Gezichtsvermogen
van automobilist
vaak bedenkelijk
zravellaftd
54
Computer: Frans alleen schuldig
halfboter
Gevangene moet
het beter krijgen
Uit in de Randstad
LachappeEEe
parket.
Massaal protest in
Utrecht tegen nieuwe
wet gastarbeiders
Prinselijk
paar bij
pilaren
van
Salomon
Kies dekwaliteit
Worstmaker
Stegeman.
DONDERDAG 6 MEI 1976
PAGINA^
AMSTERDAM
Concertgebouw: grote zaal: 7 mei, Amsterdams Philh arm et
nisch Oncest olv Anton Kersjes; 8 mei, concert Alberto Colom
bo; 11 mei, 21.00 uur, popconcert Rick Wakeman; 13 mei, Am
sterdams Philharmoniscn Orkest olv Anton Kersjes; Kleine
zaal: 8 mei, 20.00 uur, The Rambo's.
Stadsschouwburg: 7 en 8 mei, Nederlands Danstheater met
"Strangers"; 9 mei, 13.30 uur, De Nederlandse Operastichting
met "De Barbier van Se villa; 10 mei, "Een kanibaal zoals jij en
ik" een musical van Neerlands Hoop; 11 mei. De Haagse Come-
die met "Zomergasten"-12 mei, Nederlands Danstheater speelt
drie stukken; 13 mei. Het Nationale Ballet met "Het Zwanen-
meer".
Brakke Grond: 7 mei, Muziektheater "Kotz"; 10 t/m 13 mei,
Nieuwe Komedie met "Voor Niks Gaat De Zon Op".
Carré: 7 t/m 13 mei (beh. 10 mei), André van Duin's Lachcar-
rousseL
Bellevue: 7 mei, "Statements" van Athol Fugard; 8 mei, optre
den van Zuidafrikaanse kunstenaars en Nederlandse artiesten;
11 mei. Poëzie Hardop.
ROTTERDAM
Rotterdamse Schouwburg: 7,8 en 9 mei, 20.15 uur, het Amster
damse Publiekstheater met "De Opgaande Zon" van Herman
Heijermans; 11 mei, 20.00 uur, Nederlandse Opera Stichting met
"De Barbier Van Sevilla."
Hofpleintheater 7,8,9,11,12 en 13 mei, 20.15 uur, Toneelgroep
Theater met het blijspel "Binnen De Perken".
Piccolo Theater 7.8 en 12 mei, 20.15 uur, Toneelgroep Theater,
met Lorca's "In Vijf Jaren Tijds"; 11 en 13 mei, 20.15 uur, het
Noorse Tesbi Theater voert "Amputasjon" op.
De Doelen: grote zaal: 7 mei, 20.15 uur, 8 mei, 14.15 uur, concert
door het Rotterdams Philharmonisch Orkest olv Edo de Waart;
8 mei, 20.15 uur, concert politieharmonie Hermandad; 10 mei,
20.15 uur, popconcert door Rick Wakeman.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 7 en 8 mei, 20.15 uur, Haagse Come-
die: "Butley"; 9 mei, 20.15 uur, Haagse Comedie: "Geen Haar Op
't Hoofd; 10 mei, 20.15 uur, Globe: "Lulu"; 11 mei, 20.15 uur, "De
Mandarijnenkamer" onder regie van Robert Thomas; 13 mei,
20.15 uur, Haagse Comedie: "Zomergasten."
HOT-Theater: 7,8 en 12 mei, 20.30 uur, Haagse Comedie: "Wou
tertje Pieterse"; 11 mei, 20.30 uur, toneelgroep Centrum: "As".
Congresgebouw: 7 en 8 mei, 20.30 uur. Residentie-orkest olv
Hans Vonk.
Diligentia: 11, 12 en 13 mei, 20.15 uur, het cabaret Tweeter.
Circustheater 7 t/m 12 mei, 20.15 uur, musical "De Engel van
Amsterdam.
Theater in de haven: 7, 8, 11, 12 en 13 mei, 20.30 uur. Toneel
groep De Appeb "De Tuin Van Het Paradijs."
