc7 38 Te6! Kd7
39. Tb6 Kc7 40. Te6 Kd7 41. Ta6 Lb7
42. Tb6 Kc7 43. Te6 Kd7. Remise.
Een door beide spelers goed ge
speelde party.
OlafssonBrowne
I. d2—d4 Pg8f6 2. c2—c4 e7—e6 3.
Pgl—f3 b7b6 4. a2—«3 Lc8—b7 5.
Pbl—c3 d7d5 6. c4xd5 e6xd5 7
Lelg5 Lf8e7 8. e2—e3 0-0 9.
Lfl—e2 Pb8d7 10. 0—0 Pf6—e4
II. Lg5xe7 Dd8xe7 12. Tal—cl Tf8—
d8 13. Ddl—a4 c7—c5 14. Tfl—dl
a7a6 15. d4xc5 Pe4xc3 (De vraag is
of Pdc5: niet beter is. Het was tij
dens het toernooi al opgevallen, dat
Browne (de duivel!) wat angstvallig
speelde of zich niet voldoende had
voorbereid op deze vierkamp)
16. Tclxc3 b6xc5 17. Le2—fl! Pd7—f6
18. De4—h4 h7—h6 19. h2—h3 «6—a5
20. Pf3—h2 De7d6 21. Tc3—b3 Lb7
C6 22. Tb3d3 Ta8—b8 23. Td3—d2
Tb8—b6 24. Ph2—g4 Pf6xg4 25. Dh4x
g4 Dd6—f6 26. e3e4! d5—d4 27. Tdl
ci Df6e7 28. Dg4—f5 Lc6xe4 29.
Df5xc5 De7—f6 30. Dc5xa5 (Browne
is overspeeld en staat niet goed. U
zult zich verbazen over het slot
30Tb6d6 31. Tel—el Df6—f4
32. Td2e2 f7—f5 33. Da5—d2 Df4—
h4 4. f2—f3 d4d3(Praktisch het
enige. Voorlopig gaat voor wit alles
naar wens) 35. Te2-e3 Td6—c6 36.
f3xe4 Tc6—c2 en op dit mo
ment overschreed wit zyn bedenk
tijd!
Olafsson staat gewonnen, zoals
blykt uit 37. Ddl Df2-f 38. Khl d2
39 Tle2! (en niet zoals de Telegraaf
aangaf 39. De2?) en wit wint. (0—1).
TimroanBrowne
1 e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cd4: 4. Pd4:
Pf6 5. Pc3 a6 6. Lg5 e6 7. f4 Le7
8. Ddf 3 Dc7 9. 0—0—0 Pd7 10. Ld3
h6 11. Dh3 (Deze wending in ons
land nu welbekend sinds Donner er
mee van Spasski won, was misschien
voor de Amerikaan een surprise!) 11.
Pb6 12. Thfl Ld7 13. Lh4
(Nieuw!) Tc8 14. Dg3! e5 15. fe5:
de5: 16. Pf5! Lf5: 17. Lf6: Lf6: 18.
Tfo: De7: 19. Tdfl Tc6 20. a4 Lg5+
21. Kbl 0—0 22. Pd5 Pd5: 23. ed5:
Tb6 24. De5: De5: 25. Te5: Lf6 26.
Tf6! Tf6 27 c4 Tf4 (Hier was Browne
zoals gewoonlijk in hevige tijdnood)
28. a5 f6 29. Te6 Tc8 30. d6 Td8 31.
c5 f5! 32. Te7 Tb4 33. Tc2 Kf8 34.
Kc3 Tg4 35. Tb7: Tg2: 36. Lc4! Th2:
37. Tf7 4- Ke8 38. Tg7: Th3+ 39. Kd4
f4 40. Tg8+ Kd7 41. c6+! en zwart
gaf het op.
Er kan volgen: 41Kd6 42.
Td8: - Kc6: 43. La6: f3 44. Tf8 Th5
45. b4 en wit wint gemakkelijk. (10.
Volgens de laatste berichten wil
de KNSB ieder jaar een „Euwe.vier-
kamp" organiseren. M.i. is het voor
een toernooiboek aantrekkelijker dat
alle spelers elkaar vier maal zullen
moeten ontmoeten.
