Ideeen van dr. Jan Pieter Heije
werden niet altijd gewaardeerd
Vijf winnaars in Appie
Happie - tekenwedstrijd
In Lisse 343 verkeersongevallen
DURE PLANOLOGIE
IN WASSENAAR
Haarlemmermeer herdenkt arts en volksdichter
BOZE BRIEF
WIJKORGANEN
NAAR MARCEL
VAN DAM
Omstreden
bouw schuur
TRIMMEN BIJ „DE VALKEN"
WOENSDAG 4 FEBRUARI 1976
ABBENES De gemeente Haarlemmermeer gaat dr. Jan-Pie-
ter Heije herdenken. Dat gebeurt op dinsdag 24 februari tijdens
een bijeenkomst in de hervormde kerk van Abbenes, waar Heije
in het familiegraf ligt begraven. Eigenlijk hadden B en W het
puur plaatselijk willen houden, maar omdat Heije ook landelijk
een bekende persoonlijkheid is geweest, wordt er toch ook na
tionaal enige aandacht aan gewijd.
Heije overleed op 24 februari 1876. Hij wijdde de laatste jaren
van zijn leven aan de „opbouw" van Abbenes, waarvan een be
langrijk deel in zijn handen was. In Abbenes herinneren tal van
namen aan hem. Zo heeft men in dit dorp in Haarlemmermeer
zuid een Dr. Heijebrug, de dr. Jan Pieter Heijelaan, de Maria
Margarethelaan (genoemd naar z'n echtgenote) en de Sophia-
laan (z'n dochter) en tenslotte het dr. Heijegemaal. Ook was er
vroeger nog de. Sophiaschool. Uit een legaat worden de kleu
ters in Abbenes nog ieder jaar aan Heije herinnerd.
De dr. Heijelaan in Abbenes
De grafsteen van Heije.
LEIDEN Het Overleg Wïjkorga-
nen in Leiden heeft een boze brief
aan staatssecretaris Marcel van Dam
(volkshuisvesting en Ruimtelijke Or
dening» gestuurd. In de brief zegt
het overleg teleurgesteld te zijn dat
de bewindsman niet gereageerd heeft
op de uitnodiging voor een informa
tieve bijeenkomst over de huuraan-
passing. "Uw komst", zo staat in
de brief, "had een teken kunnen
zijn dat het u ernst is met inspraak
van huurders en hun vertegenwoor
digers. De korte termijil, die beschik
baar was voor overleggroepen over
de huuraanpassing duidde cms in
ziens al aan, dat u met de ene
hand inspraak geeft en met de an
dere hand weer onmogelijk maakt.
Het Leids Overleg Wijkorganen zegt
bereid te zijn geweest tot een con
structieve bijdrage aan een zinnige
inspraakprocedure, "maar", zo stelt
het overleg vast. "nu rest ons niets
dan nakaarten, het constateren van
onbillijkheden die ontstaan zijn en
het schrijven van deze open brief.
Maar Heije genoot landelijke "bekendheidNiet alleen als medicus, maar ook als volksdichter. Wie
kent niet zijn „tophits uit die dagen"? Zoals: „Heb je wel gehoord van de zilvervloot", ,Zie de maan
schijnt door de bomen", „(y schitterende kleuren van Nederlands vlag", „de voerman", Avondstilte7
Er verschenen vele gedichtenbun
dels van Heije, die in 1860 zijn art
senpraktijk neerlegde en zich uitslui
tend met Abbenes en de "toonkunst"
ging bezighouden.
