Maak dr. Mo jet geneesheer-directeur
Amicalestel
verklikkers of
democratische
club voor
gastarbeiders
Bouw van
nieuw
kantoor
Rijnland
na de
vakantie
Motie in Leidse raad van VVD en CDA over Endegeest:
ONDERDAG 29 JANUARI 1976
LEIDEN
LEIDEN Baron J. van Kno-
belsdorff, dijkgraaf van het
hoogheemraadschap Rijnland,
hoopt dat onmiddellijk na de
bouwvakvakantie in juli van
dit jaar begonnen kan worden
met de bouw van het nieuwe
kantoor aan de Breestraat.
Met de sloop is dezer dagen
aan de zijde van de Boom-
markt een begin gemaakt en
gisteren is men begonnen met
de voorbereidingen aan de
Breestraat-kant. Er wordt een
grote schutting geplaatst ter
hoogte van het voormalige be
lastinggebouw en het oude
postkantoor (zie foto). Ver
wacht wordt dat de sloopwerk
zaamheden omstreeks half
april voltooid zullen zijn.
Onmiddellijk daarna zal be
gonnen worden met een on
derzoek naar de conditie van
de fundamenten. Verder zal er
een bodemonderzoek plaats-
vinden, waarin ook betrokken
is het zoeken naar interessant
historisch materiaal. Afhanke
lijk van de omvang van deze
vondsten de verwachtingen
van archeologen zijn hoogge
spannen zal er een vertra
ging in het bouwschema kun
nen optreden. Zoals de plan
nen er nu uitzien hoopt Rijn
land de bou7o van het nieuwe
pand nog voor de bouwvakva
kantie te gunnen.
In tegenstelling tot de oor
spronkelijke plannen zal door
de nieuwbouw de Kakelaar-
steeg tussen Breestraat en
Boommarkt niet verdwijnen.
Aanvankelijk was het de be
doeling dat het nieuwe gebouw
aan bestaande panden vastge-
bouwd zou wordenmaar daar
bij zijn volgens baron J. van
Knobelsdorff allerlei proble
men gerezen. Zo bleken er ou
de rechten op de steeg te rus
ten, waarvan de bezitters niet
graag afstand wilden doen.
Ten gevolge daarvan heeft
Rijnland besloten de steeg niet
te overbouwen. Overigens is
men niet van plan de steeg,
die onlangs van de gemeente
Leiden werd gekocht, weer van
de hand te doen. Volgens de
dijkgraaf van Rijnland is het
bezit van de steeg noodzakelijk
in verband met de uitvoering
van de nieuwbouw. Zoals be
kend wordt de bouw van het
nieuwe Rijnland-pand in fasen
uitgevoerd. In eerste instantie
komt het Breestraat-gedeelte
aan bod. Daarvoor zal het be
lastinggebouw, dat op de mo
numentenlijst staat, weer op
gebouwd moeten worden in de
oorspronkelijke staat.
PPR-raadslid
wil maatregelen
tegen sloopauto's
LEIDEN Hot raadslid Laurens
Bey en <PPR/PSP/D'66> heeft in
een brief aan burgemeester Vis aan
gedrongen op politiemaatregelen te
gen de overlast van sloopauto's in
de Marnixstraat. Weliswaar voeren
de slopers het merendeel van hun
activiteiten daar niet meer uit. maar
het is Beüen opgevallen dat zü nog
steeds voor een ernstige ontsiering
van. de omgeving zorgen door opslag
van autowrakken. „Zeer regelmatig
staat aan het eind van de Marnix
straat. tegenover de toegangsweg
naast de Dr. Van Voorthuüsenschool.
een vrachtauto met wrakken gepar
keerd". aldus het PPR-raadslid. Hij
is gistermiddag nog in de Marnix
straat wezen kijken: „Op de vracht
wagen bevonden zich twee wrakken
en de omgeving was bezaaid met
glassplinters Beüen wüst erop dat
hierby zowel een parkeerverbod als
artikel 7 van de Algemene Plaatse-
lüke Verordening wordt overtreden.
