V erbijsterende
'overledenen...'
gesprekken met
„Viskaart" ter
kleine visakte
vervanging van de
en bijdragebewijs
vis
sport
HENGELTIP
VAN DE WEEK
Visma '76trok
46.000 bezoekers
ZATERDAG 8 MEI 1976
PAGINA 17
Rico Bulthuis
Door
Zeventien jaar geleden, op een zomernacht in 1959, nam de Zweedse natuurliefhebber
Friedrich Jurgenson voor zijn genoegen met een bandrecorder het gefluit van vogels op.
Toen hij de band later beluisterde, ontdekte hij tot zijn verbazing een menselijke stem
die hem in telegramstijl toesprak. Dat gebeurde daarna meerdere malen, en Jurgenson
die wilde weten wie zijn geluidsbanden bedierf, wendde zich tot deskundigen op radio-
gebied. Dat hij daarmee een deur opende naar een nieuw spiritistisch onderzoek, kon hij
toen nauwelijks vermoeden.
Omdat alle bereikbare zendstations
het uitzenden van dergelijke stem
men ontkenden, en technici bij geen
benadering een verklaring konden
geven voor de geluiden, wendde
Jurgenson zich met een boek dat hij
over zijn bevindingen schreef tot
een breed publiek. Het veroorzaakte
enige deining onder psychologen.
Een van hen was dr. Konstantin
Raudive uit Uppsala, die ook ging
experimenteren en een enorm aantal
van elkaar verschillende mannen,
vrouwen en kinderstemmen op
duizenden geluidsbanden vastlegde.
Echtheid
In 1970 erkende het befaamde
Freiburg Instituut voor studie van
de grensgebieden der psychologie,
dat het zuiver wetenschappelijk
bewijs voor de echtheid "van de
stemmen was geleverd, en dat
bedrog was uitgesloten.
Het waren echt geen „kleine
Jongens" die hun handtekening onder
die verklaringen zetten. Topgeleer-
den waaronder prof. dr. Hans
Bender wensten over de heikomst
van de „astrale" stemmen geen
verklaring te geven. Ze schaarden
zich, ook al om htm grote reputatie
naet te schaden, onder de zogenaam
de animisten, in tegenstelling tot de
spiritisten die meenden dat ze znu
een bewijs contact hadtdeu ver
kregen met de doden.
Over alles wat de „Paranormale
stemmen" betreft, is bij de uitgeverij
Fidessa te Bussum een bijzonder
fraai uitgevoerd boek met inbegrip
van een kleine grammofoonplaat
verschenen. Het is uit het Engels
vertaald door Hans F. Kennis, en
werd in 1968 geschreven door dr.
Raudive in het Duits. De Engelse
tekst stamt uit 1971.
Dat verschijnsel van de stemmen is
een gloeiend heet hangijzer geworden
in het kamp van de wetenschap. Er
zijn geleerden die weigeren naar de
resultaten te luisteren. Ze zijn
doodsbang him visie op hun werk,
of erger nog. hun wereldbeeld prijs
te moeten geven. Bender en anderen
gaan er vanuit dat t verbijsterende
verschijnsel een gevolg is van reeds
bekende, hoewel ook onverklaarbare
eigenschappen van de proefnemers
zelf. Ze wijzen op de befaamde en
goed gecontroleerde ..spookversohijn-
selen". waarbij meubels worden
verschoven, deuren open- en dicht
gaan en het keukengerei door het
huis vliegt. Daar is altijd een
.schuldige" voor aan te wijzen,
meestal een meisje in de puberteiits-
leeftijd die tot haar eigen schrik en
totaal onbewust, bepaalde electrische
of andere kracht uitzendt, waarover
men nog darnig zit te tobben.
