op de
Senaat tikt kabinet
vingers
Karate Bobkroop weg
Geredde visser:
'Ik dacht daar
gaat m'n leven'
Proef de paté
van Patébakker
Stegeman.
Incidentje bij CDA
D'66: 'Slechte beurt
Bewust van risico
Stelt u prijs op een onpartijdig
verzekeringsadvies?
Levenslang geëist voor drie moorden
Slëqëman
WOENSDAG 2 JUNI 1976
BINNENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG (SP) - Binnen het
confessionele kamp heeft zich
een venijnig incidentje voorge
daan.
CHU-fractieleider Roelof Krui-
singa maakte zich gistermiddag
in de Tweede Kamer erg boos^
op zijn anti-revolutionaire col-'
lega Wim Aantjes.
De aanleiding was Aantjes' uit
spraak dat het hele CDA er op
stond dat pas morgenmiddag
een Kamerdebat over de misge
lopen Zuidafrikaanse order
werd gehouden.
Kruisinga wond zich daar over
op, omdat hij - met enkele
CHU'ers en KVP'ers - eerder de
regering over deze affaire aan
de tand wilde voelen. In de ge-
meénschappeüjke CDA-
fractievergadering (waarvan
Aantjes ditmaal voorzitter was)
hadden zij uitdrukkelijk een
voorbehoud gemaakt, toen de
meerderheid voor morgenmid
dag koos.
Aantjes beweert dat hem dit
ontgaan is. Maar Kruisinga ge
looft dat de AR-leider er op uit
was om hem te "pakken". In de
Tweede Kamer onderstreepte
hij gistermiddag zijn nijd met
woedende gebaren.
Daarop herstelde Aantjes zijn
"fout" en deelde formeel mee
dat "slechts een groot deel van
de CDA-fractie" morgenmid
dag wilde debatteren. "Het boe
tekleed ontsiert de man niet",
zo citeerde Aantjes - onder bul
derend gelach - zijn anti
revolutionaire voorganger Ab
raham Kuyper.
Toen oppositieleider Hans Wie
gel van de WD even later be
sloot niet te laten stemmen over
zijn (kansloze) voorstel om zo
spoedig mogelijk een Kamer
debat over de Zuidafrikaanse
order te houden, was één van
zijn argumenten: "Ik wil het
CDA deze keer besparen hun
onderlinge verdeeldheid te de
monstreren".
DEN HAAG (SP) - D'66, een van
de drie progressieve regerings
fractie in de Tweede Kamer,
veroordeelt het beleid van het
kabinet-Den Uyl dat uiteinde
lijk heeft geleid tot verlies van
de order voor twee kernener
giecentrales in Zuid-Afrika van
enkele Nederlandse bedrijven.
Fractieleider Terlouw zei giste
ravond op een vergadering van
de afdeling Den Haag van D'66:
"Het kabinet heeft kennelijk
gepokerd. Vooral ook gezien de
bij het bedrijfsleven gewekte
verwachtingen, geeft dat geen
blijk van zorgvuldig bestuur".
Terlouw oordeelt "Al met al
een slechte beurt van zowel het
kabinet als de partijpolitiek in
Nederland". De D'66-
fractieleider veroordeelt het
dreigen met aftreden van de
staatssecretaris Meijer en Klein
van de PvdA en Van Huiten van
de PPR. Hij is het ook niet eens
met de beslissing van
minister-president Den Uyl om
op grond van dit dreigement de
discussie te heropenen over het
verlenen van een exportkre
dietgarantie aan de Neder
landse bedrijven die de Zuidaf
rikaanse order in de wacht wil
den slepen. Evenmin heeft hij
waardering voor het met de por
tefeuille zwaaien van minister
Lubbers van Economische Za
ken, Terlouw gaf het kabinet
het nuchtere advies "in zaken
als deze minder het oor te laten
hangen naar de achterban en
zich meer gelegen te laten lig
gen aan normale besluitvor
ming binnen het kabinet
DEN HAAG (ANP) - "Wij waren
ons bewust dat er een duidelijk
risico voor de bedrijven be
stond als wij ons beleid wilden
coördineren met de V S., maar
in de gegeven omstandigheden
vond ik dat aanvaardbaar", al
dus gisteravond minister Lub
bers van economische zaken in
een vraaggesprek met de
NCRV-televisie.
