Parijs erkent Angola
CHINESE PARTIJTOP SCHEURT
'Lockheed-kwesties moet elk land
nu maar voor zichzelf opknappen
Bij schietpartij in
Beiroet: 3 doden
Ford reorganiseert
inlichtingenapparaat
ZOEKEN NAAR
HERSTEL VAN
GUATEMALA
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1976
Teng Hsiao-piiig
PEKING (AFP) In het cen
trale comité van de Chinese com
munistische partij is een scheuring
ontstaan als gevolg van de heersen
de politieke crisis, zo waarschuwde
gisteren het in Peking verschijnen
de Volksdagblad.
In een artikel op de voorpagina,
waarin pogingen worden gehekeld
van leiders die "verstokt de weg van
het kapitalisme volgen", beschuldigt
het blad hen ervan 'wit in zwart
te veranderen", "gewetenloos een
scheuring in het door Mao Tse-
Toeng geleide centrale comité te
ve.roorzaken' en 'de grote leider en
diens revolutionaire politiek aan te
vallen'.
"De huidige strijd is een gigan
tische machtsstrijd tussen het pro
letariaat en de bourgeoisie', aldus
het Volksdagblad.
Deze onthullingen in
Chinees orgaan vormen een aan
wijzing voor de hevige worsteling om
de macht die sinds enige tijd in
China gaande is met als kennelijk
de belangrijkste factor vice-premier
Teng Hsiao-ping.
In muurkranten werd deze vori
ge week ervan beticht de 'tweede
Chinese Chroesjtsjow' te zyn, een
beschuldiging die in China als zeer
ernstig geldt.
Het door studenten en werkers
van de universiteit van Peking on
dertekende atrikel in het Volksdag
blad wordt door de meerderheid van
de westerse waarnemers in Peking
als zeer alarmerend beschouwd. Het
stuk schijnt de geruohten te beves
tigen waarin vorige week werd ge
zegd dat de eind Januari, begin fe
bruari gehouden plenaire zitting van
officieel het centrale comité voortijdig is be
ëindigd. De zitting werd drie dagen
te vroeg ontbonden in verband met
ideologische meningsverschillen tus
sen de hoogste leiders van de partij.
Kern van het conflict zou de op
volging zijn geweest van de overle
den premier Tsjoe En-lai Vive-pre
mier Teng Hsiao-ping, die tijdens de
langdurige ziekte van Tsjoe diens
zaken behartigde, was al geruime
tijd als de nieuwe premier gedood
verfd, maar to veler verbazing be
noemde het centrale comité Hoea
Koeo-feng op deze post, zij het als
waarnemend premier. Een aantal le
den zou zich tegen de benoeming van
Teng hebben verzet omdat deze te
gematigd is. Tijdens de culturele re
volutie had hij al aan ernstige kri
tiek blootgestaan en verdween hij
gedurende een zestal Jaren van het
politike toneel.
Het Volksdagblad gaat ver in op de
'misdaden' die door deze 'verstokte
leider" of leiders' zijn begaan. Een
daarvan is het 'misvormen' van een
recente instructie van partijleider
Mao over de noodzaak 'de theorie
van de dictatuur van het proletari
aat te bestuderen' door haar in het
zelfde kader te plaatsen als twee an
dere dagorders van Mao, een inzake
'eenheid en stabiliteit' en de tweede
over 'de opbouw van de nationale
economie'.
Deze drie instructies worden ge
acht een 'program' te vormen, maar
men heeft er een 'revisionistisch'
program van gemaakt, zegt het
volksdagblad, (nb. geen van deze
drie instructies op zich worden
door het Volksdagblad gekritiseerd,
wel het feit dat zij op hetzelfde ni
veau zijn geplaatst;.
Dit lijkt een onbelangrijk nuan
ceverschil, maar in de Chinese poli
tieke verhoudingen gaat het om een
beschuldiging die niet ernstiger zou
kunnen zijn.
Het artikel in het Volksdagblad is
volgens deskundige waarnemers in
Peking een sleuteldocument van de
op gang zijnde beweging. Het ver
schaft opheldering over een aantal
punten die voordien onduidelijk wa
ren en het bevestigt tevens de ernst
van de situatie. Deze ernst wordt
vooral geïllustreerd door de onthul
ling inzake een „scheuring" in het
centrale comité, het machtigste or
gaan in China. Men is van mening
dat het gaat om een hervatting van
de culturele revolutie.
