Einde abortusverbod komt PvdA gekraakt
in zicht
Ton van Leiden voor Tour-start
"ÏÏTti ™Lerl™Kamer Programma van
Partij
tegen de
Apartheid
boekte
winst
Triënnale
in Waag
geopend
Oudercomité Barbaraschool
voelt zich in de kou gezet
Commissie voor bouw Sumatrabrug
VRIJDAG 7 MEI 1976
PAGINA 19
DEN HAAG (SP) - Het abortusverbod heeft z'n langste tijd
gehad.
Voor het gezamenlijke voorstel van PvdA en WD dat
zwangerschapsafbreking mogelijk maakt, is in de Tweede
Kamer welhaast zeker een meerderheid.
Ook daarin gaat enige tijd zitten.
Het is dan inmiddels wel voorjaar
'77 geworden en staan de verkie
zingen voor de deur.
Behalve de meeste PvdA-
kamerleden en bijna alle VVD'crs
zijn voor dit abortusvoorstel DS'70,
CPN, PSP en een stuk of wat
PPR-kamerleden. Dit brengt het
aantal voorstanders op ongeveer
tachtig. De tegenstanders zitten in
de confessionele hoek.
De hoofdpunten van het
PvdA/WD-voorstel zijn:
de strafbaarheid van artsen die
een abortus uitvoeren wordt op
geheven, tenzij de vrucht buiten
het moederlichaam levensvat
baar was;
er komt geen grens waarboven
zwangerschapsafbreking verbo
den blijft;
de behandelende arts hoeft
slechts "zonodig" overleg te ple
gen met één of meer deskundi
gen. Hij moet er op toezien dat de
vrouw deskundig en voldoende
voorgelicht wordt over andere
mogelijkheden dan abortus. Ook
de controle op de nazorg is hem
toevertrouwd;
onzorgvuldigheden worden door
deze commissie gemeld aan het
medisch tuchtcollege, zodat
stappen tegen de arts of de kli
niek kunnen worden genomen;
er komt een commissie van toe
zicht van negen leden, die de mi
nister van volksgezondheid ad
viseert over de gang van zaken in
abortusklinieken.
Twijfelachtig
Al maakt dit voorstel veel kans.
toch is de abortus-kwestie die al ja
renlang de gemoederen in de Ne
derlandse politiek bezig houdt nog
lang niet van de baan. Het is erg
twijfelachtig of het PvdA/WD-
ontwerp nog voor de verkiezingen
van 25 mei 1977 over de eindstreep
zal zijn. Het heeft nog een lange weg
voor de boeg.
Na goedkeuring van de Tweede
Kamer (op z'n vroegst in Jligustus
of september) moet de Eerste Ka
mer er ook nog over beslissen. Dat
zal wel begin."77 worden. Als ook de
senatoren akkoord gegaan zijn met
afschaffing van het abortusverbod,
moet minister Van Agt van Justitie
zijn handtekening onder het
PvdA/WD-voorstel zetten. Pas
dan heeft het wetskracht. De minis
ter neemt zijn beslissing niet zon
der advies van de Raad van State.
Opvolgen
DURBAN (Reuter) - De Progres
sieve hervormingspartij in Zuid-
Afrika, die fel tegen apartheid is,
heeft in Durban een tussentijdse
verkiezing gewonnen. Zij kreeg
4.243 stemmen. De verenigde par
tij, die eveneens tot de oppositie
behoort en de betrokken parle
mentszetel tot dusver bezette, werd
tweede met 3.919 stemmen. De re
gerende nationale partij kreeg 3.139
stemmen. Volgens waarnemers
duidt de uitslag erop, dat de blan
ken in Zuid-Afrika zich splitsen in
twee kampen, een voor en een
tegen apartheid.
Het ziet er overigens niet naar uit,
dat de nationale partij spoedig haar
parlementaire meerderheid ver
liest. Zij bezit 122 zetels, de ver
enigde partij 36 en de progressieve
partij o.oem..
Ex-president
Argentinië
vraagt asiel
MEXICO-STAD - Hector Jost
Campora (66), die van 25 mei tot 13
juli 1973 president van Argentinit
is geweest, is in Buenos Aires de
Mexicaanse ambassade binnenge
vlucht en heeft asiel gevraagd. Naar
het Mexicaanse blad 'Excelsior' uit
Buenos Aires meldt, zal Campora
waarschijnlijk nog deze week in
Mexico aankomen.