De bewindsman vertelde, dat
hij tien dagen geleden met zijn
portefeuille had gezwaaid toen
het kabinet een principieel nee
wilde laten horen tegen de ge
deeltelijk Nederlandse levenng
van reactorvaten aan Zuid-
Afrika.
"Die beslissing is toen niet ge
nomen. Besloten werd om te in
formeren hoe de procedure in
Amerika verliep en het Neder
landse beleid daarop af te
stemmen. We wisten, dat hoe
wel de termijn toen nog niet af
gelopen was, dat deze proce
dure risico's inhield. De eigen
lijke beslissing is echter geno
men door de Zuidafrikaanse re
gering om haar moverende re
denen. Ik laat daarbij in het
midden of dit te wijten was aan
de houding van de Nederlandse
regering of aan die van de Ame
rikaanse regering.
Ik vind het erg spijtig voor de
bedrijven. De kan me hun tele
urstelling ook wel voorstellen,
maar dit was de gegeven situa
tie en het was nu eenmaal de
verantwoordelijkheid van de
regering", aldus minister Lub
bers.
Van der Doef:
'Keuring voor
alle auto's'
DEN HAAG (ANP) - Het
initiatief-wetsontwerp over de
periodieke autokeuringen van
de PvdA-er Van der Doef en
de WD-er De Beer Zal binnen
enkele weken worden inge
diend, zo heeft Van der Doef
gisteren in de Tweede Kamer
tijdens het verkeers- en ver-
voersdebat op aandringen van
de KVP-er Pam Cornelissen
gezegd.
In dat ontwerp zal onder meer
staan, dat auto's van alle leef
tijden gekeurd moeten wor
den. Als het ontwerp wordt
aanvaard zal de autokeuring
zeer snel praktijk kunnen zijn,
aldus Van der Doef. Hij zei, dat
overleg met het bedrijfsleven
over de technische mogelijk
heden nogal wat tijd heeft ge
kost.
De Beer en Van der Doef na
men het initiatief tot het wet
sontwerp na een conflict van
de meerderheid van de Kamer
met minister Westerterp van
verkeer en waterstaat. Die
verdedigde vorig jaar een wet
sontwerp, dat periodieke
goedkeuring voorstelde voor
oudere auto's. Die keuring
moest dan plaatsvinden in
technostations. Een meerder
heid van de Kamer vond ech
ter, dat alle garages bij de keu
ringen moesten worden inge
schakeld.
ST. MALO (SP) - "Het is hier beter
dan op dat vlot". Tot deze nuchtere
opmerking beperkte Urker visser
Hendrik Brands (26) gisteravond
zijn relaas over de 36 angstige uren
die hij met drie collega's heeft
doorgemaakt op de Noordzee, na
dat hun schiD Wilco was gezonken.
(publikatie van Delta-Uoyd, die vindt dat u geen verzekeringen moet sluiten zonder onpartijdig advies vooraf)
Onpartijdige verzekeringsadviseurs bestaan wel degelijk. Zij treden niet op
'namens een bepaalde maatschappij', maar zijn volkomen onafhankelijk en
helpen u aan de verzekering die nodig heeft. U vindt ze waar u zo'n ronde
sticker op deur of ruit ziet. Stap er eens binnen.
'De geloofwaardigheid van de
overheid is door het kabinetsop
treden in gevaar gekomen. Dit is
schadelik voor onze economie in
heden en toekomst en werkt ver
lammend op het initiatief van het
bedrijfsleven", zei de KVP'er Ter-
windt gistermiddag in de Eerste
Kamer tijdens het jaarlijkse debat
over economische zaken.
Door het niet tijdig verlenen van
een exportkredietgarantie is de in
dustrietak van de metaal "op de
tocht" komen te staan, meende het
WD-kamerlid Zoutendijk. De
kans bestaat dat Nederland deze
industrietak nu zal verspelen. "De
prijs die Nederland moet betalen
voor betweterig, kwasi-morele, se
lectieve bemoeizucht is heel hoog.
Het is onvoorstelbaar hoeveel kan
sen wij voorbij hebben laten gaan",
zei de WD'er.