Hoea Koeo-feng
PARIJS (AFP) De Franse regering heeft de volksrepu
bliek Angola erkend, zo is gisteren in een communiqué van
het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken bekendge
maakt.
Het communiqué zegt: "De Franse regering, in overeenstem
ming met haar praktijk op het gebied van de erkenning van
een staat, ovei^vegend dat de regering van Loeanda nu haar
gezag over het grootste deel van het gebied uitoefent, erkent de
volksrepubliek Angola."
Frankrijk is gisteren het eerste land van de EG geworden dat
de volksrepubliek Angola erkent. Het besluit volgde echter na
consultaties tussen de negen EG-landen.
BEIROET (UPI) Bij schiet
partijen in Beiroet zijn gisteren
twee medewerkers van de Ameri
kaanse universiteit gedood, ter-
Verwacht kan worden dat de* ove
rige EG-landen spoedig tot erken
ning zullen overgaan. Minister mr.
M van der Stoel van Buitenlandse
Zaken deelde in antwoord op vragen
van tweede-kamerleden mee dat
Nederland "zeer binnenkort" de door
de MPLA in Loeanda geproclameer
de volksrepubliek Angola zal gaan
erkennen.
De besprekingen over de officiële
erkenning van de volksrepubliek An
gola in Luxemburg hebben gisteren
echter niet geleid tot het formule
ren van een gemeenschappelijk
standpunt van de negen.
Via de Franse delgatie hebben de
acht andere politieke directeuren het
besluit van Parijs vernomen om de
regering in Loeanda te erkennen.
Discretie
In de debatten van de hoge func
tionarissen, die met een grote dis
cretie omhuld werden, waren diep
gaande meningsverschillen tussen de
Uiterlijk in
1980 gesprek
toetreding
Spanje in EG
BRUSSEL (SP) Spanje verwacht
dat de onderhandelingen met de
EG over toetreding van dit land.
tot de Europese Gemeenschap ui
terlijk in 1980 zullen beginnen.
Dat zei de Spaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Jose Maria de
Areilza, gisteren op een persconfe
rentie in Brussel, nadat hij gedu
rende een tweedaags bezoek aan
de Belgische hoofdstad besprekingen
had gevoerd met zijn Belgische colle
ga Renaat van Elslande en met de
voorzitter van de Europese Commis
sie, de Fransman Ortoli.
De Spanjaard is bezig met een
tournee langs de hoofdsteden van
de negen EG-landen, die hem deze
week ook naar Den Haag zal voe
ren. Het leek eerst onzeker of hij
ook in de Deense hoofdstad Kopen
hagen zou worden ontvangen, maar
de minister deelde mee dat hij in
derdaad op 3 en 4 maart een be
zoek zal brengen aan deze stad. Vol
gens de Areilza is het doel van zyn
rondreis om aan de negen regerin
gen en aan de Europese Commissie
<het "dagelijks bestuur" van de
EG) uit te leggen welke ontwikkelin-
ger zich in Spanje hebben voorge
daan sedert de dood van generaal
Franco.
Democratische verkiezingen in Span
je zijn op het ogenblik volgens de
minister nog niet mogelijk, onder
meer omdat er nog geen kieswet
is en er nog geen politieke partyen
bestaan. Het zou volgens hem nog
wel anderhalf tot twee jaar kunnen
duren voordat Spanje over een bij
algemeen kiesrecht tot stand geko
men parlement beschikt.
negen naar voren gekomen. Sommi
ge landen, met name Frankrijk,
hadden er op aangedrongen dat de
negen gisteren gezamenlijk de rege
ring van de MPLA zouden erken
nen. Anderen gaven er de voorkeur
aan. ofschoon zij met de realitiet
rekening wilden houden, niets te
ferete va 23 e 24 februar
overhaasten. Tenslotte onderstreep
ten andere landen dat het niet hun
praktijk was regeringen te erkennen;
zij erkennen staten.
In conferentiekiringen is verno
men dat het dossier-Angola weer op
tafel zal komen op de ministercon
ferentie van 23 en 24 februari in
Luxemburg waarbij gesproken zal
worden over politieke samenwerking.
Verbazing
In Deense regeringskringen in
Kopenhagen heeft de Franse erken
ning van de volksrepubliek Angola
grote verbazing gewekt. "Het is
vreemd en dat toont hoe de samen
werking binnen de EG functioneert",
zo roep premier Anker Joergensen
uit die het nieuws op een perscon
ferentie vernam. De leider van de
sociaal-democratische minderheids
regering herinnerde er vervolgens
aan dat Denemarken automatisch
de machthebbers erkent die een na
tionale staat beheersen. In Angola,
zei hij, bestaat er nog steeds twij
fel op het punt of de MPLA het
gehele land onder controle heeft.