BISHOP
Voor de damspeler, die van eind
espelen houdt, wordt zeer weinig ge*
schreven. Van openings-, midden-
len eindspel is het laatste het moei
lijkste. In het openingsspel kan men
nog een beetje rommelen. De grenzen
tussen verlies, winst en remise lig
gen daar niet zo duidelijk. Het mid-
-denspel is vaak meer een kwestie
van de combinaties goed kennen en
routine. Maar het eindspel vereist
koelbloedig rekenwerk, waarin het
[verrekenen van één tempo vaak niet
meer voor compensatie vatbaar is.
Een boeiend voorbeeld hiervan Is
de stand „Canaléjas", genoemd naar
[een vrij onbekende Spanjaard, die
I het eindspel in 1650 componeerde en
dat tot op de dag van vandaag niets
van zijn bekoring verloren heeft.
Wit: dam op 2, zwart: drie schijven
op 1. 6, 25. Zwart is aan zet en hy
heeft drie speelbare schijven.
A: <1—7» 2:16 (25—30) 16—43 (30—
35) 43—49 (6—11) 49—44 (11—16)
44—49 en wit wint. b: (1—6) 16—43
(6—11) 43—39 (11—16) 39—43 en
wit wint.
Een zeer scherp eindspel. Eén af
wijking en de winststand wordt een
remisestand.
Uit de praktijk nu een beroemde
misser. De stelling kwam voor in één
van de drie legendarische partyen
die de twee ex-wereldkampioenen
Piet Roozenburg en Andris Andreiko
tegen elkaar speelden in de eerste
landenontmoeting RuslandNeder
land 1967.
D? oplossing is vrij lastig. Men wil
zich nog wel eens verrekenen:
(6—11 A) 2:16 (25—30 B> 16—43
(30-35) 43—34 «1—6» 34—7 en wit
wint. De ondervarianten zyn ook erg
moeilyk:
Andrieko was de witte aanvoerder en
heeft de partij schitterend gespeeld.
De stand is voor hem gewonnen en
winst zou een bekroning zyn voor
zyn geweldige pressie-spel. Na 52.
11—50 30—35, 53. 21—17 35—40, 54.
17—12 40—45, 55. 12—7 15—20, 56.
7—2 was het echter remise. Ton Sy-
brands geeft in zyn boek „Toppres
taties op het dambord" aan. hoe
Andrieko de winst gemist heeft:
In plaats van 52. 1150 had An
dreiko 52. 11—44 moeten spelen.
Want wat had Roozenburg dan nog
kunnen doen?:
52. 11—44 30—35, 53. 21—17 29—34,
54. 17—12 15—20 A. 55. 44—6 34—40
B. 56. 12—7 40—45, 57. 7—1 45—50 C,
58. 1—12 20—25, 59. 12—18 en de
winst is binnen. Ook hier geven we
weer de ondervarianten. Ze zyn te
ingewikkeld om er van uit te gaan
dat iedereen ze zo maar zou zien:
A. 5434.-40. 55. 44—50 40—55,
56. 12—8 35—40, 57. 8—3! etc. B. 55.
35—40, 56. 12—8 40—45, 57.
8—3 20—25 (op 20—24 wint 3—17
etc 58. 6—50! etc.
C. 5735—40, 58. 1—12 20—24,
59. 12—17! etc.
Boeiende varianten! Sybrands ver
meldt in zijn commentaar dat het
bijzonder kwalijk is, dat Andreiko
dit niet zag. Simpele dammers als u
en ik zullen hem dit niet nazeggen!
Tot slot een verschrikkelijke mooie
Andris Andreiko
oplossing van een simpele stand. Het
is het slot van de beroemde partij
L. T. King—Georges Malfray uit het
kampioenschap van Frankrijk 1951.
De cijferstellingzwart: schijven op
8. 21. 22, 28. wit: schijven op 14, 33.
37, 38. Li Tchouan King won op ge
niale wijze door 52. 14—9 28:39,
53. 38—33 39:28, 54. 37—32 28:37, 55.
9—3
Zwart kan acht kanten uit. maar
hy is in alle varianten verloren. Der
gelijke stellingen noemt men „La-
coönstellingen", genoemd naar een
bekende beeldengroep, waarin La_
coön en zijn zonen door slangen in
een dodelijke greep omkneld zyn. (uit
de Griekse mythologie).
JOOP BURGERHOUT
t0ltnstpr
Interphil76
NEDERLAND Dezer dagen is het voorlopige uitgifteoro-
gramma 1977 door de Nederlandse PTT bekendgemaakt, een
programma dat geschat (en dat geschat leggen we zo dadelijk
uit) achttien bijzondere zegels telt. Juiste uitgiftedata en waar
den zijn uiteraard nog niet bekend; alleen de maand waarin
een zegel of een serie in roulatie zal worden gebracht is nog
maar vastgesteld.
