mojm
Ramses de Grote
in Grand Palais
éw 99c
BesT', I
De
Generaal:
De
tsé-tsé-
vlieg
o kom/ KOOMff H
KOOM f,
kom o lieveling J
KOM,\n
Een paar weken geleden maakte
ik me vrolijk over de Vlaamse
schrijver en Nobelprijskandi
daat Louis Paul Boon, die
meende dat de Nobelprijs voor li
teratuur vaak ten onrechte bij
schrijvers terecht was gekomen,
die nu dan ook niet meer gelezen
werden. Hij noemde toen de Pool
Sienkiewicz als voorbeeld, die de
prijs in 1905 kreeg toegewezen. Ik
vond dat een ongelukkig voor
beeld. en een van onze abonnees,
de Nederlands schrijvende Pool
André Rogala. meldt me nu van
uit Warschau dat Sienkiewicz be
roemde historische trilogie "te
iwur en te zwaard", "zondvloed"
en Wolodyjowskinu al 50 jaar
de meest gelezen boeken zijn in
PolenDeze trilogie is meermalen
verfilmd, ook in de Verenigde
Staten, en in Polen worden tv-
quizzes over zijn werken gehou
den. Ook in Scandinavië wordt
Sienkieivicz nog druk gelezen,
voegt André Rogala er aan toe.
Een en ander neemt helaas niet
weg dat Sienkiewicz in Neder
landse vertaling niet meer lever
baar is, en dat ook een van de
grootste boekenclubs hem niet in
haar totale pakket had zitten.
Blijkbaar is de schrijver van
"Quo Vadis" voor de Nederlan
ders inderdaad uitgestorven en
kennen ze hem alleen nog maar
via het Quo Vadis-
sigarenbandje. Ik kan echter
melden dat de Arbeiderspers van
plan is "Quo Vadis" in de gigant
reeks op te nemen, waarin in
middels ook eeuwige klassieken
als "de rode pimpernel", "beau
geste" en de boeken van Rider
Haggard zijn opgenomen. Het zit
erdusdik in dat Sienkiewicz over
enige tijd eenzelfde wederge
boorte beleeft als Knut Hamsun
op het ogenblik. Een maand na de
verschijning was de Arbeider
spers al aan de 5e druk van
"pan", en de 4e druk van "hon
ger" bezig, mede dank zij de boe
kenclubs, die ook duizenden
exemplaren hebben afgenomen.
En dan te bedenken dat Hamsun
zijn eerste roman hongeral in
1888 schreef, elf jaar voordat
Sienkiewicz "Quo Vadis"schreef.
Zo'n afstand in tijd hoeft dus
weinig afbreuk te doen aan de
leesbaarheid voor een heden
daags publiek.
Tien kronen
Met hongeris trouwens iets
opmerkelijks aan de hand, waar
van ik aarzel of ik het een droste-
verpleegstercacaobuseffect moet
recycling-avant-la-lettre. Ham
sun was 29 jaar toen hij de eerste
fragmenten van "honger'
schreef, en aan hoofdredacteur
Edvard Brandes van "politiken"
ter hand stelde. Amy van Marken
schrijft in haar inleiding: "Ed
vard Brandes. een man die verre
van sentimenteel was. bleek ge
heel van zijn stuk gebracht te zijn
niet alleen door wat hij las, maar
niet minder door het voorkomen
van de man die het manuscript
bij hem had ingeleverd: een uit
gehongerde Noor in verwaar
loosde. rafelige kleren, met een zo
kwetsbare uitdrukking in zijn
bleke, nerveuze gezicht, dat
Brandes niet het hart had het
manuscript zonder meer te wei
geren. Nog diezelfde avond, ter
wijl hij het pas voor de helft gele
zen had en volkomen verbluft was
over de inhoud, liep hij naar het
postkantoor en stuurde tien kro
nen naar de armoedzaaier met
die vreemde uitdrukking in zijn
ogen achter de glazen van zijn
lorgnet. Toen hij het aan een col
lega vertelde, geneerde hij zich".
Welnu, die eerste fragmenten
vormden later deel twee in "hon
ger". En hoe eindigt deel een? De
ik-figuur heeft een manuscript op
de krant afgegeven, in de hoop
dat het zal worden geaccepteerd.
