„Y oorzitterschap
van fractie is
slopende klus"
LEZERS SCHRIJVEN
fe[fifü®[jfe(dl(§1[n)
Cé)
dl@@ir
Kruisinga
van CHU:
Eenwor
ding CDA
niet tegen
te houden
Amicale
Ziekenfonds
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1976
stand gekomen CDA in de vol
gende regeringsboot zou moeten
stappen wijst Kruisinga volledig
af. "Ik vind dat je als partij onaf
hankelijk de verkiezingen moet
ingaan. Handjeklap van party-
bonzen in rokerige zaaltjes, daar
voel ik geen fluit voor. Je moet na
de verkiezingen gaan samenwer
ken met die partijen waarmee je
het meeste van je programma
kunt bereiken
Kruisinga zal in ieder geval de vol
gende verkiezingen van de partij
zijn. Hij zegt "Het zou, dunkt me,
niet goed voor de CHU en het
CDA zyn als mensen als wij er nu
uit zouden stappen De drie
stromingen moeten toch herken
baar in het CDA aanwezig zijn.
"Toch valt de rol van politicus
hem af en toe zwaar. Kruisinga:
"Er wordt in de politiek dikwijls
te persoon-gericht in plaats van
over zaken gepraat. Jammer. Dat
zou niet zo moeten zijn. Mensen
komen ook wel met boze bedoe
lingen naar je toe zonder het te
zeggen. Je wordt ook vaak vanuit
vooropgezette meningen bena
derd. Lichtvaardig en erg onbil
lijk vind ik dat. Er wordt ook vaak
gezegd dat ik zo ambitieus ben. Ik
denk wel eens: Is dat nu zo? Ik
sdouw wel hard achter dingen
aan. Dat heb ik altijd gedaan.
Kruiwagens heb ik in m'n leven
niet gehad. Ik heb het zelf ge
daan. In die zin ben ik wel ambi-
teus dat ik graag zelf iets voor el
kaar wil maken.
In de loop der jaren is "noorder
ling" Kruisinga ("De mensen in
het Westen zijn harder voor el
kaar dan in het Noorden") wel
aan de soms niet malse kritieken
gewend. Hij zegt: "Je leert ermee
leven, je moet nu eenmaal met
dat gegeven werken. Bovendien
voel je als politicus toch een stuk
roeping. Je wilt voor de mensen
en de maatschappij iets positiefs
tot stand brengen. Maar soms
denk ik: "Ik kan toch wel wel een
andere interessante baan krijgen
met een stuk minder ergernis en
die veel minder zwaar is."
DEN HAAG - Sinds Roelof Kruisinga aanvoerder is geworden van de Kamer-fractie van
de Christelijk Historische Unie heeft die partij duidelijk aan herkenbaarheid gewonnen.
De CHU, enkele jaren terug een afbrokkelende club, bloeit weer op. Het duffe imago
onder leiders-figuren als Beernink en Udink heeft langzamerhand plaats gemaakt voor
een imago van strijdbaarheid en activiteit. Kruisinga, 53 jaar, gehuwd en vader van twee
kinderen, poetst dat beeld van de partij bewust op. Hij is er een voorstander van dat de
christen-democratische partijen zich duidelijk profileren, zich duidelijk herkenbaar op
stellen.
De toegenomen belangstelling
voor de CHU merkt de in Wasse
naar wonende politicus dage
lijks. Hij zegt: "De mensen heb
ben over het algemeen meer be
langstelling voor politiek gekre
gen, maar zeker ook voor de
CHU. Het is te merken aan de
enquete-resultaten maar ik merk
het zelf vooral aan de vele
spreekbeurten waarvoor ik word
gevraagd. Ik kan echt niet op al
die uitnodigingen ingaan?Dat is
vervelend want sommigen ne
men het je kwalijk als je niet
komt. Die denken datje niet wilt.
Maar het is gewoonlijk onmoge
lijk om overal op in te gaan. Het
fractie-voorzitterschap is vrese
lijk vermoeiend. Je moet vrijwel
constant vergaderen of overleg
plegen met allerlei besturen en
commissies. Het is een slopende
klus, maar iemand zal het moeten
doen."