Inmiddels heeft het Afrikaanse
Lesotho als 56ste land de volksrepu
bliek Angola erkend.
Portugal
De Portugese ministerraadsverga
dering die gisteravond werd gehou
den over de vraag of Portugal het
MPLA-bewind in Loeanda moet er
kennen als enige, wettige regering
van Angola, is vanochtend vroeg
geëindigd zonder dat er in het slot
communiqué iets over is gezegd.
Volgens waarnemers blytot hieruit
hoezeer het coalitiekabinet ter lin
kerzijde van het centrum over de
gevoelige kwestie is verdeeld.
wijl de chauffeur van de Turkse
ambassadeur werd gewond.
Op de Amerikaanse universiteit
maakte een 23-jarige Jordaanse
student, Najem Najem moeilijk
heden. Hij was vorig jaar bij
studentenonlusten van de univer.
siteit verwijderd. Pogingen om
weeer te worden toegelaten, wa
ren mislukt. Gisteren kwam hij
met een pistool en handgrana
ten naar de universiteit, waar hij
het hoofd van de afdeling werk
tuigbouwkunde waar hij oor
spronkelijk studeerde, de Liba
nees Raymond Ghosn. en een
42-jarige studentendecaan van
Amerikaanse afkomst Robert Na-
jemi, doodschoot. Vervolgens gij.
zelde hij in het administratiege
bouw enige stafleden van de uni-
versitiet.
Bij onderhandelingen eiste de
Jordaniër een machinegeweer en
een auto. Tenslotte kon men hem
bewegen zich over te geven aan de
Palestijnse ordedienst. Op het mo
ment dat hij een een auto stapte
om te worden weggevoerd, schoot
een employé van de universitiet
hem neer.
Elders in de stad werd de auto
van de Turkse ambassadeur on
der vuur genomen. De diplomaat
zat er zelf niet in. Zijn chauf
feur werd gewond. De dag tevo
ren was de eerste ambassadese
cretaris van de Turkse vertegen
woordiging Oktar Serit op straat
doodgeschoten. Op maandag
kwam ook een Koerdische ge
meente-arbeider op dezelfde wij
ze om het leven. Het bestand en
Beiroet wankelt weer.
Op de foto wordt Najem (met
baard, in het midden) weggevoerd.
Even later zou hy worden dood
geschoten.
BRUSSEL <SP, Reuter» De van het onderzoek en de eventueel
Amerikaanse Senator Frank Church te nemen juridische stappen is om de
die het onderzoek leidt naar ontoe- Verenigde Staten te beschermen te-
laatbare praktijken van Amerikaan- gen dergelijke fundamentele inbreu-
se multinationals, heeft gisteren in ken op de democratie. Wat de an-
Brussel stelling genomen tegen de dere landen doen, die tijdens het on-
Nederland veelvuldig geuite derzoek zijn genoemd, staat
klacht, dat zijn commissie bij het
onderzoek onzorgvuldig te werk is
gegaan door "hoog geplaatste perso
nen" van omkoopbaarheid te laten
beschuldigen, zonder deze in de ge
legenheid te stellen die beschuldi
gingen te weerleggen.
Volgens Church is het onderzoek
van zijn commissie uitsluitend en al
leen gericht op de misdragingen van
Amerikaanse maatschappijen. Als
deze in het buitenland lieden omko-
zich aan afluisterpraktijken
oordeling van de regeringen van die
landen en is niet een zaak van de
comm issie-Chruch
Namen zijn tijdens de hoorzittin-
ken. Reden, waarom hij
der is van een internationale conven
tie om dit soort wildgroei zoveel mo
gelijk tegen te gaan.
Op de vraag, of het onderzoek hem
heeft overtuigd van het falen van
het kapitalisme, antwoordt Church
ontkennend. Het merendeel van de
Amerikaanse ondernemingen gaat
eerlijk door het leven, zo is zijn vaste
overtuiging, op ervaring gestoeld.
Church was in Brussel om daar het
gen slechts genoemd in die gevallen, joodse wereldcongres bij t
wonen.
de onder ede ondervraagde
Amerikanen getuigenis aflegden.