Als hij 's avonds op zijn kamer
terugkomt, ligt daar een brief.
"De brief was van de redacteur,
mijn verhaal was geaccepteerd,
was al meteen doorgestuurd naar
de zetterij: "enkele veranderin
gen. een paar schrijffouten
v>erbeterd.talentvol ge
daanwordt morgen ge
plaatst. tien kronen".
Hamsun laat in deel één van zijn
boek dus datgene gebeuren wat
hem in werkelijkheid overkwam
met deel twee van van zijn boek.
Recycling met terugwaartse
kracht of drostecacaobus? U mag
zelf kiezen.
Nico Scheepmaker
PARIJS - De vermaarde zonnetempel van Ramses II van
Egypte is het hoogtepunt van de grote expositie "Ramses
de Grote", die tot oktober in het Grand Palais te Parijs
wordt gehouden. Verwachf wordt dat de tentoonstelling,
die een indruk geeft van de Egyptische cultuur omstreeks
1300 vóór onze jaartelling, evenveel bezoekers zal trekken
als voorheen de Toetanchamon-expositie.
Ramses was de farao die Palestina
onderwierp, de Hethieten bestreed
en Hethitische prinsessen huwde.
Hij het 200 kinderen na en impo
sante bouwwerken.
De tempels van Aboe Simbel, uit
gehouwen in de rots boven de Nijl,
zijn tien jaar geleden "uitgezaagd"
om in blokken verplaatst te kunnen
worden. Aldus konden ze bewaard
blijven nadat hun oorspronkelijke
plaats onder water kwam te staan
door het stuwmeer, ontstaan door
de dam van Assoean.
Onder Ramses heerste in de beeld
houwkunst een "gigantisme": hoe
kolossaler hoe mooier. Het verras
sende is, dat dit niet altijd tot kwali
teitsdaling leidde. Verscheidene
dienaren van de grote farao zijn op
de expositie aanwezig in de vorm
van levensgrote beelden en meer
dan levensgroot domineert de ver
goddelijkte heerser
uurwerk
Onder de getoonde voorwerpen is
het oudste uurwerk ter wereld. Uit
eraard vormen graftombes en hun
van een eeuwig leven sprekende
inhoud een belangrijk facet van de
expositie. Ook portretten van voor
gangers van Ramses en van zijn op
volger, zijn 13de zoon Mineptah,
zijn aanwezig. Een drie meter lange
strijdwagen die men er ziet is echter
van Toetanchamon geweest.
Tentoonstellingen
me» Geopend n
ven 2-5 uu
7.30-*! .30 u
Atelier ,.De Scherf Nasseulean 41. Oegst-
geest, tel 150320 An* v d Heide-Kort exposeert
eigen werk glas buigen, houtwerk tegel* en mo
zaïeken.
Ruksmuse
De Waag: TrUanalcjentoc
van kMnttenaars uit Leidt
y 10OO(Leidsewef
n Hoe
K (Rooseveltstraat 3): schilder
eTheo
Roth ei
De Lakenhal: schildereer
en fotowerken van Jan D
Galera
e beeldende
t Gall.
lente-te ntoonstellini
rT* van
d. Windt er
1 (Rijksstraatweg 358, Was-
rr Honderd werken van Cornells Kuv-
n plastieken van Connne Franzen (t/m 29
tCl/WÏ
13 mei 1976
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Keizer Alexander van Rus
land is met gevolg te Berlijn
aangekomen. De "Prov. Cor-
resp." schrijft in warme be
woordingen over zijn komst al
daar, zij is ervan overtuigd.dat
het keizerlijk huis en de Duit-
sche natie hem met vreugde zul
len begroeten. Verder doet het
blad uitkomen, dat het hechte
verbond tusschen de drie keizers
Duitschland, Oostenrijk-
Hongarije en Rusland, Red.)
totnogtoe het middelpunt is ge
weest van de gemeenschap tus
schen de Europeesche Staten en
dat de tegenwoordige samen
komst voor Duitschland en Rus
land weder eene geschikte gele
genheid oplevert tot verdere
vertrouwelijke gedachtenwisse-
ling. De aanwezigheid van den
minister van buitenlandsche
zaken van Oostenrijk-
Hongarije, graaf Andrassy, is
een bewijs dat de betrekkingen
tusschen de drie keizerrijken,
die een vasten grond voor de po
litiek des vredes opleveren, in
hare volle kracht voortduren.