Het is overigens een klus die Krui
singa met met tegenzin opknapt
want zoals hij zelf zegt "Ik heb
altijd belangstelling voor politiek
gehad". Kruisinga. geboren in
het plaatsje Grijpskerk, op de
grens van Friesland en Gronin
gen, komt niet uit een politiek mi
lieu. Zijn vader was huisarts en
zijn overgrootouders molenaar
en boer. Hij zegt: "Van huis uit
hoefde ik zeker niet in de politiek.
Maar ik ben er toevallig in gerold.
Bij de CHU heb ik me twee keer
aangemeld. Eerst in Soesterberg,
maar daar was de administratie
kennelijk slecht want ik hoorde
er niets meer van. Later, toen ik in
Groningen woonde, zei mijn
vrouw tegen me "Als je nou echt
over politiek wilt oordelen geef je
dan nog eens op". Dat heb ik ge
daan en toen werd ik al gauw se
cretaris van de kiesvereniging
Groningen.
Toen ik uit Groningen wegging was
daar met circa 450 leden de groot
ste CHU-kiesvereniging van het
land. Ik had een heel aparte me
thode om leden te winnen. Ik gaf
de koster voor elk nieuw lid dat
hij aanbracht een kwartje. En in
die tijd, in '52, was een kwartje
nog wel iets. Die man heeft heel
wat afgefietst om nieuwe leden te
In Leeuwarden, de volgende plaats
waar Kruisinga (evenals zijn va
der arts) zich vestigde, werd hij
vrij snel voorzitter van de CHU-
Statenkring. Met voldoening
kijkt hy nog altijd terug op de ge
slaagde poging om KVP, ARP en
CHU van de gemeente Drach-
ten/Smallingerland/Hee ren veen
onder te brengen op één verkie
zingslijst Dat was in '58. Kruisin
ga: "Ik ben altijd voorstander van
christen-democratische samen
werking geweest. Maar dat was
toentertijd erg vroeg. Het func
tioneert daar nog steeds goed."
Nadien werd de CHU-politicus in
specteur voor de volksgezond
heid en voerde het directoraat
over de afdeling wetenschappe-
lyk onderzoek en planning van
het ministerie van Sociale Zaken.
In '63 werd hij gevraagd voor de
post van staatssecretaris van
volksgezondheid. Daar ging hij
niet op in. Kruisinga: "Ik was
toen inmiddels plaatsvervan
gend directeur-generaal van
Volksgezondheid met het voor
uitzicht dat ik een jaar later
directeur-generaal zou worden.
Dat vond ik mooi genoeg."
Vier jaar later ging hij voor een
zelfde aanbod van de toenmalige
"AR-coryfee" Roolvink wel door
de knieén. Het staatssecretariaat
van volksgezondheid werd in '71
verwisseld voor een staatssecre
tariaat bij Verkeer en Waterstaat.
Kruisinga: "Ik was aanvankelijk
gevraagd minister van Onderwijs
te worden maar ik was het met
sommige programma-punten
van Steenkamp niet eens. Voor
Verkeer en Waterstaat voelde ik
toen meer."
Na de val van het kabinet-
Biesheuvel in '72 was het voor
Kruisinga en de CHU echter afge
lopen met regeren. By de moei
zitten Het fractie-
voorzitterschap is trouwens ze
ker zo interessant als een kabi-
netspost. Je hebt ook meer in
vloed."
Als leider van een oppositie-partij
kan hy (begrijpelijk) weinig
waardering opbrengen voor het
huidige regerings-beleid. Krui
singa. die zich naast z'n fractie-
voorzitterschap binnen de Ka
mer vooral bezighoudt met bui
tenlandse zaken, sociale zaken en
wetenschapsbeleid noemt het
kabinet-Den Uyl een kabinet van
veel woorden maar weinig daden.
Voor minister Westerterp van
Verkeer en Waterstaat kan hy
echter wel waardering opbren
gen. Hy zegt: "Het verkeersvei-
ligheidsbeleid van Westerterp is
goed. Verkeersstatistieken wij
zen uit dat door maatregelen als
de autogordel, valhelm, de
alcohol-wet en de beperking van
de maximum-snelheid het ver
keer veiliger is geworden. Ik heb
Westerterp geschreven dat ik op
dit punt z'n beleid waardeer."
Omdat in tegenstelling tot de CHU
de ARP en KVP het huidige ka
binet wel steunen is de s'tuatie
rond het Christen Democratisch
Appèl, het samenwerkingsver
band van de drie christelyke par
tyen, gecompliceerd geworden.