Heije studeerde medicijnen aan de
universiteit van Leiden van 1827-
1832. In 1831 nam hij deel aan de
Belgische veldtocht als lid van de
Kompagnie Vrijwillige Jagers van
de Leydsche Hoogeschool. Heije zou,
als hij nu geleefd zou hebben, onge
twijfeld als 'progressief' bekend staan
Hij hield er nogal ideeën op na
die niet door iedereen werden geap
precieerd en zo had hij nogal eens
ruzie. Heije verkeerde graag in "ar
tistieke" kringen. Zo was het bijvoor
beeld Nicolaas Beets die ten huize
van Heije kennis maakte met Pot
gieter. De arts/dichter werkte mee
aan tal van vakbladen, zoals "De
Vriend des Vaderlands", "Enkhui-
zer Almanak", "De Gids. "Wenken
en Meeningen omtrent Geneeskundi
ge Staatsregeling en Algemeene Ge
neeskunde, Archief voor Geneeskun
de, en hij ontwikkelde plannen voor
een volksencyclopaedie.
In de hoofdstad des lands was
hij mede-oprichter van de Genees
kundige armenverzorging, wat later
echter geen haalbare kaart bleek te
zijn.
Verder was Heije hoofdbestuurslid
van de Koninklijke Maatschappij ter
bevordering van de Geneeskunst, van
de Koninklijke Maatschappij ter be
vordering van de Toonkunst en me
de oprichter van de Maatschappij
tot Nut van t Algemeen. Heije's lie
deren werden bekroond (in 1847) en
uitgegeven door 't Nut.
Liederen- en gedichtenbundels
verschenen aan de lopende band.
Daarom is het niet zo merkwaardig
dat tijdens de herdenkingsbijeen
komst kinderen van de lagere school
in Abbenes liedjes van Heije zullen
zingen, daarbij begeleid door een
kla van de muziekschool o.l.v.
Marinus Metz en dat de bekende ca
baretier Bram Biesseveld, inwoner
van de gemeente, enkele versen van
Heije zal voordragen. Overigens zul
len vertegenwoordigers van de Maat
schappij der toonkunst en de "ge
neeskunst" het woord voeren.
Voordelig
In Abbenes stelde Heije zeer voor
delig grond beschikbaar voor de bouw
van de hervormde kerk, voor de on-
derwijzersschool. hij stelde alles in
het werk een openbare school te krij
gen in het dorp en stichtte zelf een
naai- en breischool voor meisjes.
Heije kwam in de Haarlemmermeer
polder terecht door zijai schoonvader,
de Amsterdamse predikant in die da
gen, ds. J.J. van Voorst, die de eerste
was die grond kocht in het zuiden
van de pas drooggelegde polder. In
1866 legde zijn dochter de eerste steen
voor de school en het schoolhuis in
Abbenes dat in hetzelfde Jaar nog
werd ingewijd. Op 3 november 1869
richtte Heije een aanvraag aan de
gemeente Haarlemmermeer voor de
aanleg van een familiegraf. Dat graf
ligt in een apart bos aan de Heije
laan. Toen Heije in 1876 overleed,
hield de Nederlandse jeugd inzame
ling. Van de opbrengst werd een ge
denksteen gekocht, vervaardigd door
W.B.G. Molkenboer. Op de ene kant
staat gegrafeerd: "Een lied. een lied.
Uw leven lang" (één van de bekend
ste "lijfspreuken" van Heije), aan
de andere kant staat te lezen: "De
Nederlandsche Jeugd aan een kinder
vriend en dichter dr. J J. Heije 1809-
1876".
Ondermeer Dr. Alphons Asselbergs
nu professor, schreef een lijvig boek
over Heije: "Dr. Jan Pieter Heije of
de kunst van het leven", waarop As-
salbergs promoveerde.
Om nog even terug te keren tot Ab
benes. Toen in 1868 in verband met
het telegraafverkeer de boerderijen
in de Haarlemmermeer van namen
Het Groene Kruisgebouw, voorheen Sophiaschool, uit een legaat van Heije gesticht, (huidige be
woner P. Zaal).
moesten worden voorzien, bedacht
Heije voor de hoeven, die tot het be
zit behoorden van zijn schoonvader,
ds. J. J. van Voorst, namen met de
bedoeling zo een aantal "onkostba
re en tóch duurzaam tot den geest en
toe het hart vooral der Jeugd, spre
kende Gedenkteekens voor vader-
landschen roem te stichten". Men
vindt die namen nog. Vondels Lant-
leeuw, Beets Groote Plas, Cats Zorg
vliet, Poots Akkerleven, Marnix
Wilhelmus. Hoogendorps Grondwet.