De Tweede Kamer heeft de rege
ring gistermiddag nog niet ter ver
antwoording geroepen over de
gang van zaken rond de Zuidafri
kaanse order. Een voorstel van op
positieleider Hans Wiegel van de
WD om vanmiddag al een Kamer
debat over deze zaak te houden liep
vast op de onwil van de confessio
nelen. Het debat zal nu morgen
middag worden gehouden.
In de loop van vandaag krijgt de
Tweede Kamer van de regering een
brief waarin de gang van zaken uit
de doeken wordt gedaan.
Wiegel wil van de regering in deze
brief op een hele reeks punten op
heldering:
hij wil commentaar op de feiten
en data die door Rijn-Schelde-
Verolme en Bredero naar buiten
zijn gebracht.
hij wil weten wat er stond in de
brief die minister Van der Stoel
(buitenlandse zaken) vorige week
aan de Zuidafrikaanse ambassa
deur heeft overhandigd,
hij wil weten of het waar is dat de
regering afgelopen vrijdagnacht -
vlak na het verstrijken van de ter
mijn - alsnog aan Zuid-Afrika om
uitstel heeft gevraagd,
hij wil opheldering over de elkaar
tegensprekende ministers Lubbers
(economische zaken), Duisenberg
(financiën) en Den Uyl
Vanuit de Tweede Kamer is giste-:
ren een beroep gedaan op Franse
parlemëntarièrs om geen mede
werking te verlenen aan de Zuidaf-
van VVDM aan
DEN HAAG (ANP) - Ter voorko
ming van problemen bij de leden
werving in kazernes zal de defen
sieleiding binnenkort nadere aan
wijzingen aan de commandanten
verstrekken, zo heeft staatssecreta
ris van Defensie voor personeels
zaken C. L. J. van Lent gisteren
meegedeeld.
De leiding heeft vastgesteld dat de
VVDM het weigeren van dienstbe
velen niet hanteert als beleidsin
strument en beschouwt „de weg
hiermee open voor verder overleg".
Van Lent heeft gisteren samen met
zijn collega A. Stemerdink gespro
ken met het hoofdbestuur van de
WDM. Het was de voortzetting
van een gesprek over de moeilijk
heden die zich voordoen bij het
werven van WDM-leden.
De defensieleiding heeft de WDM
er "nadrukkelijk' op gewezen dat
men zich bij belangenbehartiging
dient te houden aan de spelregels
en dat het in het belang van de
WDM en haar leden is dat er geen
conflicten ontstaan. Problemen
moeten gemeld worden en in over
leg worden opgelost.
„De regeling voor ledenwerving,
die sedert 28 augustus 1975 van
kracht is, zal nader worden Uitge
werkt. In de kazerne zullen duide
lijke roosters moeten worden ge
maakt die aangeven wanneer er
buiten de normale uren dienst moet
worden gedaan. De belangenver
enigingen weten dan vooraf wan
neer er wel en niet geworven kan
worden.
De WDM heeft na afloop van het
gesprek met Van Lent en Stemer
dink gezegd zeer teleurgesteld te
zijn. De defensieleiding heeft vol
gens haar geen enkele garantie ge
geven voor een vermindering van
de tegenwerking op de kazernes.
DEN HAAG (SP) - Ook de Eerste Kamer heeft het kabinet-Den Uyl op de vingers getikt
over het mislopen van de Zuidafrikaanse order voor de levering Van onderdelen voor de
bouw van kerncentrales.
Zowel de oppositiepartijen WD en CHU als de regeringspartijen KVP en ARP hebben
gistermiddag in de Senaat ernstige kritiek geleverd op het "getreuzel" van de regering.
Defensie pakt
problemen bij
ledenwerving
rikaanse order, die de Nederlandse,
neus voorby is gegaan. De PPR
verzond een telegram naar de ka
merleden van de Franse radicale
party MRG. "De levering is een on
dersteuning van het apartheidsbe-
leid en van pogingen van Zuid-
Afrika om in het bezit van kernwa
pens te komen", aldus het telegram
van de PPR.
De vier vissers waren ogenschijn
lijk nauwelijks onder de indruk van
hun avontuur, ze zagen er ook
kerngezond uit. Vandaar ook, dat
ze van de haven rechtdoor naar een
hotel mochten en niet eens m een
ziekenhuis hoefden te worden on
derzocht.
