Een tijdelijke commissie bekijkt ook de postrelame
Uitje
OP
zondag
Hou
Venlo
schoon
Tulpen
op
zeebodem
Pijn aan je kunstgebif
en andere narigheid
Vette
wasemkap
gevaarlijk bij
vlam in de pan
Goud zoeken
in Oostenrijk
Fietsen op
de Veluwe
Reductie
Bijgewerkt
Buitenshuis
Op z'n drukst
Lampjes
DINSDAG 4 MEI 1976
PAOTNA IR
Een tijdelijke commissie zal toezicht
gaan houden op postreclame. Deze
„codecommissie" zal klachten gaan
beoordelen, in navolging van de al
'bestaande commissie die klachten
over advertenties onder de loep
neemt.
De commissie zal bestaan uit een
neutrale voorzitter, vertegenwoordi
gers van het Konsumenten Kontakt
en de Consumentenbond, en een
afgevaardigde van de sectie postre
clame o sampling van ret Genoot
schap voor de Reclame. Aldus het
reclamevaikiblad „Adformatie".
Later zal het werk van deze
commissie gecombineerd worden met
de al bestaande codecommissie.
Het adres van de tijdelijke
commissie is: Oranje Nassaulaan
17-19, Amsterdam.
Daar kan men dus terecht als men
gegriefd is door bepaalde reclame
die in uw brievenbus belandt.
„Garantie" betekent vaak fors
bijbetalen
Voor veel mensen is „garantie" een
toverwoord. Een vol Jaar garantie op
Ik noteer hier enkele 1
de nieuwe auto, vijf jaar op de gevallen uit
trommel van de wasmachine of het consumentenon
vat van de waterboiler, levenslange Matras
garantie op een bed. „Garantie" geeft Iemand had elf jaar geleden bij
je het idee dat je voor een hele tijd postorderbedrijf een binnenvering.
uit de zorgen bent, dat Je niets kan matras gekocht.
gebeuren. Dat wil zeggen, je gelooft binnenwerk kapot. Zij vroeg haar regeling
het graag. Want het moderne leven leverancier de matras, overeenkom- matrassenfabrieken".
stig zijn garanitiebeloften, te repare
ren of nog liever een nieuwe te
uitleg: „De bij een reparatie van de
vering noodzakelijkerwijs aan te
brengen nieuwe bekleding, alsmede
de transportkosten, komen voor
het rekening van de klant. Dit is een
gezamenlijke
met wasmachines, centrifuges
koelkasten heeft ons intussen wel
geleerd dat garantie zelden helemaal geven,
gratis is. Je moet in geval
reparatie toch al gauw werkloon
je zelfs de peperdure vrachtkosten
matrassen zitten. En in de tientallen jaren garantie krijgen,
het opsturen naar de importeur postordercatalogus had erbij gestaan Maar zodra
je rekening nemen. dat men „voor de volle honderd zeJa maar
procent" achter de matrassen-collec-
geloven dat tie stond.
grote Maar wat deden ze nu?
Ze boden de klant 50 gulden korting
bij aankoop van een nieuwe
Maar toch blijven
garantie ons voor echt
tegenvallers in elk geval afdoende
zal behoeden,
Is dat
In veel gevallen niet. Juist niet in protesteerde, werd het aanbod augustus 1971 gekocht
die gevallen
makkelijk blindstaren op erg lange gulden vergoeding,
garantietermijnen.
nog maar 5 graden onder
de
Het Konsumenten KontaJkt, dat met
dit geval te maken kreeg, conclu
deerde: „Daar ben je mood mee, als
Het bedrijf had etiketten met „25 consument, met zo'n garantierege-
betalen, of voorrij kosten. Soms moet Jaar garantie" op deze edgenmerk- ling. Op het binnenwerk kun Je
te komen moeten we door de
buitenkant heen. En daar is geen
garantie op, dat moet u zelf betalen''.
Vrieskist
Een ander geval
matras. Toen de klant daartegen Iemand heeft een diepvrieskist. In
verhoogd tot 40% korting ofwel 60 gulden. Met vijf Jaar garantie op
„deugdelijkheid van fabricage en
dat nu? Tooh geen materieel". Na vier jaar, in augustus
nul.
