'hc8er bawl' zeer Kruiswoord
Geweldige blunder van de dambond
Voorbeeld
van slecht
bridge
Grootmeeslerloernooi
van
- E sterk ingekrompen
Vier zegels van de Faroer-eilanden
Kom er ACHT-er
Oplossing
vorige puzzel
KOM ER ACHTER
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1976
ê&mrw
Het meest opvallende in de voorwedstrijden van de finale om
het Nederlands kampioenschap damesdammen was niet het
optreden van het 12-jarig damwondertje Petra Polman uit
Huissen, hoewel dat wel het vermelden waard is, maar de ge
weldige blunder die de KNDB (Koninklijke Nederlandse Dam
bond) gemaakt heeft- Eén van de deelneemsters, mevrouw
Van 't Hoff-Poldervaart, werd na de tweede ronde uit de strijd
genomen, omdat zij niet verschenen was. Achteraf bleek dat
zij geen bericht ontvangen had en dus niet wist waar en wan
neer re wedstrijden gespeeld zouden worden.
Het peil van het damesdammen op
dit niveau is moeilijk te plaatsen, om
dat men altijd gaat vergelijken met
het herendammen, dat een historie
van enige honderden jaren achter
zich heeft. De tweede moeilijkheid is
dat er zo weinig damesdammateriaal
is. Sommige partijen uit deze voor-
wecstrijden kunnen rustig vergeleken
worden met partijen uit de districts
hoofdklasse, anderen zal men zelfs
niet bij het aspirantdammen aan
treffen, waar men de meest elemen
taire beginselen van het positiespel
leert. In de toekomst zal het dames
dammen in Nederland toch wel een
meer professionelere aanpak moeten
hebben. wat misschien alleen maar
betekent dat de dames een aparte
avond krijgen.
Het gecombineerd dammen
der sexen blijkt in de praktijk
nog altijd moeilijk te verwezenlij
ken, daar dammen voor vele man
nen een avondje zonder vrouw be
tekent. Bij een sneldamtoernooi, eni
ge jaren geleden, waaraan mej.
Nieuwenhuysen meedeed, bleek bo
vendien dat zelfs wereldkampioen
Ton Sijbrands geen weerstand kon
bieden aan een gevoel van charme
(het is een vrouw en het staat zo
boers als ik win) en remise met haar
speelde.
Uit de eerste ronde van de voor
wedstrijden dameskampioenschap, de
artij mej. M. Knuversmej. G. Go6-
selink. 2—0 (3 januari 1976).
1. 34—30 18—23; 2. 30—25 12—18;
3. 40—34 7—12; 4. 34—30 2—7; 5. 32—
28 23:32. 6. 37:28 19—24; Zwart han
teert de Franse speelwijze; 7. 30:19
14:32; 8. 38:27 17—22; 9 25 14 10:19;
10. 4238 410. De invloed van de
klassieke leerschool is duidelijk zicht-
aar. 11. 44—40 10—14; 12 50--14. 15—
20; 13. 47—42 20—25; 14. 40—34 5—
10; 15. 44—40 10—15; 16. 34—30 25:
34; 17. 39:30; 11—17; Wit behandelt
dit gedeelte erg sterk. Zij neemt nu
een voorpost die gezien de open vel
den 2 en 4 ijzersterk is. 18. 3024
19:30, 19 35:24. 6-11, 20. 40-35. 1-
6: 21 43—39 17—21; 22. 48—43 21:32;
23. 38:27 11—17; 24. 41—37 6—11? de
ze zet is op 18—23 en 13—19 na. de
zwakste die zwart kon doen in deze
stand. Veel beter is hier natuurlijk
1721, waarna de stand nog veel
mogelijkheden bevat. Nu is het ge
forceerd uit! 25. 42—38 14—19; 26.
45—40 19:30; 27. 35:24 9—14; 28. 40—
35 14—20; 29. 46—41 20:29: 30. 33;
24 3—9; 31. 38—33 9—14: 32. 43—38
14—19, 33. 4943. 19:30, 34 35:
24. Zie diagram! Zwart is totaal o-
verspeeld en moet een noodsprong
maken, die haar dood zal worden:
s
i 5» a>
i§
g - p y>
p, l G
j G JS„
Zij speelde 34. 22-28. 35. 33:22
17:28. 36. 24—19 13:24; 37. 27—21
16:27; 38. 31:2, waarna zwart maar
opgaf Door wit zeer sterk gespeeld.