Potters Stier, Sweelincks Orgel, en
Piet Heins Zilvervloot.
De NCRV komt ter gelegenheid
van de herdenking opnamen maken
in Abbenes.
LEIDEN De Appie Happie-
tekenwedstrijd georganiseerd,
door 't Leidsch- en Alphens Dag
blad is een groot succes gewor
den. Een zeer groot aantal inzen
dingen van goede kwaliteit maak
te het de Jury erg lastig om de
prijswinnaars aan te wijzen. Ook
tekenaar Dik Bruynesteyn, de
schepper van Appie Happie, was
erg over het peil van de inzendin
gen te spreken. Tot winnaar werd
uitgeroepen Jan Brussee, Koren
bloemlaan 85, Oegstgeest (zie fo
to). De uitslag was verder: 2. Tho
mas Koppers, Hansenstraat 6a,
Leiden, 3. Kees Kuyt, Adriana-
straat 39, Katwijk aan Zee. 4.
Yvonne Verschuur, Juweelstraat
8, Alphen aan den Rijn. De aan
moedigingsprijs ging naar Jan
Hiep, Pieter Coermanstraat 35,
Noordwijk. Alle prijswinnaars,
kregen gisteren boeken uitgereikt
door Jan Beemer van de LD-AD-
promotion afdeling (rechts op de
foto).
WASSENAAR/LEIDEN De
rechtskundige commisie zal aan B
en W van Wassenaar 'n advies moe
ten uitbrengen over de vraag of de
dubbele schuur die de gebroeders
Sloos uit Leiden op een terrein aan
de Katwijkseweg hebben gebouwd,
mag blijven. De schuur werd ge
bouwd, zonder dat er een vergun
ning was aangevraagd. Tegenover
de wethouder gaven de gebroeders
later toe foutief te hebben gehan
deld. Zij kregen drie maanden uit
stel voor afbraak. Zij reageerden
hierop door toch een bouwvergun
ning aan te vragen. B en W wei
gerden die te verstrekken, waarna
de heren Sloos in beroep gingen.
De grond heeft als bestemming
volkstuinen. Op een volkstuin van
minimaal 150 m2 mag een schuur
tje worden gebouwd van maximaal
8 m2. De raadsman van de gebroe
ders Sloos wees er in de vergadering
van de rechtskundige commissie op
dat zijn clinëten ieder over een stuk
gronid van 1130 m2 beschikken. Bij
een verdeling in volkstuinen zouden
in totaal zeven schuurtjes van acht
m2 gebouwd mogen worden. Dat is
samen 56 m2. De huidige schuren
- die als paardestal dienst doet -
hebben een oppervlakte van 60 m2.
Parkeerproblemen
in Soembastraat
LEIDEN De Stichting Wijkco-
rnité "De Kooi" heeft in een brief
aan het college van B. en W. aan
dacht gevraagd voor wat genoemd
wordt "de penibele parkeersituatie
in de Soembastraat". Mede namens
de bewoners van deze straat
schrijft de stichting dat de wijze
waarop nu wordt geparkeerd, vow
de bewoners zeer hinderlijk is.
Daarom wordt voorgesteld aan de
zijde van de oneven nummers twee
tegels uit het trottoir te verwij
deren om op die manier schuine
parkeerhavens te creeëren.
De Soembastraat is weliswaar in
't rehabilitatieplan opgenomen, maar
de stichting pleit nu toch voor uitvoe
ring van dit plan omdat het reha
bilitatieplan pas over een aantal
jaren (minimaal drie) zal worden
verwezenlijkt. Volgens het wijkco-
mité is het onverantwoord daar op
te wachten.