Theater in de steeg: 7 en 8 mei, 20.30 uur. Toneelgroepen Inter
nos en Consequent "Samenspelen Met Toneel"; 11 en 12 mei,
20.30 uur, Toneelgezelschap Die Haghe Spelers met drie eenak
ters.
LEIDEN
LAK-Theater: 11 mei, 20.15 uur, Toneelgroep Baalmetnieuwste
toneelstuk van Peter Handke "De Laatsten Der Onverstandi
ger!."
MAASTRICHT (SP) - Tegen de
computer kan Frans H. niet op.
Zonder tegenspartelen hoort hij de
uitslag aan van een onderzoek dat is
verricht door de mathematisch sta
tistische adviesafdeling (MSA) van
de Nijmeegse universiteit
De computer beweert glashard: de
40-jarige hoofdverpleger Frans H.
is de enige schuldige aan de over-
sterfte op de afdeling "Nachtegaal"
van de Kerkraadse Lueckerheide-
kliniek.
De computer is gevoed met dien
stroosters van alle negen perso
neelsleden van. "Nachtegaal" en
met de tijden waarop en de om
standigheden waaronder er zich
259 verdachte sterfgevallen hebben
voorgedaan. Dat gebeurde omdat
Frans sinds zijn arrestatie begin
augustus vorig jaar beweert dat er
meer personeelsleden van zijn af
deling patiënten eigenmachtig fa
tale injecties hadden toegediend.
Frans noemde zelfs namen, die van
zijn sub-hoofd M. Peters en die van
zuster Joosten. Beiden ontkennen.
De computer staat aan hun zijde,
want hij had geen verband gelegd
tussen de 259 verdachte gevallen in
de periode van 1 december 1969 tot
4 augustus vorig j aar en de diensten
van het tweetal.
Integendeel! Dat verband bestond
alleen bij F^ans. Ook op de aller
laatste dag van het proces, dat in
Maastricht wordt gehouden, waren
uitkomsten van de computer van
de MSA ter sprake gekomen. Ook
die waren voor Frans H. zeer belas
tend. Toen werd ondermeer duide
lijk dat als Frans dienst had de pa
tiënten bij bosjes stierven. Was hij
met vakantie, dan was er geen en
kel overlijd ensgeval op de afdeling
"Nachtegaal", waar demente be
jaarden werden verpleegd.
Het was de eerste keer dat de com
puter van de MSA werd aangewend
voor een onderzoek van Justitie.
Gewoonlijk werkt de MSA op het
gebied van het medische begelei-
dingsonderzoek ten behoeve van
het academische St Radboudzie-
kenhuis in Nijmegen. Ook de me
dische faculteiten van de universi
teit in Rotterdam en Amsterdam
hebben een dergelijke adviesafde
ling.
Op de ochtendzitting van de ze
vende procesdag behandelt de
rechtbank de achtste van de negen
door Frans toegegeven insuline-
moorden. Het gaat om de 82-jarige
P. J. Bontjes, die 30 juli vorig jaar
overleed.
Voor de zoveelste maal tijdens dit
marathonproces zegt Frans: "Ik
heb nooit een leven willen bekor
ten, alleen maar iemands pijn wil
len verlichten".
De president, mr. G. Hermesdor£
valt hem in de rede: "Maar u hebt
regelmatig verklaard: ik wilde hem
uit zijn lijden verlossen".
Frans: "Daarmee bedoelde ik dat ik
de pijn wilde wegnemen. Echt, ik
ben tegen euthanasie. Ja, we zijn
eens met vijf man naar een congres
in Nijmegen over euthanasie ge
stuurd door de kliniek, maar dat
was ter informatie. In Nederland
zijn we zover nog niet dat we ie
mand helpen een zachte dood te
sterven".
Er volgt dan wat gedraai over al dan
niet anders afgelegde of bedoelde
verklaringen van Frans, waarna de
rechtbankpresident verzucht "En
zo gaat dat nou maar door". Hij laat
daar meteen op volgen: "En u spoot
maar door".
Frans, verontwaardigd: "Maar niet
om de patiënten te willen doden".
Dan komt officier van justitie mr. J.
