De zee vergaat
eens van
asuc
„je kijkt
naar de
meesters
Werkloosheid
iets gedaald
NOORDWIJKSE STRANDJUTTER DORUS LANGEVELD
Schilder Vrolijk:
Noorclierse kinderen in Nieuw-Vennep
In Alphense regio
WOENSDAG 21 APRIL 1976
NOORDWIJK Nu het badseizoen zo langzamer
hand aanbreekt, komt voor de kustplaatsen weer het
onvermijdelijke probleem van de strandvervuiling op
duiken. De gemeente Noordwijk tracht de strijd tegen
allerhande afval als plastic, blikjes, papier en wat de
zee zelf uitspuwt op het strand op te lossen door twee
strandreinigers, die elk jaar opnieuw worden aangesteld.
Eén van die reinigers is Dorus Langeveld (56), die dit
Jl° 99
i veertien jaar doet.
Door
Miep de Graaf f
In de raad zal nog over zyn aan
stelling voor dit jaar. die geldt
van begin mei tot eind augustus,
worden gepraat.
Strandreiniger, bepaald geen
alledaags beroep. Hoe komt
iemand erbij, dit werk te gaan
doen?
„Kijk" zegt Dorus Langeveld,
„m'n eigenlijke beroep is schel
pen visser. Karren vol schelpen
heb ik uit de Noordzee gehaald.
Er werd van alles mee gedaan:
de sahelpen werden gebruikt als
kippenvoer, door ze fijn te malen
en te branden. Goed voor de eier
schaal van de kip. De bouwerij
gebruikte ook altijd schelpen.
Maar ja, tegenwoordig is het kip
penvoer allemaal synthetisch en
de bouwerij neemt bluskalk uit
België, die niet beter, maar wel
goedkoper is. Door de deltawer
ken komt het water veel hoger op
het strand en ontstaan er andere
stromingen. Het gevolg is, dat de
schelpen in zee blijven, zwaarder
worden en naar de diepte zinken.
Ze spoelen nauwelijks meer aan.
Vroeger stikte het langs de kus
ten van Katwijk en Noordwük
van de schelpenfabrieken, nu zijn
ze allemaal verdwenen. Er zit
geen toekomst meer in die handel.
Als je van 's morgens zeven
tot 's middags twaalf uur aan
het strand bent, vind je daar
dan niet één en ander?
.Jawel, genoeg, plastic bijvoor
beeld. Het lijkt wel of de mensen
steeds meer verpakkingstroep
meenemen. Zo'n kuub vuil per
dag vind ik wel. Maar spullen
van waarde? Ben Je gek. Een dub
beltje of een kwartje, af en toe.
En al zou je iets vinden, dan moet
het toch worden afgegeven by de
strandvonderij. Bij Den Hollander
wordt alles opgeslagen en later
verkocht. Na die Januari-storm
zag ik wel allemaal mensen langs
de kust zoeken naar spullen van
waarde. Nou, vergeet het maar.
Zelfs het hout dat aanspoelt is
half vergaan of onbruikbaar. En
op het strand zelf? Laat maar
eens een ring in het zand vallen:
terugvinden doe je 'm nooit. Wat
het zand afpakt, geeft ze niet
meer terug.
Drankflessen
Soms spoelen er drankflessen aan.
Zo'n drie a vier kilometer uit de
kust ligt allemaal troep, op één
naad. By noordwesterwind spoelt
dat allemaal aan. Er zit nog wel
eens wat in die flessen, maar daar
MiJ<f ik natuurlijk wel vanaf".
Hoe denkt Noordwyks strand-
reiniger over de mentaliteit
van de gemiddelde badgast?
„Ze staan er nog steeds niet ge
noeg by stil" zegt hy met ver
moeide blik. „Zitten ze met hun
rug tegen een vuilnisbak, dan nog
gooien ze de rommel er precies
naast. Ik zie heus wel dat het be
ter gaat. en ook over de studenten
die 's avonds feesten bouwen op
het strand heb ik niet te klagen.
Maar stel nu, dat er tienduizend
mensen op het strand zijn die al
lemaal één brokje vuil achter la
ten. Dat zyn zeventig zakken, die
ik op één dag in m'n kar gooi.
Maar het ergste vind ik, dat het
tegenwoordig allemaal plastic is.
Daar vergaat de zee nog eens van.
Dat spul begroeit hoogstens, maar
met een storm komt het allemaal
weer naar boven. GemeentevuiL
niszakken uit heel Nederland
spoelen hier aan. Door de inham
heeft Noordwijk het vuilste strand
van heel Nederland. Hoe die plas
tic vuilniszakken in zee terecht
komen? Dat vraag ik me ook af.