JOOP BURGERHOUT
Het is altijd verleidelijk tegen
een vijandelijk kleurcontract een
singleton voor te spelen in de
hoop later een aftroefslag te
maken. Het is dikwijls de enige
manier om een contract down te
spelen of althans om meer sla
gen te maken dan met een an
dere uitkomst. Een voorwaarde
is natuurlijk dat er een redelij
ke kans bestaat dat de partner
een keer aan slag komt om de
bedoelde kleur in te spelen. In
het volgende spel b.v. was het
voorspelen van de singleton zon
der meer verkeerd.
^82
9 V B 8 5
O H V 7
•f. A B 4 2
A AHB93 10 6 5 4
A 4 3 2 7
0 10 82 O 9 5 4 3
A 6 A V 8 7 5
V7
H 10 9 6
B 6
A H 10 9 3
Noord gever. Noord-Zuid kwets
baar.
Het bieden ging als volgt:
Noord Oost Zuid West
1 KI pas 1 Ha 2 Sch
3 Ha pas 4 Ha pas
pas pas
West incasseerde schoppen aas
en heer en vervolgde daarna
met zijn singleton klaveren, een
goed voorbeeld van slecht bridge.
West moet zich realiseren dat
Oost, -gezien de bieding, nauwe
lijks in het bezit kan zijn van
een entree. De kans op KI H bij
Oost is dan ook bijzonder klein.
Bovendien gaat in dat geval het
contract altijd down. De kans
dat Oost KI bezit is stellig gro
ter, maar juist daarom is het
spelen van klaveren niet goed.
Het geeft de leider wellicht een
gratis snit. Zuid had nu in ieder
geval geen moeite zijn contract
te winnen.
West verdedigde zich na afloop
door te stellen dat Zuid KI
toch goed zou hebben gesneden.
Hierbij werd over het hoofd ge
zien dat West een fraaie manier
om het contract down te spelen
had laten voorbij gaan.
Indien West nl. in de derde slag
schoppen speelt in de dubbel re
nonce. moet de leider hetzij
op tafel, hetzij in de hand troe
ven. Wanneer Zuid nu met troef
vervolgt moet West het aas de
derde maal nemen. De hand, die
de derde schoppen heeft inge-
troefd, heeft dan geen troef
meer.
Indien West na Ha A opnieuw
schoppen speelt, moet de leider
zijn laatste troef gebruiken om
de slag nemen. West heeft dan
nog een troefje over en zal bo
vendien ziln laatste schoppen
maken, zodat het contract twee
down gaat.
Tot besluit een probleemspel:
A 6
CP A H 10 7
A B 7 6
A B 5 2
H B 7 5 3 #10 8
CV86 9B952
OV2 O io 8 5 4 3
A A V 2 A 8 6
V 9 4 2
CP 4 3
O H 9
H 10 9 7 4
Zuid speelt 3 SA (9 slagen); uit
komst Sch. 5. Hoe wint Zuid nu
ziln contract? Oplossing in de
rubriek van de volgende week.
T. SCHIPPERHEIJN
Ljubojevic, een van de suc-jesvolsle toernooispelers.
Het traditionele grootmeestertoernooi te Manilla 1975 (Filippijnen), dat jarenlang zeer groot
werd opgezet en de beste spelers ter wereld huisvestte, had tot veler verbazing een minder grote
deelname dan voorheen.
De oorzaak ligt, volgens de daar aanwezige schaakjournalisten, in 't feit dat „van hoger hand'
het evenement moest worden „ingekrompen". Een ietwat ongewone beslissing, wanneer men
bedenkt dat het schaak op de Filippijnen volkssport nummer twee is na basketbal!
Het toernooi werd gewonnen door de
Joegoslavische grootmeester Ljubo
jevic, die momenteel met Browne en
Andersson tot de meest succesvolle
toernooispelers behoort. Ook het
Hoogoventoernooi wist hij, zoals u
reeds weet, op zijn naam te brengen.
De enige Rus die meedeed, Poloe-
gajewski, werd tweede. Hij verloor
van Balinas (Manilla), die ook zege
vierde over Larsen en Kavalek en
van Torre (Filippijnen). Onze oude
vriend Gligoric werd gedeelde zesde.
Hy zat achter het bord met een van
zijn armen in het gips. In Joegosla
vië had hij bij een voetbalwedstrijd
(hij speelde zelf mee!) zijn arm ge
broken
Wit: Ljubojevic
Zwart: dr. Pfleger
Caro-Kann
1. e2-e4 c7-c6 2. d2-d3
Een surséance van de witte strategie.
Ook Fischer speelde wel eens deze
passieve zet. Gezonder blijkt toch wel
d2-d4 te zijn maar als wit-speler wil
men eens een hazardspel doen!