Zijn jongere broer André (16): "Ik
had niet gedacht dat ik het zou
overleven. Daar gaat m'n mooie
jonge leven dacht ik. Zesendertig
uur vraag je je vertwijfeld af of er
dan niemand reageert op je nood
seinen. We hadden via de radio
alarm geslagen. Zonder resultaat.
En ook op de vier vuurpijlen kwam
niemand af. Totdat er door de mist
een vissersboot opdoemde. We
hebben als gekken met onze kleren
staan zwaaien".
De vreugde in de vissershaven van
St. Malo was gisteravond groot. Om
kwart over negen voer de Franse
trawler "La Croix de Riefde haven
binnen, toegejuicht door honder
den mensen. De bemanningsleden
werden onmiddellijk gelukge
wenst door de Nederlandse consul
Delacroix, die een gelukstelegram
overhandigde van de ambassadeur
in Parijs jhr. De Ranitz.
De vier hadden zondagnacht het
schip verlaten, toen het plotseling
water maakte. Schipper W. Kra
mer. "het water spoot naar binnen,
we hadden geen tijd meer het gat te
vinden. Binnen vijf minuten was de
Wilco onder water verdwenen".
In Urk had men totdat het bericht
van de redding kwam de moed al
bijna opgegeven. De heer J.
Brands, vader van twee geredde
vissers- "We zijn die Fransen ont
zettend dankbaar. Alle vissers
schepen zijn uren blijven zoeken.
Stel je voor als dat niet was ge
beurd".
AMOTPDnAM T~\„ T
AMSTERDAM - De officier
Justitie bij de rechtbank in Am
sterdam, mr. L. van den Berge,
heeft gisteren wegens drie moor
den, twee pogingen tot moord en
een poging tot doodslag tegen de
2S-jarige Joegoslavische kara-
teleraar Slobodan M. levenslange
gevangenisstraf geeist De Joe
goslaaf had op eerste kerstdag
1973 in Amsterdam drie van zijn
landgenoten met revolverscho
ten om het leven gebracht, twee
Joegoslavische vrouwen werden
ernstig verwond en de hem ach
tervolgende Amsterdamse agen
ten beschoten.
In eerste instantie was de karatele-
raar, die bekend stond als "Ka
rate Bob", na een eis tot leven
slang door de rechtbank tot acht
tien jaar veroordeeld. Begin van
dit jaar, na een uitgebreide be
handeling voor het gerechtshof,
waarbij ook de door de verdachte
aangevoerde politieke achter
gronden (hij zou een lid zijn ge-
CDA wil meer
wetten voor
gezondheidszorg
DEN haag (SP) - De gezondheids
zorg van de overheid moet spoedig
in meer wettelijke regelingen wor
den vastgelegd. Dit standpunt
hebben de drie CD A-fracties in de
Eerste Kamer (KVP, ARP en CHU)
minister Vorrink en staatssecreta
ris Hendriks gisteren voorgehou
den.
CDA-woordvoerder De Vreeze
laakte het ontbreken van een wette
lijke regeling voor gezondheids
voorzieningen. Hij drong aan op
een wet voor de ziektekostenverze
kering. Ook de tarieven van artsen
en apothekers wilde hij wettelijk
geregeld zien.
De voorbereiding van deze wette
lijke regelingen willen de CDA-
fracties opdragen aan regerings
commissarissen. De Vreeze oor
deelde, dat het huidige wetgevend
programma van het departement
van Volksgezondheid "slecht
loopt"
weest van de Joegoslavische ge
heime dienst) uitvoerig waren
doorgenomen, werd de dagvaar
ding opjuridische gronden nietig
verklaard en werd de zaak terug
verwezen naar het openbaar mi
nisterie.
Bij de aanvang van de zitting
deelde president Van der Waer-
den mee, dat de rechtbank, an
ders dan bij de eerste zitting twee
jaar geleden, aannemelijk acht
dat de zaak van "Karate Bob" po
litieke achtergronden heeft. "Uit
een aanvullend onderzoek is ge
bleken, dat de verdachte een be
paalde opdracht die hij als agent
van de Joegoslavische veilig
heidsdienst had gekregen, niet
heeft uitgevoerd en daarom
mocht aannemen dat zijn leven in
gevaar was.