Ijlings worden de groenten
vleeswaren uit de kist zolang
overgebracht naar familie. Want
anders zouden ze ontdooien en
bederven.
Er komt een monteur van de
importfirma, maar die kan de kist
aan huis niet repareren. Hij zal op
de zaak overleggen wat er moet
gebeuren. Na twee weken krijgt de
consument de beslissing van de
Reparatie is
De monteur
heeft een lek binnen het koelsys
teem geconstateerd, zoiets is niet te
verhelpen.
Maar zoiets valt toch onder de vijf
jaar garantie?
Inderdaad. De consument kan zijn
diepvriezer inruilen voor een nieu
we...met bijbetaling voor het gebruik
van de oude.
Dat kan na een Jaar of vier aardig
aantellen. Want de importeur trekt
voor elk Jaar 10 procent van de
waarde af. Dat is dus 4 x 69,90
279,60. De oude vriezer is nu voor
inruil nog maar 699 279,60 419,40
waard.
Was er nu nog voor de zelfde prijs
garantie worden vermeld.
De berekeningen komen pas op do
proppen als je met de stukken zit.
Op garantie wordit veel verkocht,
omdat garantie vertrouwen wekt.
Daarom zou er wel eens duidelijker
omgesprongen mogen worden,
als in 1971 een nieuwe te krijgen, zodat de klant bij het kiezen in de
winkel ook de garantiebepalingen
kan vergelijken. Een beetje meer
eenheid in die bepalingen zou
daarbij ook welkom zijn.
Onlangs bleek bij een vergelijkend
warenonderzoek van koel-vrieskas-
ten weer eens hoe groot de
verschillen kunnen zijn. Op alle
merken is wel garantie, maar wat je
er precies aan hebt, is voor een
gewoon mens niet na te gaan.
Om u een idee te geven van de
heersende warboel, druk ik hierbij
een stukje af uit de nieuwste
testbrochure over koel-vrieskasten,
van de Stichting Vergelijkend
Warenonderzoek.
De garantiebepalingen over koel-
vrieskasten zijn, net zoals bij zoveel
andere dingen, een warboel.
dan viel dat nog mee. Maar helaas
is het leven sindsdien duurder
geworden, en de diepvriezers werden
moderner en eveneens prijziger. De
oude goedkope zijn er niet meer.
De consument kan er nu als
vergelijkbaar type eentje kiezen van
945 gulden. (Natuurlijk voor de volle
adviesprijs, dus zonder de paar
honderd gulden korting die sommige
winkels daarop geven!) Zodat hij
nu ruim 500 gulden moet bijbetalen
om zijn „garantie" to krijgen...
Niet duidelijk
Aoh, het is misschien niet helemaal
onbillijk dat je iets bij moet betalen
als je al jarenlang ergens plezier
van hebt gehad. Maar het is wel
vervelend dat zulke dingen zelden of
nooit duidelijk genoeg bij de
Een uitje op zondag was een
paar eeuwen geleden kennelijk
ook al een attractie. In 1780 tel
de de eigenaar van de buiten
plaats Velserbeek gedurende vier
uur op een mooie zondagmid
dag 140 rijtuigen en 38 boerenwa
gens, die voor de nodige leven
digheid op de straatweg tussen
Haarlem en Velsen zorgden. Dat
zijn iets meer dan twee passe
rende voertuigen per drie minu
ten.
Bijna twee eeuwen later is
het verkeer op die plaats nog
eens geteld. Nu zijn daar de op
en afritten van de Velsertunnel.
En daar rijden 215 voertuigen
per drie minuten over
Komt u met weekeinden of
vakantie in Noord-Limburg en
dan in Venlo, houd er dan wel
rekening mee dat ze u er kwaad
kunnen aankijken als u uw lege
sigarettenpakje, of fri'teszakje
zomaar op straat gooit. Want
Venlo gaat een fanatieke actie
voeren tegen de rommel die de
Duitse en Nederlandse toeristen
maken. Ze doen dat met o.a.
affiches en stickers, draagtassen
en grote borden langs de wegen,
waarop de slagzin staat: „Hou
van Venlo - hou 't schoon".