Vijftig jaar geleden:
- De jury van het Assizenhof van
de Seine te Paris heeft een jonge
vrouw vrijgesproken die haar
man met revolverschoten had
gedood. De echtvriend mishan
delde haar, maakte het geld van
zijn schoonmoeder op en gaf de
voorkeur aan zijn onecht kind
boven den zoon uit het huwelijk.
Op den dagdat zijn vrouw hem
doodschoot, was hij geld komen
eischen om er met een vriendin
van door te gaan en had hij bo
vendien gedreigd zijn zoon mee
te nemen. Wel zei de advocaat-
generaal in zijn requisitoir, dat
het niet aangaat met revolver
schoten met iemand af te reke
nen - hij vroeg dan ook veroor
deeling, al was het maar voor
waardelijk - maar de jury
sprak de beklaagde vrij, zulks
onder toejuichingen van de
vrouwelijke belangstellenden
op de publieke tribwie.
KLEINE VAART
Antarctica 11 te Rotterdam
Apollo-1 11 vn Rotterdam nr Lowestoft
Aspera 12 vn Rotterdam nr Colchester,
BAB-T 12 te Slikkerveer
Bernisse 11 vn Rotterdam nr Londen,
Brage 12 vn Rotterdam nr Kopenhagen
Brandaris pass 11 Cyprus nr Marseille
Breevoort 11 t.h.v. Beachyhead nr Pasa-
jes
Brinda 11 te Amsterdam
Caravelle 11 vn Maassluis nr Ipswich
Combi Trader 11 rede Lagos
Cornelia-B-1 12 150 no Curacao nr
Kingston
Cornelia Bosma 11 100 zzw Ouessant nr
Rotterdam
Francinaplein pass 12 Casquets nr
Jacqueline Broere pass 12 Hunber nr
Middles boro
Ladv Sophie 11 vn Dordrecht nr Mar-
door Indusl
Giant 11 110 w Algiers nr Port Said
Goodwill Travelier 12 vn Rotlerdan
Casablanca
Imber 11 200 o Takoradi nr Dakar
Lien pass 11 Westhinder nr Harwich
Mare Silentum 11 te Rotterdam
Margaretha Smits pass 11 Kp. De Gata nr
Rotterdam
Medina 11 te Amsterdam
Megrez 11 70 o Kreta nr Newhaven
Meres 12 rede Newhaven
Neutron 11 vn Rotterdam nr Londen
Normandie 12 te Rotterdam
Parma pass 12 Lissabon nr Iskenderun
Paulina Brinkman pass 12 Beachyhead
nr Honfleur
Pluto 11 te Amsterdam
Polaris pass 11 Kp Bon nr Rochester
Poolster 12 80 o Gibraltar nr Leixoes
Reina 11 vn Dordrecht nr Emden
Rien Teekman pass 12 Smithknoll nr
Rotterdam
Sambeek pass 12 Kp Sileiro nr Fowev
Seinehaven 11 50 z Kp. Roca nr Casa
blanca
Twin 11 te Rotterdam
Vanda pass 12 Galloper nr Londen
Vanessa pass 11 Flamborohead nr Midd
les boro
Vedette 11 vn Rotterdam nr Londen
Zeeburgh 11 te Rotterdam
GROTE VAART
Acmea 11 600 o Recife nr Curacao
Antilla Bay 11 120 w Gibraltar nr Arzew
Antilla Cape 11 180 zw Okunawa nr'Perz.
Golf
Coral Obelia 11 te Rotterdam
Daphne 11 vn Portland nr Curacao
Dordrecht 11 vn Quebec nr Rotterdam
Gooiland 11 vn Santos nr Salvador
Heemskerk 11 25 o Lizard nr Duinker-
Kalvdon 11 vn Southend nr Valencia
Kennemerland 12 vn Amsterdam nr
Antwerpen
Pericles 11 440 nw Finisterre nr Bar-
rangquilla
Streefkerk 12 t a rede Doha
Trident Amsterdam 12 te Cartagena
Viana 12 vn Cardon nr Salem
Vitrea 11 vn Kanokawa nr Singapore
Zaankerk 11 520 w Cochin nr Hong
PANDA EN DE VREEMDE SLAAP
De regen had het kleefmiddel opgelost, en de wind had de slaapver
wekkende gassen verdreven. De stedelingen begonnen wakker te
worden - en een van hen was Joris Goed bloed. Enkele ogenblikken
staarde hij suffig rond, en toen begreep hij wat er gebeurd was.