Vorige week heeft een rechtse pe
ronist Campora, die eind 1975 uit de
peronistische party gestoten is, er
van beschuldigd dat hij in opdracht
ondermijnende groepen heeft
georganiseerd. Het tegenwoordige
militaire bewind neemt Campora
vooral kwalijk, dat hij in 1973 am
nestie voor politieke gevangenen
afkondigde, waardoor ook talrijke
doders van soldaten en politieagen
ten op vrije voeten kwamen
Minister Van Agt, die erg veel
moeite heeft met het mogelijk ma
ken van zwangerschapsafbreking,
zal de abortuskwestie zeker laten
rusten voor zijn opvolger. Daarmee
houdt hij tegelijk de handen van
zijn confessionele partijgenoten
vrij. KVP, ARP en CHU kunnen in
de verkiezingsstrijd staande hou
den dat de nieuwe abortusregeling
tegen hun wil tot stand is gekomen
Dit zal hun een rijke verkiezings
buit opleveren. Vooral weggelopen
KVP'ers - die in 1972 op de VVD
gestemd hebben, maar door die
partij teleurgesteld zijn - zullen in
de confessionele moederschoot te
rugkeren, zo verwacht men in het
CDA-kamp.
Rol
Dit betekent dat abortus een be
langrijke rol gaat spelen in de ver
kiezingsstrijd en in de daarop vol
gende kabinetsformatie. Uiteinde
lijk zullen KVP. ARP en CHU "de
slag om abortus" toch verliezen.
Uitstel is in dit geval zeker geen af
stel. Een volgend kabinet - wellicht
met een PvdA-minister van Justitie
- zal de huidige abortuspraktijk
wettelijk mogelijk maken door de
regeling van PvdA en VVD in te
Terugkeer van minister Van Agt is
vrijwel uitgesloten. De PvdA heeft
hem voor het blok gezet: tekenen of
aftreden. De socialisten houden vol
dat in 1973 bij de formatie van het
kabinet-Den Uyl is afgesproken dat
de minister het abortusvoorstel
waarmee het parlement akkoord
was gegaan zou ondertekenen.
Minister Van Agt ontkent dit. "De
afspraken van drie jaar geleden
hadden betrekking op een totaal
andere situatie dan thans ontstaan
is door het verbond van PvdA en
VVD", zei hij maandagavond op
een CDA-bijeenkomst in Den
Haag.
Tijdens de formatie van het
kabinet-Den Uyl waren er twee ab-
ortusvoorstellen: één van de
PvdA-kamerleden Lamberts en
Roethof (uit 1970) en één van de
ministers Stuyt en Van Agt uit het
kabinet-Biesheuvel. Omdat pro
gressieven en confessionelen het
vrijwel zeker nooit over abortus
eens zouden worden, kwam kabi
netsformateur Burger met een
compromis: KVP en ARP zouden
een eigen abortusontwerp maken
dat het voorstel- Van Agt/Stuyt zou
vervangen. Het parlement zou dan
moeten beslissen tussen de voor
stellen van de PvdA en KVPijARP.
Roet in het eten
De grootste
oppositiepartij, de VVD, gooide
roet in het eten. De VVD-
kamerleden mevrouw Veder-Smit
en Geurtsen kwamen met een eigen
voorstel. Daardoor dreigde een pat
stelling te ontstaan. De kans be
stond dat geen van de drie voorstel
len een meerderheid zou halen.
Daarom gingen PvdA en WD om
de tafel zitten om de ontstane im
passe te doorbreken. Na enig ge
harrewar leidde dit tot het geza
menlijke PvdA/WD-voorstel, dat
gistermiddag bij de Tweede Kamer
is ingediend. Of om met minister
Van Agt te spreken: "De "wonder
lijke transactie" was geslaagd".
DEN HAAG (SP) - Minister dr.
Wim Duisenberg van financién
heeft het ontwerpprogramma ge
kraakt dat het bestuur van zijn par
ty. de PvdA, heeft voorgelegd aan
de leden. Duisenberg deelt de kri
tiek op dit programma van KVP-
fractieleider mr. Frans Andriessen.
„Materieel is het programma voor
mij niet aanvaardbaar", oordeelt
Duisenberg in het PvdA-
opinieblad „Roos in de vuist". Vol
gens de minister van financien kan
het grootste deel van de geldkos-
tende voorstellen niet worden uit
gevoerd.
Als de PvdA een meerderheid in de
regering en in het parlement zou
hebben is de party ook niet in staat
het programma zoals het er nu Ligt
uit te voeren, vindt Duisenberg.