De Noordoostpolder streeft ernaar
om een nieuwe „bollenstreek" in Ne
derland te worden. Er zijn daar op de
voormalige zeebodem 600 ha bolge
wassen te vinden. De VW Noordoost
polder (Lange Nering Promenade,
Emmeloord, telefoon 05270-2000)
heeft een speciale bollenroute be
schikbaar.
En in Emmeloord, langs de stads
gracht, zullen van 7 tot en met 16
mei meer dan veertig bloemenmo-
zaïken te zien zijn. Eén miljoen tul
pen worden daarin verwerkt tot af
beeldingen van dieren.
Wij ontlenen onze „gewaarschuwde
mens" deze keer aan de rubriek
„Vraag en antwoord" in de
Consumentengids (van de Consu
mentenbond). Daarin werden on
langs allerlei vragen behandeld, die
betrekking hadden op gezondheids
zorg. Een greep eruit:
Vraag: Een half jaar geleden heeft
een tandarts een gedeeltelijke
prothese bij mij geplaatst. Ik heb
echter steeds pijn en heb al gezegd
dat ik het ge-bitje wel terug wilde
geven. Mijn tandarts zegt echter dat
ik nog moet wennen en dat de
prothese goed is. Moet ik nu deze
voor mij onbruikbare prothese
betalen, of moet dik pas betalen als
er een deugdelijke is geleverd?
Antwoord: in de relatie patiënt-
(tand)arts is sprake van een
inspanningsovereenikamst en tniet
van een resultaatsovereenkomst. Dit
betekent dat de behandeling niet
per se het gewenste resultaat hoeft
op te leveren. Het is voldoende dat
de (tand)arts gewoon zijn best doet.
En het is nu eenmaal moeilijk aan
te tonen dat hij dat niet heeft
gedaan. Tenzij hij kiezen op de
plaats van tanden zou hebben gezet,
om nu maar eens een extreem
voorbeeld te noemen. Mocht uw
tandarts niet bereid of in staat zijn
verder nog iets aan de prothese te
doen, dan raden wij u toah aan de
bemiddeling in te roepen van de
Ned. Mij tot Bevordering der
Tandheelkunde, Lomanlaan 103,
Utrecht.
Speciale voedig
Vraag: Ons kind van een Jaar leed
aan een virusziekte en hield geen
voeding binnen. Een kinderarts
schreef speciale flessenvoeding voor.
die ik bij de apotheek haalde. Nu
kreeg ik een rekening met de
mededeling dat het ziekenfonds die
voorgeschreven voeding niet ver
goedt. Kan dat zomaar, eerst de
dingen afgeven en dan maanden
later een nota sturen?
Antwoord: Voedingsmiddelen vallen
niet onder de ziekenfondsvoorzienin
gen. De apothekersassistente heeft
daar waarschijnlijk niet aan ge
dacht toen ze u de flessen mee gaf.
Vraag: Door een val tijdens een
sohoolwedstrijd verloor mijn dochter
twee tanden. Een tandarts zette
twee jackets. Nu zijn deze na twee
jaar uitgevallen. Een andere tand
arts heeft twee nieuwe jackets gezet.
Kan ik de eerste tandarts nu voor
de schade aansprakelijk stellen?
Antwoord: U had de eerste tandarts
in de gelegenheid moeten stellen
zijn mogelijke fout te herstellen. Nu
u zich zonder dit te hebben gedaan,
tot een andere tandarts hebt
gewend, hebt u volgens ons uw
rechten ten aanzien van de eerste
tandarts verspeeld.
Vraag: Mijn doohtertje werd met
een gebroken arm 's avonds om
zeven uur opgenomen in het
ziekenhuis en kon de volgende
morgen om halfnegen weer naar
huis. Nu krijg ik een rekening
toegestuurd voor twee verpleegda-
gen, terwijl ze er slechts 14 uur is
geweest. Klopt dat?