Vooral het maken van eén ver-
kiezingslyst lijkt een welhaast
onmogelyke opgave Kruisinga:
"Sommigen in het christen
democratische kamp raken in
paniek als ze de moeizame een
wording van het CDA zien. Maar
die éénwording gaat door, is echt
niet tegen te houden. Dat het met
moeite en bliksem gepaard gaat
is juist een teken van gezondheid,
een teken datje met drie levende
organisaties te doen hebt. Als al
les gladjes zou verlopen zou dat
voor mij een teken van leven
loosheid zyn. En die ene verkie
zingslijst komt er ook wel. Die
kans acht ik in ieder geval veel
groter dan drie afzonderlijke lys-
ten."
Een keuze vooraf met welke partij
of party en een eventueel tot
zame totstandkoming van het
kabinet-Den Uyl wilde de CHU
niet meedoen en ging in de oppo
sitie. Kruisinga: "We zijn niet
vanwege de boze brieven van
formateur Burger in de oppposi-
tie gegaan al wordt dat wel ge
suggereerd. We hebben niet
meegedaan omdat we de
programma-grondslag van het
kabinet verkeerd vonden. Er
werd te eenzijdig van Keerpunt,
het regeerakkoord van de pro
gressieve drie, uitgegaan. Van de
programma's van de christelijke
partijen werden alleen die pun
ten overgenomen die niet in strijd
waren met Keerpunt. Bovendien
vonden we de getalsmatige ver
houding binnen het kabinet, tien
progressieve ministers tegen zes
christen-democratische minis
ters, onjuist.
Kruisinga zegt persoonlijk weinig
moeite te hebben gehad met het
verwisselen van een regeringsze
tel voor een Kamer-zetel. "Het is
nuttig dat er mensen met
regerings-ervaring in de Kamer
Het artikel in uw krant d.d. 29 ja
nuari van Paul Wolfswinkel over de
Amicale geeft ons aanleiding ons
standpunt t.a.v. de Amicale te ver-
duidelyken.
Amnesty International is een ver
eniging, die zich inzet voor de rech
ten van de mens door te werken aan
de vrylating van personen, die ge
vangen zijn genomen om reden van
hun politieke, religieuze of ander
gewetensovertuiging, mits ze geen
geweld gebruiken. AI verzet zich in
alle gevallen tegen doodstraf en
marteling.
Ze probeert haar doel op onpartij
dige wijze te bereiken. In 1975 zijn
acties gevoerd voor gevangen in
Marokko, Indonesië en Rusland;
landen met verschillende politieke
ideologieën. Thans hebben de mar
telingen in Urugay de aandacht van
Annesty.
In Marokko regeert sinds 1961 ko
ning Hassan II. Politieke oppositie
wordt door hem nauwelyks toege
laten. De grote politieke partijen
worden nu eens vervolgd, dan weer
als bondgenoten aangetrokken,
geheel naar willekeur van de ko
ning. Ook met alle gevolgen daar
van wat politiek gevangenen be
treft. Leden van een eerste erkende
oppositiepartij zijn plotseling
staatsgevaarlyk en worden in de
gevangenis geworpen. Massapro
cessen worden zeer geraffineerd
gevoerd. Naast enkelen die geweld
hebben gepleegd, stond steeds het
overgrote deel der beklaagden als
"medeplichtigen" terecht, alleen
vanwegen hun lidmaatschap van
een juist weer verboden oppositie
party. By zulke processen worden
doodstraffen en levenslange ge
vangenisstraffen uitgesproken.
Deze politiek processen zijn door
Duitse en Franse rechters en advo
caten bijgewoond. De beklaagden
probeerden dan over hun martelin
gen te vertellen maar de rechters
ontnamen hen vlug het woord.
Langdurige gevangenisstraffen (5
tot 15 jaar) en zware martelingen
tydens langdurig voorarrest waren
ook het lot van veel studenten en
scholieren, samen met hun leraren.
Ze zouden onrust aan de universi
teiten middelbare scholen hebben
veroorzaakt. Al deze politieke pro
cessen stonden geheel los van de
beide aanslgen op de koning in 1971
en 1972, die uitgevoerd werden
door officieren uit zijn naaste om
geving. Zij zyn apart berecht.
