Smith neemt stamhoofden
op in zijn
regering
zuivenand
Libanon aarzelt om
president te kiezen
Uw eigen huis te koop.
ABN
KISSINGER NIET WELKOM IN GHANA
halfboter
Touwtrekken om
politieke macht
Vliegtuig explodeert
na landing: 35 doden
Een helper tracht met een kraan het staartstuk i
lukte toestel omhoog te \crijgen.
MAAGDENEILANDEN
(Reuter) - Een Boeing 727 van
de luchtvaartmaatschappij
American Airlines is gisteren
bij de landing op St. Thomas
op de Maagdeneilanden ver
ongelukt. Het toestel maakte
een mislukte landing, schoot
over de landingsbaan en een
verkeersweg, ramde daarby
een stuk of vijf auto's en ex
plodeerde toen het een benzi
nestation raakte. Vermoede
lijk zijn 35 van de 88 inzitten
den om het leven gekomeff.
Het Harry S. Truman vlieg
veld op St. Thomas staat al
enige tijd bloot aan kritiek van
plaatselijke politici en burgers
die hebben verklaard dat de
landingsbaan onveilig is. An
derhalve maand geleden nog
heeft een delegatie van het
Congres een inspectiebezoek
aan het vliegveld gebracht als
reactie op herhaalde verzoe
ken van de Maagdeneilanden
om federale fondsen beschik
baar te stellen om de lan
dingsbaan te vergroten en te
verbeteren.
Functionarissen van de FAA
noemden de baan toen "een
grensgeval" met betrekking
tot de veiligheid.
SALISBURY (Reuter) - Premier Ian Smith van Rhodesië
heeft gisteren in een televisie-toespraak bekendgemaakt,
dat hij vier zwarte stamhoofden in de rang van minister gaat
opnemen in zijn tot dusver exclusief blanke regering.
Daarnaast zullen nog eens zes zwarte Rhodesiërs tot on
derminister worden benoemd, drie van hen direct, de an
dere drie in de nabije toekomst.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Henry Kissinger, in gesprek met zijn collega van Zambia
R. B. Banda tijdens een receptie in Lusaka. Kissinger maakt op het ogenblik een rondreis door een aantal
Afrikaanse landen.
ADVERTENTIE
Half zo vet als
roomboter.
Voor tafelgebruik.
In handige kuipjes.
Smeerzacht uit de
koelkast.
In zijn tv-toespraak tot de natie
kapittelde Smith de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken,
Henry Kissinger, vanwege diens
"vooringenomen" visie op de si
tuatie in Rhodesië.
Wie de vier tot minister te benoe
men stamhoofden zijn, zei Smith
niet. Men neemt echter aan dat het
uitverkoren kwartet thans zitting
heeft in de Senaat, het Rhodesische
Hogerhuis. Dat lichaam telt 10
stamhoofden-senatoren. Waarne
mers verwachten dat senator en
stamhoofd Chirau, tevens voorzit
ter van de raad van stamoudsten,
een van de vier nieuwe zwarte mi
nisters zal zijn.
Leidslieden
In zijn rede zei Smith onder meen
"Zoals algemeen bekend is, zijn de
stamhoofden de traditionele leids
lieden van het Afrikaanse volk,
leidslieden op elk terrein."
Smith bestreed het argument dat
de stamhoofden buiten de politiek
dienen te worden gehouden. Hij
zei: "deze stelling blijkt een dro
greden, wanneer men terugblikt in
de geschiedenis".
"Laat ons oprecht spreken", ver
volgde Smith, "als de stamhoofden
van nu zich buiten de politiek hou
den, dan, en laat daarover geen
misverstand bestaan, zullen zij
morgen niet langer stamhoofd
zijn."
Smith is tot zijn besluit gekomen
nadat het constitutionele overleg
tussen hem en de gematigde vleu
gel der Afrikaanse Nationale Raad
(ANC) was stukgelopen op zijn
botte weigering een zwart meer
derheidsbewind toe te staan.
Smith' gesprekspartner in dat mis
lukte overleg, Jo.shua Nkomo, be
vindt zich momenteel in Loesaka
waar hij een onderhoud zal hebben
met Kissinger.