Geluidsband
Maar bij het ontstaan van de
Raudive-eteinmen is er geen sprake
van een onsdhuldige-sdhuldige. De
stemmen kamen ook op de
geluidsband als de proefnemers hun
recorder in een voor radio-ontvangst
volledig afgeschermde kamer hebben
Overigens fascinerende stemmen
Metaalachtig, zeer snel uitgesproken
en meestal zijn de korte zinnen
verdeeld in woorden die in
verschillende talen woren overge
bracht. Soms kent de proefnemer
deze talen, soms ook niet. Daar
worden verschillende verklaringen
voor bedacht, maar elke theorie
loopt stuk, want al valt er niets te
bewijzen, er valt evenmin iets te
ontkennen of te ontmaskeren. Wat
ons voorlopig rest zijn de stemmen
die bij herhaling verkondigen dat ze
bewust bestaan aan de andere kant
van onze werkelijkheid.
Volgens alle deskundigen zijn het in
de eersite plaats de technici die iets
van het raadsel zullen moeten
oplossen. Alex Schneider, hoogleraar
in de fysika. Theodor Rudolph,
hoogfrequent-dngenieur en anderen,
bespreken in Raudive's boek uitvoe
rig de zes methoden van onderzoek
door middel van gduidsapparatuur.
door middel van geluidsapparatuur.
Ook het zichtbaar maken van
stemmen op een beefldbuds zal tot
verheldering van het fenomeen
kunnen bijdragen, omdat men dan
kan zien of de stemmen van de
proefnemers en de zogenaamde
,geesten"Van elkaar verschillen.
Op initiatief van de uitgever is aan
het oorspronkelijke werk een
hoofdstuk toegevoegd over het
Dr. Raudive achter de handrecorder. Zo heeft hij de stem opgenomen van zijn overleden leraar i
filosoof Ortega v. Gasset.
onderzoek in Nederland. Mevrouw
Elly Regter, Hans Kennis en dr. A.
D. La/verman beschrijven daarin de
resultaten van hun proefnemingen.
Ook de Nederlanders hadden met
grote moeilijkheden te kampen, en
de resultaten waren betrekkelijk
gering. Naast het onvermijdelijke
geruis dat de stemmen dikwijls
onverstaanbaar maakt, komt er nog
niet veel zinnigs vanuit het
supersonisch niemandsland. Aan
,gene zijde" is prietpraat ook al geen
uitzondering. En wie weinig lust
heeft om zich te verdiepen in
beschouwingen over hersengolven,
psychokinese of deferentie-energie,
moet beslist de kleine grammofoon
plaat beluisteren die met commen
taar van Karei Hille en Sylvia van
de Akker aan het geschrevene is
toegevoegd.
Griezelig
De meest verstokte scepticus zal wel
even de adem inhouden bij het
horen van de dikwijls griezelige
paranormale stemmen, waarvoor
geen enkele verklaring valt te
leveren. Met dit alles is de
parapsychologie in een nieuw
stadium van onderzoek gekomen,
waarvan de consequenties bij geen
benadering zijnite voorspellen.
Ten slotte kunnen zij die op grond
van him religieuze overtuiging
bezwaren hebben tegen dit onder
zoek ook even hun adem inhouden:
Friedrich Jurgenson, de ontdekker
van de stemmen en overtuigd
spiritist, werd oen de resultaten van
zijn ontdekking door paus Faulus VI
verheven tot Commandeur in de
Orde van St-Gregorius de Grote.
Parapsychologie vandaag.
Een heel ander boek zal eveneens
belangstellenden in de parapsycholo
gie tot nadenken stemmen en
daarbij tegenstanders geruststellen.
Wars van alle „occulte" speculatie,
Ta rotspelletjes en andere modever
schijnselen met inbegrip van
dikwijls zeer aanvechtbare ..popu
lair-wetenschappelijke" uitgaven
waar de markt van wemelt,
verschijnt spoedig bij de uitgeverij
Lemniscaat te Rotterdam een
briljante studie onder redactie van
John Beloff onder de titel
„Parapsychologie vandaag".
Koel werk
Het betreft nieuwe
onderzoek. De inleider, prof. dr. H.
C. J, Duijker, zegt dat er inderdaad
iets te onderzoeken valt en
benadrukt de mening dat het
onderscheid tussen paranormale en
normale psychologie slechts een
manifestatie is van onze huidige
onwetendheid op beide terreinen.