In Januari of februiri zal het
emissiejaar worden geopend met
gecombineerde uitgifte van twee lang alle groepering,
lopende zegels waarmee aandacht zal thans als
niet binnensluipen. Bovendien moet
elke emissie aanvaardbaar zijn voor
het volk, al-
de woorden nog
worden gevraagd voor de verkiezingen goed herinneren die staatssecretaris
de Tweede Kamer
i Huiten (onder
landelijke voorlichtingscampagne ressorteren) sprak, enkele maanden
„verstandig met energie". voor de uitgifte van de omstreden
De uitgifte van de eerste zegel vin- NAVO-zegel (uitgegeven in septem-
den we op zijn zachtst gezegd nogal ber 1974). We kunnen ons voorstel-
merkwaaxdig. Niet alleen gezien het len dat de uitgifte van deze verkie-
feit dat hetkabinet dagelijks langs zingszegel niet door iedereen op prijs
wordt gesteld. Op dit moment wil
ons ook de uitgifte van een derge
lijke zegel door een ander land (af
moeten worden gehouden, gezien van een totalitaire staat) niet
maar meer nog omdat hier de po- te binnen schieten,
litiek duidelijk om de hoek komt kij- Terug naar het emissieprogramma
ken. En politiek mag de filatelie toch 1977. In maart zal een zegel worden
de rand van de afgrond scheert
het helemaal niet onmogelijk is dat
er vervroegde Kamerverkiezingen
zullen
uitgegeven ter gelegenheid van het
500-jarig bestaan van „De Delftse
bijbel". De zomerzegels staan als ge
bruikelijk voor april gepland. Deze zl
ditmaal gewijd aan onderwerpen uit
de Romeinse tijd. De grote inter
nationale tentoonstelling Amphilex
77 die van 26 mei tot 5 Juni in het
Amsterdamse RAI-gebouw zal wor
den gehouden zal worden opgeluis
terd met de uitgifte van, zoals het
in het programma staat, een serie
bijzondere zegels. Aangezien wij deze
uitgifte op drie zegels schatten ko
men we voor 1977 in totaal op 18
zegels. In juni zal een zegel uitko
men naar aanleiding van het 200-
Jarig bestaan van de Nederlandse
maatschappij voor nijverheid en
handel. In september volgt dan een
gecombineerde jubileumserie, bestaan
de uit 3 zegels die respectievelijk be
trekking hebben op het 50-jarig Ju
bileum van AVO-Nederland, de ver
eniging voor arbeids- en welzijns
zorg voor minder validen; het 50-
Jarig Jubileum van het waterloop
kundig laboratorium in Delft en het
100-jarig bestaan van het tandheel
kundig onderwijs in Nederland. Het
jaar wordt als gebruikelijk afgerond
met de kinderzegels die ditmaal zul
len zijn gewijd aan de veiligheid van
het kind.
Verder berichtte de PTT dezer da-
gen (bepaald niet aan de vroege kant)
dat de Filatelistische Dienst heeft
deelgenomen aan de filatelistische
tentoonstelling Interphil 76 in Phi
ladelphia (VS). Daar zijn negen bij
zondere stempels gebruikt, namelijk
voor elke tentoonstellingsdag een an
der stempel. De Filatelistische Dienst
heeft eigen enveloppen verkrijgbaar
gesteld tegen betaling van f 1.50 per
stuk of f 13.50 voor een serie van
negen enveloppen op postrekening
506900 ten name van de Filate
listische Dienst PTT .Den Haag. Ver
meld dient te worden x envelop
Interphil d.dofx serie en
veloppen Interphil
Volgende week dinsdag (15 Juni)
zullen twee sportzegels versohijnen:
40 cent, Vierdaagse en 55 cent,
KNAU
HERO WIT
Het is een goed principe om
een volgbod in een kleur slechts
te doen. indien men de uitkomst
in de kleur kan verdragen. Dat
dit principe juist is, wordt weer
eens aangetoond in het volgende
spel, dat voorkwam in een be
langrijke wedstrijd tussen sterke
spelers:
A V96
C65
OB42
•fi H 10 8 2
4 10 8 7 3 2 *H5
A 7 4 2 H B 10 9 3
O 8 O 9 7 6
A A 6 4 AVB9
4 B 4
V 8
O AHV1053
A 753
Noord gever, niemand kwets
baar. Zuid opende 1 Ru, gevolgd
door 1 Sch by West en 2 SA by
Noord. Zuid besloot de bieding
met 3 SA en het is Oost niet
euvel te duiden dat hy startte
met Sch H. Het is gemakkelijk
te zien hoe rampzalig deze start
was. Noord kreeg niet alleen een
gratis schoppensnit. maar bo
vendien promoveerde Sch B tot
de negende slag.