De gastarbeiders in Europa zijn de
nieuwe slachtoffers van het Ma
rokkaanse regime, dat momenteel
zijn vangarmen uitstrekt tot de Eu
ropese gastlanden, door de oprich
ting van Amicale. Zo langzamer
hand, bijvoorbeeld bij paspoortver
lenging, worden de gastarbeiders
verplicht van deze koningsgezinde
verenigingen lid te worden en zich
terug te trekken uit hun eigen de
mocratische vereningen Bij veel
gastarbeiders die al lang in Europa
werken en wonen, ontstond name
lijk een democratisch bewustzijn.
Dat was de Marokkaanse regering
een doorn in het oog. Vanuit Rabat
werden koningsgezinde mensen
naar Europa gestuurd om daar de
Amicales op te richten met steun
van de ambassades en conculaten.
Ze stellen dat het hun bedoeling is
de belangen van de gastarbeiders te
behartigen, ofschoon deze vaak
hun eigen democratische vernigin-
gen hadden, overal waar Marokka
nen hun ontmoetingsplaatsen heb
ben, infiltreren leden van de Ami
cales. We sluiten niet uit dat veel
Amicale-leden te'goeder trouw zyn.
Uit de in Marokko plaatsgevonden
arrestaties van gastarbeiders is ech
ter duidelijk dat informatie wordt
doorgespeeld naar de Marokkaanse
politie Deze treedt bepaald niet
zachtzinnig op. Juist de politie
maakt zich aan martelpraktyken
schuldig. Machouri, de man over
wie deze krant op 16 oktober een
artikel wijde, kan hierover meepra
ten.
Naast Machouri, die na ruim twee
jaar vrykwam, heeft Amnesty de in
Limburg werkende Ilkich Llous-
sine geadopteerd. Hy is in 1973 bij
een massaproces tot maar liefst 30
jaar gevangenisstraf veroordeeld,
op beschuldiging van "aanslag op
de binnenlandse veiligheid van de
staat".
Lloussine, een huisvader met 7
kinderen, die in zijn woonplaats in
Nederland zeer goed aangeschre
ven, kan toch moeilyk zo iets ern
stigs hebben gedaan in de een of
twee dagen die hij in Marokko was
vóór zijn arrestatie. Maar, hij was in
Nederland lid van de vakbond; hij
werkte mee aan een stichting voor
buitenlandse arbeiders en bezocht
een politieke discussiegroep.
In december 1974 zijn verschil
lende gastarbeiders uit Weert en
Rotterdam bij bezoek in Marokko
gearresteerd. Sommigen hebben
dagen, anderen weken, weer ande
ren maanden vastgezeten.
Gastarbeiders uit Duitsland zyn
het vorig jaar tot 5,3 en 21/2 jaar
veroordeeld. Dat wil zeggen: na
drie jaar voorarrest in handen van
de politie. Ze werden duidelyk be
schuldigd van vakbondsactivitei
ten, het organiseren van politieke
by eenkomsten een ook weer aan
slag op de binnenlandse veiligheid
van de staat": de meest voorko
mende beschuldiging. De eis was.
doodstraf, maar door de juist intre
dende toenadering tussen Hassan
en de politieke partijen zijn ze ei
betrekkelijk goed afgekomen.
Ook verschillende uit Frankrijk af
komstige arbeiders zijn de laatste
jaren by aankomst in Marokko gea-
resteerd en voor kortere of langere
tijd vastgehouden Pas weer is dit
vyf arbeiders van Chausson over
komen. Verschillende organisaties
in Frankrijk hebben nu een ge
meenschappelijke verklaring afge
legd. inhoudende dat de Amicale
arbeiders in de fabnek en in hun
woonplaats intimideert en hen
dwingt af te zien van hun rechten.
Ze eisen opheffing van Amicale.
Ofschoon aansluiting bij een Ami
cale ook positieve dingen voor de
gastarbeiders betekent, zoals gratis
kinderkampen, financiéle hulp bij
het oprichten van kleine bedrijfjes
in Marokko, mogelykheid tot
grondaankoop, geen moelykheden
bij de douane by aankomst in Ma-
rokko(heerst er sinds het bestaan
van deze vereniging een sfeer on
vrijheid en angst by de gastarbei
ders. Angst niet allen voor zichzelf
maar ook voor hun familieleden in
Marokko.