De inhoud omvat acht hoofdstukken
waarin een achttal uiteenlopende
onderwerpen uitvoerig worden be
sproken. De nadruk valt dan niet
meer zoals meestal het geval was op
bepaalde verschijnselen, maar op de
methode van onderzoek. Voor lezers
van ietwat broeierige spookverhalen
zal het ontnuchterend werken. In
elk hoofdstuk wordt de parapsycho
logie als experimentele wetenschap
aan de orde gesteld, en het koele
laboratoriumwerk is in de plaats
gekomen van de traditionele consta
tering van spontane verschijnselen
die buiten het veld van onze
zintuigelijke waarneming liggen.
De auteurs zijn allen eminente
geleerden, verbonden aan psycholo
gische of andere faculteiten van
universiteiten in Europa en Ameri
ka. Ze weten wat er op het spel
staat bij hun onderzoek. John
Beloff zegt dat geen beschaafd mens
zich afzijdigheid of ontkenning kan
veroorloven als de zogenaamde
„spi"-versohdjnselen (Spi is de eerste
letter van het Griekse woord voor
psychisch) onomstotelijk kunnen
warden vastgesteld.
De kamende generatie zal zich daar
bij neer moeten leggen, wat de
Helmut Schmidt schrijft over het
.Gebruik van instrumenten in het
parapsychologisch laboratorium".
John L. Randall over „Biologische
aspecten van spi". Dierproeven
blijken, zoals dr. Paul Dietz dertig
Jaar geleden al benadrukte, van
groot belang bij het onderzoek naar
nog niet te verklaren verschijnselen.
J. G. Pratt neemt de proefpersonen
op de korrel. Onder de auteurs
bevindt zich ook Hans Bender, die
uitvoerig ingaat op het „Modern
polterge istonderzoek"Hij pleit voor
een onbevooroordeelde benadering
van dit niet meer te ontkennen
fenomeen.
Het nawoord is van Arthur
Koestier, die de gegeven stof zeer
kritisch benadert en aan het geheel
een strikt persoonlijke, bewogen
bijdrage toevoegt.
Een schitterend boek! Vrij van
sensatie en een wapen tegen de nog
niet zeldzame academische vijandig
heid, dom geloof en botte ontken
ning.
Op de grammofoonplaat worden
enkele voorbeelden gegeven van
stemmen die dr. Raudive, Hans
Kennis en Jos Spijkstra registreer-»
den.
Mevrouw Petrautzki die niet geloof
de aan een voortbestaan riep na
haar overlijden:
„Bedenke, ich bin!"
Denk eens in, ik besta
Een andere stem in Lets en Duitsi
„Koste, tu tik nah
(Koste, je beiït zo dichbbij
Raudive hoort zijn vroegere leraar,
de beroemde filosoof Ortega y
Gasset. Die r~Dr>t verstaanbaar
en met herkenbare stem:
„Entrojas muouao w.o.iones!"
De beroemde professor Gebhard Frei
die tijdens zijn leven intensief aan
het onderzoek meedeed, roept vanuit
da onbekende sfeer; zeer duidelijk
in Zweeds en Duits
Dr. Konstantin Raudive: .Paranor
male stemmen" Uitgeverij Fidessa -
Bussum. Prijs, fraai gebonden met
grammofoonplaat: ƒ39,50.
John Beloff: „Parapsychologie van
daag". Nieuwe vormen van onder
zoek. Uitg. Lemniscaat - Rotterdam.
Verschijnt medio med.
consequenties daarvan ook zouden
zijn. Het is bovendien de bedoeling
de parapsychologie los te maken van
lieden, die er hun persoonlijk heil in
zoeken. Zolang deze wetenschap
bestaat, heeft zij helaas een fatale
aantrekkingskracht .uitgeoefend op
onevenwichtige, weinig wetenschap
pelijk ingestelde personen.
