Tien sigaren
VS ondanks grotere uitgaven
defensie meer in isolement
Een degelijk huis?
Dan ook een degelijke
iRPS-hypotheek!
Rijkspostspaarbank
VclcpkleuropdeKeukenhqf
ZATERDAG 17 APRIL 1976
PAGINA 21
{innerlijk Juichend ben ik- op mijn
baard gesprongende winter is
{voorbij en de lente is aangebroken,
{voor mij is de winter niets, ik hou
er niet van om dan op mijn
landgoed te zitten, maar om een
baar maanden naar Sint Petersburg
fee gaan, daarvoor heb ik geen geld.
Zo komt het dat ik maar wat in de
ktallen en in het huis rondhang, ik
ünspecteer de machines, of ze nog
goed genoeg zijn voor het zaai- en
joogstwerk het komende jaar, thuis
lees ik een boek op mijn donkere
[studeerkamer, ik eet driemaal per
Wag. ik zing wat in mezelf, eerlijk
gezegd verveel ik me een beetje, nee
die winter dat is niets voor mij.
aedere keer weer dat er een nieuwe
lente aanbreekt maak ik een tocht
ban ongeveer duizend kilometer op
biijn paard, zo kom ik altijd weer in
pij onbekende streken. Ik hou erg
{veel van Paardrijden, vooral in de
uente is het mijn grootste genoegen,
hu zit ik op de rug van mijn
lievelingsdier en zie hoe de
krokussen uitkomen, ik hoor het
kmeltende sneeuwwater zich gorge
lend voortstromend tussen het hoge
igras tot beekjes vormen en
(onderhand denk ik aan de post in
de winter. Driemaal per week wordt
(de post bij ons thuis bezorgd, ik
nodig dan altijd de postman uit om
leen sigaartje met mij te roken wat
pij nooit afslaat, onderdehand neem
(ik de post door, het zijn haast altijd
isaaie droge stukken, financiën,
(rekeningen, belastingen, een enkele
{ansichtkaart, een brief van een
{vriend in het buitenland, 's Winters
(wacht ik op een bepaalde brief, ik
{weet niet precies wat voor brief,
(want hij zal nooit bij mij
(aankomen. Er zou iets in de brief
:m -eten staan als volgt: „Waarde
•graaf von Turjewitz, vanaf vandaag
(hoort u er ook bij. Was getekend,
(namens de club, Peter Ignatiuszoon
iMalenkov", of „Je moet niet zoveel
nadenken vriendje, ik besta nu
eenmaal en denk soms aan jou. Was
getekend, God". Maar een dergelijke
(brief zal nooit bij mij aankomen, op
ide een of andere manier kan ik me
daar niet bij neerleggen en moet ik
'lachen om de nietswaardigheid van
de post die ik wel ontvang. Daarin
iziet u al gelijk erg veel van mijn
bestaan, ik wacht op iets en weet
(tegelijkertijd dat het nooit zal
komen. Maar genoeg nu van die
flauwekul,het is immers lente en ik
zit op mijn paard. Dat zijn me
{prachtige tochten, ach wat is ons
'Rusland toch mooi! En zo
verschrikkelijk uitgestrekt. Als ik
(thuiskom en de hele kaart bekijk
waarop ons Rusland staat uitgete
kend, dan heb ik nog maar zo'n
-Iklein kringetje beschreven dat ik
(soms denk: „Je had het net zo goed
:niet kunnen doen, jij leert je land
toch nooit kennen". En wat zie je
teen wild allemaal onderweg, fazan
ten, patrijzen, korhoenders, auerha-
nen, wilde zwijnen, vosjes en in het
beekwater forellen en een enkele
Jonge zalm. Ons land is een land
overvloeiende van melk en honing.
Daar gaat het een berkebosjse in en
na een halve kilometer het bosje
(weer uit langs een groot stuk
j glooiend laagland, hier zal van de
zomer de rogge, de tarwe en de
1 boekweit staan. Op een kilometer of
(dertig afstand van Woskrjesjensk
krijgt mijn paard last, het heeft een
van zijn enkels verstuikt en loopt
nu erg moeilijk. Ik stap af en eet
een hapje uit de zadeltassen. Ik
geloof dat hier geen boeren in de
buurt wonen waar ik voor een of
twee nachten een onderdak zal
kunnen vinden. Toch zie ik in de
verte een lichtje. Langzaam loop ik
er op af. Het blijkt dat het lichtje
hangt in de poort van een klooster.