Aan de betrouwbaarheid van die
getuigenissen kan volgens de sena
tor weinig twijfel bestaan. Ten eer
ste. omdat ze bepaald niet in het |J|
voordeel waren van de ondervraag- betalingen te doen
Twee directeuren van de Japanse
onderneming Maroebeni. die in ge
tuigenissen voor de Amerikaanse Se
naat genoemd worden als degenen,
die de Amerikaanse Lockheed vlieg
tuigfabrieken geadviseerd hadden
schuldig maken, sullen zij dateelfde tol die daarmee eigen geringafuncttonarissen hebben
de Verenigde Staten doen. Doel
WASHINGTON (UPI) Presi-i
dent Ford heeft besloten aan het
hoofd van de 'centrale inlichtingen
dienst' (CIA), George Bush, verre
gaande bevoegdheden te geven ten
aanzien van het werk van alle Ame
rikaanse geheime diensten. Dit heb
ben ambtenaren gisteravond
an de geheime dienst in het bui
tenland bezighouden, waaronder de
militaire geheime dienst en de fe
derale recherche (FBI). Dit toezicht
betreft zowel de begrotingen als de
acties van deze instellingen.
Vóór zijn persconferentie lichtte
de president de Democrati6Chp
staatshoofd op een persconferentie Republikeinse leiders uit het Con
gres in over de maatregelen die hij
vanmiddag bij het Congres zou in
dienen
Verwacht wordt dat de president
voordat het zelf op het betrokken gebied een be
langrijke rol zal spelen, doordat de
Voorts heeft Ford opdracht gege
klaard. enkele uren
ven een afzonderlijke
toezicht te vormen, die controle moet groep
Bush rechtstreeks
de laatste tijd aan het licht ziin dienen waarbij een geheimhoudings-
gekomen. De commissie onder lei- plicht wordt opgelegd aan alle func-
ding van Bush zal toezicht houden tionarissen van de CIA, ongeacht of
op de dagelijkse gang van zaken bij zij in actieve dienst zijn dan wel de
alle instellingen die zich met werk dienst hebben verlaten.
jrrupte praktijken toegaven. Ten
tweede, omdat ze door geen ander
getuigenis werden weersproken.
Church weigerde in dit verband de
naam te noemen van prins Bern-
hard, omdat hij deze in dezelfde ca
tegorie plaatst als de andere genoem
de personen. Hun eventuele schuld
of onschuld te bewijzen is niet de
zorg van een Amerikaanse Senaats
commissie, omdat zulks ingrijpen in
een binnenlandse aangelegenheid zou
betekenen.
Overigens liet Church er geen
twijfel aan bestaan dat naar zyn
zich aan precies dezelfde onbehoor
lijke zakenpraktijken schuldig ma-
Ontploffing In Tiaret in het
westen van Algerije zijn elf personen
omgekomen en 36 gewond bij het in
storten van twee gebouwen na een
explosie. Deze is vermoedelijk ver
oorzaakt door het vrijkomen van
883.
Protest Zes Baskische ballingen
hebben gisteren in Brussel voor kor-
t° tijd het culturele centrum van de
Spaanse ambassade bezet. De Bas-
ken ontvouwden
de tekst "Euzkadi voor vrijheid
socialisme". Euzkadi betekent Bas
kenland. De zes zijn door de politie
meegenomen voor verhoor.
gesteld af te treden, zo heeft de pre
sident-directeur van Maroebeni, Tai-
ichiro Ma-tnoeo gisteren in Tokio ver
klaard.
Op een persconferentie zei hij,
dat de twee betrokkenen. Toshiha-
roe Ohkoebo en Hirosji Itoh. het ver
zoek gedaan zou worden bii de Ja
panse maatschappij te blijven, zij
Beiden hadden getuigenis afgelegd
het in andere functies.
Beiden hadden getuigenis afgelegd
in een hoorzitting van de begro
tingscommissie van het Japanse La
gerhuis en gezegd, dat zij vreemd
gestelde kwitanties voor Lockheed
hadden getekend zonder te weten
wat de inhoud van de kwitanties
Ohkoebo zei in oktober of novem
ber 1972 twee kwitanties getekend te
hebben op verzoek van de voormali
ge Lockheed-vertegenwoordiger in
Japan John Cuttler, die zei. dat de
kwitanties nodig waren voor de in
terne zaken van Lockheed.
Itoh zei soortgelijke ontvangstbe
wijzen getekend te hebben.