2. d7-d5 3. Pbl-d2 g7-g6 4. Pgl-f3
Lf8-g7 5. Lfl-e2 e7-e5!?
Volgens de deskundigen is Pf6
beter. Maar ook zwart, die pas tot
grootmeester is benoemd, wil wel eens
goochelen
6. 0-0 Pg8-e7 7. b2-b4! 0-0 8. Lcl-b2
Pb8-d7 9. Tfl-el a7-a5 10. a2-a3 Dd8-
c7 11. Le2-fl
Men ziet duidelijk dat wit gewoon
wacht op een onnauwkeurigheid van
zijn tegenstrever. Psychologie in het
schaakspel is in het moderne schaak
een bijzonder sterk wapen!
11b7-b6 12. d3-d4! e5xd4
Zwart mocht kiezen. Na 12
de4: 13. Pe4: f5 14. Peg5 staat wit
goed. Althans volgens de experts!
13. Lb2xd4 Pd7-f6 14. Ld4-e5 Dc7-d8
15. e4xd5 Pe7xd5
Op 15cd5: is 16. Pb3 voor
delig. Overigens gaat in het midden
spel de meeste bedenktijd zitten!
Daarom zijn grootmeesters in dit
stadium der partij bijna "onnavolg-
a b c d e C g b
i 14
I #111
1 1
i i
n.
i" - _:G s
i'i
16. c2-c4 Pd5-e7 17. h2-h3! Ta8-a7
18 Ddl-cl c6-c5?
Zonder foukt van de opponent kan
men geen schaakpartij winnen!
Diagram., na 18c5?
Zwart had moeten afwikkelen, het
zij met ab4: of Ph5. Thans heeft wit
het niet moeilijk meer.
19. b4xc5 b6xc5 20. Pd2-b3 Pe7-c6
21. Le5-c3 Dd8-d6 22. Dcl-e3 Dd6-b8
In feite behoeft de rest weinig
commentaar. De Joegoslaaf won als
volgt: 23. Pc5: Te7 24. Dd2 Da7
25. Te7De7: 26. Db2 Dc5: 27. Lf6:
Lf6: 28. Df6: Te8? 29 Pg5 Tf8
«Zwart speelt nu niet bepaald leer
rijk!) 30. Tel Ld7 31. Pe4 Da3: 32.
Te3! Del (Op Db4 volgt zeer
mooi 33. Dal enz. 33. Dd6 en zwart
vond het genoeg en gaf op.
Dat de nieuwbakken grootmeester
dr. Pfleger behoorlijk kan schaken,
bewijst de nu volgende partij waar
in hij Balinas 'de "kill-jov" in dit
toernooi) tot overgave weet te dwin
gen.
Wit: dr. Pfleger
Zwart: Balinas
Engels
1. c2-c4 e7-e5 2. Pbl-c3 Pb8-c6 3.
g2-g3 d7-d6 4. Lfl-g2 Lc8-e6 5. d2-d3
f7-f5 6. b2-b4 Dd8-d7 7. b4-b5 Pc6-d8
8. a2-a4
Wit heeft nu de meeste ruimte.
Omdat zwart niet lang rokeren mag,
gezien de geavanceerde witte pion
nen, en zijn koningsvleugel nog niet
ontwikkeld is, is zijn spelopbouw dis
cutabel.
8Pg8-f6 9. Pc3-d5 Lf8-e7
Beter is 9Df7.
10. Pd5xe7 Dd7xe7 11. Pgl-f3 0-0
12. 0-0 Kg8-h8 13. Lcl-b2 Pf6-d7?
14. e2-e3 Ta8-b8 15. Pf3-d2 c7-c5
16. f2-f4
Hierna vergroot wit zijn voordeel.
Zwart kan weinig ondernemen en
moet in lijdelijke berusting toezien
hoe wit de aanval versterkt.
16Le6-g8 17. Ddl-c2 Pd8-e6
Ook de variant 17ef4: 18. ef4.
De3t 19. Klil Te8 20. Pf3 is gunstig
voor Pfleger.
18. Tal-el Pe6-c7 19 e3-e4 f5xe4 20
Pd2xe4 Pc7-e6 21. Dc2-d2! Pe6-d4
22. Lb2xd4 c5xd4 23 Dd2-b4 e5xf4
24. Pe4xd6!?
Maakt het zich nog even moeilijk.
Beter is direct 24. gf4: Pc5 25. Pc5:
dc5: 26. Te7: cb4: 27. Tb7: met groot
voordeel voor wit.
24De7-g5 25. Pa6-e4 Dg5-e5
26. Lg2-h3! Pd7-b6 27. a4-a5 Pb6-a8
Gedwongen.