Ik bel er aan. ze zullen wel
gastenverblijven hebben er zal
ook wel iemand zijn die voor mijn
paard kan zorgen. Na ongeveer vijf
minuten te hebben gewacht hoor ik
gestommel achter de deur en gaat
deze langzaam open. Het is een
oude monnik die me welkom heet op
zacht gefluisterde toon. Ik wil met
hem een gesprek aanknopen maar
hij zegt: „Ssst. er is juist' een
dienst aan de gang". Hij brengt me.
haast op zijn tenen lopend naar de
gastenverblijven en beweert dat hij
voor mijn paard zal zorgen, ik vertel
hem dat het dier een verstuikte
enkel heeft. Nu pas merk ik dat ik
erg moe ben. ik neem niet eens de
moeite me uit te kleden in deze kale
cel. waar alleen een bed. een tafel,
een stoel en een naar boeken staan,
maar val gekleed op het bed in
slaap. Tegen tienen die avond komt
de abt van het klooster me
persoonlijk wekken. ..Goedenavond
Graaf", zegt hij. „ik neem aan dat u
met mij nog wel een hapje zult
willen eten? Dan kunnen we
aansluitend om elf uur straks nog
even naar de late avonddienst. Ik
neem zijn voorstel aan en samen
wandelen we naar zijn vertrekken
waar we een hapje van het een of
ander gebruiken. In de hoek zie ik
rie mooiste iko-^n die ik ooit van
mijn leven heb gezien, het is
werkPlilk een praehtier schilderij. En
ik vraag, terwijl ik van mijn
kippeboutje eet, „wie i§ de
kunstenaar van gindse Christus
Pantocrator?" ..Vindt u de ikoon ook
zo mooi?", vraagt de abt, „hij is
geschilderd door broeder Piotr IljitsJ
Rachmaninov. hil is juist drie dagen
gpledpn overlpden en zal nu morgen
"begraven woeden". ..Een begrafenis in
een klooster", antwoord ik. „dat had
ik altijd al eens mee willen maken".
„Nou dat kan", zegt de abt, „blijft u
dan tot overmorgen". Het liep al snel
tegen elven en we gingen samen
naar de late dienst die werkelijk
prachtig was, nooit heb ik zo mooi
uit de Bijbel horen voordragen. Ik
heb die nacht heerlijk geslapen. Om
zes uur al werd ik gewekt voor de
vroege dienst die ik zo gaarne wilde
meemaken. Het lijk van broeder
Rachmaninov lag op twintig pas
afstand van het altaar opgebaard in
een open kist op het middenpad. Ik
keek naar zijn gezicht en zag zijn
nobele trekken. „Dus jij hebt die
prachtige ikoon gemaakt vriendje?",
dacht ik bij mezelf. ..allemachtig
nog aan toe, ja hoor, het is me wat,
dat ding is geschilderd, als je er
lang naar kijkt is het net of Jezus
de tranen uit de ogen lopen, maar
hij glimlacht tegelijkertijd ook. het
is een heel mysterieuze maar ook
heel ontroerende ikoon. ik dank Je,
waarde Rachmaninov. dat je me zo
iets moois hebt laten zien".
Om elf uur 's morgens was het
hoogmis. Onmiddellijk daarop werd
de broeder begraven. Alle monniken
hadden speciale wijnrode gewaden
aan. Het graf was de vorige dag al
verhaal - door J.l
gedolven. Onder het zingen van de
meest mooie religieuze liederen ging
de kist de grond in. De tranen
schoten mij in de ogen toen ik het
zakken van de kist zag, begeleid
door het driestemmig gezongen lied:
„Leid vriend'lijk Licht mij als een
trouwe wacht,
leid Gij mij voort
'k ben ver van huis en donker is de
nacht
leid Gij mij voort.
schoon ook de toekomst mij
verborgen zij
licht stap voor stap mij met uw
schijnsel bij.
In gedachten zag ik de monnik tot
aan de oevers van de Styx naderen,
(ik ben niet zo gelovig en heb geen
bepaalde ideeën over het hierna
maals), het begint al een beetje te
somberen en hij kijkt om zich heen
of hij Charon in het struikgewas
soms kan ontwaren. Blootvoets loopt
hij en met een echte schildersblik
neemt hij de omgeving in zich op.