Antwoord: Elke kalenderdag waarop
voor 's avonds acht uur opname
plaatsvindt, wordt aangemerkt als
verpleegdag. Dit systeem is goedge
keurd door het Centraal Orgaan
Ziekenhuistarieven. Wij kunnen ons
voorstellen dat u dit vreemd en
onredelijk vindt. Wij ontvangen
trouwens vele soortgelijke reacties.
Echter, de kosten van het zieken
huis -moeten uit de lengte of uiit de
breedte komen.
Vraag: Op advies van een pedicure
heeft mijn man steunzolen aange
schaft. Nu blijkt dit niet onder de
ziekenfondsverstrekkingn te vallen,
ook niet onder onze aanvullende
verzekering. Familie van ons, die in
een andere stad woont, heeft ze
echter wel vergoed gekregen. Hoe
kan dat?
Antiwoord: Steunzolen komen niet
voor in de ministeriële beschikking
Kunst- en Hulpmiddelen Zieken
fondsverzekering, en komen daar
door niet voor vergoeding volgens de
hoofdverzekering in aanmerking. Er
zijn ziekenfondsen die een tege
moetkoming verlenen uit de aanvul-
lingsfondsen, maar hieromtrent be
staat geen gelijkluidende landelijke
regeling. Het kan dus van zieken
fonds tot ziekenfonds verschillen of
en hoeveel tegemoetkoming er wordt
gegeven.
Vraag: Mijn zoon van zestien is in
behandeling geweest bij een ortho
pedisch chirurg. Deze wilde hem
niet vertellen wat hem scheelde; -hij
schreef slechts aspirine voor. Toen
ik de chirurg telefonisch wilde
vragen wat mijn zoon mankeerde,
werd mij gezegd dat ik maar op het
spreekuur moest komen. Daar kreeg
ik te horen dat er niets aan de
hand was en dat mijn zoon aan
sport moest doen. Voor deze
inlichting, die m.i. bij het afgesloten
en reeds in rekening gebrachte
onderzoek behoorde, kreeg ik nog
eens 25 gulden te betalen. Kan dat
zomaar?
Antwoord: Het in rekening brengen
van een consult voor inlichtingen
over uw zoon, vinden wij -niet Juist.
Het is ons bekend dat meer
specialisten dit doen. Maar we
vinden dat bij het behandelen van
een minderjarig kind de ouders
zonder extra kosten op de hoogte
moeten worden gesteld. Wij raden u
aan deze kwestie toch eens voor te
leggen aan de Landelijke specialis
ten Vereniging, Lomanlaan 103,
Utrecht.
Aldus de adviezen in de Consumen
tengids.
te beperken door een aantal zaken
in acht te nemen:
Een wasemafzuigkap mag beslist
niet lager dan 60 tot 70 centimeter
boven het gasstel of de kookplaat
worden opgehangen.
Het vetfilter dient heel regelma
tig te worden schoongemaakt. Als
men vel bakt eens per maand en
anders zo om de twee maanden.
Verstandig is om een wasemkap
te kiezen met een metalen onder-
klep, die het inwendige van de kap
tegen vlammen beschermt.
Het is beter om een afvoerbuis te
Mezen van aluminium in plaats van
het veel toegepaste plastic.
Slaat de vlam in de pan, dan
moet onmiddellijk de mefcor van de
wasemkap worden afgezet. Daarna
komen de bekende handelingen: gas
onder de pan uit, deksel erop (vlam
men met deksel van zich af „du
wen" bij het sluiten), en in geen ge
val de vetpan wegdragen.
Kunststof
Er zijn nogal wat mensen die een
wasemkap hebben waarop het vetfil
ter bestaat uit een plaat kunststof
geïmpregneerd met een brandwe
rend materiaal, „viledon" is bijvoor
beeld zo'n materiaal.
Zo'n vetfilter is meestal gevat in
een plaat geperforeerd metaal.
Een -paar afzuigkappen zijn van on
deren afgedekt met 'n dichte roest
vrij stalen afdekplaat. Het afzuigen
gebeurt dan aan de randen via
spleten. Eventele vlammen kunnen
dan het binnenwerk van zo'n kap
niet of nauwelijks bereiken.
