Hervorming in
Spanje versneld
Drie-sterren -gevangenis
ui BIER IN
l'UNESIE
rER DOOD
VEROORDEELD
VW opent in YS
montagefabriek
Weer demonstratie
van studenten in
Franse hoofdstad
zaterdag 24 april, vara Hilversum l
van 7tot 24.00 uur
betten sneller door parlement
„Smeergeld
gelijk aan
afpersing
Indonesië waarschuwt
Ontdek de geheel verzorgde busreis
y
Want als de VARA IIAAA
je nog geen tientje waard is- UUUftl
waar blijven we dan?
ITERDAG 24 APRIL 1976
MADRID (Reuter) Het Spaanse parlement, de Cortes, heeft gisteren nieuwe pro-
(dures aangekondigd, die de politieke hervormingen moeten versnellen. De nieuwe
jerkwijze van de Cortes zal de tijd die een belangrijke wet nodig heeft om het door
echts gedomineerde parlement te passeren, met de helft bekorten.
Hervormingsvoorstellen van de
regering dreigen door kib-
irijen in het parlement vast te
Een van de wetsontwerpen
op goedkeuring wachten, is die
het 37 jaar oude verbod
politieke partijen wordt opgehe-
nieuwe procedures stellen een
a van 25 dagen voor de behan-
van dringende wetsvoorstel-
.n de regering. Op het ogen-
daar gemiddeld twee maan-
jn voor nodig.
Volgens politieke waarnemers heeft
jning Juan Carlos bijgedragen tot
I :otstandkoming van de nieuwe
latregel.
L .emier Carlos Arias Navarro is
Bieren met zijn kabinet bij eenge
est om zijn toespraak tot de natie
n komende week te bespreken, zo
:lden welingelichte zegslieden. Men
rwacht dat de premier in die toe-
raak de datum van een volksraad-
üging over constitutionele hervor-
ngen, waaronder de vorming van
üNTS (Reuter/AFP) Het hof
staatsveiligheid in Tunis heeft
teravond de Libiër Mohammed AU
avel ter dood veroordeeld. H\j was*
de drie Libiërs die werden
?huldigd van samenzwering tot het
of vermoorden van de Tu-
jsische premier, Hedi Nouira, en de
klister van buitenlandse zaken,
ibib Chatti.
De twee andere Libiërs, Mohamed
idelkader Nasi- en Bechir Ahmed
Jhamed Khalifa, werden beiden
roordeeld tot twee jaar gevange-
-ttraf.
De drie Libiërs, die ervan beschul-
gd werden dat zij behoorden tot een
'o.sch commando, wei-den begin
wart gearresteerd. Het proces, dat
ja de televisie werd uitgezonden, be-
pn maandag. De bekendmaking
Lr. de arrestaties werd gevolgd door
fe uitwijzing uit Tunesië van negen
p.sche diplomaten.
>,vel werd veroordeeld wegens
ing tot wijziging van de regerings
pm door het vermoorden van de
nier. De twee andere Libiërs wer-
n alleen schuldig bevonden aan het
?t rapporteren van het komplot
n de politie.
Tijdens het proces werd de rechit-
Ink meegedeeld dat de Libische lei-
Moeammar Gaddafi eens in een
oraak had gepleit voor het ten
1 brengen van het "zieltogende be
nd" in Tunesië.
Navel had gezegd dat het beweer—
komplot tegen de premier slechts
eo denkbeeldige samenzwering was.
k twee anderen verklaarden dat zij
Bar Tunesië waren gekomen zon
iet het doel van htm bezoek te ken-
}en. Zij getuigden dat Navel hen pas
f Tunis had deegedeeld dat zij pre
fer Nouira moesten ontvoeren of
een uit twee kamers bestaand parle
ment, zal bekendmaken. De Britse
ex-premier Edward Heath zei don
derdag van Spaanse functionarissen
te hebben gehoord dat het referen
dum dit najaar wordt gehouden en
algemene verkiezingen voor de Twee
de Kamer de komende lente zullen
plaatsvinden.
De minister van voorlichting, Adol-
fo Martin-Gamero, heeft na de ver
gadering van het kabinet op een pers
conferentie bekendgemaakt dat pre
mier Arias woensdag zijn toespraak
via radio en televisie tot de bevol
king zal houden.
Intussen zün de laatste dagen in
de omgeving van de Noordspaanse
industriestad Bilbao tien mensen ge
arresteerd op beschuldiging van sa
menwerking met de Spaanse commu
nistische partij. De gearresteerden
zijn voornamelijk studenten en vak
bondsvertegenwoordigers, zo is uit
welingelichte bron te Bilbao verno-
Ook In Eibar, een industriestad
tussen Bilbao en San Sebastian, is
een aantal mensen gearresteerd. Het
is niet bekend hoeveel.
In Madrid zijn twee leden van de
Basfcische afscheidingsbeweging ETA
veroordeeld wegens het lidmaatschap
van een verboden organisatie en het
onwettig bezit van wapens en spring
stoffen.
Antonio Insausti kreeg 12 Jaar ge
vangenisstraf, terwijl Isabelle Gon
zales tot zes jaar werd veroordeeld.
Volgens de openbare aanklager maak
ten zij deel uit van de ETA in San
Sebastian. Na een opleiding zouden
zij naar Bilbao zün gestuurd voor
'terroristische acties'.
De Zweedse cineast Ingmar
Bergman verlaat hier met zijn
vrouw het George V hotel in Pa
rijs. Bergman en zijn echtgenote
verlieten op 20 april Zweden, na
dat Bergman een verklaring aan
een krant had verstrekt, waarin
hij stelde niet meer in Zweden te
willen leven na een ingesteld on
derzoek naar zijn inkomstenbe
lasting.
Volgens welingelichte bronnen
vertrekt Bergman morgen naar de
Verenigde Staten, om zich daar
voorlopig te vestigen.
Premier Olof Palme van Zwe
den heeft gisteren verklaard het
diep te betreuren, dat de cineast
zijn land heeft verlaten.
BONN (SP) Een van de be
langrijkste ondernemingsbeslissin
gen van de laatste tien Jaar. Zo
omschrijft de voorzitter van de
raad van commissarissen van
Volkswagen, Birnbaum. het gis
teren genomen besluit een VW-
montagefabriek in de Verenigde
Staten op te zetten. Dit lang om
streden plan, dat een verbetering
van de sterk verzwakte concurren
tiepositie van VW op de Amerikaanse
markt beoogt, was lange tijd om
streden. Pas toen vaststond dat de
ze ingrijpende maatregel niet ten
koste zou gaan van de werkgelegen
heid in het moederland, konden ook
de commissarissen die perso
neel, vakbond en deelstaat Neder -
Saksen vertegenwoordigen, toestem
men.
Het aandeel van VW op de markt
voor kleinere wagens in de VS was
de afgelopen vijf Jaren met meer
dan 50 procent teruggelopen. In '70
bereikte de Walsburger on
derneming nog een afzet van
571.000 auto's, maar na gesta
dige teruggang was het exportcij
fer in 1975 nog maar 268.000. En
ook het eerste kwartaal van dit
jaar geeft weinig opbeurende cij
fers te zien. VW heeft het zeer
mogelijk tegen de goedkopere kleine
wagens uit Amerika zelf en uit Ja
pan.
De sterk gedaalde afzetmogelijk
heden waren rechtstreeks gevolg
van de krachtige positie van de
Duitse mark en de waardevermin
dering van de dollar. Door thans de
concurrentiestrijd ter plaatse te
gaan uitvechten hoopt VW op aan
zienlijke verbeteringen in de afzet.
De montagefabriek, die voor voorlo
pig rond 400 miljoen dollar in een
bestaand complex in de omgeving
van Pittsburg-Detroit zal worden
ondergebracht, zal alleen VW's van
het type Golf assembleren. De on
derdelen worden uit de Bondsrepu
bliek aangevoerd. De raad van com
missarissen verwacht dat daardoor
de fabricage van onderdelen in de
Bondsrepubliek zal kunnen stijgen,
wat de arbeidsmarkt ook in de toe
komst ten goede kan komen.
De produktie die over ruim een
jaar moet beginnen, zal voorlopig 'n
250.000 auto's per jaar bedragen. De
investeringen zullen op den duur 'n
half miljard mark bereiken.
LONDEN (Reuter) De politieke
bü dragen die de grote oliemaat-
schappüen hebben betaald in Italië
en andere landen, zouden niet moe
ten worden beschouwd als steekpen
ningen maar als „afpersing". Dit
heeft Sir Frank McFadzean, presi
dent van Shell transport and trading
company (de Britse tak van de
BritsNederlandse Shell-groept gis
teravond gezegd in een televisiepro
gramma.
Zowel Shell als British Petroleum
hebben onlangs toegegeven dat hun
Italiaanse maatschappijen tussen
1969 en 1973 grote bedragen hebben
gestort aan politieke partijen.
Sir Frank zei dat een maatschappü
met haar rug tegen de muur staat
als een politicus „met een doodvon
nis in zijn zak komt aanzetten en
zegt 'geef mü 10 miljoen dollar" of
anders". Dat anders kan verschil
lende vormen hebben.
„Waar oneerlüke politici zijn zul Je
tot op zekere hoogte oneerlijk in
zaken vinden", aldus Sir Frank.
Minimum-rente VOOr hulp OoSt-Timor
Demonstrerende studenten in Parijs vluchten uiteen als in hun midden een traangasgranaat uit
een springt.
nen worden van de tentamens, als ze
niet aan het werk gaan. Hij riep ze
op hun „verstand te gebruiken en de
staking op te heffen".
De Parijse politie heeft gisteren
drie vrouwen gearresteerd, die met
zelfgemaakte bommen in hun tassen
door Parijs liepen.
Aan het eind van de studentende
monstratie van gisteren zijn onge
regeldheden uitgebroken. Gehelmde
oproerpolitie vuurde traangasgrana
ten af op duizenden studenten en
verrichtte tientallen arrestaties. Dit
gebeurde nadat demonstranten ruiten
hadden ingedrukt en stenen en Mo-
lotow-cocktails hadden gegooid. De
rellen braken uit in het Quartier La-
tin aan het einde van een tot dan toe
ordelijk verlopen demonstratie. De
politie dreef honderden studenten
bijeen in een metrostation en vuur
de vervolgens enkele traangasgrana
ten af. Daarna trok de politie het
station binnen en ging degenen die
weigerden zich te verspreiden met de
wapenstok te lijf.
Eerder op de dag waren enkele klei
ne schermutselingen ontstaan tus
sen afzonderlijke groepjes de.-
monstranten en politiemannen voor
de Santé gevangenis. De politie voer
de enkele charges uit, nadat ze be
kogeld was met stenen. Vanuit de
gevangenis werden de demonstranten
aangemoedigd door gevangenen. Voor
zover bekend zijn bij de botsingen
geen gewonden gevallen-.
PARIJS (ANP) Opnieuw heb
ben gisteren duizenden middelbare
sdholieren en studenten in Frankrijk
gedemonstreerd tegen de plannen van
de regering om het onderwijs meer
aan te passen aan de eisen die het
bedrijfsleven stelt.
In Parijs liepen studenten met
spandoeken waarop ondermeer te
lezen stond: „Wü willen het hoofd
van Giscard" en „Giscard. het is nog
niet voorbij". De demonstraties du
ren al enkele weken. Niet alle stu
denten zijn tegen de hervormings
plannen. Terwijl donderdag 15.000
studenten in Parijs demonstreerden
tegen de voorgenomen maatregelen,
marcheerden in een ander deel van
de stad 2000 studenten met i
ADVERTENTIE
ken waarop oproepen waren te le
zen om de demonstraties te beëindi
gen en terug te keren naar de klas
lokalen.
President Giscard d"Estaing heeft
donderdag op zijn persconferentie
gezegd, dat hij ervan overtuigd was,
dat de huidige onrust, niet zal leiden
tot dezelfde toestanden als in mei
1968 toen een studentenopstand bij
na de val van de regering veroor
zaakte. „De zaken zijn niet hetzelf
de" zei hij. Eraan toevoegend „wat
studenten bezighoudt, is hun baan.
hun carrière en hun rol in het
maatschappelijk leven. Het wordt
dus tijd dat zij hun ogen openen".
De president heeft de studenten ge
waarschuwd, dat zij uitgesloten kun-
wordt hoger
LONDEN (ANP/Reuter) De
Bank of England heeft gisteren haar
minimumrente verhoogd van negen
tot 10,5 procent. Dat houdt verband
met de stijging van het disconto voor
schatkistpapier en kan steun beteke
nen voor de koersvorming van het
pond sterling op de wisselmarkten.
Van de minimumrente worden alle
andere rentetarieven in de economie
afgeleid.
Aan de verhoging zijn tien verla
gingen voorafgegaan. De vorige ver
hoging dateert van oktober vorig
jaar, toen het tarief op twaalf pro
cent werd gebracht. Wanneer de ren
tetarieven op een hoger plan komen,
kan dat een aanmoediging beteke
nen voor bezitters van ponden ster
ling om die gelden in Londen aan te
houden en niet op andere valuta's
over te stappen. Aan de andere kant
remt de stijging van de leenkosten
het herstel van de Britse economie
af.
Door de staking van 3.000 werkne
mers is de produktie bij de Leyland-
fabrieken in Cowley bij Oxford gis
teren stil komen te Ügèen.
Het werk werd neergelegd uit pro
test tegen het ontslag van twee col
lega's. Bij British Leyland vorige
week kwam een einde aan een serie
van negen stakingen die het bedrijf
eigendom van de staat, 50 miljoen
pond heeft gekost, ongeveer 250 mil
joen gulden.
Door de staking is de produktie van
de Princess, de Marina en de Maxi
stilgelegd.
De British Leyland heeft inmid
dels een prijsverhoging van 4,5 pro
cent voor alle modellen aangekon
digd. Donderdagavond besloten de
Britse Ford-fabrieken tot een verho
ging van 4,7 procent. Bij Vauxhall
worden ook prijsverhogingen ver
wacht.
JAKARTA (Rtr) - Indonesië heeft
gisteren gewaarschuwd dat het alle
schepen tot zinken zal brengen, die
proberen goederen te brengen naar
die gebieden op Oost-Timor welke in
handen zijn van de linkse onafhan
kelijkheidsbeweging Fretilin.
De militaire woordvoerder die dit
in Jakarta zei, gaf commentaar op
berichten dat een Australische vak
bondsorganisatie van de Australi
sche regering bescherming heeft ge
vraagd voor een schip dat binnen
twee weken uit Darwin wil vertrek
ken met levensmiddelen en andere
hulpgoederen voor het Fretilin. Vol
gens de woordvoerder bewaakt In-
donsië nog steeds de territoriale wa
teren van Oost-Timor. Dit gebeurt
op verzoek van de voorlopige rege
ring die pro-Indonesische partijen
met steun van Indonesische strijd
krachten hebben gevormd.
Over de donderdag door de veilig
heidsraad aanvaarde resolutie waar
in wordt aangedrongen op terugtrek
king van de Indonesische troepen
van Oost-Timer, zei de woordvoer
der dat Indonesië al voor deze reso
lutie begonnen was met deze terug
trekking.
ADVERTENTIE
BROERE
als dé oplossing voor een korte tweede vakantie!
1X4,-
ƒ172,-
f 258,-ff 340,-
3 dgn. Eifel, Ardennen of Luxemburg
4 dgn. Eifel, Ardennen of Münsterland
5 dgn. Parijs of Londen j
6 dgn. Moezel, Luxemburg of Eifel 245,-
6 dgn. Rothenburg, Sauerland of Harz f 270,-
7 dgn. Parijs-Loire-Normandië 380,-
enz. tot 20 dagen toe (als u dat nog kort vindt).
Alles staat in ons kostelijke, kosteloze reizenboek.
LEIDEN. Doezastraat 30, te!. 143612/125971.
en bij Ussone-Lindeman/Ruye, V D.
ODENSE (Reuter) Denemar
ken heeft sinds kort een ultramoder
ne gemengde gevangenis waar de ge
detineerden zelf hun inkopen doen
en zelf hun maaltijden bereiden. Ze
bezitten de sleutel van hun celdeur
en mogen zich daarachter met een
medegevangene terugtrekken om in
de zeer comfortabel ingerichte cel
in alle beslotenheid te minnekozen.
Deze 'driesterrengevangenis' staat
vlakbü Kopenhagen in Ringe. Voor
de ramen zitten geen tralies en de
buitenmuur wordt niet door gewa
pende cipiers, maar via televisieca
mera's bewaakt.
De eerste reacties van de 75 ge
vangenen en het personeel houden
een gunstige belofte voor de toe
komst van het experiment in. Ge
vangenisdirecteur Erik Andersen
spreekt over zijn inrichting het liefst
als 'een open gevangenis binnen een
muur' Zelfs die muur is zo in het
landschap weggewerkt dat men hem
nauwelijks opmerkt.
Een van de opvallendste nieuwig
heden in deze Deense gevangenis is
de vrije omgang die mannelijke en
vrouwelijke gedetineerden met elkan
der mogen hebben. Er zijn zes vleu
gels, elk voor zestien gevangenen.
Twee vleugels zijn bestemd voor een
gelijk aantal mannen en vrouwen.
Dat niet alle vleugels 'gemengd' zijn
vindt zijn oorzaak in het feit dat
de vrouwelijke gestraften ver in de
minderheid zijn. Er heerst dus een
"vrouwentekort".
In alle vleugels, dus ook in de
'gemengde' mogen de gedetineerden
elkaar vrijelijk in him cellen opzoe
ken. Het is zelfs toegestaan de deur
aan de binnenkant af te sluiten zo-
da/t de 'privacy' volledig is gewaar
borgd. Het behoeft geen betoog dat
in deze moderne strafinrichting de
celdeuren niet meer zün voorzien
van kijkgaten. Nachtbezoek is (nog)
niet toegestaan. De bezoektijden lig
gen tussen 's morgens half acht en
half elf 's avonds.
Het verdriet directeur Anderson
wel een beetje dat de belangstelling
van de pers zich vooral richt op de
seksuele vrüheid in zün gevangenis
en dat zij voorbij gaat aan andere
hervormingen, die hij veel belang
rijker noemt.
Het mengen van de seksen in een
gevangenis is weliswaar nieuw in
Denemarken en vermoedelijk ook el
ders ter wereld, maar, zegt Ander
son, in tal van landen mogen ge
vangenen seksueel contact hebben
met hun huwelijkspartners of vrien
den.
Met het experiment wil men in
Denemarken het verantwoordelijk
heidsbesef van de gedetineerde aan
moedigen. Het personeel oefent geen
controle op zün privéleven uit. Dat
is zijn eigen zaak en wij hebben er
geen moeite mee, zegt Anderson.
Een andere nieuwigheid in deze
'driesterrengevangenis' is dat de ge
vangenen zelf koken. Er is geen cen
trale keuken, maar elke vleugel
heeft een keuken waar de bewoners
voor zichzelf of voor elkaar hun pot
je kunnen koken.
De gestrafte ontvangt zeventien
kronen (ongeveer f7,50) per dag die
hij vrijelijk in de winkel van de ge
vangenis kan besteden. Hij kan wat
extra verdienen door tüdens een 40-
urige werkweek in de werkplaats
meubels te maken.
In hun vrije tijd mogen de gevan
genen gebruik maken van de ge
meentebibliotheek of cursussen vol
gen. Ook wordt overwogen de gede
tineerden toe te staan zich aan te
sluiten bij een plaatselijke sportclub
en ploegen buiten de gevangenis uit
te nodigen voor wedstrüden in de
hypermoderne sportzaal van de straf
inrichting. Het doel is de gevange
nen. allen veroordeeld voor ernstige
misdrijven, in staat te stellen het
contact met de buitenwereld te be
houden.
Volgens directeur Anderson is zijn
inrichting niet alleen de modernste,
maar ook de doeltreffendste. "Wij
hebben slechts 68 bewakers nodig
vooor de negentig gevangenen wan
neer alle afdelingenin gebruik geno
men zijn. Normaal zijn er in ge
vangenissen meer cipiers dan gede
tineerden", zegt hij.
De directeur geeft toe dat er nog
vraagstukken opgelost moeten wor
den, maar hü vindt dat de balans
van de eerste weken in zün gevan-
genis-nieuwe-stijl positief is. De sfeer
in de gemengde vleugels is heel wat
beter dan in andere gevangenissen,
aldus Anderson.
Komt de pop eruit bij Drie - prijs in Z.O.?
Sabugo.wet'svan gehoord? Een paar uur radio over
het dagelijks leven in zomaar een Portugees dorp,
twee jaar na de revolutie
Z.I,impressies, dielbnyEffenDerger en üansEmans
vooru optekenden.
In de Rooie Haan dr. Anne Vondeling en de onlangs
ontslagen trainervan Go Ahead-Eagels,
Leo Beenhakker. Live uit studio I theButfoons.
En 's avonds Ekspres, de VARAfeliciteert en voor wie
nietkijkenwil...
Kortoimvéél muziekenvéél informatie. Vindtu ook,df
dit-ookop zaterdag-moet blijven?Wordt danlid-Dat
kan al voor'n tientje per jaar.
Bellen met 0215048741 of even een briefje in
een enveloppe zonder postzegel sturen naar
VARA, antwoordnummer 3 in Hilversum, t.
De VARA,dot ben jezelt
