"Kerk wordt kleiner,
maar ook bewuster"
Carnaval in opmars
KERKDIENSTEN
mssmsm
Kropholleriaansgebouw 40 jaar oud
'NOODALARM'
Boven: Krophollers bouwwerk
werd het middel- en hoogtepunt
van een nieuwe zuidelijke stads
uitleg in Leiden. Voor deze 66 me
ter hoge toren (drie miljoen kilo
zwaarwaren 100 betonnen palen
van elk 16 meter lengte nodig.
Onder: de pastores Jansen (links)
en Hoogervorst: „het kon slech
ter".
LEIDEN Op 10 maart is het veertig jaar geleden, dat de toen
pas geïnstalleerde „Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid" mon
seigneur J. P. Huibers, bisschop van Haarlem, de op een rots
van driehonderd betonnen palen gegrondveste Sint Petruskerk
aan de Lammenschans weg inwijdde.
In de nacht van 25 juli 1933 was haar neo-classicistische voor
ganger aan de Langebrug, die van 1836 dateerde, grotendeels
uitgebrand, nadat loodgieters een dag tevoren bezig waren ge
weest met het herstel van de bescheiden koepeltoren.
met een uitgesproken architecto
nisch karakter, dat zelfs tot in net
elektriciteisthuisje herkenbaar is
De kerk, haar inrichting en d»
pastorie kostten bij elkaar f301.000.
een bedrag waarover men zich m
die tijd nog kon opwinden, want het
was maar liefst f 40.000 méér dan
was begroot. Een boos bisdom was
pas na een lawine van correspon
dentie tot bedaren te brengen.
Door
S. J. de Groot
Al het gemopper van kerkbestuur
en parochianen ten spijt, besliste de
toenmalige bisschop, mgr. J. D. «T.
Aengenent, dat de nieuwe kerk niet.
op dezelfde plaats gebouwd zou wor
den. Hij heeft iets van de blik van
een profeet gehad. Het zou nooit tot
een rehabilitatie van de Lodewijks-
kerk zijn gekomen als men de Pe
trus uit haar as had doen herrljzer».
Het centrum van de parochie werd
nu verplaatst naar de zuidelijke
stadsuitleg. En op de plek van he*
verbrande godshuis verrees de brand
weerkazerne. Geschiedenis is soms
erg ironisch
Boos bisdom
De architecten A. J. Kropholler
en ir. Hugo van Oerle ontwierpen, in
samenwerking met de bouwonder
nemer H. P. Jansen» de nieuwe Sint
Petrus. De kerk werd het middel
en hoogtepunt van een wijkgedeelte
De beide parochie-pastores, E .C.
Hoogervorst (48) en J. H. Jansen
(39), hebben zich serieus af
gevraagd, of deze verjaardag van
de Kropholleriaanse kerk een reden
moest zijn voor een uitbundige vie
ring. Ofschoon ze heel goed beseffen
dat de plaats van de kerk in het le
ven der mensen een stuk bescheide
ner is geworden, hebben ze daar
toch ja op gezegd.
"Velen hebben de kerk nog zien
bouwen, hebben pastoor Beukers
(van 1922 tot 1954) gekend, hebben
met het hele parochiële gebeuren
sterk meegeleefd en doen dat nóg.
Daardoor kreeg de Sint Petrus in
hun leven een grote plaats. De kerk
heeft in deze wijk hechte bindingen
gegeven. Van haar uit inspireerde
Je elkaar voor je taak in gezin en
organisatie, op school en op het.
werk.
Er is door de jaren heen nogal wat
veranderd, maar In onze geloofsge
meenschap is er nog altijd volop
werk aan de winkel, in verkondiging,
liturgie en dienst aan elkaar en aan
de wereld.
Wat in deze tijd kerk-zijn is, zul
len we met z'n allen toch verder
moeteai dragen".
Aanwijzen
Op deze manier hebben de beide
pastores hun intentie bij dit kerkju-
bileum onder woorden gebracht. Zij
vertrouwen dat de komende vierin
gen een wezenlijke bijdrage worden
tot verdieping van het besef dat voor
de instandhouding van een gezond
parochieleven het gemeenschappe
lijk dragen van verantwoordelijkheid
een eerste opgave is.