Melaalglas
Het vetfilter bestaat in dat geval
ook niet uit een kunststof, maar uit
een onbrandbare en onverslijtbare
laag -metaalgaas (zoiets als de ouder
wetse metalen pa-nnensponzen)
Ook dit vetfilter moet heel regel
matig worden schoongemaakt. Let
er bij aankoop dan wel op dat het fil
ter niet zo groot is dat het bijvoor
beeld niet in een afwasbak past.
De „Viledon"-filters kunnen ook
in een sopje gewassen worden en
daarna in de centrifuge gedroogd
worden na een extra spoelbeurt in
schoon water.
Zelf maken
Van het Veiligheidsinstituut kre
gen we de tip zelf zo'n kunststof
filter te maken als het regelmatig
kopen van een nieuw origineel fa-
brieksfil-ter te duur is.
Een der medewerkers maakt ze
van schuimplastac van ongeveer 2
centimeter dik. Vooral de randen
moeten dan goed aansluiten.
Omdait het toCli het vet in het fil
ter is en nagenoeg nooit het filter
zelf, dat gaat -branden ziet het Vei-
ligheidsinstiuut geen bezwaren -tegen
zo'n „doe-het-zelf'-filter.
Geleidescherm
Soms wil bij een brandende pan
ook het kunststoffen geleidescherm
aan de voorkant van de wasemkap
smelten. De kans op dergelijke scha
de kan men voorkomen door een me
talen geleidescherm te kiezen, maar
veel mensen vinden dat erg lelijk.
Omdat bij brand de wasemkap de
vlammen via de ventilator naar bin
nen kan zuigen, waardoor het af
voerkanaal waarin veel vet en vuil
zit -in brand kan raken, is een me
talen afvoerbuis beter dan een plas
tic pijp.
Als de vlam in de pan slaat kan
er brand ontstaan, maar als dat ge
beurt -terwijl de wasemkap aanstaat,
is de kans op flinke brandschade
groter. Veel komt -het niet voor, zegt
de brandweer, maar brandverzeke-
raars verklaarden dat ze de laatste
tijd nogal eens met dergelijke scha
declaims te maken krijgen.
Bij zo'n „vlam in de pan" wil het
vuur soms hoog oplaaien en het is
dan ook meestal het vetfilter in de
wasemkap dat in brand raakt. Of ei
genlijk niet het filter zelf, dat is
meestal van brandwerend materiaal
gemaakt, ma'ar de webben opge
hoopt vet in het filter.
Weinig veilig
De Stichting Vergelijkend Waren
onderzoek heeft enige tijd geleden
26 wasemkappen onderzocht. Bij la
boratoriumproeven bleken toen maar
3 wasemkappen filters te hebben die
goed tegen brand bestand waren.
Maar nogmaals ook een filter van
zelf dovend materiaal kan gaan bran
den als het door vetdelen vervuild is.
Medewerkers van het Veiligheids
instituut in Amsterdam het Natio
naal Brandpreventie Instituut in
Den Haag en enkele importeurs en
fabrikanten van wasemafzuigkappen
wezen ons daar met klem op.
Wat fe doen
Al zijn er geen officiële voor
schriften, dergelijke ,/vebbranden"
zijn te voorkomen of in elk geval
Al is het een nogal kledderig"
werkje, een kunststof vetfilter
kan in een sopje gewassen wor
den. Een fabrieksfilter kost 10 tot
20 gulden, maar zelf maken is
goedkoper.
Wie denkt er bij goud zoeken aan
Oostenrijk? Niemand. En toch kan
dat daar. Het wordt zelfs een nieuwe
toeristische attractie genoemd. Het
Oostenrijkse goudzoekers-centrum is
Heiligenblut, aan de voet van de
Grossglockner.
Toeristen die goud vinden mogen
het houden en uitvoeren met een
speciale vergunning van de Natio
nale Bank van Oostenrijk. Maar Je
moet wel eerst lid worden van een
organisatie van goud- en zilverzoe
kers, want illegaal „goudwassen" is
in Oostenrijk verboden.