Maar hoor!, het lied gaat nog
verder:
„Schenk mij uw zegen, toon m'uw
wondermacht
en leid mij voort
langs 't smalle pad tot in den
donk'ren nacht
de morgen gloort
Dan lacht mij toe der eng'len trouwe
wacht,
die mij geleidd' en mij heeft
thuisgebracht"
De broeder lag nu in het onderste
en donkerste plekje van de kuil, wij
alleen hadden bij elkaar de
beschikking over drie spaden en ook
ik mocht vier scheppen aarde op de
kist werpen. Binnen vijf minuten
was het graf weer dicht. Er werd
een houten kruis op geplaatst. Na
afloop van de rouwdienst kwam de
abt naar me toe en zei: „Ik ga nu
nog even naar de kamer van
broeder Rachmaninov om te zien
wat hij zoal heeft nagelaten.
Misschien vindt u het wel leuk,
Graaf, om dan even met me mee te
lopen?". Ik nam zijn voorstel aan en
De Keukenhof in Lisse. Een jaarlijks begripvoor
bloemen- en kleurliefhebbers. Kleuren en geuren van
zo'n 6 miljoen bollen. Kom kijken hoe mooi de
Keukenhof er bij staat Ideetje voor morgen misschien?
KiekdiekleurenmetKodakfilm
een half uur later waren we in het
bewuste vertrek. We vonden er niet
zoveel behalve wat portretten en
snuisterijen van familieleden van de
overledene. Opeens stond de abt met
een envelopje in zijn handen. Hij
haalde er een briefje uit waarop
stond geschreven: „Ik heb gezon
digd, tienmaal en beken schuld, het
spijt me verschrikkelijk maar ik heb
het niet kunnen laten". Hij
overhandigde mij de enveloppe en ik
vond er alleen maar sigarebandjes
in, tien sigarebandjes bij elkaar. Ik
nam er eentje in mijn handen, het
was een doodgewoon, een beetje
vereeld bandje.
Toevallig keek ik ook op de achter
kant en daar stond geschreven: 23
mei 1863, op een volgend bandje
stond 28 april 1863, op een volgend
bandje stond weer 5 mei 1863 en zo
ging het maar door. „Dat is me
ook wat moois", zei de abt,
„daar heeft Raóhmaninow tien
sigaren zitten roken terwijl er in dit
klooster absoluut niet gerookt mag
worden, maar nu herinner ik me
ineens het hele geval en de
waarschijnlijke toedracht van za
ken: Ik ben op een keer uit Or jol
thuisgekomen met een prachtige
ikoon en heb die aan mijn
monniken laten zien. „Ik zou graag
ook een dergelijke ikoon willen
hebben", heb ik tegen hen gezegd, „is
er iemand onder u die hem na kan
schilderen?". Toen is broeder Rach
maninov opgestaan en zei: „Ik denk
wel dat het mij lukken zal. maar
dan wil ik zelf naar de stad om
doek, ezel. lijst, schildersgerei, verf
en penselen te gaan kopen". Ik
stemde daarmee in en gaf hem geld.
Begin april 1863 is hij naar
Woskrjesjensk vertrokken en een
paar dagen later was hij terug en
begon te schilderen". „Nou", zei ik,
„dan kan ik het verhaal wel verder
vertellen. Hij heeft in de stad ook
tien sigaren gekocht en is half april
begonnen met schilderen. Het was
een heerlijke lente en na iedere vier
dagen werk die broeder Rachmani
nov aan zijn Ikoon had gehad, is
hij 's avonds bij geopend venster,
onder het gekwinkeleer van de
vogels buiten een sigaartje gaan
zitten roken. De rook bleef niet in
zijn kamer hangen maar trok naar
buiten. Hij heeft er echt van
genoten. Het is heel mooi van hem
dat hij die schuldbekentenis heeft
geschreven". „Het is toch zo'n
prachtige ikoon die hij heeft
gemaakt", zei de abt, „het is echt
schoonheid uit zonde geweest". In
gedachten zag ik de monnik aan het
werk. af en toe glimlachend bij de
gedachte hoe hij die avond een
sigaartje zou opsteken, heimelijk
genietend van de heerlijke sigare-
lucht en het verrukkelijke lenteweer
dat met al haar geluiden zijn kamer
binnenkwam en tegelijk de damp
van zijn sigaar afvoerde, zodat
niemand van zijn medebroeders bij
betreding van zijn vertrek de
volgend dag hoefde te merken dat
hij gerookt had. Waarschijnlijk
heeft hij voor alle zekerheid zijn
kamer steeds weer afgesloten zodat
kloppenden op zijn deur moeten
hebben gedacht dat hij zat te
bidden en niet gestoord wilde
worden. Stelt u zich het geluk van
zo'n monnik eens voor, lieve lezer, Je
hele leven geen sigaren mogen
roken, terwijl je er ook Je hele leven
naar verlangt. Misschien heeft hij
ooit op zijn veertiende of vijftiende
Jaar een sigaretje gerookt en heeft
toen de smaak te pakken gekregen.