"Willen wij in de toekomst bij
woorden als "kerk" en "samen ge
loven" ons nog iets kunnen voorstel
len. dan zal dat met de vinger aan
te wijzen moeten zijn".
De Petrus-parochie geniet de eer,
bisschop mgr. dr. A.J. Simonis
straks twee keer in haar midden te
hebben: op zaterdagavond 6 maart
om 7 uur tijdens een door het jon
gerenkoor te verzorgen feestelijke
eucharistieviering, waarin hij de pre
dikatie houdt, en de volgende mor
gen om 11 uur tijdens een plechtige
hoogmis waarin de eigen pastores
en alle aanwezige priesters hem zul
len assisteren.
Op zondag 14 maart om 3 uur
geven de parochiefcoren, met instru
mentale medewerking, een concert.
Op die dag zal in de pastorie aan
de Lorentzkade een tentoonstelling
worden gehouden van bezittingen
van de kerk, zoals misgewaden, kel
ken, ampullen, tekeningen en foto's.
Ten slctte vraagt de jongerensccië-
teit "Kephas" (meer dan 200 le
den) op zondag 21 maart om 2 uur
aandacht voor een jubileuminstuif.
ren gaat de teruggang door. Het is
moeilijk, daarvan de oorzaken op te
sporen. Er zijn er misschien meer
dan wij vermoeden. In het alge
meen moet Je al zeggen, dat de bin
ding met de kerk en me1, wat die
van haar leden verwacht losser
wordt. Maar het heeft ook te maken
roe' een zoeken naar waarachtigheid
en een behoefte om het gevoels- en
geloofsleven in eigen taal en vor
men uit te drukken.
Moet het afstand nemen van de jon
geren van de kerk ook niet worden
verklaard als een reactie op de ge
loofsbeleving van de ouderen?
Ze zouden nog wel willen als ze
maar aan iets geheel nieuws kon
den meedoen. Ook de jongerendien-
sten eens in de vier weken op za
terdagavond bevatten toch nog al
tijd elementen die zijn ontleend aan
het traditionele patroon waarin het
kerk-zijn door de tijden heen is be
leefd".
Spanningsveld
Teruggang
In een gesprek met de pastores
Hoogervorst en Jansen hebben wij
hun gevraagd, hoe de nu in jubel
stemming verkerende parochie er in
nerlijk voorstaat.
Pastor Hoogervorst: "Als Je niet
vergeet dat je het over een stads-
parochie hebt, kun je wel zeggen dat
het goed loopt. We blijven ongeveer
bij het gemiddelde van vele andere
parochies. Van de 5500 parochianen
- van heel Jong tot heel oud zijn
er 1500 kerkgangers. Ik wee*, wel, dat
er in 1972 nog 2000 waren, en heb
ook niet de illusie dat wij op die
1500 blijven staan, maar de religi
euze malaise in aanmerking geno
men, die uiteraard ook deze paro
chie niet voorbijgaat, zou ik zeggen
dat het slechter kon".
En pastor Jansen: "Bij de Jonge-
Pastor Hoogervorst: "Deze paro
chie vertoont een duidelijk span
ningsveld. Je kunt niet zeggen dat
ze conservatief is. maar je moet wel
degelijk in de gaten houden wat
hier in dt loop der jaren aan ge
loofspraktijk is gegroeid. De vraag
waar je steecs weer voor staat, is of
je in je rekening houden met de ene
groep de andere niet tekort doet.
Wat dat betreft zal een heel nieuwe
parochie het gemakkelijker hebben.
Ik meen, dat de groep die meer tra
ditioneel georiënteerd is. hier volle
dig aan haar trekken komt".
Pastor Jansen: '"Dat ontslaat Je
niet van de verantwoordelijkheid,
ook op experimentele wijze bezig te
zijn. Niet alleen omdat de jongeren
de toekomst van de kerk zijn, maar
ook omdat in het experiment waar
den schuilen die waard zijn ontdekt
en gebruikt te worden. De kerk be
staat toch niet daarin dat zij pas op
de plaats maakt. Ze is een dyna
misch gebeuren. Omvat mensen die
dat ook zijn. Hoe geef je nu daar
aan uitdrukking en leiding? Het is
een wisselwerking. Krijgt zij de ge
neraties nog mee in die beweging en
kunnen de mensen haar beweeglijk
houden."