„De politie, die wel van de situatie
op de hoogte is, weigert echter vol
gens de bewoners op te tredenal
dus Beüen.
LEIDEN Het CDA en de VVD in de Leidse raad willen dat dr. G. Mojet zo snel mogelijk
wordt benoemd tot geneesheer-directeur van de psychiatrische inrichting Endegeest. Een motie,
die door VVD-er Wessels werd ingediend en ondersteund wordt door mensen uit zijn eigen par
tij en CDA-ers vraagt het college om uiterlijk 16 februari dr. Mojet (nu waarnemend-directeur
Endegeest) bij enkele kandidaatstelling voor te dragen voor benoeming tot geneesheer-direc
teur. Aan een stemming over de motie kwam gisteravond in de extra-raadsvergadering niet
meer toe. Dat zal op z'n vroegst volgende week maandig gebeuren.
Hoe de stemming zal uitvallen is
nog onzeker. Duidelijk is wel dat de
VVD-fractie en het CDA vóór de
motie zullen stemmen, en dat ook
de communist Hoeven en Houtman
SGP/GPV) haar zullen ondersteu
nen. Tegen de motie zal worden ge
stemd door de PvdA-fractie en alle
zes wethouders in het college. On
zekere factor is nog de keuze van
de PPR/PSP/D'66-fractle. Anne van
de Zande zei gisteravond nog geen
besluit te hebben genomen. Dat zal
pas gebeuren
fractie. Zoals met vele stemmingen
in de Leidse raad in het afgelopen
Jaar is het niet uitgesloten dat het
afwezig zyn van een of meer raads
leden de doorslag zal geven.
Over de hoofden van het college,
in het bijzonder van de wethouders
Oosterman en Van Aken, werd gis
teravond een berg kritiek uitgestort.
De Geus tCDA) zei van dc sollici
tatie- en benoemingsprocedure by
Endegeest „een vieze smaak in de
mond te hebben overgehouden". Hy
verweet B enW weinig rekening te
houden met de inbreng van 500 man
personeel en vond dat de raadsleden
informatie over dr. Mojet was ont-
overleg" binnen "dé h°ud<®. «S" referenties nooit
zyn opgevraagd. Volgens De Geus
behoorden tot die referenties ver
klaringen van onder meer prof. Bas-
tiaans, dr. Stotyn (van 1946 tot 1974
geneesheer-direoteur van Endegeest
en dr. Pleiter. „Was het de angst
voor het positieve oordeel om deze
Onaanvaardbaar
„Een manipulerende wyze van ver
dachtmaking" noemde De Geus, de
manier waarop het college zyn twy-
fel heeft geuit over de bestuurlyke
kwaliteiten van dr. Mojet. „Het is
onaanvaardbaar dat bezwaren tegen
hem nooit met behoorlyke argumen
ten zyn ondersteund. Gebleken is
dat dr. Mojet de afgelopen periode
Endegeest op uitstekende wyze heeft
geleid, ook overeenkomstig de wen
sen van het personeel". Dr. Mojet
is naar het oordeel van De Geus
door het college in diskrediet ge
bracht. „En daarby is de grens van
het betamelijke overschreden. Dat
Mojet desondanks is aangebleven is
een blyk van groot verantwoorde
lijkheidsgevoel", aldus De Geus.
VVD-er Wessels constateerde dat
het college nog steeds niet duidelijk
heeft gemaakt of men dr. Mojet niet
wil, dan wel dat men bezwaar heeft
tegen een enkelvoudige kandidaat
stelling. „B en W hebben de vaca
ture van geneesheer-directeur nooit
ingetrokken. Maar een voordracht
ter vervulling van die vacature heb
ben de wankelmoedige puinruimers
nog niet gedaan".