Overigens moet je je natuurlijk
niet al teveel voorstellen van die
goudzoekerij. Honderden jaren lang
is er in de buurt van Heiligenblut
jaarlijks zo'n vier ton goud wegge
haald. Wat er nu zit is te weinig
om zaken mee te doen. Deskundigen
schatten dat elke kubieke meter ri
vierzand nu tussen 0,4 en 0,7 gram
goud oplevert. Maar misschien zien
avontuurlijke toeristen er toch nog
wat in.
Inlichtingen bij het Oostenrijks
Verkeersbureau in Amsterdam, Sin
gel 464, telefoon 030-255933.
De stichting Op Wielen organiseert
dit jaar dertig fietstochten op de
Zuidwest Veluwe en in de Gelderse
vallei. Al die tochten zijn verzameld
op een „fietskalender". Er is een
wildtocht van 30 km, op 27 mei
vanuit Ede, een zwerftocht op 7 Juli
vanuit Otterlo, een „Midzomertocht"
op 31 juli vanuit Ede, enz. De fiets
kalender is gratis te krijgen bij de
VVV van Ede, postbus 234, telefoon
08380-14444.
De Zwitserse Bondsspoorwegen
hebben voor toeristen een brochure
met alle reductiemogelijkheden voor
trein en bus in Zwitserland gemaakt.
Er zit ook een kaart in, met alle
lijnen van het openbaar vervoer. Het
boekje heet „Grüe'zi mitenand" en is
gratis te krijgen bij het Zwitsers Ver
keersbureau, Koningsplein 11 in Am
sterdam, telefoon 020-222033.
Van het boekje „Reisinlichtingen
voor Zwitserland" is een nieuwe druk
verschenen. Het is bijgewerkt en uit
gebreid met beschrijvingen over de
verschillende vakantiegebieden in
Zwitserland.
Verder staat er informatie in over
verkeersregels, stijgingspercentages
van paswegen, reductie op trein en
bus, openingstijden van banken en
winkels, sneeuwkettingen enz.
„Reisinlichtingen voor Zwitserland"
is gratis te krijgen bij het Zwitsers
verkeersbureau, Koningsplein 11,
Amsterdam, telefoon 020-222033.
Veel vakantiegangers huren een
kamer, een appartement of een bun
galow, omdat ze zich daar vrijer voe
len dan in een hotel. Het nadeel
is dat je dan toch zelf eten moet
koken. In Engelberg (Centraal Zwit
serland) heeft de VVV daar wat op
gevonden. Daar kun je voor 50 Zwit
serse francs een „eetabonnement"
kopen, waarmee je vijf keer bui
tenshuis kunt eten, in twintig res
taurants. Zo'n maal bestaat uit twee
gangen; een hoofdschotel met soep
of dessert. Bij de hoofdschotel zit
vlees en minstens twee soorten
groenten.
Voorzover u in de gelegenheid
bent er rekening mee te houden: hier
zijn nog eventjes de preciese data
van de vakantiepiek van deze zo
mer. De grootste drukte wordt ver
wacht in de periode 3 tot en met 23
juli, want dan gaat de hele bouw
vak in ons land dicht. Tussen 10 en
23 juli zal het helemaal bar zijn,
want dan komen er ook nog massa's
Duitsers uit Noordrijnland-Westfalen
bij, omdat daar de schoolvakanties
dan zijn begonnen.
De politie op de Parijse luchthaven
Orly gebruikt sinds enige tijd een
computer bij de passagierscontrole.
Daarmee kan in 30 seconden wor
den gecontroleerd of iemand in de
politieboeken voorkomt. Er gaat een
rood lampje branden als men wordt
gezocht. Loopt er nog een zaak tegen
iemand, dan gaat' er een oranje
lampje aan. En groen licht betekent:
schone lei. De computer die dat alle
maal zo snel uitzoekt, staat op het
Franse ministerie van binnenlandse
zaken. Dus hij put alleen maar uit
Franse misdaadgegevens en uit in
ternationale die via Interpol staan
gesignaleerd.