Volgens Duisenberg doet het par
tijbestuur met dit programma meer
om de PvdA buitenspel te zetten,
dan dat het bijdraagt tot het door
gaan van de PvdA als regeringspar
ty na de verkiezingen van 1977.
Duisenberg is zeer verontrust over
de gevolgen van het programma
voor de verkiezingen, de kabinets
formatie en eventueel het doorre
geren van de PvdA. Hij meent, dat
de PvdA verplicht is na de verkie
zingen door te regeren in het belang
van „diegenen in onze samenleving
voor wie wij zeggen ons in de eerste
plaats in te zetten: de zwaksten".
'Op het ministerie van Financién is
het conceptprogramma van de
PvdA doorgerekend. Het resultaat
daarvan is niet bekendgemaakt.
Naar verluidt vergen de geldkos-
tende voorstellen een uitgavenver
hoging van de overheid van om
streeks acht miljard gulden.
LK1D&N- J*n van de belangrijk.
tob» oan de kunstenaar is het
uitbmlóen van zijntijd.het onthul
len van facetten van de samenle
ving. Een kunstenaar leert mensen
dingen te zien, op een doorhem zelf
gekozen, subjectieve, manier. Het
is niet onlogisch dat kunstenaars
in toenemende mate maatschappe
lijk betrokken zijn geraakt. De sa
menleving zou niet zonder hen
kunnen en het is daarom normaal
dat de overheid voorzieningen
treft om het hen mogelijk te maken
te blijven werken''
Een filosofie die Bert Oosterman
wethouder van cultuur) gistera
vond voorlegde aan de genodigden
voor de opening van de derde
Triënnale, een driejaarlijkse ten
toonstelling in de Waag van werk
van beroepskunstenaars uit de
Leidse regio Oosterman verrichtte
de opening en deed dit met een
korte schets van de verhouding tus
sen kunstenaar en samenleving
In zijn betoog benadrukte hij nog
maals de noodzaak om ook in Lei
den een Artotheek (een uitleen -
tegen geringe vergoeding - van
kunstwerken) op te zetten De
Waag achtte hij een uitermate ge
schikte plaats voor de vestiging
van de kunstuitleen en hij stelde
goede hoop te hebben dat een
Leidse artotheek nog voor de ope
ning van de volgende Triënnale
zal draaien.
Door verschillende omstandighe
den is de Triënnale dit keer een
jaar later gehouden dan de bedoe
ling was. De inzendingen zijn ech
ter ook nu weer dermate groot dat,
evenals vorige keer, gekozen is voor
meer dan één expositie De eerste
tentoonstelling, die gisteravond
werd geopend, loopt tot 20 mei, de
tweede van 25 mei tot 6 juni
LEIDEN - Het oudercomité van de
r.k. lagere Barbaraschool aan het
Levendaal voelt zich in de kou ge
zet door de Stichting Katholiek
Onderwijs in Leiden. Volgens het
comité heeft de directeur van deze
stichting, de heer W. W. Sanders,
geheel buiten de afspraken met het
comité om de fusieplannen voor de
Barbaraschool met de r.k Harte-
brugschool aan de Haarlemmer
straat in de openbaarheid gebracht
Dit terwijl was afgesproken dat
eerst bij het ministerie van onder
wijs nagegaan zou worden of de
school niet nog een jaar als zesklas-
sige school zou kunnen blijven
draaien.
De stichting wil de Barbaraschool
al per 1 augustus a.s. met de r.k.
Hartebrugschool laten samensmel
ten. De reden daarvan is het sterk
teruglopende aantal leerlingen op
de Barbaraschool - nu ongeveer
honderd - en een teruggang in het
leerlingen bestand op de Harte
brugschool.
Het oudercomité verklaarde on
langs tijdens een vergadering met
de directeur van de stichting en an
dere betrokkenen de school te wil
len behouden. Als er op grond van
het bestaande leerlingenaantal vol
gend schooljaar met vier leerkrach
ten gestart kon worden, zouden en
kele van de zes klassen gecombi
neerd kunnen worden en zou de
school in elk geval nog een jaar
kunnen blijven functioneren. „We
hebben tot nu toe negen aanmel
dingen voor de eerste klas. Maar
volgend jaar verwachten we er ze
ventien a achttien. Dat komt heel
duidelijk door de verjonging van de
Haver- en Gortbuurt (omgeving
Levendaal, red.). Volgend jaar zou
den we de situatie dan weer op
nieuw kunnen bekijken en mis
schien kan de Barbaraschool dan
weer normaal als zesklassige
school gaan draaien", zegt het
oudercomite-lid W. van Houten.