,X)at kleefspuï van het baaske is toch niet zo goed....' prevelde hij,
terwijl hij naar de bruine smurrie staarde die een paar uurtjes
eerder nog tegen de huizen geplakt had gezeten en die nu in bruine
stromen de goten in spoelde. „Wat jammer is dat nu. Ik had er nog
wel zulke aardige verdiensten uit kunnen putten....'
Op dat moment werd ook rechercheur Snappers wakker - en die
vervolgde het gesprek dat hij had voor hij in slaap was gevallen.
,J<omjij maar eens mee naar het bureau!'sprak hij bars tot Joris.
,Jk verdenk je van het onder hypnose brengen van burgers en
politie-ambtenaren!"
Joris wachtte niet tot hij gegrepen werd. Hij zette het op een lopen -
zonder te vermoeden dat hij daarbij wel eens in aanraking kon
komen met de bouwer Blokstapel, die juist grimmig naar hem op
zoek was
AMANDELKOEKJES
Kneed een soepel deeg
van 75 g zachte boter,
100 g gezeefde bloem, 1
afgestr. theel zout, 1
theel citroenrasp en een
eetlepel melk Rol het
deeg uit op een met
bloem bestoven tafel tot
een lap, snijd er ronde of
vierkante koekjes uit en
leg deze op een bebo
terde bakplaat. Bestrijd
de bovenzijde met wat
eidooier. Laat 1 eetl bo
ter smelten en roer hier
door 50 g geschaafde
amandelen
voorverwarmde, matig
hete oven. Laat de koek
jes afkoelen en een paar
WINA BORN
Leidse bioscopen
LUXOR: "Storm over Marokko' dag
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. 2.00 uur, 4.30 uur
STUDIO: "Love and death", dag. 2.30,
7.00 en 9.15 uur. zo. 2.30 en 4 45 uur enz
TRIANON "De premiejager", dag. 2.30,
7.00 en 9 15 uur. zo. ook 4.45 uur
REX: "Wie versiert wie° dag 2 30. 7.00
en 9.15 uur. zo ook 4.30 uur
Kindermatinee "Sneeuwwitje en de ze
ven dwergenwoe en za. 2 30 uur
Nachtvoorstelling: "Escort-girls", vr. en
za. 11.30 uur.
CAMERA "La béte", dag. 7.00 uur en
9 15 uur.
Kindermatinee: "Tarzan en de Baracc u-
dakrijgers", za. en woe. 2.30 uur, zo. 2.00
uur en 4.15 uur
Nachtvoorstelling: "Siddharta", vr. en
za. 11.30 uur.
LIDO: "One flew over the cuckoo's
nest", dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. 2.30,
Ongevallendienst elke.dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13 45-14.30 uur. Avondbezoekuur
18.30-19.30 uur Kinderafdeling dage
lijks van 14 00-19 00 uur alleen voor ou
ders zondag 14 00-15.00 uur voor overige
familieleden. Kinderen beneden 14 jaar
hebben geen toegang op de kinderafde
ling.
Sint Ebzabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 13.30-14.15 uur en van
18 30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen ook
11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 11.15 tot 12.00 uur (alleen voor echt-
gen v. 15.00tot 16.00uurenvan 18 30tot
19 30 uur Kinderafdeling dag. van 15.00
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek-
en do. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest: dinsdag en vrijdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag.
Annakliniek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur van
18.30 tot 20.00 uur.
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
uur en 18 30-19.30 uur.
Kinderzaal: van 13.00-14.00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur.
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18 30-1930 uur.
Vbor de prematurenafdehng gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag:
18.30-18.45 uur.
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kmderklimek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15 00 uur.
18.30-19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-41 30* 13.30-
14.15 en 18 30-19.30 uur. 3e klas 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur: Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 uur
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