ADVERTENTIE
Afgelast
Het voorgenomen bezoek van
Henry Kissinger aan de Westafri-
kaanse staat Ghana is afgelast, zo is
door Amerikaanse functionarissen
in Kissingers gezelschap meege
deeld. Ghana zou als reden hebben
opgegeven dat de Ghanese presi
dent, kolonel Ignatius Acheam-
pong, ziek is. Maar volgens de Ame
rikaanse functionarissen is de wer
kelijke reden voor de afgelasting
dat Ghana onder druk staat van de
Sowjet-Unie en mogelijk ook van
Nigeria. De Sowjet-Unie zou in
Ghana studentendemonstraties
tegen Kissingers bezoek hebben
aangesticht.
Doordat de Russen onrust hebben
gesticht is de veiligheidssituatie in
Ghana onzeker geworden. Volgens
de Amerikaanse zegslieden zullen
de Verenigde Staten bij de
Sowjet-Unie protesteren tegen de
"Sowjet-agitatie" bij de Ghanese
regering en onder de studenten.
Ghana
Kissinger zou morgen een bezoek
van 24 uur aan Ghana beginnen.
Ghana was op het laatste ogenblik
toegevoegd aan Kissingers reis
schema, nadat Nigeria zijn uitnodi
ging aan Kissinger had ingetrok
ken. Amerikaanse zegslieden me
nen dat Nigeria, dat ambities heeft
voor een leidende rol in Afrika, ook
druk heeft uitgeoefend op Ghana
om het bezoek af te zeggen. De Af
rikaanse reis van de Amerikaanse
minister heeft volgens waarnemers
in Zuid-Afrika en Rhodesië de ex
plosieve situatie niet verbeterd.
Ook de rede in Loesaka. waar Kis- OntSPGTHling
singer gisteren een dringende
waarschuwing aan het adres van de PARIJ S (DPA/Reuter) - De Russi-
In verdeeld Portugal
PRISMA
Moderne kwahteitshorloges.
Rusland wil
blanke minderheidsregering
Rhodesië richtte, zal eerder tot
complicatie van de toestand bij
dragen, zo heet het in beide landen.
Isoleren
In een program van tien punten
heeft Kissinger gezegd dat Ame
rika Rhodesië zolang economisch
zal isoleren en de tegenstanders
van het regime-Smith zal steunen,
tot er serieuze onderhandelingen
over de politieke macht komen. Het
bewind in Salisbury moest op de de Russische communistische par-
"verbeten tegenstand" van Was- ty de poliüek van vreedzame
hington rekenen zolang het conflict coëxistentie tussen landen met
niet was opgelost. Er zouden eco- verschillende sociale systemen on-
nomische sancties tegen Rhodesië omwonden heeft bekrachtigd. In
worden genomen, waaraan ook an- deze samenhang, aldus de verkla-
dere industriële landen zouden ring, hecht de Sowjet-Unie groot
worden uitgenodigd deel te nemen, belang aan de verdieping van de
Aan de buurlanden die hun gren- samenwerking met Frankrijk ter
zen met Rhodesië sluiten, zal Ame- bevordering van de vrede en vei-
rika economische hulp verlenen. ligheid.
sche minister van Buitenlandse
Zaken, Andrei Gromyko, heeft gis
teren in Parijs verklaard dat de
Sowjet-Unie vastbesloten is de ont-
spanningspolitiek voort te zetten
en daarom streeft naar vriend
schappelijke betrekkingen met
Frankrijk.
De Russische minister zei dit bij het
begin van zijn officieel bezoek van
drie dagen aan Frankrijk.
In een verklaring voor de pers
merkte Gromyko op dat het kortge
leden gehouden 25ste congres
LISSABON (SP) - Langzaam aan
begint onder de Portugezen het
besef te ontwaken dat er een
soort politieke goocheltoer ver
richt moet worden wil hun land
een regering krijgen die niet on
middellijk door de oppositie on
der de voet wordt gelopen. Geen
van de vier partijen die uit de par
lementaire verkiezingen zetels
hebben overgehouden heeft de
absolute meerderheid: de socia
listen hebben 106 zetels, de
volksdemocraten (PPD) 71, de
sociaal-democraten (CDS) 41 en
de communisten 40.