Volgens Van Houten zou directeur
Sanders op het ministerie nagaan
of het mogelijk was op grond van
het bestaande aantal leerlingen
(dus ongeveer honderd) het vol
gend schooljaar vier leerkrachten
te krijgen. „Als dat kon, dan zouden
?rder praten. Maar v
meebeslissen. Ze hebben de fusie
buiten ons om gewoon doorgezet".
„We voelen ons duidelijk geno
men", voegt mevrouw P. J. Bijl er
aan toe. „Zonder enig overleg zijn
de fusieplannen in de krant (deze
krant, red.) gekomen, terwijl we het
er nog lang niet over eens waren dat
moest komen. Want wij
gebeurd, dat kan gewoon niet. Er willen de school behouden. Het i
Geen poelier
in dagwinkel
5-Meiplein
LEIDEN - In de nog reste
rende dagwinkel in het win
kelcentrum van het
5-Meiplein zal zich geen poe-
hermogen vestigen. Nationaal
Grondbezit N.V. had B. en W.
gevraagd de Haagse poelier
Krijgsman de bewuste winkel
toe te wijzen. De winkeliers
vereniging was daarmee ak
koord gegaan omdat deze
branche nog niet in het win
kelcentrum is vertegenwoor
digd.
Maar vrijwel alle leden van de
gemeenteraadscommissie
voor Economische Aangele
genheden spraken zich giste
ravond tegen de komst van de
Hagenaar uit.
Men wees er op dat er al een
poelier is gevestigd op korte
afstand van het winkelcen
trum, aan de Aaltje Noorder-
wierstraat, en men toonde zich
huiverig voor een "verdun
ning van de markt" in deze
branche.
RAADSLID MEIJER: OPKIKKER VOOR EEN PRIKKIE
LEIDEN - Het is zo goed als zeker
dat de Leidse gemeenteraad voor
maximaal 100.000 gulden subsi
die zal verlenen aan de Stichting
"Tour de France in Leiden 1978".
De raad moet er maandag offi
cieel een beslissing over nemen,
maar gezien de stemming in de
gemeenteraadscommissies voor
Sport en Recreatie, Economische
Aangelegenheden en Interne Or
ganisatie en Beheer, die zich gis
teren over het voorstel van B en
W bogen, kan over de afloop
nauwelyks nog twijfel bestaan.
PvdA. PPR en een deel van de WD
zijn voor en daarmee bestaat er al
een meerderheid voor de subsi
die die (mede) nodig is om de
Tour in 1978 in de Groenoordhal
van start te laten gaan. Weinig en
thousiasme was er bij het CDA
voor het financiële voorstel van B
en W. Alleen Van Zijp toonde zich
LEIDEN - De Commissie voor
Ruimtelijke Ordening ging gistera
vond akkoord met de aanleg van
een voet- en fietspad langs de Zijl
Achter de flats aan de Paramaribo-
straat zal het alleen voor voetgan
gers toegankelijk zijn, verderop
langs het zwembad De Zijl zal het
ook toegankelijk zijn voor fietsers.
een warm voorstander van de
subsidie.
Wethouder Tesselaar (onderwijs en
sport) zette uiteen dat de Stich
ting "Tour de France in Leiden
1978" eigenlijk geen subsidie,
maar gratis medewerking van
talrijke gemeentelyke diensten
had gevraagd (gebruik Groe
noordhal, beschikbaarstelling
terreinen, beveiliging parcours,
energievoorziening enz.)
De wethouder vond een dergelyke
verkapte manier van subsidiëren
onjuist. Hij wilde een bepaald
bedrag ter beschikking stellen en
alle door de Stichting gevraagde
gemeentelyke diensten gewoon
in rekening brengen, Wethouder
Tesselaar vond de Tourstart en al
les wat er bijkomt aan manifesta
ties van "groot belang", vooral
met het oog op het Leiden-
Promotion effect.
Bos (CDA) deelde het enthou
siasme van de wethouder niet.
Hij vond de 100.000 gulden een
enorm bedrag "zeker als je ziet
hoeveel moeite het ons kost voor
de Leidse sport wat geld vrij te
maken". Hij vroeg zich af of dit
evenement voor zo'n "arme stad"
zoveel geld waard was. "Het zal
misschien wat meer mensen tot
fietsen aanzetten". Bos onthield
zich overigens van stemming.