Het is een zaak die Amnesty Inter
national met zorg vervult, niet in de
laatste plaats om de mogelykheid
dat gastarbeiders bij terugkeer in
hun geboorteland de gevangenis
wacht.
MEVR. M. DE JONG
Amnesty International,
3de Hugo de Grootstraat 7
AMSTERDAM.
Tegenwoordig hoort men nog al
eens de verzuchting slaken: De
pryzen rijzen de pan uit."
Het is te voorzien dat bij de terug
lopende inkomsten, vele vrijwillig
verzekerde gezinnen dit tempo met
meer kunnen bybenen en nood
wendig zullen moeten afhaken.
In uw blad van 30 december j.l.
werden wij geconfronteerd met de
zoveelste jaarlykse enorme pre-
miestyging.
Daarin lazen we dat de premie pier
persoon per maand van 16 jaar en
ouder is opgevoerd van 88,20 tot
105,- p.m. Dit betekent voor een
echtpaar zonder kinderen met een
inkomen van 22.500.- bruto het
volgende
Jaarpremie 2520 -
Maandpremie 210.-
Inkomenspercentage 11,2%
stijging J 403.20 per jaar
stijging 33.60 per maand
stygingspercentage 19%
Bepalen wy ons nu even tot de ver
plichte verzekering. Met ingang
van 1 januari 1976 is de premie ver
hoogd van 4.6% tot 4.8% met een
loongrens tot 30 900 - per jaar.
Zoals bekend neemt de werkgever
de helft hiervan voor zyn rekening
dus rest voor de werknemer even
voordeel dat ongeacht de grootte
van het gezin, allen daarin worden
opgenomen.
Bij hetzelfde inkomen 22.500 -
krygen we de volgende uitkom-
Juarpremie 540 -
Maandpremie 45 -
Inkomenspercentage 2.4%
sty ging 22.50 per jaar
styging 1.88 per maand
stygingspercentage 4,35%
Zetten wij deze getallen voor een
goed overzicht nu nog eens naast
elkaar, dan vallen de enorme ver
schillen, voor in wezen dezelfde
ziektekostenverzekering, pas goed
in 't oog.
Vrijwillig (echtpaar)
jaarpremie 2520 -
maandpremie 210 -
styging jaarpremie 403.20
styging maandpremie 33.60
stygingspercentage 19%
inkomenspercentage 11,2%
Verplicht (ongeacht gezinsgroot
te)
jaarpremie 540 -
maandpremie 45-
stygmg jaarpremie 22.50
styging maandpremie 1.88
stygingspercentage 4.35%
inkomenspercentage 2.4%
Schynbaar levert de groep van de
vrijwillige ziekenfondsverzekering
de minste weerstand op en moeten
elders ontstane tekorten door deze
groep worden gedekt.
Nog een sterk staaltje van de belan
genbehartiging voor deze ver
guisde groep is het volgende:
Tot 1 januari 1976 was het legaal
mogelyk een flinke duit aan de ver
plichte verzekering te verdienen,
en wel ZO
Een ambtenarengezin bestaande
uit man, vrouw en 2 kinderen. De
ambtenaar verdient een salaris van
I 20.000.- per jaar, doch is niet ver
plicht verzekerd, maar ontvangt
daarvoor volgens de interim-
regeling een vergoeding van
1300 - per jaar om zich daarvoor
vrijwillig te laten verzekeren.
Maar o la la, wat is het geval, de
vrouw van die ambtenaar werkt,
verdient 100 - per week en is daar
door verplicht verzekerd tegen een
bedrag van t U1 88 per jaar, waar
van de helft door de werkgever
wordt betaald.
Deze vrouw kon (tot 1 jan. j.l.) for
meel als kostwinner worden aan
gemerkt en het gehele gezin (ook de
man) van 4 personen had dus alle
ziektekosten voor een geheel jaar
gedekt met de helft van 511.88 is
255.94.
Bovendien ontving de man zijn
1300 - per jaar, dus de uiteindelyke
winst bedroeg 1300 - - 255,94 is
1044.06.
Terwijl de vrijwillige ziekenfonds
leden ieder jaar weer met enorme
premiestijgingen worden belaagd,
kon het bovenstaande lekker door
sudderen tot 1 jan. 1976 voordat aan
deze wantoestanden een einde
werd gemaakt.
C. J. WIEKHART
Meerburgerkade 59
Leider.
Tel. 131397