Bevreesd
In plaats van twee parketwachten
zaten ditmaal twee in blauwe
overalls gestoken politiemannen
bij hem in de verdachten bank en
was er verscherpte bewaking in
de rechtszaal ingesteld. Deson
danks kroop "Karate Bob" later
weg in de diepe vensterbank van
een van de ramen van de zaal,
omdat hij op het balkon van de
rechtszaal enkele Joegoslaven
ontdekte die hem naar het leven
zouden staan. De rest van de zit
ting bleef hij daar zitten.
Wat de feiten betrof hield de recht
bank zich grotendeels aan de
verklaring die verdachte bij het
hof heeft afgelegd. Volgens die
verklaring was "Karate Bob"
door de Joegoslavische geheime
dienst naar Amsterdam gezon
den om de Joegoslaaf Dapkevic
te liquideren. Deze had een eigen
organisatie. Zijn infiltratiepoging
slaagde maar in plaats van Dap
kevic te doden, biechtte hij het
doel van zijn komst aan zijn land
genoot op. Van dat momenf af
zou "Karate Bob" door de Joe
goslavische geheime dienst vo
gelvrij zijn verklaard.
Beschoten
Kort daarna, in december 1973,
werd de verdachte door drie Joe
goslaven in Amsterdam bescho
ten. Hij ontkwam en herkende
een dag later in een Joegosla-
visch restaurant twee van de
schutters. Hij schoot er één dood,
de ander ontkwam. Een in hun
gezelschap bevindende vrouw
werd zeer zwaar gewond.
Later schoot Karate Bob in Am
sterdam twee Joegoslaven dood
die in hun auto bij een stoplicht
wachtten. Vijf dagen daarna
bleek dat deze twee vermoorde
Joegoslaven niets te maken had
den met de aanslag van december
1973.
Karate Bob vertelde voorts dat hij
in opdracht van de Joegoslavi
sche geheime dienst enkele jaren
in Zweden had gewerkt om daar
te spioneren onder Kroatische
Joegoslaven. Ook zou hij onder
hen liquidaties hebben verricht.
Over zijn activiteiten als agent van
de geheime dienst heeft "Karate
Bob" een boek geschreven, dat
bij de dossiers van de rechtbank
is gevoegd.
Onwaar
Ondanks de verklaringen vai
verdachte zei mr. Van den B
in zijn requisitoir dat hij weinig Uitspraak 15 juni.
waarde hechtte aan de verhalen
van Slobodan M. ais zou hij ge
heim agent zijn. "Deze zitting
wordt door de verdachte aange
grepen om ons op allerlei spiona
geverhalen te vergasten. Ik acht
deze verhalen deels waar, deels
onwaar. Verdachte staat hier niet
terecht wegens spionage, maar
op beschuldiging van moord en
poging tot moord. We kennen in
onze wetgeving geen begunsti
gingsclausule voor spionnen en
geheim agenten. Maar het is ook
best mogelijk dat verdachte lid is
van een criminele bende. In Joe
goslavische kringen wordt hij be
schreven als de koning van de
Joegoslavische onderwereld.
Zelfs al zouden zijn verhalen over
spionagewerk waar zijn, dan nog
mag Nederland geen platform
van executies van geheime dien
sten worden", aldus de officier.
Hij meende dat M. leed aan een
"spionagesyndroom" en haalde
een Zweeds psychiatrisch rap
port aan waarin verdachte wordt
beschreven als een "primitief
geweldenaar".
ADVERTENTIE
FIJNE /VLEESWAREN
De kwaliteit
die vroeger
zo gew oon was.
Vannacht om 12 uur kon een ge-,
lukkige mevrouw Brands haar
beide zoons omhelzen. Ze had on
middellijk vanuit Urk een taxi naar
Wiegel en Aantjes in gesprek, waarschijnlijk over het debat over de gemiste order van Zuid-Afrika. Wiegel Franknjk genomen toen ze hoorde
wilde dit al eerder hebben, maar de meerderheid van de kamerleden, onder wie ook Aantjes, vond het beter dit ^at ^aar kinderen waren gered.
debat morgenmiddag te doen plaatsvinden.