Senator Church
genissen voor de desbetreffende sub
spandoek met commissie van onderzoek van de
Amerikaanse Senaat uitgelegd als
een kwitantie voor 100 milloen
Yen»
President-directeur Matsoe heeft
verklaard, dat Ohkoebo en- Ito enige
tijd geleden ontslagbrieven hadden
steekpenningen van Lockheed heeft
ingediend. Volgens Matsoeo is hij er
zeker van, dat Maroebeni
(de kwi- gehad. Maar door het tekenen
i de getui- eerder genoemde kwitanties
verdenkingen t.a.v. Maroebeni
groeid en dit had de eer en geloof
waardigheid van de onderneming ten
zeerste afbreuk gedaan. „Daarom
besloten wij Ohkoebo en Itoh van
hun functies te ontheffen".
Prof. Veeneklaas
in rampgebied
DEN HAAG (SP) Bijna een
week lang reist nu een team van
Terre des Hommes Nederland
rond door Guatemala om uit te
zoeken hoe Nederland het best
kan helpen de onvoorstelbaar
grote schade van de aardbevingen
te herstellen. Vanuit Guatemala-
City kregen wij gisteren van het
team bestaande uit de Leidse
kinderarts prof. dr. Veeneklaas,
zijn Guatemalaanse collega dr.
Zepeda en als coördinator P. Mohr
het volgende relaas.
'Tien dagen na de aardbeving cp
4 februari de meest getroffen
stadjes rond Guatemala-City bezocht
Chimal Tenango, Tecpan. Pat-
zicia. Patzun, San Martin Jilo-
tepeque. San Jose Poatquil en Joya-
baj. Daar is de verwoesting van de
huizen bijna compleet, evenals in de
arme wijken van de hoofdstad.
Het midden van het land. dat het
dichtst bevolkt is. vormt het cen
trum van de bevingen, die nog
steeds doorgaan. Het betreft een be-
volkingsgebied van 2 miljoen men
sen. Het aantal doden is nu berekend
op 22.122. Het aantal gewonden op
74.000.
De gewonden hebben overwegend
skeletbreuken. Alle doden zijn be
graven of verbrand. Bijna alle ske
letbreuken worden orthopedisch be
handeld.
De hevigste acute fase is voorbij.
Er is een uitstekende nationale hulo-
organisatie onder het Comité de
Emergencia. Van vele Noord- en
Zuidamerikaansel anden zyn hulp
teams en materialen ter plaatse
werkzaam. Zoals een Vietnamveld-
hospitaal van de VS. Tientallen
trucks uit Mexico met geprefabri
ceerde houten huisjes. Er zijn vele
tenten, dekens, voedsel, antibiotica,
hulphospitalen overgevlogen uit Ca
nada. Costa Rica. Honduras en
Venezuela, maar ook enkele Europe
se landen doen mee: België. Frank
rijk. Duitsland. Engeland. Nederland.
Er is intens lucht- en wegverkeer.
De hevigste schok op 4 februa
ri 2.30 uur. Een groot deel van da
bevolking slaapt daar thuis. De hui
zen der armen zijn gebouwd van
adobe, gedroogde kiel Deze huizen
zijn alle ingestort. De mensen wer
den in de straat meters verplaatst
en werden nog bewegend wakker,
niet wetend waar zij zich bevon
den en wat er gebeurde. Alom pa
niek. Krijsen en duisternis, daarna
wanhoop, pijn. verdriet en apathie.
Nu begin van zoeken naar herstel.
Het treft slecht dat het nu onge
bruikelijk koud is; 8 graden in de
bergen.
Er zijn twee kindergeneeakundige
problemen. Door de schrik van de
aardbeving is de moedermelkvoe-
ding in veel gevallen abrupt tot stil
stand gekomen. Veel vrouwen pro-
duoeerden geen melk meer. Er is
toen overgeschakeld op geconden
seerde melk. zonder verdunning. Dat
heeft vele zuigelingen ziek gemaakt.
In de tweede plaats zijn er veel
kinderen die geen ouders meer heb-
Lrn. De regering wil deze kinderen
in het land houden. De lokale bevol
king geeft ze niet af en brengt ze
bij familie en buren onder. De vrees
bestaat dat ze daar tweederangs
kinderen worden".
Lijk ontvoerd
kind gevonden
PARIJS (AFP; In een hotel
kamer te Troyes. een stad op 200
km ten oosten van Parys, heeft men
gisteren hot lijkje gevonden van de
zevenjarige Philippe Bertrand die op
30 Januari in deze stad ontvoerd
werd.
Het lijkje was gewikkeld in een
deken. De kamer waar het gevon
den is. is gehuurd door een zekere
Patrick Henry die al langdurig door
de politie was verhoord in verband
met de ontvoering. Henry is nu ge
arresteerd.