Meer waardering kunnen we
hebben voor het schoppen-volg
bod van de Westspeler in het
volgende spel:
B 7 5
10 9 2
OH6
•fi A V B 9 7
4 A H V 4 10 9 6
(?B5 OV63
0 B 10 9 8 3 2 O V 5 4
•¥•5 3 4 8 6 4 2
A 8 4 3 2
9AH874
O A 7
4 H 10
Noord gever, N-Z kwetsbaar.
Zuid opende in derde hand met
1 Ha en West volgde met 1 Sch
Noord bood 3 KI. waarna
via 3 Ha bij Zuid een eindcon-
tract werd bereikt van 4 Ha.
Dit contract ging na een
schoppenstart 1 down. Aan de
andere tafel belandden Noord en
Zuid in het onverliesbare 3 SA-
contract, nadat West na 1 Ha
had gevolgd met 2 Ru. Noord
bood 2 SA en Zuid maakte er
drie van.
Oost startte met Ru 4,v waar na
Noord geen enkele moeite had
zyn contract te maken.
T. SCHEPPERHEYN.
□asaciaaQinEaoQaa
e>; jHL^aviinaLra.'-B
J.x;
a iielWN
|a[s|s
De eerste prijs van f 10 werd toe
gekend r.an de heer Th. Admiraal,
Everwijnpark 4, Noordwyk. De 2de
prijs van f7,50 werd toegekend aan
mevr. W. P. Schouten, Kerkstraat 21,
Oude Wetering. De twee prijzen van
f5 werden toegekend aan Marrie
Kardol, Lekstraat 114, Leiden en aan
de heer J. v. d. Linden, Vossiuslaan
42, Leiderdorp. De prijzen worden de
toegezonden.
ofdaoqos uba n9z 8
tram puuq -q l
■raxrppuMA 9
dfidsaporq jaqxp&i s
dups aftoSSejA f
uaoqos raitpai "S
gjnra utja puui z
198031 I
Horizontaal: 1. Prater over be
nen, Je lacht Je slap, 5. De jong
ste in het leger en in het hok,
7. Is het moeder toegestaan naar
deze hete substantie te kijken?,
9. De oorzaak van veel familie
ruzies, 11. Dit is haar hoofd, 12.
Vrouwlyk boompje, 13. Nog zo
een, maar dan groter!, 15. Ba
zen in het kippenhok, alleen bi]
de vrouw!, 18. Als ge vee dieren
noemt, zeg het dan wel in een
gelijk aantal, 19. Een Europeaan
zingt verkeerd in een koor, 20.
Als we één dier zien, zien we nog
een dier, 22. Een stel arbeiders
zal het wel eens even uitzoeken,
24. De verdienste van de zoon
van de heer Boon, 25. Een vis
van een bepaalde lengte is an
der in de muziek, 27. De vrouw-
lijke onbekende O, 28. Dansen
op een toespraak gaat dikwijls
met n
Vertikaal: 1. De dijk op het
bord, 2. Er is mooi speelgoed in
het dorp te zien, 3. Een afdruk
van dit moment lijkt wel pre
cies, 4. Een lichaamsdeel met in
komen doet geen dienst meer,
5. De zanger is onderaan be
gonnen, 6. Af is de stelling voor
het materiaal, 8. Kaas met ree-
rug eten bij Amsterdam, 10.
Moed hebben en verdraaid
scherp zijn, 11. Gokken met je
kroost, 14. Iets van waarde voor
Ma en er mee omkleed. 16. Hij
rent over een tegel in dienst, als
hij daar gaat slapen, 17. Het
was aan het eind dat het in het
oog liep, 21. Daar 'luisteren we,
vergaderen we en roken we, 22.
Hier moeten we naar leven, 23.
Plant, schiet op!, 26. De smalle
streep bij de vrouwen.