Aanvullen
De pastores Hoogervorst en Jan
sen zijn verschillend in achter
grond. leeftijd en aanpak als zij
over deze dingen met anderen vrij
uit praten, blijft dat niet verbor
gen maar beiden ervaren, in een
parochie te werken die "enorme
mogelijkheden" in zich bergt. Zij
zien er geen heil in, elkaar voor de
voeten te lopen. Te hinderen op weg
naar de toekomst. Ze hebben als het
erop aankomt en dat kómt het
maar één wens: elkaar zo goed
mogelijk aan te vullen. Het belang
van de parochie maakt de onderlin-
De oude Petruskerk aan de Langebrug. De huidige Hartebrug-
kerk aan de Haarlemmerstraat lijkt een getrouwe kopie van dit
in- 1933 uitgebrande kerkgebouw.
ge verschillen in visie en methodiek
wel zeer betrekkelijk. Trouwens, elk
onderscheid op het pastorale vlak
vindt men in de parochie zelf terug.
En daarom is de Sint Petrus met
deze beide mannen» die in toewij
ding, vertrouwen en blijmoedigheid
elkaar evenaren, gelukkig te prijzen.
q de
Pastor Jansen: "Uit de zekerhe
den van vroeger groeit de parochie
hoe zij zich qua getal ook ontwik
kelen zal naar een situatie waar
in ieder een stukje verantwoorde
lijkheid voor die gemeenschap mee
draagt. Vroeger lag die verantwoor
delijkheid exclusief in de pastorie.
Deze tijd vraagt om een verbreding
naar allerlei groepen mensen toe.
Zij moeten leren, zelf verantwoor
delijk te zijn. Dat is een geleidelijke
ontwikkeling".
Pastor Hoogervorst, die zijn pa
rochie graag eens prijst om haar ac
tieve belangstelling voor missie en
ontwikkelingswerk, ziet de gezins-
catechese als een stap in die rich
ting.
"Ze beoogt, ouders van kinderen
die dit Jaar hun eerste communie
doen bewust te maken van de be
tekenis van geloofsopvoeding. Dat
stuk van de opvoeding moet niet uit
sluitend worden afgewenteld op de
school en de pastorie. De pastorie
moet wel behulpzaam zijn bij het
zoeken naar antwoorden op de in de
ze tijd wel zeer relevante vraag hoe
ouders het geloof naar hun kinde
ren toe verder kunnen dragen. Zij
willen van de kerk weieens horen,
waar hun mogelijkheden liggen"
Pastor Hoogervorst heeft de in
druk. dat deze pogingen in de paro
chie steeds meer weerklank vin
den. "De periode van stugheid, af
wachting en zelfs afwijzing zijn we
nu wel voorbij".
Ook de volwassenencatechese is een
middel tot een meer bewuste
geloofshouding. Dat zijn gespreks-
avonden met onderwerpen die raken
aan de eigen concrete situatie. Leer
stelligheid wordt daarbij consequent
vermeden.
Pastor Hoogervorst: "Als u mij
vraagt, hoe het nu verder gaat. dan
ben ik geneigd te zeggen dat een
van onze eerste opgaven is. het kader
te versterken. Het draagvlak moet
gewoon breder worden. Gespreks-
avonden, wijkavonden. huisbezoek,
ziekenbezoek, werkgroepen, jonge
renwerk, overal liggen er kansen voor
dat concrete samen-geloven. De
kerk zal steeds minder haar aanzien
ontlenen aan de massaliteit. Daar
redden we het niet meer mee".
En pastor Jansen ten slotte: "We
moeten de ogen niet sluiten voor de
werkelijkheid. De kerk zoals ze on
der ons reilt en zeilt, wordt kleiner.
Maar als ze zich in dat proces dui
delijker bewust wordt van haar er-
zijn-voor-elkaar temidden van de sa
menleving, is er dan ook niet veel
gewonnen? De mens is zo vaak zijn
eigen belemmering. Aan de uitscha
keling daarvan mee te werken,
is ook de zin van ons pastoraat".
ds Hak- 8. 10 11.30
Magog, Gods oordeel
Simpelaar. Geref. k. vrijg.