Wessels zei aanvankelyk vertrou
wen te hebben gehad in het oordeel
van twee wethouders en enkele amb
tenaren. die vonden dat dr. Mojet
als medicus wel voldoende kwalitei
ten had. maar dat hy als manager
tekortschoot. „Nu ik meer tyd en
gelegenheid heb gehad om me in de
zaak te verdiepen, heb ik myn oor
deel over dr. Mojet herzien. Ik vind
dat hy wel degelijk managerskwali
teiten heeft. In Endegeest dient uit-
eindelyk één man de verantwoorde-
lykheid te dragen. Ik ben een tegen
stander van collectieve verantwoor-
delükheid <een tweehoofdige leiding
red i. Dat betekent dat de een
zich achter de ander verschuilt".
Ook de communist Hoeven sprak
zich uit voor een éénhoofdige eli
ding bij Endegeest in de persoon van
dr. Mojet. Hij laakte de „slepende
procedure" zoals die door B en W
wordt voorgesteld. Daarin wordt
voorrang gegeven aan het maken
van een nieuwe beheers- en organi
satiestructuur boven een nieuwe di
rectie-structuur. „Met een dergelijk
proces kunnen Jaren gemoeid zyn".
aldus Hoeven.
Staforga.
,arv
In zijn antwoord liet wethouder
Oosterman duidelyk blüken op dit
moment geen enkele behoefte te
hebben aan een snelle benoeming.
Hü bestreed de CDA-bewering, dat
het college al in november 1974 zou
hebben ingestemd met een nieuwe
directie-structuur bü Endegeest. Vol
gens Oosterman ging het toen om
de vorming van een staforgaan. „En
dat is iets heel anders dan een
directieteam. Er is destyds duidelyk
geschreven dat het staforgaan geen
medeverantwoordelykheid zou kun
nen hebben voor het gevoerde beleid.
De bevoegdheden bleven by de ge-
n eesheer - directeur".
Wethouder Oosterman wees er
verder op dat de inmiddels overleden
administrateur van Endegeest. Beek
man, in feite optrad als economische
directeur. En in een nieuwe struc
tuur zal aan dit werk recht gedaan
moeten worden", aldus Oosterman.
Reactie van Wessels: „Wü hebben
ook geen bezwaar tegen de benoe
ming van een economisch adjunct-
directeur".
In tweede instantie verweet CDA-
fractieleider Driessen het college dat
geen van de betrokken wethouders
ooit informatie heeft ingewonnen by
dr. Stotün. die van 1946 tot 1974 ge
neesheer-directeur van Endegeest is
geweest. Tenslotte merkte hy op dat
allerlei rapporten over de kwestie-
Endegeest in het stadhuis onvind
baar zyn. „Die hebben de wethou
ders misschien onder het bed lig
gen", aldus Driessen, die evenals
Houtman SGP/GPV» het optreden
van het college in de kwestie-Ende
geest als „zeer zwak" kenschetste.
LEIDEN Achmed Boukrim (35) is boos op het NKV en Am
nesty International- Hij heeft ook niet zo'n geweldige relatie
met de stichting Rijn en Lek in Gouda.
„Mijn vader heeft me altijd geleerd om te vechten voor mijn
rechten. Hij zei dat ik me niet met de politiek moest bemoeien.
En nu willen ze me min of meer beschuldigen van het verra-
derstap, omdat ik lid ben van Amicale, de vereniging die de
belangen behartigt van de Marokkanen in Nederland"..
Hy wordt wat emotioneel en haalt
er zelfs zyn werkzaamheden erby
«een zware taak in een sociaal-psy
chiatrische inrichting in Den Haag)
om duidelyk te maken dat hy ge
woonweg geen verklikker kan zün.
"We zijn arbeiders en we sparen
om een kapitaal te kunnen vergaren
om daarmee in Marokko iets op te
bouwen, als we weer terug zyn. Net
zoals die Turken een paar jaar ge
leden hebben gedaan. Die hebben
collectief centjes opzy gelegd om in
hun vaderland iets van de grond te
kunnen krygen. Dat willen wy ook.
En hier, in Nederland, is er de mo
gelijkheid om dat geld te verdienen".