In de deftige zalen van het
Gulbenkian-instituut in Lissa
bon, waar de rust is terugge
keerd, nu de meerderheid van de
1400 buitenlandse journalisten
weer is vertrokken, hielden Sa
Carneiro van de PPD en Fretas de
Amaral van de CDS gisteren uit
voerige afzonderlijke persconfe
renties. Mario Soares van de so
cialisten had ook zullen komen,
maar vond op het laatste moment
dat hy al genoeg had gezegd op
het tv-debat van maandagavond.
Wat Soares toen gezegd had was
wel veel aan woorden, maar een
duidig van strekking: nog steeds
hield hy vol dat zijn socialistische
partij in haar eentje dient te rege
ren, geen enkele coalitie zal aan
gaan en in de oppositie zal gaan
als dit doel niet verwezenlijkt kan
worden. Maar nu vast staat dat de
PS verre van de meerderheid in
het parlement heeft, is deze idee
van een minderheidsregering
nauwelijks meer reeël te noemen.
De beide leiders van wat hier in
Portugal rechts heet lieten zich
op hun persconferenties van gis
teren dan ook duidelijk negatief
uit over deze opvatting van Soa
res. Sa Caneiro zei nogmaals dat
de PPD bereid is om met de so
cialisten een coalitie te vormen
en dat Soares goed zijn verant
woordelijkheid tegenover de
toekomst van Portugal moet be
seffen, als hij blijft doordrammen
BEIROET (Reuter) - Beiroet is
vanochtend vroeg opgeschrikt
door het vuren van artillerie, mor
tieren en machinegeweren.
Deze herleving van de strijd tussen
de diverse bevolkingsgroepen
kwam kort nadat zowel van links
als van rechts bezwaar was ge
maakt tegen het besluit om het par
lement voor zaterdag bijeen te roe
pen voor de verkiezing van een
nieuwe president. Het was niet
duidelijk waarop de bezwaren
tegen deze beslissing waren geba
seerd.
Er was evenmin een verklaring
voor de opleving van de strijd die
vooral in de zakenwijk woedde
langs het front tussen het overwe
gend christelijke stadsdeel en het
voornamelijk mohammedaanse
oostelijke deel.
Het Libanese parlement zou zater
dagochtend een opvolger kiezen
voor president Soeleiman Franjieh,
wiens aftreden was geëist.
Het parlement komt bijeen in het
tijdelijke parlementsgebouw op de
scheiding tussen de mohamme
daanse en christelijke wyken van
Beiroet. Het officiële parlements
gebouw was vorige maand bescha
digd en geplunderd.
Frapjieh heeft zaterdag onder druk
van links een grondwetswijziging
ondertekend die zijn voortijdig af
treden mogelijk maakt.
Dit was de voornaamste eis van
linkse zijde, maar de socialist Ka-
mal Joemblatt heeft maandag ge
waarschuwd dat dit niet voldoende
is. Hy zei dat zijn parlementsfractie
van twaalf afgevaardigden een
nieuwe president niet zal steunen
wanneer deze niet instemt met een
links hervormingsprogramma.
Links wil onder meer afschaffing
van het huidige systeem waaronder
de hoogste regeringsfuncties voor
behouden blijven voor leden van de
verschillende geloofsgemeen
schappen van het land.
Israëls minister van Defensie, Si
mon Peres, heeft zich uitgesproken
tegen Israëlische interventie in Li
banon. Ook sprak hij zich uit tegen
het veranderen van een
"mohammedaans-christelijke oor
log" in een "joods-Arabische oor
log".
In een interview ter gelegenheid
van Israëls onafhankelijkheidsdag
zei minister Peres: "Israël wil zich
met met het conflict bemoeien, zo
lang zijn veiligheid er niet recht
streeks door wordt bedreigd." Hij
voegde hieraan toe dat Israel "geen
concurrentieslag met Syrië voert
over Libanon".
Over Israëls positie ten opzichte
van Egypte zei minister Peres dat
het gevaar dat Israël van dit land
land te duchten had, 28 jaar niet zo
gering was geweest.
ADVERTENTIE
'Uw eigen huis' is 'n handig boekje.
Vol tips en wetenswaardigheden
over alles wat met huizen te maken heeft.
Voor kopers en huurders.