28. g3xf4 De5-h5 29. Lh3-g2 b7-b6 30.
a5-a6 Pa8-c7 31. Db4-d6 Pc7-e6 32.
f4-f5Tb8-d8 33. f5xe6ü
De kroon op het werk!
33Tf8xflt 34. Telxfl Td8xd6
35. Pe4xd6 Dh5-c5
Zie ook 35Le6: 36. Tf8- Lg8
37. Pf7t Df7: 38. Tf7: Lf7: 39. c5!
en wint. Een fraai eindspel!
36 e6-e7
Zwart gaf het op.
Een door de Duitser goed gespeelde
partij. Vooral het slot was indruk
wekkend. BISHOP
FAROER-EILANDEN Tot nu
toe werd alles wat op de Faroer-eilan
den met post te maken had door de
Deens PTT verzorgd. Met ingang
van 1 april a.s. behoort dat echter
tot het verleden, want dan gaan de
eilanden over een eigen posdienst
beschikken, genaamd Postwerk Fo-
roya. Naai' aanleiding van het zelf
standig worden van de posterijen
verschijnen op 1 april dire zegels in
de waarden 160, 125 en 800 ere. Op
de zegel van 160 ere is de vlag van
de eilandengroep afgebeeld. Op de
zegels van 125 en 800 ere respectie
velijk een bootje en een postbesteller
beide spelen in het bestaan van de
posterijen van de eilanden een be
langrijke roL Op ólle zegels het
symbool en de naam van de dienst
(ostwerk Foroya), alsmede de datum
van uitgifte (1 april 1976).
Vorig jaar 30 januari gaven de
eilanden voor het eerst (frankeerze
gels uit, een serie van 14
stuks in de waarden 5, 10, 50, 60, 70,
80. 90. 120, 200, 250, 300, 350, 450 en
5 óre.
FRANKRIJK Op 26 januari
heeft Frankrijk de eerste van de
vijf kunstzegels die dit jaar zullen
worden uitgegeven in roulatie ge
bracht. Op de zegel is een bovendor
pel afgebeeld die is te vinden in de
kerk van Saint-Genis-des-Fontaines
(Pyreneeën). Het ornament dateert
zeer waarschijnlijk uit de 9e eeuw.
De zegel heeft een waarde van 2
franc; kleuren; grijsblauw en zuur-
OROYA8 125)
blauw, gedrukte oplage: 6 miljoen
Verder heeft Frankrijk op 2 fe
bruari de landstrekenreeks uitge
breid met een zegel van ,25 fr.
(baluw, licht- en donkergroen) ge
wijd aan Centre, de streek die iets ten
zuiden van Parijs ligt. Evenals op
het merendeel van de tot nu toe
uitgegeven landstrekenzegels draagt
ook deze een symbolische voorstel
ling. De zegel was op 31 Januari in
Orleans in voorverkoop.
Om eraan mee te werken dat u
geen zegel gaat missen zullen we al
le uitgegeven waarden nog even op
een rijtje zeten: 8 september. Land
van de Loire (1,15 fr.)6 oktober,
Auvrgne (1,30 fr.); 27 oktober, Bour
gogne (1,00 fr.); 17 november. Picar-
dië (0,85 fr.); 8 december, Poitou-
Charentes (1,90 fr.); 15 december,
Nord-Pas-de-Calais <2,80 fr.) en 12
januari, Midi-Pyreneëen (2,20 fr.).
LIECHTENSTEIN De eerste
emissie van dit jaar is door Liech
tenstein voor 11 maart op het pro
gramma gezet, in totaal zeven ze
gels. Vier zegels zijn gewijd aan het
Wereld Natuur Fonds waarbij aan
dacht wordt gevraagd voor bedreigde
dieren die (nu nog) leven in meren,
rivieren en moerasgebieden. Op
een zegel van 25 rappen (donker
bruin, geel, oranje, groen en grijs
blauw) is een krab afgebeeld die is
te vinden langs de vloedlijn. Een
Europese moerasschildpad staat op
een 40 rp.-zegel (donkergroen, geel,
oranje, donkerblauw en donker
bruin). Over een 70 rp.-zegel (don
kerblauw, bruinoker en donkergrijs)
"loopt" een visotter en over een zegel
van 80 rappen scheert een kievit
(bruinkarmijnrood. donkergroen,
donkerblauw en zwart).