Tien sigaren in een heel leven, dat
is niet veel, vooral als daar zoiets
moois als die prachtige ikoon
tegenover staat. In gedachten zag ik
de broeder weer zitten bij zijn
geopende venster. Hij nam een
trekje en stootte voorzichtig de rook
weer naar buiten, een minuut later
nam hij weer een trekje, een heel
kleintje maar en zo kon hij wel
meer dan een uur doen met zijn
sigaar. De tranen stonden hem in
de ogen bij het hebben van zoveel
plezier, vooral omdat hij zeker wist
dat hij nu de enige in het hele
klooster was die rookte. Hij luisterde
naar de geluiden van buiten en bij
iedere trek van de sigaar viel de
winter meer en meer van hem af.
Wat een heerlijke zachte avond
lucht! Straks goed de mond spoelen
en dan op naar de avonddienst van
elf uurl
Ik ging nog een keer kijken naar de
ikoon en vond hem haast nog
mooier dan bij mijn eerste
beschouwing. De volgende dag
vertrok ik weer vroeg en na afscheid
te hebben genomen van de abt liep
ik nog even de tuin in, regelrecht
naar de plek waar broeder
Rachmaninov was begraven aan de
voet van een rododendronstruik die
nu in bloei stond, honderden bijen
zwermden om en in de bloemen. Ik
keek naar zijn graf en sloeg uit
beleefdheid een kruis. Er kwam juist
een monnik voorbij gelopen die,
knipogend, tegen mij zei: „De
deugniet, de deugniet". Het verhaal
was klaarblijkelijk al het hele
klooster doorgegaan. Uitgerust en
vrolijk hernam ik mijn tocht, mijn
paard liep weer uitstekend.
fauto-inzittenden
brand
glas
inbraak
ongevallen
rechts S ZEKE
wettelijke aansprakelijkheid voor
"■""SB RING
ziektekosten
....om. zéker te zijn!
vraag Inlichtingen aan uw assuraatiemia
or eventueel aan
iuv. verzekeringsmaatschappij
Wgrmndljlcwul 68 r'dam-3 M. 010-368844^
ADVERTENTIE
WASHINGTON (SP) Het Amerikaanse Congres heeft iets
zeer ongebruikelijks gedaan. Onder druk van de publieke opi
nie, heeft de senaatscommissie voor Defensie ruim 1.8 miljard
gulden extra uitgetrokken voor de ontwikkeling van nieuwe
wapens. Want het grootste deel van het Amerikaanse publiek
is er heilig van overtuigd dat de Verenigde Staten in militair
opzicht gevaarlijk bij de Sowjet-Unie achterop raakt.
DeD senaatscommissie wijst er inz ijn toelichting op, dat het
Congres de laatste vier jaar de defensiebegroting consequent
heeft verlaagd en vindt dat nu de tijd is gekomen oifreen einde
te maken aan deze verlagingen.
De door president Ford gevraagde kre
dieten voor defensie-doeleinden kunnen ongehinderd het Con
gres passeren. En juist gezien die publieke opinie is dat niet
zo vreemd in een verkiezingsjaar.
eenheden tegenover 6000 Ameri
kaanse enz. En sommige behoudende
deskundigen willen ons zelfs doen
geloven dat Moskou ook op
strategisch gebied (raketten etc) een
voorsprong heeft.
Het zijn echter niet alleen de
aantallen die de stemming ln het
Congres zo sterk hebben doen
omslaan. Er zijn ook andere
factoren. In het algemeen is men
teleurgesteld over de ontspanning en
de Amerikanen raken steeds achter
dochtiger ten aanzien van de
Russische motieven met betrekking
tot Angola en andere crisishaarden
in de wereld.
Maar terwijl het Congres vastbeslo
ten is de dollarkloof te dichten
tussen de Verenigde Staten en
Rusland hebben sommige progressie
ven de defensievoorstellen gekriti-
seedr. Zij zeggen dat de sohattingen
van de CIA overdreven zijn, omdat
de CIA de Russische uitgaven
Het ministerie van defensie in
Washington maakt er een gewoonte
I van om ieder jaar ten tijde van de
j begrotingsbehandeling onrustbarende
verhalen rond te strooien. Dit jaar
wees het ministerie met name op
het groeiende verschil tussen de
j bedragen die Amerika en de
Sow jet-Unie voor hun defensie
uittrekken.