Ja. Eigeniyk zouden ze terugge
stuurd moeten worden, de plaats
namen staan er toch op.
Pestkoppen
Tja. ze zeggen wel eens tegen me:
als ze me bezig zien: 't is een vuil
werkje. Maar dan nog blyven ze
blind voor de levensgrote bakken
die overal op het strand staan.
De mensen maken het Je soms zo
moeiiyk. Je hebt er van die pest
koppen by, die blikjes met nat
zand laten vollopen en weggooien.
Dat zand kryg Je er nooit meer
uit, dus dat wordt loodzwaar op
die kar. Wat ik ook meemaak:
vuilniszakken waar de brand in is
gestoken en nasmeulen. Door de
wind gaan ze weer branden en
dan weet je niet, hoe hand ik naar
de zee moet rennen om m'n kar
te redden".
Wordt er niet gezocht naar een
gemakkelijker vervoermiddel
voor het vuil ophalen dan een
paard en wagen?
„Nee, dat wil de gemeente niet.
Hot moet allemaal zo geruisloos
mogelyk gaan natuurlyk. Het kost
de gemeente tooh al handenvol
geld. Alleen al het legen in con
tainers. Waar het geld vandaan
komt, weet ik niet, maar ik denk
wel dat het heffen van toeristen
belasting reëel zou zyn.
Met vakantie? Ben ik nooit ge
weest. Zomers werk ik elke dag,
ook in het weekeinde, op het
strand, 's Winters werk ik by
staatsbosbeheer. Ik houd de dui
nen stuifvry. Het publiek komt
ook daar, waar het verboden is te
wandelen. Als er één sprietje
wordt* platgetrapt, groeit het
nooit' meer".
Noordwijks strandreiniger Dorus Langeveld met zijn paard en wagen.
Noordwijkse strand komen.
Vindt u dat een verbetering?
..Van my mogen honden best op
het strand komen. Die honden-
troep valt wel mee, met wat wa
ter spoelt dat weer weg. Dat werkt
lekker op elkaar in hè.
Smerig
sers lopen er graag in te kneden
met hun voeten. En zo gauw er
hout aanspoelt gaan ze bunkers
bouwen op het strand. Je labht Je
soms wild met ze. Maar ze kennen
me nu zo langzamerhand wel.
Kyk maar" En hy wyst op de
tientallen foto's in de propvolle
kamer, waarop de strandreiniger
met paard en wagen staat afge
beeld. „Allemaal gekregen hoor.
Als ik van iedere fotograaf, die
ooit een foto van me heeft geno
men, een gulden zou vragen, was
ik nu binnen".
Ziet Noordwijks strandreiniger
ook voor deze badplaats een
naaktstrand wel zitten?
„Alsjeblieft niet" zegt hy ver
schrikt. „Ik heb aan m'n kar spe
ciale touwtjes hangen om mensen,
die me aanschieten als hun bikini
het begeeft, te kunnen helpen.
Dat gebeurt maar al te vaak, daar
heb ik lol in."
ALPHEN AAN DEN RIJN Slechts weinigen zullen de
Alphenaar J. P. Vrolijk als schilder kennen. Da<t is dan voor
al omdat de schilder Vrolijk zelf nauwelijks aan de weg tim
mert. Het zijn anderen geweest die hem ertoe hébben bewo
gen met zijn werk naar buiten te treden.
Door
Christa van Hees
In een magazijntje van twee bij twee
meter aan het Goudse Rijpad rolde
het eerste aardewerk uit de oven.
Een ruimte die al spoedig te klein
werd voor de kleitonnetjes, vormpjes
en balen klei. Znn bedryf bloeide en
groeide uit tot een gerenommeerde
aardewerkfabriek aan de Steekter-
weg. die voor zyn produkten een
markt vindt in Engeland. Duitsland,
Frankryk, België en Finland.
Maar tegelykertyd bleef Vrolyk schil
deren. Vooral het Zuidhollandse
landschap en met name het water
rijke Nieuwkoop vormden voor hem
een onuitputtelijke bron van inspira
tie. "Nieuwkoop is het hemelse rijk
van Zuid-Holland". Daarnaast telt
zijn werk vele stillevens. Dat Vrolijk
niet alleen een creatieve geest maar
ook vaardige handen heeft, blykt uit
zyn tegeltableau's en tegeltafels.
Slechts weinigen slagen er In het
schilderspenseel even vaardig te han
teren als het verwerken van klei tot
volwaardige aardewerkprodukten-
Vrolijk heeft clan ook vele uren door
gebracht bij Nederlands grootste pot
tenbakker, Kees Sluyter. En de leer
ling stak zijn meester naar de kroon
wanneer het ging om het aanbren
gen van decoraties, die hy op ver
zoek van Sluyter schilderde op de
platelen die de pottenbakker bakte.