Duivenstein (PvdA) bestreed de
mening van de CDA-er. Hij on
derstreepte de recreatieve
waarde van het spektakel. Veel
van de voorgestelde 100.000 gul
den zou in de gemeentekas te
rugvloeien, omdat de gemeente
lijke diensten er van moeten
worden betaald. Meijer (PvdA)
sloot zich by hem aan. "Je geeft
het economisch leven van Leiden
een opkikker voor een prikkie
Het zou dom zijn die kans niet te
grijpen.".
Elzenga (WD) stond wel even stil
bij de grootte van het bedrag,
maar noemde het evenement
"zeer de moeite waard voor Lei
den". Hij zou wel een exactere
schatting van de kosten willen
hebben en vroeg zich verder af of
er geen beroep kon worden ge
daan op het evenementenfonds
van de Groenoordhal.
Anne v.d. Zande (PSP) liet de we
thouder schriftelyk het volgende
weten: "Heeft het college geld te
veel? Laten de mensen maar be
talen die zo graag de Tour in Lei
den van start willen zien gaan. We
moeten geen commerciële sport
subsidiëren. Bovendien ben ik
bang voor verdere kosten voor de
gemeente als de afspraken een
maal gemaakt zijn".
Van Duvn (VVD) sprak over "de
simpelheid waarmee dat zeer
grote bedrag ter beschikking
wordt gesteld". Hy betitelde het
evenement als "ad-hoc promo
tion voor Leiden" en als "een
plotseling opkomende luchtbel".
Hij zou met een krediet niet ver
der willen gaan dan 50.000 gul
den Dat leverde hem een wat af
keurende blik op van zijn partij
genoot Wessels die betoogde "dat
de Leidse bevolking het ons kwa
lijk zou nemen als we dit plan niet
ten volle zouden steunen"
Wethouder Tesselaar zei dat hij vast
zou houden aan een bepaald
maximum bedrag om nare ver
wikkelingen als destijds by "Spel
zonder grfenzen" te voorkomen.
Van Duyn: 'Dit is dus een spel
mét grenzen".
r Leo Meijer (PvdA)
Nederlanders
hebben geen
gevoel
voor humor
Nederlanders hebben geen ge
voel voor humor" is het onderwerp,
dat zaterdagavond in de voorlaat
ste seizoenuitzending van het NOS-
tv-programma „Frontaal" als dis
cussiepunt geldt. De stelling wordt
verdedigd door Karei Jonckheere
lste l.), Belgisch acteur,Drs. P.(3de
l.) en Peter Hofstede fide l.). Tegen
pleit de schrijver Eli Asser (5de l.),
met behulp van journalist Simon
CarmiggeL r.en de showman Peter
Knegjes (2de l
LEIDEN - Mits er maar een goed
plan komt voor de verkeersafwik
keling in de Kooi en in de Zeehel
denbuurt, mag de Sumatrabrug
aangelegd worden, aldus de me
ning van de overgrote meerderheid
van de commissie voor ruimtelijke
ordening gisteravond. Het maken
van plannen voor een smallere brug
dan voorgesteld, en het eerst nog
organiseren van een inspraakpro
cedure zou teveel tijd vergen: men
is bang dat dan de projectsubsidie
van het rijk gemist wordt. Voor
waarde voor die subsidie is dat vóór
1 augustus met het werk aan deze
nieuwe brug tussen de Waard en de
Lage Rijndijk begonnen wordt.
De voorzitter van het wijkkomitee
De Kooi de heer Werter drong aan
op uitstel: hij verzocht de commis
sie het voorstel aan te houden, al
werd er dan subsidie verspeeld, om
eerst te overleggen met mensen die
last kunnen hebben van het ver
keer dat van de brug gebruik gaat
maken.
Momenteel gaan er ruim duizend
motorvoertuigen per dag naar het
industrieterrein de Waard, dat voor
een kwart bebouwd is. Wethouder
Waal zegde toe dat zo snel mogelijk
met de bewoners overlegd zal wor
den over de mogelijke aan- en af-
Het ontwerpen van een smallere
brug dan de nu zeventien meter
brede oeververbinding zou drie
maanden vergen. Daardoor zou de
voor de subsidie gestelde termijn
overschreden worden. Hoeveel rij
stroken op de brug komen kan al
tijd nog later bepaald worden, al
dus Waal. Houtman (SGP/GPV)
toonde zich verbaasd over de oppo
sitie die de laatste tijd tegen de brug
ontstaan is; hij wees erop dat de
gemeenteraad al in augustus 1974
besloten had de brug aan te leggen.
"We hebben tijden gewacht op sub
sidie uit de pot voor aanvullende
werken".