Als hy niet meer in het Neder
lands uit de voeten kan, schakelt hy
over op rap Frans en zelfs op een
zinnetje Arabisch. Laat dan ook
Arabische teksten zien en zegt: 'Hier,
lees maar'.
Vakbondswerk
Hy belde op, naar aanleiding van
een stukje in deze krant. Een van
zijn landgenoten, die in ons land
werkt, was in Marokko veroordeeld
tot 30 jaar gevangenisstraf, omdat
hij zich hier had beziggehouden met
vakbondswerk. De man, Ikhich Hous-
sine, kreeg de warme belangstelling
van Amnesty International en van
de Industriebond van het NKV. In
Juli 1972 ging Houssine voor een be
zoek aan vrouw en kinderen naar
Marokko, waar hy één dag na aan
komst werd gearresteerd.
Een jaar later werd hij tot boven
genoemde lange gevangenisstraf ver
oordeeld. Hy zou medeplichtig zyn
aan "een complot dat tot doel had
de openbare orde te vernietigen".
Amnesty en het NKV zün er (vol
gens een ANP-bericht) van overtuigd
dat Houssine het slachtoffer is van
de activiteiten die verklikkers in
ADVERTENTIE
P.v.d.A. Ledenvergadering
29 januari, De Burcht, 20.00 uur
PLAATSELIJKE POLITIEK
en als spreker:
Stan Poppe over
ondernemingsraden.
dienst van de regering in Rabat sinds
Jaar en dag ontplooien in die landen,
waar veel Marokkanen werken. De
vorig jaar in ons land opgerichte
Culturele Vereniging Amicale is,
aldus de Industriebond van het NKV,
een dekmantel waarachter de ver
klikkersactiviteiten schuilgaan. Dat
Amicale tot op dit moment in ons
land nog geen brokken heeft kunnen
maken is, zo verklaart het NKV,
vooral te danken aan het feit dat de
vakbonden van meet af aan tegen
Amicale hebben gewaarschuwd.
"Onzin", vindt Boukrim, die voor
zitter is van de afdeling Leiden. "Dat
is grote onzin en het zijn allemaal
leugens. Ik verzet me fel tegen de
geluiden van het NKV. Moet u na
gaan, ik ben door zo'n driehonderd
man gekozen. Driehonderd man, die
weten dat ik tegen de grote rotzooi
in Marokko ben. De corruptie, de
diefstal door de ambtenaren. De
kleine man daar wordt onderdrukt
door de grote man. En da%- ben ik
tegen. Ze weten dat ik er tegen ben
dat de kleine man altijd zyn kop
naar beneden moet houden en in het
stof moet by ten".
"Wat is er nou ondemocratisch aan
Amicale? We hebben statuten, zyn
goedgekeurd door de minister van
Justitie, we zün democratisch ge
kozen. En wat willen we dat dan zo
slecht is? We willen de Marokkanen
respect bybrengen voor de Neder
landers, we willen dat Marokkaanse
kinderen worden onderwezen in onze
eigen taal, we zouden graag willen
zien dat er voldoende moskeeën wor
den gebouwd. We hebben geen poli
tiek karakter. We zyn geen vakbond.
We zyn een sociaal-culturele instel
ling waar arbeiders elkaar leren ken
nen, elkaar helpen en er vrienden
maken".
Ben Barka
Om te laten zien dat hij politiek
links staat laat hü my zyn agenda
zien, met daarin de sticker waarop
het hoofd van Ben Barka (de Marok
kaanse politicus, die in 1965 op raad
selachtige wyze in de buurt van Pa-
rüs werd vermoord. Ben Barka was
een ultra-linkse politicus, die niet
werd gewaardeerd door koning Has
san, om het maar heel neutraal te
stellen) Steekt beide handen naar
Door
Paul Wolfswinkel
Achmed Boukrim
voren en zegt: "Die wil ik in het
vuur steken. Alle twee. Om te be
wijzen dat Amicale geen verklikkers
kent. Als we ons met de politiek zou
den bemoeien, dan worden we op
maatschappelijk gebied gepakt, als
we teruggaan naar huis".