De combinatie schilder/pottenbak
ker staat borg voor een gevarieerd
oeuvre, dat op koninginnedag te zien
is van 14.30 uur tot 20.00 uur en op
1 mei van 10.00 tot 18.00 uur. Voor
de kunstenaar Vroliijk is het de twee
de keer dat zijn werk wordt tentoon
gesteld. Was hy als twintigjarige vol
jeugdig optimisme, naarmate hy
meer leerde werd de twyfel aan wat
hy maakte groter. 'Hoe verder Je komt
hoe meer je beseft van: wat breng
ik er nou eigenlijk van terecht? Je
kijkt naar de meesters" zegt Alphe
naar Vroiyk bescheiden. Anderzyds
blijkt dat anderen zijn werk als kunst
van de eerste orde beschouwen. Dat
heeft voor hem de doorslag gegeven
om nu toch te gaan exposeren. Een
initiatief dat zyn werk in een
stroomversnelling heeft gebracht.
"Sinds een paar weken wordt mijn
werk ineens veel gevraagd", consta
teert de schilder enigzins verbaasd.
Straks echter hoopt hy voldoende
tyd te vinden om aan de vraag te
voldoen.
Grote meesters
Nu zijn gezondheid te wensen
overlaat, trekt hij zich terug uit zijn
fabriek en verhuist hij deze zomer,
samen met zijn tweede vrouw - "de
laatste drie jaar dat ik haar ken ben
ik enorm vooruitgegaan" - naar de
Belgische Ardennen. Daar kan hij
zich in alle rust wijden aan zijn ta
lenten, met de blik nog altijd ge
richt op de grote meesters.
Burgerlijke stand
de Konlne en H. A. Noteboom.
as Patrick, z. v. L. A,
Zeegers. Maurice.
Leonardus Adrianus Patrick,
L. J. Groenewegen
Romeijn (55) man. J. D
man. W Post (100)
(72) gehuwd geweest n
J. Prins (87) gehuwd
WIELRENNEN Walter Plan-
ckaert heeft gisteren in Denain een
profkoers over 180 kilometer gewon
nen. Jan Aling werd zevende.
AUTOSPORT Mario Andretti,
de Amerikaanse forumule I ryder
heeft gisteren een contract getekend
voor Lotus.
NIEUW VENNEP Achtendertig
Noordierse kinderen, vergezeld van
vier leiders, ook uit Noord-Ierland
kwamen gistermiddag aan in Nieuw
Vennep, waar zij drie weken lang
kunnen genieten van een vakan
tie waarin van alles te zien en te
beleven valt.
"Nu zijn wij in het paradijs", zo
verzuchtte (maar dan in Noord
iers-dialect) één van de meisjes.
Sommigen waren uitgelaten, ande
ren konden het eigenlijk nauwe
lijks verwerken dat ze geen ge
weervuur, ontploffende bommen
hoorden en dat alle huizen recht
overeind stonden en niet helemaal,
of gedeeltelijk vefwoest.
Om 3 uur arriveerde het vliegtuig
uit Belfast. Nauwelijks een uur la
ter kwam de bus van Beuk uit
Noordwijk bij het Ontmoetingscen
trum in Nieuw Vennep aan. Be
jaarden zaten er te kaarten (het
was hun vaste kaartdag) en gast
gezinnen wachtten in spanning op
de kinderen die aan hun zorgen
zouden worden toevertrouwd. De
eerste kennismaking was nogal
van "nou ik ben benieuwd".
Han Sarink, één van de oomitéleden,
die de kinderen uit Belfast had op
gehaald, zei bij terugkeer in
Nieuw Vennep: „Wat ben ik bly
weer vaderlandse grond onder de
voeten te hebben Wat verschrik
kelijk is het daar in Ierland. Over
al prikkeldraad, het lijkt wel één
groot concentratiekamp".
Dat de ontmoeting tussen gasten
en gastgezinnen niet direct "spon
taan" genoemd kon worden is be
grijpelijk. Vooral van Ierse zijde
werd nogal enige terughoudenheid
getoond, maar enkele uren later
was daar al geen sprake meer van.
Toen was men al aan elkaar ge
wend.
De komende drie weken zullen de
jongens en meisjes in leeftijd va
riërend van veertien tot en met
zestien Jaar veel gaan zien. Van
daag brachten ze al een bezoek aan
Avifauna in Alphen. "Verder staan
de komende dagen bezoeken aan
Amsterdam (Artis en en rond
vaart), Volendam en Marken,
Zandvoort en Noordwijk op het
programma. Ook zijn er bingo
avonden, filmvoorstellingen etc.
ingelast.