Boosten er tussen: "Maar bij pa
tiënt Bontjes kwam de arts toen u
belde dat het slecht met hem was.
Een uur later, net toen de arts zijn
hielen had gelicht, pakte u weer de
spuit. Houdt u nou nog steeds vol
dat u alleen spoot als de arts niet
kwam?" Frans houdt vol. De presi
dent merkt op: "Hier hebben we
een concreet geval waaruit blijkt
dat u liegt".
Raadsman mr. J. Hermans springt
ertussen. Hij vraagt zijn cliënt
"Heeft u het leven van patiënt Bon
tjes willen verkorten?" Frans:
"Nee". Mr. Booster fet "Heeft u het
dan willen verlengen?"
Frans, gepikeerd: "Dat vind ik een
hatelijke opmerking".
wv w\ w
Bij Schnitzler betaalt u
minder voor écht
Lachappelle
Eiken Rustique breedstrookparket
(ongeTegd)
Alles van Lachappelle
op alle
Schnitzler adressen.
Leiden, Haarlemmerstraat 54,
DEN HAAG (ANP) - Van vele honderdduizenden automo
bilisten in Nederland is het gezichtsvermogen twijfelachtig
tot slecht. Met name geldt dit voor de leeftijdsgroep boven
50 jaar van deze wekelijks aan het verkeer deelnemende
ruim één miljoen automobilisten heeft ongeveer de helft
een twijfelachtige tot slechte gezichtsscherpte.
De slechtste resultaten (in alle leef
tijdsgroepen) kwamen tot uiting bij
het dieptezien (10-15 procent van
alle automobilisten haalt hier geen
voldoende) en bij de gezichts
scherpte van beide ogen (19 pro-
™Ter blijkt uUdelS b«de38
nrrvon» van Hocronon hm
Gebleken is, dat er ten aanzien van
de onderzochte oogfuncties grote
verschillen bestaan tussen de leef
tijdsklassen. Over het algemeen
kan worden geconcludeerd, dat
het gezichtsvermogen vanaf on
geveer 40 jaar snel verslech-
tertEen - --
gevens, die de ANWB heeft
kregen uit sinds 1969 gehouden
onderzoeken van duizenden au
tomobilisten.
De ANWB is van oordeel, dat de
zeer slechte scores van de personen
boven de 50 jaar. die in vergelijking
met de jongere leeftijdsklassen op
tal van punten veel slechtere resul
taten boekten, te denken geeft Ook
degenen boven de 50
Onderzoek
De ANWB is van mening, dat de
overheid snel moet bevorderen dat
het huidige oogonderzoek naar de
verschillende oogfuncties in wette-
de leeftijdsklasse van 40-50 jaar gaf kite regelingen inzake het verknj-
overigens al een opmerkelijk slech- 8en ?n verlengen van het rijbewijs
ter beeld te zien. Er werden zes oog- -wordt opgenomen. De njbewysbe-
functies onderzocht gezichts
scherpte, breedte van het gezichts
veld, oogspierbalans, diepte zien,
samenwerking van beide ogen en
kleuronderscheidingsvermogen.
UTRECHT (SP) - Vandaag wordt
op het Domplein in Utrecht een
grote demonstratie gehouden
tegen het wetsontwerp „Arbeid
Buitenlandse Arbeiders".
In het actiecomité, dat deze mani-.
festatie organiseert, zitten zo'n vij
fentwintig organisaties, die zich
bezig houden met de behartiging
van de belangen van de buiten
landse werknemers in ons land.
De eisen die tijdens de demonstra
tie centraal staan zijn:
Intrekking van het wetsontwerp
buitenlandse werknemers;
gelijke rechten van buitenlandse
en Nederlandse arbeiders;
geen afwenteling van de crisis-
lasten op buitenlandse en Neder
landse werknemers;
uitbreiding in plaats van aantas
ting van de sociale voorzieningen
en geen aantasting van het recht op
passende arbeid.
De landelijke demonstratie in
Utrecht vormt de afsluiting van een
aantal plaatselijke acties. „Maar
ook na vandaag zullen we door
gaan".