Proefpersonen
Als u zaterdag 29 mei weer
naar het binnenwater trekt,
zorg er dan voor, dat uw hen-
geluitrusting in orde is. Een
van de belangrijkste onderdelen
is de lijn. Nylon heeft de eigen
schap om wanneer het lange
tijd aan licht, lucht en water
is blootgesteld te verliezen aan
rekkracht en sterkte. Inspecteer
daarom nauwkeurig of uw tuig
jes nog wel de toets der kritiek
kunnen doorstaan. Het zou jam
mer zijn wanneer u juist met
lijnbreuk te kampen krijgt op
het ogenblik dat u een flinke
vis aan de haak heeft. Wan
neer u nieuwe nylon-lijnen aan
schaft, koop die dan bü een
hengelsportwinkel, die veel klan
ten heeft. U heeft dan een goe
de kahs dat u nylon koopt van
recente datum. Immers zaken
met een flinke omzet, kopen
steeds nieuwe lijnen in. Koop
nooit teveel nylon tegelijk. Be
kijk wat u de eerstkomende
maanden denkt nodig te heb
ben, en haal dat in huis. Be
waar de klosjes, die u niet di
rect nodig hebt in het donker.
Zorg er ook voor dat u op ge
zette tijden de lijn van uw werp-
molen vernieuwt. Gooi het oude
nylon niet direct weg. maar ge
bruik dat als „ondergrond" voor
de diepe spoelen. Tenslotte nog
één advies: neem u bij de start
met een iets dunnere lijn te vis
sen. De kwaliteit van het nylon
is de afgelopen jaren steeds ver
der verbeterd. De trekkracht
van de meeste lijnen is toegeno
men. Ten gevolge daarvan kunt
u een dunnere lijn gebruiken,
die toch even sterk is als de
dikkere lijn van jaren geleden.
In de weken voorafgaand aan het nieuwe visseizoen zijn er de
laatste jaren in ons land diverse tentoonstellingen waarop
nieuw hengelsportmateriaal wordt geëxposeerd, en waar infor
matie wordt verstrekt over allerhande hengelsportzaken als
vergunningen, hengelsportreizen.
Een van die exposities is inmid
dels achter de rug. De „Visma'76" in
het Rotterdamse Ahoy complex trok
van 22 tot en met 27 april J.l. 46.000
hengelsportenthousiasten. Tot de
nieuwtjes op de Visma behoorde on
der meer een ruime collectie hengels
vervaardigd van carbon fiber.
Een materiaal dat voor het eerst
bij de ruimtevaart werd gebruikt en
koolstof bevat. Als positieve eigen
schappen van het carbon fiber wor
den genoemd dat het steviger is dan
glasvezel, maar wat in de hengel
sport nog veel belangrijker is ook
veel lichter is. Voorlopig zullen we
deze hengels in nog niet al te grote
aantallen langs de waterkant zien.
want ze zijn uiterst kostbaar. De
goedkoopste hengels, waarin carbon
fiber is verwerkt, kosten zo'n zeven-
éi achthonderd gulden en dat kan
oplopen tot tweeëneenhalfduizend
piek. Uit dat grote prijsverschil kan
men afleiden dat er carbon fiber
is een carbon fiber, zoals ook het
glasvezeldoek grote verschillen kent
in kwaliteit.
Terug naar de tentoonstellingen*
vandaag en morgen kunt u nog te
recht op een hqngelsporttentoonstel-
ling in de Jaap Edenhal in Amster
dam. „Hengelsport'76" is een expo
sitie van hengelsportfabrikanten en
-importeurs, organisatoren van hen
gelsportreizen en detailhandelaren
met zelfbouwhengels.
Met ingang van het nieuwe vis
seizoen zult u de oude vertrouwde
lichtblauwe kleine visakte moeten
missen. Ook het traditionele witte
bijdragebewijs is uit de roulatie ge
nomen. In de plaats daarvoor is de
nieuwe viskaart gekomen. Dit alles
is voortgekomen uit een beslissing
die de Tweede Kamer op 18 februari
van dit jaar nam. Op voorstel van
minister Van der Slee (Landbouw
en Visserij) gingen de kamerleden
akkoord met een wijziging van de
Visserüwet, die het mogelijk maakt
dat visvergunningen voorlaan op
postkantoren en postagentschappen
alsmede via de postgirodienst te ver
kregen zijn. Tot dusver was daar
steeds een bezoek aan het stadhuis
of het politiebureau voor nodig. Voor
men in Leiden overging tot het
openen van een apart loket beteken
de dat vaak lange wachttijden.