Over financiering. Over interieurs.
Over gemeentelijke instanties.
Over bouwmaterialen. Over verhuizen...
Zoals gezegd, over alles
wat met huizen te maken heeft.
'Uw eigen huis' is voor anderhalve
gulden te koop bij elk ABN-kantoor,
dat u natuurlijk ook graag zal helpen met
de financiering van uw huis.
Gaame ontvang ik 'Uw eigen huis'.
Dhr./Mevr./Mej.:
Adres:
Deze coupon in een ongefrankeerde envelop
zenden aan: Algemene Bank voor Hypothecair
Krediet, Antwoordnummer 300, Arnhem.
Algemene Bank Nederland
voor een uitsluitend socialisti
sche regering. Fretas de Amaral
ging zelfs nog een stap verden in
een koel academische uiteenzet
ting (hy is per slot van rekening
hoogleraar) die grote indruk
maakte zette hij uiteen dat het
economisch zo verschrikkelijk
slecht gaat met Portugal en dat de
pas verworven democratie zo een
delicaat kasplantje is, dat een
(tijdelijke) eensgezindheid tus
sen zoveel mogelijk regerings
partners van het grootste belang
is om de praktische directe pro
blemen op te lossen. Zijn oplos
sing bestond daarom uiteen pact
tussen PS, PPD en CDS. Par
tijen, die in de verkiezingscam
pagne eikaars bloed wel konden
drinken, maar zo is de politieke
realiteit nu eenmaal.
Zowel hij als Sa Carneiro verwier
pen de mogelijke deelname van
de communisten aan de regering.
Sa Carneiro heeft zelfs laten
doorschemeren dat de PPD wel
licht uit de huidige regering, waar
de communisten nog steeds inzit
ten, zal stappen, omdat hij niet
verder wil samenwerken met een
partij die verantwoordelijk moet
worden geacht voor de mislukte
linkse coup van 25 november vo
rig jaar. Een minderheidsrege
ring PPD-CDS werd door beide
sprekers, die toch deze twee par
tijen vertegenwoordigen, als vol
komen irreëel verworpen: daar
zou alles wat zich links noemt in
Portugal tegen in het geweer ko
men, dus ook de socialisten, die
nog steeds de grootste party zijn,
met 35 procent van de stemmen.
In het hele geharrewar dat nu aan
de conferentie-tafels is losgebar
sten is de rol van de communis
ten, die zichzelf als winnaars van
deze verkiezingen bombarderen,
omdat ze niets verloren hebben,
beperkt. Zy kunnen alleen hopen
op een soort situatie zoals in
Zweden, waarin de .socialisten
met stilzwijgende steun van de
communisten (zonder dat het of
ficieel tot een coaltie komt) gaan
regeren. Daarvoor is het dus no
dig dat Soares op zijn harde
standpunt terugkomt. Deze laat
ste oplossing lijkt ondanks alles
de waarschijnlijkste, omdat Soa
res daarbij zijn gezicht in zekere
zin zou kunnen redden (voor het
oog van het volk is er dan name
lijk van een pact geen sprake) en
bovendien de grote marxistische
vleugel van zijn eigen achterban,
die het alternatief van een coalitie
met PPD en CDS nauwelijks lijkt
te zullen accepteren, niet op
stang jaagt. Met als derde voor
deel dat de communisten, die dan
toch invloed op het regeringsbe
leid zouden hebben (zij het van
achter de coulissen) niet in de rol
van geïrriteerde buitenstaander
worden gedwongen wat, gezien
de nog steeds grote greep van
deze partij op de vakbonden en
de collectieve landbouw
organisaties, tot gevaarlijke si
tuaties zou kunnen leiden.
Een factor van betekenis in de Por
tugese politiek vormt nog steeds
de Revolutionaire Raad, waarin
achttien militairen zitten, die
moeten waken voor de naleving
van de grondwet Wordt Portugal
een puinhoop door toedoen van
de burgerpolitici, dan hebben de
militairen de plicht om met het
leger in te grijpen. De Revolutio
naire Raad vergadert nog voor
het einde van deze week; alge
meen wordt verwacht dat zij de
democratische ontwikkelingen
in Portugal voorlopig een kans
zal geven en de tanks in de ka
zerne zal houden.