Het Wetsontwerp Buitenlandse
Werknemers werd in het najaar van
1975 door minister Boersma van
sociale zaken bij het parlement in
gediend. Via die wet wil de regering
het aantal gastarbeiders in ons land
trachten te beperken. De kern van
het ontwerp is dat de werkgevers,
die buitenlandse arbeiders in
dienst hebben, over een vergun
ning moeten beschikken van het
ministerie van sociale zaken. Is die
vergunning er niet, dan is de werk
gever strafbaar.
Nu moet de gastarbeider zelf voor
een arbeidsvergunning zorgen.
Door de werkgever te verplichten
een vergunning aan te vragen,
meent de regering dat een effectie
vere controle mogelijk is, met name
ook op de illegaal in ons land ver
blijvende buitenlandse arbeiders.
De eis van het bezitten van een te
werkstellingsvergunning, die
wordt gesteld aan de werkgever,
geldt niet wanneer het gaat om
werknemers uit de EG of om bui
tenlanders, die al een vestigings
vergunning hebben.
Van het begin af aan is het wet
sontwerp fel aangevochten door
het Nederlands Centrum Buiten
landers, dat het een .zwarte blad
zijde in de sociale geschiedenis van
ons land" noemde.
Gevolg van de nieuwe wet is dat d€
buitenlandse werknemers nog
meer in de tang komen van de on
dernemers, aldus het actiecomité
Ingeval van een overtreding zullen
de arbeiders veel zwaarder gestraft
worden dan de ondernemers. Van
de buitenlander wordt namelijk
zijn verblijfsvergunning ingetrok
ken en hij wordt over de grens ge
zet, terwijl de werkgever een boete
krijgt met weinig andere conse
quenties.
Bovendien gaat niet de rechtei
maar de vreemdelingenpolitie be
slissen of er sprake is van een straf
baar feit, waardoor deze nog meei
macht krijgt, aldus het actiecomité.
zitters wordt op deze wijze gewezen
op hun gebrekkige oogfuncties, die
kunnen worden gecompenseerd
(bijvoorbeeld met een goede bril),
hetgeen de verkeersveiligheid ten
goede komt. Naar schatting 5.3 mil
joen Nederlanders zijn thans in het
bezit van een rijbewijs. Daarvan
zijn er ongeveer 2.1 miljoen jonger
dan 31 jaar, 1.2 miljoen tussen 30-40
jaar, 1 miljoen tussen 40-50 jaar en
ruimte 1 miljoen ouder dan 50 jaar.
Van deze 5.3 miljoen mensen met
een rijbewijs rijdt wekelijks onge
veer 45 procent (circa 2.5 miljoen).
Ir. G. R. de Regt, chef van de ver-
keersafdeling van de ANWB,
noemt de resultaten van de ogen-
test "vry somber". Hij is dan ook
een groot voorstander om in het
wegenverkeersreglement het oo
gonderzoek naar meerdere oog
functies verplicht te stellen, zowel
bij de aanvrage voor het eerste rij
examen als bij het vernieuwen van
het rijbewijs. "Deze hele problema
tiek inzake het onjuist of onvol
doende waarnemen zal veel meer
aandacht worden ingevoerd bij de
oudere leeftijdsgroepen", aldus ir.
De Regt. Het verplichte oogonder
zoek dient overigens beschouwd te
worden als een advies. Volgens
hem zou het Centraal Bureau Rij
bewijzen zich met dit oogonder
zoek moeten gaan bezig houden.
Posten
De ANWB heeft thans - met het
komende vakantieseizoen in zicht
een poster "test uw gezichtsvermo
gen" met een aantal medische ad
viezen samengesteld, die in alle
ANWB-kantoren en technostations
en in alle door de ANWB erkende
autorijscholen gratis verkrijgbaar
is. Op eenvoudige wijze kan de au
tomobilist met deze poster een oog
functie - de belangrijke gezichts
scherpte - zelf controleren.
nieuwe
lijn :n
roomboter
Mommersteeg
Half zo vet als
roomboter.
Voor tafelgebruik.
In handige kuipjes.
Smeerzacht uit de
koelkast.
terug in kamer
De oud-staatssecretaris van defen
sie, mr. J. A. Mommersteeg wordt
opnieuw lid van de Tweede Kamer.