Niet veel later, na het gesprek,
stuurt hy van allerlei stencils om
nogmaals aan te tonen dat Amicale
een vertrouwenswekkende organisatie
is. Dat Amicale boos is op alle kri
tiek van buitenaf.
Een citaat: "Amicale staat open
voor alle Marokkanen, zelfs voor
hen die zo hebben tegengewerkt. Ie- Niet fris
dereen kan dus van heel naby be-
kyken of het hier gaat om een
sociaal-culturele instelling of om
"politiecellen en spionage", zoals
sommigen hebben verkondigd. Som
migen die in feite onenigheid en
vertwyfeling proberen te zaaien tus
sen de Marokkaanse arbeiders om
hen beter te kunnen exploiteren".
"Wy weten dat CRM, het NCB en
andere organisaties de buitenlandse
kolonies altyd hebben aangemoedigd
zich te organiseren. Enkelen onder
hen hebben dat inmiddels gedaan.
Waarom verhindert men dan dat de
Marokkanen zich organiseren? Heeft
deze kolonie niet dezelfde rechten?
Waar is het respect voor vryheid
van denken, zich te verenigen?"
Totaal andere geluiden laat Piet
de Vreede horen. Hy is voorlichter
van de Industriebond van bet NKV.
"Oh, die meneer Boukrim heeft er
natuurlyk baat by om Amicale in
een zo goed mogelijk daglicht te
stellen. Amicale is geen frisse zaak.
Dat hebben we gebaseerd op gege
vens die we hebben gekregen van
onze collega's uit België. Daar heeft
Amicale moeilükheden gemaakt. Ook
Amnesty International heeft dat me
teen kunnen controleren. Hetzelfde
geldt voor Duitsland. Marokkanen,
die teruggingen naar hun vaderland,
maar die in Duitsland aan vakbonds
werk hadden gedaan, werden onmid-
dellyk opgepakt. De statuten van
Amicale zijn bepaald niet positief te
noemen. We hebben de Marokkanen
daarvoor gewaarschuwd. Ze moeten
oppassen. Ik snap trouwens ook niet
waarom er vanuit Marokko zoveel
waarde wordt gehecht aan een orga
nisatie die in Nederland opereert. We
hebben genoeg instellingen in ons
land die zich bezighouden met de op
vang en begeleiding van buitenlandse
werknemers. Aan een club met vage
beloften hebben we niks. De nood
zakelijkheid van Amicale is niet aan
getoond. Ik vind het allemaal be-
denkelyk. Op deze manier wordt het
onderling wantrouwen onder de Ma
rokkanen lekker aangewakkerd. En
dat mag toch niet de bedoeling zün?"
Voorzichtig
Ook de heer Ghyben van de stich
ting Rün en Lek heeft geen hoge pet
op van Amicale. "Wat zegt u? Hy is
helemaal geen landelijk vice-voor-
zitter. En hy Is ook niet gekozen
door 300 landgenoten. Er verandert
heel snel wat in die organisatie, dat
wel. Maar wat hü u vertelde is niet
waar. Kyk, naar myn idee «maar ik
moet erg voorzichtig zijn) heeft het
huidige regime van Hassan behoefte
aan een controle-apparaat. En Ami
cale zou best wel eens die controle
kunnen uitoefenen. Nogmaals: ik
moet voorzichtig zijn, want Je moet
natuurlyk met waterdichte bewyzen
komen".
"We hebben wel contact met Amicale
Dat is hoogst beleefd en hoogst
vriendschappelyk. Maar ook hoogst
afwijzend. Op papier is het natuur
lyk een keurige vereniging. Maar als
je de doelstellingen van de CIA zou
lezen, zou je misschien ook denken
dat het een vriendelyk achternamid
dag-clubje is".