's Avonds ging hij op de fiets naar
Leiden voor zijn avondstudie ln de
architectuur. Maar de oorlog kwam
en vlak voor het einde van de rit
moest hij op Dolle Dinsdag zijn stu
die afbreken.
De schilder Vrolijk echter ging
voort en zijn doeken werden in de
hongerwinter kostbare ruilmiddelen
Toch zou het hem later niet lukken
om van zyn werk te leven. Vrolijk
ging aan het werk in een Zuidhol
landse plateelfabriek. In totaal werk
ten er zo'n vijfhonderd man, waar
onder zestig schilders. De Alphenatr
werd een onderdeeltje in de maoh-
tige machine der massaproductie,
met afgepaste werkdagen. Een rit
me waar zijn creatieve geest zich
maar moeilijk mee kon verenigen.
Toen hij de kans kreeg een "win
keltje" voor zichzelf te beginnen aar
zelde de Alphenaar geen moment.
Eén van die "anderen" was procu
ratiehouder W. Koster van het Al-
phense verzekeringskantoor Van
Dien in de Stationsstraat. Hun zake
lijke en later vriendschappelijke be
trekkingen resulteerden in het aan
bod van Van Dien zyii kantoor ter
beschikking te stellen voor een twee
daagse expositie op 30 april en 1 mei.
Gouwsluis
de Noorder plas, met op de achtergrond het dorpje Noorden.
ALPHEN AAN DEN RIJN De
werkloosheid onder mannen in de
regio van het arbeidsbureau Alphen
aan den Rijn is in de maand maart
gedaald met 18 personen. Het aan
tal werkloze mannen is daarmee ge
komen op 621, hetgeen neerkomt op
2.44 procent van de afhankeiyke
mannelijke beroepsbevolking.
Scheepswerven
In een aantal beroepsgroepen nam
de werkloosheid niet onaanzienlijk af.
Zo daalde de werkloosheid in de bouw
met ruim 15 procent en die in de ca
tegorie niet-varend-verkeersperso-
neel (in hoofdzaak chauffeurs) met
40 procent.
Dat de werkloosheid onder man
nen in zijn totaliteit niet sterker
daalde, ligt aan het feit, dat de werk
loosheid in de metaalsector toenam
met 50 procent als gevolg van de optimisme dan al het geval was, al-
sluiting van de Alphense scheeps- dus het arbeidsbureau,
werven de Industrie en de Vooruit
gang eind februari. De ontwikkeling De vraag naar mannelijk personeel
van de werkgelegenheid in de me- nam in maart toe met 10, dat is 6
taaiindustrie in het gewest Alphen percent. Volgens het arbeidsbureau
geeft hierdoor nog minder reden tot toont een nadere beschouwing van
de ontwikkeling van de vraag aan,
dat die vraag in de meeste sectoren
gelijk is gebleven. In de metaal- en
kantoorsector, waarin de vraag
in februari nog 55 en 21 personen
was, trad een daling op van 10, res
pectievelijk 40 procent. De totale
vraag naar mannelijk personeel werd
positief beïnvloed door een toe
name van de vraag naar bouwvak
arbeiders met 24. dat is 60 procent.
De afname van de werkloosheid
onder vrouwen is over de maand
maart in alle beroepsgroepen waar
te nemen. Het aantal werkloze vrou
wen bedroeg in februari 176 en was
eind maart 150; een afname met 14
procent. Van het totaal aan werklo
ze vrouwen behoort 38 procent tot
jeugdigen onder de 23 jaar. Bij de
mannen is dat percentage 20 pro
cent. De vraag naar vrouwelijk per
soneel bleef gelijk: 60.
In totaal zullen er een dikke vijf
tic doeken te zien zijn. Te koop is
er niets, omdat elk stuk een periode
uit het leven van de kunstenaar Vro
lijk markeert.
De nu 55-Jarige schilder werd ge
boren in een stukje Alphen dat al
lang niet meer is: het eilandje tus
sen de twee voormalige Gouwsluise
bruggen. Een brok historie overigens
dat door hem op haast fotografische
wijze op het doek werd vastgelegd
(foto hieronder)
In het schoenmakersgezin waaruit
de schilder Vrolijk stamt had men
het niet breed. En als de jonge Vro
lijk dan ook schilderde was dat niet
alleen uit tijdverdrijf of omdat hij
het fijn vond. maar vooral omdat
zijn werk goed was voor een vers
broodje.... Er was geen geld om hem
bij een kunstschilder in de leer te
doen. dus werd hij plateelschilder,
decorschilder, huisschilder etc
Architectuur
JN
Boven: de Alphense schilder
Vrolijk.