In februari 1974 trad hij af wegens
gezondheidsredenen. De gezond
heid van de heer Mommersteeg is
nu dusdanig dat hij meent weer
Kamerlid te kunnen worden. Hij
vervult de vacature die is ontstaan
door het overlijden van de heer A.
C. M. Westers.
E1LAT (ANP) - Prinses Bea
trix en Prins Claus bezochten
gisteren op de derde dag van
hun zesdaagse bezoek aan
Israel de pilaren van koning
Salomon.
In Eilat bezochten zij onder
andere een installatie voor het
ontzilten van zeewater.
Na een lunch met de
burgemeester van de stad
maakten prinses Beatrix en
prins Claus een korte boottocht
in de baai.
Gisteravond dineerde het
prinselijk paar in het Plaza
hotel in Jeruzalem als gasten
van de Israëlitische minister
voor Polietiezaken Shlomo
Vandaag gaan Prinses Bea
trix en Prins Claus naar Tel
Aviv waar de prinses de
nieuwe, naar haar genoemde
vleugel van de medische facul
teit officieel zal openen.
Van Israëlische zijde werd gis
teravond op een inderhaast
bijeengeroepen bijeenkomst
voor de Nederlandse pers de
Knesseth-affaire als een mis
verstand 'afgeschilderd. Dat
de Nederlandse ambassadeur
prinses Beatrix bij het betre
den van de vergaderzaal van
het Israëlische parlement heeft
teruggeroepen werd een spij
tig incident als gevolg van een
niet erg gelukkige reactie op
een onverwachte situatie ge
noemd. Door Den Haag was
met het Knesseth-bezoek van
het kroonprinselijk paar inge
stemd voor zover dit gebouw
ter bezichtiging van de wan
dkleden louter als een museum
zou worden bezocht. Dat de
Knesseth in buitengewone
vergadering zou zijn teas een
onvoorziene omstandigheid.
De Israëlische regering heeft
het privékarakter dat Neder
land zo nadrukkelijk aan dit
kroonprinselijk bezoek wil ge
ven in alle opzichten gerespec
teerd
Kameel bij UTRECHT-Een kameel werd gisteren in Utrecht ingeschakeld om een
J demonstratie van de werkgroep Israël kracht bij te zettenDe werkgroep
demonstratie et "oor "ede in h£'
ver genoeg. Dit is gisteren gebleken
tijdens het tweede-kamerdebat
over dit voorstel, dat beoogt de af
schaffing van disciplinaire straffen
als sluiting in boeien, verstrekking
van alleen water en brood, en ont
houding van bezoek, lectuur en
kantinebezoek, en de invoering van
een beklagrecht over beslissingen
van gevangenisdirecties.
"Gedetineerden moeten als mon
dige mensen behandeld worden",
zei Van der Lek (PSP, mede na
mens PPR). De dames Cornelissen
(CDA) en Haas-Berger (PvdA) wa
ren eveneens deze mening toege
daan en daarom vroegen zij naar
mogelijkheden voor verdere uit
breiding van de rechtspositie, als
bijvoorbeeld toekenning van actief
kiesrecht.
Mevrouw Cornelissen sprak een
goed woord voor het recht op rela
tie, in het bijzonder voor het recht
op voortzetting van een sexuele re
latie met de huwelijkspartner. Zij
vroeg minister Van Agt en staatsse
cretaris Zeevalking van Justitie op
beperkte schaal een experiment toe
te staan bij langdurig gestraften.
Dan kan worden nagegaan welke
invloed dit heeft op de gedeti
neerdeen zijn relatie tot zijn gezin",
aldus mevrouw Cornelissen.
Mevrouw Haas-Berger bepleitte
niet alleen langere bezoektijden.
"Het moet een recht worden, dat de
echtgenoot of echtgenote of part
ner regelmatig de gelegenheid
krijgt te overnachten in de strafin
richting", aldus de socialiste.
DEN HAAG (ANP) - De door de
regering voorgestelde en door de
Tweede Kamer in het algemeen
met instemming begroete verbete
ring van de rechtspositie van gede
tineerden gaat menig kamerlid niet
ADVERTENTIE