Simpeler
De zaak is nu veel simpeler ge
worden. U kunt nu naar het dichtst
bijzijnde postkantoor of postagent
schap gaan. Daar ligt een blanco
viskaart voor u klaar. U vult naam,
adres, woonplaats en geboortedatum
in (met vulpen of ballpoint) en koopt
aan het loket een rode of een blauwe
zegel, die op de viskaart wordt ge
plakt en afgestempeld. Het rode zegel
vervangt het vroegere bijdragebewijs
en kost vijf gulden. Vier gulden als
bijdrage en één gulden voor de ad
ministratiekosten. tc vergelijken met
de legeskosten die u vroeger op het
stadhuis betaalde.
Visavontuur
„ter zoute
Wie in de' gesloten tijd toch een
hengeltje teil uitgooien heefi
daartoe ruimschoots de gelegen
heid. Vanuit Scheveningen, IJ-
muiden en Den Oever, om maat
eens een paar havens te noemen
varen dagelijks sportvisserijsche-
pen uit voor een visavontuur ,.tet
zoute". Mocht u een dagje gaar,
vissen op de Noordzee of het Wao
zorg dan wel dat u een bonafidt
schipper heeft. Er zijn er ook dit
uitvaren wanneer de weersom
standigheden te bar zijn om eet
hengeltje uit te gooien.
f33.(incl. f 1.admin.kosten),
maar daar heeft u als sportvisser
nooit mee te maken. Deze zogenaam
de „grote vergunning" is namelijk
voor beroepsvissers die gebruik ma
ken van speciale vistuigen als fui
ken, netten, aalkistjes en dergelijke.
WÊÊÊ
De nieuwe viskaart. Helemaal boven: de rode, blauwe en gele
zegel.
Een viskaart met het rode zegel
moet iedereen hebben die ouder is
dan 14 jaar en met één gewone
hengel wil vissen in vlot- en bevaar
baar water. Als u met twee gewone
hengels tegelijk wilt vissen of met
een speciale hengel dan hebt u een
viskaart met een blauwe zegel nodig.
Die kost f 11.75 en is te vergelijken
met de vroegere kleine visakte. Bij
deze vergunning schuilt er echter
een addertje onder het gras.
Om <a mogen vissen mei twee
hengels of een speciale hengel heeft
u namelijk toestemming nodig van
de bezitter van het visrecht van dat
water. In de meeste gevallen is dat
een hengelsportvereniging of hen-
gelsportbond. Om erachter te komen
wie het visrecht bezit kunt u het
best informeren bij het dichtstbij
zijnde politiebureau of gemeente
huis.
Voor de houders van een postgiro
rekening is het zelfs mogelijk een
viskaart te krijgen zonder een be
zoek aan een postkantoor. Men ge
bruikt daarvoor een gewone giro
kaart, waarop f5.— of f 11.75 wordt
overgemaakt. Rekeninghouders van
het girokantoor in Den Haag moe
ten dat doen op postgirorekening-
nummer 528851 t.n.v. Visakten en
bijdragebewijzen en rekeninghou
ders van het kantoor Arnhem op
3542200. Let er wel even op
rekening op twee namen
gesteld is. Dan moet u in het vakje
„mededelingen" vermelden voor wie
de viskaart bestemd is. Hetzelfde
geldt voor aanvragen van viskaar-
ten voor anderen dan de rekening
houder. Als u na enkele dagen de
viskaart met zegel ontvangt, behoeft
u alleen nog maar de geboortedatum
in te vullen.
Controle
Cent u niet van plan om een nieu
we viskaart te kopen en toch te gaan
vissen, houdt er dan wel rekening
mee dat de controle op „zwartvis-
sers" dit jaar zal worden geïnten
siveerd. Bedenk goed dat een vis
vergunning nog altüd goedkoper is
dan een bekeuring