LISSE De Lissese rijkspolitie
behandelde afgelopen Jaar totaal
343 verkeersongevallen. Bij deze ge
vallen waren er drie met een dode
lijke afloop. Dertien mensen liepen
zwaar lichamelijk letsel op en 62
werden lichtgewond. Wat het aan
tal en soort gevallen betreft is er
geen verontrustend verschil te zien
met 1974. Wel werd een groot ver
schil geconstateerd in het aantal
processen-verbaal over de gevallen
"onder invloed besturen". In 1974
waren dat cr zes, afgelopen jaar
echter 35.
In het kader van geluidshinder-
bestrijding werd een groot aantal
bromfietsen gecontroleerd. Hier
bij werden in de loop van het jaar
bijna zestig bromfietsen uit het
verkeer genomen. Na een technisch
onderzoek werden deze voertuigen
geheel of gedeeltelijk in beslag ge
nomen. Bij de regelmatig gehouden
snelheidscontroles werd ruim
zevenhonderd maal proces verbaal
opgemaakt tegen 460 in 1974. Mede
gezien de grote stijging in het aan
tal verbalisanten een reden voor de
politie, de snelheidsmeting voort te
zetten. In het afgelopen Jaar kwa- afgehandeld met een onderbezet-
men 219 misdrijven ter kennis van ting van zeven «man, terwijl nog
de politie. Hiervan werden er 78 op- gedurende 1852 uren assistentie
geiost (35 pet.). werd verleend aan andere politie-
Dit alles werd vorig Jaar in Lisse korpsen.
VALKENBURG Sport verend - digd a-s. donderdagavond van 8.30
ging "De Valken" gaat bij voldoen- tot 9.30 uur in het Dorpshuis te ko-
dc deelneming een trimuur open stel- men. De leider van de afdeling
len. De heren, die interesse hebben gymnastiek, de heer Binnendijk gaat
voor het trimmen, worden uatgeno- out uur verzorgen.
Volleybal De Voort»urgse liften-
fabriek Starlift heeft het sponsor
contract met de Rijswijkse volleybal
vereniging Starlift BV met twee sei
zoenen verlengd.
RIJNSATERWOUDE —In hetNuts-
gebouw wordt morgenavond het to
neelstuk "Bloemen voor Barbara"
opgevoerd. Deze produktie is tot
stand gekomen in samenwerking met
Jongeren van de Hollandse Maat
schappij van Landbouw en de Ne
derlandse Bond voor plattelandsvrou
wen. Aanvang acht uur.
LEIDERDORP De peuter
speelzaal Snuffiein Leiderdorp
heeft er een nieuwe aanwinst bij.
Het is een varkentje dat op de
foto met de fles wordt gevoed
door een van de kleuterleidsters.
De aanwezigheid van de ..zuige
ling" icerd door de Leiderdorpse
peuters bijzonder op prijs gesteld.
WASSENAAR De Wassemaarse fi
nanciële commissie heeft - zo bleek
gisteravond - bezwaren tegen het
plan van B en W om 410.000 gulden
uit te geven aan stedebouwkundige
adviezen van het bureau OD 205.
Op de gemeentebegroting was voor
dat doel 1 ton gereserveer. De com
missie vraagt zich met name af of
de kosten niet gedrukt kunnen wor
den door een deel van het research-
werk in eigen beheer te laten doen.
Verder vraagt men zich af of het in
dienst nemen van een eigen plano
loog niet goedkoper is dan -het in
schakelen van een bureau. Naar
aanleiding van opmerkingen ant
woordde wethouder mr. G. C. van
Dijk dat het nagenoeg geen zin heeft
uit te zien naar een ander - goed
koper bureau. Ook één gemeentelij
ke planoloog leek hem geen oplos
sing. De commissie ging verder ac-
coord met verhoging van de subsi
die aan de Wassenaarse Reddings
brigade tot 19.500 gulden en vernieu
wing van de riolering, waarmee dit
jaar ruim anderhalf miljoen ge
moeid is.