In februari gaf de CIA sohattingen
vrij, waaruit bleek dat Rusland
sinds 1971 steeds meer aan defensie
besteedt dan de Verenigde Staten.
In 1974 was het verschil 35 procent
en vorig Jaar al 40 procent,
j Als gevolg hiervan heeft de
Sowj et-Unie thans meer militairen
en defensiematerieel dan Amerika.
De Russen hebben bijvoorbeeld 4.2
miljoen man onder de wapenen
tegen de Verenigde Staten slechts
2.2 miljoen. De Russen hebben 40.000
tanks en de Amerikanen maar 9000.
Er zijn 20.000 Russische artillerie-
beoordeelt naar wat een soortgelijke
defensie-inspanning in de Verenigde
Staten zou kosten, waar de
militairen veel meer verdienen. Op
het verschil in kwaliteit wordt in de
CIA-schattingen niet gelet, aldus
deze progressieven.
Bovendien is veel van de defensie
van de Sowjet-Unie niet tegen het
Westen gericht. De Democratische
afgevaardigde Les Aspin uit Wiscon
sin. die vroeger aan het ministerie
van defensie verbonden was, heeft
berekend dat bijna de helft van de
defensielasten van de Sowjet-Unie
te maken heeft met de spanning
met Ghina, met de toenemende
eisen van de binnenlandse veiligheid
en met het verzekeren van de
Russische heerschappij over Tsje-
ohoslowakije en de rest van
Oost-Europa. Een ander argument
is, dat een belangrijk gedeelte van
de stijging van de Russische
defensielasten een gevolg is van het
besluit een nieuwe reeks raketten te
bouwen. Dit besluit was al genomen
voor de huidige „ontspanning" en zou
niet noodzakelijk varband houden
met de huidige politieke oogmerken.
Tenslotte waren de uitgaven van de
NAVO van vorig Jaar (380 miljard
gulden) groter dan die van het Pact
van Warschau(326 miljard gulden).
Betekent echter de ongerustheid van
het Congres over de defensie dat de
Verenigde Staten beslist him grote
rol in de wereld willen blijven
spelen, ondanks recente tegenslagen
in Zuidoost-Azie en elders? Er zijn
redenen om hieraan te twijfelen.
Een opinie-onderzoek van het
bureau Harris, vorig jaar uitgevoerd
voor de Raad voor buitenlandse
betrekkingen in Chicago toonde aan,
dat de meeste Amerikanen welis
waar hun bondgenoten trouw willen
blijven, maar weinig voelen voor
steun aan een nieuwe oorlog in
Europa. Zelfs willen zij Canada niet
te hulp komen voor het geval dat
dit land door de Sowjet-Unie zou
worden aangevallen.
In de voorjaarseditie van het
tijdschrift Foreign Policy wijst prof.
Earl Ravenall van de Johns
Hopkins-Universiteit erop, dat het
ministerie van defensie voorspelt,
dat Amerika's lopende verplichtingen
in 1980 een defensie-begroting zullen
vereisen van 405 miljard gulden en
540 miljard gulden in 1985. Hij acht
dit politiek onhaalbaar en geeft de
voorkeur aan een weloverwogen
isolationisme, beter dan dat het
Witte Huis daar later haastig toe
overgaat.
Hetzelfde komt ook naar voren in
een binnenkort te verschijnen boek
van Andrew Pierre van de Raad
voor buitenlandse betrekkingen. Hij
stelt voor, dat de Verenigde Staten
de vorming zullen aanmoedigen van
een Europese Defensiegemeenschap,
als voorbereiding tot een niet te
vermijden Amerikaanse terugtrek
king van hec Europese vasteland.
De Verenigde Staten kunnen dan
wel dit jaar wat meer besteden aan
defensie maar op de lange duur
Kissinger heeft dit in particuliere
gesprekken vaak erkend voelen
de Amerikanen er niet langer voor
als politieagent te blijven optreden
voor de halve wereld.
(Observerdienst)
Informeer eens naar de aantrekkelijke
rente. Bel gratis 0017. Haal een
folder in het postkantoor. Schrijf -
zonder postzegel - naar de RPS,
Amsterdam
!.V'.
uw nationale spaar- en hypotheekbank