Flink. Ger. Kruiskerk 10 ds. Brink,
V.foort, 5 ds. Dijkstra Boskoop;
Jong Driebergen. Oud-Geref.
Gall Den Haag; Ontm. kerk 10
Niel Rijnsburg. 6.30 ds. Teygeler.
f. 9 ds. De Vries, 5 ds. v. Halse-
zond. 10; S. Bavo 9.30.
OEGSTGEEST Herv. Groene
10.30 dienst: Pauluskerk 10 d£
Linden: gem. centrum 10.30 ds
genvoorde. 7 jeugddienst. Geref.
Zoutendijk; Maranatha- 10 en 6.30
Koolstra: Konlngskerk
10 ds. Pannekoek: Bevr. ke
i Boogert- Vredeskerk 10 ds.
Waalse kerk 10.30 ds. Ribs; Acad.
Zlekenh. 10 ds. Brederveld; Diac. huis
10.30 ds. De Vries Katwijk: jeugdkapel
Vredesk. 10 gespreksdienst; jeugdka-
Vlijm; Bethl. kerk 10 i
Vlijm, 5
hr. Lugtpart. Leger
en o.au. Volle-Evang. Gem. (g
dervreugd) 10 dienst. Mol. Pi
RIJ 1'WITTE RING Zat. 7. zond. 7.30
8ASSENHEIM Herv. 9 ds. Rebel
(chr. Geref. dienst). 10.30 ds. Westra,
6.30 ds. Oostlnga Lisse. Geref. 10 c
5 Jeesdienst.
ir. Afgescheiden Gemeente 9...
5 da. Verloop Volle Ev. Gem. 9.30
v.d. Heyden. Rk Ontm. kerk zat. 7
t. Kerk
ES-
Vroeglndewey: Kool
Vroeglndewey. 6
Bron zat. 6.30, zond. 9 en 11.
BENTHUIZEN Herv. 9 30 en 6 ds.
Den Dikken. Geref. Gem. 9.30 leesdienst
3 stud. v. Eckeveld Scherpenzeel.
BODEGRAVEN
Ichthusk. 10 c
ds. Boer; Gr. v. Pr. school
leman O. Wetering; Overduin 2 ds.
Baas Geref. Vredesk. 10 ds Schaafs-
Berg HA. Volle Evangelle-Gem. 4 hr
vei. Brugge (gem. centr) Rk kerkWll-
librordk. zat. 7. zond. 10 en 12; Bona-
venturakapel zat. 6.30. zond. 9 en 11.
DUD-ADE Rk zat. 7. zond. 8.30 en
7, zond. 8.30, 9.30 WARMOND Herv. 10 ds. Den Ton-
Schevenlngen. Geref.
Geref. K. Vrljg. 8.30 en 3 ds Hoff.
i 12.15.
VALKENBUI
3 Boogert Lei- tenberg
r?°^?-ker$ Leeuwen'. Chr. Geref. 10 en 5 ds
H0*8" P® Y5eug* Ent. Geref. Gem
Herv. 9.30 ds. Go-
s Mirt 10 hr.
hr. Boelee. Gerei. k.. vrijf
nd v.d. Kamp. Chr. Gerei
9 30 ds Verduin Brakeï, 6.30 ds. v.Emb-
lo. den- Geref. 10 en 6.30 ds. Buitenhuis.
Mierennest BOSKOOP Geref. 9.30 ds. Bos
Rk Petrus
10 ds. Bovenberg
Berkel. 5 ds. Dijk
ds. Dijkstra. Chr. Ge;
stud Kok Bennekom.
ds. Hassefras
Geref. Gem. in
en 5 30 leesd. Luth. Gem.
Koopmans Lelden
5.30 LEIDERDORP Dorpskerk
Doopsgez. Gem. 10.15
Beekhuis
Evang. Chr. Gemeenschap 10
Dlkkes. Zendingswerk Midder-
singel 21) 6 nam.
EvangeUecentrum
LEIMUIDEN
Pinkstergem. 3 hr. Eiker- 10
OM Herv. voorm. ds.
n. nam. ds. Boonstra.
Popma Hoofddorp.
7. zond. 7.30,
O. Rijn 3) Nieuw-Apost. Kerk kamp. Chr. Geref. 10 en 5 ds. v.d. Kam]
(H. Rijnd. 24) 9.30
Christian Science (Steensch. 6) 10.30.
Soefi-bew., Gerecht 10, 11 hr. Schönau
(onderw.: "Het ruime hart"). Kerk
van J. C. v.d. Heiligen der L. Dagen.
Steensch. 6. 10.15 Oud-Kath. 10 h.
mis Vrij-Kath. Kerk (Vreewijkstr.. 19
Herv. gr. k. 10 en 7 ds. v.
(HA);
ds. Oostlnga. Geref. 10 e
r ds. Griffioen Woerden. Rk
Eijk
Keuning rk 9,
Bergh-stichting 11 ds Warnink. Rk 8 vrljg. 10
NOORD WIJKERHOUT Herv.
ds Streef land; De Zllk 10 hr. G
hart Nieuwkoop. Rk Jozef zat. 7, s
12.15; M. Presentatie'
Schevenlngen.
RIJNSBURG Herv.
vergaauw Valkenbur(
gerd. Bethelkerk i
ris. v. Doorn te Le
).30 ds. Damsma. 5
Leiderdorp. Geref.
s. Hoff.
VOORHOUT Herv. 10 hr. Hoffe-
naar Rk zat 7, zond. 9. 10.30, 11.45 en
5.30.
VOORSCHOTEN Herv. dorpskerk
10 ds. v.d. Schoot, 7 ds. Steenstra. Lel
den Jeugddienst; Hulp en Heil 10 ds.
Verheule; aula NH 9.30 ds. Meljering;
Kapel Rijndijk 10 vicaris Bijl; P. Jo-
hannesschool 10 jongerendienst. Ge
ref. K. 10 en 5 ds Reedijk; aula NH 9.30
- as. niaaiug j_»ch
Kamp. Warnsveld. Rk Laurentius
Immanuel 9.80 ds. Hulsman;
Visser A.dam (onderwerp: manuel 10 dr.
Rk kerken: Haagwe
Rijndijk 281. zat,
30: Boshuizerl. zat.
12.15: Herensingel
Scherpenzeel. RK zt. 7.
i 10.30; Dorpshuis Ter Aar
9.30 kand. Dee.
AAN
Adventkerk
kerk 10 ds De Leeuw Maarn. 5 ds.
Irik Utrecht; Opst. kerk 10 ds. Bogers.
6.30 ds. Haltsma Woerden: Nabij 10
jeugdkapel; G. Herd
6.30 dr. v. Santen;
v. Santen: Oudsh. we
6.30
Hoek Zuillchem;
kerk
6.30
Modderaar;
ds. De Ruiter. Geref. K. Vrljg. 1
6 00 ds. Boxman. Geref. K. Vrljg
BV (zaal Vreugde-oord) 9.30
Carnaval in opmars. Lol bij de
vleet en het deinen van de mee
zingers vanaf het scherm in bijna
alle huiskamers. Ook boven de ri
vieren, waar vroeger een rustiger
en strakker levenspatroon weinig
plaats liet voor wilde taferelen.
Maar dat is voorbij.
Carnaval groeit. U constateert
dat zelf
houdt
de
hoefte
u heen. Geen rivier nelijk, en daar willen
tegen. Wat hebben kwaad woord van zeggen,
kennelijk een be- Wat wél gezegd moet
Zo groot is de behoefte ken- gen voor Pasen de weg te volgen
geen die Hij via de donkerste duisternis de druk
los", "alles woensdag begint de veertig-da- gen.
even vergeten" en "goed gek gen-tijd. Dan zal het
doen". Per slot is de wereld zc
rare benauwende heksenketel
leven wij zo voortdurend onder Christus zich op de weg
Tegen die achtergrond leun
den
n- gen, als herinnering aan de moel-
druk dat Je wel wat carnaval kunt
gebruiken.
Waar het feest
hangt: de vastentijd, die op As
woensdag begint, wordt nauwe
lijks meer beseft. De veertig-
daagse lUdenstijd (zoals *t bij re
formatorische christenen heet), hij de woestijn inging van onitbe-
wordt haast vergeten, maar het ring en verzoeking, veertig dagen
lij- dagen beginnen. He«t
naar de overwinning en het licht?
(Ik besef dat deze woorden ontoe-
veikend zijn om iets dat zo
veel omvat aan te duiden, en dat
ze sommigen zullen afstoten).
Carnaval leunt vanouds tegen
de veertig-dagen, die op Aswoens
dag beginnen en eindigen op Gol-
de wereld vergeten. Maar gotha. Het staat daarmee in het
en de wereld blijven zoals uiterste contrast. Maar het hoort
je bij elkaar. Waarom zou Je niet
die twee dingen samen kunnen
houden: zowel uitbundigheid en
en vreugde als serieus de donker
de heid van het leven verkennen?
Ik geloof dat de groei i
Zou het mogelijk zijn dat
nens, één mens, de druk v;
wereld bewust naar zich toe heeft
i uiitha- gehaald, eronder gebukt ging als val niet het antwoord is op wat v
kruis-dragen, die haar len" is gebleven en gegroeid, onder een kruis en het niet
eigenlijk zoeken. Als we tewmin-
Meester is gegaan. Veertig da- Zelfs de scholen hebben vrij, ook zich afschudde? Is het denkbaar ste niet tegelijkertijd opnieuw ont
heet dat heel argeloos crocus- dat je die
lijke lange tocht die Israël ging vakantie. Maar de samenhang met moeilijke weg
door de woestijn naar het beloof- Golgotha en Pasen vervaagt. Het deze waanzinnige
de land. Veerti gdagen, door Je- verband met de veertig dagen dragen
zus nogmaals onderstreept, toen raakt verloren.
Tooh denk ik dat
.eer aan hebben als
volgt op die dekken dat de donkerste wegen
de zwaarte van vla het kruis van Jezus de Mes-
•ereld op te sias uitkomen bij Pasen
God? Er zijn soms din Leven
:arnaval aan de vooravond
lang. De christelijke gemeente band blijven voelen. Want
Dloeit en groeit over alle grenzen volgt Hem daarin door veertig da- val is
i onder de druk uitko- reld
gen die maar één mens kan doen.
veel Zou Jezus de Messias zo tussen
ver- hemel en aarde hebben inge
staan, dat Hij dit kon: deze
door de dood heen
Feest als laatste
J. HAPPEE
Cobetstraat 51, Leiden
Telefoon 131966.
zat.
10
11.30.
WASSENAAR Herv. Dorpskerk 10
dr. Frederikse. 4.30 ds. Bakker Nieu-
werkerk a.d. IJssel. 7 dr. Frederikse;
Kievietkerk 10 ds. Wlersma; Messias -
k. 10 ds. Veldkamp Den Haag; Dorps
centrum 9.30 ds. Droogers Bodegraven.
Geref. K. 10 ds. v.d. Meulen. 5 ds.
Bech; Zuid 10 ds. Bech. 5 ds. v.d. Meu
len. NPB 10.30 ds. v.d. Walle Den Haag.
WOUBRUGGE Herv. 9.30 en 6 30 ds
Blenk. Geref. 9.30 ds. Czirla, 6.30 ds.
Huizebosch. NPB 7 ds. Roos.
ZEVENHOVEN Herv. 9.30 ds. Ver-
wey Krimpen a.d. IJssel, 7 ds Baaye»
Rijnsburg. Geref.
herv. kerk. Rk. zal
Scboch.
ds.J3aayen,
IDE Herv
10.45.
F,jk Gouda; Bethel):.
5 ds.v.d. Heuvel; Im-
Ru Schevenlngen. 5
De verontrusten in de Geref. Ker
ken hebben ruim 7300 handte
keningen weten te verzamelen voor
hun geschrift tegen de theologische
ontwikkeling binnen deze kerken.
Ds. H. J. Hegger, secretaris van de
Vereniging "Schrift en Getuigenis",
üe dit resultaat teleurstellend
vindt, heeft ze deze week aan het
dagelijks bestuur van de synode aan
geboden. Daarbij zei hij dat de ac
tie niet was bedoeld als pressiemid
del maar als noodalarm. Van
avond om 7 uur werkt de Jongeren
groep The Lord's Folks in de Jozef
kerk aan de Herensingel mee aan
een mis, die als thema heeft: "Op
nieuw genieten van het leven".
Voorganger is Dastor J. Se verlas.