"Als een Marokkaan eens naar zyn
consulaat gaat, dan is er niets aan
de hand, natuurlük. Maar als er
wordt geconstateerd dat een Marok
kaan er vüf keer per week naartoe
gaat, dan ga Je wel iets denken, niet?
Gut, denk Je dan. hoe komt dat?
We waarschuwen de verschillende
stichtingen erg goed, daar kunt u van
op aan".
Ik wil u wel een paar voorbeelden
geven over de manier waarop de
Marokkanen onder druk worden ge
zet. Via het consulaat werden er op
een gegeven moment byeenkomsten
georganiseerd voor Marokkanen, voor
Amicale dus. Prachtig briefpapier
met veel stempels erop. Nou, die
mensen zijn vreselyk onder de in
druk van stempels en handtekenin
gen. Dus die dachten dat het ver
plicht was, dat ze moesten. Tüdens
die byeenkomsten werden er mensen
aangewezen, die in de plaatselüke
besturen moesten gaan zitten. De
voorzitters en de secretarissen waren
al aangewezen. Binnen vyf dagen is
de organisatie in Nederland opgezet.
Zo gaat dat".
"▲AiU-AmicaJe-mensen en anti-
Hassan-mensen deelden pamfletten
uit. En toen de consul "Leve Hassan"
riep. was het doodstil in de zaal.
Twee dagen later was de consul dood.
Hij was uit het raam gevallen heette
het. Is dat toeval? Ik weet het niet".
"Jaja, ze zeggen dat ze opkomen
voor de bewustwording van de Ma
rokkanen. Laten ze dat maar zwart
op wit stellen. Natuurlyk worden de
ze mensen betaald, maar evengoed
zullen er mensen tussen zitten die te
goeder trouw zyn, zielige jongens. Die
zyn erin geluisd en kunnen het niet
waarmaken om zich terug te trek
ken Dat durven ze niet. Amicale
zegt dat ieder lid een pasje krygt.
een soort lidmaatschapskaart Met
dat pasje kom je zonder moeilykhe-
den de grens met Marokko over.
Dus: als je dat pasje niet hebt. krijg
je moeilükheden. Hoe dat pasje er
uit ziet hebben we beschreven ge
kregen. Maar gezien niet. Vergeet dat
maar. Het werd niet waargemaakt
dat dat pasje bestond. En het is
onduidelyk wat Amicale nou precies
wil voor de Marokkaan-in-de-straat,
om het zo maar eens te zeggen. En
dan is het voor ons moeiiyk ook met
ze samen te werken".
Machouri
Mevrouw De Jong van Amnesty
International ln Amsterdam is zeer
gebeten op Amicale: "De Leidse af
deling is een afdeling waar wel de-
geiyk wordt gecontroleerd.
Neem nou het geval van
meneer Machouri (die ook tot een
lange gevangenisstraf werd veroor
deeld, maar inmiddels weer terug is
in Leiden-red.) die is natuurlyk ver
raden. Het kan toch niet anders?
Maar Amnesty moet vreselyk voor
zichtig zün, want deze Amicale-men-
sen kunnen overal in infiltreren. Oh,
ja. een mooie organisatie, met mooie
beloftes: kampen voor de kinderen
in de zomer, geen douanebemoeienis,
als ze teruggaan, helpen om eigen
bedryfjes van de grond te krygen en
zo verder. Ik vind het een doodenge
club. Ze hebben veel slachtoffers ge
maakt in Marokko, vreselyk veel
slachtoffers. Ik zou willen zeggen
tegen de Marokkanen en tegen de
Nederlanders: Pas op. Er zyn men
senlevens mee gemoeid. Ze zitten
overal".
Inmiddels blyft Boukrim dat be
stelden. (iet zou natuurlyk kunnen
dat hy te goeder trouw ls. Hy zegt,
fel en geëmotioneerd: "We gaan
door, meneer. En ik zeg u dat we
geen advocaten zyn van het regime
van Hassan. We zyn een ontmoe
tingsplaats voor Marokkanen. Dat is
rechtmatig en democratisch".