Het 75-Jarig bestaan van de histo
rische vereniging van het vorstendom
wordt postaal herdacht met de uit
gift.- van een zegel van 90 rp. (groen,
sepia, goud en donkerblauw). Het
beeld op deze jubileumzegel is ge
stalte gegeven door de historicus en
kunstenaar Georg Malin en toont een
uit de derde eeuw daterende Ro
meinse veiligheidsspeld. Dit waar
devolle voorwerp twerd twee jaar ge
leden gevonden bij opgravingen van
een Romeinse villa in Nendeln.
Tot slot verschijnen op 11 maart de
jaarlijkse Europazegels, twee stuks.
De CEPT-zegels zullen dit jaar in
alle landen die met deze zegels ko
men in het teken staan van in
heemse kunst. Twee jaar geleden
werd het idee van een gemeenschap
pelijk motief losgelaten; in 1974 had
men voor beeldhouwwerken geko
zen en het vorige jaar voor schilder
kunst. Sindsdien laat Nederland, dat
vanaf het begin had meegedaan,
echter verstek gaan, ook dit jaar
weer.
Aangezien de keramiek van Liech
tenstein nogal bekend is ligt het voor
de hand dat men voor de afbeel
dingen op de CEPT-zegels voor deze
kunsttak heeft gekozen. Een zegel
van 40 rp. (geel, bruinrood, grijs en
groen- lichtblauw) laat een mouf
flon (schaap) zien en een fazan
tenfamilie siert een 80 rp.-zegel (geel
rood, blauw, donkerbruin en violet).
EnunUDBCIjnijnnnnnu
üQUuLMtii
EnianQDonnnuaniMaii
HaeHHücinL'jnunöEuuH
nEnarcnnnHnnnr.'nniin
EHBROCBll'a^UU^UUHi!
□□□□snnarnnninnnn
öïiUüUEüDLinjLSÜiJLillG
□naannunfiaijniiDHDi»
EEonaraEraiün.v.icrjnnD
HnnninHDLincnLLniMji-j
EananGaaanumaamiiB
BnaaHnHGJQiïuckïDucM
aaRHnnnacjauHHQHBiii
De eerste prijs va n f 10.— werd
toegekend aan de heer A. C. Berk-
hey, Burgersdijkstraat 18. te Katwijk
aan Zee. De tweede prijs van f 7,50
werd toegekend aan mevr. M. Sassen,
Maredijk 113 te Leiden. De twee
prijzen van f 5,— werden toegekend
aan de heer J. P. Belt, W. Warnaar-
laan 18 te Sassenheim en aan mej.
F. van Vliet, Eikenlaan 15 te Leider
dorp.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossingen onder het motto
KRUISWOORDRAADSEL dienen
voor woensdag a.s. (9 uur) in het
bezit te zijn van de redactie van het
Leidsch Dagblad, Witte Singel 1,
Leiden en het Alphens Dagblad, Ju-
lianastraat 19, Alphen aan den Rijn.
Wij stellen vier prijzen beschikbaar:
één van f 10, één van f 7,50, twee
van elk f 5. Alleen abonnees kunnen
meedingen.
Horizontaal: 3. grafteken, 8.
taille, 10. hoger, 11. zoogdier, 12.
rivier in Oo6t-Duitsland, 14. te
kennen geven, 16. vaandel, 18.
delfstof, 21. traag, 22. baseren,
23. vis, 24. echtgenoot, 25. ci
troenzuur zout, 27. takel, 28. ge
vangenbewaarder, 30. kling, 33
zijrivier van de Maas, 34. vaar
tuig, 35. verleiden tot, 38. brood
suiker, 39. slaken, 40. open he
melglobe.
Vertikaal: 1. muziekinstrument,
2. plaats in West-Duitsland, 4.
lirdicht, 5. slaapplaats, 6. af
hankelijk, 7. voormuur, 9. vogel,
standaardafwijking, 15. van het
land afkomstig, 17. traliewerk,
18. naar het znidden gelegen, 19.
bindlat. 20. vertegenwoordiger,
25. keerpunt. 26. gebouw voor de
eredienst, 28. drank, 29. valse
haardos, 31. mythologische fi
guur, 32. klepperinstrument, 36.
roem, 37. zoogdier.
UBUI q mdBjud '8
nng afsou q uba dop q,
srep treui h '9
ofstjf 'a doou^i nam q g
ubiu a paoq aftjooA f
tmu q paooq
atrnz q Sooqapa z
pjoq ut«-uns do afsaq q
(ADVERTENTIE)
[BRINK Luchtverwarming ÜM
Uw Installateur:
LUCOTHERM B.V.-ALPHEN a/d RIJN
Kalkovenweg 58, Postbus 337, Telefoon (01720) 2 